WEBVTT

00:00:00.500 --> 00:00:06.702
(Muziek)

00:00:06.702 --> 00:00:08.725
"Sommigen zijn groots geboren,

00:00:08.725 --> 00:00:10.620
sommigen bereiken grootsheid,

00:00:10.620 --> 00:00:15.711
en anderen krijgen grootsheid in de schoot
geworpen" - zei William Shakespeare.

00:00:15.711 --> 00:00:17.301
Is het echt zo?

00:00:17.301 --> 00:00:21.969
Sommigen twijfelen eraan of Shakespeare
zelf zijn werken heeft geschreven,

00:00:21.969 --> 00:00:24.889
ze twijfelen er zelfs aan of hij
echt bestaan heeft.

00:00:24.889 --> 00:00:28.809
Ze denken dat 'Shakespeare' misschien
een pseudoniem was voor een andere schrijver,

00:00:28.809 --> 00:00:30.236
of een groep schrijvers.

00:00:30.236 --> 00:00:32.348
Kandidaten voor de rol van Shakespeare

00:00:32.348 --> 00:00:37.945
kunnen andere bekende schrijvers, politici
of vooraanstaande vrouwen zijn.

00:00:37.945 --> 00:00:41.436
Is het waar dat de belangrijkste
Engelse schrijver

00:00:41.436 --> 00:00:44.941
even nep was als zijn verhalen?

00:00:44.941 --> 00:00:47.867
De meeste kenners geloven
deze theorieën niet,

00:00:47.867 --> 00:00:51.439
omdat er genoeg historisch en
biografisch bewijs bestaat.

00:00:51.439 --> 00:00:55.514
Maar er bestaat een andere manier om uit 
te maken of Shakespeares bekendste quotes

00:00:55.514 --> 00:00:58.500
geschreven zijn door iemand anders.

00:00:58.500 --> 00:01:00.689
Taalkunde, de studie van talen,

00:01:00.689 --> 00:01:04.090
kan ons veel vertellen over de manier
waarop we spreken en schrijven

00:01:04.090 --> 00:01:09.385
door zinsbouw, grammatica, semantiek
en woordenschat te bestuderen.

00:01:09.385 --> 00:01:11.416
Op het einde van de 19e eeuw

00:01:11.416 --> 00:01:15.447
ontwikkelde de Poolse filosoof
Wincenty Lutoslawki,

00:01:15.447 --> 00:01:18.226
een methode genaamd stylometrie.

00:01:18.226 --> 00:01:23.428
Hij onderzocht via de stylometrie
auteurschap.

00:01:23.428 --> 00:01:25.395
Hoe werkt stylometrie precies?

00:01:25.395 --> 00:01:29.279
De theorie erachter is dat 
ieders schrijfstijl kenmerken heeft

00:01:29.279 --> 00:01:33.613
die hetzelfde blijven in alle werken.

00:01:33.613 --> 00:01:37.094
Voorbeelden zijn gemiddelde zinslengte,

00:01:37.094 --> 00:01:38.953
woordvolgorde,

00:01:38.953 --> 00:01:42.487
en zelfs het aantal keer dat
een bepaald woord voorkomt.

00:01:42.487 --> 00:01:44.556
Laten we kijken naar het woord 'thee'.

00:01:44.556 --> 00:01:47.505
We visualiseren het als een dimensie, of as.

00:01:47.505 --> 00:01:50.554
Elk woord van Shakespeare
kan op deze as geplaats worden,

00:01:50.554 --> 00:01:54.668
als een datapunt, op basis van 
het aantal keer dat een woord voorkomt.

00:01:54.668 --> 00:01:57.235
In de statistiek bepaalt de dichtheid
van deze punten

00:01:57.235 --> 00:02:02.498
de variantie,
het verwachte bereik van de data.

00:02:02.498 --> 00:02:07.995
Toch is variantie maar één eigenschap
in een multidimensionale omgeving.

00:02:07.995 --> 00:02:11.340
Via Principal Component Analysis

00:02:11.340 --> 00:02:16.131
kunnen we de multidimensionale ruimte
opdelen in enkelvoudige hoofdcomponenten

00:02:16.131 --> 00:02:19.905
die samen de variantie 
van Shakespeares werk bepalen.

00:02:19.905 --> 00:02:22.396
Daarna toetsen we het werk
van de andere kandidaten af

00:02:22.396 --> 00:02:24.867
aan die hoofdcomponenten.

00:02:24.867 --> 00:02:26.055
Bijvoorbeeld,

00:02:26.055 --> 00:02:30.394
als er genoeg woorden van Francis Bacon
in de variantie van Shakespeare liggen,

00:02:30.394 --> 00:02:32.263
zou het een sterk bewijs zijn

00:02:32.263 --> 00:02:37.045
dat Francis Bacon en Shakespeare dezelfde
persoon zijn.

00:02:37.045 --> 00:02:39.161
Wat blijkt uit de resultaten?

00:02:39.161 --> 00:02:42.477
De onderzoekers hebben geconcludeerd

00:02:42.477 --> 00:02:46.557
dat Shakespeare niemand anders is
dan Shakespeare zelf.

00:02:46.557 --> 00:02:49.191
De bard is de bard.

00:02:49.191 --> 00:02:54.370
Het werk van Bacon komt niet overeen
met de specifieke stijl van Shakespeare.

00:02:54.370 --> 00:02:57.642
Toch vonden onze dappere statistici

00:02:57.642 --> 00:03:00.884
interessante bewijzen van samenwerkingen.

00:03:00.884 --> 00:03:03.138
Uit een recente studie blijkt bijvoorbeeld

00:03:03.138 --> 00:03:08.216
dat Shakespeare heeft samengewerkt met
Christopher Marlowe voor 'Henry VI',

00:03:08.216 --> 00:03:10.624
het eerste en het tweede deel.

00:03:10.624 --> 00:03:15.642
Stylometrie kan veel meer oplossen dan
de identiteit van Shakespeare.

00:03:15.642 --> 00:03:18.308
Het helpt ons uit te maken wanneer
een werk werd geschreven,

00:03:18.308 --> 00:03:21.040
of het werk een vervalsing is,

00:03:21.040 --> 00:03:23.685
of een student plagiaat heeft gepleegd,

00:03:23.685 --> 00:03:29.020
of een e-mail belangrijk is of niet.

00:03:29.020 --> 00:03:31.551
Kunnen we de tijdloze poëzie van Shakespeare

00:03:31.551 --> 00:03:34.475
reduceren tot cijfers en statistiek?

00:03:34.475 --> 00:03:35.885
Niet echt.

00:03:35.885 --> 00:03:40.900
Stylometrische analyse onthult welke elementen
de werken van Shakespeare onderscheiden,

00:03:40.900 --> 00:03:45.525
maar het geeft de schoonheid 
van de gevoelens niet weer.

00:03:45.525 --> 00:03:48.509
Of waarom ze ons 
op een bepaalde manier raken.

00:03:48.509 --> 00:03:50.826
Althans, nog niet.

00:03:50.826 --> 00:03:59.316
(Muziek)