1
00:00:00,921 --> 00:00:02,918
Ovo je moj prastric,

2
00:00:02,918 --> 00:00:05,936
mlađi brat oca mog oca.

3
00:00:05,936 --> 00:00:07,902
Zvao se Džo Mekena.

4
00:00:08,142 --> 00:00:13,089
Bio je mlad suprug
i poluprofesionalni košarkaš

5
00:00:13,089 --> 00:00:16,417
i vatrogasac u Njujorku.

6
00:00:17,407 --> 00:00:20,007
Porodična istorija kaže
da je voleo da bude vatrogasac,

7
00:00:20,007 --> 00:00:23,542
pa je tako 1938. godine,
kada je imao slobodan dan,

8
00:00:23,542 --> 00:00:26,319
odabrao da provede vreme
u vatrogasnom domu.

9
00:00:27,019 --> 00:00:31,218
Da bi bio koristan tog dana,
počeo je da polira sav mesing,

10
00:00:31,218 --> 00:00:34,612
ogradu na vatrogasnom vozilu,
armature na zidovima,

11
00:00:34,612 --> 00:00:36,957
a jedna od mlaznica vatrogasnog creva,

12
00:00:36,957 --> 00:00:39,465
ogroman, teški komad metala,

13
00:00:39,465 --> 00:00:43,074
srušila se sa police i udarila ga.

14
00:00:43,574 --> 00:00:47,382
Nekoliko dana kasnije,
počelo je da ga boli rame.

15
00:00:47,382 --> 00:00:50,656
Dva dana nakon toga,
izbila mu je temperatura.

16
00:00:50,656 --> 00:00:53,141
Groznica se pojačavala i pojačavala.

17
00:00:53,141 --> 00:00:55,091
Njegova žena je brinula o njemu,

18
00:00:55,091 --> 00:00:59,393
ali nije vredelo šta god da je činila,
a kada su doveli lokalnog lekara,

19
00:00:59,393 --> 00:01:01,679
nije vredelo ni ono što je on činio.

20
00:01:02,149 --> 00:01:05,460
Zaustavili su taksi i odveli ga u bolnicu.

21
00:01:05,911 --> 00:01:09,905
Medicinske sestre su tamo odmah prepoznale
da on ima infekciju,

22
00:01:09,905 --> 00:01:14,061
ono što su u to vreme zvali
„trovanje krvi”,

23
00:01:14,061 --> 00:01:16,174
i mada verovatno to nisu rekli,

24
00:01:16,174 --> 00:01:18,031
znali su odmah

25
00:01:18,031 --> 00:01:20,501
da se ništa ne može učiniti.

26
00:01:21,770 --> 00:01:24,788
Nisu mogli ništa da učine
jer stvari koje danas koristimo

27
00:01:24,788 --> 00:01:27,437
da izlečimo infekcije
tada još nisu postojale.

28
00:01:27,737 --> 00:01:31,173
Prvo testiranje penicilina,
prvog antibiotika,

29
00:01:31,173 --> 00:01:33,843
bilo je tri godine kasnije.

30
00:01:33,843 --> 00:01:38,547
Ljudi koji bi dobili infekciju
ili bi se oporavili, ako su imali sreće,

31
00:01:38,547 --> 00:01:40,042
ili bi umrli.

32
00:01:40,322 --> 00:01:42,411
Moj prastric nije imao sreće.

33
00:01:42,411 --> 00:01:45,708
Bio je u bolnici nedelju dana,
tresući se od groznice,

34
00:01:45,708 --> 00:01:47,566
dehidriran i u delirijumu,

35
00:01:47,566 --> 00:01:50,468
upadao u komu dok su mu organi otkazivali.

36
00:01:50,468 --> 00:01:52,604
Njegovo stanje je postalo
toliko beznadežno

37
00:01:52,604 --> 00:01:57,234
da su se ljudi iz vatrogasnog doma
poređali da mu daju krv,

38
00:01:57,234 --> 00:02:01,097
nadajući se da će razblažiti infekciju
koja juri kroz njegovu krv.

39
00:02:01,497 --> 00:02:04,603
Ništa nije delovalo. Umro je.

40
00:02:05,143 --> 00:02:07,705
Imao je 30 godina.

41
00:02:08,115 --> 00:02:10,088
Ako pogledate unazad kroz istoriju,

42
00:02:10,088 --> 00:02:13,362
većina ljudi je umrla
na način na koji je moj prastric umro.

43
00:02:13,362 --> 00:02:16,032
Većina ljudi nije umrla
od raka ili bolesti srca,

44
00:02:16,032 --> 00:02:20,120
oboljenja vezanih za način života
koja nas danas pogađaju na zapadu.

45
00:02:20,490 --> 00:02:24,229
Nisu umrli od tih bolesti
zato što nisu živeli dovoljno dugo

46
00:02:24,229 --> 00:02:26,225
da bi ih razvili.

47
00:02:26,225 --> 00:02:28,338
Umrli su od povreda -

48
00:02:28,338 --> 00:02:30,823
tako što bi ih probo vo,

49
00:02:30,823 --> 00:02:32,727
bili bi pogođeni na bojnom polju,

50
00:02:32,727 --> 00:02:36,465
smrskani u jednoj od novih fabrika
industrijske revolucije -

51
00:02:36,465 --> 00:02:39,846
i većinom od infekcija,

52
00:02:39,846 --> 00:02:43,352
koje bi dokrajčile
ono što bi povrede započele.

53
00:02:44,492 --> 00:02:48,024
Sve se to promenilo
kada su stigli antibiotici.

54
00:02:48,599 --> 00:02:52,198
Odjednom, infekcije
koje su pre bile smrtna presuda

55
00:02:52,198 --> 00:02:55,588
postale su nešto od čega se oporavlja
za nekoliko dana.

56
00:02:55,588 --> 00:02:58,630
Delovalo je kao čudo,

57
00:02:58,630 --> 00:03:03,625
i od tada živimo u zlatnoj epohi
čudesnih lekova,

58
00:03:05,294 --> 00:03:08,754
a sada, približavamo se njenom kraju.

59
00:03:09,241 --> 00:03:13,853
Moj prastric je umro
poslednjih dana preantibiotičke ere.

60
00:03:14,303 --> 00:03:18,651
Danas stojimo na pragu
postantibiotičke ere,

61
00:03:19,457 --> 00:03:23,219
najranijih dana vremena
kada će obične infekcije,

62
00:03:23,219 --> 00:03:27,525
poput one koju je Džo imao,
ponovo ubijati ljude.

63
00:03:28,884 --> 00:03:31,556
U stvari, već ih ubijaju.

64
00:03:32,785 --> 00:03:35,618
Ljudi ponovo umiru od infekcija
zbog fenomena

65
00:03:35,618 --> 00:03:37,961
zvanog otpornost na antibiotike.

66
00:03:38,381 --> 00:03:40,119
Ukratko, dešava se sledeće.

67
00:03:40,119 --> 00:03:45,091
Bakterije se međusobno nadmeću
zbog sredstava, zbog hrane,

68
00:03:45,091 --> 00:03:49,758
proizvodeći smrtonosna jedinjenja
koja usmeravaju jedna protiv druge.

69
00:03:49,758 --> 00:03:52,103
Druge bakterije, da bi se zaštitile.

70
00:03:52,103 --> 00:03:55,354
razviju odbrane
protiv tog hemijskog napada.

71
00:03:55,354 --> 00:03:57,676
Kada smo prvi put napravili antibiotike,

72
00:03:57,676 --> 00:04:01,878
odneli smo ta jedinjenja u laboratoriju
i napravili njihove verzije,

73
00:04:01,878 --> 00:04:06,336
a bakterije su uzvratile na naš napad
kao što su to uvek činile.

74
00:04:07,674 --> 00:04:09,898
Evo šta se zatim dogodilo.

75
00:04:10,098 --> 00:04:13,488
Penicilin je distribuiran 1943. godine,

76
00:04:13,488 --> 00:04:18,299
a rasprostranjena otpornost na penicilin
nastupila je do 1945. godine.

77
00:04:18,619 --> 00:04:21,568
Vankomicin je stigao 1972. godine,

78
00:04:21,568 --> 00:04:24,668
otpornost na vankomicin - 1988. godine.

79
00:04:25,028 --> 00:04:27,150
Imipenem - 1985. godine,

80
00:04:27,150 --> 00:04:29,922
a otpornost na njega - 1998. godine.

81
00:04:30,192 --> 00:04:33,860
Daptomicin, među skorijim lekovima,
2003. godine,

82
00:04:33,860 --> 00:04:38,225
a otpornost na njega
samo jednu godinu kasnije, 2004. godine.

83
00:04:38,575 --> 00:04:42,335
Sedamdeset godina se igramo trule kobile -

84
00:04:42,335 --> 00:04:45,261
naš lek i otpornost na njega,

85
00:04:45,261 --> 00:04:48,475
a onda drugi lek, pa ponovo otpornost -

86
00:04:48,906 --> 00:04:51,217
i sada se igra završava.

87
00:04:51,437 --> 00:04:55,477
Bakterije razvijaju otpornost tako brzo
da su farmaceutske kompanije

88
00:04:55,477 --> 00:04:59,842
odlučile da pravljenje antibiotika
nije u njihovom najboljem interesu,

89
00:04:59,842 --> 00:05:02,652
tako da se svetom šire infekcije

90
00:05:02,652 --> 00:05:06,111
za koje, od preko 100 antibiotika

91
00:05:06,111 --> 00:05:08,340
dostupnih na tržištu,

92
00:05:08,340 --> 00:05:12,104
dva leka bi mogla delovati uz nuspojave,

93
00:05:12,104 --> 00:05:14,238
ili jedan lek,

94
00:05:14,238 --> 00:05:15,646
ili nijedan.

95
00:05:16,096 --> 00:05:17,668
Ovako to izgleda.

96
00:05:18,278 --> 00:05:22,458
Godine 2000, Centar za kontrolu
i prevenciju bolesti, CDC,

97
00:05:22,458 --> 00:05:24,501
identifikovao je jedinstveni slučaj

98
00:05:24,501 --> 00:05:26,753
u bolnici u Severnoj Karolini

99
00:05:26,753 --> 00:05:30,234
infekcije otporne na sve osim dva leka.

100
00:05:30,886 --> 00:05:34,717
Danas se ta infekcija, poznata kao KPC,

101
00:05:35,205 --> 00:05:37,805
proširila na svaku državu osim tri,

102
00:05:37,805 --> 00:05:40,150
na Južnu Ameriku, Evropu

103
00:05:40,150 --> 00:05:42,357
i na Srednji Istok.

104
00:05:42,867 --> 00:05:45,189
Godine 2008, doktori u Švedskoj

105
00:05:45,189 --> 00:05:48,175
dijagnostikovali su kod čoveka iz Indije
drugačiju infekciju,

106
00:05:48,175 --> 00:05:51,690
otpornu na sve osim jednog leka.

107
00:05:51,690 --> 00:05:53,919
Gen koji stvara tu otpornost,

108
00:05:53,919 --> 00:05:59,829
poznat kao NDM, sada se proširio
iz Indije u Kinu, Aziju, Afriku,

109
00:06:00,444 --> 00:06:03,475
Evropu, Kanadu, i SAD.

110
00:06:05,129 --> 00:06:07,688
Bilo bi prirodno nadati se

111
00:06:07,688 --> 00:06:11,287
da su te infekcije izuzetni slučajevi,

112
00:06:11,287 --> 00:06:13,145
ali u stvari,

113
00:06:13,145 --> 00:06:15,606
u Sjedinjenim Državama i Evropi,

114
00:06:15,606 --> 00:06:18,322
50 000 ljudi godišnje

115
00:06:18,322 --> 00:06:22,446
umre od infekcije
kojoj nikakvi lekovi ne mogu pomoći.

116
00:06:22,966 --> 00:06:26,008
Projekat koji je osnovala britanska vlada

117
00:06:26,008 --> 00:06:29,746
poznat kao 
Pregled otpornosti na antibiotike

118
00:06:29,746 --> 00:06:35,985
procenjuje da je svetski gubitak
u ovom trenutku 700 000 smrti godišnje.

119
00:06:38,291 --> 00:06:41,835
To je mnogo smrtnih slučajeva,

120
00:06:41,835 --> 00:06:45,767
pa ipak, dobri su izgledi
da ne osećate da ste pod rizikom,

121
00:06:45,767 --> 00:06:48,995
da zamišljate da su ti ljudi
bili bolnički pacijenti

122
00:06:48,995 --> 00:06:50,713
na intenzivnoj nezi

123
00:06:50,713 --> 00:06:54,660
ili stanari staračkog doma
pri kraju svog života,

124
00:06:54,660 --> 00:06:57,841
ljudi čije su infekcije udaljene od nas,

125
00:06:57,841 --> 00:07:01,045
u situacijama
u kojima se ne možemo pronaći.

126
00:07:02,455 --> 00:07:05,852
Ono što niste pomislili, niko od nas nije,

127
00:07:05,852 --> 00:07:10,818
je da antibiotici igraju ulogu
u skoro čitavom savremenom životu.

128
00:07:11,721 --> 00:07:13,932
Ako izgubimo antibiotike,

129
00:07:13,932 --> 00:07:15,386
evo šta bismo još izgubili:

130
00:07:15,836 --> 00:07:20,015
prvo, svaku zaštitu za ljude
sa oslabljenim imunim sistemom -

131
00:07:20,015 --> 00:07:23,475
pacijente obolele od raka i side,

132
00:07:23,475 --> 00:07:27,979
pacijente sa izvršenom transplantacijom,
prerano rođene bebe.

133
00:07:27,979 --> 00:07:32,391
Zatim, svaki tretman kojim se unose
strani objekti u telo:

134
00:07:32,391 --> 00:07:36,269
stentovi kod moždanog udara,
pumpe kod dijabetesa,

135
00:07:36,269 --> 00:07:39,499
dijalizu, artroplastiku.

136
00:07:39,773 --> 00:07:42,203
Za koliko atletskih pripadnika
bejbi bum generacije

137
00:07:42,203 --> 00:07:43,908
su potrebni novi kukovi i kolena?

138
00:07:43,908 --> 00:07:46,717
Skorije istraživanje pokazuje
da bi bez antibiotika

139
00:07:46,717 --> 00:07:49,258
umro jedan od svakih šest.

140
00:07:50,664 --> 00:07:53,869
Potom bismo verovatno izgubili hirurgiju.

141
00:07:53,869 --> 00:07:56,191
Mnogim operacijama prethode

142
00:07:56,191 --> 00:07:59,139
profilaktičke doze antibiotika.

143
00:07:59,139 --> 00:08:00,811
Bez te zaštite,

144
00:08:00,811 --> 00:08:05,015
izgubili bismo mogućnost
da otvaramo skrivena mesta u telu.

145
00:08:05,015 --> 00:08:07,848
Dakle, nema operacija na srcu,

146
00:08:07,848 --> 00:08:10,680
nema biopsija prostate,

147
00:08:10,680 --> 00:08:13,382
nema carskog reza.

148
00:08:13,792 --> 00:08:18,444
Morali bismo da naučimo da se bojimo
infekcija koje se sada čine neznatnim.

149
00:08:18,784 --> 00:08:22,592
Upala grla je ranije izazivala
otkazivanje rada srca.

150
00:08:22,592 --> 00:08:25,239
Infekcije kože su dovodile do amputacija.

151
00:08:25,819 --> 00:08:28,722
Porođaj je ubijao,
u najčistijim bolnicama,

152
00:08:28,722 --> 00:08:31,397
skoro jednu ženu na svakih sto.

153
00:08:31,717 --> 00:08:35,770
Upala pluća je odnosila
troje dece od svakih 10.

154
00:08:37,220 --> 00:08:39,333
Više od svega,

155
00:08:39,333 --> 00:08:43,708
izgubili bismo siguran način
na koji vodimo naše živote svakog dana.

156
00:08:44,836 --> 00:08:48,523
Kada biste znali
da bi vas bilo koja povreda mogla ubiti,

157
00:08:48,523 --> 00:08:51,511
da li biste vozili motor,

158
00:08:52,289 --> 00:08:55,500
survali se niz skijašku stazu,

159
00:08:55,500 --> 00:08:58,976
peli se uz merdevine
da okačite božićne lampice,

160
00:08:58,976 --> 00:09:02,643
dozvolili svom detetu
da se strmoglavi u bejzbol utakmici?

161
00:09:03,573 --> 00:09:06,638
Uostalom, prva osoba
koja je primila penicilin,

162
00:09:06,638 --> 00:09:10,516
britanski policajac
po imenu Albert Aleksander,

163
00:09:10,516 --> 00:09:14,858
koga je toliko razorila infekcija
da mu je iz kože na glavi curio gnoj

164
00:09:14,858 --> 00:09:17,783
i doktori su morali da izvade oko,

165
00:09:17,783 --> 00:09:21,162
zadobio je infekciju
radeći nešto vrlo jednostavno.

166
00:09:22,172 --> 00:09:26,643
Ušetao je u svoju baštu
i ogrebao lice o trn.

167
00:09:28,711 --> 00:09:32,481
Onaj britanski projekat koji sam pomenula
koji procenjuje da je svetski gubitak

168
00:09:32,481 --> 00:09:35,590
700 000 smrti godišnje u ovom trenutku

169
00:09:36,358 --> 00:09:41,738
takođe predviđa da ako ne budemo mogli
to da kontrolišemo do 2050. godine,

170
00:09:42,535 --> 00:09:48,087
ne dugo, danak će iznositi
10 miliona smrti godišnje.

171
00:09:50,867 --> 00:09:52,829
Kako smo došli do ove tačke

172
00:09:52,829 --> 00:09:54,864
na kojoj očekujemo

173
00:09:54,864 --> 00:09:57,619
te zastrašujuće brojeve?

174
00:09:58,347 --> 00:10:02,255
Težak odgovor je:
sami sebi smo to uradili.

175
00:10:02,875 --> 00:10:05,847
Otpornost je neizbežni biološki proces,

176
00:10:05,847 --> 00:10:09,778
ali mi nosimo odgovornost
za njegovo ubrzanje.

177
00:10:10,490 --> 00:10:13,719
Uradili smo to rasipajući antibiotike

178
00:10:14,043 --> 00:10:17,732
sa nepažljivošću
koja sada deluje šokantno.

179
00:10:19,408 --> 00:10:23,494
Penicilin je bio
u slobodnoj prodaji do 1950-ih.

180
00:10:23,494 --> 00:10:26,829
U mnogim zemljama u razvoju,
većina antibiotika je još uvek.

181
00:10:27,209 --> 00:10:29,201
U Sjedinjenim Državama,

182
00:10:29,201 --> 00:10:33,805
50 posto antibiotika
datih u bolnicama je nepotrebno,

183
00:10:34,663 --> 00:10:39,037
45 posto recepata
propisanih u doktorskim ordinacijama

184
00:10:39,037 --> 00:10:43,010
su za stanja kojima antibiotici
ne mogu pomoći,

185
00:10:44,577 --> 00:10:47,247
a to je samo u oblasti zdravstva.

186
00:10:47,247 --> 00:10:49,870
U većem delu planete,
većina životinja koje daju meso

187
00:10:49,870 --> 00:10:52,100
dobija antibiotike svakodnevno,

188
00:10:52,100 --> 00:10:54,376
ne da bi se izlečile bolesti,

189
00:10:54,376 --> 00:10:57,555
već da bi ih ugojili i da bi ih zaštitili

190
00:10:57,555 --> 00:11:01,260
od uslova fabričke farme
u kojoj su uzgajane.

191
00:11:01,806 --> 00:11:05,214
U Sjedinjenim Državama, verovatno 80 posto

192
00:11:05,214 --> 00:11:11,074
antibiotika prodatih svake godine
odlaze životinjama sa farme, ne ljudima,

193
00:11:11,527 --> 00:11:15,203
stvarajući otpornu bakteriju
koja se premešta sa farme

194
00:11:15,203 --> 00:11:17,430
u vodu, prašinu,

195
00:11:17,827 --> 00:11:20,435
u meso koje životinje postaju.

196
00:11:20,985 --> 00:11:23,910
Akvakultura takođe zavisi od antibiotika,

197
00:11:23,910 --> 00:11:25,559
naročito u Aziji,

198
00:11:25,559 --> 00:11:28,902
i uzgajanje voća se oslanja na antibiotike

199
00:11:28,902 --> 00:11:33,209
da bi se jabuke, kruške i citrusi
zaštitili od bolesti.

200
00:11:34,871 --> 00:11:40,117
A pošto bakterije mogu da prenose
svoj DNK jedna na drugu

201
00:11:40,117 --> 00:11:44,552
kao putnik koji predaje
svoj prtljag na aerodromu,

202
00:11:44,552 --> 00:11:48,970
jednom kada podstaknemo tu otpornost,

203
00:11:48,970 --> 00:11:51,587
ne zna se gde će se raširiti.

204
00:11:53,723 --> 00:11:55,294
To se moglo predvideti.

205
00:11:55,674 --> 00:11:58,506
Zapravo, to je i predvideo

206
00:11:58,506 --> 00:12:02,098
Aleksandar Fleming,
čovek koji je otkrio penicilin.

207
00:12:02,781 --> 00:12:06,520
Dobio je Nobelovu nagradu
1945. godine kao priznanje

208
00:12:06,935 --> 00:12:10,622
i u intervjuu ubrzo nakon toga,
ovo je izjavio:

209
00:12:11,282 --> 00:12:15,549
„Nepromišljena osoba koja se igra
sa penicilinskim lečenjem

210
00:12:15,549 --> 00:12:18,823
je moralno odgovorna za smrt čoveka

211
00:12:18,823 --> 00:12:21,147
koji podlegne infekciji

212
00:12:21,147 --> 00:12:24,050
izazvanoj organizmom
otpornim na penicilin.”

213
00:12:24,050 --> 00:12:28,335
Dodao je: „Nadam se
da se to zlo može izbeći.”

214
00:12:28,986 --> 00:12:31,211
Možemo li ga izbeći?

215
00:12:31,842 --> 00:12:35,510
Postoje kompanije
koje rade na novim antibioticima,

216
00:12:35,510 --> 00:12:39,086
stvarima kakve superbube
nikada pre nisu videle.

217
00:12:39,086 --> 00:12:41,803
Veoma su nam potrebni ti novi lekovi

218
00:12:41,803 --> 00:12:44,055
i potrebni su nam podsticaji:

219
00:12:44,055 --> 00:12:47,686
donacije za otkrića,
produženi patenti, nagrade,

220
00:12:47,686 --> 00:12:52,707
da bismo privukli druge kompanije
da ponovo prave antibiotike.

221
00:12:53,343 --> 00:12:55,709
Međutim, to verovatno neće biti dovoljno.

222
00:12:56,059 --> 00:12:59,526
Evo zašto: evolucija uvek pobeđuje.

223
00:13:00,703 --> 00:13:04,343
Bakterije rađaju novu generaciju
svakih 20 minuta.

224
00:13:04,627 --> 00:13:09,410
Farmaceutskoj hemiji je potrebno 10 godina
da bi se proizveo novi lek.

225
00:13:09,410 --> 00:13:12,266
Svaki put kada koristimo antibiotik,

226
00:13:12,266 --> 00:13:15,540
dajemo bakterijama milijardu prilika

227
00:13:15,540 --> 00:13:17,281
da provale šifru odbrana

228
00:13:17,281 --> 00:13:19,414
koje smo izgradili.

229
00:13:20,486 --> 00:13:22,877
Još nije bilo leka

230
00:13:22,877 --> 00:13:25,141
koji nisu uspele da poraze.

231
00:13:25,921 --> 00:13:28,961
Ovo je asimetrično ratovanje,

232
00:13:28,961 --> 00:13:32,164
ali mi možemo izmeniti ishod.

233
00:13:33,929 --> 00:13:37,774
Možemo da izgradimo
sisteme za prikupljanje podataka

234
00:13:37,774 --> 00:13:42,296
koji će nam automatski i konkretno reći
kako se antibiotici koriste.

235
00:13:43,033 --> 00:13:46,096
Možemo izgraditi kontrolu pristupa
u sistemima poretka lekova

236
00:13:46,096 --> 00:13:49,502
tako da svaki recept bude preispitan.

237
00:13:49,811 --> 00:13:55,511
Mogli bismo da zahtevamo da poljoprivreda
odustane od korišćenja antibiotika.

238
00:13:56,243 --> 00:13:59,275
Mogli bismo da izgradimo sistem nadzora

239
00:13:59,275 --> 00:14:03,117
koji bi nam rekao
gde se javlja sledeća otpornost.

240
00:14:03,501 --> 00:14:05,814
To su tehnološka rešenja.

241
00:14:06,264 --> 00:14:08,888
Verovatno ni ona nisu dovoljna,

242
00:14:08,888 --> 00:14:11,928
osim ukoliko mi pomognemo.

243
00:14:15,785 --> 00:14:18,099
Otpornost na antibiotike je navika.

244
00:14:18,479 --> 00:14:21,567
Svi znamo koliko je teško
promeniti naviku,

245
00:14:21,567 --> 00:14:25,160
ali činili smo to u prošlosti,
kao društvo.

246
00:14:26,397 --> 00:14:29,434
Ljudi su nekada bacali đubre po ulici,

247
00:14:29,972 --> 00:14:31,737
nisu koristili sigurnosne pojaseve,

248
00:14:31,737 --> 00:14:34,845
pušili su u javnim zgradama.

249
00:14:36,404 --> 00:14:38,624
Više ne radimo te stvari.

250
00:14:39,144 --> 00:14:41,466
Ne razbacujemo đubre po okolini

251
00:14:41,466 --> 00:14:44,623
niti prizivamo nesagledive nesreće,

252
00:14:44,623 --> 00:14:47,595
niti izlažemo druge
mogućnostima da dobiju rak,

253
00:14:47,595 --> 00:14:51,562
jer smo presudili
da su te stvari skupo koštale,

254
00:14:51,562 --> 00:14:55,175
da su bile razarajuće, da nisu bile
u našem najboljem interesu.

255
00:14:55,815 --> 00:14:58,715
Promenili smo društvene norme.

256
00:14:59,135 --> 00:15:03,279
Možemo promeniti i društvene norme
vezane za korišćenje antibiotika.

257
00:15:05,499 --> 00:15:07,774
Znam da se razmere
otpornosti na antibiotike

258
00:15:07,774 --> 00:15:09,678
čine nesavladivim,

259
00:15:09,678 --> 00:15:12,938
ali ako ste ikada kupili
fluorescentnu sijalicu

260
00:15:12,938 --> 00:15:15,854
jer ste bili zabrinuti
zbog klimatskih promena,

261
00:15:15,854 --> 00:15:18,989
ili ste pročitali deklaraciju
na kutiji krekera

262
00:15:18,989 --> 00:15:23,018
jer razmišljate o seči šuma
radi dobijanja palminog ulja,

263
00:15:23,470 --> 00:15:26,030
već znate kakav je osećaj

264
00:15:26,349 --> 00:15:31,349
kada preduzmete mali korak
da biste se bavili ogromnim problemom.

265
00:15:31,829 --> 00:15:36,122
Mogli bismo da preduzmemo takve korake
i u upotrebi antibiotika.

266
00:15:36,310 --> 00:15:42,758
Možemo odustati od davanja antibiotika
ako nismo sigurni da je to pravo rešenje.

267
00:15:44,251 --> 00:15:47,734
Mogli bismo da prestanemo
da insistiramo na propisivanju recepta

268
00:15:47,734 --> 00:15:52,356
za infekciju uha svog deteta
dok ne budemo sigurni šta ju je izazvalo.

269
00:15:53,678 --> 00:15:56,790
Mogli bismo da pitamo svaki restoran,

270
00:15:57,045 --> 00:15:58,856
svaki supermarket,

271
00:15:58,856 --> 00:16:00,476
odakle dolazi njihovo meso.

272
00:16:00,806 --> 00:16:02,640
Mogli bismo da obećamo jedni drugima

273
00:16:02,640 --> 00:16:06,745
da nećemo nikada više kupiti
piletinu, škampe ili voće

274
00:16:06,745 --> 00:16:09,629
odgajane uz rutinsku upotrebu antibiotika,

275
00:16:09,629 --> 00:16:12,323
i ako bismo to radili,

276
00:16:12,323 --> 00:16:16,594
mogli bismo usporiti dolazak
postantibiotičkog sveta,

277
00:16:17,547 --> 00:16:20,659
ali moramo to da uradimo ubrzo.

278
00:16:21,680 --> 00:16:25,930
Penicilin je započeo
antibiotičku eru 1943. godine.

279
00:16:26,185 --> 00:16:30,999
Za samo 70 godina,
došli smo do ruba propasti.

280
00:16:32,291 --> 00:16:34,613
Nećemo dobiti još 70 godina

281
00:16:34,613 --> 00:16:36,766
da ponovo nađemo izlaz.

282
00:16:38,769 --> 00:16:40,251
Mnogo vam hvala.

283
00:16:40,251 --> 00:16:43,371
(Aplauz)