WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:02.000
Dziś zajmę się kwestią

00:00:02.000 --> 00:00:03.000
nieco inną, niż pierwotnie zamierzałem.

00:00:05.000 --> 00:00:07.000
Politykę zagraniczną macie w telewizji,

00:00:07.000 --> 00:00:10.000
w programach Rachel Maddow i innych.

00:00:10.000 --> 00:00:12.000
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:00:12.000 --> 00:00:15.000
Ja chcę mówić o młodzieży i strukturze.

00:00:15.000 --> 00:00:17.000
Ja chcę mówić o młodzieży i strukturze.

00:00:17.000 --> 00:00:19.000
W środę po południu,

00:00:19.000 --> 00:00:22.000
na Brooklynie w Nowym Yorku,

00:00:22.000 --> 00:00:25.000
w Cristo Rey High School, 
szkole prowadzonej przez jezuitów,

00:00:25.000 --> 00:00:29.000
miałem wykład dla grupy młodzieży.

00:00:29.000 --> 00:00:31.000
Widać ich tutaj za mną.

00:00:31.000 --> 00:00:34.000
Zauważcie, że prawie wszyscy
należą do mniejszości.

00:00:34.000 --> 00:00:36.000
Budynek jest raczej surowy,

00:00:36.000 --> 00:00:40.000
stary nowojorski budynek szkolny, 
nic specjalnego,

00:00:40.000 --> 00:00:42.000
stare tablice szkolne i inne takie.

00:00:42.000 --> 00:00:45.000
Około 300 dzieci uczy się w szkole,

00:00:45.000 --> 00:00:48.000
która działa od czterech lat,

00:00:48.000 --> 00:00:51.000
a w tym roku ukończy ją pierwszy rocznik.

00:00:51.000 --> 00:00:53.000
Dwadzieścia dwie osoby kończą szkołę,

00:00:53.000 --> 00:00:55.000
i wszystkie 22 idą na studia.

00:00:55.000 --> 00:00:58.000
Wszyscy wywodzą się z domów,

00:00:58.000 --> 00:01:00.000
gdzie zwykle jest jedna dorosła osoba,

00:01:00.000 --> 00:01:03.000
na ogół matka albo babcia.

00:01:03.000 --> 00:01:06.000
Tutaj przychodzą po wykształcenie

00:01:06.000 --> 00:01:07.000
i po strukturę.

NOTE Paragraph

00:01:07.000 --> 00:01:10.000
To zdjęcie zamieściłem

00:01:10.000 --> 00:01:12.000
w zeszłym tygodniu na Facebooku,

00:01:12.000 --> 00:01:14.000
a ktoś napisał:

00:01:14.000 --> 00:01:19.000
"Dlaczego on mu każe stać na baczność?"

00:01:19.000 --> 00:01:23.000
i dodał: "Chociaż fajnie tu wygląda". 
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:01:23.000 --> 00:01:26.000
Wygląda fajnie, bo dzieci potrzebują struktury.

00:01:26.000 --> 00:01:30.000
W wystąpieniach szkolnych stosuję sztuczkę,

00:01:30.000 --> 00:01:32.000
kończąc swoją homilię do dzieci,

00:01:32.000 --> 00:01:35.000
zapraszam je do zadawania pytań.

00:01:35.000 --> 00:01:36.000
Kiedy podniosą rękę mówię: "Podejdź",

00:01:36.000 --> 00:01:39.000
i każę stanąć naprzeciwko siebie

00:01:39.000 --> 00:01:41.000
na baczność, jak w wojsku.

00:01:41.000 --> 00:01:43.000
Ręce wyprostowane wzdłuż ciała,

00:01:43.000 --> 00:01:46.000
głowa do góry, oczy otwarte, 
wzrok przed siebie,

00:01:46.000 --> 00:01:50.000
mów głośno, żeby wszyscy słyszeli.

00:01:50.000 --> 00:01:53.000
Bez garbienia się, zwisających spodni, 
nic z tych rzeczy.

00:01:53.000 --> 00:01:54.000
(Śmiech)

00:01:54.000 --> 00:01:57.000
Młodzieńcowi o nazwisku Cruz spodobało się.

00:01:57.000 --> 00:02:01.000
Zdjęcie, które dał na Facebooka 
rozprzestrzeniło się w sieci.

00:02:01.000 --> 00:02:03.000
(Śmiech)

00:02:03.000 --> 00:02:06.000
Ludzie myślą, 
że byłem dla niego niedobry,

00:02:06.000 --> 00:02:08.000
a my się dobrze bawimy.

00:02:08.000 --> 00:02:10.000
Od lat tak robię,

00:02:10.000 --> 00:02:13.000
im młodsze dzieci, tym lepsza zabawa.

NOTE Paragraph

00:02:13.000 --> 00:02:16.000
Kiedy w grupie są sześcio- i siedmiolatki,

00:02:16.000 --> 00:02:18.000
muszę coś wymyślić, żeby cicho siedziały.

00:02:18.000 --> 00:02:20.000
Inaczej będą ciągle gadać.

00:02:20.000 --> 00:02:22.000
Na początek mała gra,

00:02:22.000 --> 00:02:23.000
zanim postawię ich na baczność.

NOTE Paragraph

00:02:23.000 --> 00:02:26.000
Mówię: "Słuchajcie, w wojsku,

00:02:26.000 --> 00:02:28.000
kiedy chcemy, żebyście uważali,

00:02:28.000 --> 00:02:31.000
mamy komendę 'spocznij'.

00:02:31.000 --> 00:02:35.000
Wtedy wszyscy się uciszają i słuchają.

00:02:35.000 --> 00:02:36.000
Rozumiecie?"

NOTE Paragraph

00:02:36.000 --> 00:02:41.000
"Aha, aha, rozumiemy".
"Poćwiczmy. Zacznijcie mówić naraz"

00:02:41.000 --> 00:02:44.000
Pozwalam na jakieś 10 sekund, 
a potem krzyczę: "Spocznij!"

NOTE Paragraph

00:02:44.000 --> 00:02:48.000
"Phi!" 
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:02:48.000 --> 00:02:50.000
"Tak, panie generale".

NOTE Paragraph

00:02:50.000 --> 00:02:53.000
Spróbujcie ze swoimi dziećmi. Może zadziała. 
(Śmiech)

00:02:53.000 --> 00:02:56.000
Chociaż nie sądzę.

NOTE Paragraph

00:02:56.000 --> 00:02:59.000
W każdym razie ta zabawa

00:02:59.000 --> 00:03:00.000
wzięła się z moich doświadczeń w wojsku.

00:03:00.000 --> 00:03:04.000
Ponieważ większość dorosłego życia

00:03:04.000 --> 00:03:08.000
przepracowałem z młodzieżą,
które nazywam nastolatkami z bronią.

00:03:08.000 --> 00:03:10.000
Braliśmy ich do wojska,

00:03:10.000 --> 00:03:13.000
najpierw umieszczaliśmy

00:03:13.000 --> 00:03:17.000
w środowisku z pewną strukturą,
ustawialiśmy w szeregu,

00:03:17.000 --> 00:03:18.000
tak samo ubieraliśmy ,

00:03:18.000 --> 00:03:21.000
obcinaliśmy włosy, żeby wyglądali jednakowo,

00:03:21.000 --> 00:03:23.000
nie pozwaliśmy wyłamywać się z szeregu.

00:03:23.000 --> 00:03:25.000
Uczymy ich patrzeć w prawo, w lewo,

00:03:25.000 --> 00:03:27.000
wykonywać polecenia

00:03:27.000 --> 00:03:30.000
i znać konsekwencje niewykonania rozkazu.

00:03:30.000 --> 00:03:31.000
To daje im strukturę.

00:03:31.000 --> 00:03:35.000
Potem przedstawiamy im sierżanta musztry, 
którego natychmiast znienawidzą.

00:03:35.000 --> 00:03:37.000
Naprawdę go nienawidzą.

00:03:37.000 --> 00:03:39.000
Sierżant zaczyna na nich wrzeszczeć

00:03:39.000 --> 00:03:43.000
i mówić mnóstwo nieprzyjemnych rzeczy.

00:03:43.000 --> 00:03:46.000
Z czasem dzieje się coś zdumiewającego.

00:03:46.000 --> 00:03:49.000
Kiedy powstanie struktura,

00:03:49.000 --> 00:03:53.000
kiedy zrozumieją sens

00:03:53.000 --> 00:03:57.000
oraz: "Tu nie ma mamusi, synku.

00:03:57.000 --> 00:04:00.000
Jestem twoim najgorszym koszmarem. 
Jestem dla ciebie mamą i tatą.

00:04:00.000 --> 00:04:03.000
Tak to jest. Zrozumiałeś, synku?

00:04:03.000 --> 00:04:06.000
Kiedy zadaję pytanie, 
są tylko trzy możliwe odpowiedzi:

00:04:06.000 --> 00:04:08.000
Tak jest, Sir; Nie, Sir; 
Nie mam nic na swoje usprawiedliwienie, Sir.

00:04:08.000 --> 00:04:10.000
Nie opowiadaj, dlaczego czegoś nie zrobiłeś.

00:04:10.000 --> 00:04:13.000
Tak jest, Sir; Nie, Sir; 
Nie mam nic na swoje usprawiedliwienie, Sir".

NOTE Paragraph

00:04:13.000 --> 00:04:14.000
"Nie ogoliłeś się". "Tak, ale ..."

NOTE Paragraph

00:04:14.000 --> 00:04:17.000
"Nie opowiadaj, ile razy rano skrobałeś zarost.

00:04:17.000 --> 00:04:19.000
Mówię ci, że się nie ogoliłeś".

NOTE Paragraph

00:04:19.000 --> 00:04:22.000
"Nie mam nic na swoje usprawiedliwienie, Sir".
"Dobry chłopiec, szybko się uczysz".

NOTE Paragraph

00:04:22.000 --> 00:04:25.000
Zdumiewające, czego można dokonać

00:04:25.000 --> 00:04:27.000
umieszczając ich w ramach struktury.

00:04:27.000 --> 00:04:32.000
W 18 tygodni nabywają umiejętności. 
Dojrzewają.

00:04:32.000 --> 00:04:35.000
Z czasem zaczną podziwiać sierżanta musztry

00:04:35.000 --> 00:04:37.000
i nigdy go nie zapomną.

00:04:37.000 --> 00:04:40.000
Zaczynają go szanować.

00:04:40.000 --> 00:04:44.000
Potrzebujemy więcej struktury i szacunku

00:04:44.000 --> 00:04:46.000
w życiu naszych dzieci.

NOTE Paragraph

00:04:46.000 --> 00:04:48.000
Spędzam dużo czasu z młodzieżą.

00:04:48.000 --> 00:04:51.000
Pytam ludzi: 
"Kiedy zaczyna się proces edukacji?"

00:04:51.000 --> 00:04:53.000
Ciągle mówimy: "Naprawmy szkolnictwo.

00:04:53.000 --> 00:04:56.000
Zróbmy coś dla nauczycieli. 
Dajmy więcej komputerów do szkół.

00:04:56.000 --> 00:04:59.000
Zapewnijmy naukę przez internet".

NOTE Paragraph

00:04:59.000 --> 00:05:03.000
To częściowe rozwiązanie.

00:05:03.000 --> 00:05:06.000
Prawdziwe rozwiązanie zaczyna się 
od przyprowadzenia dziecka do szkoły,

00:05:06.000 --> 00:05:10.000
od struktury w sercu i duszy dziecka.

NOTE Paragraph

00:05:10.000 --> 00:05:13.000
Kiedy zaczyna się proces nauki? 
W pierwszej klasie?

00:05:13.000 --> 00:05:15.000
Nie, on zaczyna się wtedy,

00:05:15.000 --> 00:05:18.000
gdy dziecko w ramionach matki

00:05:18.000 --> 00:05:21.000
spogląda na nią

00:05:21.000 --> 00:05:24.000
i mówi: "To na pewno moja mama.

00:05:24.000 --> 00:05:27.000
To ona mnie karmi.

00:05:27.000 --> 00:05:29.000
Kiedy źle się czuję,

00:05:29.000 --> 00:05:31.000
to ona się mną zajmuje.

00:05:31.000 --> 00:05:34.000
To jej języka się nauczę".

00:05:34.000 --> 00:05:37.000
W tej chwili dzieci odsuwają inne języki,

00:05:37.000 --> 00:05:40.000
których w tym wieku mogłyby się uczyć.

00:05:40.000 --> 00:05:42.000
Do trzeciego miesiąca życia liczy się tylko ona,

00:05:42.000 --> 00:05:45.000
osoba, która może być matką,

00:05:45.000 --> 00:05:47.000
babcią, kimś, kto zajmuje się dzieckiem.

00:05:47.000 --> 00:05:49.000
Wtedy zaczyna się proces edukacji,

00:05:49.000 --> 00:05:51.000
wtedy powstaje język,

00:05:51.000 --> 00:05:53.000
wtedy powstaje miłość.
Wtedy powstaje struktura.

00:05:53.000 --> 00:05:55.000
Wtedy zaczynasz wpajać dziecku,

00:05:55.000 --> 00:05:58.000
że: "Jesteś wyjątkowy,

00:05:58.000 --> 00:06:01.000
różny od innych dzieci.

00:06:01.000 --> 00:06:03.000
Będziemy ci czytać książeczki".

00:06:03.000 --> 00:06:05.000
Dziecko, któremu nie czytano,

00:06:05.000 --> 00:06:07.000
idąc do szkoły jest w niebezpieczeństwie.

00:06:07.000 --> 00:06:09.000
Dziecko, które nie umie nazwać kolorów,

00:06:09.000 --> 00:06:12.000
nie zna się na zegarku, 
nie umie zawiązać butów,

00:06:12.000 --> 00:06:14.000
nie wie, jak to się robi,

00:06:14.000 --> 00:06:16.000
i nie wie, jak robić coś,

00:06:16.000 --> 00:06:19.000
co mi wpojono w dzieciństwie 
słowem "uważaj".

00:06:19.000 --> 00:06:23.000
Uważaj na zachowanie! Uważaj na dorosłych!
Uważaj, co mówisz!

00:06:23.000 --> 00:06:27.000
To dobry sposób na wychowanie dzieci.

00:06:27.000 --> 00:06:29.000
Teraz obserwuję swoje wnuki

00:06:29.000 --> 00:06:33.000
i ku zmartwieniu moich dzieci,

00:06:33.000 --> 00:06:38.000
zachowują się tak samo, jak my kiedyś. 
Odciskamy piętno.

NOTE Paragraph

00:06:38.000 --> 00:06:43.000
Tak trzeba, żeby przygotować dzieci do edukacji 
i pójścia do szkoły.

00:06:43.000 --> 00:06:46.000
Z całych sił staram się nieść przesłanie,

00:06:46.000 --> 00:06:48.000
że potrzebujemy przedszkoli,

00:06:48.000 --> 00:06:52.000
potrzebujemy Head Start, 
programu pomocy dzieciom w trudnej sytuacji,

00:06:52.000 --> 00:06:54.000
potrzebujemy opieki prenatalnej.

00:06:54.000 --> 00:06:59.000
Proces edukacji zaczyna się jeszcze 
przed narodzinami dziecka,

00:06:59.000 --> 00:07:01.000
i jeśli tego nie zrobimy, będziemy w tarapatach.

00:07:01.000 --> 00:07:04.000
Mamy problemy w wielu społecznościach,

00:07:04.000 --> 00:07:07.000
mamy wiele szkół, gdzie dzieci idą

00:07:07.000 --> 00:07:09.000
do pierwszej klasy z błyskiem w oku,

00:07:09.000 --> 00:07:13.000
mają tornister i chęci,

00:07:13.000 --> 00:07:16.000
i nagle widzą, że różnią się od pierwszaków,

00:07:16.000 --> 00:07:21.000
którym czytano, które znają książki i alfabet.

00:07:21.000 --> 00:07:23.000
W trzeciej klasie dzieciaki,

00:07:23.000 --> 00:07:27.000
które na początku 
nie miały struktury i uwagi,

00:07:27.000 --> 00:07:29.000
widzą, że zostają w tyle, i co robią?

00:07:29.000 --> 00:07:33.000
Okazują to i są na wylocie,

00:07:33.000 --> 00:07:36.000
w drodze do więzienia albo porzucenia szkoły.

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
To do przewidzenia.

00:07:38.000 --> 00:07:41.000
Jeśli w trzeciej klasie nie potrafisz czytać,

00:07:41.000 --> 00:07:45.000
mając 18 lat jesteś kandydatem do więzienia.

00:07:45.000 --> 00:07:47.000
Mamy najwyższy wskaźnik uwięzień,

00:07:47.000 --> 00:07:50.000
ponieważ nie dajemy dzieciom 
odpowiedniego startu w życie.

NOTE Paragraph

00:07:50.000 --> 00:07:52.000
Ostatni rozdział mojej książki nosi tytuł

00:07:52.000 --> 00:07:55.000
"Podarunek dobrego startu".

00:07:55.000 --> 00:07:59.000
Wszystkim dzieciom należy się 
dobry start w życie.

NOTE Paragraph

00:07:59.000 --> 00:08:01.000
Miałem to szczęście.

00:08:01.000 --> 00:08:03.000
Nie byłem dobrym uczniem.

00:08:03.000 --> 00:08:06.000
Chodziłem do szkoły państwowej w Nowym Jorku,

00:08:06.000 --> 00:08:08.000
i nie szło mi najlepiej.

00:08:08.000 --> 00:08:12.000
Mam z nowojorskiego Wydziału Edukacji

00:08:12.000 --> 00:08:15.000
wykaz ocen od przedszkola do uczelni.

00:08:15.000 --> 00:08:17.000
Był mi potrzebny do pierwszej książki.

00:08:17.000 --> 00:08:19.000
Chciałem zobaczyć, czy mam dobrą pamięć,

00:08:19.000 --> 00:08:22.000
i niestety mam. 
(Śmiech)

00:08:22.000 --> 00:08:25.000
Od góry do dołu same tróje.

00:08:25.000 --> 00:08:28.000
W końcu prześliznąłem się przez szkołę średnią,

00:08:28.000 --> 00:08:30.000
dostałem do City College of New York

00:08:30.000 --> 00:08:33.000
ze średnią, z którą nie powinienem się dostać,

00:08:33.000 --> 00:08:36.000
i zacząłem od studiowania inżynierii,

00:08:36.000 --> 00:08:39.000
co trwało tylko sześć miesięcy. 
(Śmiech)

00:08:39.000 --> 00:08:43.000
Potem była geologia, tzw. "skały dla sportowców". 
Łatwizna.

00:08:43.000 --> 00:08:45.000
A potem trafiłem na program szkolenia 
oficerów rezerwy - ROTC.

00:08:45.000 --> 00:08:49.000
Znalazłem coś, co mi dobrze szło,
coś, co pokochałem,

00:08:49.000 --> 00:08:52.000
i znalazłem grupę sobie podobnych, 
którzy czuli tak samo.

00:08:52.000 --> 00:08:56.000
Od tego momentu całe życie poświęciłem
programowi ROTC i wojsku.

00:08:56.000 --> 00:08:59.000
Mówię dzieciakom, że dorastając,

00:08:59.000 --> 00:09:02.000
w miarę rozwoju wewnętrznej struktury,

00:09:02.000 --> 00:09:05.000
szukajcie czegoś, co robicie dobrze i co kochacie.

00:09:05.000 --> 00:09:08.000
Kiedy to znajdziecie, macie wszystko.

00:09:08.000 --> 00:09:10.000
O to tu chodzi. Ja znalazłem.

NOTE Paragraph

00:09:10.000 --> 00:09:13.000
Władze City College of New York 
były mną zmęczone.

00:09:13.000 --> 00:09:15.000
Studiowałem cztery i pół, prawie pięć lat,

00:09:15.000 --> 00:09:19.000
a oceny wciąż miałem nienajlepsze,

00:09:19.000 --> 00:09:22.000
i czasami zadzierałem z administracją.

00:09:22.000 --> 00:09:25.000
W CCNY zdecydowali: 
"Dobrze mu idzie w programie ROTC.

00:09:25.000 --> 00:09:28.000
Ma same piątki tylko z tego.

00:09:28.000 --> 00:09:33.000
Dodajmy mu oceny z programu ROTC

00:09:33.000 --> 00:09:36.000
do średniej oceny i zobaczymy".

00:09:36.000 --> 00:09:43.000
Tak zrobili, dzięki czemu uzyskałem średnią 3+. (Śmiech)

00:09:43.000 --> 00:09:47.000
Ta. 
(Śmiech) (Brawa)

00:09:47.000 --> 00:09:50.000
Uznali: "Wystarczy do pracy dla rządu.

00:09:50.000 --> 00:09:53.000
Dać go do armii. Więcej go nie zobaczymy".

00:09:53.000 --> 00:09:55.000
Wysłali mnie do wojska,

00:09:55.000 --> 00:09:59.000
i oto wiele lat później uważany jestem

00:09:59.000 --> 00:10:03.000
za jednego z najlepszych wychowanków 
City College of New York. (Śmiech)

00:10:03.000 --> 00:10:06.000
Wszędzie mówię młodzieży,

00:10:06.000 --> 00:10:10.000
nieważne, gdzie zaczynacie życie, 
ważne, co z nim zrobicie,

00:10:10.000 --> 00:10:14.000
to decyduje, gdzie wylądujecie.

00:10:14.000 --> 00:10:17.000
Macie szczęście żyć w kraju,

00:10:17.000 --> 00:10:20.000
w którym bez względu na miejsce startu,
macie perspektywy,

00:10:20.000 --> 00:10:23.000
o ile wierzycie w siebie,

00:10:23.000 --> 00:10:26.000
wierzycie w społeczeństwo i kraj,

00:10:26.000 --> 00:10:29.000
wierzycie w samodoskonalenie

00:10:29.000 --> 00:10:31.000
i ustawiczne kształcenie.

00:10:31.000 --> 00:10:34.000
To klucz do sukcesu,

NOTE Paragraph

00:10:34.000 --> 00:10:37.000
ale zaczyna się od daru dobrego startu.

00:10:37.000 --> 00:10:40.000
Jeśli nie damy go każdemu dziecku,

00:10:40.000 --> 00:10:43.000
jeśli nie zainwestujemy w najmłodszych,

00:10:43.000 --> 00:10:46.000
wpadniemy w tarapaty.

00:10:46.000 --> 00:10:50.000
Dlatego jakieś 25% młodzieży rzuca szkołę,

00:10:50.000 --> 00:10:53.000
a prawie 50% populacji mniejszościowej

00:10:53.000 --> 00:10:56.000
mieszka w rejonach z niskimi dochodami,

00:10:56.000 --> 00:10:59.000
ponieważ nie dostali daru dobrego startu.

NOTE Paragraph

00:10:59.000 --> 00:11:03.000
Mój dobry start to nie tylko fajna, dobra rodzina,

00:11:03.000 --> 00:11:07.000
ale to, co od nich słyszałem:

00:11:07.000 --> 00:11:11.000
"Przybyliśmy do tego kraju

00:11:11.000 --> 00:11:14.000
w 1920 i 1924 roku 
na statkach z bananami.

00:11:14.000 --> 00:11:18.000
Dzień w dzień ciężko pracowaliśmy 
w przemyśle odzieżowym,

00:11:18.000 --> 00:11:22.000
nie po to, żebyś mógł coś wciągać nosem

00:11:22.000 --> 00:11:26.000
albo wpaść w kłopoty. 
Nawet nie myśl o porzuceniu szkoły".

00:11:26.000 --> 00:11:29.000
Gdybym wrócił do domu 
i powiedział swojej rodzinie imigrantów

00:11:29.000 --> 00:11:32.000
"Szkoła mnie zmęczyła, rzucam ją"

00:11:32.000 --> 00:11:34.000
powiedzieliby: "My rzucamy ciebie. 
Weźmiemy innego dzieciaka".

00:11:34.000 --> 00:11:41.000
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:11:41.000 --> 00:11:43.000
Mieli oczekiwania wobec bliższej

00:11:43.000 --> 00:11:47.000
i dalszej rodziny imigrantów z South Bronx,

00:11:47.000 --> 00:11:50.000
ale mieli nie tylko oczekiwania.

00:11:50.000 --> 00:11:54.000
Jak sztylet wbili nam w serca

00:11:54.000 --> 00:11:59.000
poczucie wstydu: 
"Nie przynieś wstydu rodzinie".

00:11:59.000 --> 00:12:00.000
Czasami wpadałem w tarapaty,

00:12:00.000 --> 00:12:02.000
rodzice przychodzili do domu,

00:12:02.000 --> 00:12:06.000
czekałem w swoim pokoju,

00:12:06.000 --> 00:12:08.000
i mówiłem do siebie: "OK,

00:12:08.000 --> 00:12:13.000
weź pas i mnie uderz, ale na Boga, 
nie mów już o przynoszeniu wstydu rodzinie".

00:12:13.000 --> 00:12:15.000
Byłem załamany, kiedy mama mi to robiła.

NOTE Paragraph

00:12:15.000 --> 00:12:18.000
Miałem też wielopokoleniową sieć.

00:12:18.000 --> 00:12:21.000
Dzieci potrzebują sieci. 
Potrzebują być częścią plemienia,

00:12:21.000 --> 00:12:22.000
rodziny, społeczności.

00:12:22.000 --> 00:12:27.000
Ja miałem ciotki 
mieszkające w kamienice.

00:12:27.000 --> 00:12:29.000
Nie wiem, ile osób jest z Nowego Jorku,

00:12:29.000 --> 00:12:30.000
ale były tutaj kamienice,

00:12:30.000 --> 00:12:34.000
gdzie w oknie zawsze siedziały kobiety,

00:12:34.000 --> 00:12:35.000
opierając się na poduszce.

00:12:35.000 --> 00:12:38.000
Nigdy nie odchodziły. 
(Śmiech)

00:12:38.000 --> 00:12:41.000
Dorastałem na ulicach,

00:12:41.000 --> 00:12:43.000
a one zawsze tam były.

00:12:43.000 --> 00:12:45.000
Nigdy nie chodziły do łazienki. 
Nigdy nie gotowały. (Śmiech)

00:12:45.000 --> 00:12:48.000
Nigdy nic nie robiły.

00:12:48.000 --> 00:12:51.000
Ale dzięki nim mieliśmy się na baczności.

00:12:51.000 --> 00:12:53.000
Mieliśmy się na baczności.

00:12:53.000 --> 00:12:55.000
Nie obchodziło ich,

00:12:55.000 --> 00:13:00.000
czy będziesz lekarzem, 
prawnikiem czy generałem,

00:13:00.000 --> 00:13:03.000
nie spodziewały się generała w rodzinie,

00:13:03.000 --> 00:13:07.000
chciały, żebyś miał wykształcenie i pracę.

NOTE Paragraph

00:13:07.000 --> 00:13:09.000
"Nie wciskaj nam kitu o samorealizacji.

00:13:09.000 --> 00:13:12.000
Znajdź pracę i wynocha z domu.

00:13:12.000 --> 00:13:14.000
Nie mamy czasu na bzdury.

00:13:14.000 --> 00:13:18.000
Kiedyś będziecie nas utrzymywać. 
To wasza rola".

NOTE Paragraph

00:13:18.000 --> 00:13:23.000
Dlatego ważne, żebyśmy tę kulturę

00:13:23.000 --> 00:13:28.000
przywrócili w rodzinie, 
we wszystkich rodzinach.

00:13:28.000 --> 00:13:31.000
Ważne, żebyście wszyscy tu obecni,

00:13:31.000 --> 00:13:34.000
ludzie sukcesu,

00:13:34.000 --> 00:13:38.000
pewnie z cudownymi rodzinami, 
dziećmi i wnukami,

00:13:38.000 --> 00:13:40.000
odszukali i wyciągnęli rękę

00:13:40.000 --> 00:13:43.000
do takich dzieci, jak pan Cruz,

00:13:43.000 --> 00:13:46.000
którym się uda, jeśli dacie im strukturę,

00:13:46.000 --> 00:13:48.000
przyjdziecie z pomocą, zostaniecie mentorami,

00:13:48.000 --> 00:13:50.000
zainwestujecie w kluby dla młodzieży,

00:13:50.000 --> 00:13:52.000
jeśli będziecie współpracować 
z systemem szkolnictwa,

00:13:52.000 --> 00:13:53.000
żeby go udoskonalić,

00:13:53.000 --> 00:13:58.000
nie tylko w szkole własnego dziecka, 
ale też w szkołach w Harlemie,

00:13:58.000 --> 00:14:01.000
a nie tylko w szkole Montessori 
w lepszej części West Side.

00:14:01.000 --> 00:14:05.000
Wszyscy musimy się zaangażować.

00:14:05.000 --> 00:14:08.000
Inwestujemy nie tylko w dzieci.

00:14:08.000 --> 00:14:10.000
Inwestujemy we własną przyszłość.

NOTE Paragraph

00:14:10.000 --> 00:14:13.000
Będziemy krajem mniejszości-większości

00:14:13.000 --> 00:14:15.000
już w następnym pokoleniu.

00:14:15.000 --> 00:14:18.000
Dzisiejsze mniejszości staną się większością.

00:14:18.000 --> 00:14:21.000
Musimy ich przygotować do bycia większością.

00:14:21.000 --> 00:14:23.000
Musimy ich przygotować do przewodzenia

00:14:23.000 --> 00:14:26.000
naszemu wspaniałemu krajowi,

00:14:26.000 --> 00:14:29.000
krajowi, jak żaden inny,

00:14:29.000 --> 00:14:31.000
który codziennie mnie zadziwia,

00:14:31.000 --> 00:14:34.000
gdzie nie zawsze się zgadzamy, 
często się kłócimy.

00:14:34.000 --> 00:14:37.000
Tak właśnie ten system ma działać.

00:14:37.000 --> 00:14:40.000
To kraj kontrastów, ale i naród narodów.

00:14:40.000 --> 00:14:44.000
Wpływamy na każdy narodu. 
Każdy naród wpływa na nas.

00:14:44.000 --> 00:14:46.000
Jesteśmy narodem imigrantów.

00:14:46.000 --> 00:14:49.000
Dlatego potrzeba nam 
zdrowej polityki imigracyjnej.

00:14:49.000 --> 00:14:52.000
Głupio, gdyby jej nie było,

00:14:52.000 --> 00:14:55.000
by powitać tych, którzy chcą tu przyjechać 
i zostać częścią wspaniałego narodu.

00:14:55.000 --> 00:14:58.000
Przynajmniej odeślijmy ich do domu 
z wykształceniem,

00:14:58.000 --> 00:15:01.000
żeby pomóc ich nacji wydźwignąć się z nędzy.

00:15:01.000 --> 00:15:05.000
Z chęcią opowiadam o wyjazdach

00:15:05.000 --> 00:15:06.000
do mego rodzinnego Nowego Jorku

00:15:06.000 --> 00:15:08.000
i spacerach po Park Avenue w piękny dzień,

00:15:08.000 --> 00:15:10.000
podziwianiu wszystko wkoło

00:15:10.000 --> 00:15:12.000
i patrzeniu na ludzi z całego świata.

00:15:12.000 --> 00:15:16.000
Zawsze zatrzymuję się na rogu

00:15:16.000 --> 00:15:19.000
i kupuję hot doga z wózka imigranta.

00:15:19.000 --> 00:15:22.000
Nowojorski hot dog to mus.
(Śmiech)

00:15:22.000 --> 00:15:25.000
Nieważne, gdzie jestem i co robię,

00:15:25.000 --> 00:15:26.000
hot dog musi być.

00:15:26.000 --> 00:15:29.000
Nawet jako Sekretarz Stanu

00:15:29.000 --> 00:15:32.000
wychodziłem z apartamentu w Waldorf Astoria...

00:15:32.000 --> 00:15:35.000
(Śmiech)

00:15:35.000 --> 00:15:38.000
...szedłem do Pięćdziesiątej Piątej ulicy,

00:15:38.000 --> 00:15:41.000
rozglądając się za imigrantem z hot dogami.

00:15:41.000 --> 00:15:43.000
Towarzyszyło mi pięciu ochroniarzy

00:15:43.000 --> 00:15:46.000
i trzy wozy policyjne Miasta Nowy Jork,

00:15:46.000 --> 00:15:51.000
żeby nikt mnie nie wykończył na Park Avenue.
(Śmiech)

00:15:51.000 --> 00:15:52.000
Zamawiałem hot doga,

00:15:52.000 --> 00:15:55.000
sprzedawca zaczynał go szykować,

00:15:55.000 --> 00:15:56.000
patrzył na ochroniarzy i wozy policyjne,

00:15:56.000 --> 00:15:58.000
"Mam zieloną kartę! Mam zieloną kartę!"
(Śmiech)

00:15:58.000 --> 00:16:03.000
"Spokojnie, wszystko w porządku".

00:16:03.000 --> 00:16:05.000
Ale teraz jestem sam.

00:16:05.000 --> 00:16:08.000
Nie mam ochroniarzy ani wozów policyjnych. 
Nie mam nic.

00:16:08.000 --> 00:16:11.000
Ale hot dog musi być.

00:16:11.000 --> 00:16:14.000
Byłem w zeszły wtorek wieczorem

00:16:14.000 --> 00:16:17.000
koło ronda Columbus Circle.

00:16:17.000 --> 00:16:20.000
Ta scena często się powtarza.

00:16:20.000 --> 00:16:23.000
Idę po swojego hot doga,

00:16:23.000 --> 00:16:25.000
sprzedawca szykuje go, a kończąc

00:16:25.000 --> 00:16:28.000
powie: "Znam pana z w telewizji.

00:16:28.000 --> 00:16:30.000
Generał Powell".

00:16:30.000 --> 00:16:33.000
"Tak, zgadza się".

00:16:33.000 --> 00:16:34.000
Wręczam mu pieniądze.

00:16:34.000 --> 00:16:39.000
"Nie, panie generale. Nic pan nie płaci. 
Już mi zapłacono.

00:16:39.000 --> 00:16:42.000
Ameryka mi zapłaciła. 
Nigdy nie zapominam, skąd pochodzę.

00:16:42.000 --> 00:16:46.000
Jestem teraz Amerykaninem. Dziękuję Panu".

00:16:46.000 --> 00:16:48.000
Dziękuję za hojność, idę dalej ulicą,

00:16:48.000 --> 00:16:50.000
i spływa na mnie poczucie, o mój Boże,

00:16:50.000 --> 00:16:54.000
ten sam kraj 90 lat temu 
tak przyjął moich rodziców.

00:16:54.000 --> 00:16:56.000
Nadal jesteśmy wspaniałym krajem,

00:16:56.000 --> 00:16:59.000
a napędzają nas młodzi ludzie,

00:16:59.000 --> 00:17:02.000
przyjeżdżający z każdego zakątka ziemi.

00:17:02.000 --> 00:17:06.000
Mamy obowiązek sprawić,

00:17:06.000 --> 00:17:07.000
jako obywatele wspierający ten cudowny kraj,

00:17:07.000 --> 00:17:11.000
żeby żadne dziecko nie zostało w tyle.

00:17:11.000 --> 00:17:13.000
Dziękuję bardzo.

00:17:13.000 --> 00:17:25.000
(Brawa)