WEBVTT

00:00:07.020 --> 00:00:10.221
Bạn có muốn biết điều gì sẽ xảy ra
trong tương lai

00:00:10.221 --> 00:00:14.724
Điều gì sẽ xảy ra ngày mai, năm tới,
hay thậm chí là một nghìn năm sau?

00:00:14.724 --> 00:00:16.276
Không chỉ mình bạn thắc mắc đâu.

00:00:16.276 --> 00:00:20.620
Tất cả mọi người, từ chính phủ, đến
quân đội, hay cả những nhà kinh doanh,

00:00:20.620 --> 00:00:23.285
và tất cả bọn họ đều thuê những người
được gọi là vị lai

00:00:23.285 --> 00:00:26.163
những người cố gắng dự đoán tương lai.

00:00:26.163 --> 00:00:29.120
Một số người có khả năng làm việc này
chính xác đến kinh ngạc.

00:00:29.120 --> 00:00:30.790
Giữa thế kỉ 20,

00:00:30.790 --> 00:00:33.402
một nhóm những nhà chiến lược tên là
RAND Corporation

00:00:33.402 --> 00:00:36.459
đã tham vấn các nhà khoa học 
và những người theo thuyết vị lai,

00:00:36.459 --> 00:00:38.945
họ đã cùng nhau
dự đoán trước những công nghệ

00:00:38.945 --> 00:00:41.136
mà chúng ta cho là hiển nhiên 
ngày hôm nay,

00:00:41.136 --> 00:00:42.575
như các cơ quan nhân tạo,

00:00:42.575 --> 00:00:44.532
thuốc tránh thai,

00:00:44.532 --> 00:00:49.333
và những thư viện có khả năng tra cứu
tài liệu nghiên cứu cho người đọc.

00:00:49.333 --> 00:00:52.288
Một cách để những người vị lai 
đi đến những dự đoán của họ

00:00:52.288 --> 00:00:55.961
là phân tích sự vận động
và các xu hướng trong xã hội,

00:00:55.961 --> 00:00:59.605
và phác họa hướng đi của chúng
trong tương lai

00:00:59.605 --> 00:01:01.852
với tính khả thi ở các cấp độ khác nhau.

00:01:01.852 --> 00:01:06.522
Công việc của họ cung cấp thông tin 
giúp các nhà làm chính sách,
lãnh đạo đưa ra quyết định

00:01:06.522 --> 00:01:09.324
cho phép họ cân nhắc các lựa chọn
cho tương lai

00:01:09.324 --> 00:01:13.758
thứ không còn cách nào khác 
có thể hình dung cụ thể, chi tiết như vậy


00:01:13.758 --> 00:01:18.495
Tất nhiên, con người chỉ biết được 
tương lai trong một giới hạn nhất định


00:01:18.495 --> 00:01:21.131
Luôn luôn có những phát hiện
phi thường

00:01:21.131 --> 00:01:24.805
những điều tưởng chừng là vô lý 
với mọi người ở hiện tại.

00:01:24.805 --> 00:01:25.831
Thử tưởng tượng

00:01:25.831 --> 00:01:30.426
có một nhà vật lý ở thế kỉ 19

00:01:30.426 --> 00:01:33.142
được đưa đến thế kỷ 21.

00:01:33.142 --> 00:01:37.774
Bạn giải thích cho ông ấy thứ chất kì lạ 
tên Uranium 235 là có thật

00:01:37.774 --> 00:01:42.215
tự nó có thể tạo ra năng lượng 
đủ cho cung cấp cho cả một thành phố

00:01:42.215 --> 00:01:45.463
hoặc tiêu diệt một thành phố 
chỉ trong tích tắc.

00:01:45.463 --> 00:01:48.911
"Làm sao nguồn năng lượng lớn như vậy có 
thể tự xuất hiện ?"- Ông ta hỏi

00:01:48.911 --> 00:01:51.064
"Đó không phải khoa học, đó là ma thuật."

00:01:51.064 --> 00:01:53.995
Và về mặt nào đó, ông ta có thể đúng.

00:01:53.995 --> 00:01:55.728
Hiểu biết về khoa học 
từ thế kỉ 19 của ông ta

00:01:55.728 --> 00:02:00.021
không tồn tại những kiến thức về
năng lượng phóng xạ hay vật lý nguyên tử.

00:02:00.021 --> 00:02:04.108
Thời của ông ấy, không hề có dự đoán nào 
về sự xuất hiện của tia X quang,

00:02:04.108 --> 00:02:05.582
hay là bom nguyên tử,

00:02:05.582 --> 00:02:07.420
chứ đừng nói đến thuyết tương đối

00:02:07.420 --> 00:02:09.504
hay là cơ học lượng tử.

00:02:09.504 --> 00:02:11.037
Như Arthur C.Clarke đã nói,

00:02:11.037 --> 00:02:15.754
"Bất kì công nghệ tiên tiến thật sự nào
đều không khác gì ma thuật".

00:02:15.754 --> 00:02:19.842
Làm thế nào để chúng ta có thể chuẩn bị
cho một tương lai đầy kỳ diệu

00:02:19.842 --> 00:02:23.674
tương tự như hiện tại của chúng ta 
trong mắt một người ở thế kỷ 19?

00:02:23.674 --> 00:02:27.695
Ta có thể nghĩ bằng công nghệ hiện đại 
và kỹ thuật phân tích dữ liệu tiên tiến

00:02:27.695 --> 00:02:31.167
chúng ta có thể dự đoán tương lai
một cách chính xác hơn nhiều

00:02:31.167 --> 00:02:33.492
so với những đồng nghiệp ở thế kỉ 19

00:02:33.492 --> 00:02:34.971
và đúng vậy.

00:02:34.971 --> 00:02:38.058
Tuy nhiên, 
sự phát triển kỹ thuật của chúng ta

00:02:38.058 --> 00:02:43.376
cũng mang theo những thách thức mới
ngày càng phức tạp và khó lường.

00:02:43.376 --> 00:02:47.491
Số tiền đặt cược vào thế hệ tương lai để 
chúng có thể vươn đến những điều không thể

00:02:47.491 --> 00:02:49.682
chưa bao giờ lớn như ở hiện tại.

00:02:49.682 --> 00:02:51.348
Vậy nên câu hỏi là:

00:02:51.348 --> 00:02:53.091
Làm thế nào ta làm được?

00:02:53.091 --> 00:02:56.796
Câu trả lời đầy hứa hẹn thực ra
đã có kể từ thế kỷ 19

00:02:56.796 --> 00:02:58.760
và chính Cách Mạng Công Nghiệp

00:02:58.760 --> 00:03:01.525
đã đặt nền tảng cho
thế giới hiện tại của chúng ta ngày nay.

00:03:01.525 --> 00:03:04.326
Trong thời đại của sự phát triển bùng nổ 
và những phát minh

00:03:04.326 --> 00:03:08.992
một thể loại mới của văn học - 
khoa học viễn tưởng - đã xuất hiện.

00:03:08.992 --> 00:03:12.918
Được truyền cảm hứng bởi những sáng tạo
thời kì đó, Jules Vern, H.G. Wells,

00:03:12.918 --> 00:03:16.784
và những nhà tư tưởng khác đã khám phá
ra những kịch bản không tưởng,

00:03:16.784 --> 00:03:19.552
vẽ nên những chân trời mới 
cho những nỗ lực của loài người

00:03:19.552 --> 00:03:22.418
Và trong suốt thế kỷ 20 và
tới thế kỷ 21,

00:03:22.418 --> 00:03:26.211
những người kể chuyện tiếp tục chia sẻ
tầm nhìn của họ về tương lai

00:03:26.211 --> 00:03:31.338
và đã dự đoán chính xác nhiều mặt
của thế giới mà ta sống nhiều thập kỷ sau

00:03:31.338 --> 00:03:32.799
Trong truyện "Brave New World"

00:03:32.799 --> 00:03:37.217
Aldous Huxley tiên đoán về việc sử dụng
thuốc chống suy nhược vào năm 1932,

00:03:37.217 --> 00:03:40.310
rất lâu trước khi loại thuốc đó 
trở nên phổ biến.

00:03:40.310 --> 00:03:45.971
Năm 1953, cuốn sách "Fahrenheit 451" 
,của Ray Bradbury đã báo trước về tai nghe

00:03:45.971 --> 00:03:48.293
- "vòng sắt radio", theo miêu tả của ông

00:03:48.293 --> 00:03:50.997
Và trong cuốn "2001: A Space Odyssey"

00:03:50.997 --> 00:03:58.076
Tác giả C. Clarke đã miêu tả một bảng tin
di động và có màn hình phẳng vào từ 1968.

00:03:58.076 --> 00:04:01.524
Trong những tác phẩm kết hợp 
giải trí và xã luận,

00:04:01.524 --> 00:04:05.418
chúng ta được gợi mở để gác lại sự hoài nghi
và suy nghĩ về những hậu quả

00:04:05.418 --> 00:04:10.628
của sự thay đổi tận gốc những thứ quen thuộc,
những tập quán đã ăn sâu.

00:04:10.628 --> 00:04:11.497
Theo nghĩa này

00:04:11.497 --> 00:04:15.882
tác phẩm khoa học viễn tưởng hay nhất 
thể hiện được lời của triết gia Michel Foucault,

00:04:15.882 --> 00:04:20.867
"Tôi không phải tiên tri. Việc của tôi là tạo ra 
những cánh cửa ở nơi vốn sẵn chỉ là bức tường"

00:04:20.867 --> 00:04:25.699
Thoát khỏi ràng buộc của hiện tại và 
sự quy chụp về về sự bất khả thi,

00:04:25.699 --> 00:04:30.466
khoa học viễn tưởng phục vụ như 
một công cụ hữu dụng cho việc sáng tạo.

00:04:30.466 --> 00:04:32.331
Nhiều người vị lai nhận ra điều này,

00:04:32.331 --> 00:04:36.452
và một số bắt đầu đưa những nhà văn
viết chuyện viễn tưởng vào trong nhóm họ.

00:04:36.452 --> 00:04:40.765
Ngay gần đây thôi, một dự án tên là iKnow
đã đề xuất những viễn cảnh

00:04:40.765 --> 00:04:43.464
giống như trong những câu chuyện
khoa học viến tưởng

00:04:43.464 --> 00:04:45.941
Chúng bao gồm cả sự khám phá về
nền văn minh ngoài trái đất

00:04:45.941 --> 00:04:50.352
sự phát triển cách thức để con người và
động vật giao tiếp 1 cách trơn tru,

00:04:50.352 --> 00:04:52.921
và cả thuốc trường sinh.

00:04:52.921 --> 00:04:55.116
Vậy thì, tương lai đang nắm giữ điều gì?

00:04:55.116 --> 00:04:57.210
Tất nhiên, ta không thể biết chắc chắn,

00:04:57.210 --> 00:05:00.808
nhưng khoa học viễn tưởng
đã cho chúng ta thấy nhiều điều khả thi.

00:05:00.808 --> 00:05:02.781
Sau cùng, trách nhiệm của chúng ta

00:05:02.781 --> 00:05:06.781
là xác định phải làm gì để
ta có thể hiện thực hóa những điều đó.