0:00:00.823,0:00:03.191
Ik kom van het langste volk op de planeet:

0:00:03.215,0:00:04.365
de Nederlanders.

0:00:05.383,0:00:07.069
Maar dat is niet altijd zo geweest.

0:00:07.093,0:00:10.307
Overal ter wereld worden mensen langer.

0:00:10.331,0:00:11.894
In de laatste 150 jaar

0:00:11.918,0:00:13.319
zijn we in ontwikkelde landen

0:00:13.319,0:00:15.611
gemiddeld 10 centimeter langer geworden.

0:00:16.139,0:00:18.918
Wetenschappers hebben veel[br]theorieën waarom dit zo is,

0:00:18.942,0:00:21.362
maar de meesten gaan over voeding,

0:00:21.386,0:00:23.670
namelijk de toename van zuivel en vlees.

0:00:24.432,0:00:25.940
In de afgelopen 50 jaar

0:00:25.964,0:00:28.838
is de mondiale vleesconsumptie[br]meer dan verviervoudigd,

0:00:28.862,0:00:32.189
van 71 miljoen naar 310 miljoen ton.

0:00:32.705,0:00:36.336
Een vergelijkbare trend [br]geldt voor melk en eieren.

0:00:36.460,0:00:41.029
In elke gemeenschap waar inkomens stijgen,[br]stijgt ook de proteïneconsumptie.

0:00:41.053,0:00:43.982
En we weten dat de wereld rijker wordt.

0:00:44.006,0:00:47.211
Zoals de middenklasse toeneemt,[br]zo neemt ook de wereldpopulatie toe,

0:00:47.235,0:00:51.886
van 7 miljard vandaag [br]naar 9,7 miljard in 2050.

0:00:52.210,0:00:53.673
Dat betekent dat we in 2050

0:00:53.697,0:00:56.224
tenminste 70% meer proteïne nodig hebben

0:00:56.248,0:00:58.681
dan er nu voor de mensheid beschikbaar is.

0:00:59.322,0:01:02.345
De laatste voorspellingen van de VN[br]schatten de populatiegrootte

0:01:02.345,0:01:04.825
aan het einde van deze eeuw op 11 miljard.

0:01:04.849,0:01:07.809
Dit betekent dat we nog[br]veel meer proteïne nodig zullen hebben.

0:01:09.027,0:01:10.566
De uitdaging is verbluffend.

0:01:10.590,0:01:12.301
Zo erg dat kort geleden

0:01:12.301,0:01:15.639
een team van het Anglia Ruskin[br]Global Sustainability Institute opperde

0:01:15.639,0:01:19.463
dat als we niet ons mondiale beleid[br]en voedselproductiesysteem aanpassen,

0:01:19.463,0:01:22.557
onze samenleving zou kunnen instorten[br]binnen de komende 30 jaar.

0:01:24.143,0:01:28.463
Op dit moment is de oceaan[br]onze grootste bron van dierlijk proteïne.

0:01:28.487,0:01:32.169
Meer dan 2,6 miljard mensen[br]zijn hier dagelijks van afhankelijk.

0:01:33.177,0:01:34.234
Tegelijkertijd

0:01:34.234,0:01:37.075
zijn onze mondiale visserijen[br]twee en een half keer zo groot

0:01:37.075,0:01:39.583
als wat onze oceanen[br]duurzaam kunnen ondersteunen.

0:01:39.607,0:01:42.283
Mensen nemen dus [br]veel meer vis uit de oceaan

0:01:42.283,0:01:44.531
dan de oceanen[br]natuurlijk kunnen vervangen.

0:01:44.531,0:01:49.473
Het WNF publiceerde pasgeleden een rapport[br]dat aantoont dat in de afgelopen 40 jaar

0:01:49.497,0:01:52.087
het mondiale zeeleven gehalveerd is.

0:01:52.595,0:01:57.298
Een ander recent rapport suggereert[br]dat van de grotere roofvissen,

0:01:57.322,0:01:59.670
zoals de zwaardvis en de blauwvintonijn,

0:01:59.694,0:02:02.944
meer dan 90% is verdwenen[br]sinds de jaren 50.

0:02:03.653,0:02:07.426
Er zijn veel geweldige, duurzame[br]vis-initiatieven over de hele wereld

0:02:07.450,0:02:11.056
die werken aan betere methoden[br]en beter beheerde visserijen.

0:02:11.080,0:02:12.231
Maar uiteindelijk

0:02:12.255,0:02:15.857
proberen al deze initiatieven[br]de huidige vangst in stand te houden.

0:02:16.424,0:02:17.589
Het is onwaarschijnlijk,

0:02:17.589,0:02:19.413
zelfs met de best beheerde visserijen,

0:02:19.413,0:02:23.119
dat we veel meer uit de oceaan [br]kunnen halen dan we nu doen.

0:02:23.249,0:02:26.464
We moeten stoppen onze oceanen[br]te plunderen zoals we gedaan hebben.

0:02:26.488,0:02:28.646
We moeten de druk[br]op de oceanen verlichten.

0:02:28.670,0:02:29.988
We zijn nu op een punt

0:02:30.012,0:02:32.777
dat als we meer productie forceren,

0:02:32.801,0:02:34.500
we totale ineenstorting riskeren.

0:02:35.226,0:02:39.869
Ons huidige systeem kan [br]de groeiende populatie niet voeden.

0:02:40.860,0:02:42.129
Dus hoe lossen we dat op?

0:02:42.153,0:02:44.891
Hoe ziet de wereld eruit[br]over 35 korte jaren,

0:02:44.915,0:02:48.514
wanneer we met 2,7 miljoen mensen meer[br]dezelfde middelen moeten delen?

0:02:49.059,0:02:50.931
We kunnen allemaal veganist worden.

0:02:50.955,0:02:52.612
Dat klinkt als een mooi idee,

0:02:52.612,0:02:54.036
maar het is niet realistisch

0:02:54.060,0:02:56.405
en onmogelijk af te dwingen[br]op mondiale schaal.

0:02:56.887,0:03:00.073
Mensen zullen dierlijke proteïnen eten,[br]of we dat willen of niet.

0:03:00.414,0:03:02.416
Stel dat we onszelf[br]niet kunnen veranderen

0:03:02.416,0:03:04.546
en op dezelfde koers doorgaan,

0:03:04.570,0:03:06.404
niet voldoend aan de eisen.

0:03:06.428,0:03:08.414
De Wereldgezondheidsorganisatie berichtte

0:03:08.414,0:03:12.836
dat 800 miljoen mensen onder[br]ondervoeding en voedselschaarste lijden,

0:03:12.860,0:03:16.271
wat ook weer komt door diezelfde[br]groeiende mondiale populatie

0:03:16.295,0:03:20.317
en afnemende toegang tot hulpbronnen[br]zoals water, energie en land.

0:03:21.212,0:03:23.272
Er is weinig fantasie nodig

0:03:23.296,0:03:28.246
om je een wereld voor te stellen[br]vol onlusten, rellen en meer ondervoeding.

0:03:28.270,0:03:29.896
Mensen hebben honger

0:03:29.920,0:03:32.958
en er is een gevaarlijk tekort[br]aan natuurlijke hulpbronnen.

0:03:33.328,0:03:34.884
Om vele, vele redenen

0:03:34.908,0:03:37.662
moeten we ons mondiale[br]voedselproductiesysteem veranderen.

0:03:38.255,0:03:39.679
We moeten het beter doen

0:03:39.703,0:03:40.868
en er is een oplossing.

0:03:40.892,0:03:43.477
En die oplossing ligt in de aquacultuur:

0:03:43.501,0:03:47.447
het kweken van vis, planten zoals zeewier,[br]schelp- en schaaldieren.

0:03:47.731,0:03:50.164
Zoals de grote oceaanheld[br]Jacques Cousteau ooit zei:

0:03:50.164,0:03:53.092
"We moeten de oceaan[br]gebruiken als boeren, niet als jagers.

0:03:53.092,0:03:56.742
Dat is waar beschaving om draait --[br]verbouwen in plaats van jagen."

0:03:57.402,0:03:59.830
Vis is het laatste voedsel[br]waar we op jagen.

0:04:00.374,0:04:03.606
Waarom horen we steeds dingen als:

0:04:03.606,0:04:05.389
"Het leven is te kort voor kweekvis",

0:04:05.413,0:04:07.001
of: "Wilde vangst, natuurlijk!",

0:04:07.025,0:04:09.374
over vissen waar we [br]eigenlijk niets over weten?

0:04:09.398,0:04:11.463
We weten niet wat hij heeft gegeten,

0:04:11.463,0:04:13.709
of welke vervuiling hij is tegengekomen.

0:04:13.709,0:04:15.683
Als het een grote roofvis is,

0:04:15.683,0:04:18.266
kan hij gisteren nog langs[br]Fukushima zijn gezwommen.

0:04:18.266,0:04:19.914
We weten het niet.

0:04:19.914,0:04:21.331
Weinig mensen realiseren zich

0:04:21.331,0:04:23.257
dat traceerbaarheid in de visserij

0:04:23.257,0:04:26.316
nooit verder gaat dan de jager[br]die het wilde dier heeft gevangen.

0:04:26.316,0:04:27.937
Maar laat ons een stap terug doen

0:04:27.937,0:04:30.478
en bespreken waarom vis[br]de beste voedselkeuze is.

0:04:30.478,0:04:31.743
Het is gezond,

0:04:31.743,0:04:32.963
het voorkomt hartziekten,

0:04:32.963,0:04:34.536
het levert belangrijke aminozuren

0:04:34.560,0:04:37.313
en vetzuren zoals Omega-3,

0:04:37.337,0:04:40.214
hierin verschilt het van [br]bijna alle andere vleessoorten.

0:04:40.238,0:04:41.848
Behalve dat vis gezond is,

0:04:41.872,0:04:44.469
is het ook veel spannender en diverser.

0:04:44.493,0:04:47.676
Bedenk maar: de meeste[br]veehouderij is nogal monotoon.

0:04:47.700,0:04:50.351
Koe is koe, schaap is schaap,[br]varken is varken

0:04:50.375,0:04:54.452
en pluimvee -- kalkoen, eend, kip --[br]dat somt het wel zo'n beetje op.

0:04:54.476,0:04:58.331
Er worden 500 soorten vis [br]gekweekt op dit moment.

0:04:59.015,0:05:01.997
Dat zie je niet terug in de schappen[br]van westerse supermarkten,

0:05:01.997,0:05:03.404
maar dat is een ander punt.

0:05:03.478,0:05:06.439
En je kunt vis kweken[br]op een hele gezonde manier

0:05:06.479,0:05:09.569
die goed is voor ons, [br]goed voor de planeet en goed voor de vis.

0:05:10.062,0:05:12.022
Ik klink nogal geobsedeerd met vissen --

0:05:12.022,0:05:14.012
(Gelach)

0:05:14.012,0:05:15.277
Laat me uitleggen:

0:05:15.277,0:05:17.810
Mijn briljante partner en vrouw, [br]Amy Novograntz en ik

0:05:17.810,0:05:20.551
raakten een paar jaar geleden [br]betrokken bij aquacultuur.

0:05:20.551,0:05:22.777
We waren geïnspireerd door Sylvia Earle,

0:05:22.801,0:05:24.951
die de TED Prize won in 2009.

0:05:24.951,0:05:28.255
We hebben elkaar ontmoet op Mission Blue I[br]bij de Galapagoseilanden.

0:05:28.937,0:05:31.094
Amy was daar[br]als directeur van de TED Prize,

0:05:31.118,0:05:34.308
ik als ondernemer uit Nederland[br]en bezorgde burger --

0:05:34.332,0:05:36.705
duikfanaat met een passie voor de oceanen.

0:05:37.192,0:05:39.626
Mission Blue heeft onze levens [br]radicaal veranderd.

0:05:39.650,0:05:40.801
We werden verliefd,

0:05:40.825,0:05:42.301
trouwden

0:05:42.325,0:05:44.566
en bleven geïnspireerd,

0:05:44.590,0:05:47.799
we wilden echt iets doen[br]aan oceaanbescherming --

0:05:47.823,0:05:49.558
iets blijvends,

0:05:49.582,0:05:51.898
iets dat een verschil zou maken,

0:05:52.162,0:05:54.788
iets dat we samen zouden kunnen doen.

0:05:55.741,0:05:59.031
We hadden geen idee dat dit ons[br]naar de viskweek zou leiden.

0:05:59.741,0:06:01.673
Maar een paar maanden[br]na deze boottocht

0:06:01.673,0:06:04.487
waren we bij een bijeenkomst[br]van Conservation International

0:06:04.487,0:06:08.322
waar de directeur-generaal[br]van WorldFish sprak over aquacultuur.

0:06:08.322,0:06:12.092
Hij vroeg een zaal vol milieubeschermers[br]om zich hier niet meer van af te keren,

0:06:12.092,0:06:14.003
om zich te realiseren wat er gaande is,

0:06:14.027,0:06:15.448
en echt betrokken te worden.

0:06:15.472,0:06:17.584
Want aquacultuur is potentieel

0:06:17.608,0:06:20.714
precies wat onze oceanen[br]en bevolking nodig hebben.

0:06:20.924,0:06:23.237
We waren verbijsterd,[br]toen we de cijfers hoorden,

0:06:23.237,0:06:25.521
dat we niet al meer wisten [br]over deze industrie,

0:06:25.521,0:06:28.658
en enthousiast over de kans[br]om te helpen het juist aan te pakken.

0:06:29.042,0:06:30.383
Over cijfers gesproken --

0:06:30.383,0:06:33.589
op dit moment is de hoeveelheid vis [br]die op de wereld wordt gegeten,

0:06:33.613,0:06:35.453
wilde vangst en kweekvis samen,

0:06:35.453,0:06:38.105
twee keer zo groot als [br]de totale hoeveelheid rundsvlees

0:06:38.105,0:06:40.162
dat vorig jaar op aarde werd geproduceerd.

0:06:40.379,0:06:42.746
Alle vissersboten samen --

0:06:42.770,0:06:44.701
klein en groot, over de hele wereld --

0:06:44.725,0:06:48.602
produceren ongeveer 65 miljoen ton[br]wilde vis en andere zeevruchten

0:06:48.626,0:06:50.023
voor menselijke consumptie.

0:06:50.343,0:06:53.559
Aquacultuur produceerde dit jaar,[br]voor het eerst in de geschiedenis,

0:06:53.559,0:06:56.413
meer dan we halen uit wilde vangst.

0:06:56.874,0:06:58.025
Maar nu dit:

0:06:58.049,0:06:59.403
de vraag zal stijgen.

0:07:00.157,0:07:01.666
In de komende 35 jaar

0:07:01.690,0:07:06.685
zullen we nóg 85 miljoen ton[br]nodig hebben om aan de vraag te voldoen.

0:07:06.709,0:07:09.304
Dat is bijna anderhalf keer zoveel

0:07:09.328,0:07:11.887
als we nu uit onze wereldzeeën vangen.

0:07:13.140,0:07:14.466
Een enorm getal.

0:07:14.812,0:07:17.911
We kunnen veilig aannemen[br]dat dit niet uit de oceaan zal komen.

0:07:17.935,0:07:19.604
Het moet komen uit de viskweek.

0:07:20.163,0:07:21.478
En over kweken gesproken:

0:07:21.502,0:07:23.469
daar zijn hulpbronnen voor nodig.

0:07:24.313,0:07:27.242
Net zoals een mens moet eten[br]om te groeien en te leven,

0:07:27.266,0:07:28.739
moet een dier dat ook.

0:07:28.763,0:07:31.658
Een koe moet acht tot negen pond voer eten

0:07:31.682,0:07:34.133
en bijna 8,000 liter water drinken

0:07:34.157,0:07:36.037
om slechts één pond vlees te maken.

0:07:36.425,0:07:38.578
Experts zijn het eens [br]dat het onmogelijk is

0:07:38.602,0:07:41.754
om koeien te houden[br]voor alle bewoners van deze planeet.

0:07:41.778,0:07:44.516
We hebben gewoon [br]niet genoeg voer of water.

0:07:44.540,0:07:47.294
En we kunnen geen [br]regenwouden blijven kappen.

0:07:47.318,0:07:50.827
En drinkwater -- planeet Aarde [br]heeft maar een beperkte voorraad.

0:07:50.851,0:07:52.962
We hebben iets efficiënters nodig[br]

0:07:52.986,0:07:55.867
om de mensheid in leven te houden [br]op deze planeet.

0:07:56.517,0:07:58.664
Laten we dit eens[br]vergelijken met de viskweek.

0:07:59.164,0:08:03.102
Je kunt een kilo vis kweken[br]uit slechts één kilo voer --

0:08:03.126,0:08:05.458
afhankelijke van de soort zelfs minder.

0:08:05.845,0:08:07.075
Waarom?

0:08:08.099,0:08:10.868
Ten eerste: omdat vissen drijven.

0:08:10.892,0:08:14.478
Ze hoeven niet de hele dag [br]de zwaartekracht te weerstaan, zoals wij.

0:08:14.806,0:08:16.434
En de meeste vis is koudbloedig,

0:08:16.434,0:08:18.178
ze hoeven zich niet warm te houden.

0:08:18.178,0:08:19.410
Vissen chillen.

0:08:19.410,0:08:21.035
(Gelach)

0:08:21.035,0:08:22.569
En ze hebben weinig water nodig.

0:08:22.569,0:08:25.407
Dat klinkt contra-intuïtief,[br]maar zoals we zeggen:

0:08:25.407,0:08:27.796
het zwemt erin maar drinkt het nauwelijks.

0:08:27.820,0:08:32.233
Vis is de meest hulpbron-efficiënte bron[br]van dierlijke proteïne voor de mens,

0:08:32.257,0:08:33.692
behalve insecten dan.

0:08:35.197,0:08:37.111
En sindsdien hebben we nog meer geleerd.

0:08:37.482,0:08:39.953
Bijvoorbeeld: bovenop de 65 miljoen ton

0:08:39.953,0:08:42.583
die jaarlijks wordt gevangen[br]voor menselijke consumptie,

0:08:42.583,0:08:46.564
wordt nog 30 miljoen ton[br]gevangen voor diervoeder,

0:08:46.588,0:08:50.129
vooral sardientjes en ansjovis[br]voor de aquacultuurindustrie

0:08:50.153,0:08:52.190
die worden omgezet in vismeel of visolie.

0:08:52.602,0:08:53.949
Dat is gekheid.

0:08:54.438,0:08:57.904
65% van deze visserijen[br]-- mondiaal -- worden slecht beheerd.

0:08:57.904,0:09:00.728
De grootste problemen van onze tijd [br]zijn hiermee verbonden.

0:09:00.728,0:09:02.176
Het vernietigt onze oceanen.

0:09:02.200,0:09:05.218
Verschrikkelijke slavernij[br]is ermee in verband gebracht.

0:09:05.702,0:09:08.256
Recent publiceerde Stanford een artikel

0:09:08.256,0:09:11.193
dat beschreef dat als 50% [br]van de wereld-aquacultuurindustrie

0:09:11.193,0:09:14.275
zou stoppen vismeel te gebruiken,[br]onze oceanen gered zouden zijn.

0:09:14.837,0:09:16.492
Denk daar eens even over na.

0:09:16.516,0:09:19.536
We weten dat de oceanen[br]nog veel meer problemen hebben.

0:09:19.560,0:09:23.759
Er is vervuiling, verzuring,[br]vernietiging van koraalriffen, enzovoorts.

0:09:23.976,0:09:26.513
Dit benadrukt de invloed[br]van onze visserijen

0:09:26.537,0:09:29.112
en hoe verbonden alles is.

0:09:29.608,0:09:33.224
Visserijen, aquacultuur, ontbossing,

0:09:33.248,0:09:36.282
klimaatverandering,[br]voedselzekerheid, enzovoorts.

0:09:36.664,0:09:38.280
In de zoektocht naar alternatieven

0:09:38.280,0:09:41.115
is de industrie massaal teruggekeerd

0:09:41.115,0:09:43.692
naar plantaardige opties, zoals soja,

0:09:43.692,0:09:48.235
industrieel kippenafval, [br]bloedmeel uit slachthuizen, enzovoorts.

0:09:48.648,0:09:51.112
We begrijpen waar[br]deze keuzes vandaan komen,

0:09:51.136,0:09:53.265
maar het is niet de juiste aanpak.

0:09:53.289,0:09:54.544
Het is niet duurzaam,

0:09:54.568,0:09:55.742
het is niet gezond.

0:09:55.766,0:09:57.883
Wel eens een kip op de zeebodem gezien?

0:09:57.883,0:09:59.118
Natuurlijk niet!

0:09:59.118,0:10:02.024
Als je zalm alleen soja voert,

0:10:02.048,0:10:03.810
ontploft hij letterlijk.

0:10:04.463,0:10:05.615
Zalm is een carnivoor

0:10:05.639,0:10:07.534
en kan soja niet verteren.

0:10:09.049,0:10:12.015
Viskweek is verreweg[br]de beste vorm van dierhouderij

0:10:12.015,0:10:13.512
beschikbaar voor de mens.

0:10:13.536,0:10:15.908
Met het had een hele slechte reputatie.

0:10:16.373,0:10:18.552
Er was excessief gebruik van chemicaliën,

0:10:18.576,0:10:21.756
virussen en ziekten die oversloegen[br]op wilde populaties,

0:10:21.780,0:10:23.893
verwoesting van ecosystemen en vervuiling,

0:10:23.893,0:10:26.347
ontsnapte vis die zich[br]voortplantte met wilde vis

0:10:26.371,0:10:28.371
waardoor de genetische poel[br]werd aangetast,

0:10:28.395,0:10:30.861
en natuurlijk, zoals ik net noemde,

0:10:30.885,0:10:32.964
niet-duurzame voedingsingrediënten.

0:10:33.396,0:10:34.503
Gezegend was de tijd

0:10:34.503,0:10:36.844
toen we gewoon [br]konden genieten van onze maaltijd

0:10:36.844,0:10:38.339
wat het ook was.

0:10:38.735,0:10:40.364
Als je het weet, dan weet je het.

0:10:40.388,0:10:42.403
Je kunt niet meer terug.[br]Dat is niet leuk.

0:10:42.403,0:10:45.982
We hebben een transparant voedselsysteem[br]nodig waar we op kunnen vertrouwen,

0:10:46.006,0:10:47.680
dat gezond voedsel produceert.

0:10:48.726,0:10:49.925
Het goede nieuws is

0:10:49.949,0:10:52.862
dat decennia aan ontwikkeling en onderzoek

0:10:52.886,0:10:55.242
hebben geleid tot [br]vele technologieën en kennis

0:10:55.242,0:10:57.184
waardoor we het veel beter kunnen doen.

0:10:57.208,0:10:59.854
We kunnen nu vis kweken[br]zonder deze problemen.

0:11:00.548,0:11:03.429
Ik denk aan agricultuur[br]voor de Groene Revolutie --

0:11:03.453,0:11:06.476
we bevinden ons nu[br]bij aquacultuur en de Blauwe Revolutie.

0:11:07.647,0:11:09.224
Nieuwe technologieën betekenen

0:11:09.224,0:11:12.540
dat we nu volledig[br]natuurlijk voer kunnen produceren,

0:11:12.540,0:11:14.004
met een minimale voetafdruk,

0:11:14.004,0:11:18.003
die bestaat uit microbes, insecten,[br]zeewier en micro-algen.

0:11:18.689,0:11:19.992
Gezond voor de mens,

0:11:20.016,0:11:21.161
gezond voor de vis,

0:11:21.161,0:11:22.512
gezond voor de planeet.

0:11:23.293,0:11:24.417
Microben, bijvoorbeeld,

0:11:24.417,0:11:28.106
kunnen een perfect alternatief zijn[br]voor hoogwaardig vismeel -- op schaal.

0:11:28.801,0:11:30.618
Insecten zijn --

0:11:30.618,0:11:32.693
ten eerste perfect voor recycling,

0:11:32.693,0:11:34.623
want ze worden gekweekt op voedselafval,

0:11:34.647,0:11:36.908
maar ten tweede -- denk aan vliegvissen

0:11:36.908,0:11:40.251
en je weet hoe logisch het is[br]om ze te gebruiken als visvoer.

0:11:40.712,0:11:42.735
Je hebt geen grote stukken land nodig

0:11:42.759,0:11:45.169
en je hoeft geen regenwouden te kappen.

0:11:45.870,0:11:48.959
Microben en insecten[br]produceren netto zelfs water.

0:11:49.509,0:11:51.738
Deze revolutie begint nu,

0:11:51.762,0:11:53.729
hij hoeft alleen nog op te schalen.

0:11:54.492,0:11:57.423
We kunnen nu meer soorten[br]kweken dan ooit tevoren,

0:11:57.423,0:11:59.757
onder gecontroleerde, [br]natuurlijke omstandigheden.

0:11:59.757,0:12:01.487
Dit levert blije vis op.

0:12:01.717,0:12:04.221
Ik stel me bijvoorbeeld[br]een gesloten systeem voor

0:12:04.221,0:12:08.637
dat efficiënter werkt dan insectenkweek,

0:12:08.637,0:12:11.925
waar je gezonde, blije,[br]heerlijke vis kunt produceren,

0:12:11.925,0:12:13.477
met weinig tot geen afvalwater,

0:12:13.501,0:12:15.961
bijna geen energie- of watergebruik,

0:12:15.985,0:12:18.294
en natuurlijk voer[br]met een minimale voetafdruk.

0:12:19.084,0:12:22.311
Of een systeem waarin je[br]tot 10 soorten naast elkaar kweekt,

0:12:22.335,0:12:23.711
levend van elkaar,

0:12:23.735,0:12:25.175
zoals in de natuur.

0:12:25.638,0:12:27.232
Je hebt maar weinig voer nodig,

0:12:27.232,0:12:28.534
een hele kleine voetafdruk.

0:12:28.558,0:12:32.459
Denk bijvoorbeeld aan zeewier[br]dat groeit in het afvalwater van vis.

0:12:34.453,0:12:37.248
Geweldige technologieën[br]steken overal ter wereld de kop op.

0:12:37.574,0:12:39.753
Van alternatieven[br]om ziekten te bestrijden,

0:12:39.777,0:12:42.642
zodat we geen antibiotica [br]of chemicaliën meer nodig hebben,

0:12:42.666,0:12:46.322
tot automatische doseersystemen[br]die doorhebben of de vissen honger hebben,

0:12:46.346,0:12:49.637
zodat je op voer bespaart[br]en minder vervuiling veroorzaakt.

0:12:50.016,0:12:52.619
Softwaresystemen die data[br]van kwekerijen verzamelen

0:12:52.643,0:12:54.779
zodat we kweekpraktijken[br]kunnen verbeteren.

0:12:55.127,0:12:57.983
Er gebeuren echt[br]gave dingen overal ter wereld.

0:12:58.670,0:13:01.237
En vergis je niet:[br]al deze dingen zijn mogelijk

0:13:01.237,0:13:04.652
tegen kosten concurrerend [br]met wat een kweker nu uitgeeft.

0:13:05.024,0:13:08.971
Binnenkort is er voor niemand[br]een excuus om niet het juiste te doen.

0:13:10.044,0:13:12.307
Iemand moet de verbindingen leggen

0:13:12.307,0:13:15.080
en deze ontwikkelingen[br]een flinke trap onder de kont geven.

0:13:15.080,0:13:17.745
Dat is waar wij de laatste jaren [br]aan hebben gewerkt

0:13:17.745,0:13:20.391
en waar wij de komende tijd[br]samen aan moeten werken:

0:13:21.049,0:13:23.400
alles opnieuw bedenken

0:13:23.424,0:13:25.927
vanuit een holistische blik[br]op de hele waardeketen.

0:13:25.927,0:13:27.835
Al deze dingen verbinden over de wereld,

0:13:27.835,0:13:29.917
samen met geweldige entrepreneurs

0:13:29.917,0:13:32.770
die willen delen in een collectieve visie.

0:13:33.474,0:13:36.307
De tijd is gekomen[br]om deze industrie te veranderen

0:13:36.331,0:13:38.542
en een duurzame kant op te duwen.

0:13:38.566,0:13:39.988
Deze industrie is nog jong

0:13:40.012,0:13:41.704
en heeft groei in het verschiet.

0:13:41.961,0:13:44.835
Het is een grote taak,[br]maar niet zo vergezocht als je denkt.

0:13:44.835,0:13:46.049
Het is mogelijk.

0:13:47.032,0:13:49.173
We moeten de druk van de oceaan af nemen.

0:13:49.173,0:13:50.654
We willen goed en gezond eten.

0:13:50.654,0:13:52.060
En als we een dier eten,

0:13:52.060,0:13:54.558
moet dat dier gezond [br]en gelukkig hebben geleefd.

0:13:54.582,0:13:56.789
We moeten onze maaltijd kunnen vertrouwen,

0:13:56.813,0:13:58.026
lange levens leiden.

0:13:58.577,0:14:02.476
En dit geldt niet alleen voor mensen[br]in San Francisco of Noord-Europa --

0:14:02.500,0:14:04.346
dit geldt voor ons allemaal.

0:14:04.370,0:14:06.030
Zelfs in de armste landen

0:14:06.054,0:14:07.564
gaat het niet alleen om geld.

0:14:07.588,0:14:11.404
Mensen verkiezen iets dat vers[br]en gezond is en dat ze kunnen vertrouwen

0:14:11.428,0:14:15.220
boven iets dat van ver komt[br]en waar ze niets over weten.

0:14:15.244,0:14:16.560
We zijn allemaal hetzelfde.

0:14:18.267,0:14:19.418
Er komt een dag

0:14:19.442,0:14:22.683
dat mensen zich realiseren[br]-- nee: eisen -- dat de vis op hun bord

0:14:22.727,0:14:27.074
goed en gezond gekweekt is,[br]en met minder geen genoegen nemen.

0:14:27.074,0:14:29.188
Jullie kunnen dit helpen versnellen.

0:14:29.188,0:14:31.521
Stel vragen als je vis bestelt.

0:14:31.545,0:14:33.402
Waar komt mijn vis vandaan?

0:14:33.426,0:14:34.941
Wie heeft hem gekweekt?

0:14:34.965,0:14:36.330
Wat heeft hij gegeten?

0:14:37.008,0:14:40.667
Informatie over waar je vis vandaan komt[br]en hoe het geproduceerd is,

0:14:40.691,0:14:42.833
moet veel makkelijker beschikbaar worden.

0:14:43.663,0:14:46.847
En consumenten moeten druk zetten[br]op de aquacultuurindustrie

0:14:46.871,0:14:48.233
om de juiste keuze te maken.

0:14:48.653,0:14:50.696
Dus iedere keer dat je bestelt:

0:14:50.720,0:14:52.687
vraag om details

0:14:52.711,0:14:55.193
en laat zien dat je geeft om wat je eet

0:14:55.217,0:14:56.647
en wat je krijgt.

0:14:56.999,0:14:59.167
En uiteindelijk zullen ze luisteren

0:14:59.167,0:15:01.164
en daar zullen we allemaal van profiteren.

0:15:01.575,0:15:02.726
Dank jullie wel.

0:15:02.750,0:15:05.333
(Applaus)