0:00:08.306,0:00:11.045 Około 1159 roku 0:00:11.045,0:00:13.626 matematyk Bhaskara Uczony 0:00:13.626,0:00:19.996 zaprojektował koło zawierające[br]wygięte pojemniki z rtęcią. 0:00:19.996,0:00:22.179 Zakładał, że przy obrocie koła 0:00:22.179,0:00:25.797 rtęć będzie przelewać się[br]na dno każdego zbiornika, 0:00:25.797,0:00:30.217 sprawiając, że po jednej stronie[br]koło zawsze będzie cięższe. 0:00:30.217,0:00:34.637 Brak równowagi miał[br]utrzymywać je w ciągłym ruchu. 0:00:34.637,0:00:37.566 Szkic Bhaskary był jednym[br]z najstarszych projektów 0:00:37.566,0:00:40.097 perpetuum mobile, 0:00:40.097,0:00:46.737 urządzenia wiecznie poruszającego się [br]bez pobierania energii z zewnątrz. 0:00:46.737,0:00:52.318 Wyobraźcie sobie wiatrak napędzany[br]wytwarzanym przez siebie podmuchem wiatru. 0:00:52.318,0:00:57.371 Albo żarówkę, której światło [br]generuje własny prąd. 0:00:57.371,0:01:01.179 Urządzenia te pobudzają[br]wyobraźnię wielu wynalazców, 0:01:01.179,0:01:05.470 ponieważ mogą zmienić[br]nasz stosunek do energii. 0:01:05.470,0:01:08.999 Gdyby zbudować perpetuum mobile, 0:01:08.999,0:01:12.829 którego idealnie wydajny system[br]składałby się częściowo z ludzi, 0:01:12.829,0:01:16.250 mogłoby ono podtrzymywać[br]życie w nieskończoność. 0:01:16.250,0:01:18.269 Jest tylko jeden problem. 0:01:18.269,0:01:20.359 Urządzenia te nie działają. 0:01:20.359,0:01:22.389 Wszystkie pomysły na perpetuum mobile 0:01:22.389,0:01:27.410 są sprzeczne z zasadami termodynamiki, 0:01:27.410,0:01:29.649 dziedziny fizyki opisującej związek 0:01:29.649,0:01:32.540 między różnymi rodzajami energii. 0:01:32.540,0:01:37.440 Pierwsza zasada termodynamiki mówi,[br]że energia nie tworzy się i nie znika. 0:01:37.440,0:01:41.580 Nie można otrzymać więcej energii,[br]niż się dostarczyło. 0:01:41.580,0:01:45.461 To wyklucza stworzenie perpetuum mobile, 0:01:45.461,0:01:50.381 ponieważ maszyna może wyprodukować[br]tylko tyle energii, ile jej zużywa. 0:01:50.381,0:01:54.751 Nie zostałoby nic do napędu samochodu[br]czy doładowania telefonu. 0:01:54.751,0:01:59.501 A gdyby stworzyć maszynę[br]wiecznie napędzającą tylko samą siebie? 0:01:59.501,0:02:01.881 Wynalazcy przedstawili wiele pomysłów. 0:02:01.881,0:02:06.951 Kilka z nich było wariantami koła Bhaskary 0:02:06.951,0:02:11.582 z toczącymi się kulkami czy ciężarkami[br]wiszącymi na ruchomych ramionach. 0:02:11.582,0:02:13.241 Żaden z nich nie działał. 0:02:13.241,0:02:16.081 Ruchome części obciążające[br]jedną część koła 0:02:16.081,0:02:21.243 przenoszą środek ciężkości[br]w dół poniżej osi obrotu. 0:02:21.243,0:02:22.753 Przy takim jego umiejscowieniu 0:02:22.753,0:02:26.052 koło tylko huśta się jak wahadło[br]raz w jedną, raz w drugą stronę, 0:02:26.052,0:02:28.105 by w końcu się zatrzymać. 0:02:28.105,0:02:30.372 Co z innymi pomysłami? 0:02:30.372,0:02:32.482 W XVII wieku Robert Boyle 0:02:32.482,0:02:36.413 wymyślił samonapełniający się zbiornik. 0:02:36.413,0:02:39.303 Rozumował, że zjawiska kapilarne 0:02:39.303,0:02:42.032 wynikające z przyciągania[br]między cieczą a powierzchnią, 0:02:42.032,0:02:44.853 które przepycha wodę przez cienkie rurki, 0:02:44.853,0:02:49.463 powinny pozwolić wodzie [br]krążyć w zbiorniku w nieskończoność. 0:02:49.463,0:02:53.013 Ale jeśli zjawiska kapilarne[br]mogą pokonać siłę grawitacji 0:02:53.013,0:02:54.733 i podciągnąć słup wody, 0:02:54.733,0:02:59.294 to również zapobiegają[br]jej ponownemu opadnięciu. 0:02:59.294,0:03:03.485 Istnieją też wersje z magnesami,[br]jak ten zestaw ramp. 0:03:03.485,0:03:07.364 Zadaniem magnesu na górze[br]jest przyciągnięcie metalowej kulki, 0:03:07.364,0:03:09.175 która następnie ma wpaść do otworu 0:03:09.175,0:03:11.352 i powtórzyć cały cykl. 0:03:11.352,0:03:14.396 To nie działa, gdyż podobnie [br]jak w przypadku zbiornika z wodą, 0:03:14.396,0:03:18.176 magnes zatrzymuje kulkę na górze. 0:03:18.176,0:03:20.435 Nawet jeśli kulka by spadła, 0:03:20.435,0:03:23.176 siła magnesu z czasem zaczęłaby słabnąć, 0:03:23.176,0:03:25.897 a w końcu przestałaby działać. 0:03:25.897,0:03:28.431 Aby móc poruszać się w nieskończoność, 0:03:28.431,0:03:30.745 maszyny musiałyby wytwarzać [br]dodatkową energię, 0:03:30.745,0:03:34.076 która zapobiegłaby[br]zatrzymaniu się systemu. 0:03:34.076,0:03:37.206 To niezgodne z pierwszą[br]zasadą termodynamiki. 0:03:37.206,0:03:39.867 Niektóre urządzenia wydają się[br]poruszać w nieskończoność, 0:03:39.867,0:03:43.148 ale w rzeczywistości pobierają energię 0:03:43.148,0:03:46.177 z zewnętrznego źródła. 0:03:46.177,0:03:48.707 Nawet gdyby udało się[br]zaprojektować maszynę 0:03:48.707,0:03:51.618 zgodną z pierwszą zasadą termodynamiki, 0:03:51.618,0:03:56.387 urządzenie i tak nie zadziałałoby[br]z powodu drugiej zasady. 0:03:56.387,0:03:58.118 Druga zasada termodynamiki mówi, 0:03:58.118,0:04:03.285 że energia rozchodzi się[br]w takich procesach jak tarcie. 0:04:03.285,0:04:05.797 Każde takie urządzenie [br]składa się z ruchomych części 0:04:05.797,0:04:08.562 albo wchodzi w interakcję[br]z cząstkami powietrza lub cieczy, 0:04:08.562,0:04:12.348 co generuje niewielkie tarcie i ciepło, 0:04:12.348,0:04:14.635 nawet w próżni. 0:04:14.635,0:04:16.998 Ciepło to uciekająca energia, 0:04:16.998,0:04:18.561 więc będzie jej coraz mniej 0:04:18.561,0:04:21.488 do napędzania maszyny, 0:04:21.488,0:04:25.248 która w końcu musi się zatrzymać. 0:04:25.248,0:04:27.769 Obecnie dwie zasady termodynamiki 0:04:27.769,0:04:31.299 nie pozwalają stworzyć perpetuum mobile 0:04:31.299,0:04:36.639 i zrealizować marzeń o wygenerowaniu[br]idealnie wydajnej energii. 0:04:36.639,0:04:41.748 Nie można jednak wykluczyć,[br]że nigdy ono nie powstanie, 0:04:41.748,0:04:46.550 bo wszechświat wciąż kryje wiele zagadek. 0:04:46.550,0:04:49.313 Być może odkryjemy nowe formy materii 0:04:49.313,0:04:53.340 i będziemy musieli określić[br]zasady termodynamiki na nowo. 0:04:53.340,0:04:58.600 Być może wieczny ruch istnieje[br]w mikroskali na poziomie kwantów. 0:04:58.600,0:05:03.730 Możemy być tylko pewni,[br]że nigdy nie przestaniemy go szukać. 0:05:03.730,0:05:08.211 Jak dotąd naprawdę wieczne[br]są jedynie nasze poszukiwania.