1 00:00:06,831 --> 00:00:10,448 Bạn đã bao giờ thấy có gì đó đang bơi trong tầm nhìn của mình chưa? 2 00:00:10,448 --> 00:00:14,085 Nó trông như một con sâu, hay một giọt nước trong suốt, 3 00:00:14,085 --> 00:00:18,076 và khi bạn định cố gắng nhìn gần hơn nó lại biến mất, 4 00:00:18,076 --> 00:00:21,727 và chỉ xuất hiện lại khi bạn dời mắt đi. 5 00:00:21,727 --> 00:00:23,816 Nhưng đừng đi rửa mắt nhé! 6 00:00:23,816 --> 00:00:28,351 Những gì bạn thấy là một hiện tượng phổ biến gọi là "phù du". 7 00:00:28,351 --> 00:00:32,617 Tên khoa học cho chúng là Muscae volitantes, 8 00:00:32,617 --> 00:00:34,779 tiếng Latin nghĩa là "ruồi bay", 9 00:00:34,779 --> 00:00:37,933 và đúng như tên gọi, đôi khi chúng rất khó chịu. 10 00:00:37,933 --> 00:00:42,069 Nhưng chúng thực ra không phải sâu bọ hay vật thể ngoại lai gì cả. 11 00:00:42,069 --> 00:00:45,049 Thực ra, chúng tồn tại trong cầu mắt của bạn. 12 00:00:45,049 --> 00:00:48,766 Chúng dường như đang sống, vì chúng di chuyển và thay đổi hình dạng, 13 00:00:48,766 --> 00:00:50,832 nhưng chúng không sống. 14 00:00:50,832 --> 00:00:54,673 Phù du là những vật thể nhỏ xíu đổ bóng lên võng mạc, 15 00:00:54,673 --> 00:00:58,010 mô cảm nhận ánh sáng ở đằng sau mắt chúng ta. 16 00:00:58,010 --> 00:00:59,614 Chúng có thể là một mảnh mô, 17 00:00:59,614 --> 00:01:00,746 tế bào hồng cầu, 18 00:01:00,746 --> 00:01:02,705 hay một đám protein. 19 00:01:02,705 --> 00:01:06,230 Và vì chúng lơ lửng trên dịch thủy tinh thể, 20 00:01:06,230 --> 00:01:09,301 chất dịch giống như gel lấp đầy bên trong mắt, 21 00:01:09,301 --> 00:01:11,604 chúng trôi nổi theo chuyển động của mắt 22 00:01:11,604 --> 00:01:15,142 và dội lại một chút khi mắt ta dừng lại. 23 00:01:15,142 --> 00:01:19,460 Phù du gần như rất khó nhận biết. 24 00:01:19,460 --> 00:01:22,735 Chúng trở nên rõ ràng hơn khi ở càng gần võng mạc, 25 00:01:22,735 --> 00:01:26,241 cũng giống như đưa tay bạn đến gần mặt bàn hơn khi che ánh sáng 26 00:01:26,241 --> 00:01:29,555 sẽ tạo ra một cái bóng rõ ràng hơn. 27 00:01:29,555 --> 00:01:31,604 Và phù du đặc biệt dễ nhận ra 28 00:01:31,604 --> 00:01:34,606 khi bạn nhìn vào một bề mặt sáng đồng màu, 29 00:01:34,606 --> 00:01:36,243 như màn hình trống, 30 00:01:36,243 --> 00:01:37,470 tuyết, 31 00:01:37,470 --> 00:01:38,838 hay bầu trời trong, 32 00:01:38,838 --> 00:01:43,107 khi sự đồng nhất của tấm nền khiến chúng dễ dàng bị nhận ra hơn. 33 00:01:43,107 --> 00:01:46,785 Ánh sáng càng mạnh, đồng tử càng co lại. 34 00:01:46,785 --> 00:01:50,722 Nó tạo ra hiệu ứng giống như thay thế ánh sáng khuếch tán. 35 00:01:50,722 --> 00:01:53,042 bằng một bóng đèn sợi đốt, 36 00:01:53,042 --> 00:01:56,189 bóng sẽ trở nên rõ ràng hơn. 37 00:01:56,189 --> 00:01:59,768 Có một hiện tượng thị giác khác có vẻ tương tự với phù du, 38 00:01:59,768 --> 00:02:02,382 nhưng thực chất thì không hề liên quan. 39 00:02:02,382 --> 00:02:04,784 Nếu bạn đã thấy những đốm sáng nhỏ bay qua bay lại 40 00:02:04,784 --> 00:02:07,001 khi nhìn vào bầu trời xanh, 41 00:02:07,001 --> 00:02:12,273 bạn đang thấy một hiện tượng gọi là "chớp sáng". 42 00:02:12,273 --> 00:02:15,874 Trong một số trường hợp, nó ngược lại với hiện tượng phù du. 43 00:02:15,874 --> 00:02:17,602 Ở đây, bạn không bóng đổ, 44 00:02:17,602 --> 00:02:21,982 mà là những thấu kính di chuyển để lại ánh sáng lên võng mạc. 45 00:02:21,982 --> 00:02:24,820 Những thấu kính này thực ra là những tế bào bạch cầu 46 00:02:24,820 --> 00:02:28,635 di chuyển qua các mao mạch trên bề mặt võng mạc. 47 00:02:28,635 --> 00:02:32,777 Những bạch cầu này có thể rất lớn đến mức gần lấp đầy mao mạch 48 00:02:32,777 --> 00:02:37,132 tạo ra không gian huyết tương trống đằng trước chúng. 49 00:02:37,132 --> 00:02:39,166 Vì những không gian bên trong bạch cầu 50 00:02:39,166 --> 00:02:41,720 có độ trong suốt với ánh sáng xanh 51 00:02:41,720 --> 00:02:44,985 cao hơn các hồng cầu thường có trong mao mạch, 52 00:02:44,985 --> 00:02:48,065 nên chúng ta thấy một đốm sáng nơi điều này diễn ra, 53 00:02:48,065 --> 00:02:52,630 di chuyển theo đường mao mạch và đồng thời với mạch đập. 54 00:02:52,630 --> 00:02:54,810 Dưới điều kiện quan sát lý tưởng, 55 00:02:54,810 --> 00:02:58,936 bạn còn thấy cả một cái đuôi tối đằng sau đốm trắng. 56 00:02:58,936 --> 00:03:03,362 Đó là các tế bào hồng cầu bị dồn lại phía sau bạch cầu. 57 00:03:03,362 --> 00:03:07,703 Một vài bảo tàng khoa học trưng bày một tấm nền ánh sáng xanh 58 00:03:07,703 --> 00:03:13,132 cho phép bạn thấy những vệt sáng này rõ hơn bình thường. 59 00:03:13,132 --> 00:03:16,219 Trong khi mắt tất cả mọi người diễn ra hiện tượng này, 60 00:03:16,219 --> 00:03:18,823 số lượng và thể loại cũng rất đa dạng. 61 00:03:18,823 --> 00:03:20,339 Trong trường hợp phù du, 62 00:03:20,339 --> 00:03:24,175 chúng ta thường không để ý vì bộ não đã học cách để phớt lờ nó. 63 00:03:24,175 --> 00:03:26,359 Tuy nhiên, số lượng 64 00:03:26,359 --> 00:03:29,069 hay kích thước lớn bất thường ảnh hưởng tới thị giác 65 00:03:29,069 --> 00:03:34,493 có thể là dấu hiệu của một bệnh nghiêm trọng cần được điều trị y tế ngay. 66 00:03:34,493 --> 00:03:37,621 Nhưng phần lớn thời gian những hiện tượng trong mắt này, 67 00:03:37,621 --> 00:03:40,234 như phù du hay vệt sáng xanh, 68 00:03:40,234 --> 00:03:43,647 chỉ là một nhắc nhở nhẹ nhàng rằng những thứ chúng ta thấy 69 00:03:43,647 --> 00:03:46,790 phụ thuộc nhiều vào cơ thể và trí óc chúng ta 70 00:03:46,790 --> 00:03:49,501 giống như vào thế giới bên ngoài vậy.