0:00:06.573,0:00:10.844
Być może widziałeś ostatnio napis[br]"produkt bezglutenowy" na jedzeniu,

0:00:10.844,0:00:15.629
menu na wynos, butelkach szamponu,[br]ofertach mieszkaniowych, metce koszulki,

0:00:15.629,0:00:21.087
młotku, tatuażu na dole pleców[br]lub w życiorysie znajomego.

0:00:21.087,0:00:25.158
Kiedy następnym razem ktoś zacznie mówić[br]o swoim uwolnieniu się od glutenu,

0:00:25.158,0:00:27.123
jest kilka pytań, które możesz zadać,

0:00:27.123,0:00:30.081
i kilka odpowiedzi, [br]które poda twój przyjaciel,

0:00:30.081,0:00:34.150
o ile jest osobą rozsądną,[br]podejmującą dobre wybory żywieniowe

0:00:34.150,0:00:38.840
i nie podąża za ostatnim szałem diet.

0:00:38.840,0:00:40.962
Co to jest gluten?

0:00:40.962,0:00:43.948
Gluten to nierozpuszczalny[br]kompozyt białkowy,

0:00:43.948,0:00:47.871
który składa się z dwóch białek -[br]giladyny i gluteniny.

0:00:47.871,0:00:50.240
Gdzie można spotkać gluten?

0:00:50.240,0:00:56.291
Gluten znajduje się w niektórych ziarnach,[br]szczególnie pszenicy, życie i jęczmieniu.

0:00:56.291,0:01:00.260
Co zrobił gluten poprzednim pokoleniom

0:01:00.260,0:01:03.286
i dlaczego nagle zaczął nas obchodzić?

0:01:03.286,0:01:07.242
Gluten jest odpowiedzialny[br]za elastyczną konsystencję ciasta

0:01:07.242,0:01:10.582
i żujność żywności[br]wykonanej z mąki pszennej,

0:01:10.582,0:01:12.981
takiej jak chleb lub makaron.

0:01:12.981,0:01:15.234
Niektórym osobom[br]te pokarmy sprawiają problemy,

0:01:15.234,0:01:21.337
powodują alergię pszenną, celiakię[br]i nadwrażliwość na gluten.

0:01:21.337,0:01:23.964
Alergia pszenna jest rzadkim przypadkiem,

0:01:23.964,0:01:26.299
który występuje,[br]kiedy system odpornościowy

0:01:26.299,0:01:29.839
tworzy reakcję alergiczną[br]na białka pszennicy,

0:01:29.839,0:01:32.602
która przebiega łagodnie,[br]ale w niektórych przypadkach

0:01:32.602,0:01:37.484
może potencjalnie spowodować[br]niebezpieczny wstrząs anafilaktyczny.

0:01:37.484,0:01:40.499
Celiakia jest chorobą dziedziczną,

0:01:40.499,0:01:42.422
w której jedzenie żywności z glutenem

0:01:42.422,0:01:46.983
prowadzi do stanu zapalnego i uszkodzenia[br]błony śluzowej jelita cienkiego.

0:01:46.983,0:01:49.681
To zaś zaburza pracę jelit,

0:01:49.681,0:01:54.308
co prowadzi do problemów,[br]jak bóle brzucha, wzdęcia, biegunka,

0:01:54.308,0:01:59.186
utrata masy ciała, wysypka,[br]problemy z kośćmi, jak osteoporoza,

0:01:59.186,0:02:06.000
niedobór żelaza, niski wzrost,[br]niepłodność, zmęczenie i depresja.

0:02:06.000,0:02:09.080
Nieleczona celiakia zwiększa ryzyko

0:02:09.080,0:02:11.809
rozwoju pewnych typów raka.

0:02:11.809,0:02:17.841
Celiakia dotyka jednej[br]na 100-200 osób w Stanach.

0:02:17.841,0:02:20.768
Kiedy badania krwi sugerują[br]możliwą celiakię,

0:02:20.768,0:02:24.417
rozpoznanie jest potwierdzane biopsją.

0:02:24.417,0:02:27.596
Najbardziej skutecznym leczeniem[br]jest dieta bezglutenowa,

0:02:27.596,0:02:31.061
która pomaga leczyć uszkodzenia jelit[br]i zapobiega symptomom.

0:02:31.061,0:02:34.914
Niektórzy ludzie nie mają celiakii[br]lub alergii pszennej,

0:02:34.914,0:02:38.766
ale nadal wykazują objawy[br]po zjedzeniu żywności z glutenem.

0:02:38.766,0:02:42.850
Ci ludzie mają nadwrażliwość na gluten.

0:02:42.850,0:02:44.936
Doświadczają bolesnych skurczów jelita,

0:02:44.936,0:02:50.806
odczuwają zmęczenie, zawroty głowy,[br]bóle stawów lub wysypkę.

0:02:50.806,0:02:54.246
Dieta bezglutenowa zazwyczaj[br]pomaga zwalczać te symptomy.

0:02:54.246,0:02:59.408
Jak wielu ludzi ma taką nadwrażliwość?

0:02:59.408,0:03:03.712
Częstość jej występowania[br]jest nieokreślona,

0:03:03.712,0:03:08.086
ale jest znacznie popularniejsza[br]od celiakii lub alergii pszennej.

0:03:08.086,0:03:11.004
Diagnoza opiera się[br]na pojawiających się objawach,

0:03:11.004,0:03:13.833
braku alergii pszennej lub celiakii

0:03:13.833,0:03:17.908
i ciągłej poprawie po zastosowaniu[br]diety bezglutenowej.

0:03:17.908,0:03:20.317
Nie ma wiarygodnego[br]badania krwi lub tkanek,

0:03:20.317,0:03:24.874
częściowo dlatego,[br]że nie jest to jednostka chorobowa

0:03:24.874,0:03:27.801
i ma szereg możliwych przyczyn.

0:03:27.801,0:03:29.723
Na przykład może powstać dlatego,

0:03:29.723,0:03:33.187
że gluten aktywuje[br]układ odpornościowy w jelicie cienkim

0:03:33.187,0:03:36.046
lub powoduje jego nieszczelność.

0:03:36.046,0:03:38.715
Czasem jednak ludzie mówiący,[br]że mają tę chorobę,

0:03:38.715,0:03:41.729
nie są wrażliwi na białka pszenicy,

0:03:41.729,0:03:46.030
ale na cukry zawarte w pszenicy[br]i innym pożywieniu, tak zwane fruktany.

0:03:46.030,0:03:50.077
Ludzkie jelita nie mogą rozbić[br]lub pochłonąć fruktanów,

0:03:50.077,0:03:53.286
więc docierają one[br]do jelita grubego i okrężnicy,

0:03:53.286,0:03:55.924
gdzie są fermentowane przez bakterie

0:03:55.924,0:03:59.469
wytwarzające kwasy tłuszczowe[br]o krótkich łańcuchach i gazy.

0:03:59.469,0:04:03.996
To prowadzi do nieprzyjemnych objawów[br]u niektórych osób z problemami jelit.

0:04:03.996,0:04:09.513
Innym wyjaśnieniem jest efekt nocebo.

0:04:09.513,0:04:13.430
Pojawia się on, kiedy ktoś wierzy,[br]że coś sprawia problemy,

0:04:13.430,0:04:16.481
po czym z tego powodu[br]tak właśnie się dzieje.

0:04:16.481,0:04:22.098
To odwrotność bardziej znanego[br]i bardziej przypadkowego efektu placebo.

0:04:22.098,0:04:25.148
Biorąc pod uwagę, jak złą prasę[br]ma gluten w mediach,

0:04:25.148,0:04:27.480
nocebo może odgrywać rolę

0:04:27.480,0:04:30.598
dla niektórych ludzi myślących,[br]że są uczuleni na gluten.

0:04:30.598,0:04:32.562
To wszystko pokazuje,

0:04:32.562,0:04:34.738
że problemy, które dotykają ludzi,

0:04:34.738,0:04:39.133
kiedy jedzą pszenicę i inne zboża[br]nie są wyłącznie winą glutenu.

0:04:39.133,0:04:42.637
Lepszą nazwą niż "nadwrażliwość na gluten"

0:04:42.637,0:04:45.611
byłaby "nietolerancja pszenicy".