0:00:01.960,0:00:04.070
De menselijke stem.

0:00:04.070,0:00:05.992
Een instrument dat we allen bespelen.

0:00:05.992,0:00:08.348
Waarschijnlijk [br]het krachtigste geluid ter wereld.

0:00:08.348,0:00:11.946
Het kan als enige een oorlog beginnen [br]of zeggen: "Ik hou van je."

0:00:11.946,0:00:16.216
Maar toch hebben veel mensen het gevoel[br]dat niemand naar ze luistert.

0:00:16.216,0:00:17.346
Hoe komt dat?

0:00:17.346,0:00:21.126
Hoe kunnen we zo krachtig spreken[br]dat we de wereld veranderen?

0:00:21.136,0:00:24.985
Ik denk dat we hebbelijkheden hebben[br]waar we vanaf moeten komen.

0:00:24.985,0:00:29.441
Voor jullie vermaak geef ik [br]de zeven dodelijke zonden van spreken.

0:00:29.448,0:00:31.876
Ik zeg niet dat de lijst compleet is,

0:00:31.876,0:00:37.134
maar dit zijn zeven vrij grote, foute [br]gewoonten die we allen delen.

0:00:37.134,0:00:42.709
Als eerste: roddelen, slecht spreken[br]over mensen die er niet bij zijn.

0:00:42.709,0:00:49.041
Een slechte gewoonte. En we weten ook wel[br]dat er straks over ons geroddeld wordt.

0:00:49.771,0:00:51.515
Als tweede: een oordeel vellen.

0:00:51.515,0:00:53.929
We kennen mensen[br]die zo zijn in een gesprek.

0:00:53.929,0:00:59.645
Het is erg moeilijk om naar iemand[br]te luisteren die slecht over je denkt.

0:01:00.265,0:01:03.662
Ten derde: negatief doen.[br]Dat kan een gewoonte worden.

0:01:03.662,0:01:06.604
Mijn moeder werd erg negatief[br]aan het einde van haar leven

0:01:06.619,0:01:08.143
en dan wordt luisteren moeizaam.

0:01:08.143,0:01:10.762
Ik weet nog dat ik eens zei:[br]"Vandaag is het 1 oktober."

0:01:10.762,0:01:13.260
Ze antwoordde:[br]"Ja, is dat niet verschrikkelijk?"

0:01:13.260,0:01:15.262
(Gelach)

0:01:15.262,0:01:18.440
Het is moeilijk luisteren[br]naar iemand die zo negatief is.

0:01:18.440,0:01:21.281
Klagen is ook negatief gedrag.

0:01:21.281,0:01:25.542
Engelsen hebben daar[br]een kunst van gemaakt.

0:01:25.542,0:01:26.956
Het is onze nationale sport.

0:01:26.956,0:01:30.680
We klagen over het weer, over sport,[br]over politiek, over alles.

0:01:30.680,0:01:32.785
Maar klagen is[br]elkaar aansteken met ellende.

0:01:32.785,0:01:35.795
Je brengt geen zonneschijn[br]en luchtigheid in de wereld.

0:01:36.348,0:01:37.817
Uitvluchten.

0:01:37.824,0:01:41.169
Deze man kennen we allemaal[br]en zijn we misschien ook wel eens geweest.

0:01:41.169,0:01:43.490
Sommige mensen strooien met verwijten.

0:01:43.490,0:01:47.431
Altijd is iemand anders[br]dan zij verantwoordelijk.

0:01:47.431,0:01:50.558
Ook naar zo iemand[br]kan je moeilijk luisteren.

0:01:50.558,0:01:55.290
Als zesde en voorlaatste: overdrijven.

0:01:56.093,0:01:58.824
Daarmee doen we onze taal soms tekort.

0:01:58.824,0:02:01.926
Als ik bijvoorbeeld ooit iets tegenkom[br]dat echt waanzinnig is,

0:02:01.930,0:02:03.926
hoe zeg ik dat dan nog?

0:02:03.926,0:02:05.890
(Gelach)

0:02:05.890,0:02:09.446
Dat overdrijven vervalt uiteindelijk[br]in doodgewoon liegen

0:02:09.446,0:02:12.343
en we luisteren niet graag[br]naar mensen die tegen ons liegen.

0:02:12.343,0:02:15.444
Als laatste: dogmatisme.

0:02:15.444,0:02:19.323
Feiten met opinies verwarren.

0:02:19.323,0:02:22.932
Als die twee samensmelten,[br]dan luister je tegen de wind in.

0:02:22.937,0:02:25.987
Ze bombarderen je met opinies[br]die als waarheid worden verkocht.

0:02:25.997,0:02:28.547
Dat is moeilijk aan te horen.

0:02:28.547,0:02:31.588
Dat zijn ze dus, de zeven[br]dodelijke zonden van spreken.

0:02:31.588,0:02:34.021
Dit is wat we volgens mij[br]moeten vermijden.

0:02:34.021,0:02:36.880
Maar kunnen we dit[br]ook positief bekijken?

0:02:36.880,0:02:38.173
Jawel.

0:02:38.173,0:02:44.889
Ik denk dat er vier krachtige hoekstenen[br]zijn waar we op kunnen staan als we

0:02:44.889,0:02:49.650
krachtig willen spreken en[br]een verschil in de wereld willen maken.

0:02:49.655,0:02:52.523
In het Engels is dat gelukkig[br]in een woord te spellen.

0:02:52.523,0:02:55.619
Dat woord is "HAIL" en[br]de betekenis past ook.

0:02:55.619,0:02:58.877
Niet hagel natuurlijk, die[br]uit de lucht op je hoofd valt.

0:02:58.877,0:03:02.840
Maar in de betekenis van[br]enthousiast groeten of toejuichen.

0:03:02.850,0:03:05.437
Ik denk dat onze woorden[br]zo worden ontvangen

0:03:05.437,0:03:08.249
als we op deze vier dingen bouwen.[br]Dus wat betekent het?

0:03:08.249,0:03:10.175
Misschien kunnen jullie dat raden?

0:03:10.175,0:03:13.283
De H voor <i>honesty</i>, eerlijkheid.

0:03:13.283,0:03:16.254
Eerlijk, oprecht en duidelijk zijn[br]in je woorden.

0:03:16.254,0:03:20.295
A staat voor authenticiteit,[br]gewoon jezelf zijn.

0:03:20.295,0:03:23.499
Een vriend noemt dat[br]' in je eigen waarheid staan',

0:03:23.505,0:03:25.443
wat ik een mooie definitie vind.

0:03:25.443,0:03:28.329
I is integriteit, staan voor wat je zegt.

0:03:28.329,0:03:31.947
Doen wat je zegt en betrouwbaar zijn.

0:03:31.947,0:03:35.130
L staat voor liefde.

0:03:35.130,0:03:39.502
Geen romantische liefde, maar wel[br]mensen het beste wensen.

0:03:39.514,0:03:41.047
Daar zijn twee redenen voor.

0:03:41.047,0:03:44.131
Ten eerste omdat we niet altijd[br]de harde waarheid willen horen.

0:03:44.131,0:03:47.025
Zoals: "Wat zie je er vandaag lelijk uit."

0:03:47.025,0:03:50.021
Dat kunnen we misschien wel laten.[br](Gelach)

0:03:50.021,0:03:53.379
Met liefde gematigd,[br]is eerlijkheid prachtig.

0:03:53.379,0:03:56.474
Maar het is ook zo dat[br]als je iemand het beste wenst,

0:03:56.474,0:03:59.321
je moeilijk tegelijkertijd[br]een oordeel over ze kunt vellen.

0:03:59.321,0:04:03.094
Ik zou niet eens weten of dat mogelijk is.

0:04:03.100,0:04:04.910
Hail dus.

0:04:04.910,0:04:07.877
Dat is dus wat je zegt, maar[br]zoals een oud liedje al zegt,

0:04:07.885,0:04:10.338
gaat het erom wat je zegt[br]en hoe je het zegt.

0:04:10.338,0:04:12.410
Je hebt een uitgebreide gereedschapskist.

0:04:12.410,0:04:14.270
Een ongelooflijk instrument,

0:04:14.270,0:04:17.810
maar er zijn maar weinig mensen[br]die de gereedschapskist openen.

0:04:17.810,0:04:19.961
Ik zou daar nu samen[br]eens in willen rommelen

0:04:19.971,0:04:23.440
en er wat gereedschappen uithalen[br]die jullie zouden kunnen gebruiken

0:04:23.440,0:04:26.242
om krachtiger te spreken.

0:04:26.242,0:04:27.986
Bijvoorbeeld het register.

0:04:27.986,0:04:32.180
Praten in falsetto zal je[br]meestal niet veel brengen,

0:04:32.180,0:04:33.994
maar het register is veel groter.

0:04:33.994,0:04:35.833
Zonder te technisch te worden

0:04:35.833,0:04:37.572
voor de stemcoaches onder jullie.

0:04:37.572,0:04:39.242
Maar je kunt je stem plaatsen.

0:04:39.242,0:04:42.786
Als ik door mijn neus praat,[br]zullen jullie het verschil horen.

0:04:42.796,0:04:46.784
Of als ik door mijn keel praat,[br]wat we meestal doen.

0:04:46.785,0:04:51.112
Maar als je gewicht wilt hebben,[br]dan moet je naar de borst gaan.

0:04:51.120,0:04:52.730
Horen jullie het verschil?

0:04:52.730,0:04:56.770
Het is waar dat we stemmen[br]op politici met een lagere stem,

0:04:56.770,0:05:01.898
omdat we die diepte met macht[br]en autoriteit associëren.

0:05:02.445,0:05:04.134
Dat is dus register.

0:05:04.134,0:05:05.501
Dan komt timbre.

0:05:05.501,0:05:07.270
Dat is hoe je stem aanvoelt.

0:05:07.270,0:05:10.100
Ook hier heeft onderzoek aangetoond[br]dat we stemmen waarderen

0:05:10.100,0:05:14.635
die rijk, glad en warm aanvoelen, [br]zoals hete chocolademelk.

0:05:14.635,0:05:17.923
Als jullie niet zo'n stem hebben,[br]dan is dat geen ramp,

0:05:17.923,0:05:20.595
want daar kun je op trainen[br]met een stemcoach.

0:05:20.609,0:05:24.935
Je kunt fantastische dingen bereiken[br]met ademen, houding en oefeningen

0:05:24.935,0:05:27.435
om het timbre van je stem te verbeteren.

0:05:27.435,0:05:29.227
Dan prosodie, daar hou ik van.

0:05:29.227,0:05:33.483
Dat is de dreun, de metataal[br]om de betekenis te onderstrepen.

0:05:33.483,0:05:36.315
De wortel van betekenis in een gesprek.

0:05:36.315,0:05:40.388
Mensen die in één toon spreken,[br]zijn moeilijk te volgen

0:05:40.395,0:05:43.121
als ze geen gebruik maken van prosodie.

0:05:43.121,0:05:48.296
Daar komt het woord monotoon vandaan,[br]of monotonie, eentonigheid.

0:05:48.306,0:05:51.603
We zien ook steeds meer[br]herhalende prosodie,

0:05:51.603,0:05:56.373
waarbij elke zin eindigt als een vraag,[br]terwijl het eigenlijk een bewering is.

0:05:56.373,0:05:59.154
(Gelach)

0:05:59.154,0:06:02.577
Als je dat telkens doet,[br]dan belemmer je je mogelijkheden

0:06:02.577,0:06:05.985
om te communiceren[br]met prosodie, wat ik jammer vind.

0:06:05.985,0:06:08.651
Laten we die gewoonte dan afleren.

0:06:09.101,0:06:12.491
Tempo. Ik kan heel opgewonden raken[br]door iets heel snel te zeggen

0:06:12.491,0:06:18.890
of ik kan afremmen om nadruk te leggen,[br]en aan het einde zien we onze oude vriend:

0:06:18.890,0:06:20.279
stilte.

0:06:22.435,0:06:25.386
Er is niets mis met een stukje stilte[br]in een voordracht, toch?

0:06:26.561,0:06:29.415
Dat hoeven we niet[br]op te vullen met ah en och.

0:06:29.429,0:06:31.013
Het kan heel krachtig zijn.

0:06:31.013,0:06:34.731
Vaak wordt een hoge toon gebruikt[br]met tempo om opwinding aan te geven

0:06:34.731,0:06:36.719
maar een hoge stem alleen is ook genoeg.

0:06:36.719,0:06:38.383
Waar heb je mijn sleutels gelaten?

0:06:38.383,0:06:40.287
Waar heb je mijn sleutels gelaten?

0:06:40.287,0:06:44.150
Een klein verschil in betekenis[br]in de manier van uitspraak.

0:06:44.156,0:06:46.402
Als laatste, volume.

0:06:46.402,0:06:49.803
Ik kan erg opgewonden doen[br]door volume te gebruiken.

0:06:49.803,0:06:51.980
Excuses als iemand daarvan schrok.

0:06:51.980,0:06:56.321
Maar ik kan ook je aandacht trekken[br]door erg stil te worden.

0:06:56.332,0:06:58.427
Sommige mensen zijn altijd[br]aan het omroepen.

0:06:58.427,0:06:59.900
Probeer dat te laten.

0:06:59.900,0:07:05.855
Dat is overlast veroorzaken,[br]jouw geluid aan anderen opdringen,

0:07:05.855,0:07:08.915
nonchalant en onachtzaam. Niet netjes.

0:07:08.915,0:07:13.911
Dit alles is natuurlijk vooral van nut[br]als je iets echt belangrijks te doen hebt.

0:07:13.911,0:07:17.005
Als je op een podium als dit staat[br]en een voordracht houdt.

0:07:17.010,0:07:19.539
Maar ook als je een huwelijksaanzoek doet,

0:07:19.539,0:07:22.693
vraagt om loonsverhoging[br]of een bruiloftsspeech.

0:07:22.693,0:07:28.149
Wat het ook is, als het belangrijk is,[br]kijk dan in deze gereedschapskist

0:07:28.149,0:07:30.509
en naar de machine waar mee gewerkt wordt.

0:07:30.509,0:07:33.604
Om goed te presteren,[br]moet een machine opgewarmd worden.

0:07:33.604,0:07:35.580
Warm je stem dus op.

0:07:35.580,0:07:37.428
Ik zal laten zien hoe je dat doet.

0:07:37.428,0:07:40.536
Kunnen jullie allemaal even opstaan?

0:07:40.536,0:07:43.452
Ik zal zes oefeningen doornemen[br]om de stem op te warmen

0:07:43.452,0:07:46.925
die ik voor elke voordracht doe.

0:07:46.925,0:07:49.696
Doe dit telkens[br]voor een belangrijk gesprek.

0:07:49.696,0:07:52.662
Eerst de armen omhoog en diep inademen,

0:07:52.662,0:07:55.764
en zucht dan zo: huhhhh.

0:07:55.764,0:07:57.392
Nog een keer.

0:07:57.392,0:08:00.390
Huhhh, heel goed.

0:08:00.390,0:08:06.472
Nu gaan we onze lippen opwarmen[br]en doen we bop, bop, bop, bop...

0:08:06.476,0:08:08.426
Goed zo.

0:08:08.426,0:08:12.466
Nu bbbbrrrbbrrrbbrrr, [br]zoals we als kind deden.

0:08:12.466,0:08:14.853
Je lippen zouden nu[br]tot leven moeten komen.

0:08:14.853,0:08:20.838
We gaan nu verder met de tong,[br]met overdreven la la la's...

0:08:20.838,0:08:22.890
Mooi zo. Dat doen jullie goed.

0:08:22.890,0:08:25.955
En een R rollen. Rrrrrrr...

0:08:25.955,0:08:28.171
Dat lijkt wel op champagne voor je tong.

0:08:28.171,0:08:30.491
Als laatste, en ik ben al blij[br]als ik er een red,

0:08:30.491,0:08:32.458
de professionals noemen dit de sirene.

0:08:32.458,0:08:35.010
Een hele goeie. Hij begint[br]met wie en eindigt op ohh.

0:08:35.010,0:08:42.711
De wie is hoog en de ohh is laag.[br]Dus we doen: wieeeohhhh, wieeeohhh...

0:08:42.711,0:08:44.882
Fantastisch. Geef jezelf applaus.

0:08:44.882,0:08:47.562
Ga maar weer zitten en bedankt.[br](Applaus)

0:08:47.572,0:08:50.336
Doe deze oefeningen[br]voor je volgende gesprek of voordracht.

0:08:50.336,0:08:52.976
Laat ik dit nog even in context zetten.

0:08:52.976,0:08:55.272
Dit is belangrijk.

0:08:55.272,0:08:57.103
We staan nu dus hier?

0:08:57.103,0:09:00.116
We spreken niet goed tegen mensen[br]die gewoonweg niet luisteren

0:09:00.116,0:09:03.045
in een omgeving die rumoerig[br]en akoestisch slecht is.

0:09:03.045,0:09:06.788
Daar heb ik het op dit podium[br]al verschillende keren over gehad.

0:09:06.788,0:09:10.152
Hoe zou de wereld eruit zien[br]als we krachtig zouden spreken

0:09:10.152,0:09:15.598
tegen mensen die aandachtig luisteren[br]in geschikte omgevingen?

0:09:15.602,0:09:19.685
Of, om het algemener te zeggen:[br]hoe zou de wereld eruit zien

0:09:19.685,0:09:22.310
als we bewust geluid creëerden

0:09:22.310,0:09:24.343
en bewust luisterden

0:09:24.343,0:09:27.520
en onze omgevingen ontwierpen[br]met geluid in het achterhoofd?

0:09:27.520,0:09:30.671
Zo'n wereld klinkt prachtig

0:09:30.671,0:09:34.577
en daar zou begrip de norm worden.

0:09:34.582,0:09:37.255
Dat is een idee dat verbreid mag worden.

0:09:37.255,0:09:38.493
Dank je.

0:09:38.493,0:09:39.693
(Applaus)