WEBVTT

00:00:07.451 --> 00:00:10.180
Gelecekte neler olacağını
bilmek ister miydiniz?

00:00:10.221 --> 00:00:14.724
Yarın, gelecek yıl veyahut bin yıl
sonrası bizlere nasıl kapılar açacak?

00:00:14.724 --> 00:00:16.276
Yalnız değilsiniz.

00:00:16.276 --> 00:00:20.620
Hükümetten orduya ve sanayi liderlerine
varana kadar herkes bunu merak ediyor

00:00:20.620 --> 00:00:23.285
ve hepsi geleceği tahmin etmeye çalışan,

00:00:23.285 --> 00:00:26.163
gelecek bilimcisi denilen
insanları işe alıyorlar.

00:00:26.163 --> 00:00:29.120
Bazıları şaşırtıcı bir şekilde 
doğru tahminlerde bulunuyorlar.

00:00:29.120 --> 00:00:30.790
20. yüzyılın ortasında,

00:00:30.790 --> 00:00:33.402
RAND Corporation adlı bir düşünce kuruluşu

00:00:33.402 --> 00:00:36.459
birçok gelecek bilimcisi
ve bilim insanı ile çalıştılar

00:00:36.459 --> 00:00:38.945
ve hep beraber, günümüzde
doğal karşıladığımız

00:00:38.945 --> 00:00:41.136
teknolojinin birçok nimetini öngördüler;

00:00:41.136 --> 00:00:42.575
yapay organlar,

00:00:42.575 --> 00:00:44.532
doğum kontrol hapları

00:00:44.532 --> 00:00:49.663
ve araştırma materyallerin bulunabildiği
arama programlı kütüphaneler gibi.

00:00:49.663 --> 00:00:52.288
Gelecek bilimcilerinin tahminde
bulunmalarının bir yolu,

00:00:52.288 --> 00:00:55.961
toplumdaki akım ve eğilimleri inceleyerek

00:00:55.961 --> 00:00:59.605
bunların gelecekte izleyeceği
yolları, çeşitli olasılıklarla

00:00:59.605 --> 00:01:02.392
belirlemekten geçiyor.

00:01:02.392 --> 00:01:06.522
Çalışmaları, politikacıların ve dünya
liderlerinin kararlarını etkiler,

00:01:06.522 --> 00:01:09.324
bu da normalde bu kadar
derinlemesine ve detaylı şekilde

00:01:09.324 --> 00:01:14.178
tahminde bulunmaları imkânsızken, gelecek
için olasılıkları tartmalarını sağlar.

00:01:14.178 --> 00:01:18.495
Elbette gelecek hakkında fikir sahibi
olabilmenin de limitleri vardır.

00:01:18.495 --> 00:01:21.131
Her zaman, o anda kişiye
tamamen anlamsız gelecek,

00:01:21.131 --> 00:01:24.805
tahmin edilmesi imkânsız
keşifler de pek tabii bulunur.

00:01:24.805 --> 00:01:25.831
Farzet ki,

00:01:25.831 --> 00:01:29.886
bir fizikçiyi 19. yüzyılın ortasından

00:01:30.426 --> 00:01:32.572
21. yüzyıla ışınlıyorsun.

00:01:33.142 --> 00:01:37.774
Ona, Uranyum-235 adlı tuhaf
bir maddenin varlığından bahsediyor

00:01:37.774 --> 00:01:42.215
ve tek başına, bütün bir şehre enerji 
verecek güce sahip olduğunu

00:01:42.215 --> 00:01:45.313
veya tek bir hamleyle yerin
dibine sokacağını söylüyorsun.

00:01:45.313 --> 00:01:48.991
''Böyle bir enerji nasıl yoktan var
olabilir ki?'' sorusuna cevap arayacaktır.

00:01:48.991 --> 00:01:51.064
''Bu bilim değil, büyücülük.''

00:01:51.064 --> 00:01:53.995
Her hâlükârda haklı olacaktır.

00:01:53.995 --> 00:01:55.728
19. yüzyıl bilim anlayışında,

00:01:55.728 --> 00:02:00.021
radyoaktiviteye veya
nükleer fiziğe yer yok.

00:02:00.021 --> 00:02:04.108
Onun zamanında hiçbir
gelecek bilimci, X ışınlarını

00:02:04.108 --> 00:02:05.582
veya atom bombasını

00:02:05.582 --> 00:02:07.420
hele ki görelilik kuramını

00:02:07.420 --> 00:02:09.504
veya kuantum mekaniğini tahmin edemezdi.

00:02:09.504 --> 00:02:11.037
Clarke'ın da söylediği gibi,

00:02:11.037 --> 00:02:15.754
''Yeterince gelişmiş bir teknoloji,
sihirden farksızdır.''

00:02:15.754 --> 00:02:20.122
19. yüzyıl insanının şu anda
göreceği bu büyülü devri,

00:02:20.122 --> 00:02:23.674
kendimiz gelecek adına
nasıl yaratabiliriz?

00:02:23.674 --> 00:02:27.695
Sahip olduğumuz modern teknoloji
ve gelişmiş veri analiz tekniği ile

00:02:27.695 --> 00:02:31.167
geleceği tahmin etme hususunda,
19. yüzyıldaki ahbabımızdan

00:02:31.167 --> 00:02:33.492
daha doğru sonuçlar elde edeceğimizi

00:02:33.492 --> 00:02:34.971
haklı olarak zannedebiliriz.

00:02:34.971 --> 00:02:38.058
Teknolojide yaşanılan gelişmelerin

00:02:38.058 --> 00:02:43.796
beraberinde çetin ve öngörülemez
zorluklar çıkardığı da aşikâr.

00:02:43.796 --> 00:02:47.791
Gelecek nesillerin tahmin
edilemezi tahmin etme olasılığı,

00:02:47.791 --> 00:02:50.022
hiç olmadığı kadar yüksek.

00:02:50.022 --> 00:02:51.348
Soru cevapsız kalıyor:

00:02:51.348 --> 00:02:53.091
bunu nasıl başarıyoruz?

00:02:53.091 --> 00:02:56.796
Ümit vadeden bir cevap
aslında 19. yüzyıldan beri,


00:02:56.796 --> 00:02:58.760
modern dünyanın temellerini atan

00:02:58.760 --> 00:03:01.525
Sanayi Devriminden beri yanı başımızda.

00:03:01.525 --> 00:03:04.326
Patlayıcı gelişmelerin ve icatların
yaşandığı bu dönemde,

00:03:04.326 --> 00:03:08.992
yeni bir tür olan bilim kurgu
edebiyatı da ortaya çıktı.

00:03:08.992 --> 00:03:13.248
Dönemin yeniliklerinden ilham
alan Jules Verne, H.G. Wells

00:03:13.248 --> 00:03:16.784
ve diğer üretken düşünürler,
insan çabasının yeni hudutlarını çizdiği

00:03:16.784 --> 00:03:19.552
fantastik senaryolar düşlediler.

00:03:19.552 --> 00:03:22.418
20. yüzyıl boyunca ve 21. yüzyıla doğru,

00:03:22.418 --> 00:03:26.211
hikâyeciler geleceğe dair görüşlerini
aktarmaya devam ettiler

00:03:26.211 --> 00:03:31.338
ve yıllar sonra, günümüz dünyasının
birçok yönünü bire bir tahmin edebildiler.

00:03:31.338 --> 00:03:32.799
''Cesur Yeni Dünya''da,

00:03:32.799 --> 00:03:37.217
Aldous Huxley 1932'de, popüler
olmalarının çok öncesinde

00:03:37.217 --> 00:03:40.310
antidepresan kullanımını tahmin edebildi.

00:03:40.310 --> 00:03:45.971
1953'te, Ray Bradbury'nin
''Fahrenheit 451''inde,

00:03:45.971 --> 00:03:48.293
''yüksük radyosu'' derken
kulaklığı öngörmüştü.

00:03:48.293 --> 00:03:50.997
''2001: A Space Odyssey''de,

00:03:50.997 --> 00:03:58.076
Arthur C. Clarke 1968'de; taşınabilir,
düz ekranlı haber cihazını betimliyordu.

00:03:58.076 --> 00:04:01.524
Eğlence ile toplum eleştirisinin
harmanlandığı eserlerde,

00:04:01.524 --> 00:04:05.418
bizimkine benzer ve oturmuş sistemler
içindeki kuşkularımızı bir kenara bırakıp

00:04:05.418 --> 00:04:10.458
çarpıcı değişimlerin sonuçlarını
değerlendirmeye davet ediliyoruz.

00:04:10.458 --> 00:04:11.497
Bu bağlamda,

00:04:11.497 --> 00:04:15.882
en iyi bilim kurgu eseri, filozof
Michel Foucault'un sözlerini tutandır:

00:04:15.882 --> 00:04:20.867
"Peygamber değilim. Benim işim, öncesinde
duvar olan yerlere pencereler açmaktır."

00:04:21.497 --> 00:04:25.699
Günümüzün kelepçelerinden ve imkânsız
olduğunu düşündüğümüz tahminlerden ırakta,

00:04:25.699 --> 00:04:30.466
bilim kurgu, alışılmışın dışında düşünmeye
katkı sağlayan bir araç haline geliyor.

00:04:30.466 --> 00:04:32.331
Çoğu gelecek bilimci bunun bilincinde

00:04:32.331 --> 00:04:36.822
ve bazıları bilim kurgu yazarlarını
takımlarına işe almaya başlamakta.

00:04:36.822 --> 00:04:40.765
Geçtiğimiz günlerde, iKnow adlı
bir proje, bilim kurgu hikâyelerini

00:04:40.765 --> 00:04:43.464
fazlasıyla andıran tasarılarını sundu.

00:04:43.464 --> 00:04:45.941
Uzaylı medeniyetinin keşfi,
hayvan ve insanların

00:04:45.941 --> 00:04:50.352
kusursuz bir şekilde iletişim kurmasına
yarayan gelişmeler

00:04:50.352 --> 00:04:52.921
ve ömür uzatma gibi temalar içeriyor.

00:04:52.921 --> 00:04:55.116
Gelecek neler getirecek?

00:04:55.116 --> 00:04:57.480
Kesin olarak elbette ki bilemeyiz,

00:04:57.480 --> 00:05:00.808
ama bilim kurgu bizlere seçenekler sunar.

00:05:00.808 --> 00:05:02.781
Nihayetinde, hangi birini

00:05:02.781 --> 00:05:06.084
gerçekliğe sürükleyeceğimize
karar verecek olan da bizleriz.