WEBVTT

00:00:06.413 --> 00:00:10.844
Ίσως είδατε τη φράση «χωρίς γλουτένη»
πάνω σε συσκευασία τροφίμων,

00:00:10.844 --> 00:00:15.629
σε μενού έτοιμων φαγητών, σε συσκευασία 
σαμπουάν ή και σε ετικέτα στο πουκάμισο,

00:00:15.629 --> 00:00:21.087
πάνω σε σφυρί, ως τατουάζ στη μέση
ή στο βιογραφικό ενός φίλου.

00:00:21.087 --> 00:00:25.158
Την άλλη φορά που ένας φίλος θα σας πει
ότι απελευθερώθηκε από τη γλουτένη,

00:00:25.158 --> 00:00:27.073
να κάποιες ερωτήσεις να θέσετε,

00:00:27.073 --> 00:00:30.241
μαζί και οι τεκμηριωμένες απαντήσεις
που ο φίλος σας θα σας δώσει,

00:00:30.241 --> 00:00:34.150
αν είναι λογικός και ικανός να κάνει 
ώριμες διαιτητικές επιλογές,

00:00:34.150 --> 00:00:38.840
και δεν ακολουθεί απλώς 
τις διαιτητικές τρέλες του συρμού.

00:00:38.840 --> 00:00:40.962
Τι είναι γλουτένη;

00:00:40.962 --> 00:00:43.948
Η γλουτένη είναι 
μια αδιάλυτη σύνθετη πρωτεΐνη

00:00:43.948 --> 00:00:47.871
αποτελούμενη από δύο πρωτεΐνες,
ονομαζόμενες γλοιαδίνη και γλουτελίνη.

00:00:47.871 --> 00:00:50.240
Πού θα μπορούσατε 
να συναντήσετε την γλουτένη;

00:00:50.240 --> 00:00:56.291
Σε ορισμένα δημητριακά, κυρίως
στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι.

00:00:56.291 --> 00:01:00.260
Τι γίνονταν με τη γλουτένη σε όλη 
την προηγούμενη ανθρώπινη ιστορία,

00:01:00.260 --> 00:01:03.286
και γιατί ξαφνικά ενδιαφερόμαστε για αυτή;

00:01:03.286 --> 00:01:07.242
Η γλουτένη είναι υπεύθυνη
για την ελαστική συνοχή της ζύμης

00:01:07.242 --> 00:01:10.582
και τη μαστιχωτή υφή των τροφών 
που φτιάχνονται από σιτάλευρο,

00:01:10.582 --> 00:01:12.931
όπως το ψωμί και τα ζυμαρικά.

00:01:12.931 --> 00:01:15.304
Σε κάποιους αυτές οι τροφές
προκαλούν προβλήματα,

00:01:15.304 --> 00:01:21.337
όπως αλλεργία σίτου, κοιλιοκάκη
και μη-κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη.

00:01:21.337 --> 00:01:23.964
Η αλλεργία σίτου δεν είναι κοινή.

00:01:23.964 --> 00:01:26.299
Συμβαίνει αν το ανοσοποιητικό 
σύστημα του ατόμου

NOTE Paragraph

00:01:26.299 --> 00:01:29.839
προκαλεί αλλεργική αντίδραση
στις πρωτεΐνες του σιταριού,

00:01:29.839 --> 00:01:32.602
οδηγώντας σε ήπια προβλήματα,
και σε σπάνιες περιπτώσεις

00:01:32.602 --> 00:01:37.484
σε δυνητικά επικίνδυνη αντίδραση 
καλούμενη αναφυλαξία.

00:01:37.484 --> 00:01:40.499
Η κοιλιοκάκη είναι κληρονομική νόσος,

00:01:40.499 --> 00:01:44.572
κατά την οποία τα φαγητά με γλουτένη
προκαλούν φλεγμονή και βλάβη

00:01:44.572 --> 00:01:46.983
της εσωτερικής επιφάνειας 
του λεπτού εντέρου.

00:01:46.983 --> 00:01:49.681
Αυτό δυσχεραίνει 
τη λειτουργία του εντέρου,

00:01:49.681 --> 00:01:54.308
με συμπτώματα κοιλιακό άλγος,
φούσκωμα, μετεωρισμό, διάρροια,

00:01:54.308 --> 00:01:59.186
απώλεια βάρους, εξανθήματα, 
προβλήματα στα οστά όπως οστεοπόρωση,

00:01:59.186 --> 00:02:06.000
έλλειψη σιδήρου, μικρό ανάστημα, 
στειρότητα, κόπωση και κατάθλιψη.

00:02:06.000 --> 00:02:07.650
Αν δεν αντιμετωπιστεί θεραπευτικά,

00:02:07.650 --> 00:02:11.809
η κοιλιοκάκη αυξάνει το ρίσκο ανάπτυξης 
συγκεκριμένων μορφών καρκίνου.

00:02:11.809 --> 00:02:17.841
Κοιλιοκάκη εμφανίζει ένας 
στα 100 ή 200 άτομα στις Η.Π.Α.

00:02:17.841 --> 00:02:20.768
Όταν η εξέταση αίματος δίνει 
πιθανότητα κοιλιοκάκης,

00:02:20.768 --> 00:02:24.417
η διάγνωση επιβεβαιώνεται με βιοψία.

00:02:24.417 --> 00:02:27.596
Η πιο αποτελεσματική θεραπεία 
είναι η δίαιτα χωρίς γλουτένη,

00:02:27.596 --> 00:02:31.061
που βοηθά τη θεραπεία της εντερικής 
βλάβης και απαλύνει τα συμπτώματα.

00:02:31.061 --> 00:02:34.914
Κάποιοι δεν έχουν κοιλιοκάκη 
ή αλλεργία σίτου,

00:02:34.914 --> 00:02:38.766
μα ωστόσο έχουν συμπτώματα 
κατά τη βρώση τροφής με γλουτένη.

00:02:38.766 --> 00:02:42.850
Αυτοί εμφανίζουν ευαισθησία στη γλουτένη
μη συνοδευόμενη από κοιλιοκάκη.

00:02:42.850 --> 00:02:44.936
Ίσως νοιώθουν συμπτώματα πόνου στο έντερο,

00:02:44.936 --> 00:02:50.806
υποφέρουν από κούραση, θολή σκέψη,
πόνο στις αρθρώσεις ή εξανθήματα.

00:02:50.806 --> 00:02:54.246
Μια δίαιτα χωρίς γλουτένη τυπικά 
βοηθά με αυτά τα συμπτώματα.

00:02:54.246 --> 00:02:59.408
Έτσι πόσοι άνθρωποι έχουν πράγματι 
την ευαισθησία στη γλουτένη που συζητάμε;

00:02:59.408 --> 00:03:03.712
Η εμφάνιση ευαισθησίας στη γλουτένη 
στον ευρύτερο πληθυσμό δεν είναι σαφής,

00:03:03.712 --> 00:03:08.086
μα πιθανώς είναι πιο κοινή
από την αλλεργία σίτου ή την κοιλιοκάκη.

00:03:08.086 --> 00:03:11.004
Η διάγνωση βασίζεται 
στην εμφάνιση των συμπτωμάτων,

00:03:11.004 --> 00:03:13.833
την απουσία της αλλεργίας σίτου 
και της κοιλιοκάκης,

00:03:13.833 --> 00:03:17.908
και την επακόλουθη βελτίωση 
κατά τη διατροφή χωρίς γλουτένη.

00:03:17.908 --> 00:03:20.317
Δεν υπάρχει αξιόπιστη εξέταση 
αίματος ή ιστών,

00:03:20.317 --> 00:03:24.874
καθώς κατά ένα μέρος η ευαισθησία 
στη γλουτένη δεν είναι μεμονωμένη νόσος

00:03:24.874 --> 00:03:27.801
και έχει αρκετά διαφορετικά πιθανά αίτια.

00:03:27.801 --> 00:03:29.723
Μπορεί π.χ. να είναι η περίπτωση

00:03:29.723 --> 00:03:33.187
όπου η γλουτένη ενεργοποιεί 
το ανοσοποιητικό σύστημα στο λεπτό έντερο

00:03:33.187 --> 00:03:36.046
ή το τρέπει σε διαρρέον.

00:03:36.046 --> 00:03:38.525
Κάποιες φορές ισχυρίζονται 
ευαισθησία στη γλουτένη

00:03:38.525 --> 00:03:41.729
άνθρωποι που ουσιαστικά 
δεν είναι ευαίσθητοι σε πρωτεΐνες σίτου,

00:03:41.729 --> 00:03:46.030
μα στα σάκχαρα που βρίσκονται στο σιτάρι
και άλλα τρόφιμα, αποκαλούμενα φρουκτάνες.

00:03:46.030 --> 00:03:50.077
Το ανθρώπινο έντερο δε μπορεί να διασπάσει
ή να απορροφήσει τις φρουκτάνες,

00:03:50.077 --> 00:03:53.286
έτσι αυτές προωθούνται 
στο παχύ έντερο ή κόλον,

00:03:53.286 --> 00:03:55.924
όπου υπόκεινται σε ζύμωση από τα βακτήρια,

00:03:55.924 --> 00:03:59.469
παράγοντας λιπαρά οξέα 
μικρής αλυσίδας και αέρια.

00:03:59.469 --> 00:04:03.996
Αυτό οδηγεί σε δυσάρεστα συμπτώματα 
όταν κάποιος έχει εντερικά προβλήματα.

00:04:03.996 --> 00:04:09.513
Ένα άλλο αίτιο ευαισθησίας στη γλουτένη
είναι το φαινόμενο nocebo.

00:04:09.513 --> 00:04:13.430
Αυτό συμβαίνει όταν ένα άτομο πιστεύει
ότι κάτι θα του δημιουργήσει προβλήματα,

00:04:13.430 --> 00:04:16.481
και καθώς το πιστεύει, αυτό συμβαίνει.

00:04:16.481 --> 00:04:22.098
Είναι το αντίθετο του ευρύτερα γνωστού 
και τυχαιότερου φαινομένου placebo.

00:04:22.098 --> 00:04:25.148
Δεδομένης της συκοφάντησης 
της γλουτένης στα ΜΜΕ,

00:04:25.148 --> 00:04:27.480
το φαινόμενο nocebo μπορεί να παίζει ρόλο

00:04:27.480 --> 00:04:30.598
σε κάποιους ανθρώπους που ισχυρίζονται 
ευαισθησία στη γλουτένη.

00:04:30.598 --> 00:04:32.342
Για όλους αυτούς τους λόγους,

00:04:32.342 --> 00:04:34.958
είναι φανερό ότι τα προβλήματα
που εμφανίζουν τα άτομα

00:04:34.958 --> 00:04:39.133
όταν καταναλώνουν σιτάρι και άλλα σιτηρά,
δεν οφείλονται αποκλειστικά στη γλουτένη.

00:04:39.133 --> 00:04:42.837
Έτσι η άνευ κοιλιοκάκης 
ευαισθησία στη γλουτένη

00:04:42.837 --> 00:04:45.611
μπορεί καλύτερα να ονομαστεί 
δυσανεξία στα σιτηρά.