1
00:00:06,658 --> 00:00:10,791
Beyninizin sizin için ne kadar önemli
olduğunun söylenmesine ihtiyacınız yok.

2
00:00:10,791 --> 00:00:13,174
Sonuçta, düşünceleriniz, eylemleriniz,

3
00:00:13,174 --> 00:00:14,708
algılarınız ve hafızanızla

4
00:00:14,708 --> 00:00:17,123
tecrübe ettiğiniz her bir şey, burada,

5
00:00:17,123 --> 00:00:20,354
vücudunuzun kontrol merkezinde 
işlenmektedir.

6
00:00:20,354 --> 00:00:23,935
Bunlar, sadece bir organ tarafından idare 
edilmesi için fazla gibi gözükse de

7
00:00:23,935 --> 00:00:28,043
aslında bunlar beynin yaptığı 
işlerin küçük bir kısmı.

8
00:00:28,043 --> 00:00:31,209
Aniden durmadıkları sürece, onun 
aktitivetelerinin çok büyük bir kısmı

9
00:00:31,209 --> 00:00:33,913
sizin asla haberdar olmadıklarınızdan 
oluşur.

10
00:00:33,913 --> 00:00:36,144
Beyin milyarlarca nöronlardan ve

11
00:00:36,144 --> 00:00:38,206
trilyonlarca bağlantılardan oluşur.

12
00:00:38,206 --> 00:00:41,363
Nöronlar spesifik uyarıcı ya da 
düşüncelerle aktif hale getirilebilir,

13
00:00:41,363 --> 00:00:44,749
fakat çoğu zaman kendiliğinden 
aktiftirler.

14
00:00:44,749 --> 00:00:47,262
Bazıları oluşturulmuş modellerde 
döngüsel olarak ateşler.

15
00:00:47,262 --> 00:00:51,642
Diğerleri, devreden çıkmadan önce kısa 
patlamalarda hızlı ateşlerler

16
00:00:51,642 --> 00:00:54,011
ya da diğer nöronlardan binlercesi

17
00:00:54,011 --> 00:01:00,054
doğru şekilde sıraya girene kadar 
uzun bir dönem hareketsiz kalırlar.

18
00:01:00,054 --> 00:01:01,223
Geniş ölçekte

19
00:01:01,223 --> 00:01:03,875
uykudayken veya uyanıkken ya da

20
00:01:03,875 --> 00:01:06,604
hiçbir şey düşünmemeye çalışırken,

21
00:01:06,604 --> 00:01:09,188
arka planda sessizce vınlayan
beyin aktivitelerinin

22
00:01:09,188 --> 00:01:12,492
içten oluşturduğu düzenli 
ritimlere neden olur.

23
00:01:12,492 --> 00:01:15,038
Bu kendiliğinden oluşan 
beyin fonksiyonları

24
00:01:15,038 --> 00:01:20,128
üzerinde diğer beyin fonksiyonlarının 
dayandığı temeli şekillendirir.

25
00:01:20,128 --> 00:01:23,583
Otomatik olan bu aktivitelerin 
en önemlileri

26
00:01:23,583 --> 00:01:25,831
bizi hayatta tutanlarıdır.

27
00:01:25,831 --> 00:01:28,752
Örnek olarak, siz bu videoya 
dikkatinizi verirken

28
00:01:28,752 --> 00:01:32,661
kendiliğinden oluşan aktiviteler sizin
nefes alıp vermenizi sağlayarak

29
00:01:32,661 --> 00:01:38,048
dakikada 12 ila 16 solunum ile 
sizin boğulmanızı önler.

30
00:01:38,048 --> 00:01:39,558
Bilinçli hiçbir çaba olmadan

31
00:01:39,558 --> 00:01:43,243
beyinsapınızın kısımlarından gelen 
sinyaller, doğrudan omurilik vasıtasıyla

32
00:01:43,243 --> 00:01:45,766
ciğerlerinizi şişiren kaslara gönderilir

33
00:01:45,766 --> 00:01:50,452
ve siz dikkat etseniz de etmeseniz de 
onların genişleyip büzülmelerini sağlar.

34
00:01:50,452 --> 00:01:54,601
Kendiliğinden olan bu tür ritmik 
faaliyetleri sağlayan sinirsel devreler

35
00:01:54,601 --> 00:01:57,614
merkezi model üreticileri 
olarak adlandırılır

36
00:01:57,614 --> 00:02:00,442
ve solunum, yürüyüş ve yutma

37
00:02:00,442 --> 00:02:01,314
gibi tekrarlayan

38
00:02:01,314 --> 00:02:02,399
bir çok davranışı

39
00:02:02,399 --> 00:02:03,622
kontrol eder.

40
00:02:03,622 --> 00:02:07,403
Süregiden sinirsel faaliyet duygusal
algılayışımızın temelini oluşturur ayrıca.

41
00:02:07,403 --> 00:02:08,911
Işığı sinirsel sinyallere

42
00:02:08,911 --> 00:02:12,084
dönüştüren retinanızdaki nöronlar, 
karanlıkta

43
00:02:12,084 --> 00:02:14,219
hareketsiz gibi gözükür,

44
00:02:14,219 --> 00:02:15,259
ama gerçekte,

45
00:02:15,259 --> 00:02:18,567
retinada beyinle iletişimi sağlayan
gangliyon hücreleri

46
00:02:18,567 --> 00:02:20,349
her zaman faaldir.

47
00:02:20,349 --> 00:02:24,891
Gönderdikleri sinyaller de faaliyetin 
sıklığına göre

48
00:02:24,891 --> 00:02:27,329
ayrı patlamalardan ziyade 
yükselir veya azalır.

49
00:02:27,329 --> 00:02:31,648
Bu nedenle her seviyede, sinir sistemimiz
alabileceği her sinyali yorumlamasına

50
00:02:31,648 --> 00:02:36,253
ya da karşılık vermesine yardım eden, 
spontane faaliyetlerle doludur.

51
00:02:36,253 --> 00:02:40,882
Beynimizin otomatik pilotu, temel 
biyolojik faaliyetlerle sınırlı değildir.

52
00:02:40,882 --> 00:02:42,524
Eve giderken, akşam yemeğinde

53
00:02:42,524 --> 00:02:44,748
ne var diye düşünmeye başladıktan sonra

54
00:02:44,748 --> 00:02:48,378
son beş dakikadır yürüdüğünüzü 
hatırlamadığınızı fark ettiğiniz oldu mu?

55
00:02:48,378 --> 00:02:50,911
Tüm detayları anlamadığımız halde,

56
00:02:50,911 --> 00:02:54,663
beyninizin çeşitli kısımlarında 
süregitmekte olan faaliyetler,

57
00:02:54,663 --> 00:02:58,525
karmaşık olan ve zihinsel ve motorsal 
fonksiyonları içeren görevleri bir

58
00:02:58,525 --> 00:03:02,120
şekilde koordine etmekte ve siz akşam 
yemeğini kafanızda oluştururken

59
00:03:02,120 --> 00:03:04,682
sizin doğru yoldan gitmenizi ve
bacaklarınızı

60
00:03:04,682 --> 00:03:06,711
hareket ettirmenizi sağladığını biliyoruz.

61
00:03:06,711 --> 00:03:10,320
Fakat belki de kendiliğinden olan beyin 
fonksiyonları hakkındaki en ilginci

62
00:03:10,320 --> 00:03:12,578
vücudumuzun çok gizemli

63
00:03:12,578 --> 00:03:16,920
ve çok az anlaşılan bir gerçeği: uyku

64
00:03:16,920 --> 00:03:20,036
Siz gece durur ve inaktif 
olabilirsiniz ama

65
00:03:20,036 --> 00:03:22,239
beynizin durmaz.

66
00:03:22,239 --> 00:03:23,286
Siz uyurken

67
00:03:23,286 --> 00:03:28,264
süregitmekte olan spontane aktiviteler 
derece derece daha senkronize hale gelir

68
00:03:28,264 --> 00:03:32,623
ve sonunda beyninizi saran, 
geniş ve ritmik

69
00:03:32,623 --> 00:03:34,933
sinirsel titreşimlere dönüşürler.

70
00:03:34,933 --> 00:03:38,044
Daha organize olmuş uyku
ritimlerine geçiş

71
00:03:38,044 --> 00:03:42,885
küçük sinir kümelerinin hipotalamusa 
sokulmasıyla başlar.

72
00:03:42,885 --> 00:03:44,828
Sayılarının az olmasına rağmen

73
00:03:44,828 --> 00:03:46,858
bu sinirlerin önemli etkileri vardır.

74
00:03:46,858 --> 00:03:51,097
Normalde sizi uyanık ve dikkatli tutan 
beyinsapı bölgesini kapatıp

75
00:03:51,097 --> 00:03:53,485
korteks ve talamus gibi kısımların

76
00:03:53,485 --> 00:03:57,231
yavaşça kendi varsayılan ritimlerine
dönmelerine izin verir.

77
00:03:57,231 --> 00:03:59,131
Uykuya ne kadar derin dalarsak,

78
00:03:59,131 --> 00:04:02,729
bu ritimler, büyük genişlikte ve düşük 
frekansta delta dalgaları

79
00:04:02,729 --> 00:04:09,303
tarafından yönlendirilen derin safhalarda
o kadar yavaş ve senkronize olur.

80
00:04:09,303 --> 00:04:12,562
Fakat ilginç bir şekilde bu dalgalı yavaş 
uykunun tam ortasında

81
00:04:12,562 --> 00:04:15,564
beyinin tamamen uyanık 
olduğumuzda gerçekleşen ve

82
00:04:15,564 --> 00:04:19,129
tekrarlayan bir tür patlamalara 
geçişi sağlayan

83
00:04:19,129 --> 00:04:21,417
spontan faaliyetleri senkroniz eder.

84
00:04:21,417 --> 00:04:24,241
Bu REM olarak bilinen ve

85
00:04:24,241 --> 00:04:28,506
rüya görürken gözlerimizin sağa sola 
hızla hareket ettiği uyku safhasıdır.

86
00:04:28,506 --> 00:04:33,463
Nörologlar hala, uykuyla ilgili 
zihinsel kapasiteyi yenileme,

87
00:04:33,463 --> 00:04:36,519
hücresel dengeleme,

88
00:04:36,519 --> 00:04:38,358
hafıza güçlendirme gibi bir çok

89
00:04:38,358 --> 00:04:40,182
temel soruya cevap arıyor.

90
00:04:40,182 --> 00:04:41,953
Daha kapsamlı olarak

91
00:04:41,953 --> 00:04:46,688
beynin, araba kullanımı, hatta solunum 
gibi farkında olmadığımız

92
00:04:46,688 --> 00:04:51,137
böylesine önemli ve karmaşık işleri 
nasıl başarabildiğini araştırıyor.

93
00:04:51,137 --> 00:04:53,225
Şimdilik, onun içsel spontane

94
00:04:53,225 --> 00:04:57,067
fonksiyonlarının çalışmalarını daha iyi 
anlayana kadar

95
00:04:57,067 --> 00:05:00,154
bizim olduğumuzdan daha zeki olması için

96
00:05:00,154 --> 00:05:02,276
beynimize fırsat vermeliyiz.