WEBVTT

00:00:00.695 --> 00:00:02.599
کاتێ نۆ ساڵ بووم،

00:00:02.599 --> 00:00:05.447
دایکم لێی پرسیم کە ماڵەکەم چۆن دەبێت،

00:00:06.037 --> 00:00:08.520
منیش ئەم قارچکە جادوویەم کێشا.

00:00:08.520 --> 00:00:11.794
و دواتر بەڕاستی بنیاتی نا.

00:00:11.794 --> 00:00:13.791
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:00:13.791 --> 00:00:16.415
پێم وانیە کە درکم بە نائاسایی
ئەمە کردبێ لەو کاتەدا،

00:00:16.415 --> 00:00:17.947
لەوانەیە هێشتا درکم پێنەکردبێ،

00:00:17.947 --> 00:00:20.746
چونکە هێشتا دیزاینی خانوو ئەکەم.

00:00:23.325 --> 00:00:26.698
ئەمە ماڵێکی پێشەکی داواکراوی شەش نهۆمییە
لە دورگەی بالی.

00:00:26.698 --> 00:00:29.670
بە تەواوی لە قامیش پێکهاتووە.

00:00:30.360 --> 00:00:33.797
ژووری دانیشتنەکە لە قاتی چوارە و لە 
دۆڵەکە دەڕوانێت.

00:00:34.967 --> 00:00:36.781
بە پردێک دەچیتە ناو خانووەکە.

00:00:38.548 --> 00:00:40.405
بۆ چارەسەری گەرمی هێڵەکەمەرەییەکان،

00:00:40.405 --> 00:00:44.170
بنمیچی چەماوەمان بەکارهێنا تاوەکو
شنەباکان بچنەژوورەوە.

00:00:45.760 --> 00:00:49.498
وەلێ هەندێ ژوور بەرزە پەنجەرەی هەیە تا 
هەوا سازاندنەکەی پارێزراو بێت

00:00:49.498 --> 00:00:52.970
و مێشوولەکانیش دەربکات.

00:00:53.515 --> 00:00:55.233
ئەم ژوورەمان بە کراوەیی جێهێشت.

00:00:55.233 --> 00:00:57.995
هەواسازاندنێکمان کرد، تەختەخەوی 
چادرمان بەکارهێنا.

00:00:58.935 --> 00:01:02.569
و یەکێک لە کڕیارەکان ژوورێکی تیڤی 
دەویست لە سوچێکی ژووری دانیشتنەکەدا.

00:01:02.569 --> 00:01:06.332
شوێنێکی جیابووەوە و دیواری بەرز کە هەستت 
بە باشی نەدەکرد تێیدا،

00:01:06.332 --> 00:01:10.510
بۆیە لە جێی ئەوە، ئەم حەسیرە گەورە 
چنراوەمان بەکارهێنا.

NOTE Paragraph

00:01:12.477 --> 00:01:16.630
ئێستا، هەموو پێداوێستییە بەنرخەکانمان 
هەیە، وەک گەرماوەکان.

00:01:16.630 --> 00:01:20.999
ئەمە سەبەتەیەکە لە سوچی ژووری 
دانیشتنەکەدا،

00:01:20.999 --> 00:01:24.513
و دەبێ پێتان بڵێم کە هەندی خەڵک دوو دڵن 
لەبەکارهێنانی.

00:01:24.513 --> 00:01:27.485
هێشتا تاقیکردنەوەی دابڕینی دەنگمان
نەکردووە.

00:01:27.485 --> 00:01:29.923
(پێکەنین)

00:01:29.923 --> 00:01:32.500
کەوایە زۆر شت هەن کە هێشتا ئیشی
لەسەر دەکەین،

00:01:32.500 --> 00:01:34.700
بەڵام شتێ کە فێری بووم

00:01:34.700 --> 00:01:37.937
ئەوەیە کە قامیش باش مامەڵەت لەگەڵ دەکات
گەر بە ڕاستی بەکاریبهێنیت.

NOTE Paragraph

00:01:38.907 --> 00:01:40.952
لە ڕاستیدا گیایەکی کێوییە.

00:01:40.952 --> 00:01:43.924
لەزەویەکی بێ بەر گەشەدەکات--

00:01:43.924 --> 00:01:47.267
کەنداڵ و ناوچەی شاخاویدا.

00:01:47.267 --> 00:01:51.493
لە بن ئاوی تاڤگە، ئاوی بەهاران، تیشکی خۆر،

00:01:51.493 --> 00:01:56.253
و ١٤٥٠ جۆری قامیش لە جیهاندا گەشەدەکەن،

00:01:56.253 --> 00:01:58.691
تەنها ٧ جۆریان بەکاردێنین.

NOTE Paragraph

00:01:58.691 --> 00:02:00.119
ئەوە باوکمە.

00:02:00.119 --> 00:02:02.220
ئەو بوو فێری بیناکاری کردم بە قامیش،

00:02:02.220 --> 00:02:04.310
لەنێو کۆمەڵە درەختێکدا وەستاوە

00:02:04.310 --> 00:02:08.327
کە Dendrocalamus asper niger ە ، 
حەوت ساڵ لەمەوبەر چاندی.

00:02:08.327 --> 00:02:11.369
هەموو ساڵی بەرهەمی نوێی ڕووەکی نوێێ لێبەرهەم دێت

00:02:11.369 --> 00:02:16.143
لە گەشەی بەرهەماکانمان دەڕوانی کە لە سێ
ڕۆژدا مەترێک گەشەیان کرد هەفتەی پێشوو،

NOTE Paragraph

00:02:16.143 --> 00:02:20.756
جا لەبارەی تەختەیەکی گونجاو دەدوێین لە 
سێ ساڵدا.

NOTE Paragraph

00:02:23.225 --> 00:02:26.638
دروێنەی هەزاران کۆمەڵەی ڕووەکی 
هاوخێزانمان کرد.

00:02:26.638 --> 00:02:29.290
کە پێی دەڵێین بێتونگ، بەڕاستی بەرزە،

00:02:29.290 --> 00:02:30.956
کە نزیکی ١٨ مەتری سوودمەندە بۆ ئیش.

00:02:30.956 --> 00:02:33.487
بە بارهەڵگرێک لە شاخەکە دەیهێنینە خوارەوە،

00:02:33.487 --> 00:02:37.133
و بەهێزە: هەمان گرژی ستیلی هەیە،

00:02:37.133 --> 00:02:39.849
هەمان توانای پەستاوتنی کۆنکرێتی هەیە.

00:02:39.849 --> 00:02:42.775
توند پێکیان دەبەستین و هەر چوار
،تەنێک دینگەیەکی لێ پێکدێن

00:02:42.775 --> 00:02:45.492
دەتوانرێ لێی پێکبێت.

00:02:45.492 --> 00:02:48.690
چوونکە ناوبۆشە، کەم کێشە،

00:02:48.690 --> 00:02:51.410
كێشی کەمە بە جۆری بە هەندێ پیاو
بەرزدەبێتەوە،

00:02:51.410 --> 00:02:54.130
یاخود، یەک ژن.

NOTE Paragraph

00:02:54.130 --> 00:02:59.700
(پێکەنین) (چەپڵەڕیزان)

NOTE Paragraph

00:03:02.279 --> 00:03:06.435
کاتێ باوکم گرین سکوڵی لە بالی بنیات نا،

00:03:06.435 --> 00:03:09.639
قامیشی هەڵبژارد بۆ هەموو بیناکانی
شوێنەکە،

00:03:09.639 --> 00:03:11.892
چون ئەو وەک بەڵێنێك دەیبینی.

00:03:11.892 --> 00:03:13.796
بەڵینێکە بۆ منداڵان.

00:03:13.796 --> 00:03:17.856
مادەیەکی گونجاو بۆ سرووشت، کە 
هەرگیز تەواو نەبێت.

00:03:18.547 --> 00:03:22.694
و کاتێک شەش ساڵ پێش ئێستا
بنیاتەکەیم بینی لەژێر بیناکارییدا

00:03:22.694 --> 00:03:26.780
بیرم لەوە کردەوە، ئەمە زۆر نایابە.

00:03:26.780 --> 00:03:28.893
لە چواردەورمان گەشە دەکات.

00:03:28.893 --> 00:03:31.283
بەهێزە. پوختە.

00:03:31.283 --> 00:03:33.514
دژە زەمین لەرزەیە.

00:03:33.514 --> 00:03:37.610
بۆ زووتر دەستمان پێنەکرد؟
دواتر چی لێ دروست دەکەین؟

NOTE Paragraph

00:03:37.610 --> 00:03:42.637
جا لەگەڵ بنیاتنەرە ڕەسەناکانی گرین سکوڵ،

00:03:42.637 --> 00:03:44.613
ئیبوکوم دۆزیەوە.

00:03:44.613 --> 00:03:50.271
ئیبو واتە 'دایک' و کو واتە 'هی من'،
پێکەوە واتای دایە زەوی من دەدات،

00:03:50.271 --> 00:03:55.363
و لە ئیبوکو، ئێمە تیمێکی پیشەساز، 
تەلارساز، دیزاینەرین،

00:03:55.363 --> 00:03:59.916
و ئەوەی ئێمە دەیکەین، دۆزینەوەی شێوازی
نوێێ بیناکارییە.

00:04:00.316 --> 00:04:02.677
لەم پێنج ساڵەی ئیشمان پێکەوە،

00:04:02.677 --> 00:04:07.666
زیاد لە ٥٠ بنیاتی بێهاوتامان کرد،
زۆربەیان لە بالی بوون.

00:04:08.737 --> 00:04:11.779
نۆدانەیان، لادێی سەوزن--

00:04:11.779 --> 00:04:14.612
ئەو وێنانەی بینیتان ماڵەکانی
ئەم لادێیانە بوون--

00:04:14.612 --> 00:04:18.776
بە کەل و پەلی جیاواز پڕمانکردنەوە،

00:04:18.776 --> 00:04:20.834
لە چواردەری باخی میوەهاتمان چاند،

00:04:20.834 --> 00:04:23.946
بە دڵخۆشیەوە میوانداریتان دەکەین رۆژێ 
سەردانی بکەن.

00:04:23.946 --> 00:04:26.974
لەو کاتەی لەوێن، دەتوانن گرین سکوڵ ببینن--

00:04:26.974 --> 00:04:29.588
بەردەوامین لە بنیاتنانی پۆلێک ساڵانە--

00:04:29.588 --> 00:04:32.874
هەروا خانووە قارچکەکەم نۆژەن کردەوە.

NOTE Paragraph

00:04:34.548 --> 00:04:37.938
ئێمە ئیش لەسەر خانووچکە دەکەین بۆ هەناردە.

00:04:37.938 --> 00:04:41.119
ئەمە ماڵی سومبەنی شێوازی کۆنە کە 
لەبەریمان گرتەوە,

00:04:41.119 --> 00:04:44.346
بە تەواوی لە هەموو وردەکارییەک و
پێکنانی ماددەکاندا.

00:04:45.056 --> 00:04:49.310
خواردنگەیەک لەگەڵ مەدبەخێکی هەوا کراوە.

00:04:49.310 --> 00:04:52.320
لە مەدبەخ دەچێت، وایە؟

00:04:52.320 --> 00:04:56.291
و پردێکی ٢٢ مەتری، ڕوبارەکەی بڕیوە.

NOTE Paragraph

00:04:57.150 --> 00:05:01.014
جا، ئەوەی ئێمە دەیکەین، بە تەواوەتی
نوێ نییە.

00:05:01.691 --> 00:05:06.220
لە خانووچکەکانەوە بۆ پردە درێژە 
پێدراوەکان، وەک ئەمە لە جاڤا،

00:05:06.220 --> 00:05:09.330
قامیش لە تەواوی هەرێمە خولگەییەکانی
جیهان بەکارهاتووە

00:05:09.330 --> 00:05:12.232
بۆ نزیەی دەیەها هەزار ساڵ.

00:05:12.232 --> 00:05:18.290
چەندەها دورگە و کیشوەر هەن، کە بە بەلەمی
لە قامیش درووستکراو پێی گەشتووین.

00:05:18.290 --> 00:05:20.823
بەڵام تا ئەم نزیکانە،

00:05:20.823 --> 00:05:25.444
قورسە قامیش لە حەشەراتەکان بپارێزین،

00:05:25.444 --> 00:05:29.705
هەروا، هەموو ئەو شتانەی لە قامیش
درووستکراوبوون لەناوچوون.

00:05:30.613 --> 00:05:32.981
نەپارێزراوی قامیش لە کەش و هەواکاندا.

00:05:32.981 --> 00:05:36.371
ئەو قامیشانەی چاک نەکراون، حەشەرەکان
دەیخۆن و دەبێ بە تۆز.

00:05:36.371 --> 00:05:39.650
جا بۆیە زۆربەی خەڵکی، بەتایبەت لە ئاسیا،

00:05:39.650 --> 00:05:43.546
وا بیردەکەنەوە ناکرێ ئەونە هەژار بیت یا 
ئەونە لادێی بیت کە بتەوێ

00:05:43.546 --> 00:05:46.146
لە خانووی قامیشیدا بژیت.

NOTE Paragraph

00:05:46.146 --> 00:05:47.981
جا ئێمەش بیرمان کردەوە،

00:05:47.981 --> 00:05:50.326
چی پێویستە بیکەین تا بیرکردنەوەیان بگۆڕین،

00:05:50.326 --> 00:05:53.507
تا خەڵکی قایل بکەین قامیش شایەنی 
ئەوەیە بنیاکاری پێ بکەین،

00:05:53.507 --> 00:05:56.340
کەمتر شایەنی فڕێدان بێت؟

NOTE Paragraph

00:05:56.340 --> 00:05:59.428
سەرەتا، چارەسەری سەلامەتمان پێویستە،

00:05:59.428 --> 00:06:01.123
بۆراکس خوێیەکی سرووشتییە.

00:06:01.123 --> 00:06:03.839
کە وا لە قامیش دەکا ببێتە ماددەیەکی
بنیاکاری درێژخایەن.

00:06:03.839 --> 00:06:06.602
مامەڵەیەکی گونجاو، دیزاینێکی ورد

00:06:06.602 --> 00:06:09.290
و بنیاتی قامیش دەتوانێ
هەتا هەتایە بمێنێ.

NOTE Paragraph

00:06:10.390 --> 00:06:14.148
دووەم، شتێکی نائاسایی لێ بنیات بنێێن.

00:06:14.148 --> 00:06:16.240
کە خەڵکی بجوڵێنێت.

00:06:16.240 --> 00:06:17.294
خۆشحاڵانە،

00:06:17.294 --> 00:06:19.168
وەستای بەلەمەکانی کلتوری بالێنیس

00:06:19.168 --> 00:06:21.143
کە وان قەدری وەستاکانیان دەزانن.

00:06:21.143 --> 00:06:23.970
جا کۆکردنەوەی ئەوان لەگەڵ
ئیشکەرە چاونەترسەکان

00:06:23.970 --> 00:06:27.105
لە تەلارسازە نوێەکانی مەشق 
پیکراوە ناوخۆییەکان

00:06:27.105 --> 00:06:30.530
و دیزاینەرکان و ئەندازیارەکان،

00:06:30.530 --> 00:06:33.683
و دایم لەبیرت بێ کە دیزاینی
دینگەیەک دەکەیت

00:06:33.683 --> 00:06:37.451
کە چەماوەیە، لاربووەوەیە، ناوبۆشە.

00:06:37.451 --> 00:06:40.725
هیچ دوو دینگەیەک لەیەک ناچن، هیچ
دینگەیەکی ڕێك نییە،

00:06:40.725 --> 00:06:43.128
هیچ تەختەی ئامادەکراوی ٢ بە ٤ 
ئینج نییە لێرە.

00:06:43.128 --> 00:06:48.109
ئیشی دەقیق، هاوكێشەکانی ئیشە باشەکان
لەگەڵ ووشەکاری تەلارسازی

00:06:48.109 --> 00:06:49.427
لێرە یەک ناگرنەوە.

00:06:49.427 --> 00:06:51.731
بەڵکو دەبوو خۆمان یاساکانی خۆمان دابهێنین.

00:06:51.731 --> 00:06:56.198
پرسیارمان لە قامیش کرد، لە چیدا باشە،
دەیەوێت ببێتە چی،

00:06:56.198 --> 00:07:00.690
ئەوەی ئەویش گوتی: ڕێزی لێبگرین،
دیزاینێک بە بەهێزییەکەی بکەین،

00:07:00.690 --> 00:07:04.435
لە ئاو بیپارێزین و زۆربەی بکەین بە چەماوە.

NOTE Paragraph

00:07:04.435 --> 00:07:06.336
بۆیە ئێمە لە ڕاستییەکی سێ
دووری دیزاین ئەکەین،

00:07:06.336 --> 00:07:08.159
مۆدێلیەکەی درووست دەکەین 
بە سکەیڵ،

00:07:08.159 --> 00:07:11.258
هەمان ئەو ماددانە بەکاردەهێنین
کە خانووەکەی لێدرووست دەکەین

00:07:11.258 --> 00:07:13.278
مۆدێل درووستکردن لە قامیش، هونەرێکە،

00:07:13.278 --> 00:07:16.372
هەروەها کارێکی قورسی ئەندازیارییە.

NOTE Paragraph

00:07:22.752 --> 00:07:24.632
جا ئەوە دیزاینی خانووەکەیە .

NOTE Paragraph

00:07:24.632 --> 00:07:27.042
(پێکەنین)

NOTE Paragraph

00:07:27.042 --> 00:07:28.951
بردمانە شوێنکارەکە،

00:07:28.951 --> 00:07:31.691
بە ڕاستەی بچووک هەموو دینگەکانمان پێوا،

00:07:31.691 --> 00:07:36.288
هەموو چەماوەکانمان پێوانە کرد، 
و پارچەیەک لە قامیشمان هەڵبژارد

00:07:36.288 --> 00:07:38.813
بۆ ئەوەی خانووەکەی لێ درووست بکەین
لە شوێنکارەکە.

NOTE Paragraph

00:07:40.064 --> 00:07:43.417
کاتێ گەیشتینە وردەکارریەکان، 
ڕەچاوی هەموو شتمان کرد.

00:07:43.417 --> 00:07:45.530
بۆ دەرگاکان دایم لاکێشەیی بن؟

00:07:45.530 --> 00:07:46.876
بۆ خڕ نەبن؟

00:07:46.876 --> 00:07:48.523
چۆن دەتوانی دەرگایەک
باشتر بکەیت؟

00:07:48.523 --> 00:07:50.498
ئەنجامەی دەرگا و زەمینکێشی دژ بوون،

00:07:50.498 --> 00:07:52.658
و هەمیشە زەمینکێشی لە کۆتایدا دەیباتەوە،

00:07:52.658 --> 00:07:55.398
جا بۆ تەوەرەی دەرگاکە لە ناوڕاست نەبێت

00:07:55.398 --> 00:07:57.650
کە دەکرێت هەردەم هاوسەنگ بێت؟

00:07:57.650 --> 00:08:02.316
بۆ شێوەی دەرگاکان
وەک دڵۆپەی فرمێسك نەبن؟

NOTE Paragraph

00:08:02.316 --> 00:08:05.366
بۆ کۆکردنەوەی سوودەکان و بەستنەوەی

00:08:05.366 --> 00:08:07.100
بەم مادەیەوە،

00:08:07.100 --> 00:08:09.329
دەبێت هەوڵێکی زۆر بدەین

00:08:09.329 --> 00:08:13.916
لەگەڵ ئەو بەستنەوەیەدا، فەزایەکمان
دۆزیەوە بۆ شتێکی نوێ.

00:08:15.235 --> 00:08:17.525
بەرەنگارییەکە، چۆن بنمیچێک درووست دەکەی

00:08:17.525 --> 00:08:20.660
گەر هیچ تەختەیەکی ڕێکت هەبێت ئیشی پێبکەیت؟

00:08:20.660 --> 00:08:25.210
پێتان ئەڵێم کە هەندێ کات خەونم بە 
بەرد و داری ڕێکەوە دەبینی.

00:08:25.210 --> 00:08:27.010
(پێکەنین)

00:08:27.710 --> 00:08:31.819
بەڵام گەر کرێکاری کارامەت هەبێت

00:08:31.819 --> 00:08:34.490
و ئەو قڵیشە بچووکانەت هەبێت،

00:08:34.490 --> 00:08:36.672
بنمیچەکە بەیەکەوە ببەستیتەوە،

00:08:36.672 --> 00:08:39.635
کانڤاس لە بنەکەی پێ ڕووپۆش بکەیت،
بنەکەی بشاریتەوە.

00:08:39.635 --> 00:08:42.352
چۆن دیزاینی کەوانتەرێکی 
خۆڕاگری مەدبەخ دەکەیت

00:08:42.352 --> 00:08:45.904
کە یەکسان بێت لەگەل ئەم بنیاتە 
چەماوەیەی تۆ درووستت کردووە؟

00:08:45.904 --> 00:08:48.737
لەتکردنی بەرد وەک تۆستی نان،

00:08:48.737 --> 00:08:51.106
نەخشاندنی هەموو پارچەکان بەیەکەوە،

00:08:51.106 --> 00:08:53.427
توێکڵەکەی پێوە جێبهێڵین،

00:08:53.427 --> 00:08:57.677
ئەوەی ئەیکەین، زۆربەی
ئیشی دەستن.

00:08:57.677 --> 00:08:59.813
بەستەرەکانی بنیاتی بیناکەمان

00:08:59.813 --> 00:09:04.695
تۆکمەکراون بە بەستەری ستیل، بەڵام زیاتر 
دەرزی لە قامیش درووستکراومان بەکارهێنا.

00:09:04.695 --> 00:09:08.891
هەزارەها دەرزی قامیشی هەن لە هەر قاتێک.

00:09:08.891 --> 00:09:13.883
ئەم زەمینە درەوشاوەیە لە پێستێکی 
تۆکمەی قامیش پێکهاتووە.

00:09:13.883 --> 00:09:16.995
دەتوانی هەست بە بەرکەوتەکەی 
بکەین بە پێی پەتی.

NOTE Paragraph

00:09:16.995 --> 00:09:19.610
و ئەو زەمینەیەی لەسەری دەڕۆیت، دەتوانێ

00:09:19.610 --> 00:09:21.453
کاریگەری لەسەر شیوازی رۆشتنت هەبێت؟

00:09:21.453 --> 00:09:26.329
دەتوانێت شوێنپێکانت بگۆڕێت کە لە کۆتایدا
لە زەوی جێی دەهێڵیت؟

00:09:26.329 --> 00:09:28.279
بیرمە نۆ ساڵی بووم

00:09:28.279 --> 00:09:30.183
و هەستی سەرسامبوون

00:09:30.183 --> 00:09:32.200
و شیمانە،

00:09:32.200 --> 00:09:34.474
و کەمێك لە نموونایەتی.

00:09:34.474 --> 00:09:37.330
ڕێیەکی دوورمان لە پێشە

00:09:37.330 --> 00:09:39.732
و ڕێی زۆر بەجێمان کە لێیانەوە فێربووین،

00:09:39.732 --> 00:09:44.672
بەڵام ئەو شتەی دەیزانم ئەوەیەم لەگەڵ
بەهرەداری و ڕاسپاردنی بەڵێنێک،

00:09:44.672 --> 00:09:49.223
دەتوانی جوانی و ئاسوودەی بهێنیتە بوون

00:09:49.223 --> 00:09:52.450
و سەلامەتی و تەنانەت گرانبەهایی

00:09:52.450 --> 00:09:55.408
لە ماددەیەک کە دووبارە گەشەدەکاتەوە.

NOTE Paragraph

00:09:55.408 --> 00:09:57.651
سوپاس بۆ ئێوە.

NOTE Paragraph

00:09:57.651 --> 00:10:03.451
(چەپڵەڕێزان)