0:00:06.593,0:00:08.552
मानवी मेंदूकडे जरा नजर टाका.

0:00:08.552,0:00:13.533
त्याचा आडवा छेद पाहिल्यास त्याचे सुरकुत्या[br]असलेले दावा उजवा असे दोन भाग पडतात

0:00:13.533,0:00:18.458
हि रचना कल्पनांचा प्रसार करते

0:00:18.458,0:00:20.444
डावी बाजू तार्किक बाबीं नियंत्रित करते.

0:00:20.444,0:00:22.924
उजवी बाजू नवनिर्मिती शी साम्भंधित आहे.

0:00:22.924,0:00:28.023
पण यास काही शास्त्रीय आधार नाही.

0:00:28.023,0:00:30.524
हि चुकीची कल्पना कशी आली.

0:00:30.524,0:00:33.184
यात काय चुकीचे आहे

0:00:33.184,0:00:36.266
हे खरे आहे की मेंदूचे[br]डावा उजवा असे दोन भाग आहेत.

0:00:36.266,0:00:40.105
मेंदूचे बाह्य आवरण वा कोरटेक्स [br]याबाबत आढळते

0:00:40.105,0:00:42.454
आतील भाग स्ट्रेटटम

0:00:42.454,0:00:43.555
हायपोथालामस

0:00:43.555,0:00:44.475
थालामस

0:00:44.475,0:00:45.766
आमी ब्रेन स्टेम

0:00:45.766,0:00:48.646
मात्र एकसंध असतात,

0:00:48.646,0:00:53.426
ते दावा व उजवा असे दोन भागात असतात.

0:00:53.426,0:00:57.217
मेंदूचा डावा व उजवा भाग शरीराच्या [br]विविध भागावर नियंत्रण ठेवतो.

0:00:57.217,0:00:59.896
हालचाल व दृश्यज्ञान

0:00:59.896,0:01:05.447
मेंदूचा उजवा भाग शरीराच्या डाव्या भागावर [br]व डावा भाग उजव्या भाघाव्र नियंत्रण करतो.

0:01:05.447,0:01:08.667
दृश्य यंत्रणा बरीच गुंतागुंतीची असते.

0:01:08.667,0:01:12.517
प्रत्येक डोळा डावी व उजवी कडे पाहू शकतो

0:01:12.517,0:01:16.388
दोन्ही डोळ्यांचे डावे दृश्यज्ञान संन्देश [br]मेंदूच्या उजव्या भागात

0:01:16.388,0:01:19.548
तर दोन्ही डोळ्यांचे उजवे दृश्य [br]संन्देश डाव्या भागात जातात

0:01:19.548,0:01:24.436
मेंदू संपूर्ण दृश्य ज्ञान होण्यासाठी [br]दोन्ही बाजूंचा वापर करतो.

0:01:24.436,0:01:29.918
अशी उल्तापालात का होते[br]हे वैज्ञानिक अजून सानू शकले नाही.

0:01:29.918,0:01:35.347
एक सिद्धांत असा प्राण्यांची चेतासंस्था [br]विकसित होऊन जटील झाली

0:01:35.347,0:01:39.848
प्राण्यांना जगण्याची क्षमता मिळावी यासाठी

0:01:39.848,0:01:42.689
जर पारण्याला दिसले भक्षक डाव्या बाजूस आहे

0:01:42.689,0:01:45.781
तर तो उजव्या बाजूस पळेल.

0:01:45.781,0:01:49.549
याचाच अर्थ दृश्य आणि हालचाल [br]या दोन स्वतंत्र यंत्रणा आहेत.

0:01:49.549,0:01:52.929
जे या एदाव्या उजव्या रचनेवर अवलंबून असतो.

0:01:52.929,0:01:59.381
पण खरा हा प्रश्न उद्भवतो जेव्हा आपण [br]तर्क व निर्मिती चा कसोटीवर तपासतो.

0:01:59.381,0:02:02.360
१८०० च्या मध्यास याबाबत[br]गैर समज होऊ लागला

0:02:02.360,0:02:05.421
जेव्हा दोन न्युरोविशारद [br]ब्रोका आणि वेरनिक

0:02:05.421,0:02:10.981
यांनी दोन जखमी रुग्णांना तपासले[br]ज्यांना संपर्क करणे कठीण जाई

0:02:10.981,0:02:15.052
ज्या रुग्णाच्या मेंदूच्या डाव्या बाजूस [br]इजा झाली होती

0:02:15.052,0:02:20.221
त्यांना भाषा नियंत्रण जमत नव्हते.[br]कारण तो मंदूचा दावा भाग नियंत्रित करतो.

0:02:20.221,0:02:22.702
जो कल्पना ग्रहण करतो.

0:02:22.702,0:02:24.211
लेखक रोबर्ट स्टीवनसन

0:02:24.211,0:02:27.832
यांनी त्यानंतर मेंदूच्या तार्किक[br]अर्ध गोलाची कल्पना पुढे केली.

0:02:27.832,0:02:30.762
आमी उजवा अर्धगोल भावना संबंधित [br]असल्याचे निदान केले.

0:02:30.762,0:02:35.373
डॉ हाइड व जाकेल या पात्रांनी[br]ते चित्रपटात दाखविले.

0:02:35.373,0:02:38.236
पण हि कल्पना पुढे आली नाही [br]जेव्हा डॉक्टर व शास्त्रज्ञानी

0:02:38.236,0:02:41.247
हे दोन हेमिस्फेअर नसलेल्यांना तपासले.

0:02:41.247,0:02:44.732
किवा ज्यानेचे हेमिस्फेअर वेगवेगळे होते.

0:02:44.732,0:02:47.960
अशा रुग्णात वर्तनाची सुसंगतता आढळली.

0:02:47.960,0:02:50.614
तार्किक व निर्मितीची

0:02:50.614,0:02:55.393
पुढील शोधाने दाखवून दिले की

0:02:55.393,0:02:57.704
मेंदूचा एक भाग दुसऱ्या हून [br]अधिक क्रियाशील असतो.

0:02:57.704,0:03:00.265
डाव्या भागात भाषा अधिक सामावलेली असते.

0:03:00.265,0:03:03.084
आणि अवधान उजव्या बाजूस.

0:03:03.084,0:03:05.384
म्हणजे मेंदूचा एक भाग [br]अधिक क्रियाशील असतो.

0:03:05.384,0:03:09.555
पण हे यंत्रणा ठरवीत असते व्यक्ती नव्हे.

0:03:09.555,0:03:11.355
असा पुरावा नाही

0:03:11.355,0:03:14.654
एखाद्या व्यक्तीकडे एक बाजू प्रभावी आहे.

0:03:14.654,0:03:17.635
व डावी उजवी बाजू विभागली असते

0:03:17.635,0:03:20.305
तार्किक व निर्मिती क्षमता साठी

0:03:20.305,0:03:23.725
काही व्यक्ती अधिक तर्कनिष्ठ [br]व निर्मिती क्षम असू शकतील.

0:03:23.725,0:03:27.084
त्याचा संभंध मेंदूच्या डाव्या[br]उजव्या बाजूशी नसतो.

0:03:27.084,0:03:31.564
जेव्हा याची विसंगती जाणवू लागली

0:03:31.564,0:03:33.714
तेव्हा हि कल्पना मूळ धरेना.

0:03:33.714,0:03:37.677
गणिताचे कूट प्रश्न सोडविण्यासाठी [br]प्रेरणा मिळालेली निर्मिती क्षमता लागते.

0:03:37.677,0:03:42.456
कलेचे काही चमकदार आविष्कार [br]तर्काच्या पायावर असतात.

0:03:42.456,0:03:45.798
प्रत्येक कलाकृती वा तर्काच्या मुळाशी

0:03:45.798,0:03:49.826
संपूर्ण मेंदूचे कार्य चालत असते.