1
00:00:01,960 --> 00:00:04,070
De menselijke stem.

2
00:00:04,070 --> 00:00:05,992
Een instrument dat we allen bespelen.

3
00:00:05,992 --> 00:00:08,348
Waarschijnlijk 
het krachtigste geluid ter wereld.

4
00:00:08,348 --> 00:00:11,946
Het kan als enige een oorlog beginnen 
of zeggen: "Ik hou van je."

5
00:00:11,946 --> 00:00:16,216
Maar toch hebben veel mensen het gevoel
dat niemand naar ze luistert.

6
00:00:16,216 --> 00:00:17,346
Hoe komt dat?

7
00:00:17,346 --> 00:00:21,126
Hoe kunnen we zo krachtig spreken
dat we de wereld veranderen?

8
00:00:21,136 --> 00:00:24,985
Ik denk dat we hebbelijkheden hebben
waar we vanaf moeten komen.

9
00:00:24,985 --> 00:00:29,441
Voor jullie vermaak geef ik 
de zeven dodelijke zonden van spreken.

10
00:00:29,448 --> 00:00:31,876
Ik zeg niet dat de lijst compleet is,

11
00:00:31,876 --> 00:00:37,134
maar dit zijn zeven vrij grote, foute 
gewoonten die we allen delen.

12
00:00:37,134 --> 00:00:42,709
Als eerste: roddelen, slecht spreken
over mensen die er niet bij zijn.

13
00:00:42,709 --> 00:00:49,041
Een slechte gewoonte. En we weten ook wel
dat er straks over ons geroddeld wordt.

14
00:00:49,771 --> 00:00:51,515
Als tweede: een oordeel vellen.

15
00:00:51,515 --> 00:00:53,929
We kennen mensen
die zo zijn in een gesprek.

16
00:00:53,929 --> 00:00:59,645
Het is erg moeilijk om naar iemand
te luisteren die slecht over je denkt.

17
00:01:00,265 --> 00:01:03,662
Ten derde: negatief doen.
Dat kan een gewoonte worden.

18
00:01:03,662 --> 00:01:06,604
Mijn moeder werd erg negatief
aan het einde van haar leven

19
00:01:06,619 --> 00:01:08,143
en dan wordt luisteren moeizaam.

20
00:01:08,143 --> 00:01:10,762
Ik weet nog dat ik eens zei:
"Vandaag is het 1 oktober."

21
00:01:10,762 --> 00:01:13,260
Ze antwoordde:
"Ja, is dat niet verschrikkelijk?"

22
00:01:13,260 --> 00:01:15,262
(Gelach)

23
00:01:15,262 --> 00:01:18,440
Het is moeilijk luisteren
naar iemand die zo negatief is.

24
00:01:18,440 --> 00:01:21,281
Klagen is ook negatief gedrag.

25
00:01:21,281 --> 00:01:25,542
Engelsen hebben daar
een kunst van gemaakt.

26
00:01:25,542 --> 00:01:26,956
Het is onze nationale sport.

27
00:01:26,956 --> 00:01:30,680
We klagen over het weer, over sport,
over politiek, over alles.

28
00:01:30,680 --> 00:01:32,785
Maar klagen is
elkaar aansteken met ellende.

29
00:01:32,785 --> 00:01:35,795
Je brengt geen zonneschijn
en luchtigheid in de wereld.

30
00:01:36,348 --> 00:01:37,817
Uitvluchten.

31
00:01:37,824 --> 00:01:41,169
Deze man kennen we allemaal
en zijn we misschien ook wel eens geweest.

32
00:01:41,169 --> 00:01:43,490
Sommige mensen strooien met verwijten.

33
00:01:43,490 --> 00:01:47,431
Altijd is iemand anders
dan zij verantwoordelijk.

34
00:01:47,431 --> 00:01:50,558
Ook naar zo iemand
kan je moeilijk luisteren.

35
00:01:50,558 --> 00:01:55,290
Als zesde en voorlaatste: overdrijven.

36
00:01:56,093 --> 00:01:58,824
Daarmee doen we onze taal soms tekort.

37
00:01:58,824 --> 00:02:01,926
Als ik bijvoorbeeld ooit iets tegenkom
dat echt waanzinnig is,

38
00:02:01,930 --> 00:02:03,926
hoe zeg ik dat dan nog?

39
00:02:03,926 --> 00:02:05,890
(Gelach)

40
00:02:05,890 --> 00:02:09,446
Dat overdrijven vervalt uiteindelijk
in doodgewoon liegen

41
00:02:09,446 --> 00:02:12,343
en we luisteren niet graag
naar mensen die tegen ons liegen.

42
00:02:12,343 --> 00:02:15,444
Als laatste: dogmatisme.

43
00:02:15,444 --> 00:02:19,323
Feiten met opinies verwarren.

44
00:02:19,323 --> 00:02:22,932
Als die twee samensmelten,
dan luister je tegen de wind in.

45
00:02:22,937 --> 00:02:25,987
Ze bombarderen je met opinies
die als waarheid worden verkocht.

46
00:02:25,997 --> 00:02:28,547
Dat is moeilijk aan te horen.

47
00:02:28,547 --> 00:02:31,588
Dat zijn ze dus, de zeven
dodelijke zonden van spreken.

48
00:02:31,588 --> 00:02:34,021
Dit is wat we volgens mij
moeten vermijden.

49
00:02:34,021 --> 00:02:36,880
Maar kunnen we dit
ook positief bekijken?

50
00:02:36,880 --> 00:02:38,173
Jawel.

51
00:02:38,173 --> 00:02:44,889
Ik denk dat er vier krachtige hoekstenen
zijn waar we op kunnen staan als we

52
00:02:44,889 --> 00:02:49,650
krachtig willen spreken en
een verschil in de wereld willen maken.

53
00:02:49,655 --> 00:02:52,523
In het Engels is dat gelukkig
in een woord te spellen.

54
00:02:52,523 --> 00:02:55,619
Dat woord is "HAIL" en
de betekenis past ook.

55
00:02:55,619 --> 00:02:58,877
Niet hagel natuurlijk, die
uit de lucht op je hoofd valt.

56
00:02:58,877 --> 00:03:02,840
Maar in de betekenis van
enthousiast groeten of toejuichen.

57
00:03:02,850 --> 00:03:05,437
Ik denk dat onze woorden
zo worden ontvangen

58
00:03:05,437 --> 00:03:08,249
als we op deze vier dingen bouwen.
Dus wat betekent het?

59
00:03:08,249 --> 00:03:10,175
Misschien kunnen jullie dat raden?

60
00:03:10,175 --> 00:03:13,283
De H voor <i>honesty</i>, eerlijkheid.

61
00:03:13,283 --> 00:03:16,254
Eerlijk, oprecht en duidelijk zijn
in je woorden.

62
00:03:16,254 --> 00:03:20,295
A staat voor authenticiteit,
gewoon jezelf zijn.

63
00:03:20,295 --> 00:03:23,499
Een vriend noemt dat
' in je eigen waarheid staan',

64
00:03:23,505 --> 00:03:25,443
wat ik een mooie definitie vind.

65
00:03:25,443 --> 00:03:28,329
I is integriteit, staan voor wat je zegt.

66
00:03:28,329 --> 00:03:31,947
Doen wat je zegt en betrouwbaar zijn.

67
00:03:31,947 --> 00:03:35,130
L staat voor liefde.

68
00:03:35,130 --> 00:03:39,502
Geen romantische liefde, maar wel
mensen het beste wensen.

69
00:03:39,514 --> 00:03:41,047
Daar zijn twee redenen voor.

70
00:03:41,047 --> 00:03:44,131
Ten eerste omdat we niet altijd
de harde waarheid willen horen.

71
00:03:44,131 --> 00:03:47,025
Zoals: "Wat zie je er vandaag lelijk uit."

72
00:03:47,025 --> 00:03:50,021
Dat kunnen we misschien wel laten.
(Gelach)

73
00:03:50,021 --> 00:03:53,379
Met liefde gematigd,
is eerlijkheid prachtig.

74
00:03:53,379 --> 00:03:56,474
Maar het is ook zo dat
als je iemand het beste wenst,

75
00:03:56,474 --> 00:03:59,321
je moeilijk tegelijkertijd
een oordeel over ze kunt vellen.

76
00:03:59,321 --> 00:04:03,094
Ik zou niet eens weten of dat mogelijk is.

77
00:04:03,100 --> 00:04:04,910
Hail dus.

78
00:04:04,910 --> 00:04:07,877
Dat is dus wat je zegt, maar
zoals een oud liedje al zegt,

79
00:04:07,885 --> 00:04:10,338
gaat het erom wat je zegt
en hoe je het zegt.

80
00:04:10,338 --> 00:04:12,410
Je hebt een uitgebreide gereedschapskist.

81
00:04:12,410 --> 00:04:14,270
Een ongelooflijk instrument,

82
00:04:14,270 --> 00:04:17,810
maar er zijn maar weinig mensen
die de gereedschapskist openen.

83
00:04:17,810 --> 00:04:19,961
Ik zou daar nu samen
eens in willen rommelen

84
00:04:19,971 --> 00:04:23,440
en er wat gereedschappen uithalen
die jullie zouden kunnen gebruiken

85
00:04:23,440 --> 00:04:26,242
om krachtiger te spreken.

86
00:04:26,242 --> 00:04:27,986
Bijvoorbeeld het register.

87
00:04:27,986 --> 00:04:32,180
Praten in falsetto zal je
meestal niet veel brengen,

88
00:04:32,180 --> 00:04:33,994
maar het register is veel groter.

89
00:04:33,994 --> 00:04:35,833
Zonder te technisch te worden

90
00:04:35,833 --> 00:04:37,572
voor de stemcoaches onder jullie.

91
00:04:37,572 --> 00:04:39,242
Maar je kunt je stem plaatsen.

92
00:04:39,242 --> 00:04:42,786
Als ik door mijn neus praat,
zullen jullie het verschil horen.

93
00:04:42,796 --> 00:04:46,784
Of als ik door mijn keel praat,
wat we meestal doen.

94
00:04:46,785 --> 00:04:51,112
Maar als je gewicht wilt hebben,
dan moet je naar de borst gaan.

95
00:04:51,120 --> 00:04:52,730
Horen jullie het verschil?

96
00:04:52,730 --> 00:04:56,770
Het is waar dat we stemmen
op politici met een lagere stem,

97
00:04:56,770 --> 00:05:01,898
omdat we die diepte met macht
en autoriteit associëren.

98
00:05:02,445 --> 00:05:04,134
Dat is dus register.

99
00:05:04,134 --> 00:05:05,501
Dan komt timbre.

100
00:05:05,501 --> 00:05:07,270
Dat is hoe je stem aanvoelt.

101
00:05:07,270 --> 00:05:10,100
Ook hier heeft onderzoek aangetoond
dat we stemmen waarderen

102
00:05:10,100 --> 00:05:14,635
die rijk, glad en warm aanvoelen, 
zoals hete chocolademelk.

103
00:05:14,635 --> 00:05:17,923
Als jullie niet zo'n stem hebben,
dan is dat geen ramp,

104
00:05:17,923 --> 00:05:20,595
want daar kun je op trainen
met een stemcoach.

105
00:05:20,609 --> 00:05:24,935
Je kunt fantastische dingen bereiken
met ademen, houding en oefeningen

106
00:05:24,935 --> 00:05:27,435
om het timbre van je stem te verbeteren.

107
00:05:27,435 --> 00:05:29,227
Dan prosodie, daar hou ik van.

108
00:05:29,227 --> 00:05:33,483
Dat is de dreun, de metataal
om de betekenis te onderstrepen.

109
00:05:33,483 --> 00:05:36,315
De wortel van betekenis in een gesprek.

110
00:05:36,315 --> 00:05:40,388
Mensen die in één toon spreken,
zijn moeilijk te volgen

111
00:05:40,395 --> 00:05:43,121
als ze geen gebruik maken van prosodie.

112
00:05:43,121 --> 00:05:48,296
Daar komt het woord monotoon vandaan,
of monotonie, eentonigheid.

113
00:05:48,306 --> 00:05:51,603
We zien ook steeds meer
herhalende prosodie,

114
00:05:51,603 --> 00:05:56,373
waarbij elke zin eindigt als een vraag,
terwijl het eigenlijk een bewering is.

115
00:05:56,373 --> 00:05:59,154
(Gelach)

116
00:05:59,154 --> 00:06:02,577
Als je dat telkens doet,
dan belemmer je je mogelijkheden

117
00:06:02,577 --> 00:06:05,985
om te communiceren
met prosodie, wat ik jammer vind.

118
00:06:05,985 --> 00:06:08,651
Laten we die gewoonte dan afleren.

119
00:06:09,101 --> 00:06:12,491
Tempo. Ik kan heel opgewonden raken
door iets heel snel te zeggen

120
00:06:12,491 --> 00:06:18,890
of ik kan afremmen om nadruk te leggen,
en aan het einde zien we onze oude vriend:

121
00:06:18,890 --> 00:06:20,279
stilte.

122
00:06:22,435 --> 00:06:25,386
Er is niets mis met een stukje stilte
in een voordracht, toch?

123
00:06:26,561 --> 00:06:29,415
Dat hoeven we niet
op te vullen met ah en och.

124
00:06:29,429 --> 00:06:31,013
Het kan heel krachtig zijn.

125
00:06:31,013 --> 00:06:34,731
Vaak wordt een hoge toon gebruikt
met tempo om opwinding aan te geven

126
00:06:34,731 --> 00:06:36,719
maar een hoge stem alleen is ook genoeg.

127
00:06:36,719 --> 00:06:38,383
Waar heb je mijn sleutels gelaten?

128
00:06:38,383 --> 00:06:40,287
Waar heb je mijn sleutels gelaten?

129
00:06:40,287 --> 00:06:44,150
Een klein verschil in betekenis
in de manier van uitspraak.

130
00:06:44,156 --> 00:06:46,402
Als laatste, volume.

131
00:06:46,402 --> 00:06:49,803
Ik kan erg opgewonden doen
door volume te gebruiken.

132
00:06:49,803 --> 00:06:51,980
Excuses als iemand daarvan schrok.

133
00:06:51,980 --> 00:06:56,321
Maar ik kan ook je aandacht trekken
door erg stil te worden.

134
00:06:56,332 --> 00:06:58,427
Sommige mensen zijn altijd
aan het omroepen.

135
00:06:58,427 --> 00:06:59,900
Probeer dat te laten.

136
00:06:59,900 --> 00:07:05,855
Dat is overlast veroorzaken,
jouw geluid aan anderen opdringen,

137
00:07:05,855 --> 00:07:08,915
nonchalant en onachtzaam. Niet netjes.

138
00:07:08,915 --> 00:07:13,911
Dit alles is natuurlijk vooral van nut
als je iets echt belangrijks te doen hebt.

139
00:07:13,911 --> 00:07:17,005
Als je op een podium als dit staat
en een voordracht houdt.

140
00:07:17,010 --> 00:07:19,539
Maar ook als je een huwelijksaanzoek doet,

141
00:07:19,539 --> 00:07:22,693
vraagt om loonsverhoging
of een bruiloftsspeech.

142
00:07:22,693 --> 00:07:28,149
Wat het ook is, als het belangrijk is,
kijk dan in deze gereedschapskist

143
00:07:28,149 --> 00:07:30,509
en naar de machine waar mee gewerkt wordt.

144
00:07:30,509 --> 00:07:33,604
Om goed te presteren,
moet een machine opgewarmd worden.

145
00:07:33,604 --> 00:07:35,580
Warm je stem dus op.

146
00:07:35,580 --> 00:07:37,428
Ik zal laten zien hoe je dat doet.

147
00:07:37,428 --> 00:07:40,536
Kunnen jullie allemaal even opstaan?

148
00:07:40,536 --> 00:07:43,452
Ik zal zes oefeningen doornemen
om de stem op te warmen

149
00:07:43,452 --> 00:07:46,925
die ik voor elke voordracht doe.

150
00:07:46,925 --> 00:07:49,696
Doe dit telkens
voor een belangrijk gesprek.

151
00:07:49,696 --> 00:07:52,662
Eerst de armen omhoog en diep inademen,

152
00:07:52,662 --> 00:07:55,764
en zucht dan zo: huhhhh.

153
00:07:55,764 --> 00:07:57,392
Nog een keer.

154
00:07:57,392 --> 00:08:00,390
Huhhh, heel goed.

155
00:08:00,390 --> 00:08:06,472
Nu gaan we onze lippen opwarmen
en doen we bop, bop, bop, bop...

156
00:08:06,476 --> 00:08:08,426
Goed zo.

157
00:08:08,426 --> 00:08:12,466
Nu bbbbrrrbbrrrbbrrr, 
zoals we als kind deden.

158
00:08:12,466 --> 00:08:14,853
Je lippen zouden nu
tot leven moeten komen.

159
00:08:14,853 --> 00:08:20,838
We gaan nu verder met de tong,
met overdreven la la la's...

160
00:08:20,838 --> 00:08:22,890
Mooi zo. Dat doen jullie goed.

161
00:08:22,890 --> 00:08:25,955
En een R rollen. Rrrrrrr...

162
00:08:25,955 --> 00:08:28,171
Dat lijkt wel op champagne voor je tong.

163
00:08:28,171 --> 00:08:30,491
Als laatste, en ik ben al blij
als ik er een red,

164
00:08:30,491 --> 00:08:32,458
de professionals noemen dit de sirene.

165
00:08:32,458 --> 00:08:35,010
Een hele goeie. Hij begint
met wie en eindigt op ohh.

166
00:08:35,010 --> 00:08:42,711
De wie is hoog en de ohh is laag.
Dus we doen: wieeeohhhh, wieeeohhh...

167
00:08:42,711 --> 00:08:44,882
Fantastisch. Geef jezelf applaus.

168
00:08:44,882 --> 00:08:47,562
Ga maar weer zitten en bedankt.
(Applaus)

169
00:08:47,572 --> 00:08:50,336
Doe deze oefeningen
voor je volgende gesprek of voordracht.

170
00:08:50,336 --> 00:08:52,976
Laat ik dit nog even in context zetten.

171
00:08:52,976 --> 00:08:55,272
Dit is belangrijk.

172
00:08:55,272 --> 00:08:57,103
We staan nu dus hier?

173
00:08:57,103 --> 00:09:00,116
We spreken niet goed tegen mensen
die gewoonweg niet luisteren

174
00:09:00,116 --> 00:09:03,045
in een omgeving die rumoerig
en akoestisch slecht is.

175
00:09:03,045 --> 00:09:06,788
Daar heb ik het op dit podium
al verschillende keren over gehad.

176
00:09:06,788 --> 00:09:10,152
Hoe zou de wereld eruit zien
als we krachtig zouden spreken

177
00:09:10,152 --> 00:09:15,598
tegen mensen die aandachtig luisteren
in geschikte omgevingen?

178
00:09:15,602 --> 00:09:19,685
Of, om het algemener te zeggen:
hoe zou de wereld eruit zien

179
00:09:19,685 --> 00:09:22,310
als we bewust geluid creëerden

180
00:09:22,310 --> 00:09:24,343
en bewust luisterden

181
00:09:24,343 --> 00:09:27,520
en onze omgevingen ontwierpen
met geluid in het achterhoofd?

182
00:09:27,520 --> 00:09:30,671
Zo'n wereld klinkt prachtig

183
00:09:30,671 --> 00:09:34,577
en daar zou begrip de norm worden.

184
00:09:34,582 --> 00:09:37,255
Dat is een idee dat verbreid mag worden.

185
00:09:37,255 --> 00:09:38,493
Dank je.

186
00:09:38,493 --> 00:09:39,693
(Applaus)