WEBVTT

00:00:06.638 --> 00:00:10.134
آنها همه جا هستند،
اما هیچوقت نمیبینی شان.

00:00:10.134 --> 00:00:13.486
درست همین حالا تریلیونها از آنها
هرثانیه از میان شما عبور میکنند،

00:00:13.486 --> 00:00:15.244
اما آنها را حس نمیکنی.

00:00:15.244 --> 00:00:19.545
این ذرات شبح گونه نوترینو نام دارند
و اگر بتوانیم آنها را بگیریم،

00:00:19.545 --> 00:00:21.948
به ما از دوردستها خبر میدهند

00:00:21.948 --> 00:00:25.134
و سخت ترین محیطهایی
که در جهان وجود دارند.

00:00:25.134 --> 00:00:27.634
نوترینوها ذراتی بنیادی هستند،

00:00:27.634 --> 00:00:32.514
یعنی مانند اتمها
قابل تقسیم به ذرات دیگری نیستند.

00:00:32.514 --> 00:00:35.659
ذرات بنیادی 
کوچکترین ذرات شناخته شده

00:00:35.659 --> 00:00:37.712
از هرچیزی در جهان هستند،

00:00:37.712 --> 00:00:41.639
و نوترینوها یکی از کوچکترین آنهاست.

00:00:41.639 --> 00:00:44.114
یک میلیون بار کوچکتراز یک الکترون،

00:00:44.114 --> 00:00:48.839
نوترینوها بسادگی از میان ماده رد میشوند،
و میدانهای مغناطیسی رویشان اثر ندارد.

00:00:48.839 --> 00:00:51.916
در واقع، به سختی با هرچیزی تعامل میکنند.

00:00:51.916 --> 00:00:55.862
و این یعنی میتوانند کل جهان را
در یک خط مستقیم سفر کنند

00:00:55.862 --> 00:00:58.846
برای میلیونها یا حتی میلیاردها سال،

00:00:58.846 --> 00:01:02.370
و در این مدت اطلاعاتی از اینکه 
از کجا میآیند را با خود حمل می کنند.

00:01:02.370 --> 00:01:04.590
اما آنها از کجا میآیند؟

00:01:04.590 --> 00:01:06.610
تقریبا از همه جا.

00:01:06.610 --> 00:01:10.405
در بدن شما از تلاشی رادیواکتیو پتاسیم
تولید میشوند.

00:01:10.405 --> 00:01:14.002
اشعههای کیهانی که
به جو زمین برخورد میکند

00:01:14.002 --> 00:01:16.058
رگباری از آنها ایجاد میکند.

00:01:16.058 --> 00:01:19.149
توسط فعالیتهای هستهای
درون خورشید

00:01:19.149 --> 00:01:22.130
و تلاشی مواد رادیو اکتیو داخل زمین
تولید می شوند.

00:01:22.130 --> 00:01:24.629
و ما آنها را در راکتورهای هستهای

00:01:24.629 --> 00:01:26.921
و شتاب دهنده های ذرات تولید میکنیم.

00:01:26.921 --> 00:01:30.799
اما پر انرژی ترین نوترینوها
در دورترین نقاط فضا متولد میشوند

00:01:30.799 --> 00:01:34.716
در محلهایی که
چیز زیادی در بارهشان نمیدانیم.

00:01:34.716 --> 00:01:37.993
چیزهایی در اون دورها،
شاید سیاه چاله های عظیم،

00:01:37.993 --> 00:01:41.197
یا یک مولد کیهانی که هنوز کشف نشده،

00:01:41.197 --> 00:01:45.468
اشعههای کیهانی را تا انرژیهایی
یک میلیون بار بیشتر

00:01:45.468 --> 00:01:49.156
از هرچیزی که شتاب دهندههای 
ما تولید میکنند میرساند.

00:01:49.156 --> 00:01:52.088
این اشعههای کیهانی،
که بیشترشان پروتونها هستند،

00:01:52.088 --> 00:01:56.001
به شدت با ماده و تشعشعات
اطراف آن واکنش میکنند،

00:01:56.001 --> 00:01:58.149
و نوترینوهای پر انرژی ایجاد میکنند،

00:01:58.149 --> 00:02:00.661
که مانند خرده نانهای کیهانی
اتنقال می یابند

00:02:00.661 --> 00:02:02.776
که میتوانیم محل

00:02:02.776 --> 00:02:07.248
و وضعیت درونی قدرتمندترین
موتورهای کیهانی را بفهمیم.

00:02:07.248 --> 00:02:09.487
و این درصورتی است 
که بتوانیم آنها را بگیریم.

00:02:09.487 --> 00:02:12.090
تعامل محدود نوترینوها با دیگر مواد

00:02:12.090 --> 00:02:14.114
از آنها پیام آورانی بسیارمناسب میسازد،

00:02:14.114 --> 00:02:17.376
اما در عین حال
آشکار سازیشان را هم سخت میکند.

00:02:17.376 --> 00:02:22.401
یک راه آن قرار دادن 
مقدار عظیمی مواد شفاف در مسیرشان

00:02:22.401 --> 00:02:24.691
و منتظر شدن برای

00:02:24.691 --> 00:02:27.385
آنکه در برخورد با هسته یک اتم دیده شوند.

00:02:27.385 --> 00:02:30.271
این چیزی است که 
در آیسکیوب قطب جنوب اتفاق میافتد،

00:02:30.271 --> 00:02:33.031
بزرگترین تلسکوپ نوترینویی جهان.

00:02:33.031 --> 00:02:35.266
درون یک کیلومتر مکعب از یخ برپا شده

00:02:35.266 --> 00:02:37.285
که بخاطر فشار ناشی از

00:02:37.285 --> 00:02:40.736
هزاران سال جمع شدن یخ و برف خالص،

00:02:40.736 --> 00:02:44.409
تا حد یکی از شفاف ترین
مواد جامد روی زمین رسیده است.

00:02:44.409 --> 00:02:48.803
و اگرچه دارای ۵٫۰۰۰ آشکار ساز است
که توسط سوراخهایی ثابت شدهاند،

00:02:48.803 --> 00:02:53.956
بیشتر نوترینوهای کیهانی از میان آیسکیوب
بدون هیچ نشانهای رد می شوند.

00:02:53.956 --> 00:02:55.581
اما حدودا ده بار در سال،

00:02:55.581 --> 00:02:59.789
یک نوترینو پرانرژی
با یک مولکول یخ برخورد میکند،

00:02:59.789 --> 00:03:02.807
و جرقههایی از ذرات ریز اتمی
را پراکنده میسازد

00:03:02.807 --> 00:03:06.190
که سریعتر از نور در یخ حرکت میکند.

00:03:06.190 --> 00:03:09.750
همانطوری که یک هواپیمای جت مافوق صوت 
در سرعت های بالاتر از صوت

00:03:09.750 --> 00:03:11.926
دیوار صوتی را میشکند،

00:03:11.926 --> 00:03:15.591
این ذرات فوق نورانی در پشت خود
مخروطی از نور آبی بجا میگذارند،

00:03:15.591 --> 00:03:18.187
گونهای از دیوار فوتونی.

00:03:18.187 --> 00:03:20.084
این نور در میان آیسکیوب پخش می شود،

00:03:20.084 --> 00:03:23.969
و به تعدادی از آشکارسازها که یک مایل 
زیر یخ قرار دارند برخورد میکند.

00:03:23.969 --> 00:03:27.253
لولههای تشدید کننده نور
سیگنال را تقویت میکنند،

00:03:27.253 --> 00:03:32.165
که شامل اطلاعاتی درباره 
مسیر و انرژی ذرات است.

00:03:32.165 --> 00:03:35.079
این اطلاعات به اخترفیزیکدانان 
سراسر جهان ارسال میشود

00:03:35.079 --> 00:03:36.721
که به دنبال الگوی نور هستند

00:03:36.721 --> 00:03:39.979
به دنبال نشانههایی از نوترینوهایی
که آنها را تولید کردهاند.

00:03:39.979 --> 00:03:42.312
این برخوردهای پر انرژی آنقدر کمیابند

00:03:42.312 --> 00:03:46.073
که داشمندان آیسکیوب
برای هرکدام نامی انتخاب میکنند،

00:03:46.073 --> 00:03:49.444
مثل "بیگ بیرد" یا دکتر "استرنج پورک".

00:03:49.444 --> 00:03:50.889
آیسکیوب تا کنون

00:03:50.889 --> 00:03:54.431
پر انرژی ترین نوترینویی
که تا کنون شناسایی شده را دیده است.

00:03:54.431 --> 00:03:58.626
نوترینوهایی که شناسایی میشوند نهایتا
برای ما منشا اشعه کیهانی را مشخص میکنند

00:03:58.626 --> 00:04:02.263
و اینکه چطور به این حد 
از انرژی رسیدهاند.

00:04:02.263 --> 00:04:06.205
نور، از مادون قرمز،
تا اشعه ایکس و تشعشع گاما،

00:04:06.205 --> 00:04:08.365
برای ما تصاویر فزایندهی پر انرژی

00:04:08.365 --> 00:04:11.358
و مداوما شگفت آور از جهان را ایجاد کرده.

00:04:11.358 --> 00:04:14.272
اکنون در طلوع عصر
اخترشناسی نوترینویی هستیم،

00:04:14.272 --> 00:04:17.068
و نمیدانیم که چه اسراری را آیسکیوب

00:04:17.068 --> 00:04:19.698
یا دیگر تلسکوپهای نوترینویی

00:04:19.698 --> 00:04:24.774
ازقویترین و پرانرژیترین پدیدههای جهان
برایمان آشکار خواهند کرد.