[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:22.18,Default,,0000,0000,0000,,Hôm nay tôi ở đây là để thách thức
Dialogue: 0,0:00:22.18,0:00:26.01,Default,,0000,0000,0000,,cách mà chúng ta thường nghĩ\Nvề lương thực và nền văn minh.
Dialogue: 0,0:00:27.07,0:00:33.38,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đang sống nền văn minh linh hoạt,\Ncông nghệ cao, đông đúc và chật chội
Dialogue: 0,0:00:34.02,0:00:38.92,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà thị trường thực phẩm của chúng ta\Nđang sản xuất bùng nổ.
Dialogue: 0,0:00:38.92,0:00:41.92,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có một hệ thống\Nliên kết toàn cầu tuyệt vời
Dialogue: 0,0:00:41.92,0:00:46.86,Default,,0000,0000,0000,,mang thực phẩm từ khắp thế giới,\Nđến cho những người có thể mua chúng
Dialogue: 0,0:00:46.86,0:00:51.46,Default,,0000,0000,0000,,vấn đề là: ĐẾN CHO NGƯỜI CÓ THỂ MUA CHÚNG
Dialogue: 0,0:00:53.18,0:00:57.32,Default,,0000,0000,0000,,Vào năm 2008, giá thực phẩm tăng chóng mặt
Dialogue: 0,0:00:57.32,0:01:02.15,Default,,0000,0000,0000,,và nhiều cuộc khủng hoảng lương thực đã \Nxảy ra tại 30 nước; nhiều chính phủ sụp đổ.
Dialogue: 0,0:01:02.100,0:01:05.78,Default,,0000,0000,0000,,vào thời điểm đó, tôi đang là cố vấn khoa học
Dialogue: 0,0:01:05.78,0:01:09.18,Default,,0000,0000,0000,,cho Thư ký Liên Bang Hoa Kỳ, \NCondoleezza Rice
Dialogue: 0,0:01:09.56,0:01:11.90,Default,,0000,0000,0000,,Bà ấy đã yêu cầu tôi tổ chức
Dialogue: 0,0:01:11.90,0:01:16.22,Default,,0000,0000,0000,,một cuộc họp thượng đỉnh\Nbàn về vấn đề khủng hoàng giá lương thực.
Dialogue: 0,0:01:16.74,0:01:22.84,Default,,0000,0000,0000,,Thư ký bộ Quốc Phòng Bob Gates đã ở đó;\Nvà ông ấy hiểu ý nghĩa của những hệ quả.
Dialogue: 0,0:01:24.53,0:01:27.74,Default,,0000,0000,0000,,Trong những năm sau đó, \Ngiá thực phẩm đã giàm tốc một ít
Dialogue: 0,0:01:28.43,0:01:32.99,Default,,0000,0000,0000,,rồi chạm đỉnh thêm một lần nữa.\NVà phong trào Mùa xuân Ả Rập nổi ra
Dialogue: 0,0:01:34.27,0:01:37.89,Default,,0000,0000,0000,,(Video bắt đầu) (Lời tường thuật)\NCác phần tử cực đoan đang đốt lốp xe,
Dialogue: 0,0:01:37.89,0:01:41.59,Default,,0000,0000,0000,,chặn đường cao tốc, và tấn công\Ncảnh sát với pháo hoa cầm tay
Dialogue: 0,0:01:41.59,0:01:43.49,Default,,0000,0000,0000,,tại thủ đô của Algerian.
Dialogue: 0,0:01:43.49,0:01:45.30,Default,,0000,0000,0000,,Họ đang đấu tranh phản đối
Dialogue: 0,0:01:45.30,0:01:48.92,Default,,0000,0000,0000,,việc thực phẩm tăng giá\Nvà nạn thất nghiệp.
Dialogue: 0,0:01:48.92,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,(Tiếng Ả Rập) Chúng tôi không chấp nhận \Nchính phủ này
Dialogue: 0,0:01:51.81,0:01:53.79,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi đã cam chịu,\Ntrong suốt 10 năm.
Dialogue: 0,0:01:53.79,0:01:56.71,Default,,0000,0000,0000,,và 10 năm nữa đang tới,\Nmà sẽ không có gì thay đổi.
Dialogue: 0,0:01:56.71,0:01:59.22,Default,,0000,0000,0000,,(Lời thuyết minh) Lực lượng chống bạo động
Dialogue: 0,0:01:59.22,0:02:01.58,Default,,0000,0000,0000,,được phân bổ đến nhiều thành phố ở Algeria
Dialogue: 0,0:02:01.58,0:02:05.18,Default,,0000,0000,0000,,như là một nỗ lực để ngăn chặn\Nmột cuộc đảo chính quy mô lớn.
Dialogue: 0,0:02:05.18,0:02:08.28,Default,,0000,0000,0000,,tại đất nước Bắc Phi \Ngiàu có về dầu mỏ và khí đốt này.
Dialogue: 0,0:02:08.28,0:02:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Chính phủ đang diễu cợt chúng tôi,
Dialogue: 0,0:02:10.36,0:02:12.12,Default,,0000,0000,0000,,Họ tăng giá đường.
Dialogue: 0,0:02:12.12,0:02:13.45,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi còn phải trả tiền nhà,
Dialogue: 0,0:02:13.45,0:02:16.61,Default,,0000,0000,0000,,điện, nước, đường và dầu nữa;\Nchúng tôi đều nghèo.
Dialogue: 0,0:02:16.61,0:02:17.94,Default,,0000,0000,0000,,(Video kết thúc)
Dialogue: 0,0:02:18.66,0:02:21.27,Default,,0000,0000,0000,,Nina Fedoroff: Các bạn đều biết\Ncách mà điều đó diễn ra;
Dialogue: 0,0:02:21.76,0:02:25.55,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn nghĩ\Nđó chỉ là sự trùng hợp, thì xem đây:
Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.19,Default,,0000,0000,0000,,đường màu đỏ thể hiện thời điểm,
Dialogue: 0,0:02:30.70,0:02:33.94,Default,,0000,0000,0000,,và những lá cờ cho thấy\Nnơi diễn ra khủng hoảng lương thực.
Dialogue: 0,0:02:37.31,0:02:38.71,Default,,0000,0000,0000,,Thật đáng sợ.
Dialogue: 0,0:02:39.43,0:02:44.27,Default,,0000,0000,0000,,Phải chăng sự ổn định của chính phủ \Nvà tất nhiên là cả các nền văn minh
Dialogue: 0,0:02:44.27,0:02:47.27,Default,,0000,0000,0000,,phụ thuộc vào thực phẩm?
Dialogue: 0,0:02:47.27,0:02:52.85,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhớ lại khoảng thời gian\Nmà các nền văn minh hình thành.
Dialogue: 0,0:02:53.77,0:02:57.93,Default,,0000,0000,0000,,Phần lớn trong lịch sử đó,\Nta săn bắn và hái lượm
Dialogue: 0,0:02:57.93,0:03:02.38,Default,,0000,0000,0000,,Tổ tiên chúng ta đã dành cả ngày\Nđể tìm kiếm thức ăn.
Dialogue: 0,0:03:02.66,0:03:05.81,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó, khoảng 10 hoặc 20.000 năm trước,
Dialogue: 0,0:03:05.81,0:03:10.85,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta tận dụng cây cối và động vật\Nđể cải thiện cuộc sống,
Dialogue: 0,0:03:10.85,0:03:14.67,Default,,0000,0000,0000,,rồi định cư để trồng và chăn nuôi chúng.
Dialogue: 0,0:03:14.67,0:03:17.32,Default,,0000,0000,0000,,Đó, dĩ nhiên chính là nông nghiệp,
Dialogue: 0,0:03:17.32,0:03:20.67,Default,,0000,0000,0000,,Từ đó, ta có thể cung cấp nhiều hơn \Nlà chỉ cho bản thân và gia đình.
Dialogue: 0,0:03:21.49,0:03:27.80,Default,,0000,0000,0000,,Ta còn nuôi các thầy tu,\Nnghệ nhân, chiến binh và vua chúa.
Dialogue: 0,0:03:27.80,0:03:32.43,Default,,0000,0000,0000,,Đây là bức tranh, được tạc vào\N3000 năm trước ở lăng mộ Ai Cập
Dialogue: 0,0:03:33.45,0:03:36.22,Default,,0000,0000,0000,,Những thành phố và nền văn minh\Nphát triển mạnh mẽ.
Dialogue: 0,0:03:36.22,0:03:42.04,Default,,0000,0000,0000,,Điều tôi muốn nói đơn giản là\Nnhững văn minh của nhân loại xuất hiện
Dialogue: 0,0:03:42.04,0:03:46.26,Default,,0000,0000,0000,,khi mà chúng ta biết cách \Nsản xuất nhiều thực phẩm hơn.
Dialogue: 0,0:03:46.26,0:03:51.81,Default,,0000,0000,0000,,Qua rất nhiều thiên niên kỷ,\Ncác nền văn minh trỗi dậy và suy tàn,
Dialogue: 0,0:03:51.81,0:03:55.34,Default,,0000,0000,0000,,nó tồn tại đến khi đất đai khô cằn
Dialogue: 0,0:03:55.34,0:03:58.35,Default,,0000,0000,0000,,hoặc bị láng giềng xâm lược\Ncướp đi tất cả.
Dialogue: 0,0:04:00.76,0:04:04.87,Default,,0000,0000,0000,,Thậm chí, vào đầu thế kỷ 18
Dialogue: 0,0:04:07.55,0:04:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Thomas Malthus đã nói với chúng tôi
Dialogue: 0,0:04:09.98,0:04:13.96,Default,,0000,0000,0000,,rằng nạn đói và xung đột diễn ra
Dialogue: 0,0:04:13.96,0:04:19.35,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì dân số của chúng ta đã tăng nhanh\Nhơn khả năng cung ứng thực phẩm.
Dialogue: 0,0:04:19.35,0:04:22.30,Default,,0000,0000,0000,,Nếu Malthus nghĩ rằng tận thế xảy ra
Dialogue: 0,0:04:22.30,0:04:25.53,Default,,0000,0000,0000,,khi có đến 1 tỷ người \Nsống trên mặt trái đất,
Dialogue: 0,0:04:25.53,0:04:28.44,Default,,0000,0000,0000,,Thì làm sao mà chúng ta có đến \Ntận 7 tỷ như hôm nay?
Dialogue: 0,0:04:29.37,0:04:32.51,Default,,0000,0000,0000,,Vào đúng thời điểm mà
Dialogue: 0,0:04:32.51,0:04:36.51,Default,,0000,0000,0000,,Malthus kết thúc những dự đoán \Nbuồn bã của mình
Dialogue: 0,0:04:36.93,0:04:40.93,Default,,0000,0000,0000,,khoa học đã bắt đầu được áp dụng\Nvào nông nghiệp một cách nghiêm túc
Dialogue: 0,0:04:41.75,0:04:44.09,Default,,0000,0000,0000,,Trong hơn hai thế kỷ sau đó,
Dialogue: 0,0:04:44.67,0:04:50.09,Default,,0000,0000,0000,,ba cải tiến đột phá,\Nđã thay đổi nền nông nghiệp.
Dialogue: 0,0:04:50.92,0:04:54.15,Default,,0000,0000,0000,,Đó là: phân bón tổng hợp,
Dialogue: 0,0:04:54.15,0:04:58.33,Default,,0000,0000,0000,,di truyền học và động cơ đốt trong.
Dialogue: 0,0:05:00.21,0:05:04.86,Default,,0000,0000,0000,,Ba cải tiến này đã thiết lập nên\Nnhững thay đổi sâu sắc nhất
Dialogue: 0,0:05:04.86,0:05:08.72,Default,,0000,0000,0000,,của nền văn minh nhân loại.
Dialogue: 0,0:05:12.91,0:05:17.09,Default,,0000,0000,0000,,Thực vật có thể làm những việc \Nkhá phi thường
Dialogue: 0,0:05:18.17,0:05:21.95,Default,,0000,0000,0000,,chúng có thể tạo ra đường từ nước,\Ntrong môi trường hiếm khí;
Dialogue: 0,0:05:21.95,0:05:24.67,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách tận dụng CO2 trong không khí.
Dialogue: 0,0:05:24.67,0:05:26.84,Default,,0000,0000,0000,,Chúng cũng cần đến Ni-tơ
Dialogue: 0,0:05:26.84,0:05:30.32,Default,,0000,0000,0000,,nhưng phần lớn thực vật không thể sử dụng\NNi-tơ trong khí quyển.\N
Dialogue: 0,0:05:30.32,0:05:35.84,Default,,0000,0000,0000,,Phân bón chứa nitơ\Ntrong các loại hợp chất thích hợp,
Dialogue: 0,0:05:35.84,0:05:40.46,Default,,0000,0000,0000,,và đương nhiên, nó đã liên tục được\Nsử dụng để bón cho các nông trại
Dialogue: 0,0:05:41.22,0:05:45.23,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề ở đây là không có nhiều Ni-tơ\Ntrong phân bón hữu cơ
Dialogue: 0,0:05:45.23,0:05:49.06,Default,,0000,0000,0000,,cho nên phải cần rất nhiều phân hữu cơ\Nđể có thể cung cấp cho các nông trại
Dialogue: 0,0:05:49.06,0:05:52.95,Default,,0000,0000,0000,,và đương nhiên, chúng ta cũng phải\Ncho gia súc ăn để sản xuất phân.
Dialogue: 0,0:05:52.95,0:05:57.40,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng một thể kỷ trước, Fritz Haber\Nvà Carl Bosch đã tìm ra
Dialogue: 0,0:05:57.40,0:06:02.95,Default,,0000,0000,0000,,cách chuyển đổi Ni-tơ trong không khí\Nthành các hợp chất mà cây có thể hấp thụ
Dialogue: 0,0:06:02.95,0:06:06.74,Default,,0000,0000,0000,,Hợp chất đó đã được ứng dụng rộng rãi\Ntrên thế giới đến ngày nay.
Dialogue: 0,0:06:08.25,0:06:09.98,Default,,0000,0000,0000,,Sau đó là Di truyền học.
Dialogue: 0,0:06:09.98,0:06:15.54,Default,,0000,0000,0000,,Chủ nhân giải Nobel Norman Borlaug\Ncha đẻ của cuộc Cách mạng Xanh
Dialogue: 0,0:06:15.54,0:06:20.22,Default,,0000,0000,0000,,cuộc cách mạng đã giúp cho nhiều quốc gia\NChâu Á đông dân, lạc hậu
Dialogue: 0,0:06:20.22,0:06:22.48,Default,,0000,0000,0000,,thoát ra khỏi sự nghèo đói.
Dialogue: 0,0:06:23.06,0:06:25.14,Default,,0000,0000,0000,,Điều mà các bạn có thể không biết
Dialogue: 0,0:06:25.14,0:06:29.15,Default,,0000,0000,0000,,là cuộc Cách mạng Xanh \Nvốn dựa trên hiện tượng đột biến,
Dialogue: 0,0:06:29.15,0:06:35.22,Default,,0000,0000,0000,,Sự thay đổi Gen đã cho phép thực vật\Nsử dụng phân bón, phân hữu cơ,
Dialogue: 0,0:06:35.22,0:06:39.43,Default,,0000,0000,0000,,hiệu quả hơn và\Nnhân đôi, nhân ba năng suất thu hoạch.
Dialogue: 0,0:06:41.47,0:06:45.97,Default,,0000,0000,0000,,Đó chính là biến đồi Gen (GM), điều mà\Nhiện nay chúng ta đang phản đối.
Dialogue: 0,0:06:45.97,0:06:47.89,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ quay lại vấn đề đó sau.
Dialogue: 0,0:06:48.54,0:06:50.59,Default,,0000,0000,0000,,Và cuối cùng là động cơ đốt trong:
Dialogue: 0,0:06:50.59,0:06:52.82,Default,,0000,0000,0000,,Trong suốt lịch sử nhân loại,
Dialogue: 0,0:06:53.80,0:06:58.75,Default,,0000,0000,0000,,nông nghiệp được xem là một nghề cực nhọc\Nvà đòi hỏi rất nhiều nhân công
Dialogue: 0,0:06:59.81,0:07:04.06,Default,,0000,0000,0000,,Phần lớn dân số vẫn tập trung ở nông thôn\Nthâm chí ngay tại các nước phát triển,
Dialogue: 0,0:07:04.06,0:07:06.96,Default,,0000,0000,0000,,cho đến đầu thế kỷ 20.
Dialogue: 0,0:07:08.93,0:07:13.52,Default,,0000,0000,0000,,Máy móc dần dần đảm nhiệm nhiều công việc,
Dialogue: 0,0:07:13.52,0:07:18.60,Default,,0000,0000,0000,,đòi hỏi ngày càng cần ít nhân công\Nnhưng lại tạo ra nhiều sản phẩm hơn,
Dialogue: 0,0:07:18.60,0:07:23.64,Default,,0000,0000,0000,,Dân cư chuyển lên thành thị, các thành phố\Ntrở thành trung tâm của đổi mới và hợp tác
Dialogue: 0,0:07:24.90,0:07:30.73,Default,,0000,0000,0000,,Sự khá giả được thúc đẩy bởi công nghệ\Ntăng lên
Dialogue: 0,0:07:30.73,0:07:35.95,Default,,0000,0000,0000,,cho chúng ta có được những thiết bị,\Ntiện nghi, an toàn từ đời sống hiện đại,
Dialogue: 0,0:07:35.95,0:07:38.30,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí là Internet và cả Twitter.
Dialogue: 0,0:07:40.32,0:07:42.02,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tương lai đang ẩn chứa điều gì?
Dialogue: 0,0:07:42.84,0:07:47.02,Default,,0000,0000,0000,,Có phải Malthus đã sai khi\Nđã không nghĩ đến khoa học?
Dialogue: 0,0:07:47.52,0:07:49.25,Default,,0000,0000,0000,,Có giới hạn nào ở đây không?
Dialogue: 0,0:07:50.57,0:07:55.37,Default,,0000,0000,0000,,Hành tinh chúng ta có thể nuôi sống được\Nbao nhiêu người?
Dialogue: 0,0:07:55.90,0:07:59.34,Default,,0000,0000,0000,,Liệu biến đổi khí hậu là tốt hay nguy hại?
Dialogue: 0,0:07:59.34,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn vào một số dấu hiệu.
Dialogue: 0,0:08:01.71,0:08:04.22,Default,,0000,0000,0000,,Tốc độ tăng dân số đang giảm
Dialogue: 0,0:08:04.22,0:08:08.96,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng sẽ không dừng lại\Nở mức 10 tỷ người
Dialogue: 0,0:08:08.96,0:08:10.73,Default,,0000,0000,0000,,mà có lẽ sẽ nhiều hơn thế.
Dialogue: 0,0:08:13.13,0:08:17.19,Default,,0000,0000,0000,,Nhờ vào công nghệ, các quốc gia\Nlần lượt thoát khỏi nghèo đói.
Dialogue: 0,0:08:17.19,0:08:20.69,Default,,0000,0000,0000,,Con người muốn ăn nhiều thịt hơn.
Dialogue: 0,0:08:20.69,0:08:27.11,Default,,0000,0000,0000,,Sự thay đổi từ chế độ ăn ngũ cốc sang\Nchế độ ăn nhiều thịt sẽ cần nhiều hạt hơn
Dialogue: 0,0:08:28.47,0:08:33.27,Default,,0000,0000,0000,,trồng nhiều ngũ cốc sẽ cần nhiều đất\Nnhưng đất thì không còn nữa.
Dialogue: 0,0:08:34.35,0:08:37.11,Default,,0000,0000,0000,,Thật ra, chúng ta bị mất đất nông nghiệp\Ncòn nhanh hơn
Dialogue: 0,0:08:37.11,0:08:41.93,Default,,0000,0000,0000,,do quá trình đô thị hóa,\Nxâm nhập mặn, và sa mạc hóa.
Dialogue: 0,0:08:42.08,0:08:44.56,Default,,0000,0000,0000,,Nếu như chúng ta không làm gì khác đi
Dialogue: 0,0:08:44.56,0:08:47.11,Default,,0000,0000,0000,,thì mọi thứ sẽ diễn ra \Nđúng như Malthus đã nói.
Dialogue: 0,0:08:47.11,0:08:53.01,Default,,0000,0000,0000,,Có thể điều đó không diễn ra với tôi\Nnhưng chắc chắn là với bạn và con cái bạn.
Dialogue: 0,0:08:55.84,0:08:58.20,Default,,0000,0000,0000,,Thêm nữa là biến đổi khí hậu.
Dialogue: 0,0:08:58.20,0:09:03.100,Default,,0000,0000,0000,,Phần lớn những gì chúng ta ăn phát triển\Ntốt nhất ở nhiệt độ
Dialogue: 0,0:09:03.100,0:09:06.07,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta cảm thấy thoải mái.
Dialogue: 0,0:09:06.07,0:09:10.31,Default,,0000,0000,0000,,Để tôi nhắc lại mùa hè nóng kỷ lục 2003
Dialogue: 0,0:09:10.31,0:09:12.21,Default,,0000,0000,0000,,mà có thể bạn đã phải trải qua.
Dialogue: 0,0:09:12.94,0:09:17.97,Default,,0000,0000,0000,,Nhiệt độ chỉ cao hơn 3 độ C so với\Nnhiệt độ trung bình của thế kỷ trước thôi,
Dialogue: 0,0:09:18.97,0:09:23.95,Default,,0000,0000,0000,,thế nhưng sản lượng lương thực thu hoạch\Nđã giảm khoảng 30%
Dialogue: 0,0:09:23.95,0:09:29.80,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nghĩ xem, nhiệt độ này sẽ là mức nhiệt\Ntrung bình trong vài thập kỷ tới
Dialogue: 0,0:09:30.67,0:09:34.27,Default,,0000,0000,0000,,Và sẽ trở thành một mùa hè mát mẻ \Nvào cuối thế kỷ 21.
Dialogue: 0,0:09:36.83,0:09:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Nói về nguồn nước
Dialogue: 0,0:09:38.66,0:09:41.99,Default,,0000,0000,0000,,Nền nông nghiệp hiệu quả nhất là\Nlà nên nông nghiệp được tưới tiêu,
Dialogue: 0,0:09:41.99,0:09:45.08,Default,,0000,0000,0000,,và nguồn nước đáng tin cậy nhất\Nđến từ lòng đất,
Dialogue: 0,0:09:45.08,0:09:46.64,Default,,0000,0000,0000,,và từ các tầng nước cổ.
Dialogue: 0,0:09:47.66,0:09:51.88,Default,,0000,0000,0000,,Chúng vắt kiệt ngày càng nhanh\Nmọi thứ xung quanh.
Dialogue: 0,0:09:53.12,0:09:55.31,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó không tốt chút nào.
Dialogue: 0,0:09:56.72,0:10:03.34,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ những thành công mà chúng ta\Nđạt được khi thị trường thực phẩm bùng nổ
Dialogue: 0,0:10:04.04,0:10:09.85,Default,,0000,0000,0000,,đã làm cho nhiều cư dân thành thị\Nnghĩ rằng Malthus đã là dĩ vãng.
Dialogue: 0,0:10:10.74,0:10:14.26,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, Norman Borlaug lại nghĩ khác
Dialogue: 0,0:10:14.74,0:10:17.54,Default,,0000,0000,0000,,Trong bài phát biểu \Nnhận giải Nobel của mình, ông nói:
Dialogue: 0,0:10:17.54,0:10:22.70,Default,,0000,0000,0000,,"Có thể chúng ta đang ở lúc triều dâng cao\Nnhưng triều rồi cũng sẽ xuống sớm thôi
Dialogue: 0,0:10:22.70,0:10:26.84,Default,,0000,0000,0000,,nếu chúng ta thỏa mãn và ngừng cố gắng."
Dialogue: 0,0:10:26.84,0:10:28.77,Default,,0000,0000,0000,,và đó là những gì chúng ta đã làm.
Dialogue: 0,0:10:29.34,0:10:34.06,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã đầu tư vào nghiên cứu\Nnông nghiệp rất nhiều
Dialogue: 0,0:10:34.06,0:10:38.69,Default,,0000,0000,0000,,giao nhiệm vụ \Ncho các tập đoàn nông nghiệp hùng mạnh,
Dialogue: 0,0:10:38.69,0:10:41.81,Default,,0000,0000,0000,,và rồi trách móc họ - \Nhãy nghĩ đến trường hợp Monsanto.
Dialogue: 0,0:10:41.81,0:10:46.52,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã chấp nhận khái niệm \Nthực phẩm hữu cơ vì chúng tự nhiên hơn
Dialogue: 0,0:10:46.52,0:10:47.98,Default,,0000,0000,0000,,Đừng nhầm lẫn
Dialogue: 0,0:10:47.98,0:10:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề cơ bản của nuôi trồng hữu cơ\Nlà quy định cấm
Dialogue: 0,0:10:51.78,0:10:56.37,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng phân bón tổng hợp, mà phân bón\Nhữu cơ lại không thể đáp ứng đủ yêu cầu.
Dialogue: 0,0:10:56.37,0:10:59.78,Default,,0000,0000,0000,,Nếu chúng ta, tất cả thế giới,\Ndùng sản phẩm hữu cơ ngay ngày mai,
Dialogue: 0,0:10:59.78,0:11:03.86,Default,,0000,0000,0000,,thì có thể nuôi một nửa dân số.
Dialogue: 0,0:11:05.35,0:11:08.65,Default,,0000,0000,0000,,Vậy liệu chúng ta có thể nuôi\Nđược 10 tỷ người không?
Dialogue: 0,0:11:10.49,0:11:15.35,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ là có, nhưng chúng ta\Nphải nghĩ và hành động khác đi.
Dialogue: 0,0:11:17.06,0:11:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Nông nghiệp là một hệ thống phức tạp gồm\Nnước, năng lượng, dưỡng chất hóa học,
Dialogue: 0,0:11:22.76,0:11:25.60,Default,,0000,0000,0000,,môi trường, và tất nhiên, cả con người.
Dialogue: 0,0:11:25.60,0:11:29.47,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta phải tôi ưu hóa hệ thống đó\Nmột cách toàn diện
Dialogue: 0,0:11:29.47,0:11:31.77,Default,,0000,0000,0000,,và làm cho chúng bền vững hơn.
Dialogue: 0,0:11:31.77,0:11:34.98,Default,,0000,0000,0000,,Nói thì dễ nhưng làm mới khó.
Dialogue: 0,0:11:34.98,0:11:37.87,Default,,0000,0000,0000,,Hãy để tôi nói cụ thể hơn
Dialogue: 0,0:11:37.87,0:11:40.40,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cần gia tăng năng suất
Dialogue: 0,0:11:40.40,0:11:45.16,Default,,0000,0000,0000,,trên đất mà chúng ta vốn dĩ đang\Nkhai thác nhưng dùng ít nước hơn.
Dialogue: 0,0:11:45.16,0:11:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những sáng kiến\Nđó là trồng cây trong nhà.
Dialogue: 0,0:11:51.08,0:11:54.71,Default,,0000,0000,0000,,Có một căn nhà kính rất hiện đại\Ntại Nam California
Dialogue: 0,0:11:54.71,0:11:57.25,Default,,0000,0000,0000,,cà chua được trồng trên một sợi dây\Nthẳng đứng
Dialogue: 0,0:11:57.25,0:12:02.42,Default,,0000,0000,0000,,đạt sản lượng 5 đến 10 lần\Nkhi chúng được trồng ngoài trời,
Dialogue: 0,0:12:02.42,0:12:06.94,Default,,0000,0000,0000,,tương đương với 100 kg \Ntrên một mét vuông hàng năm.
Dialogue: 0,0:12:06.94,0:12:10.40,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ sử dụng 1 phần 10 lượng nước
Dialogue: 0,0:12:10.40,0:12:14.83,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể xây dựng nhà kính\Ntrên nóc nhà trong thành phố,
Dialogue: 0,0:12:16.63,0:12:19.12,Default,,0000,0000,0000,,và thậm chí ngay trên sa mạc \Nvới một ít điều chỉnh,
Dialogue: 0,0:12:19.89,0:12:22.45,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng ta không trồng chúng dưới kính
Dialogue: 0,0:12:23.67,0:12:26.97,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, người nông dân sử dụng
Dialogue: 0,0:12:26.97,0:12:31.20,Default,,0000,0000,0000,,100 triệu tấn phân hóa học
Dialogue: 0,0:12:31.20,0:12:34.20,Default,,0000,0000,0000,,trên đồng ruộng của họ hàng năm
Dialogue: 0,0:12:34.20,0:12:38.26,Default,,0000,0000,0000,,phần lớn số phân ấy làm ô nhiễm \Nvà giết chết nguồn nước.
Dialogue: 0,0:12:38.26,0:12:42.29,Default,,0000,0000,0000,,tìm ra cách cung cấp chất dinh dưỡng\Ncho cây khi ngay khi chúng cần
Dialogue: 0,0:12:42.29,0:12:46.25,Default,,0000,0000,0000,,và ngay nơi chúng cần là một trong những\Nthách thức trong tương lai
Dialogue: 0,0:12:46.25,0:12:48.54,Default,,0000,0000,0000,,Có một hệ thống, \Nđược gọi là tưới tiêu tự động
Dialogue: 0,0:12:48.54,0:12:53.16,Default,,0000,0000,0000,,và bạn có thể thấy được chất dinh dưỡng\Ncùng với nước được chuyển thẳng đến rễ
Dialogue: 0,0:12:53.16,0:12:55.60,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều thứ phải làm.
Dialogue: 0,0:12:55.60,0:12:57.66,Default,,0000,0000,0000,,Thuốc trừ sâu chẳng hạn
Dialogue: 0,0:12:57.66,0:13:02.19,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sử dụng 1 tỷ pounds thuốc\Nhàng năm trên toàn cầu
Dialogue: 0,0:13:02.19,0:13:08.55,Default,,0000,0000,0000,,để giết côn trùng như sâu hại ngô, nhưng\Nchúng cũng giết côn trùng có lợi khác.
Dialogue: 0,0:13:08.55,0:13:16.45,Default,,0000,0000,0000,,Rachel Carson, tác giả Mùa xuân Lặng lẽ \Nđã châm ngòi cho các động thái môi trường
Dialogue: 0,0:13:16.45,0:13:17.76,Default,,0000,0000,0000,,mơ tới một ngày
Dialogue: 0,0:13:17.76,0:13:21.96,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta sẽ dùng các phương pháp sinh học\Nchứ không phải hóa học độc hại.
Dialogue: 0,0:13:21.96,0:13:26.40,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn trái bắp này,\Nnó được gọi là bắp BT.
Dialogue: 0,0:13:26.40,0:13:30.06,Default,,0000,0000,0000,,Nó giống như những trái thông thường\Nnhưng lại có dư một gen bên trong
Dialogue: 0,0:13:30.06,0:13:35.48,Default,,0000,0000,0000,,gen được lấy từ một loại vi khuẩn an toàn\Ndùng làm thuốc trừ sâu sinh học
Dialogue: 0,0:13:35.48,0:13:39.49,Default,,0000,0000,0000,,và được cấy trực tiếp vào hệ gen của cây.
Dialogue: 0,0:13:40.08,0:13:44.09,Default,,0000,0000,0000,,Đây là \Ncông nghệ Biến đổi Gen (GM) hiện đại:
Dialogue: 0,0:13:44.09,0:13:47.80,Default,,0000,0000,0000,,Cây trồng sẽ sản sinh protein kháng khuẩn
Dialogue: 0,0:13:47.80,0:13:53.51,Default,,0000,0000,0000,,và nó chỉ tác động \Nđến côn trùng gây hại cho cây
Dialogue: 0,0:13:53.51,0:13:57.65,Default,,0000,0000,0000,,vieecc sử dụng thuốc trừ sâu\Nđã giảm xuống trên toàn cầu
Dialogue: 0,0:13:57.65,0:14:01.53,Default,,0000,0000,0000,,nhờ việc sử dụng những giống cây đó
Dialogue: 0,0:14:03.48,0:14:07.06,Default,,0000,0000,0000,,đã giúp côn trùng có lợi phát triển\Ntừ đó giá thực phẩm giảm xuống
Dialogue: 0,0:14:07.06,0:14:09.87,Default,,0000,0000,0000,,nhưng còn có rất, rất nhiều điều\Nphải làm nữa.
Dialogue: 0,0:14:09.87,0:14:13.98,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể hy vọng vào trồng trọt\Ncó thể chịu được hạn hán
Dialogue: 0,0:14:13.98,0:14:18.67,Default,,0000,0000,0000,,sử dụng Ni-tơ có hiệu quả hơn,\Ncó khả năng chịu nhiệt
Dialogue: 0,0:14:18.67,0:14:22.60,Default,,0000,0000,0000,,và thực sự bổ dưỡng hơn.
Dialogue: 0,0:14:23.86,0:14:31.06,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đồng thời\Nnông nghiệp biến đổi Gen
Dialogue: 0,0:14:31.94,0:14:35.45,Default,,0000,0000,0000,,lại có biệt danh là GMO
Dialogue: 0,0:14:35.45,0:14:37.04,Default,,0000,0000,0000,,và GMO nghe thật đáng sợ.
Dialogue: 0,0:14:37.04,0:14:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Tra GMO trên Google, bạn sẽ thấy
Dialogue: 0,0:14:40.86,0:14:44.57,Default,,0000,0000,0000,,GMOs đã nhiều lần bị cho là nguyên nhân\Nkhiến cho nông dân tự tử ở Ấn Độ
Dialogue: 0,0:14:44.57,0:14:49.31,Default,,0000,0000,0000,,Bứu xuất hiện ở chuột,\Nvà nhiều triệu chứng của bệnh trên người
Dialogue: 0,0:14:49.31,0:14:53.80,Default,,0000,0000,0000,,từ tự kỷ, tiểu đường\Nđến vô sinh và ung thư.
Dialogue: 0,0:14:55.88,0:15:00.79,Default,,0000,0000,0000,,Đáng sợ - nhưng may mắn thay,\Nđó không phải sự thật.
Dialogue: 0,0:15:02.68,0:15:07.33,Default,,0000,0000,0000,,Trên thực tế, sau 25 năm\Nnghiên cứu của chính phủ,
Dialogue: 0,0:15:07.33,0:15:14.93,Default,,0000,0000,0000,,EU đã công bố một báo cáo, cơ bản\Nthống kê kết quả nghiên cứu trong 25 năm
Dialogue: 0,0:15:14.93,0:15:18.17,Default,,0000,0000,0000,,tiêu tốn hơn 300 triệu euro
Dialogue: 0,0:15:18.17,0:15:24.55,Default,,0000,0000,0000,,kết luận rằng, sản phẩm biến đổi Gen\Ntừ kỹ thuật GM
Dialogue: 0,0:15:24.55,0:15:29.62,Default,,0000,0000,0000,,thì không hề nguy hiểm \Nhơn những kỹ thuật khác.
Dialogue: 0,0:15:31.37,0:15:39.62,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng cuộc chiến GMO vẫn tiếp tục\Nđược dấy lên qua những lời đồn trên mạng
Dialogue: 0,0:15:39.62,0:15:44.42,Default,,0000,0000,0000,,bởi các tổ chức\Nlợi dụng sự sợ hãi để kiếm lời.
Dialogue: 0,0:15:44.42,0:15:48.81,Default,,0000,0000,0000,,Nỗi sợ luôn đặt giá hơn sự thật.
Dialogue: 0,0:15:50.60,0:15:55.43,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu quan trọng về GM đã bị\Nphản đối trên thế giới
Dialogue: 0,0:15:55.43,0:16:00.16,Default,,0000,0000,0000,,giống như nghiên cứu về giống gạo vàng,\Ngạo giàu vitamin A
Dialogue: 0,0:16:01.81,0:16:04.38,Default,,0000,0000,0000,,Tôi cũng đã bị dính vào vụ này
Dialogue: 0,0:16:04.38,0:16:09.20,Default,,0000,0000,0000,,luôn bị xúc phạm,\Nđối mặt với những bức thư căm ghét
Dialogue: 0,0:16:09.20,0:16:11.93,Default,,0000,0000,0000,,và thậm chí bị tấn công trực tiếp
Dialogue: 0,0:16:11.93,0:16:14.56,Default,,0000,0000,0000,,tất cả chỉ vì tôi luôn cố giải thích
Dialogue: 0,0:16:14.56,0:16:20.10,Default,,0000,0000,0000,,khoa học và ý nghĩa\Nđằng sau cuộc cách mạng tuyệt vời này.
Dialogue: 0,0:16:21.45,0:16:24.68,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đang gần tới giới hạn
Dialogue: 0,0:16:26.48,0:16:32.33,Default,,0000,0000,0000,,có 10 tỷ người cần ăn tối\Ntrong tương lai không xa.
Dialogue: 0,0:16:34.73,0:16:40.24,Default,,0000,0000,0000,,Cách mà chúng ta cung cấp đủ thực phẩm\Ncho họ sẽ định hình lại nền văn minh
Dialogue: 0,0:16:41.51,0:16:46.68,Default,,0000,0000,0000,,Liệu chúng ta sẽ tiếp tự lờ đi sự thật\Nvà bám vào nỗi sợ hãi mù quáng
Dialogue: 0,0:16:47.70,0:16:52.03,Default,,0000,0000,0000,,với ngọn lửa nghèo đói và bất ổn\Nđang nhen nhóm
Dialogue: 0,0:16:52.60,0:16:56.75,Default,,0000,0000,0000,,để bùng lên thành đám cháy lớn\Nthiêu rụi nền văn minh?
Dialogue: 0,0:16:59.16,0:17:05.25,Default,,0000,0000,0000,,Hay là chúng ta sẽ thử nghiệm, phát triển\Nvà thực sự áp dụng những kỹ thuật mới?
Dialogue: 0,0:17:07.64,0:17:12.80,Default,,0000,0000,0000,,Liệu chúng ta có nhận ra được\Nđiều mà nền văn minh
Dialogue: 0,0:17:12.80,0:17:14.95,Default,,0000,0000,0000,,của chúng ta đang hướng đến?
Dialogue: 0,0:17:17.27,0:17:20.15,Default,,0000,0000,0000,,Liệu chúng ta có đủ thông thái\Nđể đầu tư
Dialogue: 0,0:17:20.15,0:17:25.14,Default,,0000,0000,0000,,vào khoa học\Nvà công nghệ cái tiến
Dialogue: 0,0:17:26.61,0:17:32.76,Default,,0000,0000,0000,,mà có thể cho mọi người công việc\Nchỗ trong bàn ăn và đầy đủ thực phẩm?
Dialogue: 0,0:17:34.74,0:17:36.31,Default,,0000,0000,0000,,Tôi tin chúng ta có thể
Dialogue: 0,0:17:37.51,0:17:41.42,Default,,0000,0000,0000,,Phải không? Tôi không biết.
Dialogue: 0,0:17:42.36,0:17:43.60,Default,,0000,0000,0000,,Xin cảm ơn