[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.52,0:00:04.12,Default,,0000,0000,0000,,Het heelal krioelt van de planeten. Dialogue: 0,0:00:04.12,0:00:05.99,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil dat we in het volgende decennium Dialogue: 0,0:00:05.99,0:00:08.39,Default,,0000,0000,0000,,een ruimtetelescoop bouwen \Ndie beelden kan maken Dialogue: 0,0:00:08.39,0:00:10.70,Default,,0000,0000,0000,,van een Aarde in de buurt \Nvan een andere ster Dialogue: 0,0:00:10.70,0:00:13.23,Default,,0000,0000,0000,,en erachter komen \Nof er leven zou kunnen zijn. Dialogue: 0,0:00:13.23,0:00:15.97,Default,,0000,0000,0000,,Mijn collega's van het NASA\NJet Propulsion Laboratorium Dialogue: 0,0:00:15.97,0:00:18.25,Default,,0000,0000,0000,,in Princeton en ik werken aan technologie Dialogue: 0,0:00:18.25,0:00:21.79,Default,,0000,0000,0000,,die net dat in de komende jaren \Nkan gaan doen. Dialogue: 0,0:00:21.79,0:00:23.78,Default,,0000,0000,0000,,Astronomen geloven nu dat elke ster Dialogue: 0,0:00:23.78,0:00:25.72,Default,,0000,0000,0000,,in de Melkweg een planeet heeft, Dialogue: 0,0:00:25.72,0:00:27.70,Default,,0000,0000,0000,,en ze speculeren dat tot een vijfde ervan Dialogue: 0,0:00:27.70,0:00:29.28,Default,,0000,0000,0000,,een Aarde-achtige planeet heeft Dialogue: 0,0:00:29.28,0:00:30.76,Default,,0000,0000,0000,,die leven zou kunnen herbergen, Dialogue: 0,0:00:30.76,0:00:32.52,Default,,0000,0000,0000,,maar zo hebben we er nog geen gezien. Dialogue: 0,0:00:32.52,0:00:35.26,Default,,0000,0000,0000,,We hebben ze alleen \Nindirect waargenomen. Dialogue: 0,0:00:35.26,0:00:38.49,Default,,0000,0000,0000,,Dit is NASA's beroemde beeld \Nvan de bleekblauwe stip. Dialogue: 0,0:00:38.49,0:00:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Het is in 1990 gemaakt \Ndoor de Voyager ruimtesonde. Dialogue: 0,0:00:41.14,0:00:44.05,Default,,0000,0000,0000,,Ze keerde zich om bij het verlaten \Nvan het zonnestelsel Dialogue: 0,0:00:44.05,0:00:45.76,Default,,0000,0000,0000,,om een foto van de Aarde te nemen Dialogue: 0,0:00:45.76,0:00:48.08,Default,,0000,0000,0000,,op zes miljard kilometer afstand. Dialogue: 0,0:00:48.08,0:00:49.65,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil zo’n foto maken Dialogue: 0,0:00:49.65,0:00:52.08,Default,,0000,0000,0000,,van een Aarde-achtige planeet \Nbij een andere ster. Dialogue: 0,0:00:52.08,0:00:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Waarom deden we dat niet? \NWaarom is dat zo moeilijk? Dialogue: 0,0:00:54.86,0:00:56.05,Default,,0000,0000,0000,,Stel je voor dat we Dialogue: 0,0:00:56.05,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,de Hubble Ruimtetelescoop Dialogue: 0,0:00:58.00,0:00:59.70,Default,,0000,0000,0000,,omdraaien en verplaatsen Dialogue: 0,0:00:59.70,0:01:01.23,Default,,0000,0000,0000,,naar de baan van Mars. Dialogue: 0,0:01:01.23,0:01:04.49,Default,,0000,0000,0000,,Dan kregen we \Neen wat wazig beeld van de Aarde, Dialogue: 0,0:01:04.51,0:01:07.97,Default,,0000,0000,0000,,want het is een vrij kleine telescoop\Nin de buurt van Mars. Dialogue: 0,0:01:07.97,0:01:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Nu gaan we tien keer verder weg. Dialogue: 0,0:01:10.20,0:01:11.99,Default,,0000,0000,0000,,Hier zitten we op de baan van Uranus. Dialogue: 0,0:01:11.99,0:01:14.94,Default,,0000,0000,0000,,Het is kleiner geworden, \Nmet minder detail, minder resolutie. Dialogue: 0,0:01:14.94,0:01:16.59,Default,,0000,0000,0000,,We zien nog steeds een kleine maan. Dialogue: 0,0:01:16.59,0:01:18.17,Default,,0000,0000,0000,,Nog tien keer verder weg Dialogue: 0,0:01:18.17,0:01:20.30,Default,,0000,0000,0000,,staan we aan de rand \Nvan het zonnestelsel, Dialogue: 0,0:01:20.30,0:01:21.30,Default,,0000,0000,0000,,bij de Kuipergordel. Dialogue: 0,0:01:21.30,0:01:23.73,Default,,0000,0000,0000,,Maan en Aarde \Nzijn niet meer te onderscheiden. Dialogue: 0,0:01:23.73,0:01:25.63,Default,,0000,0000,0000,,Het bleekblauwe stipje \Nvan Carl Sagan. Dialogue: 0,0:01:25.63,0:01:28.30,Default,,0000,0000,0000,,Maar laten we nog maar eens \Ntien keer verder weg gaan. Dialogue: 0,0:01:28.30,0:01:29.93,Default,,0000,0000,0000,,Hier zijn we bij de Oortwolk, Dialogue: 0,0:01:29.93,0:01:31.49,Default,,0000,0000,0000,,buiten het zonnestelsel, Dialogue: 0,0:01:31.49,0:01:33.10,Default,,0000,0000,0000,,en we zien de zon Dialogue: 0,0:01:33.10,0:01:35.86,Default,,0000,0000,0000,,nu veel dichter bij de planeet Dialogue: 0,0:01:35.88,0:01:38.01,Default,,0000,0000,0000,,Nog eens tien keer verder weg Dialogue: 0,0:01:38.01,0:01:39.66,Default,,0000,0000,0000,,zijn we bij Alpha Centauri, Dialogue: 0,0:01:39.66,0:01:40.90,Default,,0000,0000,0000,,de dichtstbijzijnde ster, Dialogue: 0,0:01:40.90,0:01:42.25,Default,,0000,0000,0000,,en de planeet is verdwenen. Dialogue: 0,0:01:42.25,0:01:44.86,Default,,0000,0000,0000,,We zien alleen nog \Neen grote stralende ster Dialogue: 0,0:01:44.86,0:01:47.82,Default,,0000,0000,0000,,die tien miljard keer helderder is \Ndan de planeet, Dialogue: 0,0:01:47.82,0:01:49.62,Default,,0000,0000,0000,,in dat kleine rode cirkeltje. Dialogue: 0,0:01:49.62,0:01:51.82,Default,,0000,0000,0000,,Dat willen we zien. \NDaarom is het moeilijk. Dialogue: 0,0:01:51.82,0:01:54.14,Default,,0000,0000,0000,,Het licht van de ster \Nondergaat diffractie. Dialogue: 0,0:01:54.14,0:01:56.02,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt verstrooid \Nin de telescoop, Dialogue: 0,0:01:56.02,0:01:57.54,Default,,0000,0000,0000,,vandaar dat lichtsterk beeld Dialogue: 0,0:01:57.54,0:01:58.99,Default,,0000,0000,0000,,dat de planeet overspoelt. Dialogue: 0,0:01:58.99,0:02:00.41,Default,,0000,0000,0000,,Om de planeet te kunnen zien, Dialogue: 0,0:02:00.41,0:02:02.67,Default,,0000,0000,0000,,moeten we iets aan dat licht doen. Dialogue: 0,0:02:02.67,0:02:03.74,Default,,0000,0000,0000,,Dat moeten we kwijt. Dialogue: 0,0:02:03.74,0:02:05.35,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb veel collega’s die werken Dialogue: 0,0:02:05.35,0:02:07.12,Default,,0000,0000,0000,,aan geweldige technologieën, Dialogue: 0,0:02:07.12,0:02:09.13,Default,,0000,0000,0000,,maar vandaag wil ik \Nhet hebben over een Dialogue: 0,0:02:09.13,0:02:10.67,Default,,0000,0000,0000,,die ik de coolste vind, Dialogue: 0,0:02:10.67,0:02:12.54,Default,,0000,0000,0000,,en met waarschijnlijk de meeste kans Dialogue: 0,0:02:12.54,0:02:14.60,Default,,0000,0000,0000,,om binnen 10 jaar \Neen Aarde te vinden. Dialogue: 0,0:02:14.60,0:02:16.48,Default,,0000,0000,0000,,Het idee komt \Nvan Lyman Spitzer, Dialogue: 0,0:02:16.48,0:02:19.64,Default,,0000,0000,0000,,die in 1962 de ruimtetelescoop bedacht. Dialogue: 0,0:02:19.64,0:02:21.76,Default,,0000,0000,0000,,Hij liet zich inspireren \Ndoor een eclips. Dialogue: 0,0:02:21.76,0:02:24.49,Default,,0000,0000,0000,,Jullie hebben allemaal ooit\Neen zonsverduistering gezien. Dialogue: 0,0:02:24.49,0:02:25.98,Default,,0000,0000,0000,,De maan komt dan voor de zon. Dialogue: 0,0:02:25.98,0:02:27.74,Default,,0000,0000,0000,,Ze blokkeert het meeste licht Dialogue: 0,0:02:27.74,0:02:30.12,Default,,0000,0000,0000,,zodat we de lichtzwakke corona \Nkunnen zien. Dialogue: 0,0:02:30.12,0:02:31.78,Default,,0000,0000,0000,,Als ik mijn duim omhoog houd Dialogue: 0,0:02:31.78,0:02:34.36,Default,,0000,0000,0000,,en die spot\Nrecht voor mijn oog blokkeer, Dialogue: 0,0:02:34.36,0:02:36.28,Default,,0000,0000,0000,,zie ik de achterste rij. Dialogue: 0,0:02:36.28,0:02:37.58,Default,,0000,0000,0000,,Hoe komt dat? Dialogue: 0,0:02:37.58,0:02:39.52,Default,,0000,0000,0000,,Nou, de maan Dialogue: 0,0:02:39.52,0:02:41.94,Default,,0000,0000,0000,,werpt een schaduw op de aarde. Dialogue: 0,0:02:41.94,0:02:45.17,Default,,0000,0000,0000,,We zetten een telescoop \Nof een camera in die schaduw, Dialogue: 0,0:02:45.17,0:02:46.68,Default,,0000,0000,0000,,en kijken naar de zon. Dialogue: 0,0:02:46.68,0:02:48.32,Default,,0000,0000,0000,,Het meeste licht is nu weg Dialogue: 0,0:02:48.32,0:02:51.68,Default,,0000,0000,0000,,en we kunnen de lichtzwakke, \Nfijne structuur in de corona zien. Dialogue: 0,0:02:51.69,0:02:54.36,Default,,0000,0000,0000,,Spitzer stelde voor dat we dit \Nin de ruimte zouden doen. Dialogue: 0,0:02:54.36,0:02:57.13,Default,,0000,0000,0000,,We bouwen een groot scherm, \Nwe sturen het de ruimte in, Dialogue: 0,0:02:57.13,0:02:58.67,Default,,0000,0000,0000,,we zetten het voor de ster Dialogue: 0,0:02:58.67,0:03:00.96,Default,,0000,0000,0000,,en blokkeren \Nhet grootste deel van het licht. Dialogue: 0,0:03:00.96,0:03:03.98,Default,,0000,0000,0000,,Dan plaatsen we een ruimtetelescoop \Nin de schaduw, Dialogue: 0,0:03:03.98,0:03:05.76,Default,,0000,0000,0000,,en hopla, daar zien we de planeten. Dialogue: 0,0:03:05.76,0:03:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Zo zou het er ongeveer uitzien. Dialogue: 0,0:03:08.42,0:03:09.66,Default,,0000,0000,0000,,Daar is dat grote scherm, Dialogue: 0,0:03:09.66,0:03:10.88,Default,,0000,0000,0000,,en er zijn geen planeten, Dialogue: 0,0:03:10.88,0:03:13.39,Default,,0000,0000,0000,,want helaas werkt het niet\Nbijster goed, Dialogue: 0,0:03:13.39,0:03:15.73,Default,,0000,0000,0000,,omdat licht golft, Dialogue: 0,0:03:15.73,0:03:17.99,Default,,0000,0000,0000,,en golven diffracteren \Nrond dat scherm Dialogue: 0,0:03:17.99,0:03:19.77,Default,,0000,0000,0000,,net zoals in de telescoop. Dialogue: 0,0:03:19.77,0:03:22.91,Default,,0000,0000,0000,,Net als water in een stroom\Nom een rots buigt, Dialogue: 0,0:03:22.91,0:03:24.70,Default,,0000,0000,0000,,zo verknoeit al dat licht de schaduw. Dialogue: 0,0:03:24.70,0:03:27.37,Default,,0000,0000,0000,,Het is geen goede schaduw. \NWe zien geen planeten. Dialogue: 0,0:03:27.37,0:03:28.82,Default,,0000,0000,0000,,Spitzer kende de oplossing. Dialogue: 0,0:03:28.82,0:03:31.99,Default,,0000,0000,0000,,Door 'veerachtige' structuren \Nverzachten de randen Dialogue: 0,0:03:31.99,0:03:33.61,Default,,0000,0000,0000,,en controleren we \Nde diffractie. Dialogue: 0,0:03:33.61,0:03:35.13,Default,,0000,0000,0000,,Dan kunnen we planeten zien. Dialogue: 0,0:03:35.13,0:03:37.08,Default,,0000,0000,0000,,In de laatste 10 jaar hebben we daarvoor Dialogue: 0,0:03:37.08,0:03:38.97,Default,,0000,0000,0000,,de optimale oplossingen gevonden. Dialogue: 0,0:03:38.97,0:03:42.50,Default,,0000,0000,0000,,Het ziet er een beetje zo uit. Dialogue: 0,0:03:42.50,0:03:44.85,Default,,0000,0000,0000,,We noemen dat ons \Nbloemblaadjes-sterrenscherm. Dialogue: 0,0:03:44.85,0:03:47.66,Default,,0000,0000,0000,,Als we de randen van de bloemblaadjes \Nprecies goed maken, Dialogue: 0,0:03:47.66,0:03:49.05,Default,,0000,0000,0000,,als we hun vorm controleren, Dialogue: 0,0:03:49.05,0:03:50.79,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we diffractie controleren, Dialogue: 0,0:03:50.79,0:03:52.58,Default,,0000,0000,0000,,en krijgen we een geweldige schaduw. Dialogue: 0,0:03:52.58,0:03:55.30,Default,,0000,0000,0000,,die 10 miljard keer \Ndonkerder is dan eerst. Dialogue: 0,0:03:55.30,0:03:57.78,Default,,0000,0000,0000,,Dan kunnen we de planeten \Nduidelijk onderscheiden. Dialogue: 0,0:03:57.78,0:04:00.18,Default,,0000,0000,0000,,Het moet natuurlijk groter worden \Ndan mijn duim. Dialogue: 0,0:04:00.18,0:04:01.64,Default,,0000,0000,0000,,Dat sterrenscherm is ongeveer Dialogue: 0,0:04:01.64,0:04:03.22,Default,,0000,0000,0000,,een half voetbalveld groot Dialogue: 0,0:04:03.22,0:04:06.59,Default,,0000,0000,0000,,en moet zich op 50.000 kilometer afstand \Nvan de telescoop bevinden. Dialogue: 0,0:04:06.59,0:04:09.10,Default,,0000,0000,0000,,Die moet precies in die schaduw \Nworden gehouden, Dialogue: 0,0:04:09.10,0:04:10.83,Default,,0000,0000,0000,,en dan kunnen we die planeten zien. Dialogue: 0,0:04:10.83,0:04:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Dit klinkt formidabel, Dialogue: 0,0:04:12.24,0:04:15.25,Default,,0000,0000,0000,,maar briljante ingenieurs, \Ncollega's van mij bij JPL, Dialogue: 0,0:04:15.25,0:04:18.12,Default,,0000,0000,0000,,kwamen met een fantastisch ontwerp. Dialogue: 0,0:04:18.12,0:04:19.20,Default,,0000,0000,0000,,Zo ziet het eruit. Dialogue: 0,0:04:19.20,0:04:20.99,Default,,0000,0000,0000,,Het begint rond een hub. Dialogue: 0,0:04:20.99,0:04:22.97,Default,,0000,0000,0000,,Het scheidt van de telescoop. Dialogue: 0,0:04:22.97,0:04:25.24,Default,,0000,0000,0000,,De bladen ontrollen zich, \Ngaan open, Dialogue: 0,0:04:25.24,0:04:26.100,Default,,0000,0000,0000,,en de telescoop draait zich om. Dialogue: 0,0:04:26.100,0:04:29.14,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet het omkeren en wegvliegen Dialogue: 0,0:04:29.14,0:04:32.36,Default,,0000,0000,0000,,tot 50.000 kilometer \Nuit de buurt van de telescoop. Dialogue: 0,0:04:32.36,0:04:34.83,Default,,0000,0000,0000,,Het plaatst zich voor een ster Dialogue: 0,0:04:34.83,0:04:38.11,Default,,0000,0000,0000,,en zorgt voor een prachtige schaduw. Dialogue: 0,0:04:38.11,0:04:41.91,Default,,0000,0000,0000,,Ziezo, en we zien \Nde planeten eromheen. Dialogue: 0,0:04:41.91,0:04:43.64,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:04:43.64,0:04:45.100,Default,,0000,0000,0000,,Dank u. Dialogue: 0,0:04:45.100,0:04:47.95,Default,,0000,0000,0000,,Dat is geen sciencefiction. Dialogue: 0,0:04:47.95,0:04:50.51,Default,,0000,0000,0000,,We werken hier al vijf of zes jaar aan. Dialogue: 0,0:04:50.51,0:04:53.12,Default,,0000,0000,0000,,Afgelopen zomer \Ndeden we een echt coole test Dialogue: 0,0:04:53.12,0:04:55.18,Default,,0000,0000,0000,,in Californië bij Northrop Grumman. Dialogue: 0,0:04:55.18,0:04:56.60,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn vier bloemblaadjes. Dialogue: 0,0:04:56.60,0:04:58.85,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een verkleind model \Nvan de sterschaduw. Dialogue: 0,0:04:58.85,0:05:01.35,Default,,0000,0000,0000,,Het is ongeveer half zo groot \Nals die van daarnet. Dialogue: 0,0:05:01.35,0:05:02.81,Default,,0000,0000,0000,,De blaadjes ontrollen zich. Dialogue: 0,0:05:02.81,0:05:05.16,Default,,0000,0000,0000,,Ze werden gebouwd \Ndoor vier studenten Dialogue: 0,0:05:05.16,0:05:06.77,Default,,0000,0000,0000,,tijdens een zomerstage bij JPL. Dialogue: 0,0:05:06.77,0:05:08.11,Default,,0000,0000,0000,,Nu zie je ze zich ontplooien. Dialogue: 0,0:05:08.11,0:05:10.52,Default,,0000,0000,0000,,Die blaadjes moeten zich \Nop hun plaats draaien. Dialogue: 0,0:05:10.52,0:05:12.22,Default,,0000,0000,0000,,De basis van deze bloemblaadjes Dialogue: 0,0:05:12.22,0:05:13.89,Default,,0000,0000,0000,,moet elke keer naar dezelfde plaats Dialogue: 0,0:05:13.89,0:05:15.68,Default,,0000,0000,0000,,tot op een tiende van een millimeter. Dialogue: 0,0:05:15.68,0:05:17.16,Default,,0000,0000,0000,,We deden deze test 16 keer, Dialogue: 0,0:05:17.16,0:05:19.61,Default,,0000,0000,0000,,en 16 keer kwam ze \Nop exact dezelfde plaats Dialogue: 0,0:05:19.61,0:05:21.72,Default,,0000,0000,0000,,tot een tiende van een millimeter. Dialogue: 0,0:05:21.72,0:05:23.34,Default,,0000,0000,0000,,Dit moet zeer precies, Dialogue: 0,0:05:23.34,0:05:26.16,Default,,0000,0000,0000,,maar als we deze technologie \Nkunnen bouwen, Dialogue: 0,0:05:26.16,0:05:27.65,Default,,0000,0000,0000,,en we ze in de ruimte krijgen, Dialogue: 0,0:05:27.65,0:05:28.97,Default,,0000,0000,0000,,zou je zoiets zien. Dialogue: 0,0:05:28.97,0:05:31.72,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een foto van een \Nvan onze naaste buursterren Dialogue: 0,0:05:31.72,0:05:34.31,Default,,0000,0000,0000,,genomen met de Hubble Ruimtetelescoop. Dialogue: 0,0:05:34.31,0:05:36.70,Default,,0000,0000,0000,,Als we een soortgelijke ruimtetelescoop, Dialogue: 0,0:05:36.70,0:05:37.96,Default,,0000,0000,0000,,maar iets groter, Dialogue: 0,0:05:37.96,0:05:39.38,Default,,0000,0000,0000,,daar kunnen plaatsen, Dialogue: 0,0:05:39.38,0:05:40.76,Default,,0000,0000,0000,,maar met een scherm ervoor, Dialogue: 0,0:05:40.76,0:05:42.95,Default,,0000,0000,0000,,zouden we zoiets kunnen zien - Dialogue: 0,0:05:42.95,0:05:45.89,Default,,0000,0000,0000,,een familieportret van ons\Nzonnestelsel - maar niet het onze. Dialogue: 0,0:05:45.89,0:05:48.67,Default,,0000,0000,0000,,We hopen dat het \Niemand anders zonnestelsel zal zijn Dialogue: 0,0:05:48.67,0:05:50.04,Default,,0000,0000,0000,,gezien door een afschermer, Dialogue: 0,0:05:50.04,0:05:51.30,Default,,0000,0000,0000,,door een sterrenscherm. Dialogue: 0,0:05:51.30,0:05:53.14,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet Jupiter, Saturnus, Dialogue: 0,0:05:53.14,0:05:55.76,Default,,0000,0000,0000,,Uranus, Neptunus, en daar in het centrum, Dialogue: 0,0:05:55.76,0:05:57.10,Default,,0000,0000,0000,,naast het resterende licht Dialogue: 0,0:05:57.10,0:05:59.01,Default,,0000,0000,0000,,die bleekblauwe stip. \NDat is de Aarde. Dialogue: 0,0:05:59.01,0:06:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Dat willen we zien, zien of er water is, Dialogue: 0,0:06:01.38,0:06:02.30,Default,,0000,0000,0000,,zuurstof, ozon, Dialogue: 0,0:06:02.30,0:06:05.20,Default,,0000,0000,0000,,dingen die ons vertellen \Ndat er leven zou kunnen zijn. Dialogue: 0,0:06:05.20,0:06:07.72,Default,,0000,0000,0000,,Ik vind dit de coolste wetenschap. Dialogue: 0,0:06:07.72,0:06:08.91,Default,,0000,0000,0000,,Daarom wilde ik dit doen, Dialogue: 0,0:06:08.91,0:06:11.82,Default,,0000,0000,0000,,omdat ik denk dat \Nhet de wereld zal veranderen. Dialogue: 0,0:06:11.82,0:06:13.78,Default,,0000,0000,0000,,Dat zien, gaat alles veranderen. Dialogue: 0,0:06:13.78,0:06:15.36,Default,,0000,0000,0000,,Dank u. Dialogue: 0,0:06:15.36,0:06:19.36,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)