1
00:00:00,823 --> 00:00:03,191
Ik kom van het langste volk op de planeet:

2
00:00:03,215 --> 00:00:04,365
de Nederlanders.

3
00:00:05,383 --> 00:00:07,069
Maar dat is niet altijd zo geweest.

4
00:00:07,093 --> 00:00:10,307
Overal ter wereld worden mensen langer.

5
00:00:10,331 --> 00:00:11,894
In de laatste 150 jaar

6
00:00:11,918 --> 00:00:13,319
zijn we in ontwikkelde landen

7
00:00:13,319 --> 00:00:15,611
gemiddeld 10 centimeter langer geworden.

8
00:00:16,139 --> 00:00:18,918
Wetenschappers hebben veel
theorieën waarom dit zo is,

9
00:00:18,942 --> 00:00:21,362
maar de meesten gaan over voeding,

10
00:00:21,386 --> 00:00:23,670
namelijk de toename van zuivel en vlees.

11
00:00:24,432 --> 00:00:25,940
In de afgelopen 50 jaar

12
00:00:25,964 --> 00:00:28,838
is de mondiale vleesconsumptie
meer dan verviervoudigd,

13
00:00:28,862 --> 00:00:32,189
van 71 miljoen naar 310 miljoen ton.

14
00:00:32,705 --> 00:00:36,336
Een vergelijkbare trend 
geldt voor melk en eieren.

15
00:00:36,460 --> 00:00:41,029
In elke gemeenschap waar inkomens stijgen,
stijgt ook de proteïneconsumptie.

16
00:00:41,053 --> 00:00:43,982
En we weten dat de wereld rijker wordt.

17
00:00:44,006 --> 00:00:47,211
Zoals de middenklasse toeneemt,
zo neemt ook de wereldpopulatie toe,

18
00:00:47,235 --> 00:00:51,886
van 7 miljard vandaag 
naar 9,7 miljard in 2050.

19
00:00:52,210 --> 00:00:53,673
Dat betekent dat we in 2050

20
00:00:53,697 --> 00:00:56,224
tenminste 70% meer proteïne nodig hebben

21
00:00:56,248 --> 00:00:58,681
dan er nu voor de mensheid beschikbaar is.

22
00:00:59,322 --> 00:01:02,345
De laatste voorspellingen van de VN
schatten de populatiegrootte

23
00:01:02,345 --> 00:01:04,825
aan het einde van deze eeuw op 11 miljard.

24
00:01:04,849 --> 00:01:07,809
Dit betekent dat we nog
veel meer proteïne nodig zullen hebben.

25
00:01:09,027 --> 00:01:10,566
De uitdaging is verbluffend.

26
00:01:10,590 --> 00:01:12,301
Zo erg dat kort geleden

27
00:01:12,301 --> 00:01:15,639
een team van het Anglia Ruskin
Global Sustainability Institute opperde

28
00:01:15,639 --> 00:01:19,463
dat als we niet ons mondiale beleid
en voedselproductiesysteem aanpassen,

29
00:01:19,463 --> 00:01:22,557
onze samenleving zou kunnen instorten
binnen de komende 30 jaar.

30
00:01:24,143 --> 00:01:28,463
Op dit moment is de oceaan
onze grootste bron van dierlijk proteïne.

31
00:01:28,487 --> 00:01:32,169
Meer dan 2,6 miljard mensen
zijn hier dagelijks van afhankelijk.

32
00:01:33,177 --> 00:01:34,234
Tegelijkertijd

33
00:01:34,234 --> 00:01:37,075
zijn onze mondiale visserijen
twee en een half keer zo groot

34
00:01:37,075 --> 00:01:39,583
als wat onze oceanen
duurzaam kunnen ondersteunen.

35
00:01:39,607 --> 00:01:42,283
Mensen nemen dus 
veel meer vis uit de oceaan

36
00:01:42,283 --> 00:01:44,531
dan de oceanen
natuurlijk kunnen vervangen.

37
00:01:44,531 --> 00:01:49,473
Het WNF publiceerde pasgeleden een rapport
dat aantoont dat in de afgelopen 40 jaar

38
00:01:49,497 --> 00:01:52,087
het mondiale zeeleven gehalveerd is.

39
00:01:52,595 --> 00:01:57,298
Een ander recent rapport suggereert
dat van de grotere roofvissen,

40
00:01:57,322 --> 00:01:59,670
zoals de zwaardvis en de blauwvintonijn,

41
00:01:59,694 --> 00:02:02,944
meer dan 90% is verdwenen
sinds de jaren 50.

42
00:02:03,653 --> 00:02:07,426
Er zijn veel geweldige, duurzame
vis-initiatieven over de hele wereld

43
00:02:07,450 --> 00:02:11,056
die werken aan betere methoden
en beter beheerde visserijen.

44
00:02:11,080 --> 00:02:12,231
Maar uiteindelijk

45
00:02:12,255 --> 00:02:15,857
proberen al deze initiatieven
de huidige vangst in stand te houden.

46
00:02:16,424 --> 00:02:17,589
Het is onwaarschijnlijk,

47
00:02:17,589 --> 00:02:19,413
zelfs met de best beheerde visserijen,

48
00:02:19,413 --> 00:02:23,119
dat we veel meer uit de oceaan 
kunnen halen dan we nu doen.

49
00:02:23,249 --> 00:02:26,464
We moeten stoppen onze oceanen
te plunderen zoals we gedaan hebben.

50
00:02:26,488 --> 00:02:28,646
We moeten de druk
op de oceanen verlichten.

51
00:02:28,670 --> 00:02:29,988
We zijn nu op een punt

52
00:02:30,012 --> 00:02:32,777
dat als we meer productie forceren,

53
00:02:32,801 --> 00:02:34,500
we totale ineenstorting riskeren.

54
00:02:35,226 --> 00:02:39,869
Ons huidige systeem kan 
de groeiende populatie niet voeden.

55
00:02:40,860 --> 00:02:42,129
Dus hoe lossen we dat op?

56
00:02:42,153 --> 00:02:44,891
Hoe ziet de wereld eruit
over 35 korte jaren,

57
00:02:44,915 --> 00:02:48,514
wanneer we met 2,7 miljoen mensen meer
dezelfde middelen moeten delen?

58
00:02:49,059 --> 00:02:50,931
We kunnen allemaal veganist worden.

59
00:02:50,955 --> 00:02:52,612
Dat klinkt als een mooi idee,

60
00:02:52,612 --> 00:02:54,036
maar het is niet realistisch

61
00:02:54,060 --> 00:02:56,405
en onmogelijk af te dwingen
op mondiale schaal.

62
00:02:56,887 --> 00:03:00,073
Mensen zullen dierlijke proteïnen eten,
of we dat willen of niet.

63
00:03:00,414 --> 00:03:02,416
Stel dat we onszelf
niet kunnen veranderen

64
00:03:02,416 --> 00:03:04,546
en op dezelfde koers doorgaan,

65
00:03:04,570 --> 00:03:06,404
niet voldoend aan de eisen.

66
00:03:06,428 --> 00:03:08,414
De Wereldgezondheidsorganisatie berichtte

67
00:03:08,414 --> 00:03:12,836
dat 800 miljoen mensen onder
ondervoeding en voedselschaarste lijden,

68
00:03:12,860 --> 00:03:16,271
wat ook weer komt door diezelfde
groeiende mondiale populatie

69
00:03:16,295 --> 00:03:20,317
en afnemende toegang tot hulpbronnen
zoals water, energie en land.

70
00:03:21,212 --> 00:03:23,272
Er is weinig fantasie nodig

71
00:03:23,296 --> 00:03:28,246
om je een wereld voor te stellen
vol onlusten, rellen en meer ondervoeding.

72
00:03:28,270 --> 00:03:29,896
Mensen hebben honger

73
00:03:29,920 --> 00:03:32,958
en er is een gevaarlijk tekort
aan natuurlijke hulpbronnen.

74
00:03:33,328 --> 00:03:34,884
Om vele, vele redenen

75
00:03:34,908 --> 00:03:37,662
moeten we ons mondiale
voedselproductiesysteem veranderen.

76
00:03:38,255 --> 00:03:39,679
We moeten het beter doen

77
00:03:39,703 --> 00:03:40,868
en er is een oplossing.

78
00:03:40,892 --> 00:03:43,477
En die oplossing ligt in de aquacultuur:

79
00:03:43,501 --> 00:03:47,447
het kweken van vis, planten zoals zeewier,
schelp- en schaaldieren.

80
00:03:47,731 --> 00:03:50,164
Zoals de grote oceaanheld
Jacques Cousteau ooit zei:

81
00:03:50,164 --> 00:03:53,092
"We moeten de oceaan
gebruiken als boeren, niet als jagers.

82
00:03:53,092 --> 00:03:56,742
Dat is waar beschaving om draait --
verbouwen in plaats van jagen."

83
00:03:57,402 --> 00:03:59,830
Vis is het laatste voedsel
waar we op jagen.

84
00:04:00,374 --> 00:04:03,606
Waarom horen we steeds dingen als:

85
00:04:03,606 --> 00:04:05,389
"Het leven is te kort voor kweekvis",

86
00:04:05,413 --> 00:04:07,001
of: "Wilde vangst, natuurlijk!",

87
00:04:07,025 --> 00:04:09,374
over vissen waar we 
eigenlijk niets over weten?

88
00:04:09,398 --> 00:04:11,463
We weten niet wat hij heeft gegeten,

89
00:04:11,463 --> 00:04:13,709
of welke vervuiling hij is tegengekomen.

90
00:04:13,709 --> 00:04:15,683
Als het een grote roofvis is,

91
00:04:15,683 --> 00:04:18,266
kan hij gisteren nog langs
Fukushima zijn gezwommen.

92
00:04:18,266 --> 00:04:19,914
We weten het niet.

93
00:04:19,914 --> 00:04:21,331
Weinig mensen realiseren zich

94
00:04:21,331 --> 00:04:23,257
dat traceerbaarheid in de visserij

95
00:04:23,257 --> 00:04:26,316
nooit verder gaat dan de jager
die het wilde dier heeft gevangen.

96
00:04:26,316 --> 00:04:27,937
Maar laat ons een stap terug doen

97
00:04:27,937 --> 00:04:30,478
en bespreken waarom vis
de beste voedselkeuze is.

98
00:04:30,478 --> 00:04:31,743
Het is gezond,

99
00:04:31,743 --> 00:04:32,963
het voorkomt hartziekten,

100
00:04:32,963 --> 00:04:34,536
het levert belangrijke aminozuren

101
00:04:34,560 --> 00:04:37,313
en vetzuren zoals Omega-3,

102
00:04:37,337 --> 00:04:40,214
hierin verschilt het van 
bijna alle andere vleessoorten.

103
00:04:40,238 --> 00:04:41,848
Behalve dat vis gezond is,

104
00:04:41,872 --> 00:04:44,469
is het ook veel spannender en diverser.

105
00:04:44,493 --> 00:04:47,676
Bedenk maar: de meeste
veehouderij is nogal monotoon.

106
00:04:47,700 --> 00:04:50,351
Koe is koe, schaap is schaap,
varken is varken

107
00:04:50,375 --> 00:04:54,452
en pluimvee -- kalkoen, eend, kip --
dat somt het wel zo'n beetje op.

108
00:04:54,476 --> 00:04:58,331
Er worden 500 soorten vis 
gekweekt op dit moment.

109
00:04:59,015 --> 00:05:01,997
Dat zie je niet terug in de schappen
van westerse supermarkten,

110
00:05:01,997 --> 00:05:03,404
maar dat is een ander punt.

111
00:05:03,478 --> 00:05:06,439
En je kunt vis kweken
op een hele gezonde manier

112
00:05:06,479 --> 00:05:09,569
die goed is voor ons, 
goed voor de planeet en goed voor de vis.

113
00:05:10,062 --> 00:05:12,022
Ik klink nogal geobsedeerd met vissen --

114
00:05:12,022 --> 00:05:14,012
(Gelach)

115
00:05:14,012 --> 00:05:15,277
Laat me uitleggen:

116
00:05:15,277 --> 00:05:17,810
Mijn briljante partner en vrouw, 
Amy Novograntz en ik

117
00:05:17,810 --> 00:05:20,551
raakten een paar jaar geleden 
betrokken bij aquacultuur.

118
00:05:20,551 --> 00:05:22,777
We waren geïnspireerd door Sylvia Earle,

119
00:05:22,801 --> 00:05:24,951
die de TED Prize won in 2009.

120
00:05:24,951 --> 00:05:28,255
We hebben elkaar ontmoet op Mission Blue I
bij de Galapagoseilanden.

121
00:05:28,937 --> 00:05:31,094
Amy was daar
als directeur van de TED Prize,

122
00:05:31,118 --> 00:05:34,308
ik als ondernemer uit Nederland
en bezorgde burger --

123
00:05:34,332 --> 00:05:36,705
duikfanaat met een passie voor de oceanen.

124
00:05:37,192 --> 00:05:39,626
Mission Blue heeft onze levens 
radicaal veranderd.

125
00:05:39,650 --> 00:05:40,801
We werden verliefd,

126
00:05:40,825 --> 00:05:42,301
trouwden

127
00:05:42,325 --> 00:05:44,566
en bleven geïnspireerd,

128
00:05:44,590 --> 00:05:47,799
we wilden echt iets doen
aan oceaanbescherming --

129
00:05:47,823 --> 00:05:49,558
iets blijvends,

130
00:05:49,582 --> 00:05:51,898
iets dat een verschil zou maken,

131
00:05:52,162 --> 00:05:54,788
iets dat we samen zouden kunnen doen.

132
00:05:55,741 --> 00:05:59,031
We hadden geen idee dat dit ons
naar de viskweek zou leiden.

133
00:05:59,741 --> 00:06:01,673
Maar een paar maanden
na deze boottocht

134
00:06:01,673 --> 00:06:04,487
waren we bij een bijeenkomst
van Conservation International

135
00:06:04,487 --> 00:06:08,322
waar de directeur-generaal
van WorldFish sprak over aquacultuur.

136
00:06:08,322 --> 00:06:12,092
Hij vroeg een zaal vol milieubeschermers
om zich hier niet meer van af te keren,

137
00:06:12,092 --> 00:06:14,003
om zich te realiseren wat er gaande is,

138
00:06:14,027 --> 00:06:15,448
en echt betrokken te worden.

139
00:06:15,472 --> 00:06:17,584
Want aquacultuur is potentieel

140
00:06:17,608 --> 00:06:20,714
precies wat onze oceanen
en bevolking nodig hebben.

141
00:06:20,924 --> 00:06:23,237
We waren verbijsterd,
toen we de cijfers hoorden,

142
00:06:23,237 --> 00:06:25,521
dat we niet al meer wisten 
over deze industrie,

143
00:06:25,521 --> 00:06:28,658
en enthousiast over de kans
om te helpen het juist aan te pakken.

144
00:06:29,042 --> 00:06:30,383
Over cijfers gesproken --

145
00:06:30,383 --> 00:06:33,589
op dit moment is de hoeveelheid vis 
die op de wereld wordt gegeten,

146
00:06:33,613 --> 00:06:35,453
wilde vangst en kweekvis samen,

147
00:06:35,453 --> 00:06:38,105
twee keer zo groot als 
de totale hoeveelheid rundsvlees

148
00:06:38,105 --> 00:06:40,162
dat vorig jaar op aarde werd geproduceerd.

149
00:06:40,379 --> 00:06:42,746
Alle vissersboten samen --

150
00:06:42,770 --> 00:06:44,701
klein en groot, over de hele wereld --

151
00:06:44,725 --> 00:06:48,602
produceren ongeveer 65 miljoen ton
wilde vis en andere zeevruchten

152
00:06:48,626 --> 00:06:50,023
voor menselijke consumptie.

153
00:06:50,343 --> 00:06:53,559
Aquacultuur produceerde dit jaar,
voor het eerst in de geschiedenis,

154
00:06:53,559 --> 00:06:56,413
meer dan we halen uit wilde vangst.

155
00:06:56,874 --> 00:06:58,025
Maar nu dit:

156
00:06:58,049 --> 00:06:59,403
de vraag zal stijgen.

157
00:07:00,157 --> 00:07:01,666
In de komende 35 jaar

158
00:07:01,690 --> 00:07:06,685
zullen we nóg 85 miljoen ton
nodig hebben om aan de vraag te voldoen.

159
00:07:06,709 --> 00:07:09,304
Dat is bijna anderhalf keer zoveel

160
00:07:09,328 --> 00:07:11,887
als we nu uit onze wereldzeeën vangen.

161
00:07:13,140 --> 00:07:14,466
Een enorm getal.

162
00:07:14,812 --> 00:07:17,911
We kunnen veilig aannemen
dat dit niet uit de oceaan zal komen.

163
00:07:17,935 --> 00:07:19,604
Het moet komen uit de viskweek.

164
00:07:20,163 --> 00:07:21,478
En over kweken gesproken:

165
00:07:21,502 --> 00:07:23,469
daar zijn hulpbronnen voor nodig.

166
00:07:24,313 --> 00:07:27,242
Net zoals een mens moet eten
om te groeien en te leven,

167
00:07:27,266 --> 00:07:28,739
moet een dier dat ook.

168
00:07:28,763 --> 00:07:31,658
Een koe moet acht tot negen pond voer eten

169
00:07:31,682 --> 00:07:34,133
en bijna 8,000 liter water drinken

170
00:07:34,157 --> 00:07:36,037
om slechts één pond vlees te maken.

171
00:07:36,425 --> 00:07:38,578
Experts zijn het eens 
dat het onmogelijk is

172
00:07:38,602 --> 00:07:41,754
om koeien te houden
voor alle bewoners van deze planeet.

173
00:07:41,778 --> 00:07:44,516
We hebben gewoon 
niet genoeg voer of water.

174
00:07:44,540 --> 00:07:47,294
En we kunnen geen 
regenwouden blijven kappen.

175
00:07:47,318 --> 00:07:50,827
En drinkwater -- planeet Aarde 
heeft maar een beperkte voorraad.

176
00:07:50,851 --> 00:07:52,962
We hebben iets efficiënters nodig


177
00:07:52,986 --> 00:07:55,867
om de mensheid in leven te houden 
op deze planeet.

178
00:07:56,517 --> 00:07:58,664
Laten we dit eens
vergelijken met de viskweek.

179
00:07:59,164 --> 00:08:03,102
Je kunt een kilo vis kweken
uit slechts één kilo voer --

180
00:08:03,126 --> 00:08:05,458
afhankelijke van de soort zelfs minder.

181
00:08:05,845 --> 00:08:07,075
Waarom?

182
00:08:08,099 --> 00:08:10,868
Ten eerste: omdat vissen drijven.

183
00:08:10,892 --> 00:08:14,478
Ze hoeven niet de hele dag 
de zwaartekracht te weerstaan, zoals wij.

184
00:08:14,806 --> 00:08:16,434
En de meeste vis is koudbloedig,

185
00:08:16,434 --> 00:08:18,178
ze hoeven zich niet warm te houden.

186
00:08:18,178 --> 00:08:19,410
Vissen chillen.

187
00:08:19,410 --> 00:08:21,035
(Gelach)

188
00:08:21,035 --> 00:08:22,569
En ze hebben weinig water nodig.

189
00:08:22,569 --> 00:08:25,407
Dat klinkt contra-intuïtief,
maar zoals we zeggen:

190
00:08:25,407 --> 00:08:27,796
het zwemt erin maar drinkt het nauwelijks.

191
00:08:27,820 --> 00:08:32,233
Vis is de meest hulpbron-efficiënte bron
van dierlijke proteïne voor de mens,

192
00:08:32,257 --> 00:08:33,692
behalve insecten dan.

193
00:08:35,197 --> 00:08:37,111
En sindsdien hebben we nog meer geleerd.

194
00:08:37,482 --> 00:08:39,953
Bijvoorbeeld: bovenop de 65 miljoen ton

195
00:08:39,953 --> 00:08:42,583
die jaarlijks wordt gevangen
voor menselijke consumptie,

196
00:08:42,583 --> 00:08:46,564
wordt nog 30 miljoen ton
gevangen voor diervoeder,

197
00:08:46,588 --> 00:08:50,129
vooral sardientjes en ansjovis
voor de aquacultuurindustrie

198
00:08:50,153 --> 00:08:52,190
die worden omgezet in vismeel of visolie.

199
00:08:52,602 --> 00:08:53,949
Dat is gekheid.

200
00:08:54,438 --> 00:08:57,904
65% van deze visserijen
-- mondiaal -- worden slecht beheerd.

201
00:08:57,904 --> 00:09:00,728
De grootste problemen van onze tijd 
zijn hiermee verbonden.

202
00:09:00,728 --> 00:09:02,176
Het vernietigt onze oceanen.

203
00:09:02,200 --> 00:09:05,218
Verschrikkelijke slavernij
is ermee in verband gebracht.

204
00:09:05,702 --> 00:09:08,256
Recent publiceerde Stanford een artikel

205
00:09:08,256 --> 00:09:11,193
dat beschreef dat als 50% 
van de wereld-aquacultuurindustrie

206
00:09:11,193 --> 00:09:14,275
zou stoppen vismeel te gebruiken,
onze oceanen gered zouden zijn.

207
00:09:14,837 --> 00:09:16,492
Denk daar eens even over na.

208
00:09:16,516 --> 00:09:19,536
We weten dat de oceanen
nog veel meer problemen hebben.

209
00:09:19,560 --> 00:09:23,759
Er is vervuiling, verzuring,
vernietiging van koraalriffen, enzovoorts.

210
00:09:23,976 --> 00:09:26,513
Dit benadrukt de invloed
van onze visserijen

211
00:09:26,537 --> 00:09:29,112
en hoe verbonden alles is.

212
00:09:29,608 --> 00:09:33,224
Visserijen, aquacultuur, ontbossing,

213
00:09:33,248 --> 00:09:36,282
klimaatverandering,
voedselzekerheid, enzovoorts.

214
00:09:36,664 --> 00:09:38,280
In de zoektocht naar alternatieven

215
00:09:38,280 --> 00:09:41,115
is de industrie massaal teruggekeerd

216
00:09:41,115 --> 00:09:43,692
naar plantaardige opties, zoals soja,

217
00:09:43,692 --> 00:09:48,235
industrieel kippenafval, 
bloedmeel uit slachthuizen, enzovoorts.

218
00:09:48,648 --> 00:09:51,112
We begrijpen waar
deze keuzes vandaan komen,

219
00:09:51,136 --> 00:09:53,265
maar het is niet de juiste aanpak.

220
00:09:53,289 --> 00:09:54,544
Het is niet duurzaam,

221
00:09:54,568 --> 00:09:55,742
het is niet gezond.

222
00:09:55,766 --> 00:09:57,883
Wel eens een kip op de zeebodem gezien?

223
00:09:57,883 --> 00:09:59,118
Natuurlijk niet!

224
00:09:59,118 --> 00:10:02,024
Als je zalm alleen soja voert,

225
00:10:02,048 --> 00:10:03,810
ontploft hij letterlijk.

226
00:10:04,463 --> 00:10:05,615
Zalm is een carnivoor

227
00:10:05,639 --> 00:10:07,534
en kan soja niet verteren.

228
00:10:09,049 --> 00:10:12,015
Viskweek is verreweg
de beste vorm van dierhouderij

229
00:10:12,015 --> 00:10:13,512
beschikbaar voor de mens.

230
00:10:13,536 --> 00:10:15,908
Met het had een hele slechte reputatie.

231
00:10:16,373 --> 00:10:18,552
Er was excessief gebruik van chemicaliën,

232
00:10:18,576 --> 00:10:21,756
virussen en ziekten die oversloegen
op wilde populaties,

233
00:10:21,780 --> 00:10:23,893
verwoesting van ecosystemen en vervuiling,

234
00:10:23,893 --> 00:10:26,347
ontsnapte vis die zich
voortplantte met wilde vis

235
00:10:26,371 --> 00:10:28,371
waardoor de genetische poel
werd aangetast,

236
00:10:28,395 --> 00:10:30,861
en natuurlijk, zoals ik net noemde,

237
00:10:30,885 --> 00:10:32,964
niet-duurzame voedingsingrediënten.

238
00:10:33,396 --> 00:10:34,503
Gezegend was de tijd

239
00:10:34,503 --> 00:10:36,844
toen we gewoon 
konden genieten van onze maaltijd

240
00:10:36,844 --> 00:10:38,339
wat het ook was.

241
00:10:38,735 --> 00:10:40,364
Als je het weet, dan weet je het.

242
00:10:40,388 --> 00:10:42,403
Je kunt niet meer terug.
Dat is niet leuk.

243
00:10:42,403 --> 00:10:45,982
We hebben een transparant voedselsysteem
nodig waar we op kunnen vertrouwen,

244
00:10:46,006 --> 00:10:47,680
dat gezond voedsel produceert.

245
00:10:48,726 --> 00:10:49,925
Het goede nieuws is

246
00:10:49,949 --> 00:10:52,862
dat decennia aan ontwikkeling en onderzoek

247
00:10:52,886 --> 00:10:55,242
hebben geleid tot 
vele technologieën en kennis

248
00:10:55,242 --> 00:10:57,184
waardoor we het veel beter kunnen doen.

249
00:10:57,208 --> 00:10:59,854
We kunnen nu vis kweken
zonder deze problemen.

250
00:11:00,548 --> 00:11:03,429
Ik denk aan agricultuur
voor de Groene Revolutie --

251
00:11:03,453 --> 00:11:06,476
we bevinden ons nu
bij aquacultuur en de Blauwe Revolutie.

252
00:11:07,647 --> 00:11:09,224
Nieuwe technologieën betekenen

253
00:11:09,224 --> 00:11:12,540
dat we nu volledig
natuurlijk voer kunnen produceren,

254
00:11:12,540 --> 00:11:14,004
met een minimale voetafdruk,

255
00:11:14,004 --> 00:11:18,003
die bestaat uit microbes, insecten,
zeewier en micro-algen.

256
00:11:18,689 --> 00:11:19,992
Gezond voor de mens,

257
00:11:20,016 --> 00:11:21,161
gezond voor de vis,

258
00:11:21,161 --> 00:11:22,512
gezond voor de planeet.

259
00:11:23,293 --> 00:11:24,417
Microben, bijvoorbeeld,

260
00:11:24,417 --> 00:11:28,106
kunnen een perfect alternatief zijn
voor hoogwaardig vismeel -- op schaal.

261
00:11:28,801 --> 00:11:30,618
Insecten zijn --

262
00:11:30,618 --> 00:11:32,693
ten eerste perfect voor recycling,

263
00:11:32,693 --> 00:11:34,623
want ze worden gekweekt op voedselafval,

264
00:11:34,647 --> 00:11:36,908
maar ten tweede -- denk aan vliegvissen

265
00:11:36,908 --> 00:11:40,251
en je weet hoe logisch het is
om ze te gebruiken als visvoer.

266
00:11:40,712 --> 00:11:42,735
Je hebt geen grote stukken land nodig

267
00:11:42,759 --> 00:11:45,169
en je hoeft geen regenwouden te kappen.

268
00:11:45,870 --> 00:11:48,959
Microben en insecten
produceren netto zelfs water.

269
00:11:49,509 --> 00:11:51,738
Deze revolutie begint nu,

270
00:11:51,762 --> 00:11:53,729
hij hoeft alleen nog op te schalen.

271
00:11:54,492 --> 00:11:57,423
We kunnen nu meer soorten
kweken dan ooit tevoren,

272
00:11:57,423 --> 00:11:59,757
onder gecontroleerde, 
natuurlijke omstandigheden.

273
00:11:59,757 --> 00:12:01,487
Dit levert blije vis op.

274
00:12:01,717 --> 00:12:04,221
Ik stel me bijvoorbeeld
een gesloten systeem voor

275
00:12:04,221 --> 00:12:08,637
dat efficiënter werkt dan insectenkweek,

276
00:12:08,637 --> 00:12:11,925
waar je gezonde, blije,
heerlijke vis kunt produceren,

277
00:12:11,925 --> 00:12:13,477
met weinig tot geen afvalwater,

278
00:12:13,501 --> 00:12:15,961
bijna geen energie- of watergebruik,

279
00:12:15,985 --> 00:12:18,294
en natuurlijk voer
met een minimale voetafdruk.

280
00:12:19,084 --> 00:12:22,311
Of een systeem waarin je
tot 10 soorten naast elkaar kweekt,

281
00:12:22,335 --> 00:12:23,711
levend van elkaar,

282
00:12:23,735 --> 00:12:25,175
zoals in de natuur.

283
00:12:25,638 --> 00:12:27,232
Je hebt maar weinig voer nodig,

284
00:12:27,232 --> 00:12:28,534
een hele kleine voetafdruk.

285
00:12:28,558 --> 00:12:32,459
Denk bijvoorbeeld aan zeewier
dat groeit in het afvalwater van vis.

286
00:12:34,453 --> 00:12:37,248
Geweldige technologieën
steken overal ter wereld de kop op.

287
00:12:37,574 --> 00:12:39,753
Van alternatieven
om ziekten te bestrijden,

288
00:12:39,777 --> 00:12:42,642
zodat we geen antibiotica 
of chemicaliën meer nodig hebben,

289
00:12:42,666 --> 00:12:46,322
tot automatische doseersystemen
die doorhebben of de vissen honger hebben,

290
00:12:46,346 --> 00:12:49,637
zodat je op voer bespaart
en minder vervuiling veroorzaakt.

291
00:12:50,016 --> 00:12:52,619
Softwaresystemen die data
van kwekerijen verzamelen

292
00:12:52,643 --> 00:12:54,779
zodat we kweekpraktijken
kunnen verbeteren.

293
00:12:55,127 --> 00:12:57,983
Er gebeuren echt
gave dingen overal ter wereld.

294
00:12:58,670 --> 00:13:01,237
En vergis je niet:
al deze dingen zijn mogelijk

295
00:13:01,237 --> 00:13:04,652
tegen kosten concurrerend 
met wat een kweker nu uitgeeft.

296
00:13:05,024 --> 00:13:08,971
Binnenkort is er voor niemand
een excuus om niet het juiste te doen.

297
00:13:10,044 --> 00:13:12,307
Iemand moet de verbindingen leggen

298
00:13:12,307 --> 00:13:15,080
en deze ontwikkelingen
een flinke trap onder de kont geven.

299
00:13:15,080 --> 00:13:17,745
Dat is waar wij de laatste jaren 
aan hebben gewerkt

300
00:13:17,745 --> 00:13:20,391
en waar wij de komende tijd
samen aan moeten werken:

301
00:13:21,049 --> 00:13:23,400
alles opnieuw bedenken

302
00:13:23,424 --> 00:13:25,927
vanuit een holistische blik
op de hele waardeketen.

303
00:13:25,927 --> 00:13:27,835
Al deze dingen verbinden over de wereld,

304
00:13:27,835 --> 00:13:29,917
samen met geweldige entrepreneurs

305
00:13:29,917 --> 00:13:32,770
die willen delen in een collectieve visie.

306
00:13:33,474 --> 00:13:36,307
De tijd is gekomen
om deze industrie te veranderen

307
00:13:36,331 --> 00:13:38,542
en een duurzame kant op te duwen.

308
00:13:38,566 --> 00:13:39,988
Deze industrie is nog jong

309
00:13:40,012 --> 00:13:41,704
en heeft groei in het verschiet.

310
00:13:41,961 --> 00:13:44,835
Het is een grote taak,
maar niet zo vergezocht als je denkt.

311
00:13:44,835 --> 00:13:46,049
Het is mogelijk.

312
00:13:47,032 --> 00:13:49,173
We moeten de druk van de oceaan af nemen.

313
00:13:49,173 --> 00:13:50,654
We willen goed en gezond eten.

314
00:13:50,654 --> 00:13:52,060
En als we een dier eten,

315
00:13:52,060 --> 00:13:54,558
moet dat dier gezond 
en gelukkig hebben geleefd.

316
00:13:54,582 --> 00:13:56,789
We moeten onze maaltijd kunnen vertrouwen,

317
00:13:56,813 --> 00:13:58,026
lange levens leiden.

318
00:13:58,577 --> 00:14:02,476
En dit geldt niet alleen voor mensen
in San Francisco of Noord-Europa --

319
00:14:02,500 --> 00:14:04,346
dit geldt voor ons allemaal.

320
00:14:04,370 --> 00:14:06,030
Zelfs in de armste landen

321
00:14:06,054 --> 00:14:07,564
gaat het niet alleen om geld.

322
00:14:07,588 --> 00:14:11,404
Mensen verkiezen iets dat vers
en gezond is en dat ze kunnen vertrouwen

323
00:14:11,428 --> 00:14:15,220
boven iets dat van ver komt
en waar ze niets over weten.

324
00:14:15,244 --> 00:14:16,560
We zijn allemaal hetzelfde.

325
00:14:18,267 --> 00:14:19,418
Er komt een dag

326
00:14:19,442 --> 00:14:22,683
dat mensen zich realiseren
-- nee: eisen -- dat de vis op hun bord

327
00:14:22,727 --> 00:14:27,074
goed en gezond gekweekt is,
en met minder geen genoegen nemen.

328
00:14:27,074 --> 00:14:29,188
Jullie kunnen dit helpen versnellen.

329
00:14:29,188 --> 00:14:31,521
Stel vragen als je vis bestelt.

330
00:14:31,545 --> 00:14:33,402
Waar komt mijn vis vandaan?

331
00:14:33,426 --> 00:14:34,941
Wie heeft hem gekweekt?

332
00:14:34,965 --> 00:14:36,330
Wat heeft hij gegeten?

333
00:14:37,008 --> 00:14:40,667
Informatie over waar je vis vandaan komt
en hoe het geproduceerd is,

334
00:14:40,691 --> 00:14:42,833
moet veel makkelijker beschikbaar worden.

335
00:14:43,663 --> 00:14:46,847
En consumenten moeten druk zetten
op de aquacultuurindustrie

336
00:14:46,871 --> 00:14:48,233
om de juiste keuze te maken.

337
00:14:48,653 --> 00:14:50,696
Dus iedere keer dat je bestelt:

338
00:14:50,720 --> 00:14:52,687
vraag om details

339
00:14:52,711 --> 00:14:55,193
en laat zien dat je geeft om wat je eet

340
00:14:55,217 --> 00:14:56,647
en wat je krijgt.

341
00:14:56,999 --> 00:14:59,167
En uiteindelijk zullen ze luisteren

342
00:14:59,167 --> 00:15:01,164
en daar zullen we allemaal van profiteren.

343
00:15:01,575 --> 00:15:02,726
Dank jullie wel.

344
00:15:02,750 --> 00:15:05,333
(Applaus)