WEBVTT 00:00:00.921 --> 00:00:02.918 Bu, benim büyük amcam, 00:00:02.918 --> 00:00:05.936 babamın babasının küçük kardeşi. 00:00:05.936 --> 00:00:07.892 Adı Joe McKenna'ydı. 00:00:07.892 --> 00:00:13.089 Genç bir eş, yarı profesyonel bir basketbol oyuncusu 00:00:13.089 --> 00:00:16.417 ve New York'ta bir itfaiyeciydi. 00:00:17.407 --> 00:00:20.007 Ailede anlatıldığına göre itfaiyeciliği çok seviyordu. 00:00:20.007 --> 00:00:22.932 1938 yılında bir izin gününde 00:00:23.542 --> 00:00:26.319 itfaiyede nöbete kalmaya karar vermişti. 00:00:27.019 --> 00:00:31.218 İşe yarar bir iş yapmak için tüm metalleri, 00:00:31.218 --> 00:00:34.612 itfaiye aracının demir aksamını, duvardaki aletleri parlatmaya başlamış. 00:00:34.612 --> 00:00:36.957 O sırada hortum başlıklarından biri, 00:00:36.957 --> 00:00:39.465 yani kocaman, ağır bir metal parçası, 00:00:39.465 --> 00:00:42.334 rafın birinden düşüp amcama çarpmış. 00:00:43.574 --> 00:00:46.592 Birkaç gün sonra, büyük amcamın omzu ağrımaya başlamış. 00:00:47.252 --> 00:00:50.656 İki gün sonra da aniden ateşi çıkmış. 00:00:50.656 --> 00:00:53.141 Ateşi yükseldikçe yükselmiş. 00:00:53.141 --> 00:00:54.961 Onunla eşi ilgileniyormuş, 00:00:54.961 --> 00:00:59.393 ancak ne yaptıysa durumu değişmemiş, eve doktor çağırdıklarında bile 00:00:59.393 --> 00:01:01.679 durumu düzelmemiş. NOTE Paragraph 00:01:02.149 --> 00:01:05.460 Hemen bir taksi çağırıp amcamı hastaneye götürmüşler. 00:01:05.911 --> 00:01:09.905 Hemşireler görür görmez amcamın enfeksiyon kaptığını anlamış, 00:01:09.905 --> 00:01:13.321 tabii o zaman bu duruma "kan zehirlenmesi" diyorlarmış. 00:01:14.061 --> 00:01:16.174 Açıkça dillendirmeseler de, 00:01:16.174 --> 00:01:18.031 o an ellerinden hiçbir şey 00:01:18.031 --> 00:01:20.160 gelmeyeceğini anlamış olmalılar. NOTE Paragraph 00:01:21.520 --> 00:01:24.788 Ellerinden hiçbir şey gelmezdi çünkü bugün enfeksiyonlara karşı 00:01:24.788 --> 00:01:27.427 kullandığımız şeyler o zaman yoktu. 00:01:27.427 --> 00:01:31.173 İlk penisilin testi, ilk antibiyotik, 00:01:31.173 --> 00:01:33.183 üç yıl sonra uygulanacaktı. 00:01:33.843 --> 00:01:38.547 Enfeksiyon kapan kişiler şansları varsa iyileşiyor, 00:01:38.547 --> 00:01:40.042 yoksa ölüyordu. 00:01:40.322 --> 00:01:42.411 Büyük amcam şanslı değildi. 00:01:42.411 --> 00:01:45.708 Titreye titreye, su kaybetmiş bir halde ve 00:01:45.708 --> 00:01:48.636 sanrılar içinde, organları iflas ederken komaya girdiğinde 00:01:48.636 --> 00:01:50.468 bir hafta boyunca hastanede kalmıştı. 00:01:50.468 --> 00:01:52.604 Durumu öyle umutsuz hale gelmişti ki 00:01:52.604 --> 00:01:57.234 itfaiye istasyonundaki insanlar kanındaki enfeksiyonu azaltmayı umarak 00:01:57.234 --> 00:02:01.097 kan nakli için sıraya girmişti. NOTE Paragraph 00:02:01.497 --> 00:02:04.603 Hiç bir şey işe yaramamıştı. Büyük amcam hayatını kaybetti. 00:02:05.143 --> 00:02:07.055 30 yaşındaydı. NOTE Paragraph 00:02:08.115 --> 00:02:10.088 Geçmişe bakacak olursanız, 00:02:10.088 --> 00:02:13.362 birçok insan büyük amcam gibi hayatını kaybetmiştir. 00:02:13.362 --> 00:02:16.032 İnsanlar kanser veya kalp hastalıklarından 00:02:16.032 --> 00:02:20.120 yani bugün Batı'da bizim çektiğimiz yaşam tarzı kaynaklı hastalıklardan ölmedi. 00:02:20.490 --> 00:02:24.229 Bu hastalıklardan ölmediler, çünkü bu hastalıkların gelişmesi gereken süre 00:02:24.229 --> 00:02:26.225 kadar uzun yaşamadılar. 00:02:26.225 --> 00:02:28.338 Yaralanmalardan öldüler, 00:02:28.338 --> 00:02:30.823 balta kesiğinden, 00:02:30.823 --> 00:02:32.467 cephede vurulmadan, 00:02:32.467 --> 00:02:36.465 endüstri devrimi fabrikalarından birinde ezilerek oluşan yaralanmalardan 00:02:36.465 --> 00:02:39.846 ve çoğunlukla bu yaralanmalarla 00:02:39.846 --> 00:02:42.412 ortaya çıkan enfeksiyonlardan. NOTE Paragraph 00:02:44.302 --> 00:02:47.834 Antibiyotikler gelince bu durum değişti. 00:02:48.599 --> 00:02:52.198 Birden bire, ölüm cezası gibi olan enfeksiyonlar 00:02:52.198 --> 00:02:55.048 birkaç gün içinde kurtulabileceğiniz bir şeye dönüştü. 00:02:55.488 --> 00:02:58.630 Mucize ilaçların altın çağında yaşamaya 00:02:58.630 --> 00:03:04.384 başladığımızdan beri bu durum bir mucize gibi göründü. NOTE Paragraph 00:03:05.294 --> 00:03:08.531 Ve şimdilerde bunun sonuna geliyoruz. 00:03:09.241 --> 00:03:13.533 Büyük amcam antibiyotik öncesi dönemin son günlerinde öldü. 00:03:14.083 --> 00:03:18.807 Bugün, bizler antibiyotik sonrası dönemde, 00:03:19.227 --> 00:03:23.219 Joe'da olduğu gibi basit enfeksiyonların insanları öldürdüğü 00:03:23.219 --> 00:03:27.928 zamanların ilk günlerinde duruyoruz. NOTE Paragraph 00:03:28.704 --> 00:03:32.015 Hatta, basit enfeksiyonlar artık insanları öldürüyor. 00:03:32.785 --> 00:03:35.618 İnsanlar antibiyotik direnci denen bir olgudan kaynaklı 00:03:35.618 --> 00:03:38.071 olarak enfeksiyonlardan ölüyorlar. 00:03:38.081 --> 00:03:40.119 Kısaca bu durum şöyle işliyor. 00:03:40.119 --> 00:03:45.091 Bakteriler diğer bakterilere karşı ölümcül içerikler üreterek 00:03:45.091 --> 00:03:49.218 yiyecek için birbirlerine karşı rekabet ediyorlar. 00:03:49.758 --> 00:03:52.103 Diğer bakteri ise kendini korumak için 00:03:52.103 --> 00:03:55.354 kimyasal saldırıya karşı koruma geliştiriyor. 00:03:55.354 --> 00:03:57.676 İlk antibiyotikleri yaptığımızda, 00:03:57.676 --> 00:04:01.878 bu içerikleri laboratuvara aldık ve bunlardan kendi versiyonlarımızı ürettik 00:04:01.878 --> 00:04:06.336 ve bakteriler, saldırımıza her zamanki gibi cevap verdiler. NOTE Paragraph 00:04:07.674 --> 00:04:09.518 Sonrasında ise şu oldu: 00:04:10.098 --> 00:04:13.488 Penisilin 1943'de dağıtılmaya başlandı 00:04:13.488 --> 00:04:18.179 ve geniş çaplı penisilin direnci 1945'de oluştu. 00:04:18.339 --> 00:04:21.568 Vancomisin 1972'de geldi. 00:04:21.568 --> 00:04:24.668 Vancomisin direnci 1988'de başladı. 00:04:24.838 --> 00:04:27.150 İmipenem 1985'de çıktı 00:04:27.150 --> 00:04:29.922 direnci ise 1998'de. 00:04:30.192 --> 00:04:33.860 En son ilaçlardan biri olan Daptomisin ise 2003'te çıktı 00:04:33.860 --> 00:04:37.355 ve buna karşı direnç ise 2004'te ortaya çıktı. NOTE Paragraph 00:04:38.575 --> 00:04:42.335 70 sene boyunca birdir bir oynadık - 00:04:42.335 --> 00:04:45.261 ilacımız ve onun derinci, 00:04:45.261 --> 00:04:48.606 ve diğer ilacımız, ve yine o ilacın direnci 00:04:49.276 --> 00:04:51.117 ve şimdi oyun sona eriyor. 00:04:51.217 --> 00:04:55.477 Bakteriler o kadar hızlı direnç geliştiriyorlar ki ilaç şirketleri 00:04:55.477 --> 00:04:59.572 kendilerinin yararlarına olmayan antibiyotik üretmeye karar verdiler 00:04:59.572 --> 00:05:02.652 bu nedenle dünya çapında dolaşan enfeksiyonlar için 00:05:02.652 --> 00:05:06.111 100'den fazla antibiyotiği 00:05:06.111 --> 00:05:08.340 piyasada bulmak mümkün. 00:05:08.340 --> 00:05:11.754 Piyasadaki iki ilaç yan etkileri ile birlikte etkili olabilir 00:05:11.754 --> 00:05:13.438 ya da bir tanesi 00:05:14.018 --> 00:05:15.426 yahut hiçbirisi. NOTE Paragraph 00:05:15.726 --> 00:05:17.668 Bu şu şekilde görünüyor. 00:05:18.098 --> 00:05:22.458 2000 yılında Hastalık Kontrolü ve Önleme Merkezi, CDC, 00:05:22.458 --> 00:05:24.501 Kuzey Carolina’da bir hastanede 00:05:24.501 --> 00:05:26.753 iki ilaç dışındaki bütün ilaçlara 00:05:26.753 --> 00:05:30.486 direnç gösteren bir enfeksiyon vakası saptadılar. 00:05:30.886 --> 00:05:35.205 Bugün EPC olarak bilinen o enfeksiyon 00:05:35.205 --> 00:05:37.805 üç eyalet dışındaki tüm eyaletlere ve 00:05:37.805 --> 00:05:40.150 Güney Amerika’ya, Avrupa’ya 00:05:40.150 --> 00:05:41.597 ve Orta Doğu’ya yayıldı. 00:05:42.677 --> 00:05:45.189 2008’de İsveç’deki doktorlar, 00:05:45.189 --> 00:05:48.405 Hindistan’da bir adama, bir ilaç dışındaki tüm farklı enfeksiyonlara karşı 00:05:48.405 --> 00:05:51.690 dirençli olan bir enfeksiyona sahip olduğu yönünde teşhis koyular. 00:05:51.690 --> 00:05:53.919 NDM olarak bilinen, 00:05:53.919 --> 00:06:00.444 direnci meydana getiren gen, şimdilerde Hindistan’dan Çin’e, Asya’ya, Afrika’ya, 00:06:00.444 --> 00:06:04.289 Avrupa’ya, Kanada’ya ve Birleşik Devletler’e yayıldı. NOTE Paragraph 00:06:05.129 --> 00:06:07.688 Bu enfeksiyonların olağan dışı vakıalar olduğu 00:06:07.688 --> 00:06:11.287 yönünde umuda sahip olmak normal karşılanabilir 00:06:11.287 --> 00:06:12.895 ancak aslında 00:06:12.895 --> 00:06:15.606 Birleşik Devletler’de ve Avrupa’da, 00:06:15.606 --> 00:06:18.322 bir yılda, hiçbir ilacın etkili olmadığı 00:06:18.322 --> 00:06:22.446 enfeksiyonlardan 50.000 insan ölmektedir. 00:06:22.966 --> 00:06:26.008 Antimikrobik Direnç Hakkında Değerlendirme olarak bilinen 00:06:26.008 --> 00:06:29.746 İngiliz Hükümeti’nin yetkisinde olan bir proje, 00:06:29.746 --> 00:06:37.118 şuanda dünya çapında toplam ölü sayısının yılda 700.000 olduğunu tahmin etmektedir. NOTE Paragraph 00:06:37.991 --> 00:06:40.775 Bu çok fazla ölüm demek 00:06:41.635 --> 00:06:45.427 ve fakat ihtimaller, bu insanların yoğun bakım ünitelerinde 00:06:45.427 --> 00:06:48.995 hastanede olduklarını veya ölümlerine yakın evlerinde bakıldıklarını, 00:06:48.995 --> 00:06:50.713 bu enfeksiyonlu hastaların 00:06:50.713 --> 00:06:54.660 bizim tanımlayamayacağımız durumda, 00:06:54.660 --> 00:06:57.841 bizden uzakta olduklarını hayal ediyor olmanız, 00:06:57.841 --> 00:07:01.355 risk altında hissetmediğiniz doğrultusundadır. NOTE Paragraph 00:07:02.455 --> 00:07:05.852 Sizin hakkında düşünmediğiniz, hiçbirimizin de yapmadığı şey 00:07:05.852 --> 00:07:10.368 ise antibiyotiklerin hemen hemen tüm modern yaşamı desteklediğidir. NOTE Paragraph 00:07:11.721 --> 00:07:13.932 Eğer antibiyotikleri kaybedersek, 00:07:13.932 --> 00:07:15.386 kaybedeceğimiz şeyler şunlar: 00:07:15.836 --> 00:07:20.015 Öncelikle; herhangi bir korumaya ihtiyaç duyan zayıf bağışıklık sistemine sahip kişiler, 00:07:20.015 --> 00:07:22.995 kanser hastaları, AIDS hastaları, 00:07:23.475 --> 00:07:27.189 organ nakli alıcıları, erken doğmuş bebekler. NOTE Paragraph 00:07:27.799 --> 00:07:32.391 Sonra, vücuda yabancı objelerin sokulduğu tedaviler; 00:07:32.391 --> 00:07:36.269 felç için stent, diyabet için pompalar, 00:07:36.269 --> 00:07:39.953 diyalizler, eklem değiştirme. 00:07:39.953 --> 00:07:43.318 Kaç tane sporcu yeni bir kalçaya ve dize ihtiyaç duyuyor? 00:07:43.618 --> 00:07:46.717 Yeni bir çalışmaya göre antibiyotikler olmadan, 00:07:46.717 --> 00:07:49.554 her altı kişiden birisi ölecek. NOTE Paragraph 00:07:50.664 --> 00:07:53.869 Sonrasında büyük olasılıkla ameliyatları kaybedeceğiz. 00:07:53.869 --> 00:07:56.851 Birçok ameliyat akntibiyotiklerin profilaksi dozu 00:07:56.851 --> 00:07:59.139 ile başlamaktadır. 00:07:59.139 --> 00:08:00.811 Bu koruma olmadan, 00:08:00.811 --> 00:08:05.015 vücudun gizli kalmış yerlerini açma becerimizi kaybedebiliriz. 00:08:05.015 --> 00:08:07.848 Yani, kalp ameliyatları yok, 00:08:07.848 --> 00:08:10.130 prostat biyopsisi yok, 00:08:10.680 --> 00:08:12.642 sezaryen ameliyatı yok. 00:08:13.792 --> 00:08:17.884 Şuan bize küçük görünün enfeksiyonlardan korkmayı öğreneceğiz. 00:08:18.624 --> 00:08:22.592 Streptokokal boğaz ağrısı kalp yetmezliğine sebep oluyordu. 00:08:22.592 --> 00:08:25.239 Deri enfeksiyonları organ kesilmesine sebep oluyordu. 00:08:25.819 --> 00:08:28.722 Bebek doğurma, en temiz hastanede, 00:08:28.722 --> 00:08:31.527 hemen hemen yüz kadından birisini öldürüyordu. 00:08:31.527 --> 00:08:35.650 Zatürre her on çocuktan üçünün hayatını alıyordu. NOTE Paragraph 00:08:37.220 --> 00:08:39.333 Her şeyden de ötesi, 00:08:39.333 --> 00:08:43.708 günlük yaşamlarımızı sürdürürken duyduğumuz güvenimizi yitirebiliriz. 00:08:44.836 --> 00:08:48.263 Eğer herhangi bir yaralanmanın sizi öldürebileceğini bilseydiniz, 00:08:48.433 --> 00:08:51.619 motora biner miydiniz, 00:08:52.289 --> 00:08:54.400 kayak kayar mıydınız, 00:08:55.150 --> 00:08:58.276 Christmas ışıklarını asmak için merdivene çıkar mıydınız, 00:08:58.976 --> 00:09:02.403 çocuklarınızın oyun oynamasına izin verir miydiniz? 00:09:03.573 --> 00:09:06.638 Neticede ilk penisilini kullanan kişi, 00:09:06.638 --> 00:09:10.256 kafa derisinden iltihabın aktığı 00:09:10.256 --> 00:09:14.858 ve doktorların gözünü çıkarmak zorunda kaldıkları 00:09:14.858 --> 00:09:17.783 bir enfeksiyondan zarar gören 00:09:17.783 --> 00:09:21.162 İngiliz, Albert Alexander çok basit bir şeyden dolayı enfeksiyon kapmıştı. 00:09:22.172 --> 00:09:26.988 Bahçesine girmişti ve çalı yüzünü çizmişti. 00:09:28.831 --> 00:09:32.481 Daha önce bahsettiğim, dünya çapındaki toplam ölü sayısını 00:09:32.481 --> 00:09:36.188 şuan 700.000 olarak tahmin eden İngiliz projesi, 00:09:36.188 --> 00:09:41.955 2050’ye kadar, bu durumu kontrol altına almazsak, 00:09:42.535 --> 00:09:48.797 dünya çapındaki ölü sayısının yılda 10 milyon olacağını da öngörmektedir. NOTE Paragraph 00:09:50.127 --> 00:09:52.829 Dört gözle beklemek zorunda olduğumuz şeyin 00:09:52.829 --> 00:09:55.644 bu korkunç sayılara bakmak olduğu yere 00:09:55.644 --> 00:09:57.407 nasıl geldik? 00:09:58.137 --> 00:10:01.835 Zor cevap ise şu; kendimize bunu biz yaptık. 00:10:02.875 --> 00:10:05.847 Direç vazgeçilemez biyolojik bir süreç 00:10:05.847 --> 00:10:09.200 ancak bunu arttırdığımız için sorumluluğa katlanacağız. 00:10:10.120 --> 00:10:14.043 Bunu şuan aşırı görünen düşüncesizlikle 00:10:14.043 --> 00:10:17.841 antibiyotikleri müsrifçe kullanarak yaptık. 00:10:19.408 --> 00:10:22.994 1950’lere kadar penisilin tezgahlarda satıldı. 00:10:23.284 --> 00:10:27.039 Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda çoğu antibiyotik bu şekilde satılıyor. 00:10:27.209 --> 00:10:30.971 Birleşik Devletler’deki hastanelerde 00:10:30.971 --> 00:10:34.103 verilen antibiyotiklerin %50’si gereksiz. 00:10:34.663 --> 00:10:38.637 Doktorların ofislerinde yazılan reçetelerin 00:10:39.037 --> 00:10:43.010 %45’i antibiyotiklerin işe yaramadığı durumlar için. 00:10:44.087 --> 00:10:46.647 Bunlar sadece sağlık hizmetinde olanlar. 00:10:47.057 --> 00:10:51.820 Yeryüzünün birçok yerinde yenilen hayvanların çoğuna her gün, 00:10:51.820 --> 00:10:54.376 hastalıklarının iyileşmesi için değil 00:10:54.376 --> 00:10:58.705 ama şişmanlatmak için ve fabrika çiftliklerindeki 00:10:58.705 --> 00:11:01.806 koşullarından korunmaları için antibiyotik veriliyor. 00:11:01.806 --> 00:11:04.824 Birleşik Devletler’de, sudan, topraktan 00:11:04.824 --> 00:11:11.527 ve hayvanların etlerinden uzaklaştıran dirençli bakteriler oluşturmak için, 00:11:11.527 --> 00:11:15.203 her gün satılan antibiyotiklerin 00:11:15.203 --> 00:11:17.827 %80’i çoğunlukla çiftlik hayvanlarına gidiyor, 00:11:17.827 --> 00:11:19.845 insanlara değil. 00:11:20.795 --> 00:11:23.560 Özellikle Asya’da su kültürleri de 00:11:23.560 --> 00:11:25.559 antibiyotiklere bağlı ve meyve yetiştiriciliği de 00:11:25.559 --> 00:11:28.902 elmaları, armutları, turunçgilleri 00:11:28.902 --> 00:11:33.351 hastalıklara karşı korumak için, antibiyotiklere bağlı. 00:11:34.491 --> 00:11:40.117 Aynen hava limanında bir yolcunun çantasına olduğu gibi 00:11:40.117 --> 00:11:44.552 bakteri bir DNA’dan diğerine geçiyor. 00:11:44.552 --> 00:11:48.420 Bir kere bu direnç gün yüzüne çıktığında, 00:11:48.870 --> 00:11:51.907 artık onun nereye doğru yayılacağını bilmek mümkün değil. NOTE Paragraph 00:11:53.573 --> 00:11:55.294 Bu tahmin edilebilirdi. 00:11:55.674 --> 00:11:58.506 Aslında penisilini keşfeden 00:11:58.506 --> 00:12:02.401 Alexander Fleming tarafından bu durum tahmin edilmişti. 00:12:02.731 --> 00:12:06.935 1945 yılında kendisine Nobel Ödülü verilmişti ve 00:12:06.935 --> 00:12:10.462 kısa bir süre sonra verdiği bir röportajında bu bağlamda şunu söylemişti: NOTE Paragraph 00:12:11.282 --> 00:12:15.549 “penisilin tedavisi ile uğraşan düşüncesiz bir kişi 00:12:15.549 --> 00:12:18.823 penisiline direnç gösteren organizma ile enfeksiyona yenik düşen 00:12:18.823 --> 00:12:23.377 bir kişinin ölümünden manevi olarak sorumludur.” 00:12:23.880 --> 00:12:28.335 Şöyle ekledi; “Umarım bu kötü durum engellenebilir.” NOTE Paragraph 00:12:28.986 --> 00:12:31.022 Bunu engelleyebilir miyiz? 00:12:31.642 --> 00:12:35.510 Antibiyotiklere dirençli bakterilerin daha önce görmediği, 00:12:35.510 --> 00:12:38.576 özgün antibiyotikler üzerinde çalışan şirketler var. 00:12:38.816 --> 00:12:41.803 Biz söz konusu yeni ilaçlara şiddetle ihtiyaç duyuyoruz ve 00:12:41.803 --> 00:12:44.055 teşviklere ihtiyacımız var: 00:12:44.055 --> 00:12:46.586 buluş yardımlarına, geliştirilmiş patentlere, 00:12:46.586 --> 00:12:51.733 ödüllere, diğer şirketlerin yeniden antibiyotik yapmasına. NOTE Paragraph 00:12:53.343 --> 00:12:55.279 Ancak bu yeterli olmayacaktır. 00:12:55.799 --> 00:12:59.863 İşte şu yüzden: evrim her zaman kazanır. 00:13:00.703 --> 00:13:04.627 Bakteri her 20 dakikada bir yeni bir nesil doğuruyor. 00:13:04.627 --> 00:13:08.760 İlaç kimyasının yeni bir ilacı üretmesi 10 yıl sürüyor. 00:13:09.410 --> 00:13:12.266 Her antibiyotik kullandığımızda, 00:13:12.266 --> 00:13:15.540 bakteriye inşa ettiğimiz 00:13:15.540 --> 00:13:17.881 koruma sisteminin kodunu kırması için 00:13:17.881 --> 00:13:19.756 milyonlarca şans veriyoruz. 00:13:20.486 --> 00:13:22.877 Şimdiye kadar, yenilemeyen 00:13:22.877 --> 00:13:24.711 hiçbir ilaç bulunamadı. NOTE Paragraph 00:13:25.741 --> 00:13:28.491 Bu bir asimetrik savaş 00:13:28.961 --> 00:13:32.539 ama bunun sonuçlarını değiştirebiliriz. 00:13:33.929 --> 00:13:40.334 Otomatikman ve belirli bir biçimde antibiyotiklerin nasıl kullanıldığını 00:13:40.334 --> 00:13:43.263 bize söylemesi için verileri toplayan bir sistem kurabiliriz. 00:13:43.263 --> 00:13:46.096 İlaç düzeni sisteminde bilgi akışını sağlayabiliriz, 00:13:46.096 --> 00:13:49.321 böylece her bir reçete ikinci kez gözden geçirilir. 00:13:49.811 --> 00:13:55.690 Antibiyotik kullanımını ortadan kaldırmak için tarımı zorunlu tutabiliriz. 00:13:56.243 --> 00:13:59.275 Direncin ileride nerede 00:13:59.275 --> 00:14:02.931 oraya çıkacağını bize söyleyen bir gözetleme sistemi kurabiliriz. NOTE Paragraph 00:14:03.341 --> 00:14:05.534 Bunlar teknolojik çözümler. 00:14:06.004 --> 00:14:08.888 Bizler yardım edene kadar 00:14:08.888 --> 00:14:12.117 bunlar yeterli olmayacaktır. 00:14:15.525 --> 00:14:17.799 Antibiyotik direnci bir alışkanlıktır. 00:14:18.199 --> 00:14:21.567 Hepimiz bir alışkanlığı değiştirmenin ne kadar zor olduğunu biliyoruz. 00:14:21.567 --> 00:14:25.477 Fakat toplum olarak bunu geçmişte gerçekleştirdik. 00:14:26.397 --> 00:14:29.972 İnsanlar eskiden etrafa çöplük atarlardı, 00:14:29.972 --> 00:14:31.737 emniyet kemeri takmazlardı, 00:14:31.737 --> 00:14:35.664 kamusal binalarda sigara içerlerdi. 00:14:36.404 --> 00:14:38.624 Bu tarz şeyleri artık yapmıyoruz. 00:14:39.144 --> 00:14:41.466 Etrafı kirletmiyoruz 00:14:41.466 --> 00:14:44.623 veya feci kazalara karışmıyoruz 00:14:44.623 --> 00:14:47.595 yahut da başkalarını kanser riskine maruz bırakmıyoruz 00:14:47.595 --> 00:14:51.102 çünkü bu şeylerin pahalı, yıkıcı 00:14:51.102 --> 00:14:55.175 ve bizim yararımıza olmadığına karar verdik. 00:14:55.635 --> 00:14:58.555 Toplumsal kurallarımızı değiştirdik. 00:14:59.135 --> 00:15:03.589 Antibiyotik kullanımı konusundaki toplumsal kuralları da değiştirebiliriz. NOTE Paragraph 00:15:05.269 --> 00:15:07.774 Antibiyotik direnç ölçeğinin 00:15:07.774 --> 00:15:09.678 çok yüksek olduğunu biliyorum 00:15:09.678 --> 00:15:13.138 ama küresel ısınmadan endişe ettiğiniz için 00:15:13.138 --> 00:15:15.854 floresan ampul aldıysanız 00:15:15.854 --> 00:15:19.449 veya palmiye yağından kaynaklanan ormansızlaştırmayı düşündüğünüz için 00:15:19.449 --> 00:15:23.470 bir kutu krakerin içindekiler listesine bakıyorsanız, 00:15:23.470 --> 00:15:26.349 zaten artık zorlu bir problemin üstesinden gelmek için 00:15:26.349 --> 00:15:31.349 küçük bir adım atmanın nasıl hissettirdiğini biliyorsunuzdur. 00:15:31.829 --> 00:15:36.310 Buna benzer bir takım adımları antibiyotik kullanımı için de atabiliriz. 00:15:36.310 --> 00:15:42.917 Doğru olduğundan emin olmadığımızda, antibiyotik vermekten vazgeçebiliriz. 00:15:44.251 --> 00:15:48.914 Nelere sebep olacağından emin olmadan önce çocuklarımızın 00:15:48.914 --> 00:15:52.462 kulak enfeksiyonu için yazılmış bir reçete için ısrar etmeyi bırakabiliriz. 00:15:53.348 --> 00:15:56.615 Her restorana, 00:15:57.045 --> 00:15:58.626 her süpermarkete 00:15:58.626 --> 00:16:00.476 etlerinin nereden geldiğini sorabiliriz. 00:16:00.806 --> 00:16:02.640 Düzenli olarak antibiyotik ile yetiştirilen 00:16:02.640 --> 00:16:06.535 tavuğu, karidesi veya meyveyi 00:16:06.535 --> 00:16:09.629 bir daha asla almayacağımıza dair birbirimize söz verebiliriz. 00:16:09.629 --> 00:16:11.833 Eğer bunları yaparsak, 00:16:12.323 --> 00:16:16.815 antibiyotik sonrası bir dünyanın gelişini yavaşlatabiliriz. NOTE Paragraph 00:16:17.547 --> 00:16:21.000 Fakat bunu biran önce yapmalıyız. 00:16:21.680 --> 00:16:26.185 Penisilin antibiyotik çağını 1943’de başlattı. 00:16:26.185 --> 00:16:31.681 Sadece 70 yılda, bir facianın kıyısına doğru ilerledik. 00:16:32.291 --> 00:16:34.613 Tekrar 70 yıl geriye gidecek 00:16:34.613 --> 00:16:37.639 bir yol bulamayacağız. NOTE Paragraph 00:16:38.769 --> 00:16:40.279 Çok teşekkür ederim. NOTE Paragraph 00:16:40.789 --> 00:16:46.640 (Alkış)