WEBVTT

00:00:00.921 --> 00:00:02.918
To mój dziadek stryjeczny,

00:00:02.918 --> 00:00:05.936
młodszy brat mojego dziadka.

00:00:05.936 --> 00:00:07.902
Nazywał się Joe McKenna.

00:00:08.142 --> 00:00:13.089
Był młodym mężem 
i półprofesjonalnym koszykarzem,

00:00:13.089 --> 00:00:16.417
a także strażakiem w Nowym Jorku.

00:00:17.407 --> 00:00:20.007
Według historii rodzinnej
uwielbiał pracę strażaka.

00:00:20.007 --> 00:00:23.542
W 1938 roku, w dniu wolnym od pracy,

00:00:23.542 --> 00:00:26.319
zgłosił się, aby móc zostać w remizie.

00:00:27.019 --> 00:00:31.218
Aby być przydatnym tego dnia,
zaczął polerować mosiężny sprzęt,

00:00:31.218 --> 00:00:34.612
poręcze na wozie strażackim,
instalacje na ścianach

00:00:34.612 --> 00:00:36.957
i jedną z dysz do węży strażackich,

00:00:36.957 --> 00:00:39.465
wielki, ciężki kawałek metalu,

00:00:39.465 --> 00:00:43.074
który runął z półki, uderzając go.

00:00:43.574 --> 00:00:47.382
Kilka dni później zaczęło go boleć ramię.

00:00:47.382 --> 00:00:50.656
Dwa dni póżniej dostał gorączki.

00:00:50.656 --> 00:00:53.141
Jego temperatura cały czas rosła.

00:00:53.141 --> 00:00:55.091
Żona troszczyła się o niego,

00:00:55.091 --> 00:00:59.393
ale nic to nie dało,
a sprowadzony miejscowy lekarz

00:00:59.393 --> 00:01:01.679
też nic nie zdziałał.

NOTE Paragraph

00:01:02.149 --> 00:01:05.460
Złapano taksówkę i zabrano go do szpitala.

00:01:05.911 --> 00:01:09.905
Pielęgniarki od razu rozpoznały zakażenie,

00:01:09.905 --> 00:01:14.061
które wtedy nazywano "zatruciem krwi",

00:01:14.061 --> 00:01:16.174
i mimo, że tego nie powiedziały,

00:01:16.174 --> 00:01:18.031
od razu wiedziały,

00:01:18.031 --> 00:01:21.430
że nie mogą nic zrobić.

NOTE Paragraph

00:01:21.770 --> 00:01:24.788
Nie mogły pomóc,
ponieważ leki, których używamy

00:01:24.788 --> 00:01:27.437
do leczenia infekcji,
jeszcze nie istniały.

00:01:27.737 --> 00:01:31.173
Pierwszy test penicyliny,
pierwszego antybiotyku,

00:01:31.173 --> 00:01:33.843
pojawił się trzy lata później.

00:01:33.843 --> 00:01:38.547
Zainfekowani ludzie zdrowieli,
gdy mieli szczęście

00:01:38.547 --> 00:01:40.042
lub umierali.

00:01:40.322 --> 00:01:42.411
Mój dziadek stryjeczny nie miał szczęścia.

00:01:42.411 --> 00:01:45.708
Przebywał tydzień w szpitalu,
trzęsąc się z zimna,

00:01:45.708 --> 00:01:47.566
odwodniony i majaczący,

00:01:47.566 --> 00:01:50.468
wpadając w śpiączkę,
gdy jego organy przestawały działać.

00:01:50.468 --> 00:01:52.604
Jego stan tak bardzo się pogorszył,

00:01:52.604 --> 00:01:57.234
że strażacy z jego remizy 
zaproponowali przetoczenie krwi,

00:01:57.234 --> 00:02:01.097
wierząc, że rozcieńczą infekcję,
która płynęła w jego krwi.

NOTE Paragraph

00:02:01.497 --> 00:02:04.603
Nic nie pomogło. Umarł.

00:02:05.143 --> 00:02:07.705
Miał 30 lat.

NOTE Paragraph

00:02:08.115 --> 00:02:10.088
Jeśli cofniemy się do przeszłości,

00:02:10.088 --> 00:02:13.362
większość ludzi umierała
podobnie jak mój dziadek stryjeczny

00:02:13.362 --> 00:02:16.032
Większość ludzi nie umierała na raka
albo chorobę serca,

00:02:16.032 --> 00:02:20.120
choroby związane ze stylem życia,
które gnębią dzisiejszy Zachód.

00:02:20.490 --> 00:02:24.229
Nie umierali na te choroby,
ponieważ nie żyli tak długo,

00:02:24.229 --> 00:02:26.225
aby mogły się rozwinąć.

00:02:26.225 --> 00:02:28.338
Umierano z powodu urazów:

00:02:28.338 --> 00:02:30.823
będąc zmasakrowanym przez woła,

00:02:30.823 --> 00:02:32.727
postrzelonym na polu bitwy,

00:02:32.727 --> 00:02:36.465
zmiażdżonym w jednej z nowych fabryk
podczas rewolucji przemysłowej,

00:02:36.465 --> 00:02:39.846
a najczęściej z powodu zakażeń,

00:02:39.846 --> 00:02:43.352
które kończyły to, co wywołały urazy.

NOTE Paragraph

00:02:44.492 --> 00:02:48.024
Wszystko uległo zmianie,
gdy pojawiły się antybiotyki.

00:02:48.599 --> 00:02:52.198
Nagle zakażenia, będące wyrokiem śmierci,

00:02:52.198 --> 00:02:55.588
stały się czymś, z czego ludzie
leczyli się w przeciągu kilku dni.

00:02:55.588 --> 00:02:58.630
To wyglądało jak cud,

00:02:58.630 --> 00:03:04.954
i od tamtego czasu żyjemy
w złotej epoce cudownych leków.

NOTE Paragraph

00:03:05.294 --> 00:03:09.241
Teraz zbliżamy się do jej końca.

00:03:09.241 --> 00:03:14.303
Mój dziadek stryjeczny umarł
u schyłku ery przedantybiotykowej.

00:03:14.303 --> 00:03:19.457
Dzisiaj stoimy w przedsionku
ery postantybiotykowej,

00:03:19.457 --> 00:03:23.219
kiedy proste infekcje,

00:03:23.219 --> 00:03:27.928
takie jak ta, którą miał Joe,
będą znów zabijać ludzi.

NOTE Paragraph

00:03:28.884 --> 00:03:32.015
W rzeczywistości już tak jest.

00:03:32.785 --> 00:03:35.618
Ludzie znów umierają z powodu zakażeń,
z powodu zjawiska

00:03:35.618 --> 00:03:37.961
zwanego odpornością na antybiotyki.

00:03:38.381 --> 00:03:40.119
W skrócie, działa to w taki sposób.

00:03:40.119 --> 00:03:45.091
Bakterie walczą o zasoby, jedzenie,

00:03:45.091 --> 00:03:49.758
tworząc zabójcze związki,
którymi mierzą w siebie nawzajem.

00:03:49.758 --> 00:03:52.103
Inne bakterie, aby się chronić,

00:03:52.103 --> 00:03:55.354
w procesie ewolucji, tworzą ochronę
przed chemicznymi atakami.

00:03:55.354 --> 00:03:57.676
Kiedy po raz pierwszy 
stworzyliśmy antybiotyki,

00:03:57.676 --> 00:04:01.878
wzięliśmy te związki do laboratorium,
tworząc ich własne wersje,

00:04:01.878 --> 00:04:06.336
a bakterie odpowiedziały na nasz atak
w taki sposób, jak zwykle odpowiadały.

NOTE Paragraph

00:04:07.674 --> 00:04:09.898
Oto co stało się później:

00:04:10.098 --> 00:04:13.488
penicylinę rozpowszechniono w 1943 roku,

00:04:13.488 --> 00:04:18.619
a odporność na nią pojawiła się w 1945.

00:04:18.619 --> 00:04:21.568
Wankomycyna pojawiła się w 1972 roku,

00:04:21.568 --> 00:04:24.668
a odporność na nią w 1988.

00:04:25.028 --> 00:04:27.150
Imipenem pojawił się w 1985,

00:04:27.150 --> 00:04:29.922
a odporność na niego w 1998.

00:04:30.192 --> 00:04:33.860
Daptomycyna, jeden z nowych leków,
pojawiła się w 2003,

00:04:33.860 --> 00:04:38.225
a odporność na nią rok później, w 2004.

NOTE Paragraph

00:04:38.575 --> 00:04:42.335
Pzez 70 lat bawiliśmy się w ciuciubabkę,

00:04:42.335 --> 00:04:45.261
nasz lek kontra ich odporność,

00:04:45.261 --> 00:04:48.906
a później kolejny lek i znów odporność,

00:04:48.906 --> 00:04:51.217
a teraz zabawa się kończy.

00:04:51.437 --> 00:04:55.477
Bakterie rozwijają odporność tak szybko,
że koncernom farmaceutycznym

00:04:55.477 --> 00:04:59.842
nie opłaca się produkować antybiotyków,

00:04:59.842 --> 00:05:02.652
więc po świecie krążą infekcje,

00:05:02.652 --> 00:05:06.111
z którymi, z ponad 100 antybiotyków

00:05:06.111 --> 00:05:08.340
dostępnych na rynku,

00:05:08.340 --> 00:05:11.754
tylko dwa mogą sobie poradzić
ze skutkami ubocznymi

00:05:11.754 --> 00:05:14.238
lub tylko jeden,

00:05:14.238 --> 00:05:15.646
lub żaden.

NOTE Paragraph

00:05:16.096 --> 00:05:17.668
Tak to wygląda.

00:05:18.278 --> 00:05:22.458
W 2000, Centrum Zwalczania
i Zapobiegania Chorobom, CDC,

00:05:22.458 --> 00:05:24.501
odnotowało jeden przypadek,

00:05:24.501 --> 00:05:26.753
w szpitalu w Karolinie Północnej

00:05:26.753 --> 00:05:30.486
infekcji odpornej na wszystkie leki,
za wyjątkiem dwóch.

00:05:30.886 --> 00:05:35.205
Dziś ta infekcja, znana jako KPC,

00:05:35.205 --> 00:05:37.805
rozprzestrzeniła się do każdego stanu,
oprócz trzech,

00:05:37.805 --> 00:05:40.150
a także do Ameryki Południowej i Europy,

00:05:40.150 --> 00:05:42.357
i na Bliski Wschód.

00:05:42.867 --> 00:05:45.189
W 2008, lekarze w Szwecji

00:05:45.189 --> 00:05:47.975
zdiagnozowali mężczyznę z Indii
z inną infekcją

00:05:47.975 --> 00:05:51.690
odporną na wszystkie leki, 
opócz jednego, w tamtym okresie.

00:05:51.690 --> 00:05:53.919
Gen, który tworzy tę odporność,

00:05:53.919 --> 00:06:00.444
znany jako NDM, rozprzestrzenił się
z Indii do Chin, Azji, Afryki,

00:06:00.444 --> 00:06:04.809
Europy i Kanady, jak również USA.

NOTE Paragraph

00:06:05.129 --> 00:06:07.688
To normalne, aby wierzyć,

00:06:07.688 --> 00:06:11.287
że te infekcje są rzadkimi przypadkami,

00:06:11.287 --> 00:06:13.145
ale w rzeczywistości,

00:06:13.145 --> 00:06:15.606
w Stanach Zjednoczonych i Europie,

00:06:15.606 --> 00:06:18.322
50 tysięcy ludzi rocznie

00:06:18.322 --> 00:06:22.446
umiera przez infekcje,
na które nie ma leków.

00:06:22.966 --> 00:06:26.008
Projekt zakontraktowany
przez rząd brytyjski,

00:06:26.008 --> 00:06:29.746
"Review on Antimicrobal Resistance",

00:06:29.746 --> 00:06:37.118
szacuje, że 700 tys. ludzi umiera co roku.

NOTE Paragraph

00:06:38.291 --> 00:06:42.655
To przerażająca liczba,

00:06:42.655 --> 00:06:45.767
i nawet najprawdopodobniej
nie czujesz się zagrożony,

00:06:45.767 --> 00:06:48.995
bo myślisz, że to dotyczy pacjentów

00:06:48.995 --> 00:06:50.713
z oddziałów intensywnej terapii

00:06:50.713 --> 00:06:54.660
lub starców u schyłku życia
objętych domową opieką,

00:06:54.660 --> 00:06:57.841
ludzi, których choroby są nam obce,

00:06:57.841 --> 00:07:01.045
i nie utożsamiamy się z ich losem.

NOTE Paragraph

00:07:02.455 --> 00:07:05.852
Nie zdajesz sobie sprawy z tego,
tak jak my wszyscy zresztą,

00:07:05.852 --> 00:07:10.818
że antybiotyki utrzymują
niemalże całe dzisiejsze życie.

NOTE Paragraph

00:07:11.721 --> 00:07:13.932
Jeśli stracilibyśmy antybiotyki,

00:07:13.932 --> 00:07:15.386
stracilibyśmy również:

00:07:15.836 --> 00:07:20.015
po pierwsze, ochronę dla ludzi
z osłabionym systemem odporności:

00:07:20.015 --> 00:07:23.475
chorych na raka lub AIDS,

00:07:23.475 --> 00:07:27.979
odbiorców przeszczepów, wcześniaków.

NOTE Paragraph

00:07:27.979 --> 00:07:32.391
Po drugie, każde leczenie wymagające
umieszczenia obcych obiektów w ciele:

00:07:32.391 --> 00:07:36.269
stentów dla sercowców,
pomp dla cukrzyków,

00:07:36.269 --> 00:07:38.939
dializ, sztucznych stawów.

00:07:39.243 --> 00:07:41.873
Jak wielu baby boomers
potrzebuje nowych bioder i kolan?

00:07:43.908 --> 00:07:46.717
Ostatnie badania pokazują,
że bez antybiotyków

00:07:46.717 --> 00:07:50.234
jeda z sześciu osób musiałaby umrzeć.

NOTE Paragraph

00:07:50.664 --> 00:07:53.869
Prawdopodobnie stracilibyśmy chirurgię.

00:07:53.869 --> 00:07:56.191
Wiele operacji poprzedza

00:07:56.191 --> 00:07:59.139
profilaktyczne użycie antybiotyków.

00:07:59.139 --> 00:08:00.811
Brak tej ochrony

00:08:00.811 --> 00:08:05.015
uniemożliwiłby dotarcie do
ukrytych części ciała.

00:08:05.015 --> 00:08:07.848
Nie byłoby zatem operacji serca,

00:08:07.848 --> 00:08:10.680
biopsji prostaty

00:08:10.680 --> 00:08:13.382
ani cesarskich cięć.

00:08:13.792 --> 00:08:18.444
Musielibyśmy obawiać się infekcji,
które teraz wydają się niegroźne.

00:08:18.784 --> 00:08:22.592
Angina powodowała niewydolność serca.

00:08:22.592 --> 00:08:25.239
Infekcje skóry prowadziły do amputacji.

00:08:25.819 --> 00:08:28.722
Poród zabijał, w najczystszych szpitalach,

00:08:28.722 --> 00:08:31.397
prawie jedną na 100 kobiet.

00:08:31.717 --> 00:08:36.550
Zapalenie płuc zabijało
trójkę dzieci z dziesięciorga.

NOTE Paragraph

00:08:37.220 --> 00:08:39.333
A co najgorsze,

00:08:39.333 --> 00:08:43.708
utracilibyśmy pewność w codziennym życiu.

00:08:44.836 --> 00:08:49.043
Wiedząc, że każda infekcja może zabić,

00:08:49.043 --> 00:08:52.289
czy jeździłbyś na motorze,

00:08:52.289 --> 00:08:55.500
jechałbyś na złamanie karku
po stoku narciarskim,

00:08:55.500 --> 00:08:58.976
wspiąłbyś się na drabinę,
aby zawiesić świąteczne lampki

00:08:58.976 --> 00:09:02.643
albo pozwalał dzieciom grać w bejsbol?

00:09:03.573 --> 00:09:06.638
W końcu, pierwszą osobą,
która otrzymała penicylinę,

00:09:06.638 --> 00:09:10.516
był brytyjski policjant Albert Alexander,

00:09:10.516 --> 00:09:14.858
który był tak spustoszony przez infekcję,
że skóra jego głowy wydzielała ropę,

00:09:14.858 --> 00:09:17.783
a lekarze musieli usunąć mu oko,

00:09:17.783 --> 00:09:21.162
został zainfekowany,
robiąc coś bardzo zwyczajnego.

00:09:22.172 --> 00:09:26.988
Wchodząc do swojego ogrodu,
cierń skaleczył mu twarz.

00:09:28.831 --> 00:09:29.831
Wspomniany projekt


00:09:32.481 --> 00:09:36.358
szacuje liczbę zgonów na świecie
na 700 tysięcy rocznie,

00:09:36.358 --> 00:09:42.535
ostrzegając, że jeśli nie zapanujemy
nad infekcjami do 2050 roku,

00:09:42.535 --> 00:09:50.127
za niedługo na świecie będzie umierać
10 milionów ludzi rocznie.

NOTE Paragraph

00:09:50.127 --> 00:09:52.829
Jak doszliśmy do tego punktu,

00:09:52.829 --> 00:09:54.864
w którym to, co nas czeka,

00:09:54.864 --> 00:09:58.347
to te przerażające liczby?

00:09:58.347 --> 00:10:02.535
Odpowiedź brzmi: "Sami jesteśmy winni".

00:10:02.875 --> 00:10:05.847
Nabieranie odporności to
nieunikniony proces biologiczny,

00:10:05.847 --> 00:10:09.900
ale my jesteśmy odpowiedzialni
za jego przyśpieszenie.

00:10:10.490 --> 00:10:14.043
Marnotrawiliśmy antybiotyki

00:10:14.043 --> 00:10:18.131
z bezmyślnością,
która wydaje się szokująca.

00:10:19.408 --> 00:10:23.494
Penicylinę sprzedawano bez recepty
do lat 50. XIX wieku, co nadal dotyczy

00:10:23.494 --> 00:10:24.494
wielu antybiotyków


00:10:24.494 --> 00:10:27.209
w wielu rozwijających się krajach.

00:10:27.209 --> 00:10:30.971
Połowa antybiotyków w Ameryce

00:10:30.971 --> 00:10:34.663
jest niepotrzebnie podawana w szpitalach.

00:10:34.663 --> 00:10:39.037
45% recept wypisywanych
w gabinetach lekarskich

00:10:39.037 --> 00:10:43.010
dotyczy dolegliwości,
których nie leczą antybiotyki.

00:10:44.577 --> 00:10:47.247
To tylko opieka zdrowotna.

00:10:47.247 --> 00:10:52.100
Większość zwierząt hodowlanych
codziennie dostaje antybiotyki,

00:10:52.100 --> 00:10:54.376
nie po to, aby wyzdrowieć,


00:10:54.376 --> 00:10:57.835
ale żeby przybrać na wadze
i mieć chronę przed

00:10:57.835 --> 00:11:01.806
warunkami na fermach,
na których są hodowane.

00:11:01.806 --> 00:11:04.824
Prawdopodobnie 80% antybiotyków,
sprzedanych rocznie w USA,

00:11:04.824 --> 00:11:11.527
trafia do zwierząt hodowlanych,
a nie do ludzi,



00:11:11.527 --> 00:11:15.203
tworząc odporne bakterie,
które opuszczają fermy

00:11:15.203 --> 00:11:17.827
wraz z wodą, powietrzem,

00:11:17.827 --> 00:11:20.695
a również w mięsie zwierząt.

00:11:20.985 --> 00:11:23.910
Akwakultura jest też od nich zależna,

00:11:23.910 --> 00:11:25.559
zwłaszcza w Azji,

00:11:25.559 --> 00:11:28.902
gdzie do hodowli owoców
wykorzystuje się antybiotyki,

00:11:28.902 --> 00:11:33.801
aby chronić jabłka, gruszki i cytrusy
przed chorobami.

00:11:34.491 --> 00:11:40.117
Bakterie mogą przekazywać swoje DNA

00:11:40.117 --> 00:11:44.552
tak jak podróżnik,
który przekazuje walizkę na lotnisku,

00:11:44.552 --> 00:11:49.360
a gdy raz zostanie wywołana odporność,

00:11:49.360 --> 00:11:51.587
nie wiadomo, gdzie się rozprzestrzeni.

NOTE Paragraph

00:11:53.723 --> 00:11:55.294
To było do przewidzenia.

00:11:55.674 --> 00:11:58.506
Człowiekiem, który to przewidział

00:11:58.506 --> 00:12:02.941
był Alexander Fleming,
wynalazca penicyliny.

00:12:02.941 --> 00:12:06.935
W 1945 roku otrzymał Nagrodę Nobla,


00:12:06.935 --> 00:12:11.282
a krótko potem powiedział w wywiadzie:

NOTE Paragraph

00:12:11.282 --> 00:12:15.549
"Bezmyślna osoba,
która bawi się w leczenie penicyliną,

00:12:15.549 --> 00:12:18.823
jest moralnie odpowiedzialna
za śmierć człowieka,

00:12:18.823 --> 00:12:21.147
który cierpi na infekcję

00:12:21.147 --> 00:12:24.050
wywołaną przez bakterie
odporne na penicylinę".

00:12:24.050 --> 00:12:28.335
Dodał: "Mam nadzieję,
że unikniemy tego zła".

NOTE Paragraph

00:12:28.986 --> 00:12:31.842
Czy możemy tego uniknąć?

00:12:31.842 --> 00:12:35.510
Mamy firmy zajmujące się
nowatorskimi antybiotykami,

00:12:35.510 --> 00:12:39.086
substancjami obcymi superbakteriom.

00:12:39.086 --> 00:12:41.803
Bardzo potrzebujemy nowych leków,

00:12:41.803 --> 00:12:44.055
potrzebujemy również zachęt:

00:12:44.055 --> 00:12:46.586
stypendiów dla odkrywców,
wydłużonych patentów,

00:12:46.586 --> 00:12:53.343
nagród, żeby skusić firmy
do ponownej produkcji antybiotyków.

NOTE Paragraph

00:12:53.343 --> 00:12:55.709
To prawdopodobnie nie wystarczy.

00:12:56.059 --> 00:13:00.163
Dlatego, że ewolucja zawsze zwycięża.

00:13:00.703 --> 00:13:04.627
Nowe pokolenie bakterii
rodzi się co 20 minut.


00:13:04.627 --> 00:13:09.410
Na wynalezienie leku potrzeba 10 lat.

00:13:09.410 --> 00:13:12.266
Za każdym razem,
kiedy używamy antybiotyk,

00:13:12.266 --> 00:13:15.540
dajemy bakteriom miliardy szans


00:13:15.540 --> 00:13:17.281
na złamanie kodu obrony,

00:13:17.281 --> 00:13:20.486
który stworzyliśmy.

00:13:20.486 --> 00:13:22.877
Jeszcze nie było leku,

00:13:22.877 --> 00:13:25.431
którego nie mogły pokonać.

NOTE Paragraph

00:13:25.431 --> 00:13:28.961
To jest nierówna walka,

00:13:28.961 --> 00:13:32.969
ale możemy zmienić jej finał.

00:13:33.929 --> 00:13:40.334
Można zbudować bazy danych
informujące automatycznie,

00:13:40.334 --> 00:13:43.263
jak używane są antybiotyki.

00:13:43.263 --> 00:13:46.096
Można kontrolować wydawanie leków,

00:13:46.096 --> 00:13:49.811
tak, aby każdą receptę
rozpatrywano ponownie.

00:13:49.811 --> 00:13:55.920
Moglibyśmy zakazać używania
antybiotyków w rolnictwie.

00:13:56.243 --> 00:13:59.275
Można stworzyć systemy nadzoru,

00:13:59.275 --> 00:14:03.501
informujące, gdzie pojawi się odporność.

NOTE Paragraph

00:14:03.501 --> 00:14:05.814
To są rozwiązania technologiczne.

00:14:06.264 --> 00:14:08.888
One prawdopodobnie też nie wystarczą,

00:14:08.888 --> 00:14:12.117
jeżeli sami nie pomożemy.

00:14:15.785 --> 00:14:18.099
Odporności na antybiotyki to nawyk.

00:14:18.479 --> 00:14:21.567
Wszyscy wiemy,
że trudno zmienić nawyki.

00:14:21.567 --> 00:14:26.097
Już kiedyś tego dokonaliśmy.


00:14:26.397 --> 00:14:29.972
Ludzie wyrzucali śmieci na ulice,

00:14:29.972 --> 00:14:31.737
nie zapinali pasów bezpieczeństwa,

00:14:31.737 --> 00:14:35.994
palili papierosy w budynkach
użyteczności publicznej.

00:14:36.404 --> 00:14:38.624
Już tego nie robimy.

00:14:39.144 --> 00:14:41.466
Nie zaśmiecamy środowiska

00:14:41.466 --> 00:14:44.623
ani nie prowokujemy
katastrofalnych wypadków,

00:14:44.623 --> 00:14:47.595
ani nie narażamy innych na ryzyko
zachorowania na raka,

00:14:47.595 --> 00:14:51.102
ponieważ doszliśmy do wniosku,
że te zachowania były kosztowne,

00:14:51.102 --> 00:14:55.175
niszczące, i nam nie służyły.

00:14:55.815 --> 00:14:58.715
Zmieniliśmy normy społeczne.

00:14:59.135 --> 00:15:03.279
Moglibyśmy zmienić normy społeczne
dotyczące używania antybiotyków.

NOTE Paragraph

00:15:05.499 --> 00:15:07.774
Wiem, że skala,
na jaką używa się antybiotyków,

00:15:07.774 --> 00:15:09.678
wydaje się przytłaczająca,

00:15:09.678 --> 00:15:13.138
ale jeżeli kiedykolwiek kupiłeś
fluorescencyjną żarówkę,

00:15:13.138 --> 00:15:15.854
ponieważ martwiłeś się o zmianę klimatu

00:15:15.854 --> 00:15:18.989
lub przeczytałeś etykietę
na opakowaniu krakersów,

00:15:18.989 --> 00:15:23.470
ponieważ pomyślałeś o wylesieniu
w celu pozyskania oleju palmowego,

00:15:23.470 --> 00:15:26.349
już wiesz, jak to jest

00:15:26.349 --> 00:15:31.349
zrobić kroczek w celu rozwiązania
przytłaczającego problemu.

00:15:31.829 --> 00:15:36.310
Moglibyśmy podjąć takie kroki,
jeśli chodzi o użycie antybiotyków.

00:15:36.310 --> 00:15:41.251
Nie używajmy antybiotyku,
nie wiedząc, czy jest właściwy.

00:15:41.251 --> 00:15:44.251
Nie prośmy o wydanie recepty
na zapalenie ucha u dziecka,

00:15:50.564 --> 00:15:52.462
dopóki nie wiemy, czym jest wywołane.

00:15:53.678 --> 00:15:57.045
Moglibyśmy pytać w każdej restauracji,

00:15:57.045 --> 00:15:58.856
każdym supermarkecie,

00:15:58.856 --> 00:16:00.476
skąd pochodzi ich mięso.

00:16:00.806 --> 00:16:02.640
Moglibyśmy sobie obiecać,

00:16:02.640 --> 00:16:06.745
że już nigdy nie kupimy kurczaka,
krewetek albo owoców

00:16:06.745 --> 00:16:09.629
hodowanych z użyciem antybiotyków,

00:16:09.629 --> 00:16:12.323
i jeśli zrobilibyśmy te rzeczy,

00:16:12.323 --> 00:16:16.815
moglibyśmy opóźnić nadejście czasów,
gdzie nie używa się antybiotyków.

NOTE Paragraph

00:16:17.547 --> 00:16:21.680
Ale musimy się spieszyć.

00:16:21.680 --> 00:16:26.185
Penicylina rozpoczęła
erę antybiotyków w 1943 roku.

00:16:26.185 --> 00:16:31.891
W przeciągu 70 lat znaleźliśmy się
na skraju katastrofy.

00:16:32.291 --> 00:16:34.613
Nie mamy 70 lat,

00:16:34.613 --> 00:16:38.339
aby wrócić do poprzedniego stanu.

NOTE Paragraph

00:16:38.769 --> 00:16:40.279
Bardzo dziękuję.

NOTE Paragraph

00:16:40.789 --> 00:16:46.640
(Brawa)