Khi viết chương trình, tức là ta đang tìm cách

biến những ý tưởng thông minh trong đầu thành mã thực.

Ở đây tôi muốn nói về kỹ thuật

mà nhiều lập trình viên áp dụng để thực hiện điều đó

và ta gọi đó là “mã giả”.

Hiện tại có lẽ các bạn chưa từng nghe đến mã giả

nhưng về cơ bản, đó là loại mã nhìn rất giống tiếng Anh

hay thực chất, là bất cứ loại ngôn ngữ nào ta muốn sử dụng.

Được rồi, nghe có vẻ vô lý

vậy nên ta cùng xem một ví dụ cụ thể nhé.

Giả sử ta muốn vẽ một khuôn mặt xinh đẹp, cân đối.

Tôi sẽ bắt đầu bằng cách tự soi gương,

phác thảo khuông mặt mình

và thấy rằng, được rồi mình có khuôn mặt trái xoan,

2 mắt và nằm ở khoảng này

và đây là trung tâm của khuôn mặt,

Bây giờ tôi đã có ý tưởng về dung nhan khuôn mặt của mình.

Tôi sẽ bắt đầu viết bằng mã giả.

Xem nào, đầu tiên là

vẽ khuôn mặt trái xoan ở chính giữa.

Sau đó ta sẽ vẽ 2 mắt,

2 hình bầu dục, vị trí 2/3 khuôn mặt

và có lẽ khoảng 1/5 kích thước khuôn mặt.

Kích thước không chính xác lắm, tôi chỉ đang nhìn khuôn mặt của mình thôi.

Sau đó tôi sẽ vẽ miệng bằng một đường thẳng

đến nửa chừng khuôn mặt

và có lẽ là 1/3 khuôn mặt tính từ dưới lên.

Hãy chú ý cách tôi viết mã giả dưới dạng comment

bằng cách bắt đầu từng dòng với 2 dấu gạch chéo.

Như vậy tôi có thể viết mã giả trong chương trình

mà không phải lo gặp bất kỳ lỗi cú pháp nào

vì chương trình sẽ bỏ qua comment.

Sau khi viết xong bằng mã giả,

tôi có thể dành thời gian để biến từng

dòng mã giả này thành các đoạn mã thực.

Được rồi, cùng quan sát nhé.

Với khuôn mặt, hình bầu dục ở trung tâm.

Tôi sẽ sử dụng hàm ellipse

và chỉ định trung tâm màn hình ở đây

rồi tìm một kích thước phù hợp.

OK, trông đẹp rồi đấy.

Với mắt, ta lại sử dụng hàm ellipse.

Tất cả mọi thứ trên mặt tôi đều có hình bầu dục, tôi tròn lắm.

Mắt sẽ ở, xem nào, ta sẽ tính toán một chút

để đưa mắt vào vị trí phù hợp

và cho chúng kích thước cân đối.

OK, con mắt đầu tiên đẹp rồi đấy,

tôi sẽ sao chép và dán để tạo con mắt tiếp theo.

Tuyệt vời.

Bây giờ, tôi thậm chí có thể để bạn mình

triển khai mã giả và có thể họ làm được chứ

vì tôi đã hướng dẫn kỹ lưỡng như thế này rồi mà.

Quyết định vậy đi, vì chúng ta là bạn mà, phải không?

Hẳn các bạn sẽ nghĩ việc này thật ngu ngốc,

tại sao lại phải tốn công

viết một chương trình 2 lần, lần đầu bằng ngôn ngữ của con người

rồi lần 2 bằng ngôn ngữ lập trình?

Ví dụ này khá đơn giản

nhưng sớm thôi các bạn sẽ phải xây dựng những chương trình phức tạp hơn

và có thể các bạn sẽ khó mà giữ được toàn bộ chương trình

trong đầu trước khi lập trình,

vì vậy tôi thường viết ý tưởng chung

bằng mã giả trước rồi mới dành thời gian

cho chi tiết của từng phần ý tưởng đó,

biến từng dòng mã giả thành mã thật.

Tôi nghĩ một khi bắt đầu sử dụng mã giả,

các bạn sẽ thấy thích hơn đấy.

Hãy thử trong chương trình tiếp theo nhé.