WEBVTT

00:00:00.717 --> 00:00:05.654
Θα ήθελα να σας ταξιδέψω στην επική
αποστολή του διαστημικού σκάφους Ροζέτα.

00:00:05.654 --> 00:00:09.260
Το να συνοδεύσω και να προσγειώσω
το σκάφος σ' έναν κομήτη,

00:00:09.260 --> 00:00:13.380
αυτό ήταν το πάθος μου 
τα τελευταία δύο χρόνια.

00:00:13.380 --> 00:00:14.545
Για να το πετύχω αυτό,

00:00:14.545 --> 00:00:17.785
πρέπει να σας εξηγήσω κάτι
για την απαρχή του ηλιακού μας συστήματος.

NOTE Paragraph

00:00:17.785 --> 00:00:19.948
Πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια,

00:00:19.948 --> 00:00:22.077
υπήρχε ένα σύννεφο αερίων και σκόνης.

00:00:22.077 --> 00:00:26.314
Στο κέντρο του σύννεφου, διαμορφώθηκε
και άρχισε να καίει ο ήλιος μας.

00:00:26.314 --> 00:00:32.385
Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκαν οι πλανήτες,
οι κομήτες κι οι αστεροειδείς.

00:00:32.395 --> 00:00:35.508
Αυτό που συνέβη μετά, 
σύμφωνα με τη θεωρία,

00:00:35.508 --> 00:00:39.855
είναι ότι όταν η Γη ψύχθηκε λίγο
μετά τη μορφοποίηση της,

00:00:39.855 --> 00:00:45.096
μεγάλος αριθμός κομητών συγκρούστηκαν
με τη Γη δίνοντάς της νερό.

00:00:45.096 --> 00:00:49.516
Πιθανότατα έδωσαν επίσης
και σύνθετη οργανική ύλη στη Γη,

00:00:49.516 --> 00:00:52.606
πράγμα που έγινε ίσως η βάση
για την εμφάνιση της ζωής.

00:00:52.606 --> 00:00:56.156
Αυτό μπορεί να συγκριθεί με το να έχετε
να λύσετε ένα παζλ 250 κομματιών

00:00:56.156 --> 00:00:59.250
κι όχι ένα παζλ 2.000 κομματιών.

NOTE Paragraph

00:00:59.250 --> 00:01:03.403
Έπειτα, οι μεγάλοι πλανήτες,
όπως ο Δίας κι ο Κρόνος,

00:01:03.403 --> 00:01:05.671
δεν βρισκόταν στο σημείο
όπου βρίσκονται σήμερα,

00:01:05.671 --> 00:01:07.698
αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους βαρυτικά,

00:01:07.698 --> 00:01:11.640
καθάρισαν όλο το εσωτερικό τμήμα 
του ηλιακού συστήματος

00:01:11.640 --> 00:01:13.392
κι ό,τι γνωρίζουμε σήμερα ως κομήτες

00:01:13.392 --> 00:01:15.655
κατέληξε σ' αυτό που ονομάζεται
Ζώνη του Κάιπερ,

00:01:15.655 --> 00:01:19.513
μια ζώνη αντικειμένων τα οποία βρίσκονται
πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα.

00:01:19.513 --> 00:01:22.906
Μερικές φορές αυτά
τα αντικείμενα συναντιώνται

00:01:22.906 --> 00:01:25.741
κι εκτρέπονται βαρυτικά,

00:01:25.741 --> 00:01:30.428
και μετά η βαρύτητα του Δία
τα έλκει πίσω στο ηλιακό σύστημα.

00:01:30.428 --> 00:01:33.830
Έτσι γίνονται οι κομήτες 
όπως τους βλέπουμε στον ουρανό.

NOTE Paragraph

00:01:33.830 --> 00:01:37.254
Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε
είναι ότι στο μεταξύ,

00:01:37.254 --> 00:01:39.453
στα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια,

00:01:39.453 --> 00:01:42.445
αυτοί οι κομήτες έμειναν
έξω από το ηλιακό σύστημα

00:01:42.445 --> 00:01:44.040
και δεν έχουν αλλάξει -

00:01:44.040 --> 00:01:47.313
είναι μια παλιά και παγωμένη
εκδοχή του ηλιακού μας συστήματος.

NOTE Paragraph

00:01:47.313 --> 00:01:49.012
Στον ουρανό φαίνονται έτσι.

00:01:49.012 --> 00:01:50.793
Τους γνωρίζουμε από τις ουρές τους.

00:01:50.793 --> 00:01:52.784
Ουσιαστικά είναι δύο ουρές.

00:01:52.784 --> 00:01:56.759
Η μία ουρά είναι από σκόνη, η οποία
παρασύρεται από τον ηλιακό άνεμο.

00:01:56.759 --> 00:02:00.094
Η άλλη είναι ιονική ουρά
από φορτισμένα σωματίδια,

00:02:00.094 --> 00:02:03.063
που ακολουθούν τα μαγνητικά πεδία
του ηλιακού συστήματος.

00:02:03.063 --> 00:02:04.882
Αυτή είναι η κόμη και μετά ο πυρήνας

00:02:04.882 --> 00:02:06.979
που είναι πολύ μικρός για να τον δούμε

00:02:07.009 --> 00:02:09.109
και να θυμάστε ότι
στην περίπτωση της Ροζέτα,

00:02:09.109 --> 00:02:11.516
το σκάφος είναι στο κεντρικό αυτό πίξελ.

00:02:11.516 --> 00:02:15.876
Βρισκόμαστε μόνο 20, 30, 40 χιλιόμετρα
μακριά απ' τον κομήτη.

NOTE Paragraph

00:02:15.876 --> 00:02:18.117
Τι είναι λοιπόν, σημαντικό να θυμόμαστε;

00:02:18.117 --> 00:02:23.166
Οι κομήτες περιέχουν την αρχική ύλη από
την οποία δημιουργήθηκε το ηλιακό σύστημα,

00:02:23.166 --> 00:02:25.526
είναι έτσι ιδανικοί
για τη μελέτη των συστατικών

00:02:25.526 --> 00:02:30.161
τα οποία ήταν παρόντα τη στιγμή
που δημιουργήθηκαν η Γη και η ζωή.

00:02:30.161 --> 00:02:31.603
Οι κομήτες επίσης είναι πιθανό

00:02:31.603 --> 00:02:35.744
ότι έφεραν τα στοιχεία εκείνα
που οδήγησαν στη δημιουργία της ζωής.

00:02:35.744 --> 00:02:40.549
Το 1983, ο ΕΟΔ ξεκίνησε
το μακροπρόθεσμο πρόγραμμα Horizon 2000,

00:02:40.549 --> 00:02:44.233
το οποίο είχε ως ακρογωνιαίο λίθο
την αποστολή σε κάποιον κομήτη.

00:02:44.233 --> 00:02:49.253
Παράλληλα, είχε ξεκινήσει μια μικρή 
αποστολή σ' έναν κομήτη, το Τζιότο,

00:02:49.253 --> 00:02:55.159
που το 1986 πέταξε δίπλα από τον κομήτη
Χάλεϊ μαζί με αρκετά άλλα σκάφη.

00:02:55.159 --> 00:02:58.440
Από τα αποτελέσματα εκείνης
της αποστολής έγινε αμέσως ξεκάθαρο

00:02:58.440 --> 00:03:01.937
ότι οι κομήτες είναι 
τα ιδανικά σώματα για μελέτη

00:03:01.937 --> 00:03:04.087
για να κατανοήσουμε το ηλιακό μας σύστημα.

00:03:04.087 --> 00:03:08.149
Έτσι, η αποστολή της Ροζέτα
εγκρίθηκε το 1993

00:03:08.149 --> 00:03:11.834
κι αρχικά ήταν να εκτοξευθεί το 2003,

00:03:11.834 --> 00:03:14.298
εμφανίστηκε όμως ένα πρόβλημα
με έναν πύραυλο Αριάν.

00:03:14.298 --> 00:03:17.753
Ωστόσο, το τμήμα δημοσίων σχέσεων
πάνω στον ενθουσιασμό του,

00:03:17.753 --> 00:03:20.615
είχε κατασκευάσει 1.000 μπλε πιάτα
ολλανδικής πορσελάνης

00:03:20.615 --> 00:03:22.285
με το όνομα λάθος κομητών.

00:03:22.285 --> 00:03:26.102
Οπότε δε χρειάστηκε να ξαναγοράσω
πιάτα από τότε. Αυτό ήταν κάτι θετικό.

00:03:26.102 --> 00:03:27.451
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:03:27.451 --> 00:03:29.941
Όταν το πρόβλημα λύθηκε ολοκληρωτικά,

00:03:29.941 --> 00:03:32.592
αφήσαμε τη Γη το 2004

00:03:32.592 --> 00:03:36.180
για τον καινούριο επιλεγμένο κομήτη,
Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο.

00:03:36.180 --> 00:03:38.826
Ο κομήτης έπρεπε να είναι
ειδικά επιλεγμένος

00:03:38.826 --> 00:03:41.060
γιατί πρώτον, έπρεπε
να μπορείς να τον φτάσεις,

00:03:41.060 --> 00:03:44.261
και δεύτερον, δεν έπρεπε να είναι
στο ηλιακό σύστημα για πολύ καιρό.

00:03:44.261 --> 00:03:47.918
Ο συγκεκριμένος κομήτης βρισκόταν
στο ηλιακό σύστημα από το 1959.

00:03:47.918 --> 00:03:51.263
Αυτή ήταν η πρώτη φορά
που εκτράπηκε από τον Δία

00:03:51.263 --> 00:03:54.390
κι έφτασε τόσο κοντά στον ήλιο
ώστε να αρχίσει να αλλάζει.

00:03:54.390 --> 00:03:56.421
Είναι λοιπόν ένας πολύ νέος κομήτης.

NOTE Paragraph

00:03:56.421 --> 00:03:59.092
Η Ροζέτα έκανε μερικές ιστορικές πρωτιές.

00:03:59.092 --> 00:04:02.028
Είναι ο πρώτος δορυφόρος
που μπήκε σε τροχιά γύρω από κομήτη

00:04:02.028 --> 00:04:05.600
και τον συνόδεψε στο ταξίδι του
σε όλο ηλιακό σύστημα -

00:04:05.600 --> 00:04:08.938
στην πιο κοντινή προσέγγιση στον ήλιο,
όπως θα δούμε τον Αύγουστο,

00:04:08.938 --> 00:04:10.719
μέχρι και την έξοδό του.

00:04:10.719 --> 00:04:13.860
Πρόκειται για την πρώτη προσεδάφιση
σε κομήτη που έγινε ποτέ.

00:04:13.860 --> 00:04:16.702
Βασικά περιστρεφόμαστε γύρω
από τον κομήτη χρησιμοποιώντας

00:04:16.702 --> 00:04:18.771
κάτι που δεν είθισται
στα διαστημικά σκάφη.

00:04:18.771 --> 00:04:22.826
Συνήθως, κοιτάτε τον ουρανό και ξέρετε
πού είστε και προς τα πού βλέπετε.

00:04:22.826 --> 00:04:24.802
Σ' αυτήν την περίπτωση, δεν είναι αρκετό.

00:04:24.802 --> 00:04:27.940
Καθοδηγηθήκαμε κοιτάζοντας
ορόσημα επάνω στον κομήτη.

00:04:27.940 --> 00:04:30.305
Αναγνωρίσαμε χαρακτηριστικά
- βράχους, κρατήρες -

00:04:30.305 --> 00:04:34.362
κι έτσι γνωρίζαμε πού βρισκόμαστε
σε σχέση με τον κομήτη.

NOTE Paragraph

00:04:34.362 --> 00:04:38.811
Φυσικά, είναι επίσης ο πρώτος δορυφόρος
που πήγε πέραν της τροχιάς του Δία,

00:04:38.811 --> 00:04:40.309
χρησιμοποιώντας ηλιακά κύτταρα.

00:04:40.309 --> 00:04:42.455
Ακούγεται πιο ηρωικό απ' όσο είναι,

00:04:42.455 --> 00:04:47.303
διότι η τεχνολογία ραδιοϊσοτοπικών
θερμικών γεννητριών

00:04:47.303 --> 00:04:49.210
δεν ήταν ακόμη διαθέσιμη στην Ευρώπη,

00:04:49.210 --> 00:04:50.687
οπότε δεν υπήρχε άλλη επιλογή.

00:04:50.687 --> 00:04:52.565
Αυτά τα ηλιακά πάνελ όμως είναι μεγάλα.

00:04:52.565 --> 00:04:55.849
Εδώ είναι ένα φτερό κι αυτοί δεν είναι
επιλεκτικά μικρόσωμοι άνθρωποι.

00:04:55.849 --> 00:04:57.240
Είναι ακριβώς σαν εμάς.

00:04:57.240 --> 00:04:59.601
(Γέλια)

00:04:59.601 --> 00:05:04.210
Έχουμε δύο απ' αυτά τα φτερά,
65 τετραγωνικά μέτρα.

00:05:04.210 --> 00:05:07.369
Φυσικά έπειτα, όταν φτάνουμε στον κομήτη,

00:05:07.369 --> 00:05:10.551
διαπιστώνουμε ότι 65 τ.μ. φτερών

NOTE Paragraph

00:05:10.551 --> 00:05:15.975
δίπλα σ' ένα σώμα που εκτοξεύει αέρια
δεν είναι και η πιο εύχρηστη επιλογή.

00:05:16.535 --> 00:05:18.183
Πώς φτάσαμε όμως στον κομήτη;

00:05:18.183 --> 00:05:22.171
Διότι έπρεπε να φτάσουμε εκεί για
τους επιστημονικούς στόχους της Ροζέτα

00:05:22.171 --> 00:05:25.671
πολύ μακριά - τέσσερις φορές
την απόσταση της Γης από τον ήλιο -

00:05:25.671 --> 00:05:29.840
και με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα
από αυτήν που θα πετυχαίναμε με καύσιμα,

00:05:29.840 --> 00:05:34.130
γιατί θα έπρεπε να πάρουμε καύσιμα
έξι φορές όσο το βάρος του σκάφους.

00:05:34.130 --> 00:05:35.373
Τι κάνουμε λοιπόν;

00:05:35.373 --> 00:05:39.390
Χρησιμοποιούμε το φαινόμενο
της βαρυτικής σφεντόνας

00:05:39.390 --> 00:05:42.475
όπου περνάτε δίπλα από έναν πλανήτη
σε πολύ χαμηλό υψόμετρο,

00:05:42.475 --> 00:05:44.168
για λίγες χιλιάδες χιλιόμετρα

00:05:44.168 --> 00:05:48.721
κι έτσι αποκτάτε την ταχύτητα αυτού του
πλανήτη γύρω από τον ήλιο χωρίς κόστος.

00:05:48.721 --> 00:05:50.100
Το κάναμε αυτό μερικές φορές.

00:05:50.100 --> 00:05:53.798
Χρησιμοποιήσαμε τη Γη, τον Άρη, 
ξανά τη Γη δυο φορές,

00:05:53.798 --> 00:05:58.253
και πετάξαμε επίσης δίπλα από δύο
αστεροειδείς, τη Λουτησία και τον Στέινς.

00:05:58.253 --> 00:06:03.192
Έπειτα, το 2011, βρεθήκαμε τόσο μακριά
από τον ήλιο που αν είχαμε κάποιο πρόβλημα

00:06:03.192 --> 00:06:06.295
δεν θα μπορούσαμε πια
να σώσουμε το σκάφος,

00:06:06.295 --> 00:06:08.393
έτσι βάλαμε το σκάφος σε χειμερία νάρκη.

00:06:08.393 --> 00:06:12.074
Τα πάντα ήταν σβηστά εκτός από ένα ρολόι.

00:06:12.074 --> 00:06:15.547
Εδώ, σε άσπρο, βλέπετε την τροχιά 
και το πώς λειτουργεί όλο αυτό.

00:06:15.547 --> 00:06:17.773
Βλέπετε ότι από τον κύκλο που αρχίσαμε,

00:06:17.773 --> 00:06:21.882
η άσπρη γραμμή βασικά γίνεται
ολοένα και πιο ελλειπτική

00:06:21.882 --> 00:06:26.337
και τέλος πλησιάσαμε τον κομήτη
τον Μάιο του 2014

NOTE Paragraph

00:06:26.337 --> 00:06:29.224
κι έπρεπε έπειτα να αρχίσουμε
τις μανούβρες συνάντησης.

00:06:29.224 --> 00:06:31.414
Καθώς πηγαίναμε εκεί,
περάσαμε δίπλα από τη Γη

00:06:31.414 --> 00:06:34.002
και τραβήξαμε φωτογραφίες
για να ελέγξουμε τις κάμερες.

00:06:34.002 --> 00:06:36.057
Εδώ είναι το φεγγάρι
που ξεπροβάλλει στη Γη,

00:06:36.057 --> 00:06:37.659
ενώ αυτήν την αποκαλούμε σέλφι,

00:06:37.659 --> 00:06:42.130
λέξη που παρεμπιπτόντως 
τότε δεν υπήρχε ακόμη. (Γέλια)

00:06:42.130 --> 00:06:44.632
Είναι στον Άρη, από την κάμερα CIVA.

00:06:44.632 --> 00:06:46.787
Είναι μία από τις κάμερες
στον προσεδαφιστή,

00:06:46.787 --> 00:06:48.920
και κοιτάει ακριβώς κάτω 
από τα ηλιακά πάνελ

NOTE Paragraph

00:06:48.920 --> 00:06:52.778
και βλέπετε τα ηλιακά πάνελ
και τον Άρη στο βάθος.

00:06:54.048 --> 00:06:58.823
Όταν βγήκαμε από τη χειμερία νάρκη
τον Ιανουάριο του 2014,

00:06:58.823 --> 00:07:00.786
είχαμε αρχίσει να φτάνουμε σε απόσταση

00:07:00.786 --> 00:07:03.355
δύο εκατομμυρίων χιλιομέτρων
από τον κομήτη τον Μάιο.

00:07:03.355 --> 00:07:07.406
Ωστόσο, η ταχύτητα που είχε αναπτύξει
το σκάφος ήταν πολύ μεγάλη.

00:07:07.406 --> 00:07:12.434
Πηγαίναμε με 2.800 χιλιόμετρα την ώρα
γρηγορότερα από τον κομήτη,

00:07:12.434 --> 00:07:13.722
οπότε έπρεπε να φρενάρουμε.

00:07:13.722 --> 00:07:15.440
Χρειάστηκαν οχτώ μανούβρες

00:07:15.440 --> 00:07:18.684
κι όπως βλέπετε εδώ, 
κάποιες ήταν πολύ μεγάλες.

00:07:18.684 --> 00:07:24.354
Έπρεπε αρχικά να φρενάρουμε για μερικά
εκατοντάδες χιλιόμετρα την ώρα

00:07:24.354 --> 00:07:31.702
κι αυτό κράτησε επτά ώρες
ενώ ξοδεύτηκαν 218 κιλά καύσιμα,

00:07:31.702 --> 00:07:34.242
ήταν επτά εξαιρετικά αγχωτικές ώρες,

00:07:34.242 --> 00:07:38.762
διότι το 2007 υπήρχε μια διαρροή
στο σύστημα προώθησης της Ροζέτα

00:07:38.762 --> 00:07:40.579
κι έπρεπε να σβήσουμε ένα τμήμα,

00:07:40.579 --> 00:07:43.697
έτσι το σύστημα στην πραγματικότητα
λειτουργούσε με τέτοια πίεση

00:07:43.697 --> 00:07:47.835
για την οποία δεν ήταν
σχεδιασμένο ή κατάλληλο.

NOTE Paragraph

00:07:47.835 --> 00:07:52.414
Έπειτα πλησιάσαμε τον κομήτη κι αυτές 
είναι οι πρώτες εικόνες που είδαμε.

00:07:52.414 --> 00:07:55.337
Η αληθινή διάρκεια περιστροφής
του κομήτη είναι 12,5 ώρες

00:07:55.337 --> 00:07:57.366
οπότε αυτό είναι επιταχυμένο,

00:07:57.366 --> 00:08:00.617
όμως μπορείτε να καταλάβετε
γιατί οι μηχανικοί πτήσης πίστεψαν

00:08:00.617 --> 00:08:04.201
ότι δεν θα ήταν μια εύκολη προσεδάφιση.

00:08:04.201 --> 00:08:08.795
Ελπίζαμε ότι θα ήταν κάτι
που θα έμοιαζε με πατάτα

00:08:08.795 --> 00:08:11.071
όπου είναι εύκολο να προσεδαφιστείς.

00:08:11.071 --> 00:08:14.572
Είχαμε όμως μια ελπίδα: 
ίσως να ήταν ομαλή.

00:08:14.572 --> 00:08:17.950
Όχι. Δεν ήταν έτσι. 
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:08:17.950 --> 00:08:21.003
Σε αυτό το σημείο, λοιπόν, 
ήταν ξεκάθαρα αναπόφευκτο:

00:08:21.003 --> 00:08:24.234
έπρεπε να χαρτογραφήσουμε το αντικείμενο
με κάθε πιθανή λεπτομέρεια,

00:08:24.234 --> 00:08:29.487
γιατί έπρεπε να βρούμε μια επίπεδη
περιοχή με 500 μέτρα διάμετρο.

00:08:29.487 --> 00:08:34.286
Γιατί 500 μέτρα; Αυτό είναι το όριο λάθους
που έχουμε στην προσεδάφιση.

00:08:34.286 --> 00:08:37.107
Οπότε ξεκινήσαμε και 
χαρτογραφήσαμε τον κομήτη.

00:08:37.107 --> 00:08:39.834
Χρησιμοποιήσαμε μια τεχνική
που λέγεται φωτοκλινομέτρηση.

00:08:39.834 --> 00:08:42.404
Χρησιμοποιεί τις σκιές
που προκαλούνται από τον ήλιο.

00:08:42.404 --> 00:08:45.941
Εδώ βλέπετε έναν βράχο
επάνω στην επιφάνεια του κομήτη

00:08:45.941 --> 00:08:47.997
κι ο ήλιος λάμπει από πάνω.

00:08:47.997 --> 00:08:50.236
Από τη σκιά, εμείς, με το μυαλό μας,

00:08:50.236 --> 00:08:54.000
μπορούμε αμέσως να προσδιορίσουμε
περίπου το σχήμα του βράχου.

00:08:54.000 --> 00:08:56.052
Μπορείτε να προγραμματίσετε
τον υπολογιστή,

00:08:56.052 --> 00:08:59.866
να καλύψετε έπειτα όλον τον κομήτη
και στο τέλος έχετε τον χάρτη του κομήτη.

00:08:59.866 --> 00:09:04.066
Γι' αυτόν τον λόγο, πετάξαμε σε μερικές
ειδικές τροχιές, από τον Αύγουστο.

00:09:04.066 --> 00:09:06.595
Πρώτα, ένα τρίγωνο
με πλευρά 100 χιλιόμετρα

00:09:06.595 --> 00:09:08.158
σε απόσταση 100 χιλιομέτρων,

00:09:08.158 --> 00:09:11.102
κι επαναλάβαμε το ίδιο στα 50 χιλιόμετρα.

00:09:11.102 --> 00:09:15.079
Σε εκείνο το σημείο, είχαμε δει
τον κομήτη απ' όλες τις γωνιές

00:09:15.079 --> 00:09:19.752
και μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε
αυτήν την τεχνική για τη χαρτογράφηση του.

NOTE Paragraph

00:09:19.752 --> 00:09:22.769
Αυτό οδήγησε στην επιλογή 
σημείων προσγείωσης.

00:09:22.769 --> 00:09:27.019
Όλη αυτή η διαδικασία,
από τη χαρτογράφηση του κομήτη

00:09:27.019 --> 00:09:30.554
στο να βρούμε τελικά ένα σημείο
προσεδάφισης, διήρκησε 60 μέρες.

00:09:30.554 --> 00:09:31.880
Δεν είχαμε παραπάνω.

00:09:31.880 --> 00:09:34.770
Για να σας δώσω μια ιδέα,
μια συνήθης αποστολή στο Άρη

00:09:34.770 --> 00:09:38.744
χρειάζεται εκατοντάδες επιστήμονες
που για χρόνια μελετάνε

00:09:38.744 --> 00:09:40.091
το πού θα προσεδαφιστούν.

00:09:40.091 --> 00:09:42.359
Εμείς είχαμε 60 μέρες, ούτε μία παραπάνω.

NOTE Paragraph

00:09:42.359 --> 00:09:45.312
Επιλέξαμε τελικά το σημείο προσεδάφισης

00:09:45.312 --> 00:09:50.455
και οι διαταγές προς τη Ροζέτα
για την εκτόξευση του Φιλέα ήταν έτοιμες.

00:09:50.455 --> 00:09:54.510
Η Ροζέτα πρέπει να βρίσκεται
στο κατάλληλο σημείο στο διάστημα

00:09:54.510 --> 00:09:57.753
και να στοχεύει προς τον κομήτη
διότι ο προσεδαφιστής είναι ακίνητος.

00:09:57.753 --> 00:10:01.050
Ο προσεδαφιστής έπειτα ωθείται έξω
και κινείται προς τον κομήτη.

00:10:01.050 --> 00:10:03.020
Η Ροζέτα έπρεπε να γυρίσει

00:10:03.020 --> 00:10:07.677
και να θέσει τις κάμερες έτσι ώστε
να βλέπει τον Φιλέα καθώς αποχωρεί

00:10:07.677 --> 00:10:09.856
και να έχει δυνατότητα
επικοινωνίας μαζί του.

NOTE Paragraph

00:10:09.856 --> 00:10:14.720
Η διάρκεια προσεδάφισης
όλης της τροχιάς ήταν επτά ώρες.

00:10:15.400 --> 00:10:17.507
Κάντε έναν πρόχειρο υπολογισμό:

00:10:17.507 --> 00:10:21.546
εαν η ταχύτητα της Ροζέτα είναι λανθασμένη
κατά ένα εκατοστό το δευτερόλεπτο

00:10:21.546 --> 00:10:26.078
επτά ώρες είναι 25.000 δευτερόλεπτα.

00:10:26.078 --> 00:10:30.473
Αυτό οδηγεί σε ένα λάθος 252 μέτρων.

00:10:30.473 --> 00:10:33.417
Έπρεπε λοιπόν να ξέρουμε
την ταχύτητα της Ροζέτα

00:10:33.417 --> 00:10:35.834
πολύ καλύτερα από
ένα εκατοστό ανά δευτερόλεπτο

00:10:35.834 --> 00:10:39.848
και την τοποθεσία της στο διάστημα
καλύτερα από 100 μέτρα,

00:10:39.848 --> 00:10:43.242
στα 500 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη.

00:10:43.242 --> 00:10:45.910
Είναι πολύ δύσκολο.

NOTE Paragraph

00:10:45.910 --> 00:10:49.969
Θα σας δείξω στα γρήγορα λίγη
από την επιστήμη και τα εργαλεία.

00:10:49.969 --> 00:10:53.415
Δε θα σας κουράσω με όλες
τις λεπτομέρειες όλων των εργαλείων

00:10:53.415 --> 00:10:54.864
όμως έχει τα πάντα.

00:10:54.864 --> 00:10:58.258
Μπορούμε ανιχνεύσουμε αέρια,
να μετρήσουμε τα μόρια της σκόνης,

00:10:58.258 --> 00:11:00.600
τα σχήματά τους, τη σύνθεσή τους,

00:11:00.600 --> 00:11:02.988
υπάρχουν μαγνητόμετρα, τα πάντα.

00:11:02.988 --> 00:11:06.617
Εδώ είναι τα αποτελέσματα ενός εργαλείου
που μετρά την πυκνότητα αερίων

00:11:06.617 --> 00:11:08.485
στην τοποθεσία της Ροζέτα,

00:11:08.485 --> 00:11:10.794
οπότε είναι αέρια προερχόμενα
από τον κομήτη.

00:11:10.794 --> 00:11:13.098
Το κάτω γράφημα είναι
από πέρσι τον Σεπτέμβριο.

00:11:13.098 --> 00:11:16.575
Υπάρχει μια μακροπρόθεσμη μεταβολή
που από μόνη της δεν προκαλεί έκπληξη

00:11:16.575 --> 00:11:18.456
όμως βλέπετε τις μυτερές κορυφές.

00:11:18.456 --> 00:11:20.546
Πρόκειται για την ημέρα ενός κομήτη.

00:11:20.546 --> 00:11:24.976
Μπορείτε να δείτε τις επιπτώσεις
του ήλιου στην εξάτμιση των αερίων

00:11:24.976 --> 00:11:27.204
και στην περιστροφή του κομήτη.

00:11:27.204 --> 00:11:29.312
Υπάρχει λοιπόν κάποιο σημείο,

00:11:29.312 --> 00:11:31.149
απ' όπου αναδύονται πολλά πράγματα,

00:11:31.149 --> 00:11:34.499
θερμαίνονται από τον ήλιο κι έπειτα
ψυχραίνονται στην πίσω πλευρά.

00:11:34.499 --> 00:11:37.836
Μπορούμε να δούμε
τις μεταβολές στην πυκνότητα.

00:11:38.726 --> 00:11:42.012
Αυτά είναι τα αέρια και
οι οργανικές χημικές ενώσεις

NOTE Paragraph

00:11:42.012 --> 00:11:43.795
τα οποία έχουμε ήδη μετρήσει.

00:11:43.795 --> 00:11:45.720
Θα δείτε ότι είναι μια εντυπωσιακή λίστα

00:11:45.720 --> 00:11:49.568
κι έχουμε πολλά ακόμη γιατί
υπάρχουν περισσότερες μετρήσεις.

00:11:49.568 --> 00:11:53.528
Βασικά, αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται
στο Χιούστον ένα συνέδριο

00:11:53.528 --> 00:11:56.166
όπου παρουσιάζονται
πολλά από αυτά τα αποτελέσματα.

00:11:56.976 --> 00:11:58.647
Επίσης, μετρήσαμε σωματίδια σκόνης.

NOTE Paragraph

00:11:58.647 --> 00:12:00.828
Για εσάς δεν είναι κάτι το εντυπωσιακό

00:12:00.828 --> 00:12:04.140
όμως οι επιστήμονες ήταν
κατενθουσιασμένοι όταν το είδαν.

00:12:04.140 --> 00:12:05.553
Δύο σωματίδια σκόνης:

00:12:05.553 --> 00:12:09.050
το δεξί ονομάζεται Μπόρις
και του έριξαν ταντάλιο

00:12:09.050 --> 00:12:11.174
για να είναι σε θέση να το μελετήσουν.

00:12:11.174 --> 00:12:13.568
Βρήκαμε νάτριο και μαγνήσιο.

00:12:13.568 --> 00:12:17.479
Αυτό μας δίνει τη συγκέντρωση
των δύο αυτών υλικών

00:12:17.479 --> 00:12:20.408
τη στιγμή σχηματισμού
του ηλιακού μας συστήματος,

00:12:20.408 --> 00:12:23.674
έτσι μαθαίνουμε πράγματα
για το ποια υλικά υπήρχαν εκεί

00:12:23.674 --> 00:12:26.221
όταν σχηματίστηκε ο πλανήτης.

00:12:26.221 --> 00:12:30.179
Φυσικά, ένα από τα σημαντικότερα
στοιχεία είναι οι εικόνες.

NOTE Paragraph

00:12:30.179 --> 00:12:33.257
Αυτή είναι μία από τις κάμερες
της Ροζέτα, η OSIRIS,

00:12:33.257 --> 00:12:35.743
που ήταν εξώφυλλο του περιοδικού Science

00:12:35.743 --> 00:12:38.638
στις 23 Ιανουαρίου αυτού του έτους.

00:12:38.638 --> 00:12:41.988
Κανένας δεν περίμενε ότι αυτό
το αντικείμενο θα έμοιαζε έτσι.

00:12:41.988 --> 00:12:45.616
Βράχοι, πέτρες - μοιάζει περισσότερο
με τον βράχο Half Dome του Γιοσέμιτι

00:12:45.616 --> 00:12:47.604
παρά με οτιδήποτε άλλο.

00:12:48.284 --> 00:12:50.631
Είδαμε επίσης πράγματα όπως αυτό:

00:12:50.631 --> 00:12:55.399
αμμόλοφους, και στην αριστερή πλευρά,
κάτι που μοιάζει σαν σκιές από άνεμο.

00:12:55.399 --> 00:12:59.271
Αυτά τα γνωρίζουμε από τον Άρη όμως
ο κομήτης αυτός δεν έχει ατμόσφαιρα,

00:12:59.271 --> 00:13:02.225
είναι λοιπόν δύσκολο 
να σχηματιστούν σκιές από άνεμο.

00:13:02.225 --> 00:13:04.424
Ίσως πρόκειται
για τοπικές εκπομπές αερίων,

00:13:04.424 --> 00:13:06.459
υλικά τα οποία πετάγονται και ξαναπέφτουν.

00:13:06.459 --> 00:13:09.622
Δε γνωρίζουμε, οπότε έχουμε
πολλά να ερευνήσουμε.

00:13:09.622 --> 00:13:11.513
Εδώ βλέπετε την ίδια εικόνα δύο φορές.

00:13:11.513 --> 00:13:14.123
Στην αριστερή πλευρά
βλέπετε στη μέση μια λακκούβα.

00:13:14.123 --> 00:13:16.320
Στη δεξιά πλευρά, 
εάν παρατηρήσετε προσεκτικά,

00:13:16.320 --> 00:13:19.807
υπάρχουν τρεις πίδακες που ξεπετάγονται
από τον πάτο της λακκούβας.

00:13:19.807 --> 00:13:22.008
Αυτή είναι λοιπόν
η δραστηριότητα του κομήτη.

00:13:22.008 --> 00:13:25.945
Προφανώς, μέσα σ' αυτές τις λακκούβες
είναι οι ενεργές περιοχές

00:13:25.945 --> 00:13:29.082
κι όπου το υλικό εξατμίζεται στο διάστημα.

00:13:29.082 --> 00:13:32.455
Υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ρωγμή
στον λαιμό του κομήτη.

00:13:32.455 --> 00:13:34.295
Τη βλέπετε στη δεξιά μεριά.

00:13:34.295 --> 00:13:38.051
Έχει μήκος ένα χιλιόμετρο 
και 2,5 μέτρα πλάτος.

00:13:38.051 --> 00:13:40.837
Ορισμένοι πιστεύουν ότι,

00:13:40.837 --> 00:13:42.493
όταν φτάσουμε κοντά στον ήλιο,

00:13:42.493 --> 00:13:44.131
ο κομήτης ίσως να χωριστεί στα δύο

00:13:44.131 --> 00:13:45.609
και θα πρέπει να διαλέξουμε,

00:13:45.609 --> 00:13:47.919
σε ποιον κομήτη θα πάμε.

00:13:48.419 --> 00:13:51.331
Ο προσεδαφιστής - 
κι αυτός έχει πολλά εργαλεία,

00:13:51.331 --> 00:13:56.514
κυρίως παρόμοια εκτός από εκείνα 
που σφυροκοπούν και τρυπούν το έδαφος κλπ.

00:13:56.514 --> 00:14:00.925
Όμως σχεδόν τα ίδια με τη Ροζέτα
κι αυτό γιατί θέλετε να συγκρίνετε

00:14:00.925 --> 00:14:03.972
αυτά που βρίσκετε στο διάστημα
με αυτά που βρίσκετε στον κομήτη.

00:14:03.972 --> 00:14:06.758
Ονομάζονται εργαλεία μέτρησης
του αληθινού εδάφους.

00:14:07.138 --> 00:14:10.221
Αυτές είναι οι εικόνες από την προσεδάφιση

NOTE Paragraph

00:14:10.221 --> 00:14:12.212
τις οποίες τράβηξε η κάμερα OSIRIS.

00:14:12.212 --> 00:14:16.500
Βλέπετε τον προσεδαφιστή να απομακρύνεται
όλο και περισσότερο από τη Ροζέτα.

00:14:16.500 --> 00:14:20.016
Επάνω δεξιά, βλέπετε μια φωτογραφία
τραβηγμένη από τον προσεδαφιστή,

00:14:20.016 --> 00:14:23.174
60 μέτρα από την επιφάνεια του κομήτη.

00:14:23.174 --> 00:14:25.760
Ο βράχος εκεί είναι περίπου 10 μέτρα.

00:14:25.760 --> 00:14:30.224
Αυτή είναι μία από τις τελευταίες εικόνες
που τραβήξαμε πριν την προσεδάφιση.

00:14:30.224 --> 00:14:33.948
Εδώ βλέπετε τις ίδιες σκηνές,
από διαφορετική όμως προοπτική

00:14:33.948 --> 00:14:38.346
και βλέπετε τρεις μεγεθύνσεις
από κάτω αριστερά προς το μέσον

00:14:38.346 --> 00:14:42.141
του προσεδαφιστή που ταξιδεύει
πάνω από την επιφάνεια του κομήτη.

00:14:42.141 --> 00:14:46.636
Έπειτα στην κορυφή, υπάρχουν δύο εικόνες,
πριν και μετά την προσγείωση.

00:14:46.636 --> 00:14:50.346
Το μόνο πρόβλημα στη δεύτερη εικόνα είναι
ότι δεν υπάρχει προσεδαφιστής.

00:14:50.346 --> 00:14:53.589
Εάν όμως παρατηρήσετε προσεκτικά, 
στη δεξιά πλευρά της φωτογραφίας,

00:14:53.589 --> 00:14:57.270
θα δείτε ότι ο προσεδαφιστής
είναι ακόμη εκεί, αλλά έχει αναπηδήσει.

00:14:57.270 --> 00:14:58.889
Έχει αναπηδήσει από την επιφάνεια.

00:14:58.889 --> 00:15:01.880
Μια κωμική σημείωση εδώ,

NOTE Paragraph

00:15:01.880 --> 00:15:06.547
η Ροζέτα αρχικά είχε σχεδιαστεί
με προσεδαφιστή που θα αναπηδούσε.

00:15:06.547 --> 00:15:08.987
Αυτό απορρίφθηκε λόγω υψηλού κόστους.

00:15:08.987 --> 00:15:11.070
Εμείς το ξεχάσαμε,
ο προσεδαφιστής όμως όχι.

00:15:11.070 --> 00:15:12.574
(Γέλια)

00:15:13.104 --> 00:15:15.768
Κατά τη διάρκεια της πρώτης αναπήδησης
στα μαγνητόμετρα,

00:15:15.768 --> 00:15:19.635
βλέπετε εδώ τα δεδομένα τους, 
από τρεις άξονες - χ, ψ και ω.

00:15:19.635 --> 00:15:21.975
Στα μισά της διαδρομής
βλέπετε μια κόκκινη γραμμή.

00:15:21.975 --> 00:15:24.181
Σε αυτήν την κόκκινη γραμμή
υπάρχει μια αλλαγή.

00:15:24.181 --> 00:15:27.735
Αυτό που συνέβη είναι ότι προφανώς,
κατά τη διάρκεια της πρώτης αναπήδησης,

00:15:27.735 --> 00:15:32.020
κάπου χτυπήσαμε την άκρη ενός κρατήρα
με κάποιο πόδι του προσεδαφιστή

00:15:32.020 --> 00:15:35.236
και η ταχύτητα περιστροφής
του προσεδαφιστή άλλαξε.

00:15:35.236 --> 00:15:37.246
Είμαστε λοιπόν πολύ τυχεροί

00:15:37.246 --> 00:15:39.189
που βρισκόμαστε εκεί που βρισκόμαστε.

00:15:39.189 --> 00:15:43.385
Αυτή είναι μία από τις συμβολικές
εικόνες της Ροζέτα.

NOTE Paragraph

00:15:43.385 --> 00:15:45.604
Είναι ένα αντικείμενο 
φτιαγμένο από άνθρωπο,

00:15:45.604 --> 00:15:48.727
το πόδι του προσεδαφιστή
που πατάει επάνω στον κομήτη.

00:15:48.727 --> 00:15:53.268
Αυτή, για μένα, είναι από τις καλύτερες
εικόνες της επιστήμης του διαστήματος.

00:15:53.268 --> 00:15:56.069
(Χειροκρότημα)

NOTE Paragraph

00:15:59.109 --> 00:16:03.260
Κάτι που μας έχει μείνει ακόμη να κάνουμε
είναι να βρούμε τον προσεδαφιστή.

NOTE Paragraph

00:16:03.260 --> 00:16:06.621
Υποθέτουμε ότι πρέπει να βρίσκεται 
σε αυτήν την μπλε περιοχή εδώ.

00:16:06.621 --> 00:16:10.157
Δεν έχουμε καταφέρει να τη βρούμε
ακόμη, η έρευνα όμως συνεχίζεται,

00:16:10.157 --> 00:16:13.835
όπως και οι προσπάθειές μας να κάνουμε
τον προσεδαφιστή να δουλέψει ξανά.

00:16:13.835 --> 00:16:15.320
Ακούμε κάθε μέρα

00:16:15.320 --> 00:16:18.002
κι ελπίζουμε μέχρι περίπου τον Απρίλη

00:16:18.002 --> 00:16:20.140
ο προσεδαφιστής θα ξαναξυπνήσει.

00:16:20.140 --> 00:16:23.598
Αυτά που βρήκαμε στον κομήτη:

NOTE Paragraph

00:16:23.598 --> 00:16:26.055
Αυτό εδώ θα μπορούσε
να επιπλεύσει στο νερό.

00:16:26.055 --> 00:16:28.821
Έχει τη μισή πυκνότητα του νερού.

00:16:28.821 --> 00:16:31.755
Μοιάζει με έναν πολύ μεγάλο βράχο,
όμως δεν είναι.

00:16:31.755 --> 00:16:35.363
Η δραστηριότητα που είδαμε
τον περασμένο Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο

00:16:35.363 --> 00:16:37.619
ήταν τέσσερις φορές αυξημένη.

00:16:37.619 --> 00:16:39.840
Μέχρι τη στιγμή που θα είμαστε στον ήλιο

00:16:39.840 --> 00:16:43.963
ο κομήτης θα χάνει 
100 κιλά το δευτερόλεπτο:

00:16:43.963 --> 00:16:45.496
από αέρια, σκόνη, οτιδήποτε.

00:16:45.496 --> 00:16:48.622
Δηλαδή 100 εκατομμύρια κιλά την ημέρα.

00:16:49.382 --> 00:16:51.623
Τέλος, η ημέρα προσεδάφισης.

NOTE Paragraph

00:16:51.623 --> 00:16:57.618
Δεν θα ξεχάσω ποτέ - πραγματική τρέλα,
250 τηλεοπτικές ομάδες στη Γερμανία.

00:16:57.618 --> 00:16:59.066
Έδινα συνέντευξη στο BBC,

00:16:59.066 --> 00:17:02.535
ενώ μια άλλη ομάδα
που με ακολουθούσε όλη την ημέρα,

00:17:02.535 --> 00:17:04.197
τραβούσε τη συνέντευξή μου,

00:17:04.197 --> 00:17:06.623
κι όλη η μέρα πήγε κάπως έτσι.

00:17:06.623 --> 00:17:08.271
Οι ρεπόρτερ του Discovery Channel

00:17:08.271 --> 00:17:11.202
με πιάσανε τη στιγμή που έβγαινα
από το δωμάτιο ελέγχου

00:17:11.202 --> 00:17:13.224
κάνοντάς μου την κατάλληλη ερώτηση

00:17:13.224 --> 00:17:16.697
και ξέσπασα σε κλάματα, έτσι νοιώθω ακόμη.

00:17:16.697 --> 00:17:18.242
Για ενάμιση μήνα,

00:17:18.242 --> 00:17:21.275
δεν μπορούσα να σκεφτώ την ημέρα
προσεδάφισης χωρίς να κλάψω

00:17:21.275 --> 00:17:23.559
κι ακόμη κρατώ αυτό το συναίσθημα.

00:17:23.559 --> 00:17:26.709
Θα ήθελα να σας αφήσω
με αυτή την εικόνα του κομήτη.

00:17:26.709 --> 00:17:28.064
Ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:17:28.064 --> 00:17:29.453
(Χειροκρότημα)