Czy zastanawiałeś się kiedyś w jaki sposób legalnie ściągać i dzielić się zasobami w Internecie? W jaki sposób poinformować innych, że mogą wykorzystywać Twoją pracę? Licencje Creative Commons mogą Ci w tym pomóc. Pokażemy ci jak. Nasz świat jest przepełniony cyfrową technologią Możemy komunikować się, dzielić się i współpracować w Internecie. Informacje i treści mogą krążyć między nami na wiele różnych sposobów. Trzeba jednak pamiętać, że każda praca np. zdjęcie, dokument lub ścieżka dźwiękowa w momencie powstania jest automatycznie chronione prawem autorskim. Prawo autorskie pozwala określić autorom kto może dzielić się i ponownie wykorzystywać ich prace. Musisz posiadać zgodę autora zanim skorzystasz z jego pracy nawet wtedy, gdy jest ona opublikowana online. Ale co kiedy twórca chce, aby każdy mógł korzystać z jego pracy bez konieczności pytania każdorazowo o zgodę? Tutaj może pomóc Creative Commons. Creative Commons opracowało narzędzia licencyjne. z których możesz korzystać bez kosztów. Poprzez wybór licencji dla swojej pracy upraszczasz kwestie praw autorskich i kontrolujesz uprawnienia. Zack ściągnął zdjęcie "CC Kiwi" które chce wykorzystać w swoim projekcie naukowym. Może to zrobić bez pytania o zgodę Kiri, autorki zdjęcia, ponieważ ona już ją wyraziła poprzez opublikowanie zdjęcia na licencji Creative Commons. Licencja użyta przez Kiri ma mocne podstawy prawne ale jednocześnie jest prosta do zrozumienia dla Zacka. Kiri pozwoliła na używanie zdjęcia pod warunkiem podania jej jako autorki oryginału zdjęcia. Jest więcej zasad, które Kiri mogła uwzględnić. Licencje Creative Commons składają się z elementów. Możesz traktować je jako warunki. Każdy z nich ma swój własny symbol. To jest "Uznanie autorstwa". Oznacza, że Zack musi oznaczyć Kiri jako autorkę zdjęcia w opublikowanym projekcie. To warunek "Użycie niekomercyjne". Oznacza, że tylko Kiri może zarabiać na zdjęciu "CC Kiwi". Karen chce umieścić zdjęcie na koszulce, która będzie rozdawać znajomym. Może to zrobić, ale nie może jej sprzedać. To warunek „Bez utworów zależnych”. Oznacza, że Kiri nie zgadza się, na modyfikacje jej zdjęcia. Dlatego Karen może wykorzystać zdjęcie Kiri na swoim blogu o projektowaniu ale będzie musiała zapytać o zgodę Kiri zanim dokona zmian w zdjęciu. To warunek „Na tych samych warunkach”. Oznacza, że nowe prace wykorzystujące "CC Kiwi" muszą być opublikowane na tej samej licencji co zdjęcie "CC Kiwi" Jack po wmontowaniu własnego remixu zdjęcia CC Kiwi w instalację wideo musi opublikować ją na tych samych warunkach, na jakich zrobiła to Kiri. Każda licencje Creative Commons pozwala na dziele się pracą i zawiera warunek uznania autorstwa. Osoby, które znalazły prace na licencji CC z założenia mogą dzielić się nią z innymi pod warunkiem, że oznaczą kto jest ich autorem. Pozostałe 3 warunki licencji są opcjonalne i możesz wybrać, które z nich dodać i czy w ogóle to zrobić. Oto 6 licencji Creative Commons, powstałych z kombinacji warunków. Różnica pomiędzy licencjami polega na ilości zasad, do jakich muszą zastosować się osoby korzystające z twojej pracy. Licencja „Uznanie autorstwa" daje użytkownikom najwięcej swobody, a licencja „Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych” pozostawia jej najmniej. Licencje „Uznanie autorstwa” i „Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach” czasem nazywane są licencjami Wolnych Dóbr Kultury. Te trzy licencje ograniczają wykorzystanie pracy tylko do celów niekomercyjnych. A te dwie licencje nie zezwalają na adaptacje i remixy. Te dwie licencje wymagają, aby nowe prace były opublikowane na tej samej licencji co wykorzystywane w nich oryginały. Aby wybrać lub zastosować jedną z tych licencji oraz poznać szczegółowe zapisy licencji wejdź na stronę http://creativecommons.pl lub skorzystaj z narzędzia wyboru CC Choose które pomoże ci podjąć odpowiednią decyzję. Dostępne na stronie: creativecommons.org/choose. Jest kilka sprawdzonych sposobów wyszukiwania zasobów na licencjach CC. Możesz skorzystać z filtru na stronie search.creativecommons.org. Jeśli szukasz muzyki, odwiedź serwis Jamendo, Flickr jeśli szukasz zdjęć lub Digital NZ dla treści z Nowej Zelandii (dla Polski: otwartezasoby.pl). Dzięki licencjom CC twoje prace będą dostępne dla większej ilości osób. Być może chcesz korzystać z pracy innych osób z całego świata aby ulepszyć swój raport, a może po prostu chcesz dla zabawy zrobić remix pracy innych. Bez względu na powód dzielenia się swoją pracą, przekonasz się, że istnieją naukowcy, nauczyciele, firmy i instytucje publiczne korzystające z Creative Commons. Wyobraź sobie ile możesz zyskać, otwierając swoje prace dla innych - współpraca nad tym, co istotne, bycie otwartym na ważne decyzje oraz wspólne wypracowywanie rozwiązań. Pracujmy razem legalnie i jawnie. Dobrze jest dzielić się pracą na licencjach Creative Commons.