[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.92,0:00:02.92,Default,,0000,0000,0000,,Bu, benim büyük amcam, Dialogue: 0,0:00:02.92,0:00:05.94,Default,,0000,0000,0000,,babamın babasının küçük kardeşi. Dialogue: 0,0:00:05.94,0:00:07.89,Default,,0000,0000,0000,,Adı Joe McKenna'ydı. Dialogue: 0,0:00:07.89,0:00:13.09,Default,,0000,0000,0000,,Genç bir eş, yarı profesyonel \Nbir basketbol oyuncusu Dialogue: 0,0:00:13.09,0:00:16.42,Default,,0000,0000,0000,,ve New York'ta bir itfaiyeciydi. Dialogue: 0,0:00:17.41,0:00:20.01,Default,,0000,0000,0000,,Ailede anlatıldığına göre\Nitfaiyeciliği çok seviyordu. Dialogue: 0,0:00:20.01,0:00:22.93,Default,,0000,0000,0000,,1938 yılında bir izin gününde Dialogue: 0,0:00:23.54,0:00:26.32,Default,,0000,0000,0000,,itfaiyede nöbete kalmaya karar vermişti. Dialogue: 0,0:00:27.02,0:00:31.22,Default,,0000,0000,0000,,İşe yarar bir iş yapmak için \Ntüm metalleri, Dialogue: 0,0:00:31.22,0:00:34.61,Default,,0000,0000,0000,,itfaiye aracının demir aksamını,\Nduvardaki aletleri parlatmaya başlamış. Dialogue: 0,0:00:34.61,0:00:36.96,Default,,0000,0000,0000,,O sırada hortum başlıklarından biri, Dialogue: 0,0:00:36.96,0:00:39.46,Default,,0000,0000,0000,,yani kocaman, ağır bir metal parçası, Dialogue: 0,0:00:39.46,0:00:42.33,Default,,0000,0000,0000,,rafın birinden düşüp amcama çarpmış. Dialogue: 0,0:00:43.57,0:00:46.59,Default,,0000,0000,0000,,Birkaç gün sonra, büyük\Namcamın omzu ağrımaya başlamış. Dialogue: 0,0:00:47.25,0:00:50.66,Default,,0000,0000,0000,,İki gün sonra da aniden ateşi çıkmış. Dialogue: 0,0:00:50.66,0:00:53.14,Default,,0000,0000,0000,,Ateşi yükseldikçe yükselmiş. Dialogue: 0,0:00:53.14,0:00:54.96,Default,,0000,0000,0000,,Onunla eşi ilgileniyormuş, Dialogue: 0,0:00:54.96,0:00:59.39,Default,,0000,0000,0000,,ancak ne yaptıysa durumu değişmemiş,\Neve doktor çağırdıklarında bile Dialogue: 0,0:00:59.39,0:01:01.68,Default,,0000,0000,0000,,durumu düzelmemiş. Dialogue: 0,0:01:02.15,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Hemen bir taksi çağırıp\Namcamı hastaneye götürmüşler. Dialogue: 0,0:01:05.91,0:01:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Hemşireler görür görmez amcamın\Nenfeksiyon kaptığını anlamış, Dialogue: 0,0:01:09.90,0:01:13.32,Default,,0000,0000,0000,,tabii o zaman bu duruma\N"kan zehirlenmesi" diyorlarmış. Dialogue: 0,0:01:14.06,0:01:16.17,Default,,0000,0000,0000,,Açıkça dillendirmeseler de, Dialogue: 0,0:01:16.17,0:01:18.03,Default,,0000,0000,0000,,o an ellerinden hiçbir şey Dialogue: 0,0:01:18.03,0:01:20.16,Default,,0000,0000,0000,,gelmeyeceğini anlamış olmalılar. Dialogue: 0,0:01:21.52,0:01:24.79,Default,,0000,0000,0000,,Ellerinden hiçbir şey gelmezdi\Nçünkü bugün enfeksiyonlara karşı Dialogue: 0,0:01:24.79,0:01:27.43,Default,,0000,0000,0000,,kullandığımız şeyler o zaman yoktu. Dialogue: 0,0:01:27.43,0:01:31.17,Default,,0000,0000,0000,,İlk penisilin testi,\Nilk antibiyotik, Dialogue: 0,0:01:31.17,0:01:33.18,Default,,0000,0000,0000,,üç yıl sonra uygulanacaktı. Dialogue: 0,0:01:33.84,0:01:38.55,Default,,0000,0000,0000,,Enfeksiyon kapan kişiler\Nşansları varsa iyileşiyor, Dialogue: 0,0:01:38.55,0:01:40.04,Default,,0000,0000,0000,,yoksa ölüyordu. Dialogue: 0,0:01:40.32,0:01:42.41,Default,,0000,0000,0000,,Büyük amcam şanslı değildi. Dialogue: 0,0:01:42.41,0:01:45.71,Default,,0000,0000,0000,,Titreye titreye, su kaybetmiş bir halde ve Dialogue: 0,0:01:45.71,0:01:48.64,Default,,0000,0000,0000,,sanrılar içinde, organları iflas \Nederken komaya girdiğinde Dialogue: 0,0:01:48.64,0:01:50.47,Default,,0000,0000,0000,,bir hafta boyunca hastanede kalmıştı. Dialogue: 0,0:01:50.47,0:01:52.60,Default,,0000,0000,0000,,Durumu öyle umutsuz hale gelmişti ki Dialogue: 0,0:01:52.60,0:01:57.23,Default,,0000,0000,0000,,itfaiye istasyonundaki insanlar \Nkanındaki enfeksiyonu azaltmayı umarak Dialogue: 0,0:01:57.23,0:02:01.10,Default,,0000,0000,0000,,kan nakli için sıraya girmişti. Dialogue: 0,0:02:01.50,0:02:04.60,Default,,0000,0000,0000,,Hiç bir şey işe yaramamıştı. \NBüyük amcam hayatını kaybetti. Dialogue: 0,0:02:05.14,0:02:07.06,Default,,0000,0000,0000,,30 yaşındaydı. Dialogue: 0,0:02:08.12,0:02:10.09,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişe bakacak olursanız, Dialogue: 0,0:02:10.09,0:02:13.36,Default,,0000,0000,0000,,birçok insan büyük amcam gibi\Nhayatını kaybetmiştir. Dialogue: 0,0:02:13.36,0:02:16.03,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar kanser veya kalp\Nhastalıklarından Dialogue: 0,0:02:16.03,0:02:20.12,Default,,0000,0000,0000,,yani bugün Batı'da bizim çektiğimiz yaşam\Ntarzı kaynaklı hastalıklardan ölmedi. Dialogue: 0,0:02:20.49,0:02:24.23,Default,,0000,0000,0000,,Bu hastalıklardan ölmediler, çünkü\Nbu hastalıkların gelişmesi gereken süre Dialogue: 0,0:02:24.23,0:02:26.22,Default,,0000,0000,0000,,kadar uzun yaşamadılar. Dialogue: 0,0:02:26.22,0:02:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Yaralanmalardan öldüler, Dialogue: 0,0:02:28.34,0:02:30.82,Default,,0000,0000,0000,,balta kesiğinden, Dialogue: 0,0:02:30.82,0:02:32.47,Default,,0000,0000,0000,,cephede vurulmadan, Dialogue: 0,0:02:32.47,0:02:36.46,Default,,0000,0000,0000,,endüstri devrimi fabrikalarından\Nbirinde ezilerek oluşan yaralanmalardan Dialogue: 0,0:02:36.46,0:02:39.85,Default,,0000,0000,0000,,ve çoğunlukla bu yaralanmalarla Dialogue: 0,0:02:39.85,0:02:42.41,Default,,0000,0000,0000,,ortaya çıkan enfeksiyonlardan. Dialogue: 0,0:02:44.30,0:02:47.83,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotikler gelince \Nbu durum değişti. Dialogue: 0,0:02:48.60,0:02:52.20,Default,,0000,0000,0000,,Birden bire, ölüm cezası \Ngibi olan enfeksiyonlar Dialogue: 0,0:02:52.20,0:02:55.05,Default,,0000,0000,0000,,birkaç gün içinde \Nkurtulabileceğiniz bir şeye dönüştü. Dialogue: 0,0:02:55.49,0:02:58.63,Default,,0000,0000,0000,,Mucize ilaçların \Naltın çağında yaşamaya Dialogue: 0,0:02:58.63,0:03:04.38,Default,,0000,0000,0000,,başladığımızdan beri bu durum\Nbir mucize gibi göründü. Dialogue: 0,0:03:05.29,0:03:08.53,Default,,0000,0000,0000,,Ve şimdilerde bunun sonuna geliyoruz. Dialogue: 0,0:03:09.24,0:03:13.53,Default,,0000,0000,0000,,Büyük amcam antibiyotik öncesi\Ndönemin son günlerinde öldü. Dialogue: 0,0:03:14.08,0:03:18.81,Default,,0000,0000,0000,,Bugün, bizler antibiyotik sonrası dönemde, Dialogue: 0,0:03:19.23,0:03:23.22,Default,,0000,0000,0000,,Joe'da olduğu gibi basit \Nenfeksiyonların insanları öldürdüğü Dialogue: 0,0:03:23.22,0:03:27.93,Default,,0000,0000,0000,,zamanların ilk günlerinde duruyoruz. Dialogue: 0,0:03:28.70,0:03:32.02,Default,,0000,0000,0000,,Hatta, basit enfeksiyonlar \Nartık insanları öldürüyor. Dialogue: 0,0:03:32.78,0:03:35.62,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar antibiyotik direnci\Ndenen bir olgudan kaynaklı Dialogue: 0,0:03:35.62,0:03:38.07,Default,,0000,0000,0000,,olarak enfeksiyonlardan ölüyorlar. Dialogue: 0,0:03:38.08,0:03:40.12,Default,,0000,0000,0000,,Kısaca bu durum şöyle işliyor. Dialogue: 0,0:03:40.12,0:03:45.09,Default,,0000,0000,0000,,Bakteriler diğer bakterilere karşı \Nölümcül içerikler üreterek Dialogue: 0,0:03:45.09,0:03:49.22,Default,,0000,0000,0000,,yiyecek için birbirlerine \Nkarşı rekabet ediyorlar. Dialogue: 0,0:03:49.76,0:03:52.10,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bakteri ise \Nkendini korumak için Dialogue: 0,0:03:52.10,0:03:55.35,Default,,0000,0000,0000,,kimyasal saldırıya karşı \Nkoruma geliştiriyor. Dialogue: 0,0:03:55.35,0:03:57.68,Default,,0000,0000,0000,,İlk antibiyotikleri yaptığımızda, Dialogue: 0,0:03:57.68,0:04:01.88,Default,,0000,0000,0000,,bu içerikleri laboratuvara aldık ve\Nbunlardan kendi versiyonlarımızı ürettik Dialogue: 0,0:04:01.88,0:04:06.34,Default,,0000,0000,0000,,ve bakteriler, saldırımıza \Nher zamanki gibi cevap verdiler. Dialogue: 0,0:04:07.67,0:04:09.52,Default,,0000,0000,0000,,Sonrasında ise şu oldu: Dialogue: 0,0:04:10.10,0:04:13.49,Default,,0000,0000,0000,,Penisilin 1943'de \Ndağıtılmaya başlandı Dialogue: 0,0:04:13.49,0:04:18.18,Default,,0000,0000,0000,,ve geniş çaplı penisilin \Ndirenci 1945'de oluştu. Dialogue: 0,0:04:18.34,0:04:21.57,Default,,0000,0000,0000,,Vancomisin 1972'de geldi. Dialogue: 0,0:04:21.57,0:04:24.67,Default,,0000,0000,0000,,Vancomisin direnci \N1988'de başladı. Dialogue: 0,0:04:24.84,0:04:27.15,Default,,0000,0000,0000,,İmipenem 1985'de çıktı Dialogue: 0,0:04:27.15,0:04:29.92,Default,,0000,0000,0000,,direnci ise 1998'de. Dialogue: 0,0:04:30.19,0:04:33.86,Default,,0000,0000,0000,,En son ilaçlardan biri olan\NDaptomisin ise 2003'te çıktı Dialogue: 0,0:04:33.86,0:04:37.36,Default,,0000,0000,0000,,ve buna karşı direnç \Nise 2004'te ortaya çıktı. Dialogue: 0,0:04:38.58,0:04:42.34,Default,,0000,0000,0000,,70 sene boyunca birdir bir oynadık - Dialogue: 0,0:04:42.34,0:04:45.26,Default,,0000,0000,0000,,ilacımız ve onun derinci, Dialogue: 0,0:04:45.26,0:04:48.61,Default,,0000,0000,0000,,ve diğer ilacımız, \Nve yine o ilacın direnci Dialogue: 0,0:04:49.28,0:04:51.12,Default,,0000,0000,0000,,ve şimdi oyun sona eriyor. Dialogue: 0,0:04:51.22,0:04:55.48,Default,,0000,0000,0000,,Bakteriler o kadar hızlı direnç\Ngeliştiriyorlar ki ilaç şirketleri Dialogue: 0,0:04:55.48,0:04:59.57,Default,,0000,0000,0000,,kendilerinin yararlarına olmayan \Nantibiyotik üretmeye karar verdiler Dialogue: 0,0:04:59.57,0:05:02.65,Default,,0000,0000,0000,,bu nedenle dünya çapında\Ndolaşan enfeksiyonlar için Dialogue: 0,0:05:02.65,0:05:06.11,Default,,0000,0000,0000,,100'den fazla antibiyotiği Dialogue: 0,0:05:06.11,0:05:08.34,Default,,0000,0000,0000,,piyasada bulmak mümkün. Dialogue: 0,0:05:08.34,0:05:11.75,Default,,0000,0000,0000,,Piyasadaki iki ilaç yan etkileri \Nile birlikte etkili olabilir Dialogue: 0,0:05:11.75,0:05:13.44,Default,,0000,0000,0000,,ya da bir tanesi Dialogue: 0,0:05:14.02,0:05:15.43,Default,,0000,0000,0000,,yahut hiçbirisi. Dialogue: 0,0:05:15.73,0:05:17.67,Default,,0000,0000,0000,,Bu şu şekilde görünüyor. Dialogue: 0,0:05:18.10,0:05:22.46,Default,,0000,0000,0000,,2000 yılında Hastalık Kontrolü \Nve Önleme Merkezi, CDC, Dialogue: 0,0:05:22.46,0:05:24.50,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Carolina’da bir hastanede Dialogue: 0,0:05:24.50,0:05:26.75,Default,,0000,0000,0000,,iki ilaç dışındaki bütün ilaçlara Dialogue: 0,0:05:26.75,0:05:30.49,Default,,0000,0000,0000,,direnç gösteren bir \Nenfeksiyon vakası saptadılar. Dialogue: 0,0:05:30.89,0:05:35.20,Default,,0000,0000,0000,,Bugün EPC olarak bilinen o enfeksiyon Dialogue: 0,0:05:35.20,0:05:37.80,Default,,0000,0000,0000,,üç eyalet dışındaki tüm eyaletlere ve Dialogue: 0,0:05:37.80,0:05:40.15,Default,,0000,0000,0000,,Güney Amerika’ya, Avrupa’ya Dialogue: 0,0:05:40.15,0:05:41.60,Default,,0000,0000,0000,,ve Orta Doğu’ya yayıldı. Dialogue: 0,0:05:42.68,0:05:45.19,Default,,0000,0000,0000,,2008’de İsveç’deki doktorlar, Dialogue: 0,0:05:45.19,0:05:48.40,Default,,0000,0000,0000,,Hindistan’da bir adama, bir ilaç dışındaki \Ntüm farklı enfeksiyonlara karşı Dialogue: 0,0:05:48.40,0:05:51.69,Default,,0000,0000,0000,,dirençli olan bir enfeksiyona \Nsahip olduğu yönünde teşhis koyular. Dialogue: 0,0:05:51.69,0:05:53.92,Default,,0000,0000,0000,,NDM olarak bilinen, Dialogue: 0,0:05:53.92,0:06:00.44,Default,,0000,0000,0000,,direnci meydana getiren gen, şimdilerde \NHindistan’dan Çin’e, Asya’ya, Afrika’ya, Dialogue: 0,0:06:00.44,0:06:04.29,Default,,0000,0000,0000,,Avrupa’ya, Kanada’ya \Nve Birleşik Devletler’e yayıldı. Dialogue: 0,0:06:05.13,0:06:07.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu enfeksiyonların \Nolağan dışı vakıalar olduğu Dialogue: 0,0:06:07.69,0:06:11.29,Default,,0000,0000,0000,,yönünde umuda sahip olmak \Nnormal karşılanabilir Dialogue: 0,0:06:11.29,0:06:12.90,Default,,0000,0000,0000,,ancak aslında Dialogue: 0,0:06:12.90,0:06:15.61,Default,,0000,0000,0000,,Birleşik Devletler’de ve Avrupa’da, Dialogue: 0,0:06:15.61,0:06:18.32,Default,,0000,0000,0000,,bir yılda, hiçbir ilacın etkili olmadığı Dialogue: 0,0:06:18.32,0:06:22.45,Default,,0000,0000,0000,,enfeksiyonlardan 50.000 insan ölmektedir. Dialogue: 0,0:06:22.97,0:06:26.01,Default,,0000,0000,0000,,Antimikrobik Direnç Hakkında \NDeğerlendirme olarak bilinen Dialogue: 0,0:06:26.01,0:06:29.75,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz Hükümeti’nin \Nyetkisinde olan bir proje, Dialogue: 0,0:06:29.75,0:06:37.12,Default,,0000,0000,0000,,şuanda dünya çapında toplam ölü sayısının \Nyılda 700.000 olduğunu tahmin etmektedir. Dialogue: 0,0:06:37.99,0:06:40.78,Default,,0000,0000,0000,,Bu çok fazla ölüm demek Dialogue: 0,0:06:41.64,0:06:45.43,Default,,0000,0000,0000,,ve fakat ihtimaller, bu insanların \Nyoğun bakım ünitelerinde Dialogue: 0,0:06:45.43,0:06:48.100,Default,,0000,0000,0000,,hastanede olduklarını veya ölümlerine\Nyakın evlerinde bakıldıklarını, Dialogue: 0,0:06:48.100,0:06:50.71,Default,,0000,0000,0000,,bu enfeksiyonlu hastaların Dialogue: 0,0:06:50.71,0:06:54.66,Default,,0000,0000,0000,,bizim tanımlayamayacağımız durumda, Dialogue: 0,0:06:54.66,0:06:57.84,Default,,0000,0000,0000,,bizden uzakta olduklarını \Nhayal ediyor olmanız, Dialogue: 0,0:06:57.84,0:07:01.36,Default,,0000,0000,0000,,risk altında hissetmediğiniz doğrultusundadır. Dialogue: 0,0:07:02.46,0:07:05.85,Default,,0000,0000,0000,,Sizin hakkında düşünmediğiniz,\Nhiçbirimizin de yapmadığı şey Dialogue: 0,0:07:05.85,0:07:10.37,Default,,0000,0000,0000,,ise antibiyotiklerin hemen hemen\Ntüm modern yaşamı desteklediğidir. Dialogue: 0,0:07:11.72,0:07:13.93,Default,,0000,0000,0000,,Eğer antibiyotikleri kaybedersek, Dialogue: 0,0:07:13.93,0:07:15.39,Default,,0000,0000,0000,,kaybedeceğimiz şeyler şunlar: Dialogue: 0,0:07:15.84,0:07:20.02,Default,,0000,0000,0000,,Öncelikle; herhangi bir korumaya ihtiyaç\Nduyan zayıf bağışıklık sistemine sahip kişiler, Dialogue: 0,0:07:20.02,0:07:22.100,Default,,0000,0000,0000,,kanser hastaları, AIDS hastaları, Dialogue: 0,0:07:23.48,0:07:27.19,Default,,0000,0000,0000,,organ nakli alıcıları,\Nerken doğmuş bebekler. Dialogue: 0,0:07:27.80,0:07:32.39,Default,,0000,0000,0000,,Sonra, vücuda yabancı \Nobjelerin sokulduğu tedaviler; Dialogue: 0,0:07:32.39,0:07:36.27,Default,,0000,0000,0000,,felç için stent, diyabet için pompalar, Dialogue: 0,0:07:36.27,0:07:39.95,Default,,0000,0000,0000,,diyalizler, eklem değiştirme. Dialogue: 0,0:07:39.95,0:07:43.32,Default,,0000,0000,0000,,Kaç tane sporcu yeni bir kalçaya \Nve dize ihtiyaç duyuyor? Dialogue: 0,0:07:43.62,0:07:46.72,Default,,0000,0000,0000,,Yeni bir çalışmaya göre \Nantibiyotikler olmadan, Dialogue: 0,0:07:46.72,0:07:49.55,Default,,0000,0000,0000,,her altı kişiden birisi ölecek. Dialogue: 0,0:07:50.66,0:07:53.87,Default,,0000,0000,0000,,Sonrasında büyük olasılıkla\Nameliyatları kaybedeceğiz. Dialogue: 0,0:07:53.87,0:07:56.85,Default,,0000,0000,0000,,Birçok ameliyat akntibiyotiklerin\Nprofilaksi dozu Dialogue: 0,0:07:56.85,0:07:59.14,Default,,0000,0000,0000,,ile başlamaktadır. Dialogue: 0,0:07:59.14,0:08:00.81,Default,,0000,0000,0000,,Bu koruma olmadan, Dialogue: 0,0:08:00.81,0:08:05.02,Default,,0000,0000,0000,,vücudun gizli kalmış yerlerini \Naçma becerimizi kaybedebiliriz. Dialogue: 0,0:08:05.02,0:08:07.85,Default,,0000,0000,0000,,Yani, kalp ameliyatları yok, Dialogue: 0,0:08:07.85,0:08:10.13,Default,,0000,0000,0000,,prostat biyopsisi yok, Dialogue: 0,0:08:10.68,0:08:12.64,Default,,0000,0000,0000,,sezaryen ameliyatı yok. Dialogue: 0,0:08:13.79,0:08:17.88,Default,,0000,0000,0000,,Şuan bize küçük görünün \Nenfeksiyonlardan korkmayı öğreneceğiz. Dialogue: 0,0:08:18.62,0:08:22.59,Default,,0000,0000,0000,,Streptokokal boğaz ağrısı \Nkalp yetmezliğine sebep oluyordu. Dialogue: 0,0:08:22.59,0:08:25.24,Default,,0000,0000,0000,,Deri enfeksiyonları organ kesilmesine\Nsebep oluyordu. Dialogue: 0,0:08:25.82,0:08:28.72,Default,,0000,0000,0000,,Bebek doğurma, en temiz hastanede, Dialogue: 0,0:08:28.72,0:08:31.53,Default,,0000,0000,0000,,hemen hemen yüz kadından\Nbirisini öldürüyordu. Dialogue: 0,0:08:31.53,0:08:35.65,Default,,0000,0000,0000,,Zatürre her on çocuktan üçünün\Nhayatını alıyordu. Dialogue: 0,0:08:37.22,0:08:39.33,Default,,0000,0000,0000,,Her şeyden de ötesi, Dialogue: 0,0:08:39.33,0:08:43.71,Default,,0000,0000,0000,,günlük yaşamlarımızı sürdürürken\Nduyduğumuz güvenimizi yitirebiliriz. Dialogue: 0,0:08:44.84,0:08:48.26,Default,,0000,0000,0000,,Eğer herhangi bir yaralanmanın \Nsizi öldürebileceğini bilseydiniz, Dialogue: 0,0:08:48.43,0:08:51.62,Default,,0000,0000,0000,,motora biner miydiniz, Dialogue: 0,0:08:52.29,0:08:54.40,Default,,0000,0000,0000,,kayak kayar mıydınız, Dialogue: 0,0:08:55.15,0:08:58.28,Default,,0000,0000,0000,,Christmas ışıklarını asmak için \Nmerdivene çıkar mıydınız, Dialogue: 0,0:08:58.98,0:09:02.40,Default,,0000,0000,0000,,çocuklarınızın oyun oynamasına \Nizin verir miydiniz? Dialogue: 0,0:09:03.57,0:09:06.64,Default,,0000,0000,0000,,Neticede ilk penisilini kullanan kişi, Dialogue: 0,0:09:06.64,0:09:10.26,Default,,0000,0000,0000,,kafa derisinden iltihabın aktığı Dialogue: 0,0:09:10.26,0:09:14.86,Default,,0000,0000,0000,,ve doktorların gözünü \Nçıkarmak zorunda kaldıkları Dialogue: 0,0:09:14.86,0:09:17.78,Default,,0000,0000,0000,,bir enfeksiyondan zarar gören Dialogue: 0,0:09:17.78,0:09:21.16,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz, Albert Alexander çok basit \Nbir şeyden dolayı enfeksiyon kapmıştı. Dialogue: 0,0:09:22.17,0:09:26.99,Default,,0000,0000,0000,,Bahçesine girmişti \Nve çalı yüzünü çizmişti. Dialogue: 0,0:09:28.83,0:09:32.48,Default,,0000,0000,0000,,Daha önce bahsettiğim, \Ndünya çapındaki toplam ölü sayısını Dialogue: 0,0:09:32.48,0:09:36.19,Default,,0000,0000,0000,,şuan 700.000 olarak \Ntahmin eden İngiliz projesi, Dialogue: 0,0:09:36.19,0:09:41.96,Default,,0000,0000,0000,,2050’ye kadar, bu durumu \Nkontrol altına almazsak, Dialogue: 0,0:09:42.54,0:09:48.80,Default,,0000,0000,0000,,dünya çapındaki ölü sayısının yılda \N10 milyon olacağını da öngörmektedir. Dialogue: 0,0:09:50.13,0:09:52.83,Default,,0000,0000,0000,,Dört gözle beklemek \Nzorunda olduğumuz şeyin Dialogue: 0,0:09:52.83,0:09:55.64,Default,,0000,0000,0000,,bu korkunç sayılara bakmak olduğu yere Dialogue: 0,0:09:55.64,0:09:57.41,Default,,0000,0000,0000,,nasıl geldik? Dialogue: 0,0:09:58.14,0:10:01.84,Default,,0000,0000,0000,,Zor cevap ise şu; \Nkendimize bunu biz yaptık. Dialogue: 0,0:10:02.88,0:10:05.85,Default,,0000,0000,0000,,Direç vazgeçilemez biyolojik bir süreç Dialogue: 0,0:10:05.85,0:10:09.20,Default,,0000,0000,0000,,ancak bunu arttırdığımız için \Nsorumluluğa katlanacağız. Dialogue: 0,0:10:10.12,0:10:14.04,Default,,0000,0000,0000,,Bunu şuan aşırı görünen düşüncesizlikle Dialogue: 0,0:10:14.04,0:10:17.84,Default,,0000,0000,0000,,antibiyotikleri müsrifçe \Nkullanarak yaptık. Dialogue: 0,0:10:19.41,0:10:22.99,Default,,0000,0000,0000,,1950’lere kadar penisilin tezgahlarda satıldı. Dialogue: 0,0:10:23.28,0:10:27.04,Default,,0000,0000,0000,,Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda \Nçoğu antibiyotik bu şekilde satılıyor. Dialogue: 0,0:10:27.21,0:10:30.97,Default,,0000,0000,0000,,Birleşik Devletler’deki hastanelerde Dialogue: 0,0:10:30.97,0:10:34.10,Default,,0000,0000,0000,,verilen antibiyotiklerin %50’si gereksiz. Dialogue: 0,0:10:34.66,0:10:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Doktorların ofislerinde yazılan reçetelerin Dialogue: 0,0:10:39.04,0:10:43.01,Default,,0000,0000,0000,,%45’i antibiyotiklerin\Nişe yaramadığı durumlar için. Dialogue: 0,0:10:44.09,0:10:46.65,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar sadece sağlık hizmetinde olanlar. Dialogue: 0,0:10:47.06,0:10:51.82,Default,,0000,0000,0000,,Yeryüzünün birçok yerinde \Nyenilen hayvanların çoğuna her gün, Dialogue: 0,0:10:51.82,0:10:54.38,Default,,0000,0000,0000,,hastalıklarının iyileşmesi için değil Dialogue: 0,0:10:54.38,0:10:58.70,Default,,0000,0000,0000,,ama şişmanlatmak için ve \Nfabrika çiftliklerindeki Dialogue: 0,0:10:58.70,0:11:01.81,Default,,0000,0000,0000,,koşullarından korunmaları \Niçin antibiyotik veriliyor. Dialogue: 0,0:11:01.81,0:11:04.82,Default,,0000,0000,0000,,Birleşik Devletler’de, sudan, topraktan Dialogue: 0,0:11:04.82,0:11:11.53,Default,,0000,0000,0000,,ve hayvanların etlerinden uzaklaştıran\Ndirençli bakteriler oluşturmak için, Dialogue: 0,0:11:11.53,0:11:15.20,Default,,0000,0000,0000,,her gün satılan antibiyotiklerin Dialogue: 0,0:11:15.20,0:11:17.83,Default,,0000,0000,0000,,%80’i çoğunlukla\Nçiftlik hayvanlarına gidiyor, Dialogue: 0,0:11:17.83,0:11:19.84,Default,,0000,0000,0000,,insanlara değil. Dialogue: 0,0:11:20.80,0:11:23.56,Default,,0000,0000,0000,,Özellikle Asya’da su kültürleri de Dialogue: 0,0:11:23.56,0:11:25.56,Default,,0000,0000,0000,,antibiyotiklere bağlı \Nve meyve yetiştiriciliği de Dialogue: 0,0:11:25.56,0:11:28.90,Default,,0000,0000,0000,,elmaları, armutları, turunçgilleri Dialogue: 0,0:11:28.90,0:11:33.35,Default,,0000,0000,0000,,hastalıklara karşı korumak için, \Nantibiyotiklere bağlı. Dialogue: 0,0:11:34.49,0:11:40.12,Default,,0000,0000,0000,,Aynen hava limanında \Nbir yolcunun çantasına olduğu gibi Dialogue: 0,0:11:40.12,0:11:44.55,Default,,0000,0000,0000,,bakteri bir DNA’dan diğerine geçiyor. Dialogue: 0,0:11:44.55,0:11:48.42,Default,,0000,0000,0000,,Bir kere bu direnç gün yüzüne çıktığında, Dialogue: 0,0:11:48.87,0:11:51.91,Default,,0000,0000,0000,,artık onun nereye doğru \Nyayılacağını bilmek mümkün değil. Dialogue: 0,0:11:53.57,0:11:55.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu tahmin edilebilirdi. Dialogue: 0,0:11:55.67,0:11:58.51,Default,,0000,0000,0000,,Aslında penisilini keşfeden Dialogue: 0,0:11:58.51,0:12:02.40,Default,,0000,0000,0000,,Alexander Fleming tarafından \Nbu durum tahmin edilmişti. Dialogue: 0,0:12:02.73,0:12:06.94,Default,,0000,0000,0000,,1945 yılında kendisine \NNobel Ödülü verilmişti ve Dialogue: 0,0:12:06.94,0:12:10.46,Default,,0000,0000,0000,,kısa bir süre sonra verdiği bir\Nröportajında bu bağlamda şunu söylemişti: Dialogue: 0,0:12:11.28,0:12:15.55,Default,,0000,0000,0000,,“penisilin tedavisi ile \Nuğraşan düşüncesiz bir kişi Dialogue: 0,0:12:15.55,0:12:18.82,Default,,0000,0000,0000,,penisiline direnç gösteren \Norganizma ile enfeksiyona yenik düşen Dialogue: 0,0:12:18.82,0:12:23.38,Default,,0000,0000,0000,,bir kişinin ölümünden \Nmanevi olarak sorumludur.” Dialogue: 0,0:12:23.88,0:12:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle ekledi; “Umarım bu kötü \Ndurum engellenebilir.” Dialogue: 0,0:12:28.99,0:12:31.02,Default,,0000,0000,0000,,Bunu engelleyebilir miyiz? Dialogue: 0,0:12:31.64,0:12:35.51,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotiklere dirençli \Nbakterilerin daha önce görmediği, Dialogue: 0,0:12:35.51,0:12:38.58,Default,,0000,0000,0000,,özgün antibiyotikler \Nüzerinde çalışan şirketler var. Dialogue: 0,0:12:38.82,0:12:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Biz söz konusu yeni ilaçlara \Nşiddetle ihtiyaç duyuyoruz ve Dialogue: 0,0:12:41.80,0:12:44.06,Default,,0000,0000,0000,,teşviklere ihtiyacımız var: Dialogue: 0,0:12:44.06,0:12:46.59,Default,,0000,0000,0000,,buluş yardımlarına, \Ngeliştirilmiş patentlere, Dialogue: 0,0:12:46.59,0:12:51.73,Default,,0000,0000,0000,,ödüllere, diğer şirketlerin \Nyeniden antibiyotik yapmasına. Dialogue: 0,0:12:53.34,0:12:55.28,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu yeterli olmayacaktır. Dialogue: 0,0:12:55.80,0:12:59.86,Default,,0000,0000,0000,,İşte şu yüzden: evrim her zaman kazanır. Dialogue: 0,0:13:00.70,0:13:04.63,Default,,0000,0000,0000,,Bakteri her 20 dakikada bir \Nyeni bir nesil doğuruyor. Dialogue: 0,0:13:04.63,0:13:08.76,Default,,0000,0000,0000,,İlaç kimyasının yeni bir \Nilacı üretmesi 10 yıl sürüyor. Dialogue: 0,0:13:09.41,0:13:12.27,Default,,0000,0000,0000,,Her antibiyotik kullandığımızda, Dialogue: 0,0:13:12.27,0:13:15.54,Default,,0000,0000,0000,,bakteriye inşa ettiğimiz Dialogue: 0,0:13:15.54,0:13:17.88,Default,,0000,0000,0000,,koruma sisteminin kodunu kırması için Dialogue: 0,0:13:17.88,0:13:19.76,Default,,0000,0000,0000,,milyonlarca şans veriyoruz. Dialogue: 0,0:13:20.49,0:13:22.88,Default,,0000,0000,0000,,Şimdiye kadar, yenilemeyen Dialogue: 0,0:13:22.88,0:13:24.71,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir ilaç bulunamadı. Dialogue: 0,0:13:25.74,0:13:28.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir asimetrik savaş Dialogue: 0,0:13:28.96,0:13:32.54,Default,,0000,0000,0000,,ama bunun sonuçlarını değiştirebiliriz. Dialogue: 0,0:13:33.93,0:13:40.33,Default,,0000,0000,0000,,Otomatikman ve belirli bir biçimde \Nantibiyotiklerin nasıl kullanıldığını Dialogue: 0,0:13:40.33,0:13:43.26,Default,,0000,0000,0000,,bize söylemesi için verileri \Ntoplayan bir sistem kurabiliriz. Dialogue: 0,0:13:43.26,0:13:46.10,Default,,0000,0000,0000,,İlaç düzeni sisteminde \Nbilgi akışını sağlayabiliriz, Dialogue: 0,0:13:46.10,0:13:49.32,Default,,0000,0000,0000,,böylece her bir reçete \Nikinci kez gözden geçirilir. Dialogue: 0,0:13:49.81,0:13:55.69,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotik kullanımını ortadan \Nkaldırmak için tarımı zorunlu tutabiliriz. Dialogue: 0,0:13:56.24,0:13:59.28,Default,,0000,0000,0000,,Direncin ileride nerede Dialogue: 0,0:13:59.28,0:14:02.93,Default,,0000,0000,0000,,oraya çıkacağını bize söyleyen \Nbir gözetleme sistemi kurabiliriz. Dialogue: 0,0:14:03.34,0:14:05.53,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar teknolojik çözümler. Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:08.89,Default,,0000,0000,0000,,Bizler yardım edene kadar Dialogue: 0,0:14:08.89,0:14:12.12,Default,,0000,0000,0000,,bunlar yeterli olmayacaktır. Dialogue: 0,0:14:15.52,0:14:17.80,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotik direnci bir alışkanlıktır. Dialogue: 0,0:14:18.20,0:14:21.57,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz bir alışkanlığı değiştirmenin \Nne kadar zor olduğunu biliyoruz. Dialogue: 0,0:14:21.57,0:14:25.48,Default,,0000,0000,0000,,Fakat toplum olarak bunu geçmişte gerçekleştirdik. Dialogue: 0,0:14:26.40,0:14:29.97,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar eskiden etrafa çöplük atarlardı, Dialogue: 0,0:14:29.97,0:14:31.74,Default,,0000,0000,0000,,emniyet kemeri takmazlardı, Dialogue: 0,0:14:31.74,0:14:35.66,Default,,0000,0000,0000,,kamusal binalarda sigara içerlerdi. Dialogue: 0,0:14:36.40,0:14:38.62,Default,,0000,0000,0000,,Bu tarz şeyleri artık yapmıyoruz. Dialogue: 0,0:14:39.14,0:14:41.47,Default,,0000,0000,0000,,Etrafı kirletmiyoruz Dialogue: 0,0:14:41.47,0:14:44.62,Default,,0000,0000,0000,,veya feci kazalara karışmıyoruz Dialogue: 0,0:14:44.62,0:14:47.60,Default,,0000,0000,0000,,yahut da başkalarını \Nkanser riskine maruz bırakmıyoruz Dialogue: 0,0:14:47.60,0:14:51.10,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu şeylerin pahalı, yıkıcı Dialogue: 0,0:14:51.10,0:14:55.18,Default,,0000,0000,0000,,ve bizim yararımıza \Nolmadığına karar verdik. Dialogue: 0,0:14:55.64,0:14:58.56,Default,,0000,0000,0000,,Toplumsal kurallarımızı değiştirdik. Dialogue: 0,0:14:59.14,0:15:03.59,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotik kullanımı konusundaki \Ntoplumsal kuralları da değiştirebiliriz. Dialogue: 0,0:15:05.27,0:15:07.77,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotik direnç ölçeğinin Dialogue: 0,0:15:07.77,0:15:09.68,Default,,0000,0000,0000,,çok yüksek olduğunu biliyorum Dialogue: 0,0:15:09.68,0:15:13.14,Default,,0000,0000,0000,,ama küresel ısınmadan \Nendişe ettiğiniz için Dialogue: 0,0:15:13.14,0:15:15.85,Default,,0000,0000,0000,,floresan ampul aldıysanız Dialogue: 0,0:15:15.85,0:15:19.45,Default,,0000,0000,0000,,veya palmiye yağından kaynaklanan \Normansızlaştırmayı düşündüğünüz için Dialogue: 0,0:15:19.45,0:15:23.47,Default,,0000,0000,0000,,bir kutu krakerin içindekiler \Nlistesine bakıyorsanız, Dialogue: 0,0:15:23.47,0:15:26.35,Default,,0000,0000,0000,,zaten artık zorlu bir problemin \Nüstesinden gelmek için Dialogue: 0,0:15:26.35,0:15:31.35,Default,,0000,0000,0000,,küçük bir adım atmanın \Nnasıl hissettirdiğini biliyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:15:31.83,0:15:36.31,Default,,0000,0000,0000,,Buna benzer bir takım adımları \Nantibiyotik kullanımı için de atabiliriz. Dialogue: 0,0:15:36.31,0:15:42.92,Default,,0000,0000,0000,,Doğru olduğundan emin olmadığımızda, \Nantibiyotik vermekten vazgeçebiliriz. Dialogue: 0,0:15:44.25,0:15:48.91,Default,,0000,0000,0000,,Nelere sebep olacağından \Nemin olmadan önce çocuklarımızın Dialogue: 0,0:15:48.91,0:15:52.46,Default,,0000,0000,0000,,kulak enfeksiyonu için yazılmış bir\Nreçete için ısrar etmeyi bırakabiliriz. Dialogue: 0,0:15:53.35,0:15:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Her restorana, Dialogue: 0,0:15:57.04,0:15:58.63,Default,,0000,0000,0000,,her süpermarkete Dialogue: 0,0:15:58.63,0:16:00.48,Default,,0000,0000,0000,,etlerinin nereden geldiğini sorabiliriz. Dialogue: 0,0:16:00.81,0:16:02.64,Default,,0000,0000,0000,,Düzenli olarak antibiyotik ile yetiştirilen Dialogue: 0,0:16:02.64,0:16:06.54,Default,,0000,0000,0000,,tavuğu, karidesi veya meyveyi Dialogue: 0,0:16:06.54,0:16:09.63,Default,,0000,0000,0000,,bir daha asla almayacağımıza dair \Nbirbirimize söz verebiliriz. Dialogue: 0,0:16:09.63,0:16:11.83,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bunları yaparsak, Dialogue: 0,0:16:12.32,0:16:16.82,Default,,0000,0000,0000,,antibiyotik sonrası bir dünyanın gelişini yavaşlatabiliriz. Dialogue: 0,0:16:17.55,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bunu biran önce yapmalıyız. Dialogue: 0,0:16:21.68,0:16:26.18,Default,,0000,0000,0000,,Penisilin antibiyotik çağını\N1943’de başlattı. Dialogue: 0,0:16:26.18,0:16:31.68,Default,,0000,0000,0000,,Sadece 70 yılda, bir facianın\Nkıyısına doğru ilerledik. Dialogue: 0,0:16:32.29,0:16:34.61,Default,,0000,0000,0000,,Tekrar 70 yıl geriye gidecek Dialogue: 0,0:16:34.61,0:16:37.64,Default,,0000,0000,0000,,bir yol bulamayacağız. Dialogue: 0,0:16:38.77,0:16:40.28,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:16:40.79,0:16:46.64,Default,,0000,0000,0000,,(Alkış)