WEBVTT

00:00:00.610 --> 00:00:03.266
Wat zou je doen als je
informatie moet vergaren

00:00:03.290 --> 00:00:05.691
uit 11,5 miljoen documenten,

00:00:05.715 --> 00:00:07.611
dit moet verifiëren en ordenen?

00:00:08.150 --> 00:00:09.302
Dat was een uitdaging

00:00:09.326 --> 00:00:12.183
die een groep journalisten 
vorig jaar aanging.

00:00:12.662 --> 00:00:16.098
Een anoniem persoon,
die zichzelf John Doe noemde,

00:00:16.122 --> 00:00:19.174
was erin geslaagd om archieven
tot wel 40 jaar terug te kopiëren

00:00:19.198 --> 00:00:22.698
van een Panamees advocatenkantoor,
genaamd Mossack Fonseca.

00:00:23.317 --> 00:00:26.007
Dit is één van vele firma's in de wereld

00:00:26.031 --> 00:00:29.562
actief in het opzetten van rekeningen
in offshore-belastingparadijzen,

00:00:29.586 --> 00:00:31.586
zoals de Britse Maagdeneilanden,

00:00:31.610 --> 00:00:35.282
voor rijke en machtige mensen
die graag geheimen houden.

NOTE Paragraph

00:00:36.195 --> 00:00:39.733
John Doe lukte het alle overzichten
van dit kantoor te kopiëren;

00:00:39.757 --> 00:00:41.351
elk klantenbestand,

00:00:41.375 --> 00:00:43.074
elke e-mail,

00:00:43.098 --> 00:00:45.877
vanaf 1977 tot aan vandaag.

00:00:46.912 --> 00:00:48.961
Het was de grootste verzameling

00:00:48.961 --> 00:00:52.097
van interne informatie over het systeem
van de belastingparadijzen.

00:00:52.097 --> 00:00:53.589
die iemand ooit had gezien.

00:00:54.092 --> 00:00:58.940
Maar het was ook een enorme uitdaging
voor de onderzoeksjournalistiek.

00:00:59.870 --> 00:01:03.802
Stel je voor: 11,5 miljoen documenten

00:01:04.215 --> 00:01:08.229
met geheime informatie over mensen
afkomstig uit meer dan 200 landen.

00:01:08.229 --> 00:01:10.926
Waar begin je met zoeken
in zo'n grote informatiebron?

00:01:10.950 --> 00:01:13.029
Hoe moet je beginnen met een verhaal

00:01:13.053 --> 00:01:15.644
dat kan leiden naar
elke uithoek van de wereld

00:01:16.367 --> 00:01:19.412
dat bijna elke persoon
in elke taal kan beïnvloeden,

00:01:19.436 --> 00:01:21.863
soms op manieren 
waar ze nog geen weet van hebben.

NOTE Paragraph

00:01:22.513 --> 00:01:25.015
John Doe gaf de informatie 
aan twee journalisten

00:01:25.039 --> 00:01:27.654
van de Duitse krant <i>Süddeutsche Zeitung</i>.

00:01:28.562 --> 00:01:31.796
Hij stelde gemotiveerd te zijn
door -- en ik citeer --

00:01:31.820 --> 00:01:35.620
"De omvang van het onrecht
dat de documenten zouden openbaren."

00:01:36.401 --> 00:01:40.284
Maar één persoon alleen kan nooit
zo veel informatie ordenen.

00:01:40.374 --> 00:01:44.914
Daarom vroeg de Suddeutsche Zeitung hulp
aan mijn organisatie in Washington, DC,

00:01:45.016 --> 00:01:48.387
het Internationaal Consortium
van Onderzoeksjournalisten.

00:01:49.926 --> 00:01:52.500
We beslisten om iets heel anders te doen

00:01:52.524 --> 00:01:55.265
dan wat we als journalisten gewend waren:

00:01:55.289 --> 00:01:56.444
delen.

NOTE Paragraph

00:01:56.468 --> 00:01:57.849
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:01:58.324 --> 00:02:01.978
Onderzoeksjournalisten 
zijn van aard eenzame wolven.

00:02:02.002 --> 00:02:03.831
We beschermen onze geheime informatie,

00:02:03.855 --> 00:02:05.389
soms zelf tegen onze uitgevers,

00:02:05.413 --> 00:02:08.273
omdat zodra wij hen
vertellen wat we hebben,

00:02:08.297 --> 00:02:10.177
ze het verhaal onmiddelijk willen.

00:02:10.691 --> 00:02:11.989
En om eerlijk te zijn,

00:02:12.607 --> 00:02:14.029
als je een goed verhaal hebt

00:02:14.053 --> 00:02:16.457
wil je de eer daarvan
graag zelf opstrijken.

NOTE Paragraph

00:02:17.733 --> 00:02:20.342
We leven echter in een
steeds kleiner wordende wereld,

00:02:20.366 --> 00:02:23.535
en de media lopen
goeddeels achter de feiten aan.

00:02:23.559 --> 00:02:26.595
De problemen die we melden 
zijn steeds vaker transnationaal.

00:02:27.135 --> 00:02:29.863
Gigantische corporaties werken
op een globaal niveau.

00:02:30.441 --> 00:02:33.734
Milieu- en gezondheidcrisissen
zijn wereldwijd verspreid.

00:02:33.758 --> 00:02:36.727
Evenals geldstromen 
en financiële crisissen.

00:02:37.488 --> 00:02:40.492
Het lijkt dus onthutsend 
dat de journalistiek zo lang wachtte

00:02:40.516 --> 00:02:43.288
met verslag doen
op een werkelijk mondiale wijze.

00:02:43.783 --> 00:02:47.397
Het lijkt onthutsend
dat de journalistiek pas zo laat besefte

00:02:47.421 --> 00:02:50.220
welke mogelijkheden
deze technologie brengt

00:02:50.244 --> 00:02:52.248
in plaats van er bang voor te zijn.

00:02:53.666 --> 00:02:56.615
Dit is waarom journalisten
bang zijn voor technologie:

00:02:57.477 --> 00:03:01.037
de grootste instituties van dit beroep
maken moeilijke tijden mee

00:03:01.061 --> 00:03:04.299
vanwege de veranderende manier
waarop mensen nieuws consumeren.

00:03:04.958 --> 00:03:09.290
De reclame-bedrijfsmodellen
van de journalistiek werken niet meer.

00:03:09.740 --> 00:03:12.548
Hierdoor is de journalistiek 
in een crisis beland

00:03:12.572 --> 00:03:16.887
en moesten deze instellingen
reëvalueren hoe ze functioneren.

NOTE Paragraph

00:03:18.258 --> 00:03:21.191
Maar een crisis biedt ook mogelijkheden.

00:03:21.753 --> 00:03:26.027
De eerste uitdaging van wat uiteindelijk
de 'Panama Papers' zou worden genoemd,

00:03:26.037 --> 00:03:28.912
was om die documenten
vindbaar en leesbaar te maken.

00:03:28.936 --> 00:03:31.563
Er waren bijna vijf miljoen emails,

00:03:31.587 --> 00:03:34.900
twee miljoen PDF's die gescand
en gesorteerd moesten worden,

00:03:34.924 --> 00:03:37.846
en nog miljoenen bestanden
en andere soorten documenten.

00:03:38.162 --> 00:03:40.999
Ze moesten allemaal 
veilig opgeborgen worden

00:03:41.023 --> 00:03:42.180
in de cloud.

00:03:42.781 --> 00:03:46.432
Daarna nodigden we verslaggevers uit
om naar de documenten te kijken.

00:03:46.456 --> 00:03:50.316
Ze waren afkomstig uit
meer dan 100 mediaorganisaties

00:03:50.340 --> 00:03:51.983
uit 76 landen --

00:03:52.433 --> 00:03:54.478
van de BBC in Groot-Brittanië,

00:03:54.502 --> 00:03:56.718
tot Le Monde in Frankrijk,

00:03:56.742 --> 00:03:59.130
tot de Asahi Shimbun in Japan.

00:04:00.473 --> 00:04:04.223
"Eigen ogen op eigen namen",
noemden we het.

00:04:04.247 --> 00:04:07.606
Want wie zou je beter kunnen vertellen
wie van belang voor Nigeria was,

00:04:07.630 --> 00:04:09.200
dan een Nigeriaanse journalist?

00:04:09.503 --> 00:04:11.688
Wie kan dat beter in Canada,
dan een Canadees?

00:04:12.247 --> 00:04:15.303
Er waren slechts twee regels
voor de genodigden:

00:04:15.327 --> 00:04:19.509
we kwamen overeen alles wat we vonden
te delen met iedereen van de groep,

00:04:20.295 --> 00:04:23.209
en we kwamen overeen
alles tegelijkertijd te publiceren.

NOTE Paragraph

00:04:23.729 --> 00:04:25.804
De basis voor de partnerkeuze
was vertrouwen

00:04:25.828 --> 00:04:29.046
dat was opgebouwd
door eerdere samenwerkingen

00:04:29.070 --> 00:04:32.187
en ook op basis van aanwijzingen
die in de documenten stonden.

00:04:32.625 --> 00:04:33.860
In de komende maanden

00:04:33.884 --> 00:04:36.752
werd mijn kleine non-profitorganisatie
met minder dan 20 man

00:04:36.752 --> 00:04:40.999
versterkt met 350 andere verslaggevers
uit 25 taalgroepen.

00:04:42.035 --> 00:04:43.957
Het grootste informatielek aller tijden

00:04:43.981 --> 00:04:47.927
leidde tot de grootste journalistieke
samenwerking in de geschiedenis:

00:04:47.951 --> 00:04:54.179
376 paar 'plaatselijke' ogen deden
wat journalisten normaal nooit doen,

00:04:54.203 --> 00:04:55.914
schouder aan schouder werken,

00:04:55.948 --> 00:04:57.394
informatie uitwisselen,

00:04:57.408 --> 00:04:59.505
maar dit aan niemand vertellen.

00:05:00.102 --> 00:05:01.701
Het werd op dat moment duidelijk

00:05:01.725 --> 00:05:04.082
dat om de grootste herrie te maken

00:05:04.106 --> 00:05:07.291
we eerst een grootse stilte nodig hadden.

NOTE Paragraph

00:05:08.290 --> 00:05:10.730
Om het project te beheren 
tijdens al die maanden,

00:05:10.744 --> 00:05:13.071
bouwden we een veilige,
virtuele redactieruimte.

00:05:13.085 --> 00:05:15.560
We gebruikten gecodeerde
communicatiesystemen,

00:05:16.157 --> 00:05:18.847
en we bouwden een unieke
zoekmachine.

00:05:18.871 --> 00:05:20.498
In de virtuele redactie

00:05:20.522 --> 00:05:22.809
kwamen de onderzoekers samen
rondom de thema's

00:05:22.809 --> 00:05:24.614
die de documenten bevatten.

00:05:24.638 --> 00:05:29.368
Wie bijvoorbeeld geïnteresseerd was
in bloeddiamanten of exotische kunst

00:05:29.398 --> 00:05:33.088
kon informatie delen over
hoe de offshorewereld gebruikt werd

00:05:33.102 --> 00:05:35.389
om de handel in deze artikelen 
te verbergen.

00:05:35.413 --> 00:05:37.853
Wie geïnteresseerd was in sport
kon data delen

00:05:37.877 --> 00:05:41.006
over hoe bekende sporters 
hun portretrechten

00:05:41.006 --> 00:05:42.690
onder offshorebedrijven plaatsten,

00:05:42.714 --> 00:05:46.357
en daarmee belastingen ontweken
in de landen waar ze speelden.

NOTE Paragraph

00:05:48.097 --> 00:05:49.885
Maar misschien het spannendst

00:05:49.909 --> 00:05:53.386
was het aantal wereldleiders 
en gekozen politici

00:05:53.410 --> 00:05:55.438
dat opdook in deze documenten --

00:05:56.540 --> 00:05:59.549
mensen als Petro Poroshenko in Oekraïne,

00:06:00.824 --> 00:06:04.350
naaste medewerkers 
van Vladimir Putin in Rusland

00:06:05.852 --> 00:06:10.979
en de Britse premier, David Cameron,
gelinkt via zijn overleden vader Ian.

NOTE Paragraph

00:06:12.529 --> 00:06:15.760
Begraven in de documenten
waren geheime offshorebedrijven,

00:06:15.784 --> 00:06:17.572
zoals Wintris Inc.,

00:06:18.427 --> 00:06:20.303
een firma in de Britse Maagdeneilanden,

00:06:20.327 --> 00:06:23.969
dat in feite eigendom was
van de toenmalige IJslandse premier.

00:06:24.355 --> 00:06:26.570
Ik noem Johannes Kristjansson,

00:06:26.570 --> 00:06:29.847
de IJslandse journalist die gevraagd werd
mee te doen aan het project,

00:06:29.847 --> 00:06:31.683
graag 'de eenzaamste man ter wereld'.

00:06:32.231 --> 00:06:34.520
Negen maanden lang
weigerde hij betaald werk

00:06:34.544 --> 00:06:36.627
en leefde van de verdiensten
van zijn vrouw.

00:06:37.308 --> 00:06:39.131
Hij verduisterde zijn ramen

00:06:39.155 --> 00:06:42.945
als maatregel tegen nieuwsgierige ogen
tijdens de lange IJslandse winter.

00:06:43.505 --> 00:06:47.303
En zijn afwezigheid
werd steeds lastiger uit te leggen

00:06:47.327 --> 00:06:48.893
terwijl zich kapot werkte,

00:06:48.917 --> 00:06:50.123
avond na avond,

00:06:50.147 --> 00:06:51.384
maand na maand.

00:06:51.972 --> 00:06:54.320
Al die tijd bezat hij informatie

00:06:54.344 --> 00:06:57.587
die de leider van zijn land 
uiteindelijk ten val zou brengen.

NOTE Paragraph

00:06:58.100 --> 00:07:01.789
Als je een onderzoeksjournalist bent
met een ongelofelijke ontdekking,

00:07:01.813 --> 00:07:05.694
zoals een connectie tussen je premier
en een geheim offshorebedrijf,

00:07:05.718 --> 00:07:09.844
dat dit bedrijf financiële
belangen heeft in IJslandse banken --

00:07:09.868 --> 00:07:12.218
zijn hoofdthema tijdens de verkiezing --

00:07:12.242 --> 00:07:14.892
zou je alles direct bekend willen maken.

00:07:16.044 --> 00:07:18.938
Als één van de weinigen
met wie hij kon praten,

00:07:18.962 --> 00:07:21.913
deelde ik met Johannes
een soort galgenhumor.

00:07:22.391 --> 00:07:24.112
"Wintris komt eraan", zei hij vaak.

NOTE Paragraph

00:07:24.136 --> 00:07:25.665
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:07:25.689 --> 00:07:27.686
(Applaus)

NOTE Paragraph

00:07:29.314 --> 00:07:31.564
We waren grote fans van 'Game of Thrones'.

NOTE Paragraph

00:07:32.759 --> 00:07:35.895
Wanneer journalisten zoals Johannes
wilden schreeuwen,

00:07:35.919 --> 00:07:38.594
deden ze dat binnen de virtuele redactie,

00:07:38.618 --> 00:07:40.837
en maakten dan hun kreten tot verhalen,

00:07:40.861 --> 00:07:44.339
door niet alleen de documenten, 
maar ook rechtbankdossiers te bekijken,

00:07:44.359 --> 00:07:46.139
officiële vennootschapsregisters,

00:07:46.163 --> 00:07:50.358
en eventueel vragen te stellen 
aan degenen die we in de Papers noemen.

00:07:51.178 --> 00:07:55.210
Dankzij Panama Papers konden 
de journalisten de wereld bekijken

00:07:55.234 --> 00:07:57.850
vanuit een ander perspectief 
dan ieder ander.

NOTE Paragraph

00:07:57.874 --> 00:08:01.214
Tijdens ons onderzoek van het verhaal
vond er, los van ons,

00:08:01.260 --> 00:08:04.391
een groot politiek omkoopschandaal
plaats in Brazilië.

00:08:05.339 --> 00:08:07.954
Een nieuwe leider werd gekozen
in Argentine.

00:08:08.608 --> 00:08:12.499
De FBI diende aanklachten in 
tegen ambtenaren van de FIFA,

00:08:12.523 --> 00:08:16.326
de organisatie die professionele 
voetbalwereld bestuurt.

00:08:17.089 --> 00:08:19.366
De Panama Papers gaven ons
een uniek inzicht

00:08:19.390 --> 00:08:21.636
in elk van deze gebeurtenissen.

00:08:21.660 --> 00:08:25.100
Je kunt je dus de druk voorstellen
en de ego-drama's

00:08:25.124 --> 00:08:27.613
die ons werk in gevaar
hadden kunnen brengen.

00:08:27.637 --> 00:08:29.175
Elk van deze journalisten

00:08:29.199 --> 00:08:30.920
had de overeenkomst kunnen schenden.

00:08:30.944 --> 00:08:32.094
Maar dat deden ze niet.

00:08:32.464 --> 00:08:34.032
En dit jaar, op 3 april,

00:08:34.056 --> 00:08:36.237
precies om 20 uur Duitse tijd,

00:08:36.261 --> 00:08:39.738
publiceerden we het rapport
tegelijkertijd in 76 landen.

NOTE Paragraph

00:08:40.220 --> 00:08:45.913
(Applaus)

NOTE Paragraph

00:08:51.170 --> 00:08:55.260
Al snel werden de Panama Papers 
een van de grootste verhalen van het jaar.

00:08:55.276 --> 00:08:58.480
Dit is de situatie in IJsland
de dag na de publicatie.

00:08:58.504 --> 00:09:00.648
Het eerste van vele protesten.

00:09:01.047 --> 00:09:03.407
De IJslandse premier moest aftreden.

00:09:03.431 --> 00:09:05.779
Dit was de eerste 
van vele ontslagnemingen.

00:09:06.275 --> 00:09:09.838
We hebben veel bekende mensen
in de beeld gebracht, zoals Lionel Messi,

00:09:09.862 --> 00:09:12.190
de beroemdste voetballer ter wereld.

00:09:12.586 --> 00:09:15.016
Ook waren er onbedoelde gevolgen.

00:09:15.454 --> 00:09:19.131
De vermoedde leden van een Mexicaans
drugskartel werden gearresteerd

00:09:19.155 --> 00:09:22.006
nadat we de gegevens 
van hun schuilplaats publiceerden.

00:09:22.615 --> 00:09:24.415
Zij hadden dit adres gebruikt

00:09:24.429 --> 00:09:26.549
om hun offshore bedrijf te registreren.

NOTE Paragraph

00:09:26.573 --> 00:09:29.368
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:09:31.091 --> 00:09:33.652
Er is een soort ironie in ons werk.

00:09:33.676 --> 00:09:37.382
De technologie -- het internet --
die ons bedrijfsmodel bedreigt

00:09:37.406 --> 00:09:39.960
helpt ons om de journalistiek
opnieuw uit te vinden.

00:09:40.516 --> 00:09:42.204
En deze verhouding genereert

00:09:42.228 --> 00:09:45.068
ongekende niveaus van 
transparantie en impact.

00:09:45.772 --> 00:09:49.258
We toonden hoe een groep journalisten
de wereld kan beïnvloeden

00:09:49.282 --> 00:09:53.262
door de toepassing van nieuwe
en ouderwetse journalistieke technieken

00:09:53.286 --> 00:09:55.690
op grote hoeveelheden gelekte informatie.

00:09:56.319 --> 00:10:00.571
Wij plaatsten alle broodnodige context
rondom de informatie van John Doe.

00:10:01.205 --> 00:10:02.790
En door de bronnen te delen,

00:10:02.814 --> 00:10:04.503
waren we in staat om diep te graven

00:10:04.527 --> 00:10:05.996
veel dieper en langer

00:10:06.006 --> 00:10:09.076
dan de meeste media-organisaties
dezer dagen toestaan,

00:10:09.096 --> 00:10:10.759
om financiële redenen.

NOTE Paragraph

00:10:11.500 --> 00:10:12.923
Het was een groot risico,

00:10:12.947 --> 00:10:15.095
en het zou niet voor elk verhaal werken,

00:10:15.119 --> 00:10:17.123
maar we toonden met Panama Papers aan,

00:10:17.147 --> 00:10:20.085
dat je vanaf bijna elke plek
over elk land kunt schrijven,

00:10:20.109 --> 00:10:23.623
en dan het juiste slagveld kunt kiezen
om je werk te verdedigen.

00:10:23.925 --> 00:10:26.300
Probeer maar eens
gerechtelijk te voorkomen

00:10:26.324 --> 00:10:29.874
dat een verhaal wordt gepubliceerd
in 76 verschillende landen.

00:10:30.377 --> 00:10:32.184
Publicatie was onvermijdelijk.

NOTE Paragraph

00:10:33.353 --> 00:10:37.253
Kort na de publicatie kreeg ik 
van Johannes een sms'je met drie woorden:

00:10:37.804 --> 00:10:40.022
"Wintris is gearriveerd."

NOTE Paragraph

00:10:40.046 --> 00:10:41.444
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:10:41.468 --> 00:10:45.660
Hij was gearriveerd, net als wellicht 
een nieuw tijdperk voor de journalistiek.

NOTE Paragraph

00:10:45.673 --> 00:10:46.739
Dank je wel.

NOTE Paragraph

00:10:46.753 --> 00:10:52.667
(Applaus)

NOTE Paragraph

00:10:57.362 --> 00:10:59.046
Bruno Giussani: Gerard, dank je.

NOTE Paragraph

00:10:59.046 --> 00:11:01.945
Dit applaus stuur je natuurlijk
ook door naar de journalisten

00:11:01.945 --> 00:11:03.967
die met je gewerkt hebben, toch?

NOTE Paragraph

00:11:03.967 --> 00:11:06.238
Nu zou ik graag 
een paar vragen willen stellen.

00:11:06.238 --> 00:11:07.399
Ten eerste,

00:11:07.423 --> 00:11:10.091
je hebt langer dan een jaar
in het geheim gewerkt

00:11:10.115 --> 00:11:13.741
samen met zo'n 350 collega's 
uit de hele wereld --

00:11:13.765 --> 00:11:17.096
was er nooit een moment waarop je dacht

00:11:17.120 --> 00:11:19.248
dat het lek misschien zou uitlekken,

00:11:19.272 --> 00:11:21.709
dat de samenwerking in gevaar kwam

00:11:21.709 --> 00:11:23.578
door publicatie van een verhaal?

00:11:23.602 --> 00:11:26.420
Of iemand buiten de groep 
die informatie zou vrijgeven

00:11:26.444 --> 00:11:27.765
die ze al bezaten?

NOTE Paragraph

00:11:28.228 --> 00:11:30.880
Gerard Ryle: We hebben aantal
crisissen meegemaakt,

00:11:30.904 --> 00:11:33.635
bijvoorbeeld als er in de wereld
iets groots gebeurde,

00:11:33.659 --> 00:11:36.476
dat de journalisten van dat land
meteen wilden publiceren.

00:11:36.476 --> 00:11:37.915
We moesten hen kalmeren.

00:11:37.939 --> 00:11:41.083
Maar de grootste crisis
was een week voor publicatie.

00:11:41.107 --> 00:11:45.118
We hebben een aantal vragen gestuurd
naar de medewerkers van Vladimir Putin,

00:11:45.142 --> 00:11:46.635
maar in plaats van te reageren,

00:11:46.659 --> 00:11:49.622
hield het Kremlin een persconferentie
en beschuldigde ons,

00:11:49.646 --> 00:11:53.063
ze verwierpen het 
als een complot van het Westen.

00:11:53.087 --> 00:11:56.103
Op dit moment dacht Putin
dat het alleen over hem ging.

00:11:56.127 --> 00:11:58.631
En, natuurlijk, veel van onze redacteuren

00:11:58.655 --> 00:12:00.356
waren hier erg zenuwachtig over.

00:12:00.380 --> 00:12:02.633
Ze waren bang dat het verhaal 
al uit zou komen.

00:12:02.633 --> 00:12:04.780
Stel je voor hoeveel tijd
zij hadden besteed,

00:12:04.794 --> 00:12:06.903
alle middelen, geld dat hierin zat.

00:12:06.927 --> 00:12:09.808
Dus de laatste week was ik bezig
met iedereen te kalmeren,

00:12:09.808 --> 00:12:12.644
als een soort generaal
die zijn troepen terughoudt:

00:12:12.684 --> 00:12:14.054
"Blijf kalm."

00:12:14.068 --> 00:12:16.370
En dat zijn ze gebleven.

NOTE Paragraph

00:12:17.323 --> 00:12:19.791
BG: En dan paar weken geleden,

00:12:19.815 --> 00:12:23.784
heb je veel documenten gepubliceerd
in een openbare database

00:12:23.808 --> 00:12:26.544
die iedereen kan navigeren
middels trefwoorden.

NOTE Paragraph

00:12:27.029 --> 00:12:28.194
GR: We vinden

00:12:28.218 --> 00:12:30.534
dat de basisinformatie 
over de offshore-wereld

00:12:30.534 --> 00:12:31.797
moet openbaar worden.

00:12:31.821 --> 00:12:35.518
De onderliggende documenten
van journalisten zijn niet gepubliceerd.

00:12:36.611 --> 00:12:39.193
Maar de basisinformatie,
zoals de naam van de persoon

00:12:39.217 --> 00:12:42.141
en de aard en de naam
van hun offshore bedrijf,

00:12:42.165 --> 00:12:43.521
is nu online beschikbaar.

00:12:43.545 --> 00:12:47.505
De grootste bron van deze aard
is in feite nu beschikbaar.

NOTE Paragraph

00:12:48.374 --> 00:12:50.247
BG: Gerard, bedankt voor wat je doet.

NOTE Paragraph

00:12:50.271 --> 00:12:51.429
GP: Dank je.

NOTE Paragraph

00:12:51.453 --> 00:12:54.966
(Applaus)