0:00:08.081,0:00:12.391
1942'de Albert Einstein,[br]Oxford Üniversitesi'nde ders veriyordu

0:00:12.791,0:00:15.711
ve bir gün son sınıf fizik öğrencilerine

0:00:15.711,0:00:17.981
bir fizik sınavı yaptı.

0:00:18.421,0:00:21.050
Kampüste asistanıyla yürüyordu

0:00:21.050,0:00:24.372
ve asistan birden[br]Albert Einstein'a baktı ve dedi ki

0:00:24.372,0:00:28.531
''Dr. Einstein, [br]son sınıf fizik öğrencilerine

0:00:28.531,0:00:30.971
yaptığınız bu sınav

0:00:30.971,0:00:35.251
bir yıl önce aynı öğrencilere[br]yaptığınız sınavın

0:00:35.251,0:00:37.073
aynısı değil mi?''

0:00:38.563,0:00:41.673
''Evet evet,'' dedi Albert Einstein,[br]''tam olarak aynısı.''

0:00:42.703,0:00:46.312
''Ama Dr. Einstein, bunu nasıl[br]yaparsınız?'' dedi asistan.

0:00:46.682,0:00:49.702
''Cevaplar değişti.'' dedi Einstein.

0:00:50.342,0:00:52.782
(Kahkahalar)

0:00:56.722,0:00:58.283
Cevaplar değişti.

0:00:58.283,0:01:02.033
Başka bir deyişle, 1942'de doğru[br]olan bugün daha da doğru.

0:01:02.033,0:01:04.722
Soruların aynı olabileceği[br]ama cevapların değiştiği

0:01:04.722,0:01:06.753
bir dünyada yaşıyoruz.

0:01:06.753,0:01:11.012
Başka bir deyişle, sizi buraya getiren[br]şey artık ileriye götürmeyecek.

0:01:11.012,0:01:13.873
Eğer daha önce hiç almadığınız[br]sonuçlar almak istiyorsanız,

0:01:13.873,0:01:17.593
daha önce hiç yapmadığınız[br]şeyleri yapmaya başlamalısınız.

0:01:18.273,0:01:22.612
Bugün için anahtar soru tabii ki:[br]Deliliğin bir yöntemi var mı?

0:01:22.992,0:01:27.583
Gerçekten etkileyici sonuçlar yaratmak[br]için imkansız şeyler yapmamızın

0:01:27.583,0:01:30.424
her birimiz için bir yolu var mı?

0:01:30.634,0:01:33.794
İyi haber şu ki, sorunun cevabı 'evet'.

0:01:34.144,0:01:36.154
Çünkü bugün açıklayacağım şey

0:01:36.344,0:01:41.464
yüksek performans söz konusu olduğunda[br]çoğunluğun hep neden yanıldığı

0:01:42.134,0:01:44.104
ve bunu sahip olduğunuz her şeyden

0:01:44.104,0:01:47.484
elde edebileceğiniz her şeye ulaşmada[br]nasıl kullanabileceğiniz.

0:01:48.714,0:01:52.374
Ama öncelikle size[br]çok çok ilginç bir gözlemden

0:01:52.874,0:01:54.215
bahsetmeme izin verin.

0:01:54.215,0:01:57.815
İnsanlar, takımlar ve kuruluşlar[br]ne zaman duvara toslasa,

0:01:58.195,0:02:00.374
iki şeyden birini yapmaya meyillidir,

0:02:00.374,0:02:05.554
ya aynı şeyi daha fazla yaparlar [br]ya da aynı şeyi daha az yaparlar.

0:02:05.784,0:02:07.554
Ama çok nadiren gördüğünüz şey

0:02:07.554,0:02:10.895
farklı şeyler yapmaya başlamalarıdır.

0:02:11.235,0:02:13.314
Eğer verilere bakarsanız, bu ilginç,

0:02:13.314,0:02:17.814
insanların yaklaşık %3'ü [br]farklı şeyler yapmaya meyillidir.

0:02:18.684,0:02:22.716
Kalan %97, steroid almış[br]bir tür çılgın enerji tavşanı gibi

0:02:23.226,0:02:26.486
duvara toslamaya devam eder.

0:02:28.246,0:02:29.826
Neden?

0:02:30.786,0:02:33.974
Burada ne olduğunu anlamak için[br]başka bir soru sormamız gerekiyor.

0:02:33.974,0:02:37.696
Kendimize sormamız gereken soru:[br]Düşünmenin amacı nedir?

0:02:38.176,0:02:40.086
Düşünmenin amacı nedir?

0:02:41.116,0:02:43.536
Bu soruyu bir beyin bilimcisine sorarsanız

0:02:43.536,0:02:44.986
beyin bilimci der ki,

0:02:44.986,0:02:48.166
''Düşünmenin amacı[br]düşünmeyi durdurmaktır.''

0:02:49.626,0:02:51.736
Düşünmenin amacı düşünmeyi durdurmaktır.

0:02:51.736,0:02:53.026
Bununla ne demek istiyor?

0:02:53.026,0:02:54.018
İşte şunu:

0:02:54.018,0:02:57.797
Düşünme bir yüksek enerji faaliyetidir;[br]çok fazla enerji gerektirir.

0:02:57.797,0:03:01.720
Yani ne zaman düşünsek,[br]olabildiğince kısa düşünmeye çalışırız

0:03:01.720,0:03:04.938
ve sonra otomatik pilota döneriz.

0:03:06.528,0:03:10.518
Hayatımızın %95'inden fazlasını[br]otomatik pilotta geçiririz.

0:03:11.958,0:03:13.918
Örneğin, araba kullanıyorsunuzdur

0:03:13.918,0:03:16.788
ve, vay canına![br]Son yarım saatte ne yaptım? dersiniz.

0:03:16.788,0:03:19.779
Bu sizin otomatik pilottaki beyninizdir.

0:03:21.009,0:03:22.159
Başka bir örnek,

0:03:22.159,0:03:27.189
şu anda birçoğunuz beni[br]otomatik pilotta dinliyorsunuz.

0:03:29.149,0:03:31.099
Kimler olduğunu biliyorum.

0:03:31.099,0:03:33.320
(Kahkahalar)

0:03:35.400,0:03:37.930
Şöyle bir şey var, [br]eğer beyniniz otomatik pilottaysa,

0:03:37.930,0:03:40.801
bu bilim insanlarının mental miyopi dediği

0:03:40.801,0:03:43.710
tünel görüşü olarak da [br]bilinen şeye yol açar.

0:03:44.710,0:03:47.501
Tünel görüşüne sahipseniz[br]bu biraz problem, çünkü bu durum

0:03:47.501,0:03:50.913
insanların kendi performansları[br]konusunda kafalarını karıştırır.

0:03:50.913,0:03:54.302
Birçok insanın, arabada oturup[br]dikiz aynasına bakan

0:03:54.302,0:03:56.751
ve rakibini görüp

0:03:56.751,0:03:59.780
onu çok geride ve kendini birinci sanan

0:03:59.780,0:04:01.911
vasat bir yarış sürücüsü gibi davrananarak

0:04:01.911,0:04:04.700
yaşamını sürdürmesinin sebebi budur.

0:04:04.910,0:04:07.602
(Kahkahalar)

0:04:11.172,0:04:14.472
Yani, baylar ve bayanlar,[br]kutunun içinde düşünme eğilimindeyiz

0:04:14.472,0:04:16.851
ve kutu burada çok iyi bir metafor.

0:04:17.011,0:04:19.372
Bir kutu çizmeme izin verin.

0:04:20.752,0:04:22.852
Eğer kutuya yakından bakarsanız

0:04:22.852,0:04:26.492
bu kutunun sınırlarının çok iyi[br]tanımlandığını görürsünüz.

0:04:27.352,0:04:30.902
Tanımlanmış sınırların içinde düşünürüz.[br]Bir örnek vereceğim.

0:04:30.902,0:04:36.702
Sınırlarımızdan biri yasal sınır,[br]yasal çerçevede düşünürüz.

0:04:37.282,0:04:38.482
Size bir örnek vereceğim.

0:04:38.482,0:04:44.291
Çok azınız sıradaki harika girişimini[br]finanse etmek için yanındaki kişinin

0:04:44.291,0:04:47.503
cüzdanını çalmayı düşünüyor.

0:04:49.513,0:04:51.552
En azından öyle umuyorum.

0:04:52.132,0:04:55.392
Yasal sınırlar içinde düşünürüz[br]ama elbette başka sınırlar da var.

0:04:55.392,0:04:58.313
Teknolojik sınırlar, fiziksel sınırlar[br]içinde düşünürüz,

0:04:58.313,0:05:01.073
ama ayrıca ahlaki sınırlar[br]içinde düşünürüz.

0:05:01.073,0:05:03.653
Bu nedenle kutunun içinde düşünürüz.

0:05:03.993,0:05:06.881
En azından, düşündüğümüz bu.

0:05:07.821,0:05:12.153
Gerçek şu ki içinde düşündüğümüz[br]kutu daha çok şöyle görünüyor.

0:05:18.133,0:05:20.342
Arkadakilerin görememe nedeni

0:05:20.342,0:05:22.443
kutunun çok küçük olması.

0:05:22.443,0:05:24.853
(Kahkahalar)

0:05:26.283,0:05:28.823
Bu kutunun ne kadar küçük[br]olabileceğini göstereyim.

0:05:28.823,0:05:32.303
Örneğin, deseydim ki ''Yiyecek bir şeyler[br]alalım, akşam yemeği yiyelim,''

0:05:32.303,0:05:34.873
bunun için seçenekler neler olurdu?

0:05:34.873,0:05:37.933
Muhtemelen 'Pizza alalım,' [br]'Restorana gidelim,' 'Evde pişirelim'

0:05:37.933,0:05:41.865
gibi her türlü harika fikirle gelirdiniz.

0:05:42.605,0:05:46.234
Ama inanıyorum ki çok azınız[br]elini kaldırıp der ki

0:05:46.234,0:05:48.914
''Hey, yakındaki otoyola gidelim,

0:05:48.914,0:05:51.905
yol kenarından varsa [br]birkaç ölü hayvan toplayalım

0:05:51.905,0:05:54.805
ve kendimize çıtı çıtır bir[br]akşam yemeği hazırlayalım."

0:05:55.384,0:05:58.114
(Kahkahalar)

0:05:58.775,0:06:01.074
Bu rahatsız edici bir düşünce.

0:06:02.744,0:06:04.034
Ama komik olan şu,

0:06:04.034,0:06:07.115
dünyadaki birçok insan için[br]bu çok normal bir cevap olurdu,

0:06:07.115,0:06:08.754
bunda yanlış bir şey yok.

0:06:08.754,0:06:11.155
Bu bize, içinde düşündüğümüz kutunun

0:06:11.155,0:06:13.915
aslında çok çok küçük olduğunu gösteriyor.

0:06:14.295,0:06:18.756
Sektörünüze veya profesyonel[br]alanınıza yakından bakarsanız,

0:06:18.756,0:06:21.815
siz de çok küçük bir kutunun[br]içinde düşünüyorsunuz.

0:06:23.465,0:06:27.055
Bu kutunun sınırları sektörel standartlar[br]veya sektör normları

0:06:27.055,0:06:28.915
olarak adlandırılıyor.

0:06:29.895,0:06:32.986
Örneğin, restoran işindeyseniz

0:06:32.986,0:06:36.586
sektör standardı insanların[br]sizin işletmenize gelip

0:06:36.586,0:06:38.726
yemek yemesi ve ödemesidir.

0:06:38.726,0:06:41.676
Standart budur; herkes böyle yapıyor.

0:06:42.466,0:06:45.337
Başka bir örnek, bankacılık işindeyseniz

0:06:45.337,0:06:48.577
norm, insanların size para vermesi,[br]çok teşekkür ederim demeniz

0:06:48.577,0:06:50.447
ve parayı başka birine vermenizdir.

0:06:50.447,0:06:51.458
(Kahkahalar)

0:06:51.458,0:06:53.436
Yani, bankacılık bu!

0:06:55.486,0:06:59.017
Bunlar standartlar, sektör veya[br]profesyonel alandaki normlar.

0:06:59.017,0:07:00.637
Ama bilmeniz gereken şu:

0:07:00.637,0:07:04.497
'norm' kelimesi 'normal' in kısaltmasıdır.

0:07:05.027,0:07:08.108
Başka bir deyişle,[br]herkesin yaptığını yaparsanız

0:07:08.108,0:07:10.398
herkesin elde ettiği[br]sonuçları elde edersiniz

0:07:10.398,0:07:13.068
ve bunlar 'normal' sonuçlar olur.

0:07:13.998,0:07:18.767
Ama şu var ki, bugün peşinde[br]olduğumuz şey olağanüstü sonuçlar.

0:07:19.698,0:07:23.809
Yani anahtar soru tabii ki şu:[br]Kendinizi kutunun dışına nasıl atarsınız?

0:07:23.809,0:07:26.819
Sektörünüzün veya profesyonel[br]alanınızın bu çok küçük kutusunun

0:07:26.819,0:07:29.307
dışına çıkın ve harika[br]inovasyonların olduğu

0:07:30.757,0:07:32.698
mutlu yere geçin.

0:07:32.698,0:07:34.368
Bunu nasıl yapabilirsiniz?

0:07:34.638,0:07:36.159
Size Londra taksi sürücülerinin

0:07:36.159,0:07:38.809
ilginç vakasını anlatayım.

0:07:40.099,0:07:42.769
Eğer Londra'da bir taksi[br]sürücüsü olmak istiyorsanız

0:07:42.769,0:07:47.158
tüm şehri ezbere bilmeniz gerekiyor[br]ve buna 'Bilgi' deniyor.

0:07:47.158,0:07:50.419
'Bilgi'nin kafanıza girmesinin[br]yıllar alacağını düşünebilirsiniz.

0:07:50.799,0:07:55.270
Ve eğer taksi işinizi hızla geliştirmek[br]istiyorsanız bu biraz problem.

0:07:55.775,0:07:57.680
O nedenle kendilerine bir soru sordular:

0:07:57.680,0:08:00.050
Londra hakkında hiçbir şey bilmeyen

0:08:00.050,0:08:03.530
taksi sürücülerini işe alırken

0:08:03.530,0:08:06.980
aynı zamanda nasıl [br]taksi işimizi hızla geliştirebiliriz?

0:08:08.210,0:08:10.821
Sonra çok dahiyane bir çözüm buldular.

0:08:10.821,0:08:13.540
Aslında, iki tür taksi yapalım dediler.

0:08:13.540,0:08:18.461
Biri normal taksi, diğerinin üstünde[br]''Bu taksinin sürücüsü

0:08:18.461,0:08:22.630
Londra hakkında hiçbir şey bilmiyor [br]ama yolu tarif ederseniz mutlu olur.''

0:08:22.630,0:08:25.080
(Kahkahalar)

0:08:25.080,0:08:29.901
yazan büyük bir tabela olsun.

0:08:31.131,0:08:34.311
Bu mükemmel bir çözümdü çünkü[br]Londra'da yaşayıp şehri çok iyi bilen

0:08:34.311,0:08:37.100
ve nihayet , nihayet, nihayet

0:08:37.100,0:08:42.001
takside patronculuk oynayabilecek[br]insanların ilgisini çekti.

0:08:42.001,0:08:44.501
(Kahkahalar)

0:08:45.381,0:08:46.881
Zekice!

0:08:47.631,0:08:50.681
Baylar ve bayanlar, bu kulağa[br]çok tatlı bir hikaye gibi geliyor

0:08:50.681,0:08:53.231
ama gözle görülenden çok daha fazlası var.

0:08:53.231,0:08:55.602
Çünkü bulduğumuz şey şu,[br]insanlar sonunda

0:08:55.602,0:08:59.251
sektörlerindeki ya da [br]profesyonel alanlarındaki

0:08:59.251,0:09:02.781
standartları veya normları[br]kırmaya karar verdiklerinde

0:09:02.781,0:09:06.216
çığır açan yenilikler, olağanüstü[br]sonuçlar ortaya çıkıyor.

0:09:07.516,0:09:09.157
Bunu tekrar tekrar görüyorsunuz.

0:09:09.157,0:09:11.971
Örneğin, bir mobilya işine[br]sahip olsaydınız

0:09:11.971,0:09:14.391
ve bir gün müşterilerinizin mobilyalarını

0:09:14.391,0:09:17.361
artık monte etmemeye karar verseydiniz,

0:09:18.061,0:09:21.642
muhtemelen sonunda[br]IKEA adlı şirket olurdunuz.

0:09:23.572,0:09:25.902
Başka bir örnek, bilgisayar işindesiniz

0:09:25.902,0:09:28.551
ve bir gün bilgisayarları [br]fiziki bir mağaza olmadan

0:09:28.551,0:09:30.965
satmaya karar veriyorsunuz,

0:09:31.925,0:09:35.832
muhtemelen sonunda Dell Bilgisayar[br]adında bir şirket olurdunuz.

0:09:38.122,0:09:42.322
Baylar ve bayanlar, bunun bize söylediği,[br]çılgınlığın bir metodu var.

0:09:42.962,0:09:45.991
Ve iş yüksek performansa geldiğinde

0:09:45.991,0:09:48.832
çoğunluğun her zaman yanıldığını anlayıp

0:09:48.832,0:09:52.902
sonunda işleri düzeltmeyi [br]bırakmak fırsatını yakalar

0:09:53.242,0:09:56.731
ve bunun yerine[br]büyük inovasyona geçersiniz.

0:09:58.651,0:10:00.522
Hanımlar ve beyler,

0:10:00.522,0:10:03.862
Roma İmparatoru Marcus Aurelius

0:10:03.862,0:10:05.592
şöyle demiş,

0:10:05.592,0:10:09.712
hayatın amacı [br]çoğunluğun tarafını tutmak değildir,

0:10:10.352,0:10:12.352
hayatın amacı ancak

0:10:12.352,0:10:16.313
klinik deliler sınıfına[br]dahil olmaktan kaçmaktır.

0:10:18.703,0:10:21.282
Eğer herkesin yaptığı şeyi yapıyorsanız,

0:10:21.282,0:10:24.822
kendinizi farklılaştırmazsınız[br]ve muhtemelen sıkışmışsınız.

0:10:25.472,0:10:27.993
Yüksek performansa gelindiğinde

0:10:27.993,0:10:30.873
çoğunluğun her zaman yanılma nedeni bu.

0:10:31.803,0:10:33.353
Bildiğimiz bu.

0:10:33.353,0:10:38.104
İnsanların %3'ünün olağanüstü[br]sonuçlara ulaşabildiğini biliyoruz.

0:10:38.844,0:10:42.813
Her biriniz sektör[br]standartlarınızı ve normlarınızı

0:10:42.813,0:10:44.773
kırmaya karar vererek

0:10:44.773,0:10:48.323
bugünden itibaren bu %3'ün[br]bir parçası olabilirsiniz.

0:10:49.553,0:10:51.573
Alternatif olarak tabii ki

0:10:51.573,0:10:54.223
sonunda %3 için çalışan

0:10:54.223,0:10:57.973
%97'nin bir parçası da olabilirsiniz.

0:10:57.973,0:11:00.073
(Kahkahalar)

0:11:00.073,0:11:04.443
Bugünden itibaren, bu karar tamamen sizin.

0:11:04.933,0:11:06.164
Çok teşekkürler.

0:11:06.164,0:11:08.954
(Alkışlar)