WEBVTT 00:00:00.634 --> 00:00:03.852 ကျွန်မရဲ့လက်ရာကနေ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုရဲ့ အရေးတကြီးဖြစ်မှုကို 00:00:03.877 --> 00:00:07.515 သိရှိစေဖို့ ကျွန်မ ဘဝရဲ့ တာဝန်လို့ ဆင်ခြင်မိပါတယ်။ 00:00:07.961 --> 00:00:11.702 အာတိတ် မြောက်ဘက်ဆီ ဝင်ရိုးစွန်း အရည်ပျော်တဲ့ အဖြစ်ကို ပြတဲ့ 00:00:11.726 --> 00:00:13.205 ဇာတ်လမ်းကို ရိုက်ယူဖို့ 00:00:13.229 --> 00:00:17.141 တောင်ဘက်ကို နောက်ဆက်တွဲ ပင်လယ်ရေ မြင့်တာ မှတ်တမ်းတင်ဖို့ ခရီးထွက်ဖူးတယ်။ 00:00:17.903 --> 00:00:21.593 သိပ်မကြာခင်က Greenland ရဲ့ ရေခဲဖုံးတဲ့ ကမ်းခြေနဲ့ Maldives ရဲ့ 00:00:21.617 --> 00:00:24.483 မြေနိမ့်ပိုင်း ကျွန်းတွေကို လည်ပတ်ခဲ့တယ်။ 00:00:24.507 --> 00:00:28.984 နှိုင်းယှဉ်မရအောင် ခြားနားပုံရပေမဲ့ တူညီတဲ့ ဘေးသင့်နေတဲ့ ကျွန်မတို့ ကမ္ဘာရဲ့ 00:00:29.008 --> 00:00:30.475 အပိုင်း နှစ်ခု ဆက်စပ်ခြင်းပါ။ 00:00:31.504 --> 00:00:37.547 ကျွန်မရဲ့ ပုံတွေဟာ ကူးပြောင်းခြင်း လှိုင်းထန်ခြင်းနဲ့ ငြိမ်သက်ခြင်းရဲ့ 00:00:37.571 --> 00:00:40.285 တဒင်္ဂကာလတွေကို စူးစမ်းရှာဖွေပါတယ်၊ 00:00:40.309 --> 00:00:43.791 ကြည့်ရှုသူတွေကို ကိုယ်ဘယ်တော့မှ လည်ပတ်ခွင့် မရှိနိုင်လောက်တဲ့ 00:00:43.815 --> 00:00:46.530 နေရာတစ်ခုနဲ့ စိတိပိုင်းအရ ဆက်စပ်ခွင့်ပေးရင်းပေါ့။ 00:00:47.185 --> 00:00:51.579 အကြီးအကျယ် ပျက်စီးတာကို ဆန့်ကျင်ပြီး အလှအပကို သိစေဖို့ ရွေးထားတယ်။ 00:00:52.230 --> 00:00:56.662 ဒီရှုခင်းတွေရဲ့ သိမ်မွေ့နူးညံ့မှုကို သင်ခံစားနိုင်တယ်ဆိုရင် 00:00:56.686 --> 00:01:00.299 ဖြစ်နိုင်တာက သင့်မှာဒါတွေကို ကာကွယ်၊ ထိန်းသိမ်းလိုစိတ် ဖြစ်ပေါ်လာမှာပါ။ 00:01:01.545 --> 00:01:04.912 အပြုအမူပိုင်း စိတ်ပညာက ပြောတာက ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီပြင်အရာ အားလုံး 00:01:04.936 --> 00:01:09.062 အထက်က စိတ်ခံစားမှုတွေကို အခြေခံပြီး အရေးယူ၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချတာပါတဲ့။ 00:01:09.497 --> 00:01:12.933 လေ့လာမှုတွေက ပြတာက အနုပညာဟာ ထိတ်လန့်စရာ သတင်းတွေထက် ကျွန်မတို့ 00:01:12.957 --> 00:01:16.284 စိတ်ခံစားမှုတွေကို လက်တွေ့အားဖြင့် ပိုပြီး သက်ရောက်စေပါတယ်တဲ့။ 00:01:17.193 --> 00:01:20.637 ကျွန်ကျင်သူတွေ ခန့်မှန်းတာက ၂၀၂၀ အစောပိုင်းလောက်မှာ 00:01:20.661 --> 00:01:23.163 အာတိတ်နွေရာသီတွေဟာ ရေခဲကင်းမဲ့မယ်တဲ့။ 00:01:23.521 --> 00:01:27.688 ရာစုအကုန်လောက်မှာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် တွေဟာ နှစ်ပေက ဆယ်ပေအတွင်း 00:01:27.712 --> 00:01:29.038 မြင့်တက် လာနိုင်ခြေရှိတယ်။ 00:01:30.364 --> 00:01:35.040 ကျွန်မအလုပ်ကို ဒီခန့်မှန်းခြေတွေကို နားလည် လွယ်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးနည်းလမ်းတစ်ခုနဲ့ 00:01:35.064 --> 00:01:37.128 မီးမောင်းထိုးပြဖိူ့ ရည်စူးထားပါတယ်။ 00:01:37.152 --> 00:01:41.606 ကိန်း ဂဏန်းတွေက ကျွန်မတို့ကို မတွန်းနိုင်လောက်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုပေါ့။ 00:01:42.684 --> 00:01:45.363 ကျွန်မရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို ရုာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုရဲ့ 00:01:45.387 --> 00:01:47.686 ရှေ့တန်းက နေရာတွေကို ခရီးထွက်ရင်း စတင်ခဲ့ပါတယ်။ 00:01:47.710 --> 00:01:50.672 နေရာမှပဲ ထောင်ချီတဲ့ ဓာတ်ပုံတွေရိုက်ပါတယ်။ 00:01:50.696 --> 00:01:51.939 စတူဒီယိုထဲပြန်တယ်၊ 00:01:51.963 --> 00:01:56.223 အရမ်း ကြီးမားတဲ့ အကြီးစား အခင်းအကျင်း တွေဖန်တီးဖို့ ကိုယ့်အတွေ့အကြုံ မှတ်ဉာဏ်၊ 00:01:56.247 --> 00:01:58.502 ဓာတ်ပုံ နှစ်မျိုးစလုံးကနေ လုပ်ကိုင်ပါတယ်။ 00:01:58.526 --> 00:02:00.666 တစ်ခါတစ်လေ အကျယ် ၁၀ ပေကျော်တယ်။ 00:02:01.412 --> 00:02:05.904 ရောင်စုံမြေဖြူအနုတွေနဲ့ ဆွဲပါတယ်၊ မီးသွေး ခဲလို ခြောက်ပေမဲ့ အရောင်တွေနဲ့ပါ။ 00:02:06.456 --> 00:02:09.753 ကိုယ့်လက်ရာကို ပုံကြမ်းတွေလို့ တွေးပေမဲ့ သူများတွေက ပန်းချီကားတဲ့။ 00:02:10.203 --> 00:02:14.224 ကျွန်မကို လက်ချောင်း "ပန်းချီဆရာမ" လို့ ထုတ်ပြောတာတော့ တွန့်မိတယ်။ 00:02:14.248 --> 00:02:15.366 (ရယ်သံများ) 00:02:15.390 --> 00:02:17.695 ဒါပေမဲ့ ဘာကိရိယာမှ ကျွန်မ မသုံးပါဘူး၊ 00:02:17.719 --> 00:02:20.196 စာရွက်ပေါ်က ဆေးရောင်ကို ကိုင်တွယ်ဖို့ လက်ချောင်းတွေ၊ 00:02:20.220 --> 00:02:22.646 လက်ဖဝါးတွေကို အမြဲသုံးပါတယ်။ 00:02:23.990 --> 00:02:27.576 ကျွန်မအတွက် ပုံဆွဲခြင်းဟာ ကမ္မဋ္ဌာန်းပွားတဲ့ ပုံစံတစ်ခုပါ။ 00:02:28.354 --> 00:02:29.981 ဒါက စိတ်ကို ဆိတ်ငြိမ်စေပါတယ်။ 00:02:30.437 --> 00:02:32.244 ကျွန်မရေးဆွဲနေတာကို ရေခဲ (သို့) ရေ 00:02:32.268 --> 00:02:33.641 အဖြစ် မမြင်မိဘူး။ 00:02:33.665 --> 00:02:36.127 ဒီအစား ရုပ်ပုံကို ၎င်းရဲ့ အရောင်နဲ့ အသွင်ရဲ့ 00:02:36.151 --> 00:02:39.840 အခြေခံအကျဆုံး သဏ္ဍာန်ထိ တစ်စစီဖြုတ်ချလိုက်တာပါ။ 00:02:40.964 --> 00:02:42.306 လက်ရာပြီးပြီ ဆိုတာနဲ့ 00:02:42.330 --> 00:02:45.466 နောက်ဆုံး အခင်းအကျင်းကို တစ်ခုလုံး အဖြစ် တွေ့ကြုံခံစားနိုင်ပါတယ်၊ 00:02:45.490 --> 00:02:48.052 ရေခဲစိုင်တစ်ခု ဖန်ရောင်ထနေတဲ့ ရေထဲ မျောလွင့်နေသလို 00:02:48.076 --> 00:02:50.766 ဒါမှမဟုတ် အမြှပ်နဲ့ လှိုင်းခေါင်းဖြူတစ်ခုပေါ့၊ 00:02:51.884 --> 00:02:55.806 ပျမ်းမျှအားဖြင့် ဒီအရွယ် လက်ရာတစ်ခု ဟာ မြင်တဲ့အတိုင်း ကျွန်မအတွက် 00:02:55.830 --> 00:02:57.520 ၁၀ စက္ကန့်လောက်ကြာတာပါ။ 00:02:57.544 --> 00:02:59.324 (ရယ်သံများ) 00:02:59.348 --> 00:03:02.871 (လက်ခုပ်သံများ) 00:03:03.336 --> 00:03:07.792 တကယ်က ဒီအရွယ်မျိုးအတွကိ နာရီ ၂၀၀ ၊ ၂၅၀ ကျော်လောက်ပေါ့။ 00:03:07.816 --> 00:03:10.798 ဒါပေမဲ့ တကယ်တော့ ရောင်စုံ စကိုင်နိုင်ကတည်း ဆွဲနေခဲ့တာပါ။ 00:03:10.822 --> 00:03:12.735 အမေက ပန်းချီဆရာမဖြစ်ပြီး ကြီးလာတော့ 00:03:12.759 --> 00:03:15.245 တစ်အိမ်လုံးမှာ အနုပညာ အထောက်အပံ့တွေ ရခဲ့ပါတယ်။ 00:03:15.269 --> 00:03:17.822 အမေရဲ့ ဓါတ်ပုံပညာ မြတ်နိုးမှုက 00:03:17.846 --> 00:03:21.381 သူမကို အဝေးလံဆုံး ကမ္ဘာ့ ဒေသတွေဆီ သူမကို တွန်းပို့ပေးခဲ့ကာ 00:03:21.405 --> 00:03:23.811 မိသားစုနဲ့ ကျွန်မဟာ ဒီစွန့်စားမှုတွေမှာ ပါဝင်ပြီး 00:03:23.835 --> 00:03:26.536 သူမကို ထောက်ပံ့ရအောင်ကို ကံအတော်ကောင်းခဲ့တာပေါ့။ 00:03:27.139 --> 00:03:29.847 အာဖရိက မြောက်ပိုင်းမှာ ကုလားအုတ်တွေ စီးခဲ့ပြီး 00:03:29.871 --> 00:03:32.918 မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းနားမှာ ခွေးစွပ်ဖား တွေပေါ် ဒရွတ်ဆွဲခဲ့တယ်။ 00:03:33.871 --> 00:03:38.067 ၂၀၁၂ ဩဂုတ်မှာ ပန်းချီပညာရှင်တွေနဲ့ ပညာရှင်အဖွဲ့ကို Greeland ရဲ့ အနောက်မြောက် 00:03:38.091 --> 00:03:42.605 ကမ်းခြေထိ ခေါ်ဆောင်တဲ့ကျွန်မရဲ့ ပထမဆုံး စူးစမ်းလေ့လာရေးခရီးကို ဦးဆောင်ခဲ့တယ်။ 00:03:44.232 --> 00:03:47.122 မူလက ဒီခရီးကို ကျွန်မအမေက ဦးဆောင်ဖို့ပါ။ 00:03:47.146 --> 00:03:49.861 အတူတူ သွားဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့တဲ့ အတွက် အမေနဲ့ ကျွန်မဟာ 00:03:49.885 --> 00:03:52.447 စီစဉ်တာရဲ့ အစအဦး အဆင့်တွေမှာပဲ ရှိသေးတုန်း 00:03:52.471 --> 00:03:55.146 သူမဟာ ဦးနှောက်ကင်ဆာရဲ့ သားကောင်ဖြစ်သွားခဲ့တယ်။ 00:03:55.812 --> 00:03:59.809 ကင်ဆာက သူမရဲ့ ကိုယ်နဲ့ စိတ်ကို ရုတ်ချည်း အနိုင်ယူသွားပြီး 00:03:59.833 --> 00:04:02.380 ခြောက်လအကြာမှာ ကွယ်လွန်သွားရှာပါတယ်။ 00:04:03.110 --> 00:04:05.095 ဒါပေမဲ့ သူမ နာမကျန်းတဲ့ လတွေအတွင်းမှာ 00:04:05.119 --> 00:04:10.619 လေ့လာရေး ခရီးအပေါ် သူ့ ရည်စူးချက်က လုံးဝ မယိမ်းယိုင်တော့ သူ့နောက်ဆုံးခရီးကို 00:04:10.643 --> 00:04:12.508 လုပ်ဆောင်ဖို့ ကတိပြုလိုက်တယ်။ 00:04:13.374 --> 00:04:16.517 အာတိတ်အတွက် အမေ့ရဲ့ ထက်သန်မှုဟာ 00:04:16.541 --> 00:04:19.914 Greenland က ကျွန်မအတွေ့ အကြုံကနေ ပဲ့တင်ရိုက်ပြီး 00:04:19.938 --> 00:04:22.914 မြေပြင်ရှုခင်းရဲ့ စွမ်းအားနဲ့ 00:04:22.938 --> 00:04:25.488 မခိုင်ခံ့မှုကို ခံစားရပါတယ် 00:04:26.738 --> 00:04:29.398 ရေခဲစိုင်တွေရဲ့ ကြီးမားလှတဲ့ အရွယ်အစားဟာ 00:04:29.422 --> 00:04:30.826 ကျိုးနွံလျက်ပါ။ 00:04:31.168 --> 00:04:34.591 ရေခဲပြင်တွေဟာ ကျွန်မတစ်ခါမှ မမျှော်လင့်မိတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ 00:04:34.615 --> 00:04:36.752 လှုပ်ရှားမှု၊ အသံတွေနဲ့အတူ အသက်ဝင်နေတယ်။ 00:04:37.284 --> 00:04:39.532 ကျွန်မ တွေ့ကြုံခဲ့တဲ့ တူညီတဲ့ အံအားသင့်မှု သဘော 00:04:39.556 --> 00:04:44.317 ပေးဖို့ ကျွန်မရဲ့ အခင်းအကျင်းတွေရဲ့ အရွယ်ကို ချဲ့ခဲ့တယ်။ 00:04:45.021 --> 00:04:48.716 ဒါပေမဲ့ ရေခဲရဲ့ ခမ်းနားမှုဟာ ပေါ်လွင်ပေမဲ့ 00:04:48.740 --> 00:04:50.676 ၎င်းရဲ့ ခုခံနိုင်စွမ်းကလည်း ထို့အတူပါ။ 00:04:51.042 --> 00:04:52.257 ကျွန်မတို့ လှေပေါ်ကနေ 00:04:52.281 --> 00:04:57.645 မတန်တဆ ပူနွေးတဲ့ နေအောက်မှာ ချွေးထွက် နေတဲ့ ရေခဲကို တွေ့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ 00:04:58.940 --> 00:05:02.503 အခု ဧရာမ စိန်ခေါ်မှုတွေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ Greenland က Inuit လူနေရပ်ကွက် 00:05:02.527 --> 00:05:05.357 အများကြီးကို လည်ပတ်ခွင့်ရခဲ့တယ်။ 00:05:05.381 --> 00:05:08.697 ဒေသခံတွေ ကျွန်မကိုပြောတာက တစ်ခါက အေးခဲခဲ့ဖူးတဲ့ 00:05:08.721 --> 00:05:11.407 ကျယ်ပြန့်တဲ ပင်လယ်ရေခဲပြင်တွေဟာ မအေးခဲတော့ဘူးတဲ့။ 00:05:11.431 --> 00:05:14.509 ရေခဲမရှိတော့ သူတို့ အမဲလိုက်တဲ့နဲ့ ရိတ်သိမ်းတဲ့ အကွက်တွေဟာ 00:05:14.533 --> 00:05:16.295 အကြီးအကျယ် လျော့သွားကာ 00:05:16.319 --> 00:05:19.160 ဘဝရှင်သန်မှု နဲ့ ရှင်ကျန်မှုကို ခြိမ်းခြောက်နေပါတယ်။ 00:05:20.616 --> 00:05:22.511 Greenland က အရည်ပျော်နေတဲ့ ရေခဲမြစ်တွေက 00:05:22.535 --> 00:05:26.879 ပင်လယ်ရေ မြင့်တက်ခြင်းကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြီးမားဆုံး အကြောင်းအချက်တစ်ခုပါ။ 00:05:26.903 --> 00:05:29.019 ဒါက ကမ္ဘာ့ အနိမ့်ပိုင်းအဖြစ်ဆုံး 00:05:29.043 --> 00:05:31.873 ကျွန်းတစ်ချို့ကို စပြီးနှစ်မြှပ်ပြီးပါပြီး 00:05:32.942 --> 00:05:36.458 Greenland ခရီးအပြီး တစ်နှစ်အကြာမှာ Maldives ကို အလည်ရောက်ခဲ့တယ်၊ 00:05:37.145 --> 00:05:40.352 တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အနိမ့်ဆုံးနဲ့ အပြန့်ပြူးဆုံး နိုင်ငံပါ။ 00:05:40.752 --> 00:05:44.785 အဲဒီမှာရှိတုန်း လက်ရာရဲ့ ကိုယ်ထည် သစ်အတွက် ပုံရိပ်တစ်ချို့နဲ့ စေ့ဆော်မှုကို 00:05:44.809 --> 00:05:46.510 စုစောင်းခဲ့တယ်။ 00:05:47.072 --> 00:05:51.105 ဒီရာစုနှစ်အတွင်းမှာ လုံးဝကို ရေ အောက်ရောက်သွားနိုင်တဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ 00:05:51.129 --> 00:05:55.283 ကမ်းခြေပေါ်ကို တဖျပ်ဖျပ်ရိုက်နေတဲ့ လှိုင်းတွေရဲ့ ပုံတွေပါ၊ 00:05:57.484 --> 00:06:01.027 အကြီးအကျယ် ပျက်စီခြင်း ဖြစ်ရပ်တွေ ကမ္ဘာနဲ့ရော ပုဂ္ဂိုလ်ရေး 00:06:01.051 --> 00:06:04.299 နှစ်ရပ်လုံးမှာ နေ့စဉ် ဖြစ်နေပါတယ်။ 00:06:04.844 --> 00:06:06.107 Greenland မှာ ရှိစဉ် 00:06:06.131 --> 00:06:10.045 အမေ့ရဲ့ ပြာတွေကို အရည်ပျော်နေတဲ့ ရေခဲတွေကြားမှာ ကြဲခဲ့ပါတယ်။ 00:06:10.743 --> 00:06:15.830 အခုတော့ သူမဟာ သူမအရမ်းမြတ်နိုးတဲ့ ရှုခင်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ကျန်နေပါတယ်။ 00:06:15.854 --> 00:06:19.941 ဒါဟာလည်း ပျက်ပြယ်ပြီး ပုံစံသစ်ဖြစ်သွားမယ်ဆိုတောင်ပါ။ 00:06:21.095 --> 00:06:23.863 အမေပေးခဲ့ဖူးတဲ့ လက်ဆောင်များစွာအနက် တစ်ခုက 00:06:23.887 --> 00:06:26.887 အပျက်သဘောထက် အပြုသဘောကို 00:06:26.911 --> 00:06:28.434 အာရုံစိုက်နိုင်စွမ်းပါ။ 00:06:29.083 --> 00:06:35.164 ကျွန်မဆွဲထားတာတွေက ကျွန်မတို့ ဆုံးရှုံး နိုင်လောက်တာရဲ့ အလှကို ချီးကျူးဖို့ပါ။ 00:06:35.845 --> 00:06:41.639 မျှော်လင့်တာက ပြောင်းလဲခြင်းထဲက ရှုမော ဖွယ်ရှုခင်းတွေရဲ့ မှတ်တမ်းအဖြစ် ဖြည့်ဆည်း 00:06:41.663 --> 00:06:46.285 နိုင်ကာ အနာဂတ်အတွက် အရေးယူ ဆောင် ရွက်ဖို့ ကူးပြောင်းမှုကို မှတ်တမ်းတင်ပြီး 00:06:46.309 --> 00:06:48.427 ကမ္ဘာ့ အသိုင်းအဝိုင်းကို စေ့ဆော်ပေးခြင်းပါ။ 00:06:49.102 --> 00:06:50.309 ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 00:06:50.333 --> 00:07:00.978 (လက်ခုပ်သံများ)