WEBVTT

00:00:00.930 --> 00:00:04.058
هر روز ما با موضوعاتی مواجه می شویم مانند تغییرات آب و هوا

00:00:04.058 --> 00:00:05.488
و یا سلامت واکسن ها

00:00:05.488 --> 00:00:08.528
و مجبوریم پاسخ سوالاتی را دهیم که جوابشان

00:00:08.528 --> 00:00:11.989
وابستگی شدیدی به اطلاعات علمی دارد.

00:00:11.989 --> 00:00:14.870
دانشمندان می گویند که جهان در حال گرم شدن است.

00:00:14.870 --> 00:00:17.411
دانشمندان به ما می گویند که واکسیناسیون ایمن و بی خطر است.

00:00:17.411 --> 00:00:19.465
ولی ما از کجا می دانیم که آنها درست می گویند؟

00:00:19.465 --> 00:00:21.429
چرا باید به علم اعتقاد داشته باشیم؟

00:00:21.429 --> 00:00:24.898
واقعیت این است که تعداد زیادی از ما عملاً اعتقادی به علم نداریم

00:00:24.898 --> 00:00:27.074
نظر سنجی های عمومی به طور مدام نشان می دهند

00:00:27.074 --> 00:00:30.084
که نسبت قابل توجهی از مردم آمریکا

00:00:30.084 --> 00:00:33.625
اعتقادی ندارند که آب و هوا در نتیجه ی فعالیت های انسانی در حال گرم شدن است،

00:00:33.625 --> 00:00:36.564
فکر نمی کنند که فرگشت(تكامل) درنتيجه انتخاب های طبیعی بوجود آمده،

00:00:36.564 --> 00:00:40.465
و نسبت به بی خطری واکسن ها متقاعد نشده اند.

NOTE Paragraph

00:00:40.465 --> 00:00:44.096
پس چرا باید به علم اعتقاد داشته باشیم؟

00:00:44.096 --> 00:00:47.707
خوب، داشنمندان دوست ندارند در مورد علم به عنوان موضوعی اعتقادی صحبت کنند.

00:00:47.707 --> 00:00:50.294
در حقیقت آنها علم و ایمان را از هم متمایز می کنند،

00:00:50.294 --> 00:00:53.260
و آنها می گویند باور دامنه ی ایمان است.

00:00:53.260 --> 00:00:57.038
ایمان چیزی جدا و متمایز از علم است.

00:00:57.038 --> 00:01:00.190
در واقع می گویند که مذهب بر پایه ی ایمان

00:01:00.190 --> 00:01:03.884
یا شاید هم بر پایه ی محاسبات «قمار پاسکال» (استدلال پاسکال برای اعتقاد داشتن به وجود خدا) است.

00:01:03.884 --> 00:01:06.560
بلز پاسکال یک ریاضیدان قرن هفدهم بود

00:01:06.560 --> 00:01:09.370
که سعی کرد تا برای این پرسش دلایلی علمی بیاورد

00:01:09.370 --> 00:01:11.242
که آیا او باید به خدا اعتقاد داشته باشد یا نه،

00:01:11.242 --> 00:01:13.846
و شرط بندی او به این شکل پیش رفت:

00:01:13.846 --> 00:01:16.395
خوب، اگر خدایی وجود نداشته باشد

00:01:16.395 --> 00:01:18.420
ولی من تصمیم بگیرم که به خدا اعتقاد داشته باشم

00:01:18.420 --> 00:01:20.398
چیز زیادی از دست نرفته است.

00:01:20.398 --> 00:01:22.011
شاید تنها چند ساعت از یکشنبه (برای کلیسا).

00:01:22.011 --> 00:01:23.004
(خنده ی حاضرین)

00:01:23.004 --> 00:01:26.385
ولی اگر خدا وجود داشته باشد و من اعتقاد نداشته باشم

00:01:26.385 --> 00:01:28.402
من در یک مصیبت بزرگ هستم.

00:01:28.402 --> 00:01:31.438
و در نتیجه پاسکال گفت که بهتر است ما به خدا اعتقاد داشته باشیم.

00:01:31.438 --> 00:01:33.610
یا همانطور که یکی از اساتید کالج من گفت،

00:01:33.610 --> 00:01:35.836
"او به ایمان چنگ انداخت".

00:01:35.836 --> 00:01:37.772
او یک خیز ایمانی برداشت

00:01:37.772 --> 00:01:42.296
و علم و منطق گرایی را پشت سر نهاد.

NOTE Paragraph

00:01:42.296 --> 00:01:44.992
درواقع حقیقت این است که برای بیشتر ما،

00:01:44.992 --> 00:01:48.126
دستاوردهای علمی، حرکتهای ایمانی هستند.

00:01:48.126 --> 00:01:52.511
در بیشتر مواقع نمی توانیم خودمان در مورد دستاوردهای علمی قضاوت کنیم.

00:01:52.511 --> 00:01:55.351
و در بیشتر مواقع برای خود دانشمندان هم خارج از

00:01:55.351 --> 00:01:57.681
حوزه تخصصیشان، به همین صورت است

00:01:57.681 --> 00:02:00.201
اگر در موردش فکر کنید میبینید که یک زمین شناس

00:02:00.201 --> 00:02:01.951
نمیتواند به شما بگوید که واکسن مشکلی ندارد.

00:02:01.951 --> 00:02:04.951
بیشتر شیمی دانها در تئوری فرگشت(تکامل) تخصصی ندارند.

00:02:04.951 --> 00:02:07.210
یک فیزیکدان نمیتواند به شما بگوید،

00:02:07.210 --> 00:02:08.653
-البته صرفنظر از ادعاهای بعضیشان-

00:02:08.653 --> 00:02:12.007
که تنباکو باعث سرطان میشود یا نه.

00:02:12.007 --> 00:02:14.457
بنابراین اگر خود دانشمندان هم

00:02:14.457 --> 00:02:15.733
باید خارج از حوزه تخصصشون

00:02:15.733 --> 00:02:17.655
به بعضی چیزها ایمان بیاورند،

00:02:17.655 --> 00:02:21.583
پس چطور ادعاهای دیگر دانشمندان را قبول میکنند؟

00:02:21.583 --> 00:02:23.881
چرا به اکتشافات همدیگر اعتقاد دارند؟

00:02:23.881 --> 00:02:27.171
و اینکه ما هم باید این ادعاهای علمی را قبول کنیم؟

NOTE Paragraph

00:02:27.171 --> 00:02:29.947
خوب اين چيزيست كه من ميخوام در موردش صحبت كنم، باید اینطور باشد،

00:02:29.947 --> 00:02:32.830
ولي نه به دليلی كه بيشتر ما گمان می كنيم.

00:02:32.830 --> 00:02:35.160
بيشتر ما در مدرسه می آموزيم كه به خاطر روش های علمی

00:02:35.160 --> 00:02:38.572
بايد به روشهای علمی اعتقاد داشته باشيم.

00:02:38.572 --> 00:02:41.488
آموخته ايم كه دانشمندان از روشی پيروی می كنند كه

00:02:41.488 --> 00:02:43.844
اين روش درستی ادعاهايشان

00:02:43.844 --> 00:02:45.840
را تضمين می كند.

00:02:45.840 --> 00:02:49.260
اين روشی كه بيشتر ما در مدرسه آموخته ايم،

00:02:49.260 --> 00:02:50.836
را ميتوانيم روش جزوه ای بناميم،

00:02:50.836 --> 00:02:53.620
كه همان روش فرضی-قياسی است.

00:02:53.620 --> 00:02:56.714
براساس مدل استاندارد، در روش جزوه ای،

00:02:56.714 --> 00:02:59.671
دانشمندان فرضياتی را طرح می كنند، و نتايج را

00:02:59.671 --> 00:03:02.131
آن فرضيا ت استنباط می كنند.

00:03:02.131 --> 00:03:03.841
و به اين صورت به دنيای اطراف اعلام می كنند كه

00:03:03.841 --> 00:03:06.215
"بسيار خوب! نتایج درست هستند!"

00:03:06.215 --> 00:03:09.548
آيا در جهان طبيعت می توانيم آنها را به همين صورت مشاهده كنيم؟

00:03:09.548 --> 00:03:12.148
و اگر آنها درستند، آنگاه دانشمندان می گويند

00:03:12.148 --> 00:03:15.004
"عاليست! ما ميدونيم كه فرضيات درستند!"

NOTE Paragraph

00:03:15.004 --> 00:03:17.183
خوب، مثالهای بسياری در تاريخ موجودند كه

00:03:17.183 --> 00:03:20.062
دانش دانشمندان دقيقا به همين صورت بوده.

00:03:20.062 --> 00:03:22.120
يكي از معروفترين مثالها

00:03:22.120 --> 00:03:24.333
كار آلبرت انشتين است.

00:03:24.333 --> 00:03:26.855
هنگامي كه تئوری نسبيت عام را مطرح كرد،

00:03:26.855 --> 00:03:29.171
يكي از پيامدهای فرضيه اش اين بود كه

00:03:29.171 --> 00:03:32.010
زمان-فضا يك حفره توخالی نيست

00:03:32.010 --> 00:03:33.919
بلكه دارای تاروپوديست

00:03:33.919 --> 00:03:35.520
و اون تار و پود، در اطراف

00:03:35.520 --> 00:03:38.900
اجرامی مثل خورشيد خم می شود.

00:03:38.900 --> 00:03:41.649
خوب اگر اين فرضيه درست بود به اين معنا بود كه نور

00:03:41.649 --> 00:03:43.177
با گذر از خورشيد

00:03:43.177 --> 00:03:45.345
بايد اندكی اطراف آن خم شود.

00:03:45.345 --> 00:03:47.745
كه يه پيشگویی ترو تميز شگفت انگيز بود و

00:03:47.745 --> 00:03:49.733
چندين سال قبل از اينكه دانشمندان بتوانند آزمايشش كنند،

00:03:49.733 --> 00:03:51.011
مطرح شد

00:03:51.011 --> 00:03:52.664
ولی وقتی در سال ۱۹۱۹ آزمايش شد...

00:03:54.317 --> 00:03:55.971
ديدند آها خودش است! و درست درآمد.

00:03:55.971 --> 00:03:59.129
درحقيقت نور ستارگان در گذر از اطراف خورشيد خم می شود.

00:03:59.129 --> 00:04:01.623
كه تاييد درست و حسابی برای اين نظريه بود.

00:04:01.623 --> 00:04:03.428
و اينگونه اثباتی برای اين فرضيه افراطی جديد

00:04:03.428 --> 00:04:04.740
به وجود آمد.

00:04:04.740 --> 00:04:06.592
و مقالات زيادی درسرتاسر دنيا در موردش

00:04:06.592 --> 00:04:09.130
نوشته شد.

NOTE Paragraph

00:04:09.130 --> 00:04:11.480
امروزه بعضی وقتها اين نظريه يا مدل

00:04:11.480 --> 00:04:14.914
به صورت مدل اصل استنتاجی مطرح می شود.

00:04:14.914 --> 00:04:18.298
به اين دليل كه دانشگاهيان دوست دارن چيزهارو پيچيده كنند!

00:04:18.298 --> 00:04:23.559
از سوی ديگر به اين دليل كه در اين مثال ايده آل در مورد قوانين هست.

00:04:23.559 --> 00:04:26.061
خوب اصل به اين معناست كه بايد با قوانين كار كنيم.

00:04:26.061 --> 00:04:29.485
و در اين مثال ايده آل،فرضيات فقط ايده هايی ساده نيستند:

00:04:29.485 --> 00:04:31.811
درحالت ايده آل آننا قانون طبيعتی هستند.

00:04:31.811 --> 00:04:34.098
خوب چرا اين موضوع قانون طبيعت است؟

00:04:34.098 --> 00:04:36.826
چون اگر قانون باشد نمی توان آن را شکست!

00:04:36.826 --> 00:04:38.934
اگر قانون باشد در نتیجه هميشه درست است!

00:04:38.934 --> 00:04:40.178
در همه زمانها و مكانها

00:04:40.178 --> 00:04:42.384
و فرقی هم نمی كند كه با چه موقعيتی روبرو هستيم.

00:04:42.384 --> 00:04:45.613
خوب همه شما اقلا يك نمونه از يك قانون مشهور را می شناسيد:

00:04:45.613 --> 00:04:49.368
فرمول معروف انشتين، E=MC2

00:04:49.368 --> 00:04:51.168
كه ارتباط بين ماده و انرژی

00:04:51.168 --> 00:04:53.361
را بيان می كند.

00:04:53.361 --> 00:04:57.361
و اين ارتباط درست است، مهم هم نيست چرا!

NOTE Paragraph

00:04:57.361 --> 00:05:01.010
خوب به هر حال اين مدل چند مشكل هم دارد.

00:05:01.010 --> 00:05:04.645
كه بزرگترينش غلط بودن آن است!

00:05:04.645 --> 00:05:08.147
درست نيست.(خنده حاضرين)

00:05:08.147 --> 00:05:10.870
می خواهم در مورد سه دليلی صحبت كنم كه چرا غلط است.

00:05:10.870 --> 00:05:13.549
اولين دليل، دليل منطقی هست.

00:05:13.549 --> 00:05:15.663
كه سفسطه درست بودن نتيجه است.

00:05:17.777 --> 00:05:19.371
خوب يک چيز مسخره ديگر نحوه بيان دانشگاهی

00:05:20.965 --> 00:05:22.561
فرضيات غلطی است كه ميتوانند پيش بينيهای درست انجام دهند.

00:05:22.561 --> 00:05:24.555
فقط به اين دليل كه پيش بينی ها درست درميایند

00:05:24.555 --> 00:05:27.777
از لحاظ منطقی به اين معنا نيست كه اثبات انجام شده فرضيه درستی است.

00:05:27.777 --> 00:05:31.708
كه برای اين هم مثال خوب از تاريخ علم دارم.

00:05:31.708 --> 00:05:34.403
اين تصويری از جهان بطلميوسی هست،

00:05:34.403 --> 00:05:36.265
كه زمين در مركز كائنات قرار دارد

00:05:36.265 --> 00:05:38.860
و خورشيد و ديگر سيارات حول اون می چرخند.

00:05:38.860 --> 00:05:40.890
افراد باهوش زيادی قرنها گمان می كردند

00:05:40.890 --> 00:05:44.143
مدل بطلميوسی درست است.

00:05:44.143 --> 00:05:45.879
خوب چرا؟

00:05:45.879 --> 00:05:49.316
خوب جواب اين است كه بسياری از پيش بينيهای اين مدل درست از آب درآمده.

00:05:49.316 --> 00:05:51.332
سيستم بطلميوسی ستاره شناسان را قادر ساخت تا

00:05:51.332 --> 00:05:54.082
پيش بينيهای دقيقی از حركت ديگر كرات انجام دهند

00:05:54.082 --> 00:05:56.601
در حقيقت پيشبينی هایی دقيقتر از قبل.

00:05:56.601 --> 00:06:00.925
بعد از آن نظريه كوپرنيكی بود كه دنيا ميگفت درست است.

00:06:00.925 --> 00:06:03.907
خوب اين يکی از مشكلات مدل جزوه ای است.

00:06:03.907 --> 00:06:06.303
مشكل بعدی مشكل كاربرديست،

00:06:06.303 --> 00:06:09.538
و آن مشكل، درمورد فرضيات كمكی است.

00:06:09.538 --> 00:06:12.367
فرضيات كمكی حدسياتی هستند

00:06:12.367 --> 00:06:14.146
كه دانشمندان می سازند بصورت

00:06:14.146 --> 00:06:17.189
آگاهانه يا حتی نا آگاهانه .

00:06:17.189 --> 00:06:19.850
خوب يک مثال خوب در اين زمينه

00:06:19.850 --> 00:06:21.945
مدل كپرنيك هست،

00:06:21.945 --> 00:06:25.137
كه در نهايت جايگزين مدل بطلميوسی شد.

00:06:25.137 --> 00:06:27.177
وقتی نيكلاس كپرنيك می گوید

00:06:27.177 --> 00:06:29.827
در واقع زمين مركز گيتی نيست

00:06:29.827 --> 00:06:31.745
و خورشيد مرکز منظومه خورشيدی است

00:06:31.745 --> 00:06:33.127
و زمين حول خورشيد حركت می كند؛

00:06:33.127 --> 00:06:36.855
دانشمندان می گویند،بسيار خوب! اگر نيكولاس درست بگوید

00:06:36.855 --> 00:06:38.619
بايد بتوانيم حركت زمين حول خورشيد

00:06:38.619 --> 00:06:40.577
را رديابی كنيم.

00:06:40.577 --> 00:06:42.633
و اين اسلايد مفهومی كه تحت عنوان پارالكس ستاره ای

00:06:42.633 --> 00:06:44.441
شناخته می شود را نشون ميدهد .

00:06:44.441 --> 00:06:48.263
و ستاره شناسان می گویند اگر زمين در حال حركت باشد

00:06:48.263 --> 00:06:51.463
و به ستاره بسيار دوری مثلا سيروس(شباهنگ) نگاه كنيم،--

00:06:51.463 --> 00:06:53.877
خوب ميدانم من در منهتنم و من و شما نمی توانيم اين ستاره را ببينيم

00:06:53.877 --> 00:06:57.608
ولي فرض كنيد در روستایی زندگی می كنيد--

00:06:57.608 --> 00:07:00.475
و در ماه دسامبر به ستاره ای در پس زمینه

00:07:00.475 --> 00:07:03.240
ستارگان فرادست می نگریم.

00:07:03.240 --> 00:07:06.194
ولي اگر همين مشاهده رو ۶ ماه بعد انجام دهيم،

00:07:06.194 --> 00:07:10.006
وقتي كه زمين به اين موقعيت در ماه ژوئن ميرسد،

00:07:10.006 --> 00:07:14.105
همان ستاره را با پس زمينه ای متفاوت می بينيم.

00:07:14.105 --> 00:07:18.287
اين اختلاف، نوعی اختلاف زاويه ايست وپارالكس ستاره ای ناميده می شود.

00:07:18.287 --> 00:07:21.150
خوب اين نوعی از پيش بينی است كه مدل كپرنيكی انجام ميدهد.

00:07:21.150 --> 00:07:23.711
ستاره شناسان براي مشاهده پارالكس ستاره ای شروع به مشاهده كردند

00:07:23.711 --> 00:07:28.693
ولي چیزی پيدا نكردند. هيچی!

00:07:28.693 --> 00:07:32.559
به همين دليل، بسياری گفتند كه اثباتيی بر غلط بودن مدل كپرنيك هست.

NOTE Paragraph

00:07:32.559 --> 00:07:34.047
پس چه اتفاقی افتاد؟

00:07:34.047 --> 00:07:36.730
خوب، به صورت ساده می توانيم بگویيم كه ستاره شناسان

00:07:36.730 --> 00:07:39.277
دو فرضيه كمكی مطرح كردند كه

00:07:39.277 --> 00:07:41.940
امروزه می گویم هردوشان غلط بود.

00:07:41.940 --> 00:07:45.575
اولی حدسی بود در مورد اندازه مدار زمين.

00:07:45.575 --> 00:07:48.611
ستاره شناسان فرض كردند كه مدار زمين

00:07:48.611 --> 00:07:50.949
در مقايسه با فاصله از ستاره ها، بزرگ است.

00:07:50.949 --> 00:07:53.413
امروزه می توانيم تصويری مثل اين را ترسيم كنيم

00:07:53.413 --> 00:07:54.760
كه منبعش ناساست.

00:07:54.760 --> 00:07:57.183
و همونطور كه می توانيد ببينيد مدار زمين بسيار كوچك است.

00:07:57.183 --> 00:08:00.174
درحقيقت كوچكتر از آن است كه قابل نمايش در اينجا باشد.

00:08:00.174 --> 00:08:01.713
بنابراين پارالكس ستاره ای،

00:08:01.713 --> 00:08:05.297
بسيار كوچك است و به سختی تشخيص داده می شود.

NOTE Paragraph

00:08:05.297 --> 00:08:07.271
می رسيم به دومين دليلی كه

00:08:07.271 --> 00:08:09.130
چرا پيش بينی جواب نداد،

00:08:09.130 --> 00:08:11.045
چون فرض دانشمندان بر اين بود كه

00:08:11.045 --> 00:08:14.055
تلسكوپهایشان به قدر كافی برای ديدن

00:08:14.055 --> 00:08:15.955
پارالكس حساس است.

00:08:15.955 --> 00:08:17.972
درصورتيكه معلوم شد درست نيست.

00:08:17.972 --> 00:08:20.506
تا قرن ۱۹ طول كشيد تا

00:08:20.506 --> 00:08:22.190
دانشمندان بتوانند پارالكس ستاره ای

00:08:22.190 --> 00:08:23.726
را شناسايی كنند.

NOTE Paragraph

00:08:23.726 --> 00:08:26.372
خوب، مشكل سومی هم وجود دارد.

00:08:26.372 --> 00:08:29.150
كه اين مشكل سوم در عمل و واقعيت ظاهر می شود

00:08:29.150 --> 00:08:30.846
اين كه بسياری از علوم در کتابهای درسی یافت نمی شوند..

00:08:32.542 --> 00:08:34.239
بسياری از علوم وجود دارند كه اصلا استنتاجی و قياسی نيستند.

00:08:34.239 --> 00:08:36.007
و در واقع استقرايی هستند.

00:08:36.007 --> 00:08:38.523
و براين مبنا قصد داريم بگویيم كه لزوما دانشمندان

00:08:38.523 --> 00:08:40.754
با فرض و فرضيه شروع نمی كنند،

00:08:40.754 --> 00:08:42.623
اغلب فقط با مشاهده موضوعاتی در جهان هستی،

00:08:42.623 --> 00:08:45.032
شروع می كنند.

00:08:45.032 --> 00:08:47.602
و يكی از معروفترين مثالهای اين مورد، يكی از مشهورترين

00:08:47.602 --> 00:08:50.667
دانشمندانی است كه تاكنون زيسته: چارلز داروين.

00:08:50.667 --> 00:08:53.829
زماني كه داروين جوانی روی کشتی بيگل بود و با آن سفر می كرد،

00:08:53.829 --> 00:08:57.441
فرضيه و نظريه ای نداشت.

00:08:57.441 --> 00:09:00.507
فقط ميدانست كه دوست دارد دانشمند باشد

00:09:00.507 --> 00:09:02.519
و با جمع آوريی داده ها شروع كرد.

00:09:02.519 --> 00:09:04.035
درحقيقت ميدانست كه از پزشكی متنفر است

00:09:05.551 --> 00:09:07.067
چون ديدن خون حالش را بد می كرد

00:09:07.067 --> 00:09:09.335
پس بايد مسير شغلی ديگری را برمی گزيد.

00:09:09.335 --> 00:09:11.469
پس شروع به جمع آوری داده ها كرد.

00:09:11.469 --> 00:09:14.635
بسياری چيزها از جمله فنچهای معروفش را جمع آوری كرد.

00:09:14.635 --> 00:09:16.845
وقتي فنچهارو جمع آوری كرد، آنها را توی كيسه ای انداخت

00:09:16.845 --> 00:09:19.185
و هدف خاصی هم برای اين كارش نداشت.

00:09:19.185 --> 00:09:21.472
سالها بعد كه به لندن برگشت

00:09:21.472 --> 00:09:23.705
دوباره به داده ها نگاهی انداخت و

00:09:23.705 --> 00:09:26.153
شروع به طرح يك توضيح كرد،

00:09:26.153 --> 00:09:29.451
توضيحی كه نظريه انتخاب طبيعی شد.

NOTE Paragraph

00:09:29.451 --> 00:09:31.510
صرف نظر از علوم استقرايی،

00:09:31.510 --> 00:09:34.446
دانشمندان اغلب از مدلسازيی هم استفاده می كنند.

00:09:34.446 --> 00:09:36.782
يكی از چيزهايی كه دانشمندان می خواهند در طول حياتشان انجام دهند،

00:09:36.782 --> 00:09:39.050
يافتن توضيح برای دليل پديده هاست.

00:09:39.050 --> 00:09:40.568
با اين چيكار كنيم؟

00:09:40.568 --> 00:09:42.820
خوب، يك راه ساخت مدل

00:09:42.820 --> 00:09:44.562
برای آزمودن ايده است.

NOTE Paragraph

00:09:44.562 --> 00:09:46.493
اين تصويری از هنری كدل است

00:09:46.493 --> 00:09:49.359
زمين شناس قرن ۱۹ اسكاتلندی.

00:09:49.359 --> 00:09:50.792
می توانيد بهش بگویيد اسكاتلندی چون

00:09:50.792 --> 00:09:53.180
كلاه شكاری و چكمه مخصوصشان را پوشیده

00:09:53.180 --> 00:09:55.334
(خنده)

00:09:55.334 --> 00:09:56.900
كدل ميخواست به اين سوال پاسخ دهد كه

00:09:56.900 --> 00:09:58.668
كوهها چگونه شكل گرفته اند؟

00:09:58.668 --> 00:10:00.184
و يكی از چيزهايی كه مشاهده كرد

00:10:00.184 --> 00:10:02.758
اين بود كه اگر به كوههای نظير آپالاچيان نگاه كنيد،

00:10:02.758 --> 00:10:04.391
اغلب می توانيد صخره هايی ببينيد كه

00:10:04.391 --> 00:10:05.860
چين خورده اند

00:10:05.860 --> 00:10:07.506
و درجهت خاصی تا خورده اند

00:10:07.506 --> 00:10:08.950
كه برای او به مفهوم

00:10:08.950 --> 00:10:11.899
از کناره تحت فشار بودنشان بود.

00:10:11.899 --> 00:10:13.987
و اين نظر بعدها در مباحث رانش قاره ای

00:10:13.987 --> 00:10:16.410
نقش اصلی را بازی كرد.

00:10:16.410 --> 00:10:18.916
به اين صورت مدل خودش را ساخت، اختراع ديوانه واری

00:10:18.916 --> 00:10:21.068
با اهرمها و چوب، همینطور فرغون،

00:10:21.068 --> 00:10:23.510
سطلها و يک پتك بزرگ.

00:10:23.510 --> 00:10:25.408
من نميداونم ايشان چرا از اين چكمه ها می پوشيد.

00:10:25.408 --> 00:10:26.985
شايد تو باران بيرون می رفت.

00:10:26.985 --> 00:10:30.070
و به اين صورت مدل فيزيكی مورد نظرش را ساخت تا

00:10:30.070 --> 00:10:34.035
نشان دهد كه شما هم می توانيد،

00:10:34.035 --> 00:10:36.709
كه روی صخره ها يا اقلا در اين مورد روی گِل، الگوی مورد نظرتون را اجرا كنيد

00:10:36.709 --> 00:10:38.935
كه مثل تعداد زيادی قله به نظر می رسد

00:10:38.935 --> 00:10:40.777
اگر از بغل فشرده شان كنيم.

00:10:40.777 --> 00:10:44.405
خوب اين هم بحثی بود درباره پیدایش كوهها.

NOTE Paragraph

00:10:44.405 --> 00:10:47.453
امروزه بيشتر دانشمندان ترجيح می دهند در آزمایشگاه كار كنند،

00:10:47.453 --> 00:10:49.880
برای همين خيلی مدل فيزيكی درست نمی كنند،

00:10:49.880 --> 00:10:52.241
و درعوض شبيه سازيهای يارانه ای انجام می دهند.

00:10:52.241 --> 00:10:55.080
ولی شبيه سازی يارانه ای هم خودش نوعی مدل سازی است.

00:10:55.080 --> 00:10:56.943
مدليه كه با رياضيات ساخته ميشه

00:10:56.943 --> 00:11:00.176
و مثل مدلهای فيزيكی قرن نوزدهمی

00:11:00.176 --> 00:11:03.954
برای اندیشیدن در مورد علل، بسيار مهم می باشد.

00:11:03.954 --> 00:11:06.569
خوب اينجا سوال مهمی كه پيش مياد در مورد تغييرات آب و هوايی است.

00:11:06.569 --> 00:11:08.372
ما شواهد بسيار دهشتناكی داريم

00:11:08.372 --> 00:11:10.252
كه زمين در حال گرم شدن است.

00:11:10.252 --> 00:11:12.716
در اين اسلايد، خط سياه

00:11:12.716 --> 00:11:14.836
اندازه گيريهايی را نشان ميدهد كه دانشمندان

00:11:14.836 --> 00:11:16.799
اقلا از ۱۵۰ سال پيش انجام داده اند.

00:11:16.799 --> 00:11:18.209
نشان ميدهد كه دمای زمين

00:11:18.209 --> 00:11:19.843
به طور پيوسته در حال افزايش هست

00:11:19.843 --> 00:11:22.689
و می توانيد به طور خاص ببينيد كه طی ۵۰ سال گذشته،

00:11:22.689 --> 00:11:24.453
به طرز چشمگيری افزايشی در

00:11:24.453 --> 00:11:26.793
حدود ۱ درجه سانتی گراد داشته ايم

00:11:26.793 --> 00:11:29.168
يا تقريبا دو درجه فارنهايت.

NOTE Paragraph

00:11:29.168 --> 00:11:31.605
خوب حالا چه چیزی اين تغييرات را ايجاد می كند؟

00:11:31.605 --> 00:11:33.940
چطور می توانيم بفهميم چی باعث

00:11:33.940 --> 00:11:35.456
اين افزايش دمای مشاهده شده است؟

00:11:35.456 --> 00:11:37.170
خوب دانشمندان ميتوانند این کار را با استفاده از

00:11:37.170 --> 00:11:39.538
شبيه سازيهای يارانه ای مدل سازی كنند.

00:11:39.538 --> 00:11:42.330
خوب اين دياگرام شبيه سازی يارانه ای را نشان ميدهد

00:11:42.330 --> 00:11:44.451
كه به کلیه فاكتورهای مختلفی ميپردازد

00:11:44.451 --> 00:11:47.056
كه میدانيم روی آب و هوای زمين تاثير دارند.

00:11:47.056 --> 00:11:49.808
ذرات سولفات ناشی از آلودگی هوا،

00:11:49.808 --> 00:11:52.778
گرد و غبار آتش فشانی ناشی از فعاليت آتشفشانی

00:11:52.778 --> 00:11:55.012
تغييرات تابش خورشيدی

00:11:55.012 --> 00:11:57.390
و البته گازهای گلخانه ای.

00:11:57.390 --> 00:11:59.208
خوب حالا آنها اين سوال را پرسيدند كه

00:11:59.208 --> 00:12:02.904
چه متغيرهايی را وارد مدل كنند تا

00:12:02.904 --> 00:12:05.880
همان چيزهایی كه در جهان واقعی می بينيم را بازتوليد كنيم؟

00:12:05.880 --> 00:12:07.900
اينجا جهان واقعی با رنگ سياه نشون داده شده.

00:12:07.900 --> 00:12:09.180
اين خاكستری كمرنگ هم نتايج مدل است

00:12:10.460 --> 00:12:11.740
و جواب آن

00:12:11.740 --> 00:12:16.127
مدلی است كه شامل جواب همه موارد بالا می باشد.

00:12:16.127 --> 00:12:18.268
همه موارد بالا.

00:12:18.268 --> 00:12:19.774
تنها راهی كه می توان

00:12:19.774 --> 00:12:21.602
دماهای اندازه گيری شده را بازتوليد كرد

00:12:21.602 --> 00:12:23.580
اين است که همه اين چيزها را یکجا جمع كنيم،

00:12:23.580 --> 00:12:25.719
از جمله گازهای گلخانه ای،

00:12:25.719 --> 00:12:28.270
كه به طور خاص می توان شاهد

00:12:28.270 --> 00:12:30.154
روند افزایشی گازهای گلخانه ای بود،

00:12:30.154 --> 00:12:32.360
این افزايش چشمگير دما

00:12:32.360 --> 00:12:33.840
در۵۰ سال گذشته.

00:12:33.840 --> 00:12:36.274
و اين هم دليلی هست كه هواشناسان می گویند

00:12:36.274 --> 00:12:39.382
كه فقط به اين ختم نمی شود كه بدانيم تغييرات آب و هوا در حال رخ دادن است.

00:12:39.382 --> 00:12:42.150
بلكه می دانيم كه گازهای گلخانه ای نقش اصلی را

00:12:42.150 --> 00:12:44.880
در چرايی اين ماجرا دارد.

NOTE Paragraph

00:12:44.880 --> 00:12:47.268
خوب حالا به خاطر وجود همه اين چيزها

00:12:47.268 --> 00:12:48.757
كه دانشمندان انجام دادند

00:12:48.757 --> 00:12:52.243
پل فيراباند فيلسوف مشهور می گوید:

00:12:52.243 --> 00:12:53.869
"تنها اصل(قانون) در دانش

00:12:53.869 --> 00:12:57.848
كه هيچوقت دچار تغيير نمی شود اين است كه: هيچ چيز پايدار نيست".

00:12:57.848 --> 00:13:00.464
اين سخن اغلب مورد توجه قرار نگرفته،

00:13:00.464 --> 00:13:02.582
چون فيرابند در واقع نمی گوید كه

00:13:02.582 --> 00:13:04.532
در دانش همه چيز از بين ميرود.

00:13:04.532 --> 00:13:05.876
چيزی كه او می گفت،

00:13:05.876 --> 00:13:07.900
و سخن كاملش اين بود:

00:13:07.900 --> 00:13:09.990
"اگر منو مجبور كنی تا بگم

00:13:09.990 --> 00:13:11.636
روش علم چيست،

00:13:11.636 --> 00:13:15.265
خواهم گفت: هرچيزی تغيير ميكنه".

00:13:15.265 --> 00:13:16.343
چيزی كه وی تلاش می كرد بگوید

00:13:16.343 --> 00:13:18.910
اين بود كه دانشمندان كارهای مختلفی انجام می دهند.

00:13:18.910 --> 00:13:21.218
دانشمندان خلاق اند.

NOTE Paragraph

00:13:21.218 --> 00:13:23.328
ولي اين ما را به سوال قبلی برمی گرداند:

00:13:23.328 --> 00:13:26.799
اگر دانشمندان از يك روش استفاده نمی کنند

00:13:26.799 --> 00:13:28.698
خوب چطور تصميم می گیرند

00:13:28.698 --> 00:13:30.156
چي درسته است و چی غلط؟

00:13:30.156 --> 00:13:32.050
و چه كسی قضاوت می كند؟

00:13:32.050 --> 00:13:34.130
و پاسخ اين است كه دانشمندان قضاوت می كنند

00:13:34.130 --> 00:13:37.013
و با داوری در مورد مدارك قضاوت را انجام می دهند.

00:13:37.013 --> 00:13:40.422
دانشمندان شواهد را به روشهای بسيار مختلفی جمع آوری می کنند.

00:13:40.422 --> 00:13:42.044
ولي صرفنظر از اين كه آنها را چگونه جمع آوری می كنند

00:13:42.044 --> 00:13:44.621
بايد بازرسی دقيقی روی آنها انجام دهند.

00:13:44.621 --> 00:13:47.181
و اين مطلب به رابرت مرتون جامعه شناس كمك كرد تا

00:13:47.181 --> 00:13:49.361
روی اين پرسش كه دانشمندان چگونه شواهد و داده ها را

00:13:49.361 --> 00:13:51.040
مورد ارزيابی دقيق قرار می دهند تمركز كند

00:13:51.040 --> 00:13:53.848
و گفت كه آنها به روشی كه "ترديد سازمان يافته" ناميد،

00:13:53.848 --> 00:13:55.767
اين كار را انجام ميدهند.

00:13:55.767 --> 00:13:57.651
كه بدين معناست اين عمل سازمان يافته است

00:13:57.651 --> 00:13:59.129
زيرا به صورت يكجا انجام می شود.

00:13:59.129 --> 00:14:00.758
به صورت گروهی انجامش می دهند،

00:14:00.758 --> 00:14:03.574
و شك گراست چون به صورتی با

00:14:03.574 --> 00:14:05.028
بي اعتمادی انجامش می دهند.

00:14:05.028 --> 00:14:06.990
و اين چيزی است كه مسئوليت اثبات نام دارد

00:14:06.990 --> 00:14:09.471
و بردوش شخصی است كه ادعای علمی را مطرح کرده.

00:14:09.471 --> 00:14:12.614
و از اين جنبه دانش ذاتا پايدار است.

00:14:12.614 --> 00:14:15.186
تقريبا مشكل است كه جامعه علمی را مجبور كنيم

00:14:15.186 --> 00:14:18.897
كه بگویند:" بله ما چيزی را فهميديم و اين درست است!".

00:14:18.897 --> 00:14:21.393
پس صرفنظر از عموميت اين مفهوم

00:14:21.393 --> 00:14:22.990
تغييرات گفتمان،

00:14:22.990 --> 00:14:24.274
چيزی كه در واقعيت با آن روبرو می شويم اين است كه

00:14:24.274 --> 00:14:27.059
در تاريخ علم، تغييرات بسيار شگرف در تفكر دانشمندان،

00:14:27.059 --> 00:14:30.779
نسبتا كمياب بوده.

NOTE Paragraph

00:14:30.779 --> 00:14:34.342
خوب در نهايت به اين ايده ميرسيم كه:

00:14:34.342 --> 00:14:38.050
اگر دانشمندان روی شواهد به صورت كلی نگر قضاوت كنند،

00:14:38.050 --> 00:14:40.612
باعث تمرکز تاريخ نگاران روی اتفاق نظرها

00:14:40.612 --> 00:14:42.031
می شود،

00:14:42.031 --> 00:14:43.926
و برای گفتن این حرف در خاتمه روز که

00:14:43.926 --> 00:14:45.860
علم چیست

00:14:45.860 --> 00:14:47.530
و دانش علمی چیست،

00:14:47.530 --> 00:14:49.374
اتفاق نظر متخصصين دانشمندان

00:14:51.218 --> 00:14:53.063
از درون اين فرايند بازرسی دقيق سازمان يافته است،

00:14:53.063 --> 00:14:55.368
بازرسی كلی نگر

00:14:55.368 --> 00:14:56.610
که در مورد شواهد به قضاوت پرداخته اند

00:14:56.610 --> 00:14:59.407
و به يك نتيجه گيری و جمع بندی در مورد آن رسيده اند،

00:14:59.407 --> 00:15:01.884
خواه آره يا نه.

NOTE Paragraph

00:15:01.884 --> 00:15:03.608
پس می توانيم فكر كنيم كه دانش علمی

00:15:03.608 --> 00:15:05.660
اتفاق نظر متخصصين است.

00:15:05.660 --> 00:15:07.432
می توانيم اينطوری هم به قضيه نگاه كنيم كه دانش

00:15:07.432 --> 00:15:09.010
به هيات داورانی میماند

00:15:09.010 --> 00:15:11.524
البته با این استثناء که يک هيات داوران بسيار خاص است.

00:15:11.524 --> 00:15:13.628
هيات داوران از همكاران شما نيست

00:15:13.628 --> 00:15:15.524
گروهی از آدمهای خوره علم است.

00:15:15.524 --> 00:15:19.158
هياتی متشكل از زنان و مردانی با مدرك دكترا،

00:15:19.158 --> 00:15:21.600
و شبيه هياتهای داوران معمولی نيست.

00:15:21.600 --> 00:15:23.290
كه فقط دو انتخاب دارند

00:15:23.290 --> 00:15:25.975
گناهكار يا بيگناه!

00:15:25.975 --> 00:15:29.376
هيات داوران علمی تعدادی انتخاب دارد.

00:15:29.376 --> 00:15:32.160
دانشمندان می توانند به درستی به بعضی چيزها بگویند بله.

00:15:32.160 --> 00:15:34.740
دانشمندان می توانند بگویند نه! غلط است.

00:15:34.740 --> 00:15:37.280
يا می توانند بگویند خوب ممكن است درست باشد

00:15:37.280 --> 00:15:40.324
ولی ما نياز به كار بيشتری داريم و بايد شواهد بيشتری جمع كنيم.

00:15:40.324 --> 00:15:41.940
يا می توانند بگویند بله... ممكن است درست باشد

00:15:41.940 --> 00:15:43.640
ولی نمی دانيم به سوال چگونه بايد پاسخ دهیم

00:15:43.640 --> 00:15:44.950
و می خواهيم رهایش كنيم

00:15:44.950 --> 00:15:47.873
ولی شايد بعدا بهش برگرديم.

00:15:47.873 --> 00:15:51.875
كه دانشمندان اين رو "رام نشدنی" ناميدند.

NOTE Paragraph

00:15:51.875 --> 00:15:54.481
ولي اين مطلب ما را به مسئله نهايی ميرساند:

00:15:54.481 --> 00:15:57.419
اگر علم چيزيست كه دانشمندان می گویند

00:15:57.419 --> 00:15:59.960
پس آيا علم فقط استفاده از مقام برای اثبات درستی است؟

00:15:59.960 --> 00:16:01.022
و آيا به همه ما تو مدرسه گفته نشده

00:16:01.022 --> 00:16:04.249
كه استفاده از عناوين رسمی و مقامات برای اثبات حرفی، نوعی سفسطه است؟

00:16:04.249 --> 00:16:07.281
خوب اين پارادوكس علم مدرن است،

00:16:07.281 --> 00:16:09.553
پارادوكسی كه من فكر ميكنم هم تاريخ دانان و هم

00:16:09.553 --> 00:16:12.154
فيلسوفان و جامعه شناسان به آن رسیده اند،

00:16:12.154 --> 00:16:15.655
كه علم درواقع يک جور ارجاع به مقامات و خبرگان برای اثبات است

00:16:15.655 --> 00:16:19.431
ولی به منظور مرجعیت فردی نيست،

00:16:19.431 --> 00:16:21.830
و اصلا هم مهم نيست نفرات به تنهايی چقدر باهوش باشند

00:16:21.830 --> 00:16:25.695
مثل افلاطون يا انشتين.

00:16:25.695 --> 00:16:28.809
بلكه منظور مرجعيت جمعی است.

00:16:28.809 --> 00:16:31.795
می توانيد اينطور تصور كنيد كه يه نوع خرد جمعی است،

00:16:31.795 --> 00:16:35.921
ولی نوع خاصی از جمع.

00:16:35.921 --> 00:16:37.811
علم برای اثبات از مرجع استفاده می کند،

00:16:37.811 --> 00:16:39.861
ولي بر مبنای هيچ فرد خاصی نيست

00:16:39.861 --> 00:16:42.447
مهم هم نيست كه نفرات چقدر باهوش باشند.

00:16:42.447 --> 00:16:44.198
بلكه روي خرد جمعي،

00:16:44.198 --> 00:16:46.840
دانش جمعی و كار جمعی

00:16:46.840 --> 00:16:48.738
همه دانشمندانی كه روي يك موضوع خاص كار كرده اند،

00:16:48.738 --> 00:16:51.455
بنا شده.

00:16:51.455 --> 00:16:54.251
دانشمندان دارای نوع فرهنگ جمعی شك گرايانه هستند،

00:16:54.251 --> 00:16:56.451
اين به من فرهنگی را نشون می دهد

00:16:56.451 --> 00:16:58.401
كه دراینجا توسط اين بانوی نیک تشریح شده،

00:16:58.401 --> 00:17:01.483
كه به همكارانش، مدارک و شواهدی را نشان می دهد.

00:17:01.483 --> 00:17:03.340
البته، اين افراد واقعا دانشمند نيستند،

00:17:03.340 --> 00:17:05.326
چون خيلی خيلی خوشند!

00:17:05.326 --> 00:17:09.338
(خنده)

NOTE Paragraph

00:17:09.338 --> 00:17:13.660
خوب و اينك نكته نهاييم رو مطرح می كنم

00:17:13.660 --> 00:17:16.308
بيشتر ما صبح از خواب بيدار می شويم.

00:17:16.308 --> 00:17:17.718
بيشترمان به خودرو ها اعتماد ميكنيم.

00:17:17.718 --> 00:17:19.260
خوب می دانيد، حالا دارم فكر می كنم کهمن تو منهتن هستم

00:17:19.260 --> 00:17:20.558
و مثال خوبی نيست

00:17:20.558 --> 00:17:23.382
ولي بيشتر آمريكاييهایی كه در منهتن زندگی نمی كنند

00:17:23.382 --> 00:17:25.120
صبح از خواب بيدار شده و سوار ماشين می شوند

00:17:25.120 --> 00:17:27.649
استارت می زنند و ماشينشان كار می نه

00:17:27.649 --> 00:17:29.650
و بی نهايت هم خوب كار می کنه.

00:17:29.650 --> 00:17:32.365
خودروهای جديد اصلا به ندرت خراب می شوند.

NOTE Paragraph

00:17:32.365 --> 00:17:35.148
خوب چرا اينطوره؟ چرا خودروها به اين خوبی كار می كنند؟

00:17:35.148 --> 00:17:37.652
به خاطر هوش مرحوم هنری فورد نيست

00:17:37.652 --> 00:17:40.743
يا كارل بنز يا حتي الون موسك.

00:17:40.743 --> 00:17:42.885
بلكه به اين خاطر كه خودروهای جديد

00:17:42.885 --> 00:17:47.919
محصول بيش از صد سال كار هستند

00:17:47.919 --> 00:17:49.509
كه بوسيله صدها، هزاران

00:17:49.509 --> 00:17:50.845
و دهها هزار انسان ساخته شدند.

00:17:50.845 --> 00:17:52.956
خودروی امروزی محصول

00:17:52.956 --> 00:17:55.745
كار و خرد جمعی و تجربه

00:17:55.745 --> 00:17:58.092
همه مردان و زنانی كه تا به حال روی يک ماشين

00:17:58.092 --> 00:17:59.700
كار كرده اند،

00:17:59.700 --> 00:18:02.615
و قابليت اطمينان به فناوری هم نتيجه

00:18:02.615 --> 00:18:05.298
اين تلاشهای جمعی است.

00:18:05.298 --> 00:18:08.155
ما نه تنها از هوش بنز و فورد و موسك

00:18:08.155 --> 00:18:09.221
بهره می بريم

00:18:09.221 --> 00:18:11.989
بلكه از هوش و كار جمعی

00:18:11.989 --> 00:18:14.240
تمام افرادی كه تا به حال روی يك خودروی امروزی كار كرده اند

00:18:14.240 --> 00:18:15.910
هم بهره مند می شويم.

00:18:15.910 --> 00:18:17.960
همين مطلب در مورد دانش صحت دارد،

00:18:17.960 --> 00:18:20.804
فقط اينكه دانش قديمی تر است.

00:18:20.804 --> 00:18:23.378
پايه های اعتماد به دانش در واقع هملن است

00:18:23.378 --> 00:18:26.052
كه در فناوری داريم و اعتمادی که می كنيم.

00:18:26.052 --> 00:18:30.039
و مانند پايه اعتماد به بقيه چيزهاست

00:18:30.039 --> 00:18:32.317
مثلا تجربه.

NOTE Paragraph

00:18:32.317 --> 00:18:34.161
ولی نبايد اعتمادی كوركورانه باشد

00:18:34.161 --> 00:18:36.921
به هيچ چيز نبايد اعتماد كوركورانه داشت.

00:18:36.921 --> 00:18:39.762
اعتماد ما به دانش مثل خود دانش

00:18:39.762 --> 00:18:41.675
بايد بر مبنای شواهد باشدد

00:18:41.675 --> 00:18:43.177
و اين بدان معناست كه دانشمندان

00:18:43.177 --> 00:18:45.225
بايد ارتباطات خودشان را تقويت كنند.

00:18:45.225 --> 00:18:48.112
آننا نه تنها بايد در مورد چيزی كه می دانند به ما توضيح دهند، بلكه

00:18:48.112 --> 00:18:49.840
اين كه چگونه آن را فهميدند را هم بگویند،

00:18:49.840 --> 00:18:53.730
كه به مفهوم این است که بايد شنونده های بهتری نیز باشيم.

NOTE Paragraph

00:18:53.730 --> 00:18:55.149
بسيار سپاسگذارم.

NOTE Paragraph

00:18:55.149 --> 00:18:57.452
(تشويق)