WEBVTT

00:00:06.531 --> 00:00:10.308
Heb je ooit gemerkt dat er iets
in je gezichtsveld zwom?

00:00:10.308 --> 00:00:14.085
Het kan op een kleine worm lijken
of een doorzichtig bol ding.

00:00:14.085 --> 00:00:17.866
Als je het beter probeert te zien, 
verdwijnt het weer.

00:00:17.866 --> 00:00:21.557
Je ziet het pas weer
als je je blik verschuift.

00:00:21.557 --> 00:00:23.596
Ga je ogen niet uitspoelen.

00:00:23.596 --> 00:00:28.291
Het verschijnsel wat je ziet,
staat bekend als een 'floater' (drijver).

00:00:28.291 --> 00:00:32.497
De wetenschappelijke naam hiervoor
is Muscae volitantes,

00:00:32.497 --> 00:00:34.449
Latijn voor 'vliegende vliegen',

00:00:34.449 --> 00:00:37.773
en dat klopt wel:
ze kunnen je enigszins storen.

00:00:37.773 --> 00:00:41.839
Het zijn in feite geen beestjes
of iets anders aan de buitenkant.

00:00:41.839 --> 00:00:45.089
Integendeel, ze zitten in je oogbol.

00:00:45.089 --> 00:00:48.766
Floaters lijken te leven,
omdat ze bewegen en van vorm veranderen,

00:00:48.766 --> 00:00:50.762
maar ze leven niet.

00:00:50.762 --> 00:00:54.443
Floaters zijn kleine voorwerpen
die hun schaduw werpen op het netvlies,

00:00:54.443 --> 00:00:57.910
het lichtgevoelige weefsel
aan de achterkant van je oog.

00:00:57.910 --> 00:00:59.504
Het kunnen stukjes weefsel zijn,

00:00:59.504 --> 00:01:00.616
rode bloedcellen,

00:01:00.616 --> 00:01:02.705
of klompjes eiwit.

00:01:02.705 --> 00:01:06.010
Omdat ze in het glasvocht zitten,

00:01:06.010 --> 00:01:09.141
het gel-achtige vocht
waarmee je oog is gevuld,

00:01:09.141 --> 00:01:11.411
drijven ze mee met oogbewegingen

00:01:11.434 --> 00:01:15.142
en lijken ze wat te stuiteren
als je oog stopt.

00:01:15.142 --> 00:01:19.320
Floaters zijn meestal
nauwelijks te onderscheiden.

00:01:19.320 --> 00:01:22.545
Je ziet ze beter 
als ze dichter bij het netvlies zitten,

00:01:22.545 --> 00:01:25.091
zoals een hand onder het licht

00:01:25.091 --> 00:01:29.385
dichterbij de tafel
een scherpere schaduw geeft.

00:01:29.385 --> 00:01:34.514
Floaters zie je vooral goed
als je naar een egaal helder vlak kijkt,

00:01:34.516 --> 00:01:36.243
zoals een leeg computerscherm,

00:01:36.243 --> 00:01:37.270
sneeuw,

00:01:37.270 --> 00:01:38.538
of een heldere lucht,

00:01:38.538 --> 00:01:43.107
waarbij de achtergrond
ze beter zichtbaar maakt.

00:01:43.107 --> 00:01:46.595
Hoe helderder het licht is,
hoe meer je pupil samentrekt.

00:01:46.595 --> 00:01:48.142
Dit heeft hetzelfde effect

00:01:48.142 --> 00:01:50.722
als het vervangen
van een groot, diffuus licht

00:01:50.722 --> 00:01:53.042
door een enkele lamp boven je hoofd,

00:01:53.042 --> 00:01:56.049
die de schaduwen ook scherper maakt.

00:01:56.049 --> 00:01:59.768
Er is nog een ander visueel verschijnsel
dat lijkt op floaters,

00:01:59.768 --> 00:02:02.292
maar dat er niets mee te maken heeft.

00:02:02.292 --> 00:02:04.784
Als je wel eens puntjes licht
rond hebt zien gaan

00:02:04.784 --> 00:02:06.831
als je naar een heldere blauwe hemel keek,

00:02:06.831 --> 00:02:12.123
heb je gezien wat bekend staat als
het blauw veld entoptisch fenomeen.

00:02:12.123 --> 00:02:15.614
Het is in zekere zin het tegengestelde
van het zien van floaters.

00:02:15.614 --> 00:02:17.462
Je ziet hier geen schaduwen,

00:02:17.462 --> 00:02:21.812
maar kleine bewegende vensters
die licht doorlaten naar het netvlies.

00:02:21.812 --> 00:02:24.820
De vensters worden veroorzaakt
door witte bloedlichaampjes

00:02:24.820 --> 00:02:28.465
die door haarvaatjes gaan
langs je netvlies.

00:02:28.465 --> 00:02:32.777
Deze leukocyten kunnen zo groot zijn
dat ze een haarvat bijna vullen

00:02:32.777 --> 00:02:36.882
waardoor ze een plasmaruimte
vóór zich creëren.

00:02:36.882 --> 00:02:39.166
Omdat de ruimte in de witte bloedcellen

00:02:39.166 --> 00:02:41.720
doorzichtiger is voor blauw licht

00:02:41.720 --> 00:02:44.985
dan de rode bloedcellen in haarvaten,

00:02:44.985 --> 00:02:47.935
zien we bewegende lichtpuntjes
als dat gebeurt.

00:02:47.935 --> 00:02:52.630
Zij volgen het pad van de haarvaten 
en bewegen met je hartslag.

00:02:52.630 --> 00:02:54.810
Onder ideale omstandigheden

00:02:54.810 --> 00:02:58.746
zie je zelfs iets wat lijkt
op een donkere staart die de punt volgt.

00:02:58.746 --> 00:03:03.222
Dit zijn de rode bloedcellen die zich
achter de leukocyten hebben opgehoopt.

00:03:03.222 --> 00:03:07.703
Sommige wetenschapsmusea stellen
een scherm van blauw licht tentoon,

00:03:07.703 --> 00:03:12.952
waarmee je de blauweluchtgeesten
duidelijker ziet dan normaal.

00:03:12.952 --> 00:03:16.219
Iedereen kan dit soort effecten zien,

00:03:16.219 --> 00:03:18.663
maar de hoeveelheid en soort varieert.

00:03:18.663 --> 00:03:24.019
Bij de floaters zie je ze vaak niet,
omdat je hersenen ze negeren.

NOTE Paragraph

00:03:24.019 --> 00:03:29.069
Maar abnormale hoeveelheden
of grote floaters die je zicht belemmeren,

00:03:29.069 --> 00:03:34.303
kunnen een teken zijn van iets ernstigers
en moeten meteen behandeld worden.

00:03:34.303 --> 00:03:37.621
Maar meestal zijn
entoptische verschijnselen,

00:03:37.621 --> 00:03:40.234
zoals floaters en blauweluchtgeesten,

00:03:40.234 --> 00:03:43.647
een vriendelijke herinnering aan het feit
dat wat we denken te zien

00:03:43.647 --> 00:03:46.790
net zo veel afhangt
van ons lichaam en onze geest

00:03:46.790 --> 00:03:49.501
als van de buitenwereld.