WEBVTT

00:00:00.634 --> 00:00:04.153
E konsideroj misionin e jetës sime,

NOTE Paragraph

00:00:04.153 --> 00:00:07.801
të tregoj urgjencën e ndryshimeve
klimatike përmes punës sime.

NOTE Paragraph

00:00:07.801 --> 00:00:11.751
Kam udhëtuar në veri te Artikut
për të kapur historinë e pashpalosur

00:00:11.751 --> 00:00:13.229
të shkrirjes polare,

00:00:13.229 --> 00:00:17.893
dhe në jug të Ekuadorit për dokumentimin
e rritjes graduale të nivelit të deteve.

00:00:17.903 --> 00:00:21.641
Së fundmi, kam vizituar
bregdetin e akullt të Groenlandës

00:00:21.641 --> 00:00:24.493
edhe ishujt e ulëta të Maldiveve,

00:00:24.507 --> 00:00:27.748
duke lidhur kështu, dy pjesë të ndryshme

00:00:27.748 --> 00:00:30.228
por njëlloj të rrezikuara në Tokë.

NOTE Paragraph

00:00:31.504 --> 00:00:37.481
Vizatimet e mia eksplorojnë momente
të trancizionit, të turbullirës

00:00:37.481 --> 00:00:40.149
dhe të qetësisë së peisazhit,

00:00:40.149 --> 00:00:44.279
duke iu mundësuar shikuesve
të lidhen emocionalisht me një vend

00:00:44.279 --> 00:00:46.405
që ndoshta nuk do të munden ta vizitojnë.

00:00:47.215 --> 00:00:52.230
Zgjedh të përcjell bukurinë
kundrejt shkatërrimit

00:00:52.230 --> 00:00:56.436
Nëse ndjeni madhështinë e peisazheve

00:00:56.686 --> 00:01:01.535
ndoshta mund të frymëzoheni
që t'i mbroni dhe t'i ruani ata.

NOTE Paragraph

00:01:01.535 --> 00:01:04.715
Psikologjia e sjelljes thotë se veprojmë

00:01:04.945 --> 00:01:09.407
dhe marrim vendime
bazuar në ndjenjat tona më tepër.

00:01:09.497 --> 00:01:14.334
Studimet tregojnë se arti ndikon
në ndjenjat tona

00:01:14.360 --> 00:01:16.230
më shumë sesa një lajm tronditës.

00:01:17.199 --> 00:01:18.839
Ekspertët parashikojnë

00:01:18.839 --> 00:01:23.479
verë arktike pa akull në 2020.

00:01:23.479 --> 00:01:25.924
Nivelet e detit kanë gjasa të rriten

00:01:25.924 --> 00:01:29.184
me 0.6-3m deri në fund të shekullit.

00:01:30.364 --> 00:01:34.950
I kam kushtuar karrierën time
nxjerrjes në dritë të këtyre projektimeve

00:01:35.660 --> 00:01:39.804
me një mjet të aksesueshëm që na nxit

00:01:39.804 --> 00:01:42.804
në një mënyrë që statistikat s'munden.

NOTE Paragraph

00:01:42.804 --> 00:01:47.406
Procesi im fillon me udhëtime në vende
në ballë të ndryshimeve klimatike.

00:01:47.436 --> 00:01:50.220
Aty bëj mijëra fotografi.

00:01:50.696 --> 00:01:56.283
Në studio, punoj bazuar
në kujtimet e përvojës dhe foto

00:01:56.353 --> 00:01:58.423
për të krijuar vepra me përmasa të mëdha,

00:01:58.602 --> 00:02:00.636
ndonjëherë deri në 3 m të gjera.

NOTE Paragraph

00:02:01.556 --> 00:02:06.156
Vizatoj me pastel të butë
që është i thatë si qymyr, por me ngjyra.

00:02:06.456 --> 00:02:10.006
Unë i quaj punët e mia vizatime,
por të tjerët i quajnë piktura.

00:02:10.203 --> 00:02:13.923
Megjithatë strukem, kur më quajnë
piktore që pikturon me gishta.

00:02:14.175 --> 00:02:15.185
(Të qeshura)

NOTE Paragraph

00:02:15.185 --> 00:02:17.819
Por unë nuk përdor mjete,

NOTE Paragraph

00:02:17.819 --> 00:02:20.299
gjithmonë kam përdorur gishtat
dhe pëllëmbën e dorës

00:02:20.380 --> 00:02:22.546
për të manipuluar pigmentin në letër.

00:02:23.890 --> 00:02:27.546
Vizatimi është një formë meditimi për mua

00:02:28.354 --> 00:02:29.981
Më qetëson mendjen.

00:02:30.437 --> 00:02:33.487
Nuk e perceptoj atë që vizatoj
si akull apo ujë.

00:02:33.715 --> 00:02:36.317
Në fakt, imazhi zhvishet nga gjithçka

00:02:36.441 --> 00:02:39.840
deri në formën bazë të ngjyrës dhe formës.

00:02:40.964 --> 00:02:42.076
Kur vepra ka mbaruar,

00:02:42.330 --> 00:02:45.466
më në fund mund ta shoh si një të tërë,

00:02:45.530 --> 00:02:48.052
si një ajsberg që pluskon në ujin e qelqtë

00:02:48.106 --> 00:02:50.596
ose një valë që krijon shkumë.

00:02:51.884 --> 00:02:55.496
Një vepër si kjo më merr mesatarisht

00:02:55.700 --> 00:02:57.520
10 sekonda, siç mund ta shihni.

NOTE Paragraph

00:02:57.544 --> 00:02:59.324
(Të qeshura)

NOTE Paragraph

00:02:59.348 --> 00:03:02.871
(Duartrokitje)

NOTE Paragraph

00:03:03.336 --> 00:03:06.296
Në të vërtetë, më shumë se 200-250 orë

00:03:06.296 --> 00:03:07.816
për të tilla përmasa.

00:03:07.816 --> 00:03:10.762
Unë kam vizatuar që e vogël fare.

00:03:10.762 --> 00:03:11.982
Mamaja ime ishte artiste

00:03:11.982 --> 00:03:12.989
dhe teksa rritesha,

00:03:12.989 --> 00:03:15.245
kishim gjithnjë vegla arti nëpër shtëpi.

00:03:15.279 --> 00:03:17.792
Dashuria e sime mëje për fotografinë,

00:03:17.846 --> 00:03:19.186
e nxiti të shkonte

00:03:19.186 --> 00:03:21.405
në rajonet më të largëta të Tokës,

00:03:21.405 --> 00:03:23.811
për mua dhe familjen time ishte fat

00:03:23.811 --> 00:03:27.071
t'i bashkoheshim dhe ta mbështesnim
në këto aventura.

00:03:27.071 --> 00:03:29.801
Udhëtuam mbi deve në Afrikën Veriore

00:03:29.871 --> 00:03:33.751
dhe rrëshkitëm me slitë qensh
pranë Polit të Veriut.

NOTE Paragraph

00:03:33.871 --> 00:03:38.051
Në gusht të vitit 2012,
udhëhoqa ekspeditën time të parë,

00:03:38.091 --> 00:03:42.605
një grup me artistë dhe studiues
në bregun veriperëndimor të Groenlandës.

00:03:44.232 --> 00:03:47.142
Në fillim, ime më
do ta drejtonte këtë udhëtim.

00:03:47.146 --> 00:03:49.831
Ne ishim në fazat e para të planifikimit,

00:03:49.885 --> 00:03:52.427
meqë kishim planifikuar të shkonim bashkë,

00:03:52.471 --> 00:03:55.146
kur u diagnostikua me tumor në tru.

00:03:55.812 --> 00:03:59.713
Kanceri ia mori shpejt
kontrollin e trupit dhe të mendjes

00:03:59.883 --> 00:04:02.380
dhe ajo ndërroi jetë 6 muaj më vonë.

00:04:03.110 --> 00:04:05.105
Megjithatë, gjatë muajve të sëmundjes,

00:04:05.105 --> 00:04:09.259
përkushtimi i saj ndaj ekspeditës
nuk u lëkund kurrë

00:04:09.379 --> 00:04:13.299
dhe premtova që do ta kryeja unë
udhëtimin e saj të fundit.

NOTE Paragraph

00:04:13.374 --> 00:04:16.517
Pasioni i sime mëje për Arktikun

00:04:16.541 --> 00:04:19.914
jehonte gjatë përvojës sime në Groenlandë

00:04:19.938 --> 00:04:22.914
dhe ndjeva fuqinë

00:04:22.938 --> 00:04:25.488
dhe brishtësinë e peisazhit.

00:04:26.738 --> 00:04:29.398
Përmasat gjigande të ajsbergut

00:04:29.422 --> 00:04:30.826
të bëjnë të ndihesh e vogël.

00:04:31.192 --> 00:04:34.392
Fushat e akullta
janë plot lëvizje dhe tinguj

00:04:34.615 --> 00:04:36.752
në një mënyrë që unë s'e prisja kurrë.

00:04:37.284 --> 00:04:39.532
Unë rrita përmasat e veprave të mia

00:04:39.556 --> 00:04:44.881
për t'ju dhënë ju të njëjtën ndjesi frike
që përjetova unë.

00:04:45.021 --> 00:04:48.716
Megjithatë, ndërsa madhështia
e akullit është e dukshme,

00:04:48.740 --> 00:04:50.676
ashtu është edhe cënueshmëria e tij.

00:04:51.042 --> 00:04:52.257
Nga varka jonë,

00:04:52.281 --> 00:04:57.420
mund ta shihja akullin teksa shkrinte
nën diellin shumë të nxehtë për stinën.


NOTE Paragraph

00:04:58.940 --> 00:05:02.503
Ne patëm rastin të vizitonim
shumë nga komunitetet Inuit në Groenlandë

00:05:02.527 --> 00:05:05.357
që tani përballen me sfida shumë të mëdha.

00:05:05.381 --> 00:05:08.791
Vendasit më folën
për sipërfaqe të pafundme akulli

00:05:08.791 --> 00:05:11.407
që nuk ngrinin më si dikur.

00:05:11.431 --> 00:05:14.431
Pa akull, territoret e gjuetisë
dhe të të korrave

00:05:14.533 --> 00:05:16.295
janë zvogëluar shumë.

00:05:16.319 --> 00:05:20.406
duke kërcënuar mënyrën e tyre të jetesës
dhe të mbijetesës.

NOTE Paragraph

00:05:20.616 --> 00:05:22.873
Akullnajat në shkrirje
e sipër në Groenlandë,

00:05:22.931 --> 00:05:26.631
janë një nga faktorët më të mëdhenj
të rritjes së nivelit të detit,

00:05:26.903 --> 00:05:29.019
që tashmë ka filluar të fundosë

00:05:29.043 --> 00:05:31.873
disa nga ishujt më të ulët në botë.

00:05:32.942 --> 00:05:36.715
Një vit pas udhëtimit në Groenlandë,
vizitova Maldivet,

00:05:37.145 --> 00:05:40.395
shteti me lartësinë mbi nivelin e detit
më të ulët në botë.

00:05:40.752 --> 00:05:44.785
Kur isha atje, mblodha imazhe dhe frymëzim

00:05:44.809 --> 00:05:46.510
për një tjetër vepër:

00:05:47.072 --> 00:05:51.105
vizatime të valëve në bregun e një kombi

00:05:51.129 --> 00:05:56.624
që mund të ishte nën ujë
brenda këtij shekulli.

NOTE Paragraph

00:05:57.504 --> 00:06:01.027
Ngjarje shkatërruese ndodhin çdo ditë

00:06:01.051 --> 00:06:04.299
në shkallë botërore dhe personale.

00:06:04.844 --> 00:06:07.917
Në Groenlandë, hodha hirin e mamasë

00:06:08.441 --> 00:06:10.045
në akullin që shkrinte.

00:06:10.743 --> 00:06:15.830
Tani është një pjesë e peisazhit që donte

00:06:15.854 --> 00:06:19.941
edhe pse merr një formë të re.

NOTE Paragraph

00:06:21.095 --> 00:06:23.863
Në mes të dhuratave që më ka dhënë ime më

00:06:23.887 --> 00:06:26.101
është aftësia për t'u fokusuar

00:06:26.101 --> 00:06:28.434
te pozitivja më shumë sesa te negativja.

00:06:29.764 --> 00:06:34.905
Vizatimet e mia i thurin lavde bukurisë
së atyre që rrezikojmë të humbasim.

00:06:35.869 --> 00:06:41.663
Uroj që këto të shërbejnë si regjistrime
të peizazheve madhështore në ndryshim,

00:06:41.663 --> 00:06:46.285
duke dokumentuar tranzicionin
dhe duke frymëzuar komunitetin tonë global

00:06:46.309 --> 00:06:48.427
për të ndërmarrë veprime për të ardhmen.

00:06:49.102 --> 00:06:50.309
Ju falemnderit.

00:06:50.333 --> 00:07:00.978
(Duartrokitje)