WEBVTT

00:00:00.788 --> 00:00:02.415
Điều tôi muốn làm chiều nay

00:00:02.415 --> 00:00:05.280
khác một chút so với dự định.

00:00:05.280 --> 00:00:07.226
Về chính sách ngoại giao, 
quý vị có thể biết

00:00:07.226 --> 00:00:10.260
qua show truyền hình,
của Rachel Maddow hoặc ai đó,

00:00:10.260 --> 00:00:12.094
nhưng - (Cười) -

NOTE Paragraph

00:00:12.094 --> 00:00:15.656
tôi muốn nói về những người trẻ tuổi 
và tính tổ chức,

00:00:15.656 --> 00:00:17.623
những người trẻ tuổi 
và tính tổ chức.

00:00:17.623 --> 00:00:19.871
Chiều thứ tư tuần trước

00:00:19.871 --> 00:00:22.375
tại một ngôi trường 
ở Brooklyn, New York,

00:00:22.375 --> 00:00:25.309
trường Trung học Cristo Rey,
của những người theo dòng Jesuits.

00:00:25.309 --> 00:00:29.146
Tôi đã nói chuyện với học sinh ở đây, 
và quan sát chúng.

00:00:29.146 --> 00:00:31.613
Chúng ngồi quanh tôi
từ ba hướng.

00:00:31.613 --> 00:00:34.409
Phần lớn trong số đó
là trẻ vị thành niên.

00:00:34.409 --> 00:00:36.254
Bạn sẽ để ý thấy rằng 
tòa nhà khá là giản dị.

00:00:36.254 --> 00:00:40.385
Một ngôi trường cũ ở New York, 
không có gì đặc biệt.

00:00:40.385 --> 00:00:42.916
Họ vẫn sử dụng bảng đen
và một vài thứ tương tự.

00:00:42.916 --> 00:00:45.507
Có khoảng 300 đứa trẻ 
trong ngôi trường này,

00:00:45.507 --> 00:00:48.159
ngôi trường đã 
hoạt động được 4 năm,

00:00:48.159 --> 00:00:51.113
và sắp có khóa học sinh 
tốt nghiệp đầu tiên.

00:00:51.113 --> 00:00:53.184
22 học sinh sẽ tốt nghiệp,

00:00:53.184 --> 00:00:55.427
và cả 22 em sẽ vào đại học.

00:00:55.427 --> 00:00:58.167
Phần lớn đều đến 
từ những gia đình,

00:00:58.167 --> 00:01:00.690
chỉ có một người trong nhà,

00:01:00.690 --> 00:01:03.596
thường là mẹ hoặc bà, 
và chỉ vậy thôi,

00:01:03.596 --> 00:01:06.083
chúng đến đây 
để nhận sự giáo dục

00:01:06.083 --> 00:01:07.496
và cả tính tổ chức.

NOTE Paragraph

00:01:07.496 --> 00:01:10.304
Tôi có một bức ảnh đăng

00:01:10.304 --> 00:01:12.797
trên Facebook 
của tôi tuần trước,

00:01:12.797 --> 00:01:14.431
có một bình luận,

00:01:14.431 --> 00:01:19.417
"Huh, sao ông ta bắt cậu bé 
đứng nghiêm như vậy?"

00:01:19.417 --> 00:01:23.788
Và rồi họ nói, 
"Nhưng trông cậu ta hay quá." (Cười)

NOTE Paragraph

00:01:23.788 --> 00:01:26.498
Trông cậu ta quả là hay, 
vì trẻ cần có tính tổ chức,

00:01:26.498 --> 00:01:30.004
một mẹo tôi hay dùng 
khi đến thăm các trường học

00:01:30.004 --> 00:01:32.903
là sau khi kết thúc 
bài học nho nhỏ cho tụi trẻ,

00:01:32.903 --> 00:01:35.087
tôi mời chúng nêu ra 
một vài câu hỏi,

00:01:35.087 --> 00:01:36.952
và khi chúng giơ tay, 
tôi nói, "Hãy lên đây,"

00:01:36.952 --> 00:01:39.291
tôi mời chúng bước lên
và đứng trước mặt tôi.

00:01:39.291 --> 00:01:41.405
Tôi yêu cầu chúng đứng nghiêm
như một quân nhân.

00:01:41.405 --> 00:01:43.187
Hai tay buông thẳng 
xuống hai bên,

00:01:43.187 --> 00:01:46.639
ngẩng lên, mắt mở to, 
nhìn thẳng về phía trước,

00:01:46.639 --> 00:01:50.074
và nói rõ ràng câu hỏi 
để mọi người cùng nghe.

00:01:50.074 --> 00:01:53.331
Không chùng chân, không xộc xệch,
không cái gì đại loại thế.

00:01:53.331 --> 00:01:54.702
(Cười)

00:01:54.702 --> 00:01:57.967
Chàng trẻ tuổi này, tên là -- 
anh ta mang họ Cruz --

00:01:57.967 --> 00:02:01.804
anh ta thích điều đó. Ảnh này truyền
trên Facebook của anh ta như virus.

00:02:01.804 --> 00:02:03.991
(Cười)

00:02:03.991 --> 00:02:06.734
Vài người cho rằng tôi đối xử 
không tốt với đứa trẻ này.

00:02:06.734 --> 00:02:08.378
Không, thực ra 
chúng tôi đang vui vẻ.

00:02:08.378 --> 00:02:10.792
Điều đáng nói ở đây là, 
tôi đã chơi trò này nhiều năm,

00:02:10.792 --> 00:02:13.952
người tham gia càng trẻ,
thì lại càng vui nhộn.

NOTE Paragraph

00:02:13.952 --> 00:02:16.892
Khi tôi có những đứa trẻ 
sáu hay bảy tuổi trong nhóm,

00:02:16.892 --> 00:02:18.771
tôi phải tìm ra cách 
giữ cho chúng im lặng.

00:02:18.771 --> 00:02:20.774
Bạn biết đấy chúng luôn 
ngọ nguậy và ồn ào.

00:02:20.774 --> 00:02:22.379
Nên tôi có
một trò chơi nhỏ

00:02:22.379 --> 00:02:23.951
trước khi yêu cầu chúng
đứng trong tư thế nghiêm.

NOTE Paragraph

00:02:23.951 --> 00:02:26.224
Tôi nói, "Nào hãy nghe đây. 
Trong quân đội,

00:02:26.224 --> 00:02:28.552
khi chúng tôi muốn ai chú ý,

00:02:28.552 --> 00:02:31.737
chúng tôi có một mệnh lệnh.
Đó là 'nghiêm.'

00:02:31.737 --> 00:02:35.311
Nghĩa là mọi người giữ yên lặng
và tập trung chú ý. Hãy nghe đây.

00:02:35.311 --> 00:02:36.449
Các cháu hiểu chứ?"

NOTE Paragraph

00:02:36.449 --> 00:02:41.314
"uh-huh, uh-huh, uh-huh."
"Ta cùng tập. Tất cả bắt đầu nói chuyện."

00:02:41.314 --> 00:02:44.611
Và tôi cho chúng tự do 10 giây, 
sau đó tôi ra lệnh, "Nghiêm!"

NOTE Paragraph

00:02:44.611 --> 00:02:48.116
"Huh!" (Cười)

NOTE Paragraph

00:02:48.116 --> 00:02:50.638
"Vâng, thưa tướng quân. 
Vâng, thưa tướng quân."

NOTE Paragraph

00:02:50.638 --> 00:02:53.041
Thử với lũ trẻ của bạn. 
Xem có tác dụng không. (Cười)

00:02:53.041 --> 00:02:56.094
Tôi không nghĩ là có.

NOTE Paragraph

00:02:56.094 --> 00:02:59.108
Dù sao, đó là trò của tôi, 
đương nhiên nó bắt nguồn

00:02:59.108 --> 00:03:00.830
từ những trải nghiệm 
trong quân đội.

00:03:00.830 --> 00:03:04.259
Trong đa phần cuộc sống 
từ khi tôi lớn lên,


00:03:04.259 --> 00:03:08.319
tôi đã làm việc với trẻ, 
chúng là trẻ vị thành niên mang súng.

00:03:08.319 --> 00:03:10.764
Chúng tôi gọi chúng nhập ngũ,

00:03:10.764 --> 00:03:13.213
và điều đầu tiên chúng tôi
làm là đưa chúng

00:03:13.213 --> 00:03:17.300
vào môi trường có tổ chức, 
có cấp bậc,

00:03:17.300 --> 00:03:18.723
tất cả đều mặc quân phục,

00:03:18.723 --> 00:03:21.217
cắt tóc ngắn 
đồng loạt giống nhau,

00:03:21.217 --> 00:03:23.421
tất cả đứng theo cấp bậc.

00:03:23.421 --> 00:03:25.201
Chúng tôi dạy chúng 
cách nhìn phải, nhìn trái,

00:03:25.201 --> 00:03:27.118
để chúng tuân theo chỉ dẫn và hiểu

00:03:27.118 --> 00:03:30.046
hậu quả của việc
không chấp hành mệnh lệnh.

00:03:30.046 --> 00:03:31.511
Điều này mang lại cho chúng
tính tổ chức.

00:03:31.511 --> 00:03:35.691
Chúng tôi giới thiệu với bọn trẻ 
người hạ sĩ quan huấn luyện.

00:03:35.691 --> 00:03:37.565
Và chúng ngay lập tức 
ghét anh ta.

00:03:37.565 --> 00:03:39.913
Viên hạ sĩ quan huấn luyện 
bắt đầu hét vào mặt chúng,

00:03:39.913 --> 00:03:43.762
và yêu cầu chúng làm 
đủ mọi việc kinh khủng.

00:03:43.762 --> 00:03:46.766
Nhưng sau một thời gian, 
điều kinh ngạc nhất đã xảy ra.

00:03:46.766 --> 00:03:49.792
Khi tính tổ chức 
đã được xây dựng,

00:03:49.792 --> 00:03:53.010
khi chúng đã hiểu được
lý do của sự việc,

00:03:53.010 --> 00:03:57.016
một khi chúng hiểu rằng,
"Mẹ không ở đây, con trai.

00:03:57.016 --> 00:04:00.836
Tôi là ác mộng của cậu. 
Tôi là cha và là mẹ cậu.

00:04:00.836 --> 00:04:03.448
Mọi việc ở đây diễn ra như vậy. 
Cậu hiểu không, con trai?

00:04:03.448 --> 00:04:06.286
Đúng vậy, khi tôi hỏi cậu một câu, 
chỉ có ba cách trả lời:

00:04:06.286 --> 00:04:08.682
vâng, thưa ngài; không, thưa ngài; 
và xin tuân lệnh, thưa ngài.

00:04:08.682 --> 00:04:10.845
Đừng nói với tôi lý do 
cậu không làm điều gì đó.

00:04:10.845 --> 00:04:13.497
Chỉ có vâng, thưa ngài; không, thưa ngài;
và xin tuân lệnh, thưa ngài."

NOTE Paragraph

00:04:13.497 --> 00:04:14.620
"Cậu không cạo râu."
"Nhưng thưa ngài"

NOTE Paragraph

00:04:14.620 --> 00:04:17.875
"Không, đừng nói với tôi cậu đã
thường xuyên cạo râu thế nào.

00:04:17.875 --> 00:04:19.615
Tôi đang nói với cậu
là cậu đã không cạo râu."

NOTE Paragraph

00:04:19.615 --> 00:04:22.821
"Không có lý do, thưa ngài."
"Tốt, cậu học nhanh đấy."

NOTE Paragraph

00:04:22.821 --> 00:04:25.209
Bạn sẽ kinh ngạc với những gì
bạn có thể làm với những đứa trẻ này

00:04:25.209 --> 00:04:27.663
khi bạn đã đặt chúng
vào trong tổ chức như vậy.

00:04:27.663 --> 00:04:32.521
Trong 18 tuần, họ đã luyện được kĩ năng.
Họ đã trưởng thành.

00:04:32.521 --> 00:04:35.638
Và bạn biết không, họ bắt đầu 
ngưỡng mộ hạ sĩ quan huấn luyện

00:04:35.638 --> 00:04:37.536
họ sẽ không bao giờ quên 
người hạ sĩ quan huấn luyện.

00:04:37.536 --> 00:04:40.171
Họ kính trọng anh ta.

00:04:40.171 --> 00:04:44.086
Cho nên con cái chúng ta 
cần nhiều hơn

00:04:44.086 --> 00:04:46.117
tính tổ chức 
và sự tôn trọng như vậy.

NOTE Paragraph

00:04:46.117 --> 00:04:48.090
Tôi dành rất nhiều thời gian 
với các nhóm bạn trẻ,

00:04:48.090 --> 00:04:51.381
và tôi hỏi mọi người,
"Khi nào quá trình giáo dục bắt đầu?"

00:04:51.381 --> 00:04:53.060
Chúng ta luôn bàn,
"Hãy thay đổi trường học.

00:04:53.060 --> 00:04:56.807
Hãy làm nhiều hơn cho giáo viên. 
Đưa thêm máy tính vào trường.

00:04:56.807 --> 00:04:59.748
Hãy đưa tất cả hoạt động lên mạng."


NOTE Paragraph

00:04:59.748 --> 00:05:03.054
Đó không phải câu trả lời hoàn chỉnh. 
Đó chỉ là một phần.

00:05:03.054 --> 00:05:06.316
Câu trả lời thực sự bắt đầu 
với việc đưa một đứa trẻ đến trường

00:05:06.316 --> 00:05:10.924
với tính tổ chức 
có sẵn trong tâm trí nó.

NOTE Paragraph

00:05:10.924 --> 00:05:13.793
Khi nào quá trình học tập bắt đầu? 
Có phải trong năm lớp một?

00:05:13.793 --> 00:05:15.976
Không, không, 
nó bắt đầu lần đầu tiên

00:05:15.976 --> 00:05:18.657
khi đứa trẻ nằm
trong vòng tay mẹ

00:05:18.657 --> 00:05:21.421
ngước nhìn lên

00:05:21.421 --> 00:05:24.785
và nói,
"Oh, đây chắc chắn là mẹ mình rồi.

00:05:24.785 --> 00:05:27.158
Mẹ là người nuôi dưỡng tôi.

00:05:27.158 --> 00:05:29.364
Ồ phải, khi tôi cảm thấy 
không thoải mái,

00:05:29.364 --> 00:05:31.878
mẹ sẽ chăm sóc cho tôi.

00:05:31.878 --> 00:05:34.901
Tôi sẽ học tiếng nói của mẹ."

00:05:34.901 --> 00:05:37.650
Thời khắc ấy trẻ không nghe
những ngôn ngữ khác

00:05:37.650 --> 00:05:40.006
chúng có thể học được ở tuổi đó,

00:05:40.006 --> 00:05:42.955
trong 3 tháng đầu tiên,
là từ người mẹ.

00:05:42.955 --> 00:05:45.275
Và người thực hiện điều đó, 
là người mẹ

00:05:45.275 --> 00:05:47.268
hay bà, hay bất cứ ai,

00:05:47.268 --> 00:05:49.482
đó là khi 
quá trình giáo dục bắt đầu.

00:05:49.482 --> 00:05:51.210
Đó là lúc bắt đầu 
sự hình thành ngôn ngữ.

00:05:51.210 --> 00:05:53.459
Đó là khi tình yêu bắt đầu. 
Đó là khởi đầu của tính tổ chức.

00:05:53.459 --> 00:05:55.947
Đó là khi bạn bắt đầu
khắc sâu vào tâm trí đứa trẻ

00:05:55.947 --> 00:05:58.165
rằng "con thật đặc biệt

00:05:58.165 --> 00:06:01.354
con khác với tất cả 
đứa bé khác trên thế giới này.

00:06:01.354 --> 00:06:03.438
Và ta sẽ đọc sách 
cho con nghe."

00:06:03.438 --> 00:06:05.509
Một đứa trẻ 
không được nghe đọc sách

00:06:05.509 --> 00:06:07.653
sẽ gặp nguy hiểm
khi tới trường học.

00:06:07.653 --> 00:06:09.713
Một đứa trẻ 
không biết phân biệt màu sắc

00:06:09.713 --> 00:06:12.727
hoặc không biết cách xem giờ,
không biết buộc dây giày,

00:06:12.727 --> 00:06:14.126
không biết cách làm
những việc như vậy;

00:06:14.126 --> 00:06:16.796
có một việc

00:06:16.796 --> 00:06:19.672
đã in sâu vào tâm trí tôi 
khi nhỏ chỉ bởi một từ: chú ý.

00:06:19.672 --> 00:06:23.560
Hãy chú ý cách cư xử! 
Hãy chú ý những lời con nói.

00:06:23.560 --> 00:06:27.083
Đó là cách trẻ được
nuôi dạy đúng đắn.

00:06:27.083 --> 00:06:29.878
Tôi đã quan sát những 
đứa cháu nhỏ của tôi lớn lên

00:06:29.878 --> 00:06:33.971
nhờ vào sự nghiêm khắc 
của các con tôi,

00:06:33.971 --> 00:06:38.647
chúng hành động giống như chúng ta.
Bạn in dấu trong tâm trí chúng.

NOTE Paragraph

00:06:38.647 --> 00:06:43.872
Đó là những gì bạn cần làm 
chuẩn bị cho giáo dục và đến trường.

00:06:43.872 --> 00:06:46.131
Và tôi đang làm việc
với tất cả năng lượng mà tôi có

00:06:46.131 --> 00:06:48.461
để truyền đi thông điệp rằng

00:06:48.461 --> 00:06:52.340
ta cần trường mầm non, 
ta cần mẫu giáo,

00:06:52.340 --> 00:06:54.860
ta cần sự chăm sóc tiền sản.

00:06:54.860 --> 00:06:59.075
Quá trình giáo dục phải bắt đầu
trước khi đứa trẻ được sinh ra,

00:06:59.075 --> 00:07:01.783
nếu không làm việc đó, 
bạn sẽ gặp khó khăn sau này.

00:07:01.783 --> 00:07:04.197
Chúng ta đang gặp nhiều 
khó khăn trong các cộng đồng

00:07:04.197 --> 00:07:07.242
rất nhiều trường học,
ở đó đứa trẻ

00:07:07.242 --> 00:07:09.553
bước vào lớp một 
với đôi mắt giận dữ,

00:07:09.553 --> 00:07:13.164
chúng khoác ba-lô lên vai 
lúc nào cũng sẵn sàng ra về,

00:07:13.164 --> 00:07:16.565
chúng nhận ra mình không giống
những học sinh lớp một khác,

00:07:16.565 --> 00:07:21.029
những đứa trẻ kia biết đến sách, 
được nghe đọc sách, có thể đánh vần.

00:07:21.029 --> 00:07:23.723
Tới lớp ba, nếu đứa trẻ không có

00:07:23.723 --> 00:07:27.869
tính tổ chức và sự chú ý

00:07:27.869 --> 00:07:29.779
sẽ bắt đầu nhận ra chúng đang tụt hậu, 
chúng sẽ làm gì?

00:07:29.779 --> 00:07:33.100
Chúng bèn phá bĩnh.
Chúng phá phách và trượt dài,

00:07:33.100 --> 00:07:36.186
đến chỗ tù tội hoặc bỏ học.

00:07:36.186 --> 00:07:38.050
Đó là điều 
có thể dự đoán được.

00:07:38.050 --> 00:07:41.016
Nếu một học sinh lớp ba 
không có khả năng đọc nhất định,

00:07:41.016 --> 00:07:45.093
thì nó có nguy cơ
vào tù ở ở tuổi 18,

00:07:45.093 --> 00:07:47.330
và ta có tỉ lệ công dân
bị giam giữ cao nhất

00:07:47.330 --> 00:07:50.258
bởi không cho trẻ một khởi đầu 
đúng đắn trong cuộc sống.

NOTE Paragraph

00:07:50.258 --> 00:07:52.474
Chương cuối cùng 
cuốn sách của tôi có tên

00:07:52.474 --> 00:07:55.385
"Món quà của sự Khởi đầu tốt đẹp"

00:07:55.385 --> 00:07:59.077
Món quà của khởi đầu tốt đẹp. 
Đứa trẻ cần khởi đầu tốt trong đời.

NOTE Paragraph

00:07:59.077 --> 00:08:01.780
Tôi may mắn có được 
khởi đầu tốt như vậy.

00:08:01.780 --> 00:08:03.671
Tôi không phải là 
một học sinh xuất sắc.

00:08:03.671 --> 00:08:06.339
Tôi là học sinh trường công lập 
của thành phố New York,

00:08:06.339 --> 00:08:08.979
thành tích học tập của tôi 
không đáng tự hào chút nào.

00:08:08.979 --> 00:08:12.791
Bảng điểm của tôi vẫn lưu ở
Hội đồng giáo dục New York

00:08:12.791 --> 00:08:15.234
từ khi học mẫu giáo
đến tận khi học đại học.

00:08:15.234 --> 00:08:17.504
Tôi rất muốn có nó khi viết
quyển sách đầu tiên của mình.

00:08:17.504 --> 00:08:19.543
để xem kí ức của mình
có đúng không,

00:08:19.543 --> 00:08:22.818
và, Chúa ơi, đúng là như vậy. (Cười)

00:08:22.818 --> 00:08:25.606
Chỗ nào cũng thấy điểm C.

00:08:25.606 --> 00:08:28.047
Trầy trật mãi thì cuối cùng 
tôi cũng học xong trung học,

00:08:28.047 --> 00:08:30.126
để vào trường đại học 
của thành phố New York

00:08:30.126 --> 00:08:33.766
với số điểm trung bình là 78.3, 
lẽ ra tôi không được nhận,

00:08:33.766 --> 00:08:36.505
sau đó tôi bắt đầu học
nghành chế tạo máy,

00:08:36.505 --> 00:08:39.063
việc này chỉ kéo dài 
được có sáu tháng. (Cười)

00:08:39.063 --> 00:08:43.076
Rồi tôi chuyển sang địa chất,
"đá mòn dạ chẳng mòn." Môn này không khó.

00:08:43.076 --> 00:08:45.078
Và sau đó tôi tìm thấy ROTC
(Trường Sĩ quan dự bị).

00:08:45.078 --> 00:08:49.012
Tôi tìm ra thứ mình có thể làm tốt 
và yêu thích nó,

00:08:49.012 --> 00:08:52.906
tôi tìm thấy những bạn trẻ
như tôi và cùng chí hướng với tôi.

00:08:52.906 --> 00:08:56.892
Đó là lý do tôi hiến cả đời tôi
cho trường này và cho quân đội.

00:08:56.892 --> 00:08:59.560
Và tôi nói với các bạn trẻ khắp nơi,
khi các bạn đang lớn lên

00:08:59.560 --> 00:09:02.161
khi tính tổ chức này được
xây lên bên trong các bạn,

00:09:02.161 --> 00:09:05.197
hãy luôn tìm đến công việc 
có thể làm tốt và yêu thích nó,

00:09:05.197 --> 00:09:08.334
khi hai điều này kết hợp, 
thì bạn đã tìm ra rồi.

00:09:08.334 --> 00:09:10.698
Sự thể nó là như vậy.
Đấy là cái tôi đã tìm ra.

NOTE Paragraph

00:09:10.698 --> 00:09:13.352
Bấy giờ trường Đại học New York 
đã mệt mỏi với sự có mặt của tôi.

00:09:13.352 --> 00:09:15.153
Tôi đã học ở đây 
trong bốn năm rưỡi,

00:09:15.153 --> 00:09:19.563
bảng điểm của tôi
không tốt lắm,

00:09:19.563 --> 00:09:22.705
tôi gặp đôi chút khó khăn
với sự quản lý ở đây.

00:09:22.705 --> 00:09:25.619
Do vậy họ nói, "Nhưng anh ta 
học rất tốt ở Sĩ quan dự bị.

00:09:25.619 --> 00:09:28.969
Nhìn xem, toàn được điểm A 
nhưng chỉ mỗi đây thôi."

00:09:28.969 --> 00:09:33.325
Rồi họ nói, "Hãy lấy điểm anh ta
tại trường Sĩ quan dự bị

00:09:33.325 --> 00:09:36.771
kết hợp với điểm trung bình GPA
xem thế nào."

00:09:36.771 --> 00:09:43.487
họ làm thế, kết quả là 2.0 tròn.
(Cười)

00:09:43.487 --> 00:09:47.221
Yep. 
(Cười) (Vỗ tay)

00:09:47.221 --> 00:09:50.270
Họ bảo, "Vừa đủ điểm 
cho một công chức.

00:09:50.270 --> 00:09:53.768
Đưa anh ta vào quân đội.
Sẽ không phải gặp lại anh ta nữa."

00:09:53.768 --> 00:09:55.620
Và do đó họ gửi 
tôi vào quân ngũ,

00:09:55.620 --> 00:09:59.288
và, kìa hãy xem, sau nhiều năm,

00:09:59.288 --> 00:10:03.594
tôi được coi là một trong 
những học viên xuất sắc nhất trường.

00:10:03.594 --> 00:10:06.796
Do vậy, tôi muốn nói
với các bạn trẻ khắp nơi,

00:10:06.796 --> 00:10:10.987
rằng vấn đê không phải là
anh xuất phát từ đâu,

00:10:10.987 --> 00:10:14.598
chính điều anh làm với cuộc đời
quyết định anh sẽ đến đâu,

00:10:14.598 --> 00:10:17.283
và bạn thật may mắn
được sống trong một đất nước,

00:10:17.283 --> 00:10:20.469
dầu xuất phát từ đâu,
bạn vẫn có cơ hội,

00:10:20.469 --> 00:10:23.173
chừng nào bạn còn 
tin vào bản thân,

00:10:23.173 --> 00:10:26.164
tin vào xã hội 
và đất nước,

00:10:26.164 --> 00:10:29.583
tin rằng mình
có thể tự hoàn thiện

00:10:29.583 --> 00:10:31.994
và không ngừng 
giáo dục bản thân.

00:10:31.994 --> 00:10:34.227
Và đó chính là 
chìa khóa thành công.

NOTE Paragraph

00:10:34.227 --> 00:10:37.577
Nhưng nó bắt đầu 
với món quà của xuất phát tốt.

00:10:37.577 --> 00:10:40.050
nếu ta không trao món quà đó
cho mỗi con trẻ của chúng ta,

00:10:40.050 --> 00:10:43.728
nếu ta không đầu tư
vào thời điểm sớm nhất,

00:10:43.728 --> 00:10:46.470
chúng ta sẽ gặp rắc rối.

00:10:46.470 --> 00:10:50.736
Đó là lý do tại sao có
tỉ lệ 25% học sinh bỏ học

00:10:50.736 --> 00:10:53.458
và 50% người dân tộc thiểu số

00:10:53.458 --> 00:10:56.932
phải sống trong những
khu vực thu nhập thấp,

00:10:56.932 --> 00:10:59.713
vì họ không được nhận
món quà của xuất phát tốt.

NOTE Paragraph

00:10:59.713 --> 00:11:03.691
món quà khởi đầu tốt của tôi
không chỉ là một gia đình êm ấm,

00:11:03.691 --> 00:11:07.246
một gia đình hạnh phúc,
nhưng gia đình tôi đã nói với tôi,

00:11:07.246 --> 00:11:11.193
"Hãy nghe, chúng ta đến nước này
trên những chiếc bè chuối

00:11:11.193 --> 00:11:14.555
vào năm 1920 và 1924.

00:11:14.555 --> 00:11:18.730
Chúng ta làm việc cật lực mỗi ngày
trong ngành may mặc

00:11:18.730 --> 00:11:22.256
Chúng ta không làm thế 
để nhìn con cái tự cao tự đại

00:11:22.256 --> 00:11:26.636
hay gặp rắc rối. 
Và đừng bao giờ nói chuyện bỏ học."

00:11:26.636 --> 00:11:29.687
Nếu có hôm nào đó về nhà
tôi nói với ông bố bà mẹ của tôi

00:11:32.156 --> 00:11:34.813
họ sẽ nói "Thế thì bố mẹ từ con.
Chúng tao sẽ kiếm đứa khác."

NOTE Paragraph

00:11:41.171 --> 00:11:43.697
Họ có kỳ vọng cho tất cả
mấy anh em họ lứa chúng tôi

00:17:07.867 --> 00:17:11.014
trong đất nước tuyệt vời
của chúng ta.

NOTE Paragraph

00:17:11.014 --> 00:17:13.092
Cảm ơn các bạn rất nhiều.

00:11:29.687 --> 00:11:32.156
"Bố mẹ ơi, con quá mệt phải đến trường 
con sẽ bỏ học",

00:11:34.813 --> 00:11:41.171
(Cười)

00:11:43.697 --> 00:11:47.280
trong những gia đình nhập cư
sống cùng trong khu South Bronx,

00:11:47.280 --> 00:11:50.439
nhưng điều họ gửi gắm ở chúng tôi
không chỉ là kỳ vọng.

00:11:50.439 --> 00:11:54.350
Nó cắm sâu vào tim chúng tôi
như lưỡi dao

00:11:54.350 --> 00:11:59.212
một ý thức về sự hổ thẹn:
"Đừng làm hổ thẹn gia đình này."

00:11:59.212 --> 00:12:00.875
Đôi lúc tôi gặp rắc rối,

00:12:00.875 --> 00:12:02.718
và bố mẹ tôi về nhà,

00:12:02.718 --> 00:12:06.199
tôi ngồi trong phòng,
chờ điều sắp xảy ra,

00:12:06.199 --> 00:12:08.410
tôi tự nhủ, "OK, cứ việc
lấy thắt lưng mà quật thật đau,

00:12:08.410 --> 00:12:13.185
nhưng xin đừng nhắc cái câu
"làm hổ thẹn gia đình" thêm nữa."

00:12:13.185 --> 00:12:15.942
Tôi cực kỳ ức chế 
khi mẹ nói với tôi câu đó.

NOTE Paragraph

00:12:15.942 --> 00:12:18.106
Và tôi còn có mối
liên hệ rộng mở bền chặt.

00:12:18.106 --> 00:12:21.094
Con trẻ cần có mối liên hệ.
Con trẻ cần thấy mình là một phần

00:12:21.094 --> 00:12:22.975
của bộ tộc, của gia đình,
của cộng đồng.

00:12:22.975 --> 00:12:27.199
Tôi có nhiều cô dì cùng sống
trong các căn hộ chung cư,

00:12:27.199 --> 00:12:29.055
không biết trong quý vị ở đây
có bao nhiêu người New York,

00:12:29.055 --> 00:12:30.976
nhưng tại những căn hộ chung cư
chúng tôi ở,

00:12:30.976 --> 00:12:34.189
các bà cô bà dì của tôi
bao giờ cũng nhô ra cửa sổ,

00:12:34.189 --> 00:12:35.811
tì tay vào gối bông.

00:12:35.811 --> 00:12:38.570
Chả bao giờ họ rời chỗ đó. (Cười)

00:12:38.570 --> 00:12:41.604
Tôi lớn lên trên con phố ấy,

00:12:41.604 --> 00:12:43.086
bao giờ cũng thấy họ ở đấy.

00:12:43.086 --> 00:12:45.960
Chả bao giờ vào nhà đi vệ sinh.
Chả bao giờ nấu ăn (Cười)

00:12:45.960 --> 00:12:48.506
Họ chả bao giờ làm việc gì.

00:12:48.506 --> 00:12:51.219
Cái họ làm là giữ 
chúng tôi đúng chỗ.

00:12:51.219 --> 00:12:53.505
Họ giữ chúng tôi đúng chỗ.

00:12:53.505 --> 00:12:55.763
Họ chẳng bận tâm

00:12:55.763 --> 00:13:00.510
liệu anh thành
bác sỹ, luật sư hay tướng lĩnh,

00:13:00.510 --> 00:13:03.603
họ chẳng mơ tưởng
trong nhà có người sẽ làm tướng,

00:13:03.603 --> 00:13:07.463
chỉ cần anh đi học 
và rồi anh có việc.

NOTE Paragraph

00:13:07.463 --> 00:13:09.454
"Chúng tôi không cần loại
tự huyễn hoang tưởng.

00:13:09.454 --> 00:13:12.269
Các anh có việc,
và các anh ra khỏi nhà.

00:13:12.269 --> 00:13:14.747
Không ai rỗi hơi
nghe chuyện hoang đường.

00:13:14.747 --> 00:13:18.322
Rồi ra các anh còn giúp chúng tôi.
Đấy là việc đàn ông con trai."

NOTE Paragraph

00:13:18.322 --> 00:13:23.844
Điều căn bản là cần 
đưa cái văn hóa này

00:13:23.844 --> 00:13:28.126
trở lại các gia đình chúng ta,
tất cả các gia đình,

00:13:28.126 --> 00:13:31.461
điều quan trọng là
tất cả chúng ta ở đây hôm nay

00:13:31.461 --> 00:13:34.137
là những người thành đạt,

00:13:34.137 --> 00:13:38.692
tôi chắc quý vị có gia đình,
những người con, người cháu tuyệt vời,

00:13:38.692 --> 00:13:40.430
Nhưng thế vẫn chưa đủ.
quý vị phải vươn ra giúp đỡ

00:13:40.430 --> 00:13:43.081
và tìm những đứa trẻ 
như Mr. Cruz đây

00:13:43.081 --> 00:13:46.451
là người sẽ thành công
nếu ta cho họ tính tổ chức,

00:13:46.451 --> 00:13:48.438
Nếu ta rộng tay giúp đỡ,
nếu ta dạy dỗ,

00:13:48.438 --> 00:13:50.812
nếu ta đầu tư vào
các câu lạc bộ của trẻ,

00:13:50.812 --> 00:13:52.703
nếu ta làm việc với
hệ thống nhà trường,

00:13:52.703 --> 00:13:53.977
thì nhớ đấy phải là
hệ thống nhà trường tốt nhất,

00:13:53.977 --> 00:13:58.800
không chỉ cho con em quý vị,
mà là cho khu Harlem,

00:13:58.800 --> 00:14:01.622
chứ không chỉ ở trung tâm 
Montessori bên Bờ Tây.

00:14:01.622 --> 00:14:05.775
Tất cả chúng ta phải dốc lòng
làm việc đó.

00:14:05.775 --> 00:14:08.425
Như thế không chỉ 
là đầu tư vào lũ trẻ.

00:14:08.425 --> 00:14:10.478
Mà là đầu tư cho tương lai.

NOTE Paragraph

00:14:10.478 --> 00:14:13.299
Chỉ đến thế hệ sau thôi

00:14:13.299 --> 00:14:15.292
chúng ta không còn là nước
có người thiểu số và người đa số.

00:14:15.292 --> 00:14:18.661
Người thiểu số hôm nay
sẽ là người đa số.

00:14:18.661 --> 00:14:21.241
Và ta phải sẵn sàng cho điều đó,
để họ là đa số ngày mai

00:14:21.241 --> 00:14:23.472
Để họ sẵn sàng là 
người lãnh đạo tương lai

00:14:23.472 --> 00:14:26.424
của đất nước chúng ta vĩ đại,

00:14:26.424 --> 00:14:29.900
một đất nước không giống
với bất kỳ ai,

00:14:29.900 --> 00:14:31.585
một đất nước mỗi ngày
đều khiến tôi kinh ngạc,

00:14:31.585 --> 00:14:34.205
một đất nước đa dạng.
Chúng ta bao giờ cũng tranh luận với nhau.

00:14:34.205 --> 00:14:37.177
Đó là cách vận hành một hệ thống.

00:14:37.177 --> 00:14:40.756
Một đất nước có nhiều tương phản.
Một dân tộc có nhiều dân tộc.

00:14:40.756 --> 00:14:44.752
Chúng ta tiếp xúc với mọi dân tộc.
Mọi dân tộc đều tiếp xúc với chúng ta.

00:14:44.752 --> 00:14:46.437
Chúng ta là một dân tộc 
của những người nhập cư.

00:14:46.437 --> 00:14:49.581
Nên chúng ta cần có
chính sách nhập cư khôn ngoan.

00:14:49.581 --> 00:14:52.816
Thật vô lý nếu thiếu đi
chính sách nhập cư khôn ngoan

00:14:52.816 --> 00:14:55.899
để chào đón người muốn đến đây
thành một phần của dân tộc này,

00:14:55.899 --> 00:14:58.052
hoặc trao cho họ một giáo dục
trước khi đưa họ trở lại nhà

00:14:58.052 --> 00:15:01.433
để giúp họ vươn lên
thoát khỏi nghèo khổ.

00:15:01.433 --> 00:15:05.276
Một câu chuyện mà tôi hay kể

00:15:05.276 --> 00:15:06.673
đó là mỗi khi thăm lại 
New York quê nhà

00:15:06.673 --> 00:15:08.467
thả bộ dọc Park Avenue
một ngày đẹp trời

00:15:08.467 --> 00:15:10.948
ngắm mọi thứ và nhìn mọi người

00:15:10.948 --> 00:15:12.402
đến đây từ khắp nơi
trên thế giới.

00:15:12.402 --> 00:15:16.040
Bao giờ tôi cũng dừng chân 
mua chiếc bánh kẹp xúc xích

00:15:16.040 --> 00:15:19.426
từ xe hàng rong
một người nhập cư.

00:15:19.426 --> 00:15:22.577
Hơi mất vệ sinh một tí
cũng không sao. (Cười)

00:15:22.577 --> 00:15:25.557
Dù ở đâu hay đang làm gì,

00:15:25.557 --> 00:15:26.832
tôi cứ phải chén món ấy.

00:15:26.832 --> 00:15:29.497
Cả khi tôi đương
làm Ngoại trưởng

00:15:29.497 --> 00:15:32.398
Tôi ra khỏi căn phòng sang trọng
khách sạn Waldorf Astoria

00:15:32.398 --> 00:15:35.478
(Cười)

00:15:35.478 --> 00:15:38.789
tản bộ dọc con phố,
đến đại lộ 55,

00:15:38.789 --> 00:15:41.100
tìm anh bán hàng rong
người nhập cư,

00:15:41.100 --> 00:15:43.299
quanh tôi bấy giờ có năm cận vệ

00:15:43.299 --> 00:15:46.193
ba xe cảnh sát New York
tiếp cận vòng ngoài

00:15:46.193 --> 00:15:51.013
bảo vệ để không có ai
tấn công khi tôi đi dạo. (Cười)

00:15:51.013 --> 00:15:52.681
Và tôi hỏi mua 
chiếc bánh kẹp xúc xích

00:15:52.681 --> 00:15:55.127
anh bán hàng làm bánh,
chợt anh thấy chúng quanh

00:15:55.127 --> 00:15:56.804
toàn vệ sĩ và xe cảnh sát

00:15:56.804 --> 00:15:58.886
"Tôi có thẻ xanh! Tôi cóp thẻ xanh!"
(Cười)

00:15:58.886 --> 00:16:03.222
"Không sao, không sao."

NOTE Paragraph

00:16:03.222 --> 00:16:05.670
Giờ thì tôi rảnh rồi.
Tôi được một mình.

00:16:05.670 --> 00:16:08.461
Không vệ sĩ. Không xe cảnh sát.
Không gì hết.

00:16:08.461 --> 00:16:11.123
Nhưng vẫn phải có
bánh kẹp xúc xích.

NOTE Paragraph

00:16:11.123 --> 00:16:14.887
Tôi vừa ăn tuần trước.
Vào tối thứ Ba.

00:16:14.887 --> 00:16:17.187
Chỗ Vòng Xuyến Columbus.

00:16:17.187 --> 00:16:20.042
Và cảnh tượng vẫn
thường lặp lại.

00:16:20.042 --> 00:16:23.396
Tôi tiến đến và hỏi 
mua bánh kẹp,

00:16:23.396 --> 00:16:25.758
người bán hàng 
làm bánh vừa xong,

00:16:25.758 --> 00:16:28.460
anh ấy nói,
"Tôi nhìn thấy ông trên TV.

NOTE Paragraph

00:16:28.460 --> 00:16:30.354
Ông là Đại tướng Powell."

NOTE Paragraph

00:16:30.354 --> 00:16:33.044
"Vâng, phải.""Oh..."

NOTE Paragraph

00:16:33.044 --> 00:16:34.195
Tôi gửi anh ấy tiền.

NOTE Paragraph

00:16:34.195 --> 00:16:39.120
"Không, thưa Đại tướng.
Ông đừng trả. Vì tôi đã nhận rồi.

00:16:39.120 --> 00:16:42.883
Nước Mỹ đã trả cho tôi.
Tôi không giờ quên từ đâu tôi đến đây.

00:16:42.883 --> 00:16:46.073
Nhưng giờ tôi là một người Mỹ.
Xin cám ơn Ngài."

NOTE Paragraph

00:16:46.073 --> 00:16:48.341
Tôi nhận món quà hảo tâm,
rồi đi tiếp dọc con phố,

00:16:48.341 --> 00:16:50.570
mối xúc cảm nhuần thấm lòng tôi,
Chúa ơi,

00:16:50.570 --> 00:16:54.588
đây là đất nước đã chào đón
cha mẹ tôi 90 năm về trước.

NOTE Paragraph

00:16:54.588 --> 00:16:56.775
Chúng ta có ngày nay
vẫn là đất nước diệu kỳ này.

00:16:56.775 --> 00:16:59.550
những người trẻ tuổi
đang tiếp tục đến với chúng ta

00:16:59.550 --> 00:17:02.554
từ khắp nơi trên thế giới,

00:17:02.554 --> 00:17:06.081
là những công dân
chúng ta có nghĩa vụ

00:17:06.081 --> 00:17:07.867
không để cho 
một đứa trẻ nào bị bỏ rơi,

NOTE Paragraph

00:17:13.092 --> 00:17:25.199
(Vỗ tay)