WEBVTT

00:00:00.921 --> 00:00:02.918
Đây là ông cậu tôi,

00:00:02.918 --> 00:00:05.936
em trai của ông nội tôi.

00:00:05.936 --> 00:00:07.902
Ông tên là Joe McKenna.

00:00:08.142 --> 00:00:13.089
Lúc đó, ông là một người chồng trẻ,
là cầu thủ bóng rổ bán chuyên nghiệp

00:00:13.089 --> 00:00:16.417
và là lính cứu hỏa thành phố New York.

00:00:17.407 --> 00:00:20.007
Gia đình hay kể rằng
ông thích làm lính cứu hỏa,

00:00:20.007 --> 00:00:23.542
sau đó, vào năm 1983,
vào một ngày nghỉ,

00:00:23.542 --> 00:00:26.319
ông nộp đơn vào đội cứu hỏa.

00:00:27.019 --> 00:00:31.218
Để chuẩn bị cho ngày đó,
ông đánh bóng dàn đồng,

00:00:31.218 --> 00:00:34.612
các tay vịn trên xe cứu hỏa,
dụng cụ trên tường,

00:00:34.612 --> 00:00:36.957
và những vòi phun chữa lửa,

00:00:36.957 --> 00:00:39.465
rồi một thiết bị kim loại, to và nặng,

00:00:39.465 --> 00:00:43.074
rơi khỏi giá và rơi trúng ông.

00:00:43.574 --> 00:00:47.382
Vài ngày sau,
vai của ông bắt đầu đau.

00:00:47.382 --> 00:00:50.656
Sau đó 2 này, ông phát sốt.

00:00:50.656 --> 00:00:53.141
Cơn sốt tăng dần, tăng dần.

00:00:53.141 --> 00:00:55.091
Vợ ông chăm sóc cho ông,

00:00:55.091 --> 00:00:59.393
nhưng không có gì thay đổi,
khi họ gọi bác sĩ địa phương,

00:00:59.393 --> 00:01:01.679
bác sĩ này cũng không làm gì được.

NOTE Paragraph

00:01:02.149 --> 00:01:05.460
Họ gọi một chiếc taxi
và chở bệnh nhân đến bệnh viện.

00:01:05.911 --> 00:01:09.905
Y tá ở đó nhận thấy ngay là
ông bị nhiễm trùng,

00:01:09.905 --> 00:01:14.061
lúc đó người ta gọi là "nhiễm trùng máu,"

00:01:14.061 --> 00:01:16.174
và dù họ không nói ra,

00:01:16.174 --> 00:01:18.031
họ vẫn biết ngay

00:01:18.031 --> 00:01:21.430
họ không làm gì được.

NOTE Paragraph

00:01:21.770 --> 00:01:24.788
Họ không can thiệp được vì
nhiều thứ mà chúng ta đang dùng

00:01:24.788 --> 00:01:27.437
để chữa nhiễm trùng vào lúc đó chưa có.

00:01:27.737 --> 00:01:31.173
Thử nghiệm đầu tiên của penicillin,
khánh sinh đầu tiên,


00:01:31.173 --> 00:01:33.843
là 3 năm sau.

00:01:33.843 --> 00:01:38.547
Những người bị nhiễm trùng được cứu
sống trước đó, đều là do họ gặp may,

00:01:38.547 --> 00:01:40.042
phần lớn không thể qua khỏi.

00:01:40.322 --> 00:01:42.411
Ông cậu tôi không may.

00:01:42.411 --> 00:01:45.708
Ông ở bệnh viện một tuần,
co giật với cơn nóng lạnh,

00:01:45.708 --> 00:01:47.566
bị mất nước và mê sảng,

00:01:47.566 --> 00:01:50.468
rồi lịm dần như là các bộ phận yếu dần.

00:01:50.468 --> 00:01:52.604
Sức khỏe của ông ngày càng tuyệt vọng

00:01:52.604 --> 00:01:57.234
mọi người từ trạm cứu hỏa
xếp hàng để cho máu

00:01:57.234 --> 00:02:01.097
với hy vọng làm giảm nhiễm trùng
bằng cách thay bớt máu.

NOTE Paragraph

00:02:01.497 --> 00:02:04.603
Không được. Ông đã ra đi.

00:02:05.143 --> 00:02:07.705
Lúc đó ông 30 tuổi.

NOTE Paragraph

00:02:08.115 --> 00:02:10.088
Nếu bạn quay lại ngày xưa,

00:02:10.088 --> 00:02:13.362
hầu hết mọi người chết giống
ông cậu của tôi.

00:02:13.362 --> 00:02:16.032
Hầu hết mọi người không chết
vì ung thư hay bệnh tim,

00:02:16.032 --> 00:02:20.120
những bệnh do lối sống, gây đau đớn
trong xã hội phương Tây ngày nay.

00:02:20.490 --> 00:02:24.229
Họ không chết vì những loại bệnh này
vì họ không sống đủ lâu để

00:02:24.229 --> 00:02:26.225
các loại bệnh phát triển.

00:02:26.225 --> 00:02:28.338
Họ chết vì các vết thương--

00:02:28.338 --> 00:02:30.823
do con bò húc,

00:02:30.823 --> 00:02:32.727
do trúng đạn ở chiến trường,

00:02:32.727 --> 00:02:36.465
do bị tai nạn trong nhà máy
của cuộc cách mạng công nghiệp --

00:02:36.465 --> 00:02:39.846
và phần lớn là do là nhiễm trùng,

00:02:39.846 --> 00:02:43.352
chính nó chấm hết khi vết thương bắt đầu.

NOTE Paragraph

00:02:44.492 --> 00:02:48.024
Tất cả đã thay đổi khi có kháng sinh.

00:02:48.599 --> 00:02:52.198
Trước đây nhiễm trùng bị
coi là án tử, đột nhiên

00:02:52.198 --> 00:02:55.588
nay trở thành cái có thể chữa được.

00:02:55.588 --> 00:02:58.630
Dường như đó là phép lạ,

00:02:58.630 --> 00:03:04.954
và từ đó, chúng ta sống trong kỷ nguyên
vàng của thuốc tây thần dược.

NOTE Paragraph

00:03:05.294 --> 00:03:09.241
Giờ đây, chúng ta đang đi đến
đoạn cuối của thời hoàng kim.

00:03:09.241 --> 00:03:14.303
Ông tôi chết trong thời kỳ cuối của
tiền-kháng-sinh.

00:03:14.303 --> 00:03:19.457
Nay chúng ta sắp bước qua ngưỡng
của thời hậu-kháng-sinh,

00:03:19.457 --> 00:03:23.219
trong những ngày đầu của thời kỳ này,
nhiễm trùng đơn giản

00:03:23.219 --> 00:03:27.928
như trường hợp ông Joe của tôi
sẽ có thể giết người trở lại.

NOTE Paragraph

00:03:28.884 --> 00:03:32.015
Thật vậy, chúng đã sẵn sàng rồi.

00:03:32.785 --> 00:03:35.618
Người ta lại phải chết do nhiễm trùng
vì một hiện tượng

00:03:35.618 --> 00:03:37.961
được gọi là kháng thuốc.

00:03:38.381 --> 00:03:40.119
Vắn tắt, điều đó xảy ra thế này.

00:03:40.119 --> 00:03:45.091
Vi khuẩn chiến đấu chống lại 
nhau để có nơi sống và thức ăn,

00:03:45.091 --> 00:03:49.758
bằng cách tạo ra những hợp chất nguy hiểm
để triệt tiêu lẫn nhau.

00:03:49.758 --> 00:03:52.103
Vi khuẩn khác, để tự bảo vệ,

00:03:52.103 --> 00:03:55.354
phát triển hệ tự vệ chống lại
những tấn công hóa học này.

00:03:55.354 --> 00:03:57.676
Khi chúng ta tạo ra kháng sinh lần đầu,

00:03:57.676 --> 00:04:01.878
ta đưa những hợp chất này vào phòng
thí nghiệm và tạo những phiên bản riêng,

00:04:01.878 --> 00:04:06.336
và vi khuẩn đáp trả lại những tấn công
của ta theo cách của chúng.

NOTE Paragraph

00:04:07.674 --> 00:04:09.898
Đây là điều đã xảy ra:

00:04:10.098 --> 00:04:13.488
Penicillin được tung ra vào năm 1943,

00:04:13.488 --> 00:04:18.619
và kháng penicillin rộng rãi
vào năm 1945.

00:04:18.619 --> 00:04:21.568
Vancomycin ra đời năm 1972,

00:04:21.568 --> 00:04:24.668
kháng vancomycin xuất hiện 1988.

00:04:25.028 --> 00:04:27.150
Imipenem ra đời năm 1985,

00:04:27.150 --> 00:04:29.922
và kháng imipenem xuất hiện năm 1998.

00:04:30.192 --> 00:04:33.860
Daptomycin, một trong những thuốc mới,
ra đời năm 2003,

00:04:33.860 --> 00:04:38.225
và kháng daptomycin xuất hiện liền
vào năm sau 2004.

NOTE Paragraph

00:04:38.575 --> 00:04:42.335
Trong 70 năm, chúng ta đã chơi
trò nhảy cừu --

00:04:42.335 --> 00:04:45.261
đó là thuốc và kháng thuốc,

00:04:45.261 --> 00:04:48.906
và rồi thuốc khác,
rồi lại kháng thuốc khác --

00:04:48.906 --> 00:04:51.217
và bây giờ cuộc vui sắp tàn.

00:04:51.437 --> 00:04:55.477
Vi khuẩn phát triển kháng thuốc nhanh đến
mức mà các công ty dược

00:04:55.477 --> 00:04:59.842
nhận thấy việc sản xuất kháng sinh
không còn là quan tâm hàng đầu của họ nữa,

00:04:59.842 --> 00:05:02.652
vậy, có những nhiễm trùng lan rộng
khắp thế giới

00:05:02.652 --> 00:05:06.111
trong trường hợp đó, hơn
100 loại kháng sinh

00:05:06.111 --> 00:05:08.340
có bán trên thị trường,

00:05:08.340 --> 00:05:11.754
chỉ 2 loại thuốc thích hợp,

00:05:11.754 --> 00:05:14.238
hay chỉ một,

00:05:14.238 --> 00:05:15.646
hay là không có.

NOTE Paragraph

00:05:16.096 --> 00:05:17.668
Đây chính là trường hợp tương tự.

00:05:18.278 --> 00:05:22.458
Năm 2000, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh
và Phòng ngừa, gọi là CDC,

00:05:22.458 --> 00:05:24.501
xác định một trường hợp

00:05:24.501 --> 00:05:26.753
trong một bệnh viện ở North Carolina

00:05:26.753 --> 00:05:30.486
bị nhiễm trùng kháng tất cả
các loại thuốc trừ hai loại.

00:05:30.886 --> 00:05:35.205
Hôm nay, nhiễm trùng đó, được
biết với tên gọi KPC,

00:05:35.205 --> 00:05:37.805
đã lan truyền khắp nước Mỹ ngoại trừ
3 tiểu ban,

00:05:37.805 --> 00:05:40.150
và đến Nam Mỹ, Châu Âu

00:05:40.150 --> 00:05:42.357
và Trung Đông.

00:05:42.867 --> 00:05:45.189
Năm 2008, các bác sĩ ở Thụy Điển

00:05:45.189 --> 00:05:47.975
chuẩn đoán một người đàn ông từ
Ấn Độ bị một nhiễm trùng lạ

00:05:47.975 --> 00:05:51.690
kháng lại tất cả các loại thuốc
chỉ trừ một loại.

00:05:51.690 --> 00:05:53.919
Gen mà nhiễm trùng này
tạo ra kháng thuốc,

00:05:53.919 --> 00:06:00.444
được biết với tên gọi MDM, và lan truyền
từ Ấn đến Trung Quốc, Châu Á, Châu Phi,

00:06:00.444 --> 00:06:04.809
Châu Âu và Canada, và Mỹ.

NOTE Paragraph

00:06:05.129 --> 00:06:07.688
Người ta hy vọng

00:06:07.688 --> 00:06:11.287
những loại nhiễm trùng này
chỉ là những ca đơn lẻ,

00:06:11.287 --> 00:06:13.145
nhưng trên thực tế,

00:06:13.145 --> 00:06:15.606
ở Mỹ và Châu Âu,

00:06:15.606 --> 00:06:18.322
trong 1 năm, 50.000 người

00:06:18.322 --> 00:06:22.446
chết vì nhiễm trùng mà 
không có thuốc chữa.

00:06:22.966 --> 00:06:26.008
Một dự án được tài trợ
bởi chính phủ Anh

00:06:26.008 --> 00:06:29.746
gọi là chương trình Đánh giá 
Kháng Kháng sinh

00:06:29.746 --> 00:06:37.118
ước tính tổng số tử vong trên toàn
thế giới là 700.000 trong 1 năm.

NOTE Paragraph

00:06:38.291 --> 00:06:42.655
Đó là con số tử vong quá lớn,

00:06:42.655 --> 00:06:45.767
chưa hết, còn trường hợp có nguy cơ mà
bạn không tính hết,

00:06:45.767 --> 00:06:48.995
đó là những trường hợp
bệnh nhân ở bệnh viện

00:06:48.995 --> 00:06:50.713
những ca chăm sóc đặc biệt

00:06:50.713 --> 00:06:54.660
hoặc bệnh nhân ngoại trú
ở giai đoạn cuối,

00:06:54.660 --> 00:06:57.841
những trường hợp nhiễm trùng
bị cách li với chúng ta,

00:06:57.841 --> 00:07:01.045
trong các hoàn cảnh mà 
chúng ta không thể xác định được.

NOTE Paragraph

00:07:02.455 --> 00:07:05.852
Điều bạn không nghĩ về,
không ai trong chúng ta nghĩ về cả,

00:07:05.852 --> 00:07:10.818
đó là kháng sinh nâng đỡ hầu hết
mọi sự sống hiện đại.

NOTE Paragraph

00:07:11.721 --> 00:07:13.932
Nếu chúng ta mất kháng sinh,

00:07:13.932 --> 00:07:15.386
đây là cái chúng ta sẽ mất:

00:07:15.836 --> 00:07:20.015
Thứ nhất, chúng ta mất sự bảo vệ
cho con người có hệ miễn dịch yếu--

00:07:20.015 --> 00:07:23.475
bệnh nhân ung thư, SIDA,

00:07:23.475 --> 00:07:27.979
bệnh nhân cấy ghép, trẻ đẻ non.

NOTE Paragraph

00:07:27.979 --> 00:07:32.391
Tiếp đến, chúng ta mất cơ hội
xử lý cấy ghép vào cơ thể:

00:07:32.391 --> 00:07:36.269
ống stent chống đột quỵ,
máy bơm cho bệnh tiểu đường,

00:07:36.269 --> 00:07:40.193
máy lọc máu, thay khớp nhân tạo.

00:07:40.193 --> 00:07:43.908
Bao nhiêu người độ tuổi "baby boom"
cần thay hông và đầu gối do chơi thể thao?

00:07:43.908 --> 00:07:46.717
Một nghiên cứu mới đây thấy rằng
nếu không có kháng sinh,

00:07:46.717 --> 00:07:50.234
thì trong sáu người đang sống,
một người sẽ bị chết.

NOTE Paragraph

00:07:50.664 --> 00:07:53.869
Tiếp đến, chúng ta có lẽ sẽ không làm
phẫu thuật được nữa.

00:07:53.869 --> 00:07:56.191
Nhiều ca phẫu thuật được dự kiến

00:07:56.191 --> 00:07:59.139
phải dùng kháng sinh phòng ngừa.

00:07:59.139 --> 00:08:00.811
Không được sự bảo vệ này,

00:08:00.811 --> 00:08:05.015
chúng ta mất đi khả năng mở
những nơi trú ẩn an toàn cho cơ thể.

00:08:05.015 --> 00:08:07.848
Vậy sẽ không thể mổ tim,

00:08:07.848 --> 00:08:10.680
không thể sinh thiết tiền liệt tuyến,

00:08:10.680 --> 00:08:13.382
không thể đẻ mổ.

00:08:13.792 --> 00:08:18.444
Chúng ta phải biết sợ nhiễm trùng
mà hiện tại nó có vẻ rất tầm thường.

00:08:18.784 --> 00:08:22.592
Viêm họng liên cầu đã từng gây ra suy tim.

00:08:22.592 --> 00:08:25.239
Nhiễm trùng da đã từng phải
phẫu thuật cắt bỏ.

00:08:25.819 --> 00:08:28.722
Dù ở trong những bệnh viện sạch nhất,
việc sinh con cũng giết

00:08:28.722 --> 00:08:31.397
khoản 1 sản phụ trong số 100.

00:08:31.717 --> 00:08:36.550
Viêm phổi lấy đi 3 trẻ em trong
số 10 trẻ mắc bệnh.

NOTE Paragraph

00:08:37.220 --> 00:08:39.333
Còn nhiều thứ khác nữa,

00:08:39.333 --> 00:08:43.708
chúng ta mất đi sự tự tin
trong cuộc sống hàng ngày.

00:08:44.836 --> 00:08:49.043
Nếu bạn biết rằng bất cứ tổn thương
nào cũng có thể giết chết bạn,

00:08:49.043 --> 00:08:52.289
bạn có dám cưỡi xe mô tô,

00:08:52.289 --> 00:08:55.500
lao xuống dốc trượt tuyết,

00:08:55.500 --> 00:08:58.976
leo thang để trang trí đèn Noel,

00:08:58.976 --> 00:09:02.643
thả con bạn trên sàn nhà láng bóng?

00:09:03.573 --> 00:09:06.638
Rồi, người đầu tiên dùng penicillin,

00:09:06.638 --> 00:09:10.516
một viên cảnh sát Anh tên là
Albert Alexander,

00:09:10.516 --> 00:09:14.858
người bị nhiễm trùng đến mức
da đầu rỉ mủ

00:09:14.858 --> 00:09:17.783
và các bác sĩ đã phải bỏ đi một con mắt,

00:09:17.783 --> 00:09:21.162
anh ta bị nhiễm 
bởi một việc rất đơn giản.

00:09:22.172 --> 00:09:26.988
Anh ta đi vào vườn
và bị bụi gai làm trầy sướt mặt.

00:09:28.831 --> 00:09:32.481
Dự án Anh mà tôi nói đến
ước tính trên thế giới

00:09:32.481 --> 00:09:36.358
có 700.000 ca tử vong mỗi năm

00:09:36.358 --> 00:09:42.535
và dự đoán nếu chúng ta không thể
giữ được sự kiểm soát đến 2050,

00:09:42.535 --> 00:09:50.127
không lâu hơn, toàn thế giới sẽ có
10 triệu ca tử vong mỗi năm.

NOTE Paragraph

00:09:50.127 --> 00:09:52.829
Làm sao chúng ta ra đến mức này

00:09:52.829 --> 00:09:54.864
với điều mà chúng ta phải dự đoán

00:09:54.864 --> 00:09:58.347
là những con số khủng khiếp?

00:09:58.347 --> 00:10:02.535
Câu trả lời khó khăn là,
do chính chúng ta.

00:10:02.875 --> 00:10:05.847
Kháng thuốc là một quá trình sinh
học không thể khác được,

00:10:05.847 --> 00:10:09.900
nhưng chúng ta chịu trách nhiệm
về việc làm nó xuất hiện nhanh.

00:10:10.490 --> 00:10:14.043
Chúng ta làm điều đó khi dùng kháng
sinh vô tội vạ

00:10:14.043 --> 00:10:18.131
với sự cẩu thả khủng khiếp.

00:10:19.408 --> 00:10:23.494
Penicillin được bán khắp nơi cho đến
thập kỷ 1950.

00:10:23.494 --> 00:10:26.829
Trong nhiều nước đang phát triển.
phần lớn kháng sinh này vẫn còn bán.

00:10:27.209 --> 00:10:30.971
Ở Hoa Kỳ, 50%

00:10:30.971 --> 00:10:34.663
kháng sinh này được dùng một cách
không cần thiết trong các bệnh viện.

00:10:34.663 --> 00:10:39.037
45% đơn thuốc được viết trong
các phòng khám

00:10:39.037 --> 00:10:43.010
cho kháng sinh không hiệu quả.

00:10:44.577 --> 00:10:47.247
Đó đúng là điều xảy ra trong ngành y tế.

00:10:47.247 --> 00:10:52.100
Nhiều nơi trên thế giới, người ta ăn
phần lớn thịt động vật có kháng sinh,

00:10:52.100 --> 00:10:54.376
không phải để chữa bệnh,

00:10:54.376 --> 00:10:57.835
nhưng vì người ta vỗ béo chúng
và để phòng ngừa

00:10:57.835 --> 00:11:01.806
dịch bệnh trong các trang tại.

00:11:01.806 --> 00:11:04.824
Ở Hoa kỳ, có thể 80%

00:11:04.824 --> 00:11:11.527
kháng sinh được dùng mỗi năm
cho động vật chăn nuôi,

00:11:11.527 --> 00:11:15.203
tạo ra vi khuẩn kháng
và lan truyền trong trang trại

00:11:15.203 --> 00:11:17.827
trong nguồn nước, trong rác thải,

00:11:17.827 --> 00:11:20.695
trong thịt động vật.

00:11:20.985 --> 00:11:23.910
Nuôi trồng thủy sản cũng
phụ thuộc kháng sinh,

00:11:23.910 --> 00:11:25.559
đặc biệt là ở châu Á,

00:11:25.559 --> 00:11:28.902
và trồng cây ăn trái cũng
cần kháng sinh

00:11:28.902 --> 00:11:33.801
để bảo vệ táo, lê, cam quít
chống sâu bệnh.

00:11:34.491 --> 00:11:40.117
Vì vi khuẩn có thể truyền
ADN của chúng cho nhau

00:11:40.117 --> 00:11:44.552
như là một người đi du lịch
gửi hành lý tại sân bay,

00:11:44.552 --> 00:11:49.360
một khi chúng ta để kháng thuốc
xuất hiện,

00:11:49.360 --> 00:11:51.587
thì sẽ không biết chúng
lan truyền đến đâu.

NOTE Paragraph

00:11:53.723 --> 00:11:55.294
Điều đó đã có thể đoán trước.

00:11:55.674 --> 00:11:58.506
Thực tế, điều đó đã được dự đoán

00:11:58.506 --> 00:12:02.941
bởi Alexander Fleming,
người đã tìm ra penicillin.

00:12:02.941 --> 00:12:06.935
Ông ta được nhận giải Nobel
năm 1945,

00:12:06.935 --> 00:12:11.282
trong buổi phỏng vấn ngay sau đó
ông ta đã nhấn mạnh:

NOTE Paragraph

00:12:11.282 --> 00:12:15.549
"Người vội vàng dùng penicillin

00:12:15.549 --> 00:12:18.823
phải chịu trách nhiệm về
cái chết của người

00:12:18.823 --> 00:12:21.147
bị nhiễm trùng

00:12:21.147 --> 00:12:24.050
do vi khuẩn kháng penicillin."

00:12:24.050 --> 00:12:28.335
Ông ta nói thêm : "Tôi hy vọng thứ
nguy hiểm này cần được hạn chế."

NOTE Paragraph

00:12:28.986 --> 00:12:31.842
Chúng ta có thể ngăn
chặn được không?

00:12:31.842 --> 00:12:35.510
Có những công ty sản xuất
kháng sinh mới,

00:12:35.510 --> 00:12:39.086
loại siêu vi này
chưa bao giờ xuất hiện.

00:12:39.086 --> 00:12:41.803
Tệ thật, chúng ta cần những
thuốc mới này,

00:12:41.803 --> 00:12:44.055
chúng ta lại khuyến khích:

00:12:44.055 --> 00:12:46.586
tài trợ phát hiện, bằng sáng chế,

00:12:46.586 --> 00:12:53.343
giải thưởng, để nhử các công ty khác
tiếp tục tìm kháng sinh.

NOTE Paragraph

00:12:53.343 --> 00:12:55.709
Nhưng điều đó có lẽ không đủ.

00:12:56.059 --> 00:13:00.163
Đây là lý do: sự phát triển luôn đi trước.

00:13:00.703 --> 00:13:04.627
Cứ trong 20 phút, vi khuẩn
tạo một thế hệ mới.

00:13:04.627 --> 00:13:09.410
Thế mà các công ty dược phải cần
10 năm để tìm ra được một thuốc mới.

00:13:09.410 --> 00:13:12.266
Mỗi thời chúng ta dùng một loại
kháng sinh,

00:13:12.266 --> 00:13:15.540
chúng ta cho hàng triệu vi khuẩn
cơ hội

00:13:15.540 --> 00:13:17.281
giải mã

00:13:17.281 --> 00:13:20.486
hệ thống miễn dịch của mình.

00:13:20.486 --> 00:13:22.877
Không có một loại thuốc nào

00:13:22.877 --> 00:13:25.431
mà chúng không thể đánh bại.

NOTE Paragraph

00:13:25.431 --> 00:13:28.961
Đây là cuộc chiến không cân sức,

00:13:28.961 --> 00:13:32.969
nhưng chúng ta có thể thay đổi.

00:13:33.929 --> 00:13:40.334
Ta có thể xây dựng hệ thống nhận dữ liệu
để báo một cách tự động và chuyên biệt

00:13:40.334 --> 00:13:43.263
về cách dùng kháng sinh.

00:13:43.263 --> 00:13:46.096
Ta có thể thiết lập cổng kiểm soát
cho việc kê đơn thuốc

00:13:46.096 --> 00:13:49.811
để mọi đơn thuốc phải được kiểm tra
lại.

00:13:49.811 --> 00:13:55.920
Chúng ta có thể đòi hỏi ngành nông nghiệp
từ bỏ dùng kháng sinh.

00:13:56.243 --> 00:13:59.275
Chúng ta có thể xây dựng một hệ
thống giám sát

00:13:59.275 --> 00:14:03.501
để cho chúng ta biết kháng thuốc sắp
đến sẽ ở đâu.

NOTE Paragraph

00:14:03.501 --> 00:14:05.814
Đó là những giải pháp kỹ thuật.

00:14:06.264 --> 00:14:08.888
Có thể chúng chưa đủ,

00:14:08.888 --> 00:14:12.117
trừ phi chính chúng ta phải tự giúp mình.

00:14:15.785 --> 00:14:18.099
Kháng thuốc là một thói quen.

00:14:18.479 --> 00:14:21.567
Tất cả chúng ta biết sẽ rất khó
để thay đổi thói quen này.

00:14:21.567 --> 00:14:26.097
Nhưng trong xã hội,
chúng ta đã làm được trong quá khứ.

00:14:26.397 --> 00:14:29.972
Người ta đã từng xả rác ra đường,

00:14:29.972 --> 00:14:31.737
không mang dây an toàn trên xe,

00:14:31.737 --> 00:14:35.994
hút thuốc lá nơi công cộng trong nhà.

00:14:36.404 --> 00:14:38.624
Chúng ta không làm những việc đó nữa.

00:14:39.144 --> 00:14:41.466
Chúng ta không coi thường môi trường nữa

00:14:41.466 --> 00:14:44.623
không đùa với những tai nạn nữa

00:14:44.623 --> 00:14:47.595
không để người khác có nguy cơ
bị ung thư,

00:14:47.595 --> 00:14:51.102
vì chúng ta biết những thứ này
quá đắc đỏ

00:14:51.102 --> 00:14:55.175
và gây thiệt hại, nên ta không làm nữa.

00:14:55.815 --> 00:14:58.715
Chúng ta đã thay đổi quy định xã hội.

00:14:59.135 --> 00:15:03.279
Chúng ta cũng có thể thay đổi tiêu chuẩn
về cách dùng kháng sinh.

NOTE Paragraph

00:15:05.499 --> 00:15:07.774
Theo tôi quy mô của
kháng thuốc

00:15:07.774 --> 00:15:09.678
là quá lớn,

00:15:09.678 --> 00:15:13.138
nhưng nếu bạn đã từng mua
một bóng đèn huỳnh quang

00:15:13.138 --> 00:15:15.854
vì bạn lo ngại cho môi trường,

00:15:15.854 --> 00:15:18.989
hoặc đọc nhãn hiệu trên một hộp bánh

00:15:18.989 --> 00:15:23.470
vì bạn nghĩ về việc phá rừng để
trồng cọ lấy dầu,

00:15:23.470 --> 00:15:26.349
bạn biết điều đó như là

00:15:26.349 --> 00:15:31.349
làm một bước nhỏ để giải quyết
vấn đề vô cùng to lớn.

00:15:31.829 --> 00:15:36.310
Chúng ta cũng có thể làm những việc
tương tự cho vấn đề kháng sinh.

00:15:36.310 --> 00:15:43.947
Chúng ta có thể không kê đơn kháng sinh
khi không chắc điều đó là đúng đắn.

00:15:44.251 --> 00:15:50.564
Chúng ta có thể dừng việc ra
đơn thuốc cho trẻ nhiễm trùng tai

00:15:50.564 --> 00:15:52.462
trước khi không chắc hậu quả của nó.

00:15:53.678 --> 00:15:57.045
Chúng ta có thể hỏi các nhà hàng,

00:15:57.045 --> 00:15:58.856
các siêu thị,

00:15:58.856 --> 00:16:00.476
về nguồn gốc các thực phẩm.

00:16:00.806 --> 00:16:02.640
Chúng ta có thể hứa với mọi người

00:16:02.640 --> 00:16:06.745
không bao giờ mua thức ăn,
tôm hoặc trái cây

00:16:06.745 --> 00:16:09.629
có dùng kháng sinh,

00:16:09.629 --> 00:16:12.323
và nếu chúng ta đã làm những điều đó,

00:16:12.323 --> 00:16:16.815
chúng ta có thể làm chậm lại
thời hậu kháng sinh.

NOTE Paragraph

00:16:17.547 --> 00:16:21.680
Nhưng chúng ta phải làm sớm đi.

00:16:21.680 --> 00:16:26.185
Penicillin đã bắt đầu
thời kháng sinh vào năm 1943.

00:16:26.185 --> 00:16:31.891
Đúng 70 năm sau, chính chúng ta bước lên
làn ranh của thảm họa.

00:16:32.291 --> 00:16:34.613
Chúng ta sẽ không có 70 năm

00:16:34.613 --> 00:16:38.339
để tìm ra đường để quay lại đâu.

NOTE Paragraph

00:16:38.769 --> 00:16:40.279
Cám ơn rất nhiều.

NOTE Paragraph

00:16:40.789 --> 00:16:46.640
(Vỗ tay)