1
00:00:07,013 --> 00:00:09,584
Դու պատրաստ կանգնած ես դարպասի մոտ,

2
00:00:09,584 --> 00:00:14,234
երբ հանկարծ գլխիդ հետին մասը սկսում է 
ուժեղ քոր գալ։

3
00:00:14,234 --> 00:00:17,942
Բոլորիս մոտ էլ եղել է 
այդ նյարդայնացնող քորը,

4
00:00:17,942 --> 00:00:22,802
բայց արդյո՞ք երբևէ խորհել եք դրա
առաջացման պատճառի մասին։

5
00:00:22,802 --> 00:00:27,634
Միջինում մարդու մոտ օրական լինում են 
քորի յուրովի դրսևորումներ։

6
00:00:27,634 --> 00:00:29,815
Դրանց համար կան ամենատարբեր պատճառներ՝

7
00:00:29,815 --> 00:00:31,515
այդ թվում՝ ալերգիկ ռեակցիաներ,

8
00:00:31,515 --> 00:00:32,515
չորություն,

9
00:00:32,515 --> 00:00:34,705
անգամ որոշ հիվանդություններ։



10
00:00:34,705 --> 00:00:39,333
Լինում է նաև այնպես, որ քորն առաջանում է
առանց որևէ պատճառի

11
00:00:39,333 --> 00:00:41,966
կամ, պարզապես, դրա մասին խոսելուց։

12
00:00:41,966 --> 00:00:45,513
Հենց հիմա Դուք քորում եք Ձեր գլուխը, 
այնպես չէ՞։

13
00:00:45,513 --> 00:00:50,057
Այնուհանդերձ, եկեք դիտարկենք ամենատարածված
պատճառներից մեկը՝ միջատների խայթոցը։

14
00:00:50,057 --> 00:00:51,434
Երբ մոծակը կծում է Ձեզ,



15
00:00:51,434 --> 00:00:55,795
Ձեր մարմին է անցնում անտիկոագուլանտ
կոչվող միացություն,

16
00:00:55,795 --> 00:00:58,527
որ թույլ չի տալիս արյանը մակարդվել։

17
00:00:58,527 --> 00:01:01,256
Այդ միացությունը, որի նկատմամբ մենք ունենք 
թեթև ալերգիա,

18
00:01:01,256 --> 00:01:03,876
նպաստում է հիստամինի արտադրմանը,

19
00:01:03,876 --> 00:01:06,985
քիմիական նյութ, որի ազդեցությամբ
մազանոթները ուռչում են։

20
00:01:06,985 --> 00:01:08,935
Սրա արդյունքում սկսվում է արյունահոսություն,


21
00:01:08,935 --> 00:01:11,956
որն օգնում է արագացնել իմունային պատասխանը

22
00:01:11,956 --> 00:01:14,197
այս ընկալվող վտանգի դեմ։

23
00:01:14,197 --> 00:01:15,847
Դրանով է բացատրվում ուռչելը․

24
00:01:15,847 --> 00:01:19,777
հենց այդ նույն եղանակով ծաղկափոշուց կարող են
ուռչել Ձեր աչքերը։

25
00:01:19,777 --> 00:01:23,544
Հիստամինը նաև գործարկում է քորին նպաստող նյարդերը,



26
00:01:23,544 --> 00:01:27,847
ինչի պատճառով էլ միջատի խայթոցը ստիպում է
Ձեզ քորել։

27
00:01:27,847 --> 00:01:31,696
Բայց հենց քորելու զգացողությունը դեռ
ամբողջապես հասկանալի չէ։

28
00:01:31,696 --> 00:01:33,429
Իրականում, մեր այժմյան գիտելիքների մեծ մասը 
մենք ունենք

29
00:01:33,429 --> 00:01:38,157
մկների վրա քորելու մեխանիզմը դիտարկելու
շնորհիվ։

30
00:01:38,157 --> 00:01:41,057
Հետազոտողները պարզել են, որ քորի ազդակները նրանց մաշկի վրա



31
00:01:41,057 --> 00:01:47,035
փոխանցվում են նյարդերի մի ենթակարգի 
միջոցով, որ պատասխանատու են ցավի համար։

32
00:01:47,035 --> 00:01:52,678
Այս նյարդերն արտադրում են մոլեկուլ, որ հայտնի
է որպես նատրիուրետիկ պոլիէթիդ B,

33
00:01:52,678 --> 00:01:56,897
որի գործարկած ազդակը ողնաշարով բարձրանում 
է մինչև ուղեղ,

34
00:01:56,897 --> 00:02:00,761
որտեղ էլ ստեղծվում է քորի զգացումը։ 



35
00:02:00,761 --> 00:02:04,387
Երբ մենք քորում ենք, մեր եղունգների շարժը
մաշկի վրա

36
00:02:04,387 --> 00:02:10,138
առաջացնում է ցավի թեթև ազդակներ, որ
գերակայում են քորի զգացման նկատմամբ։

37
00:02:10,138 --> 00:02:15,431
Դա բնորոշվում է որպես մթագնում, ինչն էլ
ստեղծում է թեթևության զգացում։

38
00:02:15,431 --> 00:02:19,698
Բայց կա՞ արդյոք քորի առաջացման նպատակ,

39
00:02:19,698 --> 00:02:23,177
թե՞ այն պարզապես մեզ զայրացնելու համար է։ 



40
00:02:23,177 --> 00:02:28,248
Ըստ ընդունված տեսության՝ մեր մաշկը զարգացման արդյունքում 
դարձել է շատ զգայուն հպման նկատմամբ,

41
00:02:28,248 --> 00:02:32,429
որպեսզի մենք կարողանանք հաղթահարել
արտաքին աշխարհի մարտահրավերները։

42
00:02:32,429 --> 00:02:33,348
Մտածե՛ք այդ մասին։

43
00:02:33,348 --> 00:02:37,180
Քորելու մեխանիկական պատասխանը
կչեզոքացներ ցանկացած ցավ,

44
00:02:37,180 --> 00:02:40,091
որ, շատ հնարավոր է, 
թաքնվում է Ձեր մաշկի վրա,

45
00:02:40,091 --> 00:02:41,459
ինչպիսին է ցավոտ խայթոցը,

46
00:02:41,459 --> 00:02:42,782
կծող միջատը

47
00:02:42,782 --> 00:02:45,831
կամ թունավոր բույսի մազմզուկները։ 



48
00:02:45,831 --> 00:02:49,431
Այս եղանակով կարելի է բացատրել այն, որ
մարմնի ներսում մենք քոր չենք զգում,

49
00:02:49,431 --> 00:02:50,912
օրինակ՝ աղիներում,

50
00:02:50,912 --> 00:02:53,451
որն ապահովագրված է այսպիսի արտաքին
վտանգներից․

51
00:02:53,451 --> 00:02:57,386
բայց մի պահ պատկերացրեք՝ որքան
նյարդայնացնող կլիներ դա։

52
00:02:57,386 --> 00:03:01,119
Որոշ մարդկանց մոտ այս ամենի համար
պատասխանատու անցուղիների խանգարումը

53
00:03:01,119 --> 00:03:06,069
կարող է բերել շատ ուժեղ քոր, ինչն էլ կարող է
իսկապես վատ անդրադառնալ առողջության վրա։

54
00:03:06,069 --> 00:03:08,460
Ծայրահեղ օրինակներից է հոգեբանական դեպքը,


55
00:03:08,460 --> 00:03:11,460
որ կոչվում է խաբուսիկ 
մակաբուծային հիվանդություն,

56
00:03:11,460 --> 00:03:15,506
երբ մարդիկ հավատում են, որ իրենց 
մարմնի մեջ վխտում են տիզերն ու լվերը,

57
00:03:15,506 --> 00:03:18,470
որոնք վազվզում են իրենց մաշկի տակ
այս ու այն կողմ,

58
00:03:18,470 --> 00:03:22,310
ինչն էլ բերում է անդադար քոր։

59
00:03:22,310 --> 00:03:24,419
Մեկ այլ երևույթ՝ 
հայտնի որպես խաբուսիկ քոր,

60
00:03:24,419 --> 00:03:27,579
կարող է լինել անդամահատված հիվանդների մոտ։

61
00:03:27,579 --> 00:03:31,871
Քանի որ անդամահատությունը շատ է ազդում
նյարդային համակարգի վրա,

62
00:03:31,871 --> 00:03:35,001
դա խաթարում է նաև մարմնի նորմալ ազդակները



63
00:03:35,001 --> 00:03:40,432
և ստեղծում է զգայություններ 
վերջույթներում, որոնք այլևս չկան։

64
00:03:40,432 --> 00:03:45,062
Այժմ բժիշկները փնտրում են եղանակներ՝ այս
անոմալիաները բուժելու համար։

65
00:03:45,062 --> 00:03:49,230
Հայելու միջոցով ստեղծվում է անդամահատված
վերջույթի «շարունակությունը»,

66
00:03:49,230 --> 00:03:51,601
որը քորում է հիվանդը։ 



67
00:03:51,601 --> 00:03:53,961
Սա ուղեղի համար ստեղծում է պատրանք,



68
00:03:53,961 --> 00:03:58,608
որ երևակայական քորն անցավ։



69
00:03:58,608 --> 00:04:02,183
Որքան էլ որ տարօրինակ է, սա աշխատում է։



70
00:04:02,183 --> 00:04:05,831
Հետազոտողները նաև փնտրում են այն գեները,
որոնք նպաստում են քորին՝

71
00:04:05,831 --> 00:04:09,323
փորձելով գտնել բուժում՝ քորային նյարդերի
անցուղիներն արգելափակելու համար,

72
00:04:09,323 --> 00:04:12,002
իհարկե, ծայրահեղ դեպքերում։

73
00:04:12,002 --> 00:04:16,502
Երբ չես կարողանում քորել մարմնի քոր եկող մասը,
կարծես սեփական դժոխքում լինես,

74
00:04:16,502 --> 00:04:19,002
ինչպես ասել է Դանթեն։

75
00:04:19,002 --> 00:04:21,442
Իտալացի բանաստեղծը գրել է դժոխքի մի 
պարունակի մասին,

76
00:04:21,442 --> 00:04:28,662
որտեղ մարդիկ պատժված էին․ նրանք փոսերում
հավերժ պիտի տանջվեին քորից։