1
00:00:00,610 --> 00:00:03,266
Wat zou je doen als je
informatie moet vergaren

2
00:00:03,290 --> 00:00:05,691
uit 11,5 miljoen documenten,

3
00:00:05,715 --> 00:00:07,611
dit moet verifiëren en ordenen?

4
00:00:08,150 --> 00:00:09,302
Dat was een uitdaging

5
00:00:09,326 --> 00:00:12,183
die een groep journalisten 
vorig jaar aanging.

6
00:00:12,662 --> 00:00:16,098
Een anoniem persoon,
die zichzelf John Doe noemde,

7
00:00:16,122 --> 00:00:19,174
was erin geslaagd om archieven
tot wel 40 jaar terug te kopiëren

8
00:00:19,198 --> 00:00:22,698
van een Panamees advocatenkantoor,
genaamd Mossack Fonseca.

9
00:00:23,317 --> 00:00:26,007
Dit is één van vele firma's in de wereld

10
00:00:26,031 --> 00:00:29,562
actief in het opzetten van rekeningen
in offshore-belastingparadijzen,

11
00:00:29,586 --> 00:00:31,586
zoals de Britse Maagdeneilanden,

12
00:00:31,610 --> 00:00:35,282
voor rijke en machtige mensen
die graag geheimen houden.

13
00:00:36,195 --> 00:00:39,733
John Doe lukte het alle overzichten
van dit kantoor te kopiëren;

14
00:00:39,757 --> 00:00:41,351
elk klantenbestand,

15
00:00:41,375 --> 00:00:43,074
elke e-mail,

16
00:00:43,098 --> 00:00:45,877
vanaf 1977 tot aan vandaag.

17
00:00:46,912 --> 00:00:48,961
Het was de grootste verzameling

18
00:00:48,961 --> 00:00:52,097
van interne informatie over het systeem
van de belastingparadijzen.

19
00:00:52,097 --> 00:00:53,589
die iemand ooit had gezien.

20
00:00:54,092 --> 00:00:58,940
Maar het was ook een enorme uitdaging
voor de onderzoeksjournalistiek.

21
00:00:59,870 --> 00:01:03,802
Stel je voor: 11,5 miljoen documenten

22
00:01:04,215 --> 00:01:08,229
met geheime informatie over mensen
afkomstig uit meer dan 200 landen.

23
00:01:08,229 --> 00:01:10,926
Waar begin je met zoeken
in zo'n grote informatiebron?

24
00:01:10,950 --> 00:01:13,029
Hoe moet je beginnen met een verhaal

25
00:01:13,053 --> 00:01:15,644
dat kan leiden naar
elke uithoek van de wereld

26
00:01:16,367 --> 00:01:19,412
dat bijna elke persoon
in elke taal kan beïnvloeden,

27
00:01:19,436 --> 00:01:21,863
soms op manieren 
waar ze nog geen weet van hebben.

28
00:01:22,513 --> 00:01:25,015
John Doe gaf de informatie 
aan twee journalisten

29
00:01:25,039 --> 00:01:27,654
van de Duitse krant <i>Süddeutsche Zeitung</i>.

30
00:01:28,562 --> 00:01:31,796
Hij stelde gemotiveerd te zijn
door -- en ik citeer --

31
00:01:31,820 --> 00:01:35,620
"De omvang van het onrecht
dat de documenten zouden openbaren."

32
00:01:36,401 --> 00:01:40,284
Maar één persoon alleen kan nooit
zo veel informatie ordenen.

33
00:01:40,374 --> 00:01:44,914
Daarom vroeg de Suddeutsche Zeitung hulp
aan mijn organisatie in Washington, DC,

34
00:01:45,016 --> 00:01:48,387
het Internationaal Consortium
van Onderzoeksjournalisten.

35
00:01:49,926 --> 00:01:52,500
We beslisten om iets heel anders te doen

36
00:01:52,524 --> 00:01:55,265
dan wat we als journalisten gewend waren:

37
00:01:55,289 --> 00:01:56,444
delen.

38
00:01:56,468 --> 00:01:57,849
(Gelach)

39
00:01:58,324 --> 00:02:01,978
Onderzoeksjournalisten 
zijn van aard eenzame wolven.

40
00:02:02,002 --> 00:02:03,831
We beschermen onze geheime informatie,

41
00:02:03,855 --> 00:02:05,389
soms zelf tegen onze uitgevers,

42
00:02:05,413 --> 00:02:08,273
omdat zodra wij hen
vertellen wat we hebben,

43
00:02:08,297 --> 00:02:10,177
ze het verhaal onmiddelijk willen.

44
00:02:10,691 --> 00:02:11,989
En om eerlijk te zijn,

45
00:02:12,607 --> 00:02:14,029
als je een goed verhaal hebt

46
00:02:14,053 --> 00:02:16,457
wil je de eer daarvan
graag zelf opstrijken.

47
00:02:17,733 --> 00:02:20,342
We leven echter in een
steeds kleiner wordende wereld,

48
00:02:20,366 --> 00:02:23,535
en de media lopen
goeddeels achter de feiten aan.

49
00:02:23,559 --> 00:02:26,595
De problemen die we melden 
zijn steeds vaker transnationaal.

50
00:02:27,135 --> 00:02:29,863
Gigantische corporaties werken
op een globaal niveau.

51
00:02:30,441 --> 00:02:33,734
Milieu- en gezondheidcrisissen
zijn wereldwijd verspreid.

52
00:02:33,758 --> 00:02:36,727
Evenals geldstromen 
en financiële crisissen.

53
00:02:37,488 --> 00:02:40,492
Het lijkt dus onthutsend 
dat de journalistiek zo lang wachtte

54
00:02:40,516 --> 00:02:43,288
met verslag doen
op een werkelijk mondiale wijze.

55
00:02:43,783 --> 00:02:47,397
Het lijkt onthutsend
dat de journalistiek pas zo laat besefte

56
00:02:47,421 --> 00:02:50,220
welke mogelijkheden
deze technologie brengt

57
00:02:50,244 --> 00:02:52,248
in plaats van er bang voor te zijn.

58
00:02:53,666 --> 00:02:56,615
Dit is waarom journalisten
bang zijn voor technologie:

59
00:02:57,477 --> 00:03:01,037
de grootste instituties van dit beroep
maken moeilijke tijden mee

60
00:03:01,061 --> 00:03:04,299
vanwege de veranderende manier
waarop mensen nieuws consumeren.

61
00:03:04,958 --> 00:03:09,290
De reclame-bedrijfsmodellen
van de journalistiek werken niet meer.

62
00:03:09,740 --> 00:03:12,548
Hierdoor is de journalistiek 
in een crisis beland

63
00:03:12,572 --> 00:03:16,887
en moesten deze instellingen
reëvalueren hoe ze functioneren.

64
00:03:18,258 --> 00:03:21,191
Maar een crisis biedt ook mogelijkheden.

65
00:03:21,753 --> 00:03:26,027
De eerste uitdaging van wat uiteindelijk
de 'Panama Papers' zou worden genoemd,

66
00:03:26,037 --> 00:03:28,912
was om die documenten
vindbaar en leesbaar te maken.

67
00:03:28,936 --> 00:03:31,563
Er waren bijna vijf miljoen emails,

68
00:03:31,587 --> 00:03:34,900
twee miljoen PDF's die gescand
en gesorteerd moesten worden,

69
00:03:34,924 --> 00:03:37,846
en nog miljoenen bestanden
en andere soorten documenten.

70
00:03:38,162 --> 00:03:40,999
Ze moesten allemaal 
veilig opgeborgen worden

71
00:03:41,023 --> 00:03:42,180
in de cloud.

72
00:03:42,781 --> 00:03:46,432
Daarna nodigden we verslaggevers uit
om naar de documenten te kijken.

73
00:03:46,456 --> 00:03:50,316
Ze waren afkomstig uit
meer dan 100 mediaorganisaties

74
00:03:50,340 --> 00:03:51,983
uit 76 landen --

75
00:03:52,433 --> 00:03:54,478
van de BBC in Groot-Brittanië,

76
00:03:54,502 --> 00:03:56,718
tot Le Monde in Frankrijk,

77
00:03:56,742 --> 00:03:59,130
tot de Asahi Shimbun in Japan.

78
00:04:00,473 --> 00:04:04,223
"Eigen ogen op eigen namen",
noemden we het.

79
00:04:04,247 --> 00:04:07,606
Want wie zou je beter kunnen vertellen
wie van belang voor Nigeria was,

80
00:04:07,630 --> 00:04:09,200
dan een Nigeriaanse journalist?

81
00:04:09,503 --> 00:04:11,688
Wie kan dat beter in Canada,
dan een Canadees?

82
00:04:12,247 --> 00:04:15,303
Er waren slechts twee regels
voor de genodigden:

83
00:04:15,327 --> 00:04:19,509
we kwamen overeen alles wat we vonden
te delen met iedereen van de groep,

84
00:04:20,295 --> 00:04:23,209
en we kwamen overeen
alles tegelijkertijd te publiceren.

85
00:04:23,729 --> 00:04:25,804
De basis voor de partnerkeuze
was vertrouwen

86
00:04:25,828 --> 00:04:29,046
dat was opgebouwd
door eerdere samenwerkingen

87
00:04:29,070 --> 00:04:32,187
en ook op basis van aanwijzingen
die in de documenten stonden.

88
00:04:32,625 --> 00:04:33,860
In de komende maanden

89
00:04:33,884 --> 00:04:36,752
werd mijn kleine non-profitorganisatie
met minder dan 20 man

90
00:04:36,752 --> 00:04:40,999
versterkt met 350 andere verslaggevers
uit 25 taalgroepen.

91
00:04:42,035 --> 00:04:43,957
Het grootste informatielek aller tijden

92
00:04:43,981 --> 00:04:47,927
leidde tot de grootste journalistieke
samenwerking in de geschiedenis:

93
00:04:47,951 --> 00:04:54,179
376 paar 'plaatselijke' ogen deden
wat journalisten normaal nooit doen,

94
00:04:54,203 --> 00:04:55,914
schouder aan schouder werken,

95
00:04:55,948 --> 00:04:57,394
informatie uitwisselen,

96
00:04:57,408 --> 00:04:59,505
maar dit aan niemand vertellen.

97
00:05:00,102 --> 00:05:01,701
Het werd op dat moment duidelijk

98
00:05:01,725 --> 00:05:04,082
dat om de grootste herrie te maken

99
00:05:04,106 --> 00:05:07,291
we eerst een grootse stilte nodig hadden.

100
00:05:08,290 --> 00:05:10,730
Om het project te beheren 
tijdens al die maanden,

101
00:05:10,744 --> 00:05:13,071
bouwden we een veilige,
virtuele redactieruimte.

102
00:05:13,085 --> 00:05:15,560
We gebruikten gecodeerde
communicatiesystemen,

103
00:05:16,157 --> 00:05:18,847
en we bouwden een unieke
zoekmachine.

104
00:05:18,871 --> 00:05:20,498
In de virtuele redactie

105
00:05:20,522 --> 00:05:22,809
kwamen de onderzoekers samen
rondom de thema's

106
00:05:22,809 --> 00:05:24,614
die de documenten bevatten.

107
00:05:24,638 --> 00:05:29,368
Wie bijvoorbeeld geïnteresseerd was
in bloeddiamanten of exotische kunst

108
00:05:29,398 --> 00:05:33,088
kon informatie delen over
hoe de offshorewereld gebruikt werd

109
00:05:33,102 --> 00:05:35,389
om de handel in deze artikelen 
te verbergen.

110
00:05:35,413 --> 00:05:37,853
Wie geïnteresseerd was in sport
kon data delen

111
00:05:37,877 --> 00:05:41,006
over hoe bekende sporters 
hun portretrechten

112
00:05:41,006 --> 00:05:42,690
onder offshorebedrijven plaatsten,

113
00:05:42,714 --> 00:05:46,357
en daarmee belastingen ontweken
in de landen waar ze speelden.

114
00:05:48,097 --> 00:05:49,885
Maar misschien het spannendst

115
00:05:49,909 --> 00:05:53,386
was het aantal wereldleiders 
en gekozen politici

116
00:05:53,410 --> 00:05:55,438
dat opdook in deze documenten --

117
00:05:56,540 --> 00:05:59,549
mensen als Petro Poroshenko in Oekraïne,

118
00:06:00,824 --> 00:06:04,350
naaste medewerkers 
van Vladimir Putin in Rusland

119
00:06:05,852 --> 00:06:10,979
en de Britse premier, David Cameron,
gelinkt via zijn overleden vader Ian.

120
00:06:12,529 --> 00:06:15,760
Begraven in de documenten
waren geheime offshorebedrijven,

121
00:06:15,784 --> 00:06:17,572
zoals Wintris Inc.,

122
00:06:18,427 --> 00:06:20,303
een firma in de Britse Maagdeneilanden,

123
00:06:20,327 --> 00:06:23,969
dat in feite eigendom was
van de toenmalige IJslandse premier.

124
00:06:24,355 --> 00:06:26,570
Ik noem Johannes Kristjansson,

125
00:06:26,570 --> 00:06:29,847
de IJslandse journalist die gevraagd werd
mee te doen aan het project,

126
00:06:29,847 --> 00:06:31,683
graag 'de eenzaamste man ter wereld'.

127
00:06:32,231 --> 00:06:34,520
Negen maanden lang
weigerde hij betaald werk

128
00:06:34,544 --> 00:06:36,627
en leefde van de verdiensten
van zijn vrouw.

129
00:06:37,308 --> 00:06:39,131
Hij verduisterde zijn ramen

130
00:06:39,155 --> 00:06:42,945
als maatregel tegen nieuwsgierige ogen
tijdens de lange IJslandse winter.

131
00:06:43,505 --> 00:06:47,303
En zijn afwezigheid
werd steeds lastiger uit te leggen

132
00:06:47,327 --> 00:06:48,893
terwijl zich kapot werkte,

133
00:06:48,917 --> 00:06:50,123
avond na avond,

134
00:06:50,147 --> 00:06:51,384
maand na maand.

135
00:06:51,972 --> 00:06:54,320
Al die tijd bezat hij informatie

136
00:06:54,344 --> 00:06:57,587
die de leider van zijn land 
uiteindelijk ten val zou brengen.

137
00:06:58,100 --> 00:07:01,789
Als je een onderzoeksjournalist bent
met een ongelofelijke ontdekking,

138
00:07:01,813 --> 00:07:05,694
zoals een connectie tussen je premier
en een geheim offshorebedrijf,

139
00:07:05,718 --> 00:07:09,844
dat dit bedrijf financiële
belangen heeft in IJslandse banken --

140
00:07:09,868 --> 00:07:12,218
zijn hoofdthema tijdens de verkiezing --

141
00:07:12,242 --> 00:07:14,892
zou je alles direct bekend willen maken.

142
00:07:16,044 --> 00:07:18,938
Als één van de weinigen
met wie hij kon praten,

143
00:07:18,962 --> 00:07:21,913
deelde ik met Johannes
een soort galgenhumor.

144
00:07:22,391 --> 00:07:24,112
"Wintris komt eraan", zei hij vaak.

145
00:07:24,136 --> 00:07:25,665
(Gelach)

146
00:07:25,689 --> 00:07:27,686
(Applaus)

147
00:07:29,314 --> 00:07:31,564
We waren grote fans van 'Game of Thrones'.

148
00:07:32,759 --> 00:07:35,895
Wanneer journalisten zoals Johannes
wilden schreeuwen,

149
00:07:35,919 --> 00:07:38,594
deden ze dat binnen de virtuele redactie,

150
00:07:38,618 --> 00:07:40,837
en maakten dan hun kreten tot verhalen,

151
00:07:40,861 --> 00:07:44,339
door niet alleen de documenten, 
maar ook rechtbankdossiers te bekijken,

152
00:07:44,359 --> 00:07:46,139
officiële vennootschapsregisters,

153
00:07:46,163 --> 00:07:50,358
en eventueel vragen te stellen 
aan degenen die we in de Papers noemen.

154
00:07:51,178 --> 00:07:55,210
Dankzij Panama Papers konden 
de journalisten de wereld bekijken

155
00:07:55,234 --> 00:07:57,850
vanuit een ander perspectief 
dan ieder ander.

156
00:07:57,874 --> 00:08:01,214
Tijdens ons onderzoek van het verhaal
vond er, los van ons,

157
00:08:01,260 --> 00:08:04,391
een groot politiek omkoopschandaal
plaats in Brazilië.

158
00:08:05,339 --> 00:08:07,954
Een nieuwe leider werd gekozen
in Argentine.

159
00:08:08,608 --> 00:08:12,499
De FBI diende aanklachten in 
tegen ambtenaren van de FIFA,

160
00:08:12,523 --> 00:08:16,326
de organisatie die professionele 
voetbalwereld bestuurt.

161
00:08:17,089 --> 00:08:19,366
De Panama Papers gaven ons
een uniek inzicht

162
00:08:19,390 --> 00:08:21,636
in elk van deze gebeurtenissen.

163
00:08:21,660 --> 00:08:25,100
Je kunt je dus de druk voorstellen
en de ego-drama's

164
00:08:25,124 --> 00:08:27,613
die ons werk in gevaar
hadden kunnen brengen.

165
00:08:27,637 --> 00:08:29,175
Elk van deze journalisten

166
00:08:29,199 --> 00:08:30,920
had de overeenkomst kunnen schenden.

167
00:08:30,944 --> 00:08:32,094
Maar dat deden ze niet.

168
00:08:32,464 --> 00:08:34,032
En dit jaar, op 3 april,

169
00:08:34,056 --> 00:08:36,237
precies om 20 uur Duitse tijd,

170
00:08:36,261 --> 00:08:39,738
publiceerden we het rapport
tegelijkertijd in 76 landen.

171
00:08:40,220 --> 00:08:45,913
(Applaus)

172
00:08:51,170 --> 00:08:55,260
Al snel werden de Panama Papers 
een van de grootste verhalen van het jaar.

173
00:08:55,276 --> 00:08:58,480
Dit is de situatie in IJsland
de dag na de publicatie.

174
00:08:58,504 --> 00:09:00,648
Het eerste van vele protesten.

175
00:09:01,047 --> 00:09:03,407
De IJslandse premier moest aftreden.

176
00:09:03,431 --> 00:09:05,779
Dit was de eerste 
van vele ontslagnemingen.

177
00:09:06,275 --> 00:09:09,838
We hebben veel bekende mensen
in de beeld gebracht, zoals Lionel Messi,

178
00:09:09,862 --> 00:09:12,190
de beroemdste voetballer ter wereld.

179
00:09:12,586 --> 00:09:15,016
Ook waren er onbedoelde gevolgen.

180
00:09:15,454 --> 00:09:19,131
De vermoedde leden van een Mexicaans
drugskartel werden gearresteerd

181
00:09:19,155 --> 00:09:22,006
nadat we de gegevens 
van hun schuilplaats publiceerden.

182
00:09:22,615 --> 00:09:24,415
Zij hadden dit adres gebruikt

183
00:09:24,429 --> 00:09:26,549
om hun offshore bedrijf te registreren.

184
00:09:26,573 --> 00:09:29,368
(Gelach)

185
00:09:31,091 --> 00:09:33,652
Er is een soort ironie in ons werk.

186
00:09:33,676 --> 00:09:37,382
De technologie -- het internet --
die ons bedrijfsmodel bedreigt

187
00:09:37,406 --> 00:09:39,960
helpt ons om de journalistiek
opnieuw uit te vinden.

188
00:09:40,516 --> 00:09:42,204
En deze verhouding genereert

189
00:09:42,228 --> 00:09:45,068
ongekende niveaus van 
transparantie en impact.

190
00:09:45,772 --> 00:09:49,258
We toonden hoe een groep journalisten
de wereld kan beïnvloeden

191
00:09:49,282 --> 00:09:53,262
door de toepassing van nieuwe
en ouderwetse journalistieke technieken

192
00:09:53,286 --> 00:09:55,690
op grote hoeveelheden gelekte informatie.

193
00:09:56,319 --> 00:10:00,571
Wij plaatsten alle broodnodige context
rondom de informatie van John Doe.

194
00:10:01,205 --> 00:10:02,790
En door de bronnen te delen,

195
00:10:02,814 --> 00:10:04,503
waren we in staat om diep te graven

196
00:10:04,527 --> 00:10:05,996
veel dieper en langer

197
00:10:06,006 --> 00:10:09,076
dan de meeste media-organisaties
dezer dagen toestaan,

198
00:10:09,096 --> 00:10:10,759
om financiële redenen.

199
00:10:11,500 --> 00:10:12,923
Het was een groot risico,

200
00:10:12,947 --> 00:10:15,095
en het zou niet voor elk verhaal werken,

201
00:10:15,119 --> 00:10:17,123
maar we toonden met Panama Papers aan,

202
00:10:17,147 --> 00:10:20,085
dat je vanaf bijna elke plek
over elk land kunt schrijven,

203
00:10:20,109 --> 00:10:23,623
en dan het juiste slagveld kunt kiezen
om je werk te verdedigen.

204
00:10:23,925 --> 00:10:26,300
Probeer maar eens
gerechtelijk te voorkomen

205
00:10:26,324 --> 00:10:29,874
dat een verhaal wordt gepubliceerd
in 76 verschillende landen.

206
00:10:30,377 --> 00:10:32,184
Publicatie was onvermijdelijk.

207
00:10:33,353 --> 00:10:37,253
Kort na de publicatie kreeg ik 
van Johannes een sms'je met drie woorden:

208
00:10:37,804 --> 00:10:40,022
"Wintris is gearriveerd."

209
00:10:40,046 --> 00:10:41,444
(Gelach)

210
00:10:41,468 --> 00:10:45,660
Hij was gearriveerd, net als wellicht 
een nieuw tijdperk voor de journalistiek.

211
00:10:45,673 --> 00:10:46,739
Dank je wel.

212
00:10:46,753 --> 00:10:52,667
(Applaus)

213
00:10:57,362 --> 00:10:59,046
Bruno Giussani: Gerard, dank je.

214
00:10:59,046 --> 00:11:01,945
Dit applaus stuur je natuurlijk
ook door naar de journalisten

215
00:11:01,945 --> 00:11:03,967
die met je gewerkt hebben, toch?

216
00:11:03,967 --> 00:11:06,238
Nu zou ik graag 
een paar vragen willen stellen.

217
00:11:06,238 --> 00:11:07,399
Ten eerste,

218
00:11:07,423 --> 00:11:10,091
je hebt langer dan een jaar
in het geheim gewerkt

219
00:11:10,115 --> 00:11:13,741
samen met zo'n 350 collega's 
uit de hele wereld --

220
00:11:13,765 --> 00:11:17,096
was er nooit een moment waarop je dacht

221
00:11:17,120 --> 00:11:19,248
dat het lek misschien zou uitlekken,

222
00:11:19,272 --> 00:11:21,709
dat de samenwerking in gevaar kwam

223
00:11:21,709 --> 00:11:23,578
door publicatie van een verhaal?

224
00:11:23,602 --> 00:11:26,420
Of iemand buiten de groep 
die informatie zou vrijgeven

225
00:11:26,444 --> 00:11:27,765
die ze al bezaten?

226
00:11:28,228 --> 00:11:30,880
Gerard Ryle: We hebben aantal
crisissen meegemaakt,

227
00:11:30,904 --> 00:11:33,635
bijvoorbeeld als er in de wereld
iets groots gebeurde,

228
00:11:33,659 --> 00:11:36,476
dat de journalisten van dat land
meteen wilden publiceren.

229
00:11:36,476 --> 00:11:37,915
We moesten hen kalmeren.

230
00:11:37,939 --> 00:11:41,083
Maar de grootste crisis
was een week voor publicatie.

231
00:11:41,107 --> 00:11:45,118
We hebben een aantal vragen gestuurd
naar de medewerkers van Vladimir Putin,

232
00:11:45,142 --> 00:11:46,635
maar in plaats van te reageren,

233
00:11:46,659 --> 00:11:49,622
hield het Kremlin een persconferentie
en beschuldigde ons,

234
00:11:49,646 --> 00:11:53,063
ze verwierpen het 
als een complot van het Westen.

235
00:11:53,087 --> 00:11:56,103
Op dit moment dacht Putin
dat het alleen over hem ging.

236
00:11:56,127 --> 00:11:58,631
En, natuurlijk, veel van onze redacteuren

237
00:11:58,655 --> 00:12:00,356
waren hier erg zenuwachtig over.

238
00:12:00,380 --> 00:12:02,633
Ze waren bang dat het verhaal 
al uit zou komen.

239
00:12:02,633 --> 00:12:04,780
Stel je voor hoeveel tijd
zij hadden besteed,

240
00:12:04,794 --> 00:12:06,903
alle middelen, geld dat hierin zat.

241
00:12:06,927 --> 00:12:09,808
Dus de laatste week was ik bezig
met iedereen te kalmeren,

242
00:12:09,808 --> 00:12:12,644
als een soort generaal
die zijn troepen terughoudt:

243
00:12:12,684 --> 00:12:14,054
"Blijf kalm."

244
00:12:14,068 --> 00:12:16,370
En dat zijn ze gebleven.

245
00:12:17,323 --> 00:12:19,791
BG: En dan paar weken geleden,

246
00:12:19,815 --> 00:12:23,784
heb je veel documenten gepubliceerd
in een openbare database

247
00:12:23,808 --> 00:12:26,544
die iedereen kan navigeren
middels trefwoorden.

248
00:12:27,029 --> 00:12:28,194
GR: We vinden

249
00:12:28,218 --> 00:12:30,534
dat de basisinformatie 
over de offshore-wereld

250
00:12:30,534 --> 00:12:31,797
moet openbaar worden.

251
00:12:31,821 --> 00:12:35,518
De onderliggende documenten
van journalisten zijn niet gepubliceerd.

252
00:12:36,611 --> 00:12:39,193
Maar de basisinformatie,
zoals de naam van de persoon

253
00:12:39,217 --> 00:12:42,141
en de aard en de naam
van hun offshore bedrijf,

254
00:12:42,165 --> 00:12:43,521
is nu online beschikbaar.

255
00:12:43,545 --> 00:12:47,505
De grootste bron van deze aard
is in feite nu beschikbaar.

256
00:12:48,374 --> 00:12:50,247
BG: Gerard, bedankt voor wat je doet.

257
00:12:50,271 --> 00:12:51,429
GP: Dank je.

258
00:12:51,453 --> 00:12:54,966
(Applaus)