1
00:00:04,305 --> 00:00:08,191
Þetta er önnur heimsókn mín til Íslands,

2
00:00:09,083 --> 00:00:16,169
í fyrra skiptið var ég nemandi, fyrir 59 árum, 
og stoppaði hér á leið minni til Bandaríkjanna.

3
00:00:17,061 --> 00:00:22,618
Mér þykir leitt að hafa ekki haft meiri tíma þá,

4
00:00:22,849 --> 00:00:28,607
en nú hef ég viku 
sem ég mun njóta með athyglisverðu fólki.

5
00:00:29,222 --> 00:00:38,537
Sérsvið mitt er á sviði orku og því kom ég til að kynna mér hvað fólkið hér er að gera í þeim efnum,

6
00:00:38,722 --> 00:00:42,634
með þær auðlindir sem hér eru t.d. jarðvarma

7
00:00:42,864 --> 00:00:56,880
Og merkilegt að nota orkuna og forðast þannig þær hættur sem fylgja því að nota olíu og gas.

8
00:00:57,757 --> 00:01:04,679
Ég lít út um gluggan hérna og sé hundruðir bíla, strætivagna og flutningabíla

9
00:01:04,925 --> 00:01:12,726
sem munu stöðvast nánast samstundis ef innflutningur eldsneytis legðist af.

10
00:01:13,172 --> 00:01:18,444
Sem er sérstaklega athyglisvert, því innflutningur mun stöðvast.

11
00:01:19,013 --> 00:01:32,280
Olíuvinnsla náði hámarki 2006, nú er notast við torsóttari olíulindir, sanda og á hafsbotni.

12
00:01:32,464 --> 00:01:38,145
Þær munu endast í 30 til 40 ár, og þá verðum við að hverfa aftur að svæðisbundinni orku.

13
00:01:38,283 --> 00:01:45,229
Sem er áhugavert fyrir Ísland, þið hafið rafmagn og orku til húshitunar,

14
00:01:45,229 --> 00:01:47,122
en hvað með samgöngur og flutninga?

15
00:01:47,122 --> 00:01:52,864
Því eru mögulegar olíulindir sem hugsanlega eru í norðuhöfum svo mikilvægar.

16
00:01:53,311 --> 00:01:57,711
Og skoða samband ykkar við önnur lönd.

17
00:02:00,648 --> 00:02:07,810
Hrunið sem skall á 2008 var mjög erfitt, 
og vondandi skilaði það einhverri reynslu.

18
00:02:07,887 --> 00:02:09,757
Því við vitum að það mun gerast aftur.

19
00:02:09,834 --> 00:02:17,922
Allar forsendur hrunsins 2008 
eru meiri og sterkari nú en þá.

20
00:02:18,552 --> 00:02:25,054
En auðlindir og aðstaða stjórnvalda til að bregðast við eru veikari því skuldastaðan er verri.

21
00:02:25,054 --> 00:02:32,691
Með sama öryggi og við getum sagt að það muni gjósa á Íslandi,

22
00:02:32,782 --> 00:02:35,327
þó við getum ekki tímasett það nákvæmlega,

23
00:02:35,466 --> 00:02:39,921
getum við staðhæft að það verði annð hrun.

24
00:02:40,029 --> 00:02:44,534
Og, frekar fjlótlega, örugglega fyrir 2020.

25
00:02:44,765 --> 00:02:47,453
Svo, hvað getum við gert?

26
00:02:47,623 --> 00:02:56,166
Ég mun tala um stefnubreytinguna frá því að sækjast eftir sjálfbærni yfir í sveigjanleika og þrautseigju.

27
00:02:56,166 --> 00:03:00,037
Byggja samfélög þannig að þau geti tekið áföllum

28
00:03:00,160 --> 00:03:07,220
en haldið virkni og rekstri
– með sæmilega friðsælum hætti.

29
00:03:07,297 --> 00:03:10,499
Ísland hefur marga spennandi möguleika á þessu sviði.

30
00:03:10,499 --> 00:03:18,703
Sem þið getið nýtt ykkur, en þá þurfið þið að hætta að hugsa um tíunda áratug síðustu aldar.

31
00:03:19,041 --> 00:03:25,080
Það var ágætur tími og skemmtilegur fyrir marga, 
en kemur ekki aftur.

32
00:03:25,265 --> 00:03:30,268
Nú erum við á leið í tímbil án vaxtar og jafnvel hjöðnunar.

33
00:03:30,945 --> 00:03:34,562
Og samfélög verða að reiða sig á eigin auðlindir og getu.

34
00:03:35,101 --> 00:03:42,199
Mikilvægt er að hafa það í huga að Ísland ber meiri umhyggju fyrir sjálfu sér en nokkur annar.

35
00:03:43,198 --> 00:03:49,854
Staða landsins er mjög sérstök, ekki síst þegar siglingaleiðir opnast í norðurhöfum.

36
00:03:50,700 --> 00:03:57,298
En þeir sem sækjast eftir höfnum ykkar og aðstöðu hafa engan áhuga á afkomu ykkar, fólksins í landinu.

37
00:03:57,298 --> 00:04:02,032
Þeir ásælast hagstæða stöðu landsins og auðlindum þess.

38
00:04:03,647 --> 00:04:09,598
Svo ef þið viljið eiga þokkalega framtíð, er það eitthvað sem þið verðið að gera sjálf.

39
00:04:09,598 --> 00:04:13,598
Það mun enginn gera það fyrir ykkur og þess er ekki að vænta frá öðrum,

40
00:04:13,598 --> 00:04:20,731
eða farsæld sé sjálfkrafa afleiðing þess 
stjórnmála- eða hagkerfis sem við búum við.

41
00:04:21,653 --> 00:04:23,765
Þið hafið heilmikið af auðlindum og gæðum til þess.

42
00:04:23,765 --> 00:04:28,949
Staða landsins verður mikilvægari með tímanum.

43
00:04:28,979 --> 00:04:35,027
Og vonandi getið þið notað aðstæðurnar til hagsbóta fyrir þjóðina.

44
00:04:37,057 --> 00:04:39,302
Ég er hér fyrst og fremst til að læra.

45
00:04:39,409 --> 00:04:49,576
Og mér finnst athyglisvert hvernig unnið er með orku og matvælaöryggi.

46
00:04:50,607 --> 00:04:57,999
Engu að síður standið þið frammi fyrir vali
milli skammtímagróða eða

47
00:04:57,999 --> 00:05:02,889
uppbyggingar sem skilar stöðugu samfélgi sem getur brugðist við áföllum til lengri tíma.

48
00:05:03,197 --> 00:05:08,216
Þeir sem vilja græða í dag 
þrýsta alltaf á um skammtímalausnir.

49
00:05:08,894 --> 00:05:12,192
Þeir sem hinsvegar vilja sjálfir og að börn þeirra

50
00:05:12,192 --> 00:05:16,224
og afkomendur geti lifað sómasamlegu lífi áfram í landinu um ókomna tíð,

51
00:05:16,332 --> 00:05:22,175
leita þeirra leiða sem eru öruggari betur til þess fallnar að viðhalda stöðugleika.

52
00:05:22,498 --> 00:05:24,995
Og það er von mín að þið veljið þá leið.