WEBVTT

00:00:00.975 --> 00:00:06.435
40 мільёнаў амерыканцаў маюць пазыкі
праз пераход да новай эканамічнай сістэмы.

00:00:07.259 --> 00:00:10.143
Яны проста не могуць 
заплаціць за навучанне ў каледжы.

00:00:10.167 --> 00:00:14.509
Яны вінны крэдыторам больш за
трыльён даляраў.

00:00:15.709 --> 00:00:17.948
Яны шукаюць працу,


00:00:17.972 --> 00:00:20.457
каб выплаціць пазыку.

00:00:21.201 --> 00:00:23.249
У Амерыцы нават


00:00:23.273 --> 00:00:28.804
карцёжніку-банкруту даюць
другі шанец.

00:00:30.351 --> 00:00:33.153
Але абсалютна немагчыма

00:00:33.177 --> 00:00:36.652
вызваліць амерыканскага студэнта
ад выплаты пазыкі.

NOTE Paragraph

00:00:40.421 --> 00:00:43.141
Раней у Амерыцы

00:00:43.165 --> 00:00:44.689
паступленне ў каледж
не азначала

00:00:44.689 --> 00:00:47.299
атрыманне пазыкі
пасля яго заканчэння.

00:00:47.299 --> 00:00:52.865
Стыпендыя GI Bill дапамагла
бацьку майго сябра Пола

00:00:52.865 --> 00:00:54.449
скончыць універсітэт у Каларада.

00:00:55.546 --> 00:00:57.134
Для людзей яго веку

00:00:57.158 --> 00:01:00.006
вышэйшая адукацыя была бясплатнай
ці амаль бясплатнай.

00:01:00.030 --> 00:01:02.427
Яна ўспрымалася як карысная 
для грамадства.

00:01:03.676 --> 00:01:04.872
Але не цяпер.

00:01:06.171 --> 00:01:10.267
Калі Пол заканчваў універсітэт,

00:01:10.291 --> 00:01:13.664
ён падпрацоўваў, каб быць
здольным плаціць за сваё навучанне.

00:01:14.164 --> 00:01:15.315
30 год таму

00:01:15.339 --> 00:01:18.006
вышэйшая адукацыя была
даступная і адпавядала патрэбам.

00:01:18.030 --> 00:01:21.426
Усе пазыкі можна было выплаціць
да заканчэння.

00:01:21.952 --> 00:01:23.102
Але не цяпер.

00:01:23.829 --> 00:01:27.203
Яго дачка пайшла па яго прыкладзе.

00:01:27.227 --> 00:01:28.558
Але з адным адрозненнем --

00:01:28.558 --> 00:01:31.304
яе пазыка, калі яна сканчала ўніверсітэт
пяць год таму,

00:01:31.374 --> 00:01:32.487
была велізарная.

NOTE Paragraph

00:01:33.179 --> 00:01:36.521
Студэнты, як яна, вымушаныя

00:01:36.545 --> 00:01:39.744
браць крэдыт, каб заплаціць за адукацыю,

00:01:39.768 --> 00:01:43.457
бо без яго гэта немагчыма.

00:01:44.427 --> 00:01:45.577
Што гэта азначае?

00:01:46.117 --> 00:01:48.665
Атрыманне пазыкі, каб заплаціць
за дарагую адукацыю,

00:01:48.689 --> 00:01:51.451
не заўсёды дрэнная рэч.

00:01:51.475 --> 00:01:54.045
Асабліва калі яе можна пакрыць
дадатковым заробкам,

00:01:54.045 --> 00:01:56.236
які чалавек атрымаоўвае
пасля выдачы дыплома.

00:01:56.236 --> 00:01:57.379
Вось тут і праблема.

00:01:59.652 --> 00:02:05.248
Нават у 2001 выпускнік каледжа
атрымліваў на 10% больш грошаў,

00:02:05.272 --> 00:02:07.247
чым у 2013.

NOTE Paragraph

00:02:07.984 --> 00:02:09.134
Такім чынам,

00:02:09.779 --> 00:02:11.192
кошт навучання павысіўся.

00:02:11.192 --> 00:02:12.985
Дзяржаўнае фінансаванне 
скарацілася.

00:02:13.009 --> 00:02:15.446
Сямейныя прыбыткі і персанальны прыбытак

00:02:15.470 --> 00:02:17.882
зменшыліся.

00:02:17.901 --> 00:02:20.100
Ёсць яшчэ пытанні, чаму больш за
чвэрць тых,

00:02:20.100 --> 00:02:22.670
хто мае заплаціць за сваё навучанне,

00:02:22.670 --> 00:02:24.677
проста не здольныя гэтага зрабіць?

00:02:26.852 --> 00:02:29.829
Але часам самая горшая сітуацыя
можа быць найлепшай.

00:02:29.853 --> 00:02:31.976
Бо праз гэтую сітуацыю, 
мы зразумелі нешта,

00:02:31.976 --> 00:02:34.446
што больш не можам ігнараваць.

00:02:34.446 --> 00:02:36.392
І я хачу расказаць пра 3 факты.

NOTE Paragraph

00:02:37.571 --> 00:02:41.445
1.2 трыльёнаў даляраў пазык за адукацыю

00:02:41.469 --> 00:02:43.934
паказваюць нам, што цяпер

00:02:43.958 --> 00:02:47.696
вышэйшая адукацыя -- гэта проста
спажывецкі прадукт, які вы можаце набыць.

00:02:48.283 --> 00:02:53.101
Усе мы кажам пра адукацыю,
нібыта эканамісты

00:02:53.125 --> 00:02:57.606
пра інвестыцыі, якія мы робім,
каб павялічыць чалавечы патэнцыял,

00:02:57.630 --> 00:02:59.371
трэніруючы людзей працаваць.

00:02:59.812 --> 00:03:04.535
Як пра інвестыцыі з
мэтай класіфікаваць людзей,

00:03:04.559 --> 00:03:07.647
каб працадаўцы лягчэй маглі знайсці
сабе працаўнікоў.

00:03:08.396 --> 00:03:11.794
The U.S. News & World Report ацэньваюць
каледжы такім жа чынам,

00:03:11.818 --> 00:03:15.071
як спажывецкая статыстыка
ацэньвае пральныя машыны.

00:03:15.095 --> 00:03:18.858
Мы карыстаемся моваю барбараў.

00:03:18.882 --> 00:03:22.263
Настаўнікаў называюць
"пастаўнікамі паслуг".

00:03:22.287 --> 00:03:24.040
А студэнтаў -- спажыўцамі.

00:03:25.509 --> 00:03:29.390
І сацыялогія, і Шэкспір,
і футбол, і навука --

00:03:29.414 --> 00:03:31.009
усё гэта так званы "кантэнт".

NOTE Paragraph

00:03:33.198 --> 00:03:34.699
Студэнцкія пазыкі -- выгодныя.

00:03:34.723 --> 00:03:35.873
Толькі не для вас.

00:03:37.961 --> 00:03:41.564
Ваша асабістая пазыка толькі падсілкоўвае
індустрыю студэнцкіх пазык.

00:03:42.040 --> 00:03:44.477
Sallie Mae і Navien --

00:03:44.501 --> 00:03:46.564
буйныя гульцы гэтай індустрыі --

00:03:46.588 --> 00:03:51.794
летась паказалі агульны прыбытак
памерам 1,2 мільярды.

00:03:52.568 --> 00:03:55.140
Таксама як і пазыкі за кватэры,

00:03:55.164 --> 00:03:57.334
пазыкі за навучанне можна
скамбінаваць,

00:03:57.334 --> 00:03:58.374
запакаваць, падзяліць

00:03:58.374 --> 00:03:59.624
і прадаць на Уол Стрыт.

00:04:00.369 --> 00:04:01.965
Каледжы і ўніверсітэты,

00:04:01.989 --> 00:04:05.289
што інвестуюць у такія "пакеты" пазык,

00:04:06.170 --> 00:04:07.451
зарабляюць сапраўды больш.

00:04:07.735 --> 00:04:09.686
Спачатку праз вашую
плату за навучанне,

00:04:09.686 --> 00:04:11.560
а затым і за адсотак па крэдыце.

NOTE Paragraph

00:04:13.108 --> 00:04:15.474
Паглядзіце на гэтыя лічбы.

00:04:15.498 --> 00:04:20.299
Хіба цяпер вас здзіўляе тое,
што ўстановы вышэйшай адукацыі

00:04:20.299 --> 00:04:22.109
пачалі інвеставаць
грошы ў рэкламу,

00:04:22.109 --> 00:04:23.525
якая падманвае
нізкім коштам,

00:04:23.525 --> 00:04:25.542
але схаванымі ад 
спажыўца працэнтамі?

00:04:26.585 --> 00:04:30.680
І яны яшчэ робяць выгляд,
што нібыта вас адукоўваюць.

NOTE Paragraph

00:04:32.144 --> 00:04:33.294
І трэцяе:

00:04:33.678 --> 00:04:35.067
дыпломы цяпер -- гэта брэнд.

00:04:35.741 --> 00:04:38.092
Шмат год таму мой настаўнік сказаў,

00:04:38.116 --> 00:04:40.657
што калі да студэнтаў ставяцца як да
спажыўцоў,


00:04:40.681 --> 00:04:43.806
яны становяцца нявольнікамі
залежнасцяў й зайздрасці.

00:04:47.794 --> 00:04:52.335
Як спажыўцам могуць прадаць і перапрадаць
новыя версіі Айфона,

00:04:52.359 --> 00:04:55.301
так і людзям можна прадаць больш і больш
адукацый.

00:04:56.807 --> 00:04:58.673
Каледжы -- новыя найвышэйшыя школы.

00:04:58.697 --> 00:05:00.021
Пра гэта мы ўжо казалі.

00:05:01.408 --> 00:05:02.807
Але не будзем спыняцца.

00:05:02.831 --> 00:05:06.308
Людзей можна падманваць, прадаючы новыя
і новыя сертыфікаты,

00:05:06.332 --> 00:05:08.688
ступені магістраў, доктараў навук.

NOTE Paragraph

00:05:11.436 --> 00:05:15.149
Вышэйшая адукацыя прадаецца
як статусная рэч.

00:05:16.184 --> 00:05:17.935
Купіць дыплом стала 
тым самым,

00:05:17.935 --> 00:05:20.996
што купіць Лексус ці торбу Луі Віттон.

00:05:21.020 --> 00:05:22.814
І мэта -- выдзеліцца сярод іншых.

00:05:22.838 --> 00:05:25.649
Урэшце, людзі становяцца аб'ектамі
зайздрасці для іншых.

00:05:26.669 --> 00:05:28.400
Дыпломы -- гэта брэнд.

NOTE Paragraph

00:05:29.034 --> 00:05:35.629
Але ўсё гэта схавана
захапляльнай рэкламай.

00:05:36.535 --> 00:05:38.171
Няма і дня, каб

00:05:38.195 --> 00:05:42.766
хлапчук з тэлеэкрана не сказаў нам,

00:05:42.766 --> 00:05:44.614
што дыплом каледжа --

00:05:44.614 --> 00:05:48.021
неабходная рэч, каб падняцца па прыступках
і стаць сярэднім класам.

00:05:48.890 --> 00:05:52.568
І звычайна як доказ яны кажуць,

00:05:52.592 --> 00:05:56.545
што выпускнік каледжу
зарабляе на 56% больш,

00:05:56.545 --> 00:05:58.425
чым чалавек з сярэдняй адукацыяй.

NOTE Paragraph

00:05:58.425 --> 00:06:00.473
Звернемся да больш дэтальных лічбаў.

00:06:00.497 --> 00:06:02.233
Яны могуць паказаць нам усю праўду

00:06:02.233 --> 00:06:05.191
пра гэтыя доказы, што мы чуем кожны дзень.

00:06:05.215 --> 00:06:09.603
Бо і выпускнікі каледжаў
працуюць касірамі і барыстамі.

00:06:10.545 --> 00:06:15.696
Са 100 чалавек, якія паступілі ў каледж,

00:06:15.720 --> 00:06:18.768
45 не заканчваюць яго своечасова.

00:06:18.792 --> 00:06:21.858
Праз розныя прычыны, 
у тым ліку і фінансавыя.

00:06:22.275 --> 00:06:24.188
З 55 выпускнікоў, якія засталіся,

00:06:24.212 --> 00:06:26.260
2 не знаходзяць працы.

00:06:26.284 --> 00:06:29.014
18 не маюць дастатковай колькасці працы.

00:06:30.058 --> 00:06:33.733
Сапраўды, выпускнікі каледжаў атрымліваюць
больш за выпускнікоў школ.

00:06:33.757 --> 00:06:36.750
Але ці вартае навучанне ў каледжы
празмернай платы

00:06:36.774 --> 00:06:39.325
і магчымых, але не заробленых 
праз навучанне грошаў?

NOTE Paragraph

00:06:39.661 --> 00:06:42.257
Нават эканамісты прызнаюць,

00:06:42.281 --> 00:06:45.765
што навучанне ў каледжы
акупляецца толькі для тых,

00:06:45.765 --> 00:06:48.095
хто яго заканчвае.

00:06:48.095 --> 00:06:52.127
Але толькі з-за таго,
што заробкі выпускнікоў школ

00:06:52.151 --> 00:06:53.591
скарачалі дзесяцігоддзямі.

00:06:55.369 --> 00:06:57.258
За ўсе гэтыя гады

00:06:57.282 --> 00:06:59.639
працаўнікам было адмоўлена

00:06:59.663 --> 00:07:03.766
ў справядлівай долі таго,
што яны вырабілі.

00:07:04.480 --> 00:07:07.385
А калі б яны атрымлівалі тое,
што заслугоўвалі,

00:07:07.409 --> 00:07:10.079
паступленне ў каледж 
шмат кім успрымалася б,

00:07:10.079 --> 00:07:11.386
як кепская інвестыцыя.

00:07:11.386 --> 00:07:13.512
Выгады ад каледжа?

00:07:13.941 --> 00:07:16.548
Хіба зніжка пры паступленні 
ва ўніверсітэт.

NOTE Paragraph

00:07:16.548 --> 00:07:20.388
Двое з трох абітурыентаў
не знойдуць працу па спецыяльнасці.

00:07:21.756 --> 00:07:24.867
Іх прышласць не выглядае вельмі станоўча,

00:07:24.891 --> 00:07:26.613
нават, вельмі змрочна.

00:07:26.637 --> 00:07:29.041
Якраз яны будуць пакутаваць ад

00:07:30.541 --> 00:07:33.224
найбольш жорсткай формы
студэнцкай пазыкі.

00:07:34.002 --> 00:07:35.153
Што цікава, але і сумна,

00:07:35.177 --> 00:07:36.558
менавіта яны пазыцыянуюцца,


00:07:36.582 --> 00:07:40.391
як людзі, якія атрымліваюць 
выгады ад адукацыі.

00:07:41.986 --> 00:07:44.383
Гэта не проста бяссорамны маркетынг,

00:07:44.407 --> 00:07:45.557
гэта жорсткасць.

NOTE Paragraph

00:07:47.277 --> 00:07:48.427
Што рабіць?

00:07:49.279 --> 00:07:54.069
Што, калі і студэнты з бацькамі пачнуць
успрымаць вышэйшую адукацыю

00:07:54.069 --> 00:07:56.199
як спажывецкую рэч?

00:07:56.199 --> 00:07:57.738
Астатнія ўжо гэта робяць.

00:07:58.506 --> 00:08:01.298
У гэтым выпадку, як пры набыцці
любога спажывецкага тавару,

00:08:01.298 --> 00:08:03.050
вы захочаце даведацца,
за што

00:08:03.050 --> 00:08:04.179
вы аддаяце свае грошы.

00:08:04.179 --> 00:08:05.540
Калі вы набываеце таблеткі,

00:08:05.540 --> 00:08:07.319
вы атрымліваеце
спіс пабочных эфектаў.

00:08:07.319 --> 00:08:08.785
Калі вы набываеце дыплом,

00:08:08.809 --> 00:08:10.743
там павінна быць 
засцерагальная налепка,

00:08:10.743 --> 00:08:12.659
каб надаць спажыўцам магчымасць

00:08:12.683 --> 00:08:14.062
зрабіць інфармаваны выбар.

00:08:14.838 --> 00:08:16.030
Калі вы купляеце машыну,

00:08:16.054 --> 00:08:18.665
у вас ёсць інфармацыя пра яе хуткасць.

00:08:19.188 --> 00:08:20.944
Хто валодае інфармацыяй, 
чаго чакаць

00:08:20.944 --> 00:08:24.372
ад дыплома ў вывучэнні Канады?

00:08:24.806 --> 00:08:26.465
А такой сапраўды існуе.

NOTE Paragraph

00:08:28.989 --> 00:08:31.044
Калі б быў такі дадатак у вашым смартфоне!

00:08:34.402 --> 00:08:39.270
Такі, што б параўноўваў кошт адукацыі
з чаканым прыбыткам.

00:08:40.208 --> 00:08:41.208
Давайце назавем гэта

00:08:41.208 --> 00:08:43.328
Арыентаванае на Прыбытку Навучанне ці АПН.

00:08:43.328 --> 00:08:44.880
Хай нехта з ваз гэтым зоймецца.

NOTE Paragraph

00:08:44.880 --> 00:08:45.683
(Смех)

NOTE Paragraph

00:08:45.707 --> 00:08:47.439
Вывучайце рэальнасць.

NOTE Paragraph

00:08:47.463 --> 00:08:49.772
(Смех)

NOTE Paragraph

00:08:49.796 --> 00:08:51.225
Ёсць тры перавагі.

00:08:51.249 --> 00:08:54.360
Тры плюсы навучання, 
заснаванага на прыбытку.

00:08:55.232 --> 00:08:57.121
Кожны можа падлічыць

00:08:57.145 --> 00:09:00.349
магчымы прыбытак ад навучання.

00:09:01.105 --> 00:09:02.447
Такія людзі

00:09:02.471 --> 00:09:06.416
ўжо не будуць падманутымі

00:09:06.440 --> 00:09:07.850
рэкламай.

00:09:07.874 --> 00:09:09.580
Іх выбар будзе абгрунтаваны.

00:09:09.604 --> 00:09:12.006
Чаму мы павінны плаціць за каледж больш,

00:09:12.030 --> 00:09:14.040
чым 15% дадатковага прыбытку,

00:09:14.040 --> 00:09:17.040
што дае нам дыплом.

NOTE Paragraph

00:09:17.040 --> 00:09:19.756
Ёсць яшчэ плюсы ў такога падыходу.

00:09:19.780 --> 00:09:22.740
Шляхам параўноўвання кошту і прыбытку

00:09:22.764 --> 00:09:24.609
адміністрацыя каледжаў будзе вымушана


00:09:24.609 --> 00:09:27.209
больш аргументавана падыходзіць
да фармавання коштаў.

00:09:27.209 --> 00:09:29.549
Знаходзіць новыя шляхі.

00:09:29.573 --> 00:09:30.727
Напрыклад,

00:09:30.751 --> 00:09:34.811
усе студэнты плацяць больш ці менш
аднолькавыя грошы за навучанне.

00:09:35.478 --> 00:09:39.525
Але гэта ж несправядліва
і павінна быць зменена.

00:09:40.295 --> 00:09:44.216
Студэнт-інжынер выкарыстоўвае больш

00:09:44.240 --> 00:09:46.649
рэсурсаў чым,

00:09:46.673 --> 00:09:48.351
напрыклад, студэнт-філосаф.

00:09:49.581 --> 00:09:51.685
Студэнт-філосаф, такім чынам,

00:09:51.709 --> 00:09:53.899
пакрывае кошт навучання студэнта-інжынера.

00:09:54.300 --> 00:09:56.991
Які затым зарабляе больш грошаў.

00:09:57.015 --> 00:10:00.722
Чаму два чалавекі вымушаны набываць
аднолькавы тавар,

00:10:00.746 --> 00:10:01.921
плаціць аднолькава,

00:10:01.945 --> 00:10:03.448
але адзін з іх карыстаецца
толькі паловай

00:10:03.448 --> 00:10:06.448
ці трэцяй часткай гэтага тавару.

00:10:06.448 --> 00:10:10.519
У рэчаіснасці, выпуснік каледжу

00:10:10.543 --> 00:10:14.163
губляе 25% свайго даходу на
выплату пазыкі.

00:10:14.187 --> 00:10:15.860
Астатнія -- толькі 5%.

00:10:17.510 --> 00:10:20.762
Гэтая несправядлівасць павінна
была прывесці да таго,

00:10:20.762 --> 00:10:23.042
што людзі з дыпломамі атрымлівалі б больш.

NOTE Paragraph

00:10:23.042 --> 00:10:25.201
У вас цяпер ёсць дадзеныя.

00:10:25.225 --> 00:10:27.519
Вы ж сапраўды пачняце 
падлічваць.

00:10:27.519 --> 00:10:29.590
Уся інфармацыя мае 
быць добра апрацавана,

00:10:29.590 --> 00:10:31.972
мабыць нават скарэктавана
бухгалтарскімі фірмамі,

00:10:31.972 --> 00:10:33.120
каб пазбегнуць


00:10:33.120 --> 00:10:34.488
статыстычных недарэчнасцей.

00:10:34.488 --> 00:10:35.287
Чулі ж пра іх.

NOTE Paragraph

00:10:36.526 --> 00:10:38.642
Але галоўная
перавага навучання,

00:10:38.642 --> 00:10:40.518
заснаванага на прыбытку --

00:10:40.518 --> 00:10:44.534
тое, што гэта вызваліць
амерыканцаў ад жаху

00:10:44.534 --> 00:10:47.847
і банкруцтва,

00:10:47.871 --> 00:10:50.037
бо яны не набудуць прадукт з хібамі.

NOTE Paragraph

00:10:50.813 --> 00:10:53.132
Мабыць, з часам

00:10:53.156 --> 00:10:54.156
амерыканская моладзь


00:10:54.156 --> 00:10:55.838
і больш сталыя людзі
пераасэнсуюць,

00:10:55.838 --> 00:10:57.625
як адзін чалавек сказаў раней,

00:10:57.649 --> 00:10:59.688
сваю зацікаўленасць, прагу да ведаў.

00:10:59.712 --> 00:11:01.559
Яны пачнуць вывучаць тое, 
што любяць.

00:11:01.559 --> 00:11:02.892
Любіць тое, што вывучаюць.

00:11:02.892 --> 00:11:04.269
Пойдуць за сваімі жаданнямі.

00:11:04.577 --> 00:11:07.046
Праз стымул з боку розуму,

00:11:07.070 --> 00:11:10.507
пойдуць шляхам запытаў таго,
чаго яны сапраўды хочуць.

NOTE Paragraph

00:11:10.848 --> 00:11:15.298
Урэшце, гэта Эрык і Кевін


00:11:15.322 --> 00:11:16.490
два гады таму.

00:11:17.498 --> 00:11:20.930
Яны тыя, пра каго я казаў.

00:11:20.954 --> 00:11:24.986
Моладзь, якая заахвочвала 
і працавала побач са мной,

00:11:24.986 --> 00:11:26.231
і працягвае гэта рабіць,

00:11:26.231 --> 00:11:28.601
вывучаючы амерыканскіх студэнтаў 
і іх пазыкі.

NOTE Paragraph

00:11:29.272 --> 00:11:30.803
Дзякуй за ўвагу.

NOTE Paragraph

00:11:30.827 --> 00:11:35.391
(Воплескі)