Mùa hè vừa rồi tôi có về Ohio
ăn cưới người nhà.
và khi ở đó,
có một buổi gặp gỡ khán giả của công chúa
Anna và Elsa trong phim "Frozen",
Không phải diễn viên lồng tiếng
Anna và Elsa trong phim "Frozen",
bởi vì đó không phải là một sự kiện
được hãng Disney đồng ý,
mà là do hai công ty chuyên làm
các buổi tiệc công chúa tổ chức.
Con bạn sắp 5 tuổi phải không?
Họ sẽ đến và hát vài bài, rắc bụi tiên,
bọn trẻ con thích lắm.
Đương nhiên họ không thể bỏ lỡ cơ hội
khi có một hiện tượng như Frozen.
Thế là một cửa hàng đồ chơi
của địa phương đã thuê họ,
sáng thứ bảy bọn trẻ con tới,
mua vài cái áo in hình nhân vật Disney,
chụp ảnh cùng với các cô công chúa,
chúng nó hạnh phúc lắm.
Như có ông già Nô en vào mùa hè vậy.
(Khán giả cười)
Đứa cháu 3 tuổi rưỡi của tôi, Samantha,
đang ở trong đám náo nhiệt nhất.
Nó chẳng buồn bận tâm hai cô gái ký vào
những tấm ảnh và sách màu
là Nữ hoàng Tuyết và công chúa Ana một chữ N để tránh bị kiện vi phạm bản quyền.
(Khán giả cười)
Theo như cháu tôi và hơn 200 đứa trẻ
ở bãi đỗ xe hôm đó,
hai cô gái đó chính là Anna và Elsa
trong phim "Frozen".
Hôm đó là một buổi sáng thứ Bảy tháng Tám
nóng như thiêu ở Ohio.
Chúng tôi tới đó lúc 10 giờ,
đúng giờ họ thông báo,
nhưng số của chúng tôi
thì đã tận những 59.
Đến 11 giờ họ mới gọi tới số 21 đến 25,
nên chúng tôi còn lâu mới đến lượt,
nên chúng tôi còn lâu mới đến lượt,
mà không có vẽ mặt miễn phí
hay xăm giả nào
chống lại được cái nóng chảy mỡ
bên ngoài cửa hàng.
(Khán giả cười)
Đến 12 giờ, họ gọi đến chúng tôi
"Xin mời số 56 đến 63"
Khi chúng tôi bước vào, bên trong
là một khung cảnh
mà tôi chỉ biết diễn tả là
như từ nước Nauy phun ra.
(Khán giả cười)
Hình bông tuyết bằng bìa phủ đầy sàn,
nhũ lấp lánh ở khắp các mặt phẳng
và cột băng thì khắp tường.
Khi chúng tôi đứng xếp hàng,
vì muốn cho cháu tôi được ngắm cảnh
đẹp hơn cái lưng của bà mẹ số 58,
tôi nhấc nó ngồi lên vai.
Nó ngay lập tức bị dán mắt
vào hai cô công chúa.
Chúng tôi càng tiến lên phía trước,
nó càng phấn khích hơn,
cuối cùng khi chúng tôi đã ở trước vạch,
cháu số 58 thì mở tấm poster
cho hai cô công chúa ký tặng,
tôi có thể cảm thấy sự phấn khích
đang chạy trong người nó.
Và nói thật là, lúc đó tôi cũng
phấn khích phết đấy.
(Khán giả cười)
Hai cô gái Scan-đi-na-vi giả
trông mê hoặc lắm.
(Khán giả cười)
Chúng tôi đã bước tới trước vạch,
cô nhân viên đã phờ phạc
quay sang cháu tôi và nói,
"Chào con. Đến lượt con rồi đấy.
Con có muốn xuống không,
hay con ngồi trên vai bố
để chụp ảnh nào?"
(Khán giả cười)
Tôi không biết nghĩ ra từ gì hay hơn,
lúc đó, tôi đóng băng.
(Khán giả cười)
Thật ngạc nhiên, trong một
khoảnh khắc bất ngờ,
chúng tôi phải đối mặt với câu hỏi
"Tôi nên là ai?"
Tôi nên là một người bác,
hay tôi nên là một nhà đấu tranh?
Hàng triệu người đã xem video của tôi
làm sao để thực hiện
một cuộc trò chuyện khó khăn,
và ngay lúc đó, tôi đang đối mặt
với một cuộc trò chuyện như thế.
Đồng thời, trong đời tôi không có gì
quan trọng hơn bọn trẻ,
vậy nên tôi ở trong
một tình huống rất hay gặp,
đó là bị giằng xé giữa hai bên,
giữa hai lựa chọn bất khả thi.
Tôi có nên là một nhà đấu tranh không?
Tôi có nên nhấc cháu tôi khỏi vai
và giải thích với cô nhân viên
rằng tôi là cô cháu,
chứ không phải bố cháu,
và rằng cô nên cẩn thận hơn,
đừng vội vã kết luận
giới tính của một người
thông qua kiểu tóc và việc người đó
cho đứa trẻ ngồi lên vai.
(Khán giả cười)
Và nếu tôi làm thế,
tôi sẽ bỏ lỡ khoảnh khắc
hạnh phúc nhất tới giờ của cháu tôi.
(Khán giả cười)
Hay tôi nên là một người bác?
Tôi có nên gạt câu nói đó sang một bên,
chụp thật nhiều ảnh,
và không phân tâm một giây phút nào
khỏi niềm vui hoàn toàn
của khoảnh khắc ấy.
Và nếu tôi làm thế,
tôi sẽ bước khỏi đó
với nỗi xấu hổ dâng lên
vì đã không đấu tranh
cho bản thân mình,
đặc biệt là trước mặt cháu tôi.
Tôi nên làm thế nào đây?
Điều gì là quan trọng hơn?
Vai trò nào xứng đáng hơn?
Tôi nên làm một người bác,
hay nên làm một nhà đấu tranh?
Mà tôi chỉ có một giây chẻ tư
để quyết định thôi.
Chúng ta vẫn được dạy rằng
thế giới nơi chúng ta đang sống
là một thế giới
của sự phân cực liên tục
và ngày càng gia tăng.
Mọi thứ đều là trắng và đen,
chúng tôi và bọn họ, đúng và sai.
Không có cái gì ở giữa, không có
màu xám, chỉ có sự phân cực.
Sự phân cực là trạng thái mà trong đó
hai ý kiến hay quan điểm
trái ngược nhau hoàn toàn,
một sự đối lập hoàn toàn.
Bạn sẽ về phe nào?
Bạn có chắc chắn và
hoàn toàn không nghi ngờ
phản đối chiến tranh, ủng hộ
quyền phá thai, phản đối án tử hình,
ủng hộ kiểm soát súng đạn, ủng hộ
biên giới mở và ủng hộ công đoàn không?
Hay là, bạn có tuyệt đối và kiên quyết
ủng hộ chiến tranh, ủng hộ bảo vệ
sự sống, ủng hộ án tử hình
tin tưởng Luật sửa đổi thứ hai là chân lý,
chống nhập cư và
ủng hộ doanh nghiệp không?
Hoặc là tất cả hoặc là không gì cả,
bạn về phe chúng tôi hay chống lại chúng tôi.
Đó là sự phân cực.
Vấn đề của sự phân cực
và chân lý tuyệt đối là
nó loại trừ tính cá nhân
của những trải nghiệm con người
và điều đó làm cho nó mâu thuẫn
với bản chất của con người.
Nếu trong chúng ta cùng lúc
có cả hai điều đối lập,
nếu nơi chúng ta đang tồn tại
không hẳn là thế giới của sự phân cực-
thì chúng ta sẽ đi về hướng nào?
Điều gì nằm ở đầu kia của phổ phân cực ấy?
Tôi không cho rằng một trạng thái
lý tưởng hài hoà
là điều không thể đạt được.
Tôi nghĩ đối lập với sự phân cực
là sự lưỡng phân.
Sự lưỡng phân là
một trạng thái có hai phần,
nhưng không phải
ở vị trí đối lập hoàn toàn,
mà ở trong sự tồn tại song song.
Bạn nghĩ điều đó là không thể ư?
Để tôi kể cho bạn nghe
mấy người tôi quen:
Tôi biết mấy người theo đạo Thiên Chúa
ủng hộ quyền phá thai,
mấy nhà nữ quyền đeo khăn trùm đầu,
những cựu binh chống chiến tranh,
và những người ủng hộ quyền sử dụng súng
cho rằng tôi nên được kết hôn.
Họ đều là những người tôi biết,
họ là bạn bè
và người thân của tôi,
đó là phần lớn của xã hội,
đó là bạn, đó là tôi.
(Khán giả vỗ tay)
Sự lưỡng phân là khả năng
giữ cả hai điều đối lập.
Nhưng câu hỏi đặt ra là:
chúng ta có thể sở hữu sự lưỡng phân
của riêng mình không?
Chúng ta có thể tìm được dũng khí
để giữ cả hai điều đối lập không?
Tôi từng làm việc ở một nhà hàng
trong thành phố,
và trở thành bạn thân của cô dọn bàn.
Lúc đó tôi làm bồi bàn
và chúng tôi có quan hệ rất tốt,
chúng tôi có một thời gian chơi rất thân,
Tiếng Tây Ban Nha của cô ấy rất tốt
bởi vì cô ấy là người Mexico.
(Khán giả cười)
Tôi định nói ngược lại cơ.
Tiếng Anh của cô ấy còn hạn chế,
nhưng tốt hơn tiếng Tây Ban Nha
của tôi nhiều.
(Khán giả cười)
Nhưng chúng tôi hoà hợp
vì những điểm chung,
chứ không ngăn cách
bởi những điểm khác biệt.
Và chúng tôi rất thân thiết,
mặc dù xuất thân từ những
hoàn cảnh rất khác nhau.
Cô ấy là người Mexico,
cô ấy bỏ lại gia đình để đến đây
để mang lại cho họ
một cuộc sống tốt hơn ở quê nhà.
Cô ấy là một tín đồ mộ đạo
của Công giáo bảo thủ,
một người tin vào
các giá trị truyền thống của gia đình,
tin vào vai trò truyền thống
của đàn ông và phụ nữ.
Còn tôi thì là, tôi.
(Khán giả cười)
Nhưng điều gắn kết chúng tôi
đó là khi cô ấy hỏi về bạn gái tôi,
khi cô ấy chia sẻ những tấm ảnh
gia đình cô ấy ở quê nhà.
Những điều đó
đã mang chúng tôi lại với nhau.
Một hôm, chúng tôi đang ở phía sau,
đang cố tọng thức ăn càng nhanh càng tốt,
quanh một chiếc bàn nhỏ
trong một chốc vắng khách hiếm hoi,
thì một anh chàng mới đến
từ trong bếp đi tới-
hoá ra đó là em họ của cô ấy -
cậu ta ngồi xuống
với vẻ yêng hùng và nam nhi nhất
mà cơ thể tuổi hai mươi
của cậu ta có thể ra vẻ.
(Khán giả cười)
Và cậu ta hỏi cô ấy, (tiếng Tây Ban Nha)
"chị Ash có bạn trai chưa?"
Cô ấy đáp, (tiếng Tây Ban Nha)
"Không, chị ấy có bạn gái mà."
Cậu ta hỏi lại, (tiếng Tây Ban Nha)
"Bạn gái á?!?"
Cô ấy đặt dĩa xuống,
nhìn chằm chằm vào mắt cậu ta
và nói (tiếng Tây Ban Nha)
"Ừ, chị ấy có bạn gái. Thế thôi."
Nụ cười tự mãn của cậu ta nhanh chóng
chuyển thành nụ cười lịch sự
cậu ta vớ lấy đĩa của mình,
bỏ đi và quay trở lại làm việc.
Cô ấy không nhìn thẳng vào mắt tôi.
Cô ấy cũng rời khỏi bàn,
quay lại làm việc.
đó là một cuộc trò chuyện chỉ kéo dài 10 giây,
một sự tương tác thật ngắn.
Trên giấy tờ, cô ấy có rất nhiều
điểm chung với cậu ta:
ngôn ngữ, văn hoá, quá khứ, gia đình,
cộng đồng là sợi dây cứu sinh của cô ấy ở đây,
nhưng chỉ lối nhân cách của cô ấy
đã đè bẹp tất cả những thứ đó.
Và một lát sau, họ đùa nhau
bằng tiếng Tây Ban Nha trong bếp,
chẳng có liên quan gì với tôi.
Đó là sự lưỡng phân.
Cô ấy không phải đặt một người đồng tính
lên trên văn hoá của cô ấy.
Cô ấy không phải đặt gia đình
lên trên tình bạn của mình.
Đó không phải là tình huống
lựa chọn Chúa hay Ash.
(Khán giả cười)
(Khán giả vỗ tay)
Nhân cách cá nhân của cô ấy
bám rễ rất chắc
đến nỗi cô ấy có đủ can đảm
để giữ cả hai điều.
Sư nguyên vẹn nhân cách của mình
là trách nhiệm của mỗi người
và chúng ta phải sẵn sàng để bảo vệ nó
kể cả trong những tình huống
không thoải mái.
Là một người ủng hộ thì phải như vậy.
và nếu bạn muốn trở thành
một người ủng hộ,
bạn phải ủng hộ một cách tích cực.
Hãy luôn hỏi, và khi
bạn thấy điều gì khó hiểu,
hãy quan tâm một cách thật sự.
Một người bạn của gia đình hàng mấy năm
đã gọi bạn gái tôi là người yêu tôi.
Thật à? Người yêu á?
Nghe quá tình dục,
quá giống phim cấp 3 đồng tính
những năm 70.
(Khán giả cười)
Nhưng cô ấy đã cố gắng
và cô ấy đã hỏi tôi.
Cô ấy đã có thể gọi
bạn gái tôi là bạn tôi,
hoặc "bạn" tôi, hoặc
"bạn đặc biệt" của tôi.
(Khán giả cười)
hoặc thậm chí tệ hơn,
là chẳng hỏi gì cả.
Tin tôi đi, chúng tôi
muốn các bạn hỏi.
Tôi thà để cô ấy gọi bạn gái tôi
là người yêu tôi,
còn hơn là không nói gì cả.
Mọi người thường nói với tôi,
"Ash ạ, mình không để ý đâu.
Mình không để ý chuyện chủng tộc,
hay tôn giáo, hay giới tính đâu.
Những cái đó không thành vấn đề với mình.
Mình không để ý đâu."
Nhưng tôi cho rằng đối lập với
sự ghê sợ đồng tính,
sự phân biệt chủng tộc,
và sự bài ngoại
không phải là sự yêu thương,
mà là sự thiếu quan tâm.
Nếu bạn không để ý đến sự đồng tính
của tôi, thì bạn không để ý đến tôi.
Nếu bạn thấy việc tôi ngủ với ai
không quan trọng,
thì bạn sẽ không thể
hình dung được cái cảm giác
khi tôi nắm tay cô ấy
bước dọc con đường vào đêm muộn,
tiếp cận với người khác
và phải quyết định
liệu tôi nên tiếp tục nắm tay cô ấy,
hay nên buông ra
khi tất cả những gì tôi muốn
chỉ là siết chặt tay cô ấy hơn.
Và cảm giác chiến thắng nhỏ nhoi
khi tôi vượt qua được nỗi sợ
và không buông tay cô ấy.
Và cảm giác đê hèn và thất vọng
khủng khiếp khi tôi buông tay cô ấy.
Nếu bạn không nhìn thấy sự đấu tranh ấy
sự đấu tranh kỳ lạ đối với trải nghiệm
con người của tôi bởi vì tôi đồng tính,
thì bạn không nhìn thấy tôi.
Nếu bạn muốn trở thành
một người ủng hộ,
tôi cần bạn phải nhìn thấy tôi.
Là những cá nhân, là những người ủng hộ,
là những con người.
chúng ta cần phải có khả năng
giữ cả hai điều:
cả cái tốt và cái xấu,
cái dễ và cái khó.
Bạn không học cách giữ cả hai thứ
chỉ từ những thứ dễ dãi
mà cả từ những thứ khó khăn.
Sẽ ra sao nếu sự lưỡng phân
chỉ là bước đầu tiên?
Sẽ ra sao nếu thông qua sự thương cảm,
thấu hiểu và sự tương tác con người,
chúng ta có thể học được cách
giữ cả hai điều?
Nếu có thể giữ được hai điều,
chúng ta sẽ giữ được bốn điều,
nếu giữ được bốn điều,
chúng ta sẽ giữ được tám điều,
nếu giữ được tám điều,
chúng ta sẽ giữ được hàng trăm điều.
Chúng ta là những cá thể phức tạp,
những dòng xoáy của sự mâu thuẫn.
Bây giờ bạn đã giữ
rất nhiều điều một lúc rồi.
Bạn phải làm gì để giữ thêm
chỉ một vài điều nữa?
Quay trở lại với Toledo, Ohio
Tôi đang ở trước vạch dừng,
với đứa cháu ở trên vai
và cô nhân viên phờ phạc
vừa gọi tôi là bố cháu.
Bạn đã bao giờ bị nhận sai giới tính chưa?
Thậm chí chưa phải thế.
Bạn đã bao giờ bị gọi bằng một cái gì đó
không đúng với bạn chưa?
Tôi cảm thấy thế này:
Tôi đang ở trong một cơn bão
của những cảm xúc trái ngược.
Tôi nổ tung trong nỗi tức giận
trộn lẫn với nỗi xấu hổ.
Tôi cảm thấy như cả cửa hàng
đang nhìn tôi chằm chằm,
và đồng thời tôi cảm thấy vô hình.
Tôi muốn nổ tung một tràng thịnh nộ
và tôi muốn chui xuống đất.
Và trên tất cả, tôi muốn bỏ đi ngay
với nỗi tức giận
vì tôi đã mặc một chiếc áo phông
ôm sát màu tím
mà bình thường tôi chẳng bao giờ mặc
để người ta nhìn thấy ngực tôi,
để không ai nhận nhầm được.
(Khán giả cười)
Nhưng, cho dù tôi đã cố gắng hết sức
để mọi người nhìn thấy giới tính của tôi,
việc này vẫn xảy ra.
Và tôi hy vọng với từng thớ thịt
rằng không ai nghe thấy cô nhân viên đó -
em gái tôi, bạn gái tôi,
và tất nhiên cả cháu tôi.
Tôi đã quen với việc người thân của tôi
bị tổn thương
nhưng tôi sẽ làm bất cứ điều gì
để bảo vệ những người thân yêu
khỏi tổn thương ấy.
Nhưng rồi tôi nhấc cháu tôi khỏi vai,
nó chạy đến bên Elsa và Anna -
điều mà nó đã chờ quá lâu -
thì tất cả những điều đó
dường như tan biến mất.
Tất cả chỉ còn lại nụ cười
trên khuôn mặt nó.
Và 30 giây mà chúng tôi đã phải chờ
2 tiếng rưỡi để tham dự đã sắp hết,
(Khán giả cười)
chúng tôi thu dọn đồ, tôi nhìn
cô nhân viên một lần nữa,
cô ấy cười hối lỗi và mấp máy miệng,
"Tôi xin lỗi!"
(Khán giả cười)
Lòng nhân đạo, và sự
sẵn sàng nhận lỗi của cô ấy
khiến tôi nguôi giận ngay lập tức,
và tôi nói với cô ấy: "Không sao đâu,
thỉnh thoảng tôi vẫn bị thế. Cám ơn cô."
Và tôi nhận ra, khoảnh khắc ấy,
tôi không phải lựa chọn
làm một người bác hay một nhà đấu tranh,
tôi có thể làm cả hai
Tôi có thể sống trong sự lưỡng phân
và tôi có thể giữ cả hai điều đối lập.
Khi tôi có thể giữ cả hai điều
trong hoàn cảnh ấy,
tôi có thể giữ thêm
rất nhiều điều khác.
Khi bạn gái tôi
dắt cháu tôi ra cửa trước,
tôi quay sang em gái tôi và hỏi:
"Em thấy có đáng không?"
Em gái tôi trả lời: "Chị còn hỏi sao?
Chị có thấy mặt nó không?
Chưa bao giờ nó vui như thế."
(Khán giả cười)
"Hai tiếng rưỡi bêu nắng cũng đáng,
quyển sách màu đắt cắt cổ
mà ở nhà có rồi cũng đáng."
(Khán giả cười)
"Chị bị gọi là bố cũng đáng."
(Khán giả cười)
Và lần đầu tiên trong đời tôi,
tôi cảm thấy đáng khi chịu bị như thế.
Cám ơn Boulder,
chúc các bạn buổi tối vui vẻ.
(Khán giả vỗ tay)