WEBVTT

00:00:01.240 --> 00:00:03.071
Zadziwiający fakt:

00:00:03.095 --> 00:00:06.806
w ciągu 45 lat od wprowadzenia bankomatów,

00:00:06.826 --> 00:00:09.696
maszyn służących do wypłacania pieniędzy,

00:00:09.720 --> 00:00:12.896
liczba ludzkich kasjerów pracujących w USA

00:00:12.920 --> 00:00:14.176
mniej więcej podwoiła się,

00:00:14.200 --> 00:00:17.496
z około ćwierci do pół miliona.

00:00:17.520 --> 00:00:20.556
Z ćwierci miliona w 1970 roku
do około pół miliona dziś.

00:00:20.580 --> 00:00:24.816
Po 2000 roku
ich liczba wzrosła o 100 tysięcy.

NOTE Paragraph

00:00:24.840 --> 00:00:27.256
Te dane, ujawnione w niedawnej książce

00:00:27.280 --> 00:00:30.416
Jamesa Bessena,
ekonomisty z Uniwersytetu w Bostonie,

00:00:30.440 --> 00:00:32.616
podejmują intrygującą kwestię:

00:00:32.640 --> 00:00:34.536
co robią ci wszyscy kasjerzy

00:00:34.560 --> 00:00:38.576
i czemu automatyzacja
nie wyparła ich stanowisk?

00:00:38.600 --> 00:00:39.936
Jak się nad tym zastanowić,

00:00:39.960 --> 00:00:43.096
wiele z wielkich wynalazków
z ostatnich 200 lat stworzono,

00:00:43.120 --> 00:00:45.920
aby wykonywały pracę za człowieka.

00:00:46.720 --> 00:00:48.496
Skonstruowano traktory,

00:00:48.520 --> 00:00:52.856
aby zastąpić siłę mechaniczną
uzyskiwaną w pocie czoła przez człowieka.

00:00:52.880 --> 00:00:55.216
Zbudowano taśmy montażowe,

00:00:55.240 --> 00:00:58.576
aby zastąpić niewydajną pracę ludzkich rąk

00:00:58.600 --> 00:01:00.536
precyzją maszyn.

00:01:00.560 --> 00:01:03.260
Zaprogramowano komputery,

00:01:03.260 --> 00:01:06.456
aby zastąpić podatne na błędy,
nieprecyzyjne ludzkie obliczenia

00:01:06.480 --> 00:01:08.240
i wprowadzić cyfrową precyzję.

00:01:08.760 --> 00:01:10.936
Te wynalazki się sprawdziły.

00:01:10.960 --> 00:01:13.016
Nie kopiemy już rowów ręcznie,

00:01:13.040 --> 00:01:15.096
nie kujemy narzędzi z żelaza,

00:01:15.120 --> 00:01:17.400
nie mamy ksiąg do prowadzenia księgowości,

00:01:18.240 --> 00:01:22.976
jednak odsetek dorosłych Amerykanów
zatrudnionych na rynku pracy

00:01:23.000 --> 00:01:25.856
był w 2016 roku wyższy

00:01:25.880 --> 00:01:28.616
niż 125 lat temu, czyli w 1890 roku,

00:01:28.640 --> 00:01:31.656
i wzrastał w czasie każdej dekady

00:01:31.680 --> 00:01:34.000
nieprzerwanie w ciągu 125 lat.

NOTE Paragraph

00:01:34.560 --> 00:01:36.240
To tworzy paradoks.

00:01:36.760 --> 00:01:39.816
Maszyny robią za nas coraz więcej.

00:01:39.840 --> 00:01:43.976
Dlaczego więc nasza praca
i umiejętności są wciąż potrzebne?

00:01:44.000 --> 00:01:47.696
Dlaczego wciąż mamy tyle miejsc pracy?

NOTE Paragraph

00:01:47.720 --> 00:01:49.456
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:01:49.480 --> 00:01:51.816
Spróbuję dziś odpowiedzieć na to pytanie,

00:01:51.840 --> 00:01:55.576
a jednocześnie powiem,
co to oznacza dla przyszłości zatrudnienia

00:01:55.600 --> 00:01:59.776
i powiem o wyzwaniach,
jakie stawia automatyzacja

00:01:59.800 --> 00:02:01.240
w naszym społeczeństwie.

NOTE Paragraph

00:02:02.520 --> 00:02:04.280
Dlaczego mamy tyle miejsc pracy?

00:02:05.680 --> 00:02:09.056
W grę wchodzą
dwie podstawowe zasady ekonomiczne.

00:02:09.080 --> 00:02:11.776
Pierwsza dotyczy geniuszu człowieka

00:02:11.800 --> 00:02:13.216
i kreatywności.

00:02:13.240 --> 00:02:16.096
Druga - nienasyconej natury ludzkiej,

00:02:16.120 --> 00:02:17.696
albo, jeśli wolicie, chciwości.

00:02:17.720 --> 00:02:20.456
Pierwszą będę nazywał zasadą O-ring,

00:02:20.480 --> 00:02:22.656
Określa ona rodzaj pracy, jaki wykonujemy.

00:02:22.680 --> 00:02:25.296
Druga to zasada "nigdy za wiele".

00:02:25.320 --> 00:02:28.800
Określa, ile w rzeczywistości
istnieje stanowisk pracy.

NOTE Paragraph

00:02:29.440 --> 00:02:31.776
Zacznijmy od zasady O-ring.

00:02:31.800 --> 00:02:37.926
Bankomaty wywarły
przeciwstawne skutki na kasjerów.

00:02:37.960 --> 00:02:40.656
Oczywiście zaczęły robić wiele za ludzi.

00:02:40.680 --> 00:02:43.360
Liczba kasjerów
spadła o 1/3 w każdym oddziale.

00:02:44.240 --> 00:02:48.056
Ale banki szybko zorientowały się,
że taniej jest otwierać nowe oddziały,

00:02:48.080 --> 00:02:51.216
więc ich liczba zwiększyła się o około 40%

00:02:51.240 --> 00:02:52.736
w tym samym okresie.

00:02:52.760 --> 00:02:56.840
W efekcie mieliśmy
więcej oddziałów i pracowników,

00:02:57.440 --> 00:03:00.856
wykonujących jednak inny rodzaj pracy.

00:03:00.880 --> 00:03:04.536
Do ich obowiązków
nie należało już obracanie pieniędzmi.

00:03:04.560 --> 00:03:06.696
Przestali być kasjerami,

00:03:06.720 --> 00:03:08.536
a stali się sprzedawcami,

00:03:08.560 --> 00:03:10.616
którzy nawiązują kontakt z klientami,

00:03:10.640 --> 00:03:11.856
rozwiązują problemy

00:03:11.880 --> 00:03:16.096
i przedstawiają im nowe usługi:
karty kredytowe, pożyczki czy inwestycje.

00:03:16.120 --> 00:03:19.960
Większa liczba pracowników wykonujących
bardziej wymagającą umysłowo pracę.

00:03:20.840 --> 00:03:22.480
Rządzi tym pewna ogólna zasada.

00:03:23.120 --> 00:03:24.816
Większość pracy, którą wykonujemy,

00:03:24.840 --> 00:03:28.320
wymaga wielorakich umiejętności,

00:03:29.160 --> 00:03:32.336
umysłu i siły mięśni,

00:03:32.360 --> 00:03:35.976
fachowej wiedzy technicznej i intuicji,

00:03:36.000 --> 00:03:38.960
spocenia i natchnienia,
jak ujął to kiedyś Thomas Edison.

00:03:39.480 --> 00:03:42.736
Ogólnie automatyzacja pewnych czynności

00:03:42.760 --> 00:03:44.976
nie czyni innych niepotrzebnymi.

00:03:45.000 --> 00:03:47.960
Właściwie czyni je jeszcze ważniejszymi.

00:03:49.080 --> 00:03:51.056
Zwiększa ich ekonomiczną wartość.

NOTE Paragraph

00:03:51.080 --> 00:03:53.096
Podam ewidentny przykład.

00:03:53.120 --> 00:03:56.936
W 1986 roku prom kosmiczny Challenger

00:03:56.960 --> 00:03:59.256
wybuchł i rozbił się na Ziemi

00:03:59.280 --> 00:04:01.200
niecałe dwie minuty po starcie.

00:04:01.720 --> 00:04:04.816
Jak się okazało,

00:04:04.840 --> 00:04:08.376
przyczyną katastrofy była tania
uszczelka O-ring w rakiecie nośnej,

00:04:08.400 --> 00:04:11.256
która noc wcześniej zamarzła w wyrzutni

00:04:11.280 --> 00:04:14.656
i nie spełniła swojej funkcji po starcie.

00:04:14.680 --> 00:04:17.495
W firmie obracającej miliardami dolarów

00:04:17.519 --> 00:04:19.666
ta zwykła uszczelka O-ring sprawiła,

00:04:19.666 --> 00:04:21.815
że zamiast osiągnięcia sukcesu,

00:04:21.839 --> 00:04:24.680
doszło do katastrofalnej śmierci
siedmiu astronautów.

00:04:25.600 --> 00:04:29.336
Pomysłową metaforą tej tragedii

00:04:29.360 --> 00:04:31.576
jest termin
"przeznaczenie produkcyjne O-ring"

00:04:31.600 --> 00:04:34.096
autorstwa Michaela Kremera,
ekonomisty z Harvardu,

00:04:34.120 --> 00:04:36.136
stworzony w następstwie katastrofy promu.

00:04:36.160 --> 00:04:38.736
Przeznaczenie produkcyjne O-ring zakłada,

00:04:38.760 --> 00:04:41.096
że praca to zazębiające się etapy,

00:04:41.120 --> 00:04:42.376
ogniwa łańcucha.

00:04:42.400 --> 00:04:46.096
Każde ogniwo musi wytrzymać,
żeby misja się powiodła.

00:04:46.120 --> 00:04:48.256
Jeśli którekolwiek z nich nie wytrzyma,

00:04:48.280 --> 00:04:51.576
misja, produkt lub usługa

00:04:51.600 --> 00:04:52.920
upadnie i rozpadnie się.

00:04:53.560 --> 00:04:58.496
To niebezpieczne zjawisko
ma zadziwiająco pozytywny skutek:

00:04:58.520 --> 00:05:00.416
ulepszenia

00:05:00.440 --> 00:05:03.416
w solidności któregokolwiek z ogniw

00:05:03.440 --> 00:05:07.216
zwiększają wartość ulepszeń
każdego innego ogniwa.

00:05:07.240 --> 00:05:12.216
Jeśli większość ogniw
jest krucha i łatwa do złamania,

00:05:12.240 --> 00:05:14.696
to, że twoje ogniwo nie jest zbyt solidne,

00:05:14.720 --> 00:05:15.976
nie ma znaczenia.

00:05:16.000 --> 00:05:18.000
Pewnie coś innego i tak się zepsuje.

00:05:18.024 --> 00:05:22.016
Ale jeśli wszystkie ogniwa
są wytrzymałe i solidne,

00:05:22.040 --> 00:05:25.536
znaczenie twojego ogniwa rośnie.

00:05:25.560 --> 00:05:27.880
W ostateczności wszystko od niego zależy.

00:05:28.640 --> 00:05:32.176
Uszczelka O-ring była kluczowa
dla promu Challenger,

00:05:32.200 --> 00:05:34.920
bo wszystko inne działało perfekcyjnie.

00:05:35.480 --> 00:05:38.056
Jeśli Challenger
byłby kosmicznym odpowiednikiem

00:05:38.080 --> 00:05:40.616
systemu Microsoft Windows 2000,

NOTE Paragraph

00:05:40.640 --> 00:05:42.736
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:05:42.760 --> 00:05:45.216
solidność uszczelki O-ring
nie miałaby znaczenia,

00:05:45.240 --> 00:05:47.098
bo maszyna i tak by się rozbiła.

NOTE Paragraph

00:05:47.122 --> 00:05:48.602
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:05:49.960 --> 00:05:51.536
Teraz szersza perspektywa.

00:05:51.560 --> 00:05:55.376
W większości pracy, którą wykonujemy,
jesteśmy uszczelkami O-ring.

00:05:55.400 --> 00:05:58.936
Owszem, bankomaty mogły wykonać
zadania związane z obrotem pieniędzmi

00:05:58.960 --> 00:06:01.976
szybciej i lepiej niż pracownicy,

00:06:02.000 --> 00:06:04.056
ale nie uczyniło to pracowników zbędnymi.

00:06:04.080 --> 00:06:07.376
Zwiększyło to znaczenie
ich umiejętności rozwiązywania problemów

00:06:07.400 --> 00:06:10.016
i relacji z klientami.

00:06:10.040 --> 00:06:13.336
Tej samej zasadzie podlega sytuacja,
kiedy budujemy budynek,

00:06:13.360 --> 00:06:15.896
diagnozujemy chorobę, dbamy o pacjenta

00:06:15.920 --> 00:06:19.056
czy uczymy w klasie

00:06:19.080 --> 00:06:21.536
pełnej licealistów.

00:06:21.560 --> 00:06:23.936
W miarę posiadania
coraz lepszych narzędzi,

00:06:23.960 --> 00:06:26.056
technologia zwiększa nasz wpływ

00:06:26.080 --> 00:06:29.976
i znaczenie umiejętności eksperckich,

00:06:30.000 --> 00:06:32.200
oceny i kreatywności.

NOTE Paragraph

00:06:33.000 --> 00:06:35.240
To prowadzi mnie do drugiej zasady:

00:06:36.160 --> 00:06:37.360
"nigdy za wiele".

00:06:38.280 --> 00:06:40.696
Myślicie pewnie: OK, to O-ring jest jasne,

00:06:40.720 --> 00:06:43.816
chodzi o to, że praca ludzka jest ważna.

00:06:43.840 --> 00:06:46.816
Nie mogą jej wykonywać maszyny,
ale ktoś musi to robić.

00:06:46.840 --> 00:06:49.736
Ale to nie pokazuje,
ile miejsc pracy będzie potrzebne.

00:06:49.760 --> 00:06:52.216
Jak się nad tym zastanowić,
czy to nie oczywiste,

00:06:52.240 --> 00:06:54.776
że gdy już staniemy się
w czymś wystarczająco wydajni,

00:06:54.800 --> 00:06:56.896
po prostu wygryzamy się sami z pracy?

00:06:56.920 --> 00:06:59.696
W 1900 roku 40% zatrudnienia w USA

00:06:59.720 --> 00:07:00.976
było na farmach.

00:07:01.000 --> 00:07:03.256
Dziś odsetek ten wynosi mniej niż 2%.

00:07:03.280 --> 00:07:05.456
Dlaczego mamy dziś tak mało rolników?

00:07:05.480 --> 00:07:07.336
To nie dlatego, że jemy mniej.

NOTE Paragraph

00:07:07.360 --> 00:07:10.016
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:07:10.040 --> 00:07:12.776
Stulecie wzrostu wydajności w rolnictwie

00:07:12.800 --> 00:07:14.976
oznacza, że dziś kilka milionów rolników

00:07:15.000 --> 00:07:17.736
może wykarmić 320 milionów ludzi.

00:07:17.760 --> 00:07:19.416
To pokazuje niezwykły postęp,

00:07:19.440 --> 00:07:23.576
ale też małą ilość pracy
dla O-ring w rolnictwie.

00:07:23.600 --> 00:07:26.616
Technologia może więc
redukować liczbę miejsc pracy.

00:07:26.640 --> 00:07:28.376
Rolnictwo to tylko przykład.

00:07:28.400 --> 00:07:30.040
W wielu dziedzinach jest tak samo.

00:07:31.440 --> 00:07:35.416
Ale to, co sprawdza się
dla produktu, usługi czy przemysłu,

00:07:35.440 --> 00:07:38.216
nie sprawdza się dla całej gospodarki.

00:07:38.240 --> 00:07:40.736
Wiele dzisiejszych gałęzi przemysłu,

00:07:40.760 --> 00:07:42.896
opieka zdrowotna i medycyna,

00:07:42.920 --> 00:07:45.136
finanse i ubezpieczenia,

00:07:45.160 --> 00:07:46.800
elektronika i informatyka,

00:07:47.720 --> 00:07:50.456
jeszcze wiek temu
były maleńkie albo prawie nie istniały.

00:07:50.480 --> 00:07:53.296
Wiele produktów,
na które wydajemy dziś pieniądze:

00:07:53.320 --> 00:07:55.456
klimatyzacja, samochody terenowe,

00:07:55.480 --> 00:07:57.176
komputery i urządzenia mobilne,

00:07:57.200 --> 00:07:58.856
było niebotycznie drogich

00:07:58.880 --> 00:08:01.320
lub wiek temu jeszcze ich nie wynaleziono.

00:08:01.920 --> 00:08:06.896
Automatyzacja daje więcej wolnego czasu,
przesuwa granice tego, co osiągalne.

00:08:06.920 --> 00:08:10.136
Tworzymy nowe produkty,
nowe pomysły, nowe usługi,

00:08:10.160 --> 00:08:11.736
które przyciągają naszą uwagę,

00:08:11.760 --> 00:08:13.296
zajmują czas

00:08:13.320 --> 00:08:14.960
i zachęcają do konsumpcji.

00:08:15.760 --> 00:08:18.976
Wydaje się, że to rzeczy błahe,

00:08:19.000 --> 00:08:21.776
joga ekstremalna, turystyka przygodowa,

00:08:21.800 --> 00:08:23.056
Pokémon GO...

00:08:23.080 --> 00:08:24.400
Zgodzę się z tym.

00:08:24.979 --> 00:08:28.456
Ale ludzie tego chcą, a my jesteśmy gotowi
ciężko dla nich pracować.

00:08:28.480 --> 00:08:30.656
W 2015 roku przeciętny pracownik,

00:08:30.680 --> 00:08:34.936
chcący osiągnąć
średni poziom życia z 1915 roku,

00:08:34.960 --> 00:08:38.296
powinien pracować tylko 17 tygodni w roku,

00:08:38.320 --> 00:08:39.760
czyli jedną trzecią roku.

00:08:40.240 --> 00:08:42.416
Ale większość ludzi tego nie robi.

00:08:42.440 --> 00:08:44.135
Są gotowi ciężko pracować,

00:08:44.159 --> 00:08:48.040
aby zdobyć dostępną premię technologiczną.


00:08:48.480 --> 00:08:52.576
Nadmiar materialny nigdy
nie wyeliminował widocznego braku.

00:08:52.600 --> 00:08:55.176
Według ekonomisty Thorsteina Veblena,

00:08:55.200 --> 00:08:57.840
innowacja jest matką potrzeby.

NOTE Paragraph

00:09:01.400 --> 00:09:03.256
Przyjąwszy te dwie zasady,

00:09:03.280 --> 00:09:06.176
zasadę O-ring i zasadę "nigdy za wiele",

00:09:06.200 --> 00:09:07.536
zgodzicie się ze mną.

00:09:07.560 --> 00:09:08.960
Będziemy mieć miejsca pracy.

00:09:09.560 --> 00:09:11.736
Czy to znaczy, że nie ma o co się martwić?

00:09:11.760 --> 00:09:14.536
Automatyzacja, zatrudnienie,
roboty, miejsca pracy...

00:09:14.560 --> 00:09:16.480
Czy dadzą sobie radę same?

00:09:17.120 --> 00:09:18.336
Nie.

00:09:18.360 --> 00:09:20.416
Nie o to mi chodzi.

00:09:20.440 --> 00:09:22.976
Automatyzacja rodzi bogactwo,

00:09:23.000 --> 00:09:25.576
bo pozwala nam robić więcej - szybciej.

00:09:25.600 --> 00:09:27.176
Nie ma w ekonomii żadnego prawa,

00:09:27.200 --> 00:09:29.976
które mówi, że dobrze zużyjemy bogactwo

00:09:30.000 --> 00:09:31.800
i o to właśnie należy się martwić.

00:09:32.800 --> 00:09:34.616
Pomyślcie o dwóch państwach:

00:09:34.640 --> 00:09:36.776
Norwegii i Arabii Saudyjskiej.

00:09:36.800 --> 00:09:38.376
Oba są królestwami ropy,

00:09:38.400 --> 00:09:41.976
tak jakby pieniądze
wytryskały im z dziur w ziemi.

NOTE Paragraph

00:09:42.000 --> 00:09:43.536
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:09:43.560 --> 00:09:48.776
Ale nie spożytkowano tam bogactwa
tak samo dobrze, by zwiększyć dobrobyt,

00:09:48.800 --> 00:09:50.000
by polepszyć życie ludzi.

00:09:50.440 --> 00:09:53.176
Norwegia to prosperująca demokracja.

00:09:53.200 --> 00:09:56.856
Obywatele razem pracują i bawią się.

00:09:56.880 --> 00:09:59.896
Zwykle Norwegia plasuje się
między pierwszym a czwartym miejscem

00:09:59.920 --> 00:10:02.656
w rankingach narodowego poziomu szczęścia.

00:10:02.680 --> 00:10:05.336
Arabia Saudyjska to monarchia absolutna,

00:10:05.360 --> 00:10:08.976
gdzie wielu obywateli
nie ma możliwości polepszenia życia.

00:10:09.000 --> 00:10:12.496
W skali narodowego poziomu szczęścia
jest na trzydziestym piątym miejscu,

00:10:12.520 --> 00:10:14.616
czyli nisko, jak na tak zamożny naród.

00:10:14.640 --> 00:10:15.976
Dla porównania:

00:10:16.000 --> 00:10:18.800
USA znajduje się na dwunastym
lub trzynastym miejscu.

00:10:19.400 --> 00:10:21.496
Różnicy między tymi dwoma państwami

00:10:21.520 --> 00:10:22.776
nie stanowi bogactwo

00:10:22.800 --> 00:10:24.536
ani technologia.

00:10:24.560 --> 00:10:25.880
Stanowią ją instytucje.

00:10:26.560 --> 00:10:29.736
Norwegia inwestuje, by zbudować państwo

00:10:29.760 --> 00:10:33.096
możliwości i mobilności gospodarczej.

00:10:33.120 --> 00:10:35.296
Arabia Saudyjska podnosi standardy życia,

00:10:35.320 --> 00:10:38.576
jednocześnie udaremniając
realizację innych dążeń ludzkich.

00:10:38.600 --> 00:10:41.376
Dwa państwa, oba zamożne,

00:10:41.400 --> 00:10:43.120
ale nierówno dobrze sytuowane.

NOTE Paragraph

00:10:43.880 --> 00:10:48.216
To prowadzi mnie
do stojącego dziś przed nami wyzwania,

00:10:48.240 --> 00:10:50.376
które stawia przed nami automatyzacja.

00:10:50.400 --> 00:10:52.856
Nie chodzi o to, że brakuje miejsc pracy.

00:10:52.880 --> 00:10:54.816
USA stworzyło 14 milionów miejsc pracy

00:10:54.840 --> 00:10:56.976
od czasów Wielkiej Recesji.

00:10:57.000 --> 00:10:59.536
Jednak wiele z tych miejsc pracy

00:10:59.560 --> 00:11:00.856
to nie są dobre stanowiska,

00:11:00.880 --> 00:11:03.210
a wielu z nas
nie może zdobyć kwalifikacji

00:11:03.210 --> 00:11:05.200
potrzebnych do nowej dobrej pracy.

00:11:05.840 --> 00:11:09.336
Wzrost zatrudnienia w USA
i w większości krajów rozwiniętych

00:11:09.360 --> 00:11:10.816
wygląda jak sztanga

00:11:10.840 --> 00:11:14.216
z rosnącym obciążeniem na obu końcach.

00:11:14.240 --> 00:11:15.456
Z jednej strony

00:11:15.480 --> 00:11:18.296
mamy wysokie wykształcenie,
wysoko płatne zawody,

00:11:18.320 --> 00:11:21.896
jak lekarze i pielęgniarki,
programiści i inżynierowie,

00:11:21.920 --> 00:11:23.656
managerowie marketingu i sprzedaży.

00:11:23.680 --> 00:11:26.696
W tych zawodach
wzrost zatrudnienia jest solidny.

00:11:26.720 --> 00:11:30.736
Wzrost zatrudnienia jest też solidny
w wielu niewymagających kwalifikacji

00:11:30.760 --> 00:11:33.816
ani wysokiego wykształcenia zawodach,
jak praca w gastronomii,

00:11:33.840 --> 00:11:36.096
sprzątanie, ochrona,

00:11:36.120 --> 00:11:37.360
domowa opieka medyczna.

00:11:38.080 --> 00:11:41.176
Jednocześnie zmniejsza się zatrudnienie

00:11:41.200 --> 00:11:45.256
w średnio-płatnych zawodach
klasy średniej ze średnim wykształceniem,

00:11:45.280 --> 00:11:49.096
jak pracownicy fizyczni, operatorzy maszyn

00:11:49.120 --> 00:11:52.096
i pracownicy umysłowi,
urzędnicy i sprzedawcy.

00:11:52.120 --> 00:11:54.376
Przyczyny tego skurczenia się w środku

00:11:54.400 --> 00:11:55.616
nie są tajemnicą.

00:11:55.640 --> 00:11:57.616
Liczne średnio-wykwalifikowane zawody

00:11:57.640 --> 00:12:00.136
używają jasnych zasad i procedur,

00:12:00.160 --> 00:12:03.256
z których coraz więcej
można zakodować w oprogramowaniu

00:12:03.280 --> 00:12:05.640
i wykonywać poprzez komputer.

00:12:06.200 --> 00:12:09.576
Wyzwanie, jakie stawia to zjawisko,

00:12:09.600 --> 00:12:12.136
czyli polaryzacja zatrudnienia,

00:12:12.160 --> 00:12:14.776
wyrywa szczeble w drabinie gospodarczej,

00:12:14.800 --> 00:12:16.616
zmniejsza klasę średnią

00:12:16.640 --> 00:12:19.776
i może zrobić z nas
społeczeństwo podzielone na warstwy.

00:12:19.800 --> 00:12:23.856
Z jednej strony wysokopłatni,
wysoko wykształceni specjaliści

00:12:23.880 --> 00:12:25.296
wykonują ciekawą pracę,

00:12:25.320 --> 00:12:28.736
z drugiej - liczni pracownicy
na niskopłatnych stanowiskach,

00:12:28.760 --> 00:12:34.416
którzy są przede wszystkim odpowiedzialni
za wygodę i zdrowie zamożnych.

00:12:34.440 --> 00:12:36.776
Nie jest to dla mnie wizja postępu.

00:12:36.800 --> 00:12:38.680
Wasza pewnie też nie.

NOTE Paragraph

00:12:39.440 --> 00:12:41.456
Ale oto informacja zachęcająca:

00:12:41.480 --> 00:12:46.336
w przeszłości zetknęliśmy się
z ważnymi transformacjami w gospodarce

00:12:46.360 --> 00:12:49.056
i szczęśliwie je przetrwaliśmy.

00:12:49.080 --> 00:12:54.016
Na przełomie XIX i XX wieku,

00:12:54.040 --> 00:12:58.576
kiedy automatyzacja eliminowała
wiele miejsc pracy w rolnictwie...

00:12:58.600 --> 00:13:00.936
Pamiętacie traktor?

00:13:00.960 --> 00:13:03.656
Rolnicze stany spotkały się
z groźbą masowego bezrobocia,

00:13:03.680 --> 00:13:07.496
które miało dotknąć pokolenie młodych,
już niepotrzebnych na farmie,

00:13:07.520 --> 00:13:09.280
ale niegotowych do pracy w przemyśle.

00:13:10.080 --> 00:13:11.656
By stawić czoła temu wyzwaniu,

00:13:11.680 --> 00:13:13.176
podjęto radykalne działanie,

00:13:13.200 --> 00:13:16.016
polegające na tym, że cała młodzież

00:13:16.040 --> 00:13:18.896
miała kontynuować naukę w szkołach

00:13:18.920 --> 00:13:21.040
do dojrzałego wieku lat 16.

00:13:21.600 --> 00:13:23.576
Nazwano to ruchem szkół średnich

00:13:23.600 --> 00:13:26.416
i było to bardzo drogie przedsięwzięcie.

00:13:26.440 --> 00:13:28.696
Nie tylko należało zainwestować w szkoły,

00:13:28.720 --> 00:13:31.416
ale dzieciaki nie mogły
pracować w swoim zawodzie.

00:13:31.440 --> 00:13:34.736
Okazało się to też
jedną z najlepszych inwestycji

00:13:34.760 --> 00:13:36.976
dokonanych w USA w XX wieku.

00:13:37.000 --> 00:13:39.336
I mamy najlepszych na świecie pracowników:

00:13:39.360 --> 00:13:42.056
świetnie wykwalifikowanych,
elastycznych i wydajnych.

00:13:42.080 --> 00:13:46.616
Aby zrozumieć, jak świetnie to działało,
wyobraźmy sobie siłę roboczą z 1899 roku

00:13:46.640 --> 00:13:48.856
i przenieśmy ją do teraźniejszości.

00:13:48.880 --> 00:13:51.816
Mimo silnych pleców i dobrego charakteru

00:13:51.840 --> 00:13:55.616
wielu z nich brakowałoby podstawowych
umiejętności czytania, pisania i liczenia,

00:13:55.640 --> 00:13:58.576
by pracować w choć trochę
mniej przyziemnych zawodach.

00:13:58.600 --> 00:14:00.840
Wielu z nich byłoby bezrobotnych.

NOTE Paragraph

00:14:01.840 --> 00:14:05.576
Przykład podkreśla znaczenie instytucji,

00:14:05.600 --> 00:14:07.376
a zwłaszcza szkół,

00:14:07.400 --> 00:14:09.936
w możliwości zbierania plonów

00:14:09.960 --> 00:14:12.256
technologicznego dobrobytu.

NOTE Paragraph

00:14:12.280 --> 00:14:14.696
Głupio mówić, że nie ma o co się martwić.

00:14:14.720 --> 00:14:16.920
Możemy źle to zrozumieć.

00:14:17.640 --> 00:14:21.136
Gdyby USA sto lat temu nie zainwestowały
w szkoły i rozwój umiejętności

00:14:21.160 --> 00:14:23.416
w czasie ruchu szkół średnich,

00:14:23.440 --> 00:14:25.096
bylibyśmy mniej prosperującym,

00:14:25.120 --> 00:14:28.736
mniej mobilnym i pewnie dużo mniej
szczęśliwym społeczeństwem.

00:14:28.760 --> 00:14:31.496
Równie głupio jest stwierdzić,
że los jest przesądzony.

00:14:31.520 --> 00:14:33.216
Nie decydują o tym maszyny.

00:14:33.240 --> 00:14:34.976
Nie decyduje o tym nawet rynek.

00:14:35.000 --> 00:14:37.640
Decydujemy o tym my
i tworzone przez nas instytucje.

NOTE Paragraph

00:14:38.360 --> 00:14:40.936
Zacząłem prelekcję od paradoksu.

00:14:40.960 --> 00:14:43.616
Maszyny robią za nas coraz więcej pracy.

00:14:43.640 --> 00:14:45.896
Czemu nie czyni to pracy niepotrzebną,

00:14:45.920 --> 00:14:47.136
a umiejętności zbędnymi?

00:14:47.160 --> 00:14:50.576
Czy to nie oczywiste, że droga
do gospodarczego i społecznego piekła

00:14:50.600 --> 00:14:52.800
jest wybrukowana wspaniałymi wynalazkami?

NOTE Paragraph

00:14:54.040 --> 00:14:58.216
Historia wielokrotnie
odpowiadała na ten paradoks.

00:14:58.240 --> 00:15:01.856
Pierwszą częścią odpowiedzi jest to,
że technologia zwiększa nasz wpływ,

00:15:01.880 --> 00:15:04.496
zwiększa znaczenie, wartość dodaną

00:15:04.520 --> 00:15:08.056
umiejętności eksperckich,
naszej oceny i kreatywności.

00:15:08.080 --> 00:15:09.280
To O-ring.

00:15:09.880 --> 00:15:12.616
Drugą częścią jest
nasza niekończąca się pomysłowość

00:15:12.640 --> 00:15:14.096
i niezmierzone pragnienie,

00:15:14.120 --> 00:15:16.456
czyli to, że nigdy nie mamy dość.

00:15:16.480 --> 00:15:18.640
Zawsze jest coś nowego do zrobienia.

00:15:19.960 --> 00:15:23.296
Dopasowanie się
do szybkiego tempa zmian w technologii

00:15:23.320 --> 00:15:24.776
stawia prawdziwe wyzwania,

00:15:24.800 --> 00:15:27.776
widoczne przede wszystkim
na spolaryzowanym rynku pracy

00:15:27.800 --> 00:15:30.320
i w zagrożonej mobilności ekonomicznej.

00:15:31.320 --> 00:15:33.760
Reakcja na wyzwanie nie jest automatyczna.

00:15:34.400 --> 00:15:35.896
Nie pojawia się za darmo.

00:15:35.920 --> 00:15:37.336
Nie jest łatwa.

00:15:37.360 --> 00:15:38.560
Ale jest do zrobienia.

00:15:39.120 --> 00:15:40.936
A teraz trochę zachęty.

00:15:40.960 --> 00:15:43.096
Dzięki naszej niesamowitej produktywności

00:15:43.120 --> 00:15:44.376
jesteśmy bogaci.

00:15:44.400 --> 00:15:47.536
Oczywiście stać nas
na inwestycje w siebie i nasze dzieci,

00:15:47.560 --> 00:15:50.896
tak jak uczyniła to Ameryka
sto lat temu podczas ruchu szkół średnich.

00:15:50.920 --> 00:15:53.200
Prawdopodobnie nie mogłoby nas nie stać.

NOTE Paragraph

00:15:54.120 --> 00:15:55.896
Może myślicie sobie tak:

00:15:55.920 --> 00:15:58.776
profesor Autor opowiedział nam
podnoszącą na duchu bajkę

00:15:58.800 --> 00:16:00.576
o odległej przeszłości,

00:16:00.600 --> 00:16:01.976
o niedawnej przeszłości,

00:16:02.000 --> 00:16:05.296
może o teraźniejszości,
ale raczej nie o przyszłości.

00:16:05.320 --> 00:16:09.256
Wszyscy wiedzą, że teraz będzie inaczej.

00:16:09.280 --> 00:16:12.096
Co nie? Będzie inaczej?

00:16:12.120 --> 00:16:14.016
Oczywiście, że będzie inaczej.

00:16:14.040 --> 00:16:15.736
Zawsze jest inaczej.

00:16:15.760 --> 00:16:19.376
W ciągu ostatnich 200 lat wiele razy

00:16:19.400 --> 00:16:22.176
naukowcy i aktywiści bili na alarm,

00:16:22.200 --> 00:16:25.736
że zaczyna brakować miejsc pracy,
i że stajemy się niepotrzebni.

00:16:25.760 --> 00:16:30.376
Mówili tak luddyści na początku XIX wieku,

00:16:30.400 --> 00:16:33.336
Sekretarz Pracy James David

00:16:33.360 --> 00:16:35.776
w połowie lat 20. XX wieku,

00:16:35.800 --> 00:16:40.976
Wassily Leontief,
noblista z ekonomii w 1982 roku

00:16:41.000 --> 00:16:44.256
i oczywiście obecnie, wielu uczonych,

00:16:44.280 --> 00:16:46.416
ekspertów, technologów

00:16:46.440 --> 00:16:48.280
i dziennikarzy.

NOTE Paragraph

00:16:49.600 --> 00:16:52.920
Uderza mnie arogancja tych przewidywań.

00:16:53.800 --> 00:16:56.496
Właściwie te samozwańcze wyrocznie mówią:

00:16:56.520 --> 00:16:59.936
"Jeśli nie mogę wymyślić,
gdzie będą pracować ludzie w przyszłości,

00:16:59.960 --> 00:17:02.856
to ty, ja i nasze dzieci

00:17:02.880 --> 00:17:04.595
też nie będziemy o tym myśleć".

00:17:05.760 --> 00:17:07.695
Ja nie mam odwagi,

00:17:07.720 --> 00:17:10.896
by przyjąć taki zakład
przeciw ludzkiej pomysłowości.

00:17:10.920 --> 00:17:13.896
Nie mogę powiedzieć,
jak będzie wyglądała praca ludzi

00:17:13.920 --> 00:17:15.816
za sto lat.

00:17:15.839 --> 00:17:18.440
Ale przyszłość nie osadza się
na mojej wyobraźni.

00:17:19.280 --> 00:17:23.056
Gdybym w 1900 roku
był farmerem ze stanu Iowa,

00:17:23.079 --> 00:17:26.616
a ekonomista z XXI wieku
przeniósłby się na moje pole i powiedział:

00:17:26.640 --> 00:17:29.160
"Hej, wiesz co, farmerze Autor?

00:17:30.000 --> 00:17:31.536
Przez następne sto lat

00:17:31.560 --> 00:17:35.336
zatrudnienie w rolnictwie spadnie z 40%

00:17:35.360 --> 00:17:36.576
do 2%

00:17:36.600 --> 00:17:38.600
jedynie z powodu rosnącej wydajności.

00:17:39.400 --> 00:17:42.560
Jak myślisz,
co zrobi 38% pracowników?".

00:17:43.400 --> 00:17:46.216
Nie odpowiedziałbym: "Spokojnie".

00:17:46.240 --> 00:17:49.096
"Rozwiniemy aplikacje, radiologię,

00:17:49.120 --> 00:17:52.096
trenowanie jogi i stworzymy Bitmoji".

NOTE Paragraph

00:17:52.120 --> 00:17:53.656
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:17:53.680 --> 00:17:54.966
Nie miałbym o tym pojęcia.

00:17:55.840 --> 00:17:58.336
Obym był na tyle mądry, by powiedzieć:


00:17:58.360 --> 00:18:02.376
"Łał, spadek o 95%
w zatrudnieniu na farmach

00:18:02.400 --> 00:18:04.536
bez niedoboru żywności.

00:18:04.560 --> 00:18:06.976
To niesamowity postęp.

00:18:07.000 --> 00:18:10.376
Oby ludzie znaleźli coś ważnego do roboty

00:18:10.400 --> 00:18:12.280
przy całym tym powodzeniu".

NOTE Paragraph

00:18:13.120 --> 00:18:16.200
Ogólnie powiedziałbym, że znalazła.

NOTE Paragraph

00:18:17.960 --> 00:18:19.466
Dziękuję bardzo.

00:18:19.492 --> 00:18:23.795
(Brawa)