[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.48,0:00:03.38,Default,,0000,0000,0000,,Zet je schrap,
Dialogue: 0,0:00:03.40,0:00:05.38,Default,,0000,0000,0000,,we gaan naar Mars.
Dialogue: 0,0:00:05.40,0:00:07.50,Default,,0000,0000,0000,,Niet alleen een paar astronauten --
Dialogue: 0,0:00:07.52,0:00:10.66,Default,,0000,0000,0000,,duizenden mensen gaan Mars koloniseren.
Dialogue: 0,0:00:10.68,0:00:13.80,Default,,0000,0000,0000,,En wel binnen afzienbare tijd.
Dialogue: 0,0:00:14.14,0:00:17.29,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen van jullie zullen \Naan projecten op Mars gaan werken
Dialogue: 0,0:00:17.29,0:00:21.18,Default,,0000,0000,0000,,en ik garandeer dat sommige\Nvan jullie kinderen er zullen gaan wonen.
Dialogue: 0,0:00:21.76,0:00:24.14,Default,,0000,0000,0000,,Dat klinkt waarschijnlijk belachelijk,
Dialogue: 0,0:00:24.16,0:00:27.04,Default,,0000,0000,0000,,dus vertel ik jullie\Nhoe en wanneer dat zal gebeuren.
Dialogue: 0,0:00:27.76,0:00:30.98,Default,,0000,0000,0000,,Maar eerst wil ik een voor de hand \Nliggende vraag bespreken:
Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:33.32,Default,,0000,0000,0000,,waarom moeten we dat verdorie doen?
Dialogue: 0,0:00:33.64,0:00:34.86,Default,,0000,0000,0000,,12 jaar geleden
Dialogue: 0,0:00:34.88,0:00:38.70,Default,,0000,0000,0000,,gaf ik een TED Talk over 10 manieren \Nwaarop de wereld zou kunnen eindigen.
Dialogue: 0,0:00:38.72,0:00:43.50,Default,,0000,0000,0000,,We zijn ongelooflijk kwetsbaar \Nvoor de grillen van ons melkwegstelsel.
Dialogue: 0,0:00:43.52,0:00:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Eén enkele, grote asteroïde \Nkan ons voorgoed uitschakelen.
Dialogue: 0,0:00:47.12,0:00:50.58,Default,,0000,0000,0000,,Om te overleven moeten we verder reiken \Ndan onze thuisplaneet.
Dialogue: 0,0:00:50.60,0:00:52.82,Default,,0000,0000,0000,,Bedenk eens wat een tragedie het zou zijn
Dialogue: 0,0:00:52.84,0:00:55.84,Default,,0000,0000,0000,,als alles wat mensen ooit hebben bereikt,\Nzou worden vernietigd.
Dialogue: 0,0:00:56.72,0:00:58.74,Default,,0000,0000,0000,,Er is nog een reden waarom we moeten gaan:
Dialogue: 0,0:00:58.76,0:01:01.70,Default,,0000,0000,0000,,verkennen zit in ons DNA.
Dialogue: 0,0:01:01.72,0:01:05.18,Default,,0000,0000,0000,,Twee miljoen jaar geleden \Nevolueerde de mens in Afrika
Dialogue: 0,0:01:05.20,0:01:10.02,Default,,0000,0000,0000,,en verspreidde zich langzaam \Nmaar zeker over de hele planeet.
Dialogue: 0,0:01:10.04,0:01:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Hij reikte naar het ongewisse \Nver achter de horizon.
Dialogue: 0,0:01:13.56,0:01:15.16,Default,,0000,0000,0000,,Dat is onze aard.
Dialogue: 0,0:01:15.84,0:01:17.52,Default,,0000,0000,0000,,En daardoor floreerde hij.
Dialogue: 0,0:01:18.24,0:01:22.14,Default,,0000,0000,0000,,Enkele van de grootste stappen vooruit\Nin de beschaving en technologie
Dialogue: 0,0:01:22.16,0:01:24.08,Default,,0000,0000,0000,,kwamen van onze zucht tot verkennen.
Dialogue: 0,0:01:25.22,0:01:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Ja, we zouden een hoop goed kunnen doen
Dialogue: 0,0:01:27.10,0:01:30.39,Default,,0000,0000,0000,,met het geld dat nodig zou zijn \Nvoor een bloeiende kolonie op Mars.
Dialogue: 0,0:01:30.88,0:01:35.44,Default,,0000,0000,0000,,En we zouden allemaal veel beter \Nmoeten zorgen voor onze eigen planeet.
Dialogue: 0,0:01:36.12,0:01:41.08,Default,,0000,0000,0000,,En ja, ik maak me zorgen dat we Mars \Nevenzeer kunnen verpesten als de Aarde.
Dialogue: 0,0:01:42.32,0:01:44.71,Default,,0000,0000,0000,,Maar bedenk even wat we hadden
Dialogue: 0,0:01:44.71,0:01:48.90,Default,,0000,0000,0000,,toen John F. Kennedy ons vertelde \Ndat we een mens op de maan zouden zetten.
Dialogue: 0,0:01:48.92,0:01:52.32,Default,,0000,0000,0000,,Hij bracht een hele generatie\Naan het dromen.
Dialogue: 0,0:01:53.65,0:01:56.73,Default,,0000,0000,0000,,Bedenk hoe geïnspireerd we zullen zijn \Nals we landen op Mars.
Dialogue: 0,0:01:56.73,0:01:59.10,Default,,0000,0000,0000,,Misschien kijken we dan \Nterug naar de Aarde
Dialogue: 0,0:01:59.12,0:02:02.50,Default,,0000,0000,0000,,en beseffen dat daar één volk leeft \Nin plaats van vele.
Dialogue: 0,0:02:02.52,0:02:05.06,Default,,0000,0000,0000,,En misschien, als we naar de Aarde kijken
Dialogue: 0,0:02:05.08,0:02:07.50,Default,,0000,0000,0000,,terwijl we vechten \Nom te overleven op Mars,
Dialogue: 0,0:02:07.52,0:02:10.24,Default,,0000,0000,0000,,zullen we beseffen \Nhoe kostbaar de thuisplaneet is.
Dialogue: 0,0:02:11.52,0:02:13.58,Default,,0000,0000,0000,,Laat me jullie iets vertellen
Dialogue: 0,0:02:13.58,0:02:17.04,Default,,0000,0000,0000,,over het buitengewone avontuur \Ndat we gaan ondernemen.
Dialogue: 0,0:02:17.04,0:02:18.30,Default,,0000,0000,0000,,Maar eerst,
Dialogue: 0,0:02:18.32,0:02:21.47,Default,,0000,0000,0000,,een paar fascinerende feiten \Nover waar we naartoe gaan.
Dialogue: 0,0:02:22.04,0:02:26.42,Default,,0000,0000,0000,,Dit beeld toont de ware grootte \Nvan Mars in vergelijking met de Aarde.
Dialogue: 0,0:02:26.44,0:02:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Mars is geen zusterplaneet.
Dialogue: 0,0:02:28.36,0:02:31.15,Default,,0000,0000,0000,,Hij is minder dan half \Nzo groot als de Aarde,
Dialogue: 0,0:02:31.15,0:02:33.20,Default,,0000,0000,0000,,maar hoewel hij kleiner is,
Dialogue: 0,0:02:33.20,0:02:35.90,Default,,0000,0000,0000,,is de oppervlakte van Mars\Nwaar je op kunt staan
Dialogue: 0,0:02:35.92,0:02:39.86,Default,,0000,0000,0000,,gelijk aan de oppervlakte van de Aarde \Nwaar je op kan staan,
Dialogue: 0,0:02:39.88,0:02:42.20,Default,,0000,0000,0000,,omdat de Aarde grotendeels \Nbedekt is door water.
Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.30,Default,,0000,0000,0000,,De atmosfeer op Mars is echt ijl --
Dialogue: 0,0:02:45.32,0:02:47.90,Default,,0000,0000,0000,,100 keer ijler dan op Aarde --
Dialogue: 0,0:02:47.92,0:02:51.92,Default,,0000,0000,0000,,en niet goed om in te ademen, \Nhet is voor 96% koolstofdioxide.
Dialogue: 0,0:02:52.76,0:02:54.38,Default,,0000,0000,0000,,Het is daar echt koud.
Dialogue: 0,0:02:54.40,0:02:57.38,Default,,0000,0000,0000,,De gemiddelde temperatuur bedraagt -63 °C,
Dialogue: 0,0:02:57.40,0:03:00.56,Default,,0000,0000,0000,,al is hij nogal variabel.
Dialogue: 0,0:03:01.32,0:03:04.55,Default,,0000,0000,0000,,Een dag op Mars duurt ongeveer \Neven lang als een dag op Aarde,
Dialogue: 0,0:03:04.55,0:03:05.98,Default,,0000,0000,0000,,plus ongeveer 39 minuten.
Dialogue: 0,0:03:06.44,0:03:11.48,Default,,0000,0000,0000,,Seizoenen en jaren op Mars \Nduren tweemaal zolang als op Aarde.
Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:16.66,Default,,0000,0000,0000,,Voor wie vleugels wil aanbinden \Nen wat vliegen:
Dialogue: 0,0:03:16.68,0:03:19.74,Default,,0000,0000,0000,,de zwaartekracht op Mars is \Neen stuk minder dan op Aarde.
Dialogue: 0,0:03:19.94,0:03:23.91,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt er makkelijk over je auto springen\Nin plaats van eromheen te lopen.
Dialogue: 0,0:03:24.12,0:03:27.78,Default,,0000,0000,0000,,Zoals je kunt zien, \Nis Mars niet echt Aarde-achtig,
Dialogue: 0,0:03:27.80,0:03:32.56,Default,,0000,0000,0000,,maar het is veruit de meest leefbare \Nandere plaats in ons hele zonnestelsel.
Dialogue: 0,0:03:33.36,0:03:34.86,Default,,0000,0000,0000,,Dit is het probleem.
Dialogue: 0,0:03:34.88,0:03:37.06,Default,,0000,0000,0000,,Mars is ver weg,
Dialogue: 0,0:03:37.08,0:03:41.92,Default,,0000,0000,0000,,duizend keer verder weg \Ndan onze eigen maan.
Dialogue: 0,0:03:42.56,0:03:46.34,Default,,0000,0000,0000,,De maan is ongeveer 400.000 km ver.
Dialogue: 0,0:03:46.36,0:03:50.00,Default,,0000,0000,0000,,De Apollo-astronauten \Nwaren drie dagen onderweg.
Dialogue: 0,0:03:50.72,0:03:53.86,Default,,0000,0000,0000,,Mars is 400 miljoen km ver
Dialogue: 0,0:03:53.88,0:03:56.14,Default,,0000,0000,0000,,en we zullen acht maanden onderweg zijn --
Dialogue: 0,0:03:56.16,0:03:57.44,Default,,0000,0000,0000,,240 dagen.
Dialogue: 0,0:03:58.08,0:04:00.66,Default,,0000,0000,0000,,En dat alleen als we op een bepaalde dag,
Dialogue: 0,0:04:00.68,0:04:02.42,Default,,0000,0000,0000,,op een bepaald tijdstip lanceren,
Dialogue: 0,0:04:02.44,0:04:04.42,Default,,0000,0000,0000,,eens om de twee jaar,
Dialogue: 0,0:04:04.44,0:04:07.62,Default,,0000,0000,0000,,als Mars en Aarde zo zijn uitgelijnd
Dialogue: 0,0:04:07.64,0:04:11.56,Default,,0000,0000,0000,,dat de af te leggen afstand de kortste is.
Dialogue: 0,0:04:12.64,0:04:15.80,Default,,0000,0000,0000,,240 dagen is een lange tijd \Nom met je collega's
Dialogue: 0,0:04:15.80,0:04:18.80,Default,,0000,0000,0000,,in een blikken doos door te brengen.
Dialogue: 0,0:04:18.80,0:04:22.86,Default,,0000,0000,0000,,En voorlopig zijn de resultaten\Nvan onze reizen naar Mars belabberd.
Dialogue: 0,0:04:22.88,0:04:25.70,Default,,0000,0000,0000,,Wij, de Russen, \Nde Europeanen, de Japanners,
Dialogue: 0,0:04:25.72,0:04:27.06,Default,,0000,0000,0000,,de Chinezen en de Indiërs
Dialogue: 0,0:04:27.08,0:04:29.66,Default,,0000,0000,0000,,stuurden er 44 raketten naartoe,
Dialogue: 0,0:04:29.68,0:04:33.22,Default,,0000,0000,0000,,en de overgrote meerderheid \Nmiste hun doel of stortte neer.
Dialogue: 0,0:04:33.24,0:04:36.84,Default,,0000,0000,0000,,Slechts ongeveer een derde\Nvan de missies naar Mars was succesvol.
Dialogue: 0,0:04:37.76,0:04:40.08,Default,,0000,0000,0000,,Op dit moment hebben we trouwens
Dialogue: 0,0:04:40.08,0:04:43.08,Default,,0000,0000,0000,,geen raket die groot genoeg is\Nom zover te geraken.
Dialogue: 0,0:04:43.08,0:04:45.18,Default,,0000,0000,0000,,Ooit hadden we er een, de Saturn V.
Dialogue: 0,0:04:45.20,0:04:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Een paar Saturn V’s \Nzou ons ernaartoe kunnen brengen.
Dialogue: 0,0:04:47.84,0:04:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Het was de meest prachtige machine \Nooit gebouwd door de mens,
Dialogue: 0,0:04:51.32,0:04:53.95,Default,,0000,0000,0000,,het was de raket \Ndie ons naar de maan bracht.
Dialogue: 0,0:04:54.12,0:04:59.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar de laatste Saturn V lanceerde \Nin 1973 het Skylab ruimtestation,
Dialogue: 0,0:04:59.16,0:05:02.26,Default,,0000,0000,0000,,toen we besloten om iets te doen \Ndat de shuttle werd genoemd,
Dialogue: 0,0:05:02.28,0:05:05.92,Default,,0000,0000,0000,,in plaats van verder te gaan naar Mars \Nnadat we geland waren op de maan.
Dialogue: 0,0:05:06.35,0:05:08.53,Default,,0000,0000,0000,,De grootste raket die we nu hebben,
Dialogue: 0,0:05:08.53,0:05:11.16,Default,,0000,0000,0000,,is maar half groot genoeg \Nom ons naar Mars te brengen.
Dialogue: 0,0:05:12.20,0:05:15.22,Default,,0000,0000,0000,,Naar Mars gaan, zal niet makkelijk zijn,
Dialogue: 0,0:05:15.24,0:05:18.40,Default,,0000,0000,0000,,vandaar deze heel interessante vraag:
Dialogue: 0,0:05:19.56,0:05:23.76,Default,,0000,0000,0000,,wanneer zullen de eerste mensen \Ner gaan landen?
Dialogue: 0,0:05:25.16,0:05:29.50,Default,,0000,0000,0000,,Een aantal experts denken \Ndat als we er voor 2050 geraken,
Dialogue: 0,0:05:29.52,0:05:31.24,Default,,0000,0000,0000,,dat al een hele prestatie zou zijn.
Dialogue: 0,0:05:31.84,0:05:37.72,Default,,0000,0000,0000,,NASA schijnt het tegenwoordig\Nte houden op 2040.
Dialogue: 0,0:05:38.28,0:05:39.48,Default,,0000,0000,0000,,Misschien kunnen ze dat.
Dialogue: 0,0:05:40.60,0:05:45.70,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk dat ze tegen 2035 mensen \Nin een baan om Mars kunnen brengen.
Dialogue: 0,0:05:45.72,0:05:47.68,Default,,0000,0000,0000,,Maar eerlijk gezegd denk ik niet
Dialogue: 0,0:05:47.68,0:05:49.89,Default,,0000,0000,0000,,dat ze in 2035 de moeite gaan nemen
Dialogue: 0,0:05:49.89,0:05:51.76,Default,,0000,0000,0000,,om een raket naar Mars te sturen,
Dialogue: 0,0:05:51.76,0:05:53.74,Default,,0000,0000,0000,,omdat we er al zullen zijn.
Dialogue: 0,0:05:53.76,0:05:56.72,Default,,0000,0000,0000,,We gaan in 2027 op Mars landen.
Dialogue: 0,0:05:58.28,0:05:59.50,Default,,0000,0000,0000,,Dat komt omdat deze man
Dialogue: 0,0:05:59.52,0:06:01.58,Default,,0000,0000,0000,,vastbesloten is om dat te laten gebeuren.
Dialogue: 0,0:06:01.60,0:06:07.08,Default,,0000,0000,0000,,Hij heet Elon Musk en is de CEO \Nvan Tesla Motors en SpaceX.
Dialogue: 0,0:06:07.92,0:06:12.98,Default,,0000,0000,0000,,Hij vertelde me dat we in 2025\Nzouden landen op Mars,
Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:15.90,Default,,0000,0000,0000,,maar Elon Musk is optimistischer dan ik --
Dialogue: 0,0:06:15.92,0:06:17.42,Default,,0000,0000,0000,,en dat is al niet weinig --
Dialogue: 0,0:06:17.44,0:06:20.08,Default,,0000,0000,0000,,dus geef ik hem een paar jaar speling.
Dialogue: 0,0:06:20.96,0:06:22.38,Default,,0000,0000,0000,,Maar...
Dialogue: 0,0:06:22.40,0:06:24.08,Default,,0000,0000,0000,,toch moet je jezelf afvragen,
Dialogue: 0,0:06:24.08,0:06:27.64,Default,,0000,0000,0000,,of deze man dit echt kan doen \Ntegen 2025 of 2027?
Dialogue: 0,0:06:28.76,0:06:32.44,Default,,0000,0000,0000,,Laten we een decennium Elon Musk \Neen beetje in perspectief plaatsen.
Dialogue: 0,0:06:33.20,0:06:34.68,Default,,0000,0000,0000,,Waar was dit 10 jaar geleden?
Dialogue: 0,0:06:35.36,0:06:37.62,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de Tesla elektrische auto.
Dialogue: 0,0:06:37.64,0:06:41.30,Default,,0000,0000,0000,,In 2005 zeiden een heleboel mensen \Nin de auto-industrie,
Dialogue: 0,0:06:41.32,0:06:44.76,Default,,0000,0000,0000,,dat we de eerste 50 jaar geen degelijke \Nelektrische auto zouden hebben.
Dialogue: 0,0:06:48.28,0:06:49.56,Default,,0000,0000,0000,,En waar was dit?
Dialogue: 0,0:06:50.12,0:06:53.30,Default,,0000,0000,0000,,Dat is Falcon 9-raket van SpaceX,
Dialogue: 0,0:06:53.32,0:06:57.70,Default,,0000,0000,0000,,ze brengt zes ton voorraden omhoog \Nnaar het International Space Station.
Dialogue: 0,0:06:57.70,0:07:01.60,Default,,0000,0000,0000,,10 jaar geleden \Nlanceerde SpaceX nog niets
Dialogue: 0,0:07:01.60,0:07:04.60,Default,,0000,0000,0000,,of stuurde geen raket naar waar dan ook.
Dialogue: 0,0:07:04.60,0:07:06.91,Default,,0000,0000,0000,,Dus denk ik dat de kans groot is
Dialogue: 0,0:07:06.91,0:07:10.41,Default,,0000,0000,0000,,dat de persoon die een revolutie \Nin de auto-industrie veroorzaakte
Dialogue: 0,0:07:10.41,0:07:11.46,Default,,0000,0000,0000,,in minder dan 10 jaar,
Dialogue: 0,0:07:11.48,0:07:14.32,Default,,0000,0000,0000,,en de persoon die binnen 10 jaar
Dialogue: 0,0:07:14.32,0:07:17.32,Default,,0000,0000,0000,,een heel raketbedrijf \Nuit de grond stampte,
Dialogue: 0,0:07:17.32,0:07:19.56,Default,,0000,0000,0000,,ons tegen 2027 naar Mars zal brengen.
Dialogue: 0,0:07:20.76,0:07:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Nu moet je dit weten:
Dialogue: 0,0:07:23.76,0:07:27.40,Default,,0000,0000,0000,,overheden en robots controleren \Ndit spel niet langer.
Dialogue: 0,0:07:28.04,0:07:30.42,Default,,0000,0000,0000,,Privébedrijven gaan de ruimte in
Dialogue: 0,0:07:30.44,0:07:32.88,Default,,0000,0000,0000,,en zullen je dolgraag naar Mars brengen.
Dialogue: 0,0:07:33.80,0:07:36.76,Default,,0000,0000,0000,,Dat roept weer een andere vraag op:
Dialogue: 0,0:07:37.40,0:07:39.40,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we daar leven?
Dialogue: 0,0:07:40.68,0:07:44.46,Default,,0000,0000,0000,,Misschien kan NASA er ons\Nvoor 2040 niet naartoe brengen
Dialogue: 0,0:07:44.46,0:07:46.98,Default,,0000,0000,0000,,of misschien kunnen wij\Ner lang vóór NASA geraken,
Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.88,Default,,0000,0000,0000,,maar NASA heeft een grote \Nverantwoordelijkheid genomen
Dialogue: 0,0:07:49.88,0:07:52.88,Default,,0000,0000,0000,,in het uitzoeken van hoe we\Nop Mars kunnen leven.
Dialogue: 0,0:07:52.88,0:07:54.19,Default,,0000,0000,0000,,Bekijk het zo eens.
Dialogue: 0,0:07:54.78,0:07:56.78,Default,,0000,0000,0000,,Dit heb je nodig om te leven op Aarde:
Dialogue: 0,0:07:56.80,0:08:00.22,Default,,0000,0000,0000,,voedsel, water, onderdak en kleding.
Dialogue: 0,0:08:00.24,0:08:02.74,Default,,0000,0000,0000,,En dit heb je nodig om te leven op Mars:
Dialogue: 0,0:08:02.76,0:08:04.96,Default,,0000,0000,0000,,alle bovengenoemde plus zuurstof.
Dialogue: 0,0:08:06.16,0:08:10.26,Default,,0000,0000,0000,,Laten we eens kijken \Nnaar het belangrijkste ding op deze lijst.
Dialogue: 0,0:08:10.28,0:08:13.30,Default,,0000,0000,0000,,Water is de basis van alle leven \Nzoals wij het kennen.
Dialogue: 0,0:08:13.32,0:08:17.90,Default,,0000,0000,0000,,Water is veel te zwaar om het van hier \Nnaar Mars te brengen om er te leven.
Dialogue: 0,0:08:17.92,0:08:22.56,Default,,0000,0000,0000,,We moeten dus water vinden als we \Nerin willen slagen om op Mars te leven.
Dialogue: 0,0:08:23.84,0:08:26.34,Default,,0000,0000,0000,,Mars ziet er echt droog uit,
Dialogue: 0,0:08:26.36,0:08:29.18,Default,,0000,0000,0000,,de hele planeet lijkt een woestijn.
Dialogue: 0,0:08:29.20,0:08:31.22,Default,,0000,0000,0000,,Maar het blijkt dat het niet zo is.
Dialogue: 0,0:08:31.24,0:08:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Alleen al de grond op Mars \Nbevat tot 60% water.
Dialogue: 0,0:08:36.48,0:08:41.42,Default,,0000,0000,0000,,Een hoop satellieten in een baan \Nrond Mars toonden ons --
Dialogue: 0,0:08:41.44,0:08:43.98,Default,,0000,0000,0000,,tussen haakjes: dat is een echte foto --
Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:48.14,Default,,0000,0000,0000,,dat in veel kraters op Mars \Neen laag waterijs ligt.
Dialogue: 0,0:08:48.16,0:08:50.94,Default,,0000,0000,0000,,Dat is geen slechte plek \Nom een kolonie te starten.
Dialogue: 0,0:08:51.86,0:08:56.02,Default,,0000,0000,0000,,Hier is een weergave van wat graafwerk \Nvan de Phoenix Lander in 2008.
Dialogue: 0,0:08:56.04,0:08:59.58,Default,,0000,0000,0000,,Het laat zien dat er ijs zit,\Nnet onder het oppervlak van de grond --
Dialogue: 0,0:08:59.60,0:09:01.86,Default,,0000,0000,0000,,dat witte spul is ijs.
Dialogue: 0,0:09:01.88,0:09:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Op de tweede foto,
Dialogue: 0,0:09:03.16,0:09:05.42,Default,,0000,0000,0000,,van vier dagen later,
Dialogue: 0,0:09:05.44,0:09:07.81,Default,,0000,0000,0000,,kan je zien dat een deel\Nervan verdampt is.
Dialogue: 0,0:09:08.04,0:09:09.42,Default,,0000,0000,0000,,Orbiters vertellen ons ook
Dialogue: 0,0:09:09.44,0:09:12.86,Default,,0000,0000,0000,,dat er op Mars enorme hoeveelheden\Nondergronds water en gletsjers zijn.
Dialogue: 0,0:09:14.96,0:09:19.22,Default,,0000,0000,0000,,Als al het waterijs aan de polen \Nzou gaan smelten,
Dialogue: 0,0:09:19.24,0:09:22.67,Default,,0000,0000,0000,,zou het grootste deel van de planeet \Nonder 10 meter water staan.
Dialogue: 0,0:09:22.96,0:09:25.06,Default,,0000,0000,0000,,Er is daar genoeg water,
Dialogue: 0,0:09:25.08,0:09:27.62,Default,,0000,0000,0000,,maar het meeste is ijs \Nen het meeste zit ondergronds.
Dialogue: 0,0:09:27.64,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Het kost veel energie \Nen inspanning om eraan te komen.
Dialogue: 0,0:09:32.04,0:09:36.28,Default,,0000,0000,0000,,Dit apparaat is in 1998 bedacht \Naan de universiteit van Washington.
Dialogue: 0,0:09:36.84,0:09:39.90,Default,,0000,0000,0000,,Eigenlijk een simpele luchtontvochtiger.
Dialogue: 0,0:09:39.92,0:09:43.98,Default,,0000,0000,0000,,Het blijkt dat de vochtigheid \Nvan de Marsatmosfeer vaak 100% is.
Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:48.38,Default,,0000,0000,0000,,Dit apparaat kan al het water voor de mens
Dialogue: 0,0:09:48.40,0:09:50.80,Default,,0000,0000,0000,,gewoon uit de Marsatmosfeer halen.
Dialogue: 0,0:09:52.16,0:09:55.14,Default,,0000,0000,0000,,Vervolgens gaat het \Nover wat we zullen ademen.
Dialogue: 0,0:09:55.16,0:09:57.06,Default,,0000,0000,0000,,Eerlijk gezegd was ik echt verbaasd
Dialogue: 0,0:09:57.08,0:09:59.64,Default,,0000,0000,0000,,toen ik hoorde dat NASA \Ndit probleem heeft opgelost.
Dialogue: 0,0:10:00.28,0:10:03.24,Default,,0000,0000,0000,,Dit is Michael Hecht, \Neen wetenschapper aan het MIT.
Dialogue: 0,0:10:04.12,0:10:06.62,Default,,0000,0000,0000,,Hij ontwikkelde de Moxie-machine.
Dialogue: 0,0:10:06.64,0:10:07.86,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben weg van dit ding.
Dialogue: 0,0:10:07.88,0:10:10.46,Default,,0000,0000,0000,,Het is in wezen \Neen omgekeerde brandstofcel
Dialogue: 0,0:10:10.48,0:10:13.64,Default,,0000,0000,0000,,die Mars atmosfeer opzuigt \Nen er zuurstof uithaalt.
Dialogue: 0,0:10:13.83,0:10:17.34,Default,,0000,0000,0000,,Vergeet niet dat 96% \Nvan de atmosfeer van Mars
Dialogue: 0,0:10:17.34,0:10:20.14,Default,,0000,0000,0000,,CO2 ofwel koolstofdioxide is,
Dialogue: 0,0:10:20.16,0:10:22.96,Default,,0000,0000,0000,,en CO2 bevat 78% zuurstof.
Dialogue: 0,0:10:23.92,0:10:28.26,Default,,0000,0000,0000,,De volgende grote rover\Ndie NASA in 2020 naar Mars stuurt,
Dialogue: 0,0:10:28.28,0:10:30.50,Default,,0000,0000,0000,,zal een van deze apparaten \Naan boord hebben.
Dialogue: 0,0:10:30.52,0:10:33.22,Default,,0000,0000,0000,,Hij zal voldoende zuurstof produceren
Dialogue: 0,0:10:33.24,0:10:35.94,Default,,0000,0000,0000,,om één persoon voor onbepaalde tijd \Nin leven te houden.
Dialogue: 0,0:10:35.96,0:10:38.10,Default,,0000,0000,0000,,Maar het geheim ervan --
Dialogue: 0,0:10:38.12,0:10:39.82,Default,,0000,0000,0000,,en dat is alleen voor het testen --
Dialogue: 0,0:10:39.84,0:10:43.14,Default,,0000,0000,0000,,het geheim ervan is dat dit ding \Nvanaf het begin ontworpen is
Dialogue: 0,0:10:43.16,0:10:45.80,Default,,0000,0000,0000,,om met een factor 100 \Nopschaalbaar te zijn.
Dialogue: 0,0:10:46.84,0:10:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Wat gaan we daar eten?
Dialogue: 0,0:10:49.08,0:10:52.02,Default,,0000,0000,0000,,We zullen hydrocultuur gebruiken \Nom voedsel te verbouwen,
Dialogue: 0,0:10:52.04,0:10:53.52,Default,,0000,0000,0000,,maar we gaan niet in staat zijn
Dialogue: 0,0:10:53.52,0:10:56.41,Default,,0000,0000,0000,,om daar meer dan 15 tot 20%\Nvan ons eten te kunnen kweken,
Dialogue: 0,0:10:56.41,0:10:59.58,Default,,0000,0000,0000,,althans niet voordat er water\Ngaat vloeien op het oppervlak van Mars,
Dialogue: 0,0:10:59.60,0:11:03.92,Default,,0000,0000,0000,,zodat we gewassen kunnen gaan planten.
Dialogue: 0,0:11:04.68,0:11:05.94,Default,,0000,0000,0000,,In de tussentijd
Dialogue: 0,0:11:05.96,0:11:09.86,Default,,0000,0000,0000,,zal het meeste van ons voedsel \Nin gedroogde vorm van de Aarde komen.
Dialogue: 0,0:11:10.48,0:11:12.56,Default,,0000,0000,0000,,En dan onderdak.
Dialogue: 0,0:11:12.65,0:11:14.64,Default,,0000,0000,0000,,Eerst kunnen we opblaasbare,
Dialogue: 0,0:11:14.64,0:11:16.76,Default,,0000,0000,0000,,onder druk staande gebouwen gebruiken,
Dialogue: 0,0:11:16.76,0:11:19.02,Default,,0000,0000,0000,,en ook de landers zelf.
Dialogue: 0,0:11:19.04,0:11:22.02,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit werkt alleen maar overdag.
Dialogue: 0,0:11:22.04,0:11:27.14,Default,,0000,0000,0000,,Er is teveel zonnestraling \Nen teveel kosmische straling.
Dialogue: 0,0:11:27.16,0:11:29.34,Default,,0000,0000,0000,,We zullen ondergronds moeten gaan.
Dialogue: 0,0:11:29.36,0:11:32.06,Default,,0000,0000,0000,,Nu blijkt dat de grond op Mars
Dialogue: 0,0:11:32.08,0:11:35.06,Default,,0000,0000,0000,,in grote lijnen ideaal is \Nvoor het maken van bakstenen.
Dialogue: 0,0:11:35.08,0:11:37.30,Default,,0000,0000,0000,,NASA heeft ook dat uitgewerkt.
Dialogue: 0,0:11:37.32,0:11:40.18,Default,,0000,0000,0000,,Ze gaan polymeerkunststof \Nin de bakstenen mengen
Dialogue: 0,0:11:40.20,0:11:41.98,Default,,0000,0000,0000,,en ze in een magnetron schuiven.
Dialogue: 0,0:11:42.00,0:11:45.26,Default,,0000,0000,0000,,Daarmee kan je gebouwen \Nmet heel dikke muren bouwen.
Dialogue: 0,0:11:45.28,0:11:51.26,Default,,0000,0000,0000,,Of we kunnen ervoor kiezen om ondergronds \Nte leven in grotten of in lavabuizen,
Dialogue: 0,0:11:51.28,0:11:52.56,Default,,0000,0000,0000,,daar zijn er genoeg van.
Dialogue: 0,0:11:54.04,0:11:55.56,Default,,0000,0000,0000,,En ten slotte is er de kleding.
Dialogue: 0,0:11:56.12,0:11:59.34,Default,,0000,0000,0000,,Op Aarde hebben we kilometers \Natmosfeer boven ons.
Dialogue: 0,0:11:59.36,0:12:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Ons lichaam ervaart op elk moment \Ndie 1 atmosfeer druk,
Dialogue: 0,0:12:02.68,0:12:04.82,Default,,0000,0000,0000,,waar we voortdurend tegen duwen.
Dialogue: 0,0:12:04.85,0:12:07.77,Default,,0000,0000,0000,,Op Mars is er bijna\Ngeen atmosferische druk.
Dialogue: 0,0:12:08.72,0:12:10.62,Default,,0000,0000,0000,,Dus ontwierp Dava Newman,
Dialogue: 0,0:12:10.64,0:12:12.10,Default,,0000,0000,0000,,een wetenschapper aan het MIT,
Dialogue: 0,0:12:12.12,0:12:15.18,Default,,0000,0000,0000,,dit slanke ruimtepak.
Dialogue: 0,0:12:15.20,0:12:16.70,Default,,0000,0000,0000,,Het zal ons bij elkaar houden,
Dialogue: 0,0:12:16.72,0:12:18.96,Default,,0000,0000,0000,,straling blokkeren en ons warm houden.
Dialogue: 0,0:12:20.16,0:12:22.06,Default,,0000,0000,0000,,Even recapituleren:
Dialogue: 0,0:12:22.08,0:12:25.08,Default,,0000,0000,0000,,voedsel, onderdak, \Nkleding, water, zuurstof ...
Dialogue: 0,0:12:25.96,0:12:27.16,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen dat.
Dialogue: 0,0:12:27.60,0:12:28.80,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen het echt.
Dialogue: 0,0:12:29.72,0:12:32.84,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is nog steeds \Neen beetje ingewikkeld en moeilijk.
Dialogue: 0,0:12:33.80,0:12:36.62,Default,,0000,0000,0000,,Dat leidt ons naar de volgende grote,
Dialogue: 0,0:12:36.64,0:12:38.22,Default,,0000,0000,0000,,echt grote stap
Dialogue: 0,0:12:38.24,0:12:40.06,Default,,0000,0000,0000,,naar een goed leven op Mars.
Dialogue: 0,0:12:40.08,0:12:41.88,Default,,0000,0000,0000,,En dat is het terravormen van de planeet:
Dialogue: 0,0:12:42.60,0:12:44.46,Default,,0000,0000,0000,,hem meer zoals Aarde maken,
Dialogue: 0,0:12:44.48,0:12:47.32,Default,,0000,0000,0000,,een hele planeet herinrichten.
Dialogue: 0,0:12:48.16,0:12:50.02,Default,,0000,0000,0000,,Dat klinkt als teveel overmoed,
Dialogue: 0,0:12:50.04,0:12:51.26,Default,,0000,0000,0000,,maar de waarheid is
Dialogue: 0,0:12:51.28,0:12:55.16,Default,,0000,0000,0000,,dat de technologie\Nom het te doen al bestaat.
Dialogue: 0,0:12:56.20,0:12:57.92,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste moeten we Mars opwarmen.
Dialogue: 0,0:12:58.40,0:13:03.10,Default,,0000,0000,0000,,Mars is ongelooflijk koud \Ndoor zijn zeer ijle atmosfeer.
Dialogue: 0,0:13:03.12,0:13:07.46,Default,,0000,0000,0000,,Het antwoord hiervoor ligt\Nop de zuid- en noordpool van Mars,
Dialogue: 0,0:13:07.48,0:13:08.74,Default,,0000,0000,0000,,die beide bedekt zijn
Dialogue: 0,0:13:08.76,0:13:11.94,Default,,0000,0000,0000,,met een ongelooflijke hoeveelheid \Nbevroren koolstofdioxide --
Dialogue: 0,0:13:11.96,0:13:13.42,Default,,0000,0000,0000,,droog ijs.
Dialogue: 0,0:13:13.44,0:13:14.78,Default,,0000,0000,0000,,Als we het opwarmen,
Dialogue: 0,0:13:14.80,0:13:17.38,Default,,0000,0000,0000,,sublimeert het rechtstreeks\Nin de atmosfeer
Dialogue: 0,0:13:17.40,0:13:20.22,Default,,0000,0000,0000,,en maakt hem dichter net zoals op Aarde.
Dialogue: 0,0:13:20.24,0:13:21.46,Default,,0000,0000,0000,,Zoals we weten,
Dialogue: 0,0:13:21.48,0:13:25.12,Default,,0000,0000,0000,,is CO2 een ongelooflijk \Nkrachtig broeikasgas.
Dialogue: 0,0:13:25.84,0:13:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Mijn favoriete manier om dit te doen, \N
Dialogue: 0,0:13:28.80,0:13:31.80,Default,,0000,0000,0000,,is om een zeer, zeer groot\Nzonnezeil te ontplooien
Dialogue: 0,0:13:31.80,0:13:33.28,Default,,0000,0000,0000,,en het eerst te focussen --
Dialogue: 0,0:13:33.28,0:13:34.78,Default,,0000,0000,0000,,het werkt als een spiegel --
Dialogue: 0,0:13:34.80,0:13:37.18,Default,,0000,0000,0000,,op de zuidpool van Mars.
Dialogue: 0,0:13:37.20,0:13:41.22,Default,,0000,0000,0000,,Als de planeet draait, zal hij opwarmen \Nen al dat droog ijs doen sublimeren
Dialogue: 0,0:13:41.24,0:13:43.50,Default,,0000,0000,0000,,zodat het de atmosfeer in gaat.
Dialogue: 0,0:13:43.52,0:13:45.02,Default,,0000,0000,0000,,Het zal echt niet lang duren
Dialogue: 0,0:13:45.04,0:13:47.30,Default,,0000,0000,0000,,voor de temperatuur op Mars gaat stijgen,
Dialogue: 0,0:13:47.32,0:13:49.88,Default,,0000,0000,0000,,waarschijnlijk minder dan 20 jaar.
Dialogue: 0,0:13:51.80,0:13:53.78,Default,,0000,0000,0000,,Op een perfecte dag aan de evenaar,
Dialogue: 0,0:13:53.80,0:13:55.90,Default,,0000,0000,0000,,in het midden van de zomer op Mars,
Dialogue: 0,0:13:55.92,0:13:58.38,Default,,0000,0000,0000,,kunnen temperaturen\Nzelfs tot 21 °C oplopen,
Dialogue: 0,0:13:58.40,0:14:00.82,Default,,0000,0000,0000,,maar 's nachts dalen ze tot -73 °C.
Dialogue: 0,0:14:00.84,0:14:02.42,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:14:02.44,0:14:06.08,Default,,0000,0000,0000,,We gaan voor een \Nop hol geslagen broeikaseffect:
Dialogue: 0,0:14:06.80,0:14:10.62,Default,,0000,0000,0000,,genoeg temperatuurstijging\Nom veel van dat ijs op Mars --
Dialogue: 0,0:14:10.64,0:14:13.08,Default,,0000,0000,0000,,vooral het ijs in de grond --\Nte zien smelten.
Dialogue: 0,0:14:13.73,0:14:15.68,Default,,0000,0000,0000,,Dan krijgen we wat echte magie.
Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.18,Default,,0000,0000,0000,,Als de sfeer dikker wordt, \Nwordt alles beter.
Dialogue: 0,0:14:19.20,0:14:21.82,Default,,0000,0000,0000,,We krijgen meer \Nbescherming tegen straling,
Dialogue: 0,0:14:21.84,0:14:24.94,Default,,0000,0000,0000,,meer atmosfeer maakt ons warmer, \Nmaakt de planeet warmer,
Dialogue: 0,0:14:24.96,0:14:26.66,Default,,0000,0000,0000,,dus krijgen we stromend water
Dialogue: 0,0:14:26.68,0:14:28.28,Default,,0000,0000,0000,,en dat maakt gewassen mogelijk.
Dialogue: 0,0:14:28.92,0:14:33.90,Default,,0000,0000,0000,,Dan gaat er meer waterdamp de lucht in, \Nnog een ander krachtig broeikasgas.
Dialogue: 0,0:14:33.92,0:14:37.36,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat regenen en sneeuwen op Mars.
Dialogue: 0,0:14:38.16,0:14:41.42,Default,,0000,0000,0000,,Een dichtere atmosfeer \Nzal genoeg druk creëren
Dialogue: 0,0:14:41.44,0:14:43.98,Default,,0000,0000,0000,,om die ruimtepakken weg te kunnen gooien.
Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:47.38,Default,,0000,0000,0000,,We hebben maar ongeveer\N0,33 atmosfeer nodig om te overleven.
Dialogue: 0,0:14:47.40,0:14:52.68,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gaat Mars aanvoelen \Nals Brits Columbia [in Canada].
Dialogue: 0,0:14:53.24,0:14:56.59,Default,,0000,0000,0000,,We zullen nog steeds het ingewikkelde \Nprobleem moeten oplossen
Dialogue: 0,0:14:56.59,0:14:58.56,Default,,0000,0000,0000,,hoe de atmosfeer inadembaar te maken.
Dialogue: 0,0:14:58.56,0:15:01.12,Default,,0000,0000,0000,,Eerlijk gezegd kan dat 1000 jaren duren.
Dialogue: 0,0:15:01.80,0:15:05.94,Default,,0000,0000,0000,,Maar mensen zijn\Nongelooflijk slim en flexibel.
Dialogue: 0,0:15:05.96,0:15:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Je weet nu nog niet wat we in de toekomst\Nmet technologie kunnen bereiken
Dialogue: 0,0:15:10.96,0:15:13.73,Default,,0000,0000,0000,,of wat we met ons eigen lichaam\Nzullen kunnen doen.
Dialogue: 0,0:15:13.75,0:15:18.10,Default,,0000,0000,0000,,In de biologie staan we op het punt
Dialogue: 0,0:15:18.11,0:15:21.50,Default,,0000,0000,0000,,om onze eigen genetica te controleren,
Dialogue: 0,0:15:21.52,0:15:24.06,Default,,0000,0000,0000,,wat de genen in ons eigen lichaam doen,
Dialogue: 0,0:15:24.08,0:15:26.22,Default,,0000,0000,0000,,en zeker,
Dialogue: 0,0:15:26.24,0:15:28.12,Default,,0000,0000,0000,,uiteindelijk ook onze eigen evolutie.
Dialogue: 0,0:15:28.92,0:15:32.54,Default,,0000,0000,0000,,Het zou kunnen leiden\Nnaar een soort mens op Aarde
Dialogue: 0,0:15:32.56,0:15:36.60,Default,,0000,0000,0000,,die net iets anders is \Ndan de soort mens op Mars.
Dialogue: 0,0:15:37.77,0:15:40.54,Default,,0000,0000,0000,,Maar wat ga je daar doen? \NHoe zou je daar leven?
Dialogue: 0,0:15:40.56,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Hetzelfde als op Aarde.
Dialogue: 0,0:15:43.56,0:15:45.82,Default,,0000,0000,0000,,De een begint een restaurant,
Dialogue: 0,0:15:45.84,0:15:47.96,Default,,0000,0000,0000,,een ander een ijzergieterij.
Dialogue: 0,0:15:48.80,0:15:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Iemand zal documentaires over Mars maken
Dialogue: 0,0:15:51.08,0:15:52.48,Default,,0000,0000,0000,,en ze aan Aarde verkopen.
Dialogue: 0,0:15:53.93,0:15:58.17,Default,,0000,0000,0000,,De een of andere idioot zal misschien \Nwel een reality tv-show gaan maken.
Dialogue: 0,0:15:58.17,0:15:59.28,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:15:59.68,0:16:04.58,Default,,0000,0000,0000,,Er komen softwarebedrijven, hotels, bars.
Dialogue: 0,0:16:05.76,0:16:07.18,Default,,0000,0000,0000,,Zoveel is zeker:
Dialogue: 0,0:16:07.20,0:16:11.42,Default,,0000,0000,0000,,het zal de meest ingrijpende \Ngebeurtenis in onze levens zijn,
Dialogue: 0,0:16:11.44,0:16:13.80,Default,,0000,0000,0000,,en ik denk ook de meest inspirerende.
Dialogue: 0,0:16:14.80,0:16:18.86,Default,,0000,0000,0000,,Vraag een willekeurig 10-jarig meisje \Nof ze naar Mars wil.
Dialogue: 0,0:16:18.88,0:16:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Kinderen die nu op de basisschool zitten, \Nzullen daar willen wonen.
Dialogue: 0,0:16:24.28,0:16:26.68,Default,,0000,0000,0000,,Weet je nog dat mensen op de maan landden?
Dialogue: 0,0:16:27.32,0:16:30.10,Default,,0000,0000,0000,,Toen dat gebeurde, \Nkeken mensen elkaar aan en zeiden:
Dialogue: 0,0:16:30.12,0:16:32.80,Default,,0000,0000,0000,,"Als we dit kunnen, kunnen we alles."
Dialogue: 0,0:16:33.76,0:16:37.88,Default,,0000,0000,0000,,Wat gaan ze denken als we echt \Neen kolonie op Mars stichten?
Dialogue: 0,0:16:38.92,0:16:40.30,Default,,0000,0000,0000,,Belangrijker nog,
Dialogue: 0,0:16:40.32,0:16:43.70,Default,,0000,0000,0000,,het zal van ons \Neen ruimtevarende soort maken.
Dialogue: 0,0:16:43.72,0:16:48.65,Default,,0000,0000,0000,,En dat betekent dat de mens zal overleven\Nongeacht wat er op Aarde zal gebeuren.
Dialogue: 0,0:16:49.20,0:16:52.30,Default,,0000,0000,0000,,We zullen nooit\Nde laatste van onze soort zijn.
Dialogue: 0,0:16:52.32,0:16:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Dank je.
Dialogue: 0,0:16:53.56,0:16:57.14,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)