0:00:00.000,0:00:02.344
Czy zastanawiałeś się kiedyś w jaki sposób legalnie ściągać

0:00:02.344,0:00:04.624
i dzielić się zasobami w Internecie?

0:00:04.624,0:00:05.943
W jaki sposób poinformować innych,

0:00:05.943,0:00:09.088
że mogą wykorzystywać Twoją pracę?

0:00:09.088,0:00:11.922
Licencje Creative Commons mogą Ci w tym pomóc.

0:00:11.922,0:00:13.545
Pokażemy ci jak.

0:00:13.545,0:00:16.623
Nasz świat jest przepełniony cyfrową technologią

0:00:16.623,0:00:19.783
Możemy komunikować się,

0:00:19.783,0:00:22.103
dzielić się i współpracować

0:00:22.103,0:00:24.223
w Internecie.

0:00:24.223,0:00:26.346
Informacje i treści mogą krążyć między nami

0:00:26.346,0:00:28.344
na wiele różnych sposobów.

0:00:28.344,0:00:31.384
Trzeba jednak pamiętać, że każda praca

0:00:31.384,0:00:34.548
np. zdjęcie, dokument lub ścieżka dźwiękowa

0:00:34.548,0:00:37.754
w momencie powstania jest automatycznie chronione prawem autorskim.

0:00:37.754,0:00:40.143
Prawo autorskie pozwala określić autorom kto może dzielić się

0:00:40.143,0:00:42.303
i ponownie wykorzystywać ich prace.

0:00:42.303,0:00:44.671
Musisz posiadać zgodę autora

0:00:44.671,0:00:46.864
zanim skorzystasz z jego pracy

0:00:46.864,0:00:49.184
nawet wtedy, gdy jest ona opublikowana online.

0:00:49.184,0:00:52.421
Ale co kiedy twórca chce, aby każdy mógł korzystać z jego pracy

0:00:52.421,0:00:56.824
bez konieczności pytania każdorazowo o zgodę?

0:00:56.824,0:00:59.545
Tutaj może pomóc Creative Commons.

0:00:59.545,0:01:01.921
Creative Commons opracowało narzędzia licencyjne.

0:01:01.921,0:01:03.865
z których możesz korzystać bez kosztów.

0:01:03.865,0:01:05.704
Poprzez wybór licencji dla swojej pracy

0:01:05.704,0:01:07.503
upraszczasz kwestie praw autorskich

0:01:07.503,0:01:10.671
i kontrolujesz uprawnienia.

0:01:10.671,0:01:14.264
Zack ściągnął zdjęcie "CC Kiwi"

0:01:14.264,0:01:17.024
które chce wykorzystać w swoim projekcie naukowym.

0:01:17.024,0:01:20.223
Może to zrobić bez pytania o zgodę Kiri, autorki zdjęcia,

0:01:20.223,0:01:22.704
ponieważ ona już ją wyraziła

0:01:22.704,0:01:25.088
poprzez opublikowanie zdjęcia na licencji Creative Commons.

0:01:25.088,0:01:27.264
Licencja użyta przez Kiri ma mocne podstawy prawne

0:01:27.264,0:01:29.703
ale jednocześnie jest prosta do zrozumienia dla Zacka.

0:01:29.703,0:01:31.785
Kiri pozwoliła

0:01:31.785,0:01:33.783
na używanie zdjęcia

0:01:33.783,0:01:35.339
pod warunkiem podania jej

0:01:35.339,0:01:37.943
jako autorki oryginału zdjęcia.

0:01:37.943,0:01:40.303
Jest więcej zasad, które Kiri mogła uwzględnić.

0:01:40.303,0:01:42.263
Licencje Creative Commons składają się z elementów.

0:01:42.263,0:01:45.384
Możesz traktować je jako warunki.

0:01:45.384,0:01:48.303
Każdy z nich ma swój własny symbol.

0:01:48.303,0:01:50.303
To jest "Uznanie autorstwa".

0:01:50.303,0:01:52.343
Oznacza, że Zack musi oznaczyć Kiri jako autorkę zdjęcia

0:01:52.343,0:01:57.422
w opublikowanym projekcie.

0:01:57.422,0:01:59.171
To warunek "Użycie niekomercyjne".

0:01:59.171,0:02:01.743
Oznacza, że tylko Kiri może

0:02:01.743,0:02:05.004
zarabiać na zdjęciu "CC Kiwi".

0:02:05.004,0:02:06.754
Karen chce umieścić zdjęcie na koszulce,

0:02:06.754,0:02:08.504
która będzie rozdawać znajomym.

0:02:08.504,0:02:12.921
Może to zrobić, ale nie może jej sprzedać.

0:02:12.921,0:02:14.838
To warunek „Bez utworów zależnych”.

0:02:14.838,0:02:16.623
Oznacza, że Kiri nie zgadza się,

0:02:16.623,0:02:18.864
na modyfikacje jej zdjęcia.

0:02:18.864,0:02:21.671
Dlatego Karen może wykorzystać zdjęcie Kiri na swoim blogu o projektowaniu

0:02:21.671,0:02:24.343
ale będzie musiała zapytać o zgodę Kiri

0:02:24.343,0:02:28.344
zanim dokona zmian w zdjęciu.

0:02:28.344,0:02:30.103
To warunek „Na tych samych warunkach”.

0:02:30.103,0:02:33.089
Oznacza, że nowe prace wykorzystujące "CC Kiwi"

0:02:33.089,0:02:35.544
muszą być opublikowane na tej samej licencji co zdjęcie "CC Kiwi"

0:02:35.544,0:02:38.225
Jack po wmontowaniu własnego remixu zdjęcia CC Kiwi

0:02:38.225,0:02:40.063
w instalację wideo

0:02:40.063,0:02:44.103
musi opublikować ją na tych samych warunkach, na jakich zrobiła to Kiri.

0:02:44.103,0:02:47.344
Każda licencje Creative Commons pozwala na dziele się pracą

0:02:47.344,0:02:49.544
i zawiera warunek uznania autorstwa.

0:02:49.544,0:02:52.264
Osoby, które znalazły prace na licencji CC

0:02:52.264,0:02:53.754
z założenia mogą

0:02:53.754,0:02:55.704
dzielić się nią z innymi pod warunkiem,

0:02:55.704,0:02:58.255
że oznaczą kto jest ich autorem.

0:02:58.255,0:03:00.304
Pozostałe 3 warunki licencji są opcjonalne

0:03:00.304,0:03:04.024
i możesz wybrać, które z nich dodać i czy w ogóle to zrobić.

0:03:04.024,0:03:08.421
Oto 6 licencji Creative Commons, powstałych z kombinacji warunków.

0:03:08.421,0:03:11.784
Różnica pomiędzy licencjami polega na ilości zasad,

0:03:11.784,0:03:14.983
do jakich muszą zastosować się osoby korzystające z twojej pracy.

0:03:14.983,0:03:18.222
Licencja „Uznanie autorstwa" daje użytkownikom najwięcej swobody,

0:03:18.222,0:03:21.184
a licencja „Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych”

0:03:21.184,0:03:24.468
pozostawia jej najmniej.

0:03:24.468,0:03:28.263
Licencje „Uznanie autorstwa” i „Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach”

0:03:28.263,0:03:30.024
czasem nazywane są

0:03:30.024,0:03:33.983
licencjami Wolnych Dóbr Kultury.

0:03:33.983,0:03:38.544
Te trzy licencje ograniczają wykorzystanie pracy tylko do celów niekomercyjnych.

0:03:38.544,0:03:41.545
A te dwie licencje nie zezwalają

0:03:41.545,0:03:44.343
na adaptacje i remixy.

0:03:44.343,0:03:46.946
Te dwie licencje wymagają,

0:03:46.946,0:03:50.303
aby nowe prace były opublikowane na tej samej licencji co wykorzystywane w nich oryginały.

0:03:50.303,0:03:52.782
Aby wybrać lub zastosować jedną z tych licencji

0:03:52.782,0:03:55.264
oraz poznać szczegółowe zapisy licencji

0:03:55.264,0:04:00.305
wejdź na stronę http://creativecommons.pl

0:04:00.305,0:04:03.065
lub skorzystaj z narzędzia wyboru CC Choose

0:04:03.065,0:04:05.671
które pomoże ci podjąć odpowiednią decyzję.

0:04:05.671,0:04:09.544
Dostępne na stronie: creativecommons.org/choose.

0:04:09.544,0:04:11.624
Jest kilka sprawdzonych sposobów wyszukiwania zasobów

0:04:11.624,0:04:14.143
na licencjach CC.

0:04:14.143,0:04:17.902
Możesz skorzystać z filtru na stronie search.creativecommons.org.

0:04:17.902,0:04:21.421
Jeśli szukasz muzyki, odwiedź serwis Jamendo,

0:04:21.421,0:04:23.064
Flickr jeśli szukasz zdjęć

0:04:23.064,0:04:27.089
lub Digital NZ dla treści z Nowej Zelandii (dla Polski: otwartezasoby.pl).

0:04:27.089,0:04:29.303
Dzięki licencjom CC

0:04:29.303,0:04:31.588
twoje prace będą dostępne dla większej ilości osób.

0:04:31.588,0:04:33.943
Być może chcesz korzystać z pracy innych osób z całego świata

0:04:33.943,0:04:36.103
aby ulepszyć swój raport,

0:04:36.103,0:04:37.943
a może po prostu chcesz dla zabawy

0:04:37.943,0:04:40.464
zrobić remix pracy innych.

0:04:40.464,0:04:43.064
Bez względu na powód dzielenia się swoją pracą,

0:04:43.064,0:04:45.169
przekonasz się, że istnieją naukowcy, nauczyciele,

0:04:45.169,0:04:47.263
firmy i instytucje publiczne

0:04:47.263,0:04:49.784
korzystające z Creative Commons.

0:04:49.784,0:04:51.704
Wyobraź sobie

0:04:51.704,0:04:53.754
ile możesz zyskać, otwierając swoje prace dla innych

0:04:53.754,0:04:55.704
- współpraca nad tym, co istotne,

0:04:55.704,0:04:58.304
bycie otwartym na ważne decyzje

0:04:58.304,0:05:01.671
oraz wspólne wypracowywanie rozwiązań.

0:05:01.671,0:05:05.344
Pracujmy razem legalnie i jawnie.

0:05:05.344,0:05:09.344
Dobrze jest dzielić się pracą na licencjach Creative Commons.