1
00:00:00,000 --> 00:00:05,262
ਕਈ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜਾਂ 
ਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ

2
00:00:05,262 --> 00:00:10,487
ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ 
ਪੁੱਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

3
00:00:10,487 --> 00:00:13,703
ਪਰ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਕੁਝ ਪਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਾਂ

4
00:00:13,703 --> 00:00:15,747
ਜੋ ਆਪਣੀ ਧੀ ਕਰਕੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ

5
00:00:15,747 --> 00:00:17,373
ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਹੈ।

6
00:00:17,373 --> 00:00:21,542
(ਤਾੜੀਆਂ)

7
00:00:23,810 --> 00:00:26,658
ਮਲਾਲਾ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ 
ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ

8
00:00:26,658 --> 00:00:29,545
ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ

9
00:00:29,545 --> 00:00:34,103
ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ 
2011 ਵਿਚ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

10
00:00:34,103 --> 00:00:37,543
ਅਤੇ ਜਦ ਉਸਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੁਵਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਇਨਾਮ ਮਿਲਿਆ

11
00:00:37,543 --> 00:00:39,412
ਅਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਚਰਚਿਤ ਹੋ ਗਈ

12
00:00:39,412 --> 00:00:43,456
ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਹੁਤ ਹਰਮਨਪਿਆਰੀ ਕੁੜੀ ਬਣ ਗਈ।

13
00:00:43,456 --> 00:00:46,784
ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਮੇਰੀ ਧੀ ਸੀ

14
00:00:46,784 --> 00:00:49,789
ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਹਾਂ।

15
00:00:50,741 --> 00:00:52,496
ਭੈਣੋ ਤੇ ਭਰਾਵੋ,

16
00:00:52,496 --> 00:00:55,643
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਉੱਪਰ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ

17
00:00:55,643 --> 00:00:58,471
ਤਾਂ ਔਰਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

18
00:00:58,471 --> 00:01:01,847
ਅਨਿਆਂ,

19
00:01:01,847 --> 00:01:03,907
ਨਾਬਰਾਬਰੀ,

20
00:01:03,907 --> 00:01:09,218
ਹਿੰਸਾ ਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।

21
00:01:09,218 --> 00:01:11,053
ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹੋ

22
00:01:11,053 --> 00:01:15,204
ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ

23
00:01:15,204 --> 00:01:17,646
ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ

24
00:01:17,646 --> 00:01:20,652
ਜਦ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਜਨਮ ਲੈਂਦੀ ਹੈ

25
00:01:20,652 --> 00:01:24,932
ਉਸਦਾ ਜਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ।

26
00:01:24,932 --> 00:01:27,096
ਉਸਦਾ ਸਵਾਗਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ

27
00:01:27,096 --> 00:01:29,872
ਨਾਂ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ 
ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰਾ।

28
00:01:29,872 --> 00:01:31,557
ਗੁਆਂਢੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ

29
00:01:31,557 --> 00:01:34,058
ਅਤੇ ਮਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹਨ

30
00:01:34,058 --> 00:01:39,152
ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।

31
00:01:39,152 --> 00:01:43,467
ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਮਾਯੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

32
00:01:43,467 --> 00:01:47,834
ਇੱਕ ਧੀ ਨੂੰ ਜੰਮ ਕੇ।

33
00:01:47,834 --> 00:01:51,094
ਜਦ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ

34
00:01:51,094 --> 00:01:55,183
ਉਹ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

35
00:01:55,183 --> 00:01:58,930
ਜਦ ਉਹ ਦੂਜੀ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ,

36
00:01:58,930 --> 00:02:00,777
ਉਹ ਡਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,

37
00:02:00,777 --> 00:02:04,161
ਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਆਸ ਵਿੱਚ,

38
00:02:04,161 --> 00:02:07,367
ਜਦ ਉਹ ਤੀਜੀ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ,

39
00:02:07,367 --> 00:02:12,906
ਤਾਂ ਉਹ ਅਪਰਾਧੀ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ।

40
00:02:12,906 --> 00:02:15,540
ਨਾ ਸਿਰਫ ਮਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ,

41
00:02:15,540 --> 00:02:18,277
ਸਗੋਂ ਉਸ ਧੀ, ਉਹ ਨਵ-ਜੰਮੀ ਬੱਚੀ

42
00:02:18,277 --> 00:02:20,412
ਜਦ ਵੱਡੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,

43
00:02:20,412 --> 00:02:22,547
ਉਹ ਤਦ ਵੀ ਸਹਿੰਦੀ ਹੈ।

44
00:02:22,547 --> 00:02:24,600
ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ,

45
00:02:24,600 --> 00:02:27,929
ਜਦ ਉਸਨੂੰ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ,

46
00:02:27,929 --> 00:02:29,672
ਉਹ ਘਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ

47
00:02:29,672 --> 00:02:34,294
ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ 
ਦਾਖਿਲਾ ਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

48
00:02:34,294 --> 00:02:36,887
12 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ, ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ,

49
00:02:36,887 --> 00:02:39,528
ਉਹ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾਉਂਦੀ ਹੈ।

50
00:02:39,528 --> 00:02:41,199
ਉਹ ਮਸਤੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

51
00:02:41,199 --> 00:02:44,388
ਉਹ ਸਹੇਲੀਆਂ ਨਾਲ ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਸਕਦੀ ਹੈ

52
00:02:44,388 --> 00:02:46,427
ਤੇ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਡ ਸਕਦੀ ਹੈ

53
00:02:46,427 --> 00:02:49,202
ਤਿੱਤਲੀ ਵਾਂਗ।

54
00:02:49,202 --> 00:02:53,017
ਪਰ ਜਦ ਉਹ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ

55
00:02:53,017 --> 00:02:55,357
ਜਦ ਉਹ 13 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

56
00:02:55,357 --> 00:02:58,976
ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ 
ਮਨਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

57
00:02:58,976 --> 00:03:02,468
ਕਿਸੇ ਮਰਦ ਦੇ ਸਾਥ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ

58
00:03:02,468 --> 00:03:07,843
ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਦੀ ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਤੱਕ 
ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

59
00:03:07,843 --> 00:03:13,037
ਉਹ ਹੁਣ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ।

60
00:03:13,037 --> 00:03:16,057
ਉਹ "ਅਣਖ" ਦਾ ਇਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ

61
00:03:16,057 --> 00:03:18,538
ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੇ ਭਰਾਵਾਂ

62
00:03:18,538 --> 00:03:21,988
ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ

63
00:03:21,988 --> 00:03:24,676
ਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ

64
00:03:24,676 --> 00:03:27,887
ਇਸ ਅਣਖ ਦੀ

65
00:03:27,887 --> 00:03:32,251
ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਹੱਤਿਆ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

66
00:03:32,251 --> 00:03:36,252
ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ ਇਹ

67
00:03:36,252 --> 00:03:37,615
"ਅਣਖ"

68
00:03:37,615 --> 00:03:41,305
ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਉੱਪਰ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ

69
00:03:41,305 --> 00:03:43,431
ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ

70
00:03:43,431 --> 00:03:48,230
ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਵੀ।

71
00:03:48,230 --> 00:03:54,823
ਮੈਂ 7 ਭੈਣਾਂ ਤੇ ਇੱਕ ਭਰਾ ਵਾਲੇ 
ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ

72
00:03:54,823 --> 00:03:56,645
ਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਭਰਾ

73
00:03:56,645 --> 00:04:00,149
ਉਹ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਬਸ ਗਿਆ ਹੈ

74
00:04:00,149 --> 00:04:02,844
ਉਹਨਾਂ 7 ਭੈਣਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਲਈ

75
00:04:02,844 --> 00:04:05,192
ਤੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਲਈ

76
00:04:05,192 --> 00:04:11,046
ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੰਝ ਸੋਚਦਾ ਹੈ 
ਉਸਦੀ ਬੜੀ ਬੇਇਜ਼ਤੀ ਹੋਵੇਗੀ

77
00:04:11,046 --> 00:04:13,768
ਜੇਕਰ ਉਸਦੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਕੋਈ ਕੰਮ ਸਿੱਖ

78
00:04:13,768 --> 00:04:16,148
ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ

79
00:04:16,148 --> 00:04:20,299
ਖੁਦ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਲੱਗ ਜਾਣ।

80
00:04:20,299 --> 00:04:21,889
ਇਸਲਈ ਇਹ ਭਰਾ

81
00:04:21,889 --> 00:04:25,242
ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੁੱਖ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

82
00:04:25,242 --> 00:04:28,634
ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣਾਂ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਲਈ

83
00:04:28,634 --> 00:04:33,218
ਆਪਣੀ "ਅਣਖ" ਲਈ।

84
00:04:33,218 --> 00:04:34,752
ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਦਰਸ਼ ਹੈ

85
00:04:34,752 --> 00:04:37,110
ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ

86
00:04:37,110 --> 00:04:41,560
ਜਿਸਨੂੰ ਆਗਿਆਕਾਰਿਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

87
00:04:41,560 --> 00:04:45,346
ਇਕ ਚੰਗੀ ਕੁੜੀ ਉਸਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ

88
00:04:45,346 --> 00:04:50,594
ਜੋ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਂਤ, ਬਹੁਤ ਸੋਹਲ

89
00:04:50,594 --> 00:04:54,565
ਤੇ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਸੁਭਾਅ ਦੀ ਹੋਵੇ।

90
00:04:54,565 --> 00:04:55,904
ਇਹੀ ਪੈਮਾਨਾ ਹੈ।

91
00:04:55,904 --> 00:04:59,736
ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਕੁੜੀ ਨੂੰ 
ਖਾਮੋਸ਼ ਜਿਹੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

92
00:04:59,736 --> 00:05:02,025
ਉਸਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

93
00:05:02,025 --> 00:05:05,196
ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਫੈਂਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ

94
00:05:05,196 --> 00:05:07,416
ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਅਤੇ

95
00:05:07,416 --> 00:05:10,641
ਤੇ ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ,

96
00:05:10,641 --> 00:05:13,047
ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਾ ਹੋਣ।

97
00:05:13,047 --> 00:05:16,376
ਜੇਕਰ ਉਸਦਾ ਨਿਕਾਹ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖਸ ਨਾਲ ਹੈ 
ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ

98
00:05:16,376 --> 00:05:19,118
ਜਾਂ ਫਿਰ ਜੇਕਰ ਉਸਦਾ ਨਿਕਾਹ 
ਕਿਸੇ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

99
00:05:19,118 --> 00:05:20,678
ਉਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ

100
00:05:20,678 --> 00:05:23,196
ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ

101
00:05:23,196 --> 00:05:25,819
ਉਸਨੂੰ ‘ਬਦਤਮੀਜ਼’ ਕਿਹਾ ਜਾਏ।

102
00:05:25,819 --> 00:05:27,451
ਜੇਕਰ ਉਸਦਾ ਨਿਕਾਹ 
ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

103
00:05:27,451 --> 00:05:28,925
ਤਾਂ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ

104
00:05:28,925 --> 00:05:32,947
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਬਦਤਮੀਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।

105
00:05:32,947 --> 00:05:35,750
ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?

106
00:05:35,750 --> 00:05:37,505
ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਕਵਿੱਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ

107
00:05:37,505 --> 00:05:40,292
ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਸੰਭੋਗ

108
00:05:40,292 --> 00:05:45,463
ਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, 
ਹੋਰ ਧੀਆਂ ਤੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ।

109
00:05:45,463 --> 00:05:48,232
ਅਤੇ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਵਿਡੰਬਨਾ ਹੈ

110
00:05:48,232 --> 00:05:50,564
ਤੇ ਇਹੀ ਮਾਂ

111
00:05:50,564 --> 00:05:53,616
ਫਿਰ ਉਹੀ ਆਗਿਆਕਾਰਿਤਾ ਦਾ ਪਾਠ ਪੜਾਉਂਦੀ ਹੈ

112
00:05:53,616 --> 00:05:54,676
ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ

113
00:05:54,676 --> 00:05:59,109
ਤੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ "ਅਣਖ" ਦਾ ਪਾਠ

114
00:05:59,109 --> 00:06:04,222
ਤਾਂ ਇਹ ਚੱਕਰ ਚੱਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

115
00:06:05,997 --> 00:06:08,524
ਭੈਣੋ ਤੇ ਭਰਾਵੋ,

116
00:06:08,524 --> 00:06:11,746
ਲੱਖਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇਸ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਨੂੰ

117
00:06:11,746 --> 00:06:14,578
ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ

118
00:06:14,578 --> 00:06:16,953
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਵੱਖਰਾ ਸੋਚੀਏ

119
00:06:16,953 --> 00:06:20,934
ਜੇਕਰ ਔਰਤ ਤੇ ਮਰਦ ਵੱਖਰਾ ਸੋਚਣ

120
00:06:20,934 --> 00:06:25,152
ਜੇਕਰ ਆਦਿਵਾਸੀ ਤੇ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜਾਂ ਦੇ ਮਰਦ ਤੇ ਔਰਤ

121
00:06:25,152 --> 00:06:27,135
ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ

122
00:06:27,135 --> 00:06:30,046
ਜੇਕਰ ਉਹ ਕੁਛ ਮਾਨਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਸਕਣ

123
00:06:30,046 --> 00:06:34,650
ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚਲੇ

124
00:06:34,650 --> 00:06:40,130
ਜੇਕਰ ਉਹ ਵਿਤਕਰੇ ਵਾਲੇ ਪੈਮਾਨਿਆਂ 
ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣ

125
00:06:40,130 --> 00:06:42,658
ਆਪਣੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ, ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ


126
00:06:42,658 --> 00:06:44,949
ਜੋ ਮੂਲ ਮਾਨਵੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਨ

127
00:06:44,949 --> 00:06:48,743
ਔਰਤਾਂ ਦੇ।

128
00:06:48,743 --> 00:06:53,987
ਪਿਆਰੇ ਭਰਾਵੋ ਤੇ ਭੈਣੋ, ਜਦ ਮਲਾਲਾ ਜੰਮੀ ਸੀ

129
00:06:53,987 --> 00:06:56,140
ਤੇ ਜਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ,

130
00:06:56,140 --> 00:06:57,414
ਤੁਸੀਂ ਯਕੀਨ ਮੰਨਿਓ

131
00:06:57,414 --> 00:07:02,391
ਮੈਨੂੰ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸੱਚਮੁਚ,

132
00:07:02,391 --> 00:07:06,173
ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਗਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ,

133
00:07:06,173 --> 00:07:08,293
ਯਕੀਨ ਮੰਨਿਓ

134
00:07:08,293 --> 00:07:12,274
ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ

135
00:07:12,274 --> 00:07:14,444
ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ

136
00:07:14,444 --> 00:07:17,480
ਮੈਂ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ

137
00:07:17,480 --> 00:07:20,765
ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ

138
00:07:20,765 --> 00:07:24,630
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ 
ਇਕ ਮਹਾਨ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਤੋਂ।

139
00:07:24,630 --> 00:07:29,639
ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਸੀ ਮਲਾਲਾਈ ਆਫ ਮੈਵੰਦ

140
00:07:29,639 --> 00:07:33,924
ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ 
ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਨਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।

141
00:07:33,924 --> 00:07:36,916
ਮਲਾਲਾ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ

142
00:07:36,916 --> 00:07:38,655
ਮੇਰੇ ਧੀ ਜੰਮਣ ਉੱਤੇ

143
00:07:38,655 --> 00:07:40,313
ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਆਏ

144
00:07:40,313 --> 00:07:42,281
ਅਤੇ ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ

145
00:07:42,281 --> 00:07:44,996
ਉਹ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਏ

146
00:07:44,996 --> 00:07:47,701
ਅਤੇ ਇਕ ਫੈਮਿਲੀ ਟ੍ਰੀ ਨਾਲ ਲਿਆਏ


147
00:07:47,701 --> 00:07:51,369
ਯੂਸਫਜ਼ਈ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਫੈਮਿਲੀ ਟ੍ਰੀ

148
00:07:51,369 --> 00:07:53,925
ਅਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਉਸ ਕੁਲ-ਰੁੱਖ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ

149
00:07:53,925 --> 00:07:59,978
ਉਸ ਵਿਚ 300 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ 
ਪੂਰਵਜਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ

150
00:07:59,978 --> 00:08:04,375
ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ 
ਉਹ ਸਾਰੇ ਮਰਦ ਸਨ।

151
00:08:04,375 --> 00:08:06,797
ਅਤੇ ਮੈਂ ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਕਲਮ ਉਠਾਈ

152
00:08:06,797 --> 00:08:08,801
ਆਪਣੇ ਨਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚੀ

153
00:08:08,801 --> 00:08:12,500
ਉਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆ, “ਮਲਾਲਾ”।

154
00:08:13,585 --> 00:08:16,355
ਅਤੇ ਜਦ ਉਹ ਥੋੜੀ ਵੱਡੀ ਹੋਈ

155
00:08:16,355 --> 00:08:19,938
ਜਦ ਉਹ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ

156
00:08:19,938 --> 00:08:23,474
ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਕਰਾਇਆ।

157
00:08:23,474 --> 00:08:26,380
ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਂਗੇ ਕਿ ਜ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕਰ ਕੀਤਾ

158
00:08:26,380 --> 00:08:28,882
ਕਿ ਮੈਂ ਇਕ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦਾਖਿਲ ਕਰਾਉਣ ਬਾਰੇ ?

159
00:08:28,882 --> 00:08:30,937
ਹਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਇਸਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

160
00:08:30,937 --> 00:08:34,022
ਇਹ ਭਲੇ ਹੀ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਨੈਡਾ ਵਿੱਚ

161
00:08:34,022 --> 00:08:37,849
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ

162
00:08:37,849 --> 00:08:40,307
ਪਰ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ,

163
00:08:40,307 --> 00:08:43,875
ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿਚ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿਚ

164
00:08:43,875 --> 00:08:47,489
ਇਹ ਇਕ ਕੁੜੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

165
00:08:47,489 --> 00:08:51,128
ਇਕ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਨਾਮ ਦਰਜ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ

166
00:08:51,128 --> 00:08:56,877
ਉਸਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲਣਾ।

167
00:08:56,877 --> 00:08:58,555
ਇਕ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦਾਖਿਲੇ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ

168
00:08:58,555 --> 00:09:02,237
ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ

169
00:09:02,237 --> 00:09:03,900
ਅਤੇ ਸੱਧਰਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ
ਦਾਖਿਲਾ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ

170
00:09:03,900 --> 00:09:07,412
ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ 
ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹੈ

171
00:09:07,412 --> 00:09:10,658
ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਲਈ।

172
00:09:10,658 --> 00:09:12,737
ਮੇਰੀਆਂ 4 ਭੈਣਾਂ ਹਨ

173
00:09:12,737 --> 00:09:16,051
ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਵੀ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੀ

174
00:09:16,051 --> 00:09:17,625
ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਂਗੇ

175
00:09:17,625 --> 00:09:21,719
ਦੋ ਹਫਤੇ ਪਹਿਲਾਂ

176
00:09:21,735 --> 00:09:26,018
ਜਦ ਮੈਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਵੀਜ਼ਾ ਫਾਰਮ ਭਰ ਰਿਹਾ ਸੀ

177
00:09:26,018 --> 00:09:30,683
ਅਤੇ ਮੈਂ ਫਾਰਮ ਵਿਚ 
ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਬਾਰੇ ਭਰ ਰਿਹਾ ਸੀ

178
00:09:30,683 --> 00:09:32,767
ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆ ਰਹੇ

179
00:09:32,767 --> 00:09:36,772
ਆਪਣੀਆਂ ਕੁਝ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਪੱਕੇ ਨਾਂ।

180
00:09:36,772 --> 00:09:38,621
ਅਤੇ ਕਾਰਨ ਸੀ

181
00:09:38,621 --> 00:09:41,913
ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਲਿਖੇ ਦੇਖੇ

182
00:09:41,913 --> 00:09:47,739
ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੇ, ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਉੱਪਰ।

183
00:09:47,739 --> 00:09:50,679
ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ

184
00:09:50,679 --> 00:09:54,212
ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਤੱਵਜੋ ਦਿੱਤੀ।

185
00:09:54,212 --> 00:09:58,525
ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਮੇਰੀਆਂ ਭੈਣਾਂ

186
00:09:58,525 --> 00:10:00,280
ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕੇ

187
00:10:00,280 --> 00:10:04,521
ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

188
00:10:04,521 --> 00:10:07,528
ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ

189
00:10:07,528 --> 00:10:11,200
ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀ ਅਕਲਮੰਦੀ ਦੀ।

190
00:10:11,200 --> 00:10:13,794
ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੈਠੇ

191
00:10:13,794 --> 00:10:15,453
ਜਦ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਘਰ ਆਉਣ।

192
00:10:15,453 --> 00:10:20,237
ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ 
ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਠਕਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚੱਲੇ।

193
00:10:20,237 --> 00:10:21,898
ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ਚੰਗੇ ਸੰਸਕਾਰ

194
00:10:21,898 --> 00:10:25,108
ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਿੱਚ 
ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

195
00:10:25,108 --> 00:10:28,771
ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ ਮਲਾਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦਾ

196
00:10:28,771 --> 00:10:31,507
ਮੈਂ ਇਹ ਸਾਰੇ ਚੰਗੇ ਸੰਸਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ

197
00:10:31,507 --> 00:10:36,050
ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ, ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ।

198
00:10:36,050 --> 00:10:40,429
ਮੈਂ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ।

199
00:10:40,429 --> 00:10:42,294
ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਬੱਚੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ,

200
00:10:42,294 --> 00:10:44,249
ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ

201
00:10:44,249 --> 00:10:49,318
ਕਿ ਉਹ ਆਗਿਆਕਾਰਿਤਾ ਦਾ ਸਬਕ ਭੁੱਲ ਜਾਣ।

202
00:10:49,318 --> 00:10:52,283
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ

203
00:10:52,283 --> 00:10:57,764
ਉਹ ਝੂਠੀ ਅਣਖ ਦਾ ਸਬਕ ਭੁੱਲ ਜਾਣ।

204
00:11:01,696 --> 00:11:05,681
ਪਿਆਰੇ ਭੈਣ ਤੇ ਭਰਾਵੋ

205
00:11:05,681 --> 00:11:10,264
ਅਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਦਿਆਂ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ

206
00:11:10,264 --> 00:11:13,886
ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ

207
00:11:13,886 --> 00:11:18,113
ਤਾਂ ਕਿ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ 
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਥਾਨ ਮਿਲ ਸਕੇ।

208
00:11:18,113 --> 00:11:21,326
ਪਰ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ 
ਇਕ ਨਵੀਂ ਸਮੱਸਿਆ ਆਣ ਪਈ।

209
00:11:21,326 --> 00:11:23,819
ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸੀ

210
00:11:23,819 --> 00:11:27,267
ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ।

211
00:11:27,267 --> 00:11:31,944
ਇਹ ਸੀ ਤਾਲਿਬਾਨ।

212
00:11:31,944 --> 00:11:35,632
ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਕ

213
00:11:35,632 --> 00:11:37,842
ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਉੱਪਰ

214
00:11:37,842 --> 00:11:44,037
ਸਾਰੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਆਰਥਿਕ 
ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ।

215
00:11:44,037 --> 00:11:47,584
ਸੈਂਕੜੇ ਸਕੂਲ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

216
00:11:47,584 --> 00:11:53,815
ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਉੱਪਰ 
ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

217
00:11:53,815 --> 00:11:57,521
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਕਾ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

218
00:11:57,521 --> 00:12:01,077
ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਜਾਣ ਉੱਪਰ ਵੀ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

219
00:12:01,077 --> 00:12:03,661
ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ,

220
00:12:03,661 --> 00:12:05,618
ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋੜੇ ਮਾਰੇ ਗਏ

221
00:12:05,618 --> 00:12:09,101
ਅਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

222
00:12:09,101 --> 00:12:10,975
ਲੱਖਾਂ ਪੀੜਤ ਸਨ,

223
00:12:10,975 --> 00:12:14,220
ਪਰ ਕੁਝ ਕੁ ਨੇ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ,

224
00:12:14,220 --> 00:12:16,444
ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਡਰਾਉਣੀ ਗੱਲ ਸੀ

225
00:12:16,444 --> 00:12:22,530
ਜਦ ਤੁਹਾਡੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਸਾਰੇ ਐਸੇ ਲੋਕ ਹੋਣ

226
00:12:22,530 --> 00:12:24,556
ਜੋ ਹੱਤਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਕੋੜੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਣ

227
00:12:24,556 --> 00:12:25,852
ਤੇ ਤੁਸੀਂ 
ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਬੋਲੋ

228
00:12:25,852 --> 00:12:30,059
ਇਹੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਡਰਾਉਣੀ ਗੱਲ ਹੈ।

229
00:12:30,059 --> 00:12:31,952
10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ,

230
00:12:31,952 --> 00:12:36,196
ਮਲਾਲਾ ਖੜੀ ਹੋਈ

231
00:12:36,196 --> 00:12:38,507
ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ।

232
00:12:38,507 --> 00:12:43,279
ਉਹਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਬਲੌਗ ਲਈ ਇਕ ਡਾਇਰੀ ਲਿਖੀ

233
00:12:43,279 --> 00:12:45,483
ਉਹਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ

234
00:12:45,483 --> 00:12:49,077
ਨਿਊਯੌਰਕ ਟਾਈਮਸ ਵਿਚ ਵਲੰਟੀਅਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ

235
00:12:49,077 --> 00:12:53,993
ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਹਰ ਸੰਭਵ ਮੰਚ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।

236
00:12:53,993 --> 00:12:58,381
ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਲੰਦ ਆਵਾਜ਼ ਸੀ।

237
00:12:58,381 --> 00:13:04,634
ਉਹ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਾਂਗ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਫੈਲ ਗਈ।

238
00:13:04,634 --> 00:13:06,486
ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ

239
00:13:06,486 --> 00:13:10,817
ਉਸਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ,

240
00:13:10,817 --> 00:13:13,666
ਅਤੇ 9 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਨੂੰ

241
00:13:13,666 --> 00:13:19,415
ਉਸਨੂੰ ਬਿੰਦ ਦੇ ਫਰਕ ਤੋਂ ਸਿਰ ਵਿਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

242
00:13:19,415 --> 00:13:23,560
ਇਹ ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਕਿਆਮਤ ਦਾ ਦਿਨ ਸੀ।

243
00:13:23,560 --> 00:13:29,379
ਦੁਨੀਆ ਇਕ ਵੱਡੇ ਬਲੈਕ ਹੋਲ ਵਰਗੀ ਜਾਪਣ ਲੱਗੀ।

244
00:13:29,379 --> 00:13:31,045
ਜਦ ਮੇਰੀ ਧੀ

245
00:13:31,045 --> 00:13:34,497
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਸੀ

246
00:13:34,497 --> 00:13:38,336
ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਘਰਵਾਲੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ

247
00:13:38,336 --> 00:13:41,438
“ਕੀ ਉਸ ਸਭ ਦਾ ਮੈਂ ਦੋਸ਼ੀ ਹਾਂ 


248
00:13:41,438 --> 00:13:45,114
ਜੋ ਸਾਡੀ ਧੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ?”

249
00:13:45,114 --> 00:13:47,635
ਅਤੇ ਉਹਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਕਿਹਾ

250
00:13:47,635 --> 00:13:50,146
“ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਾ ਮੰਨੋ।

251
00:13:50,146 --> 00:13:53,362
ਤੁਸੀਂ ਸਹੀ ਕੰਮ ਲਈ ਖੜੇ ਹੋਏ।

252
00:13:53,362 --> 00:13:55,497
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾਅ ਉੱਤੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ

253
00:13:55,497 --> 00:13:56,900
ਸੱਚਾਈ ਲਈ,

254
00:13:56,900 --> 00:13:58,081
ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ

255
00:13:58,081 --> 00:14:00,189
ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ,

256
00:14:00,189 --> 00:14:02,238
ਤੁਹਾਡੀ ਧੀ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਈ

257
00:14:02,238 --> 00:14:04,469
ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਈ।

258
00:14:04,469 --> 00:14:06,144
ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਸਹੀ ਰਾਸਤੇ ਉੱਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੀ

259
00:14:06,144 --> 00:14:09,517
ਅਤੇ ਰੱਬ ਉਹਨੂੰ ਬਚਾਵੇਗਾ।”

260
00:14:09,517 --> 00:14:12,863
ਇਹ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਮੇਰੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਾਅਨੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ

261
00:14:12,863 --> 00:14:16,974
ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਦੇ ਮੈਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਿਆ।

262
00:14:16,974 --> 00:14:21,094
ਜਦ ਮਲਾਲਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਸੀ

263
00:14:21,094 --> 00:14:24,341
ਤਾਂ ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਪੀੜਾ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੀ ਸੀ

264
00:14:24,341 --> 00:14:26,861
ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਿਰ ਵਿਚ ਅੱਤ ਦਾ ਦੁਖ ਰਿਹਾ ਸੀ,

265
00:14:26,861 --> 00:14:30,049
ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਨਸ ਕੱਟ ਗਈ ਸੀ

266
00:14:30,049 --> 00:14:32,501
ਮੈਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਭਰੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਦਿਖਦੇ ਸਨ

267
00:14:32,501 --> 00:14:38,038
ਆਪਣੀ ਘਰਵਾਲੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਉੱਤੇ।

268
00:14:38,038 --> 00:14:44,139
ਪਰ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਕਦੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।

269
00:14:44,139 --> 00:14:46,200
ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ,

270
00:14:46,200 --> 00:14:48,251
“ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਟੇਢੀ ਮੁਸਕਾਨ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹਾਂ

271
00:14:48,251 --> 00:14:50,993
ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਅਕੜ ਨਾਲ।

272
00:14:50,993 --> 00:14:53,072
ਮੈਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੀ। 
ਬਸ, ਤੁਸੀਂ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰੋ।”

273
00:14:53,072 --> 00:14:55,201
ਉਹ ਸਾਡਾ ਸਬਰ ਸੀ

274
00:14:55,201 --> 00:14:58,098
ਤੇ ਉਹੀ ਸਾਨੂੰ ਹੌਂਸਲਾ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ।

275
00:15:00,120 --> 00:15:04,341
ਪਿਆਰੇ ਭੈਣੋ ਤੇ ਭਰਾਵੋ,

276
00:15:04,341 --> 00:15:06,963
ਅਸੀਂ ਉਸ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ 
ਕਿਵੇਂ ਮਜਬੂਤ ਬਣਿਆ ਜਾਏ

277
00:15:06,963 --> 00:15:10,268
ਸਭ ਤੋਂ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਵੀ

278
00:15:10,268 --> 00:15:13,276
ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਨੂੰ 
ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ

279
00:15:13,276 --> 00:15:19,168
ਇਕ ਹਸਤੀ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ

280
00:15:19,168 --> 00:15:21,997
ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ 
ਲਈ ਲੜਦੀ ਹੋਈ ਵੀ

281
00:15:21,997 --> 00:15:27,290
ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ 16 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕੁੜੀ ਹੈ

282
00:15:27,290 --> 00:15:32,422
ਸਕੂਲ ਦਾ ਕੰਮ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਰੋਂਦੀ ਹੈ।

283
00:15:32,422 --> 00:15:34,490
ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੀ ਹੈ

284
00:15:34,490 --> 00:15:38,213
ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ।

285
00:15:38,213 --> 00:15:40,616
ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ

286
00:15:40,616 --> 00:15:44,108
ਮੇਰੇ ਪਾਲਨ-ਪੋਸ਼ਨ ਵਿਚ ਐਸਾ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ

287
00:15:44,108 --> 00:15:46,648
ਜਿਸਨੇ ਮਲਾਲਾ ਨੂੰ ਐਸਾ ਨਿਡਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ

288
00:15:46,648 --> 00:15:51,140
ਐਸਾ ਸਾਹਸੀ, ਐਸਾ ਬੁਲਾਰਾ ਅਤੇ
ਐਸਾ ਸੰਤੁਲਿਤ ਬਣਾਇਆ ?

289
00:15:51,140 --> 00:15:57,415
ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, 
ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਨਾ ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਮੈਂ ਕੀ ਕੀਤਾ।

290
00:15:57,415 --> 00:16:01,276
ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਮੈਂ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।

291
00:16:01,276 --> 00:16:06,533
ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਪਰ ਨਹੀਂ ਕੁਤਰੇ, ਬਸ ਅਜੇ ਏਨਾ ਹੀ।

292
00:16:06,533 --> 00:16:09,415
ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰੀਆ।

293
00:16:09,415 --> 00:16:14,911
(ਤਾੜੀਆਂ)

294
00:16:14,911 --> 00:16:18,911
ਸ਼ੁਕਰੀਆ। ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰੀਆ। (ਤਾੜੀਆਂ)