WEBVTT 00:00:00.921 --> 00:00:02.918 ဒါကတော့ ကျွန်မ အဖေရဲ့ ဦးလေးပါ။ 00:00:02.918 --> 00:00:05.936 ကျွန်မ အဖေ့ အဖေရဲ့ ညီထွေးလေးပေါ့။ 00:00:05.936 --> 00:00:07.902 နာမည်ကတော့ Joe McKenna ပါ။ 00:00:08.142 --> 00:00:13.089 သူက အိမ်ထောင်သည် အမျိုးသားဖြစ်သလို ဘက်စကတ်ဘောနဲ့ ဝင်ငွေရှာနေ တဲ့ 00:00:13.089 --> 00:00:16.417 New York က မီးသတ်သမားလည်း ဖြစ်ပါ တယ်။ 00:00:17.407 --> 00:00:20.007 မိသားစုသမိုင်းအရ မီးသတ်သမားဖြစ်ရတာ ကြိုက်တယ်လို့ ဆိုတယ် 00:00:20.007 --> 00:00:23.542 ဒါကြောင့် ၁၉၈၃ သူရဲ့ အားလပ်ရက် တစ်ရက်တွင် 00:00:23.542 --> 00:00:26.319 မီးသတ်ဌာနမှ အနားယူဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။ 00:00:27.019 --> 00:00:31.218 အဲနေ့ကို အကျိုးရှိအောင်လို့ သူက ရှိသမျှ ကြေးထည်တွေ မီးသတ်ကား လက်ရန်းတွေ 00:00:31.218 --> 00:00:34.612 နံရံပေါ်က တပ်ဆင်ထားတဲ့ အရာတွေကို ပြောင်လတ်အောင် တိုက်ပါတယ်။ 00:00:34.612 --> 00:00:36.957 အဲထဲက မီးသတ်ပိုက်ခေါင်း 00:00:36.957 --> 00:00:39.465 သံထည်အကြီးတစ်ခုပေါ့ 00:00:39.465 --> 00:00:43.074 စင်ပေါ်က ပြုတ်ကျပြီးတော့ သူကို ခိုက်မိပါတယ်။ 00:00:43.574 --> 00:00:47.382 နောက်ရက်အနည်းငယ်ကြာတော့ သူ့ ပုခုံးစနာလာပါတယ်။ 00:00:47.382 --> 00:00:50.656 နောက်နှစ်ရက်ပြီးတော့ အဖျားတက်လာပါတယ်။ 00:00:50.656 --> 00:00:53.141 အဖျားက တက်ပြီးရင်း တက်တယ်။ 00:00:53.141 --> 00:00:55.091 သူ့ အမျိုးသမီးကတော့ သူ့ ကိုပြုစုနေတယ်။ 00:00:55.091 --> 00:00:59.393 ဒါပေမဲ့ ဘာမှမထူးခြားခဲ့ပါဘူး။ ပြီးတော့ သူတို့ အနီးအနားက ဆရာဝန်ကိုခေါ်လိုက်တယ်။ 00:00:59.393 --> 00:01:01.679 သူလုပ်တာလည်း ဘာတစ်ခုမှ အရေးပါအရာ မရောက်ခဲ့ပါဘူး။ NOTE Paragraph 00:01:02.149 --> 00:01:05.460 သူတို့ ကားငှားပြီး သူ့ကို ဆေးရုံကို ခေါ်သွားပါတယ်။ 00:01:05.911 --> 00:01:09.905 ဆေးရုံက သူနာပြုတွေ သူ့မှာ ကူးစက်ရောဂါ ရှိတယ်ဆိုတာ ချက်ချင်းသိကြပါတယ်။ 00:01:09.905 --> 00:01:14.061 အဲတုန်းကတော့ သွေးဆိပ် သင့်တယ်လို့ခေါ်တာပေါ့။ 00:01:14.061 --> 00:01:16.174 သူတို့ ဘာမှမပြောခဲ့ပေမဲ့လည်း 00:01:16.174 --> 00:01:18.031 သူတို့လုပ်နိုင်တာ ဘာမှမရှိဘူးဆိုတာ 00:01:18.031 --> 00:01:21.430 သိနေကြတယ်လေ။ NOTE Paragraph 00:01:21.770 --> 00:01:24.788 သူတို့လုပ်နိုင်တာ ဘာမှမရှိဘူး ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု ကျွန်မတို့ 00:01:24.788 --> 00:01:27.437 ကူးစက်ရောဂါကို ကုဖို့ သုံးနေကြတဲ့ အရာတွေက မရှိသေးဘူးလေ။ 00:01:27.737 --> 00:01:31.173 ပထမဆုံး ပင်နီဆင်လင်စမ်းသပ်မှု ပထမ ပဋိဇီဝ ပိုးသတ်ဆေးက 00:01:31.173 --> 00:01:33.843 နောက်သုံးနှစ်မှာပေါ်လာတာပါ။ 00:01:33.843 --> 00:01:38.547 ကူးစက်ရောဂါရတဲ့ လူတွေက ကံကောင်းရင် နေပြန်ကောင်းလာပါတယ်။ 00:01:38.547 --> 00:01:40.042 ဒါမှမဟုတ် သူတို့ သေကြပါတယ်။ 00:01:40.322 --> 00:01:42.411 ကျွန်မ အဖေ့ ဦးလေးကတော့ ကံမကောင်းခဲ့ဘူး။ 00:01:42.411 --> 00:01:45.708 သူက ဆေးရုံမှာ တစ်ပတ်လောက် ရှိနေခဲ့တယ်လေ။ ချမ်းတုန်ပြီး 00:01:45.708 --> 00:01:47.566 ရေဓာတ်ခန်းခြောက်လို့ ကယောင်းကတမ်းဖြစ်ကာ 00:01:47.566 --> 00:01:50.468 သူ့ ကိုယ်အင်္ဂါတွေယိုယွင်းတာနဲ့ အမျှ သတိမေ့မြောလာပါတယ်။ 00:01:50.468 --> 00:01:52.604 သူအခြေအနေက ဆိုးလွန်းလို့ 00:01:52.604 --> 00:01:57.234 သူ့မီးသတ်ဌာနက လူတွေ သူ့သွေးထဲက 00:01:57.234 --> 00:02:01.097 ရောဂါကို လျှော့ချဖို့ သွေးသွင်းပေးကြပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:02:01.497 --> 00:02:04.603 ဘာမှအလုပ်မဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။ သူ သေသွားတယ်လေ။ 00:02:05.143 --> 00:02:07.705 သူက အသက် ၃၀ ဘဲ ရှိသေးတယ်။ NOTE Paragraph 00:02:08.115 --> 00:02:10.088 ရှင်က သမိုင်းကြောင်းကို ပြန်ကြည့်လိုက်ရင် 00:02:10.088 --> 00:02:13.362 လူအများစုက ကျွန် အဖေ့ဦးလေးလို့ သေကြတာပါ။ 00:02:13.362 --> 00:02:16.032 သူတို့က ကင်ဆာ၊ နှလုံးရောဂါ၊ အခု ကျွန်မတို့ 00:02:16.032 --> 00:02:18.410 အနောက်တိုင်းမှာဖြစ်နေတဲ့ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံကြောင့် 00:02:18.410 --> 00:02:20.490 ဖြစ်တဲ့ရောဂါတွေကြောင့် သေကြတာမဟုတ်ဘူး။ 00:02:20.490 --> 00:02:23.999 သူတို့က အဲဒီရောဂါတွေကြောင့် မသေရတဲ့အကြောင်းအရင်းက သူတို့က 00:02:23.999 --> 00:02:26.225 အဲရောဂါတွေရဖို့ အသက်ရှည်ရှည်မနေရလို့ပါ။ 00:02:26.225 --> 00:02:28.338 သူတို့က ဒဏ်ရာတွေကြောင့် သေကြတယ်။ 00:02:28.338 --> 00:02:30.823 ကျွဲဝှေ့ခံရတာတွေ၊ 00:02:30.823 --> 00:02:32.727 စစ်ပွဲမှာ ပစ်သတ်ခံရတာ၊ 00:02:32.727 --> 00:02:36.465 စက်မှုတော်လှန်ရေးတုန်းက စက်ရုံတစ်ခုမှာ အပိခံရတာတွေပေါ့။ 00:02:36.465 --> 00:02:39.846 အများဆုံးကတော့ ကူးစက်ရောဂါတွေကြောင့်ပါ။ 00:02:39.846 --> 00:02:43.352 အဲဒါတွေက ဒဏ်ရာတွေစခဲ့တဲ့ အရာတွေကို အဆုံးသတ်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:02:44.492 --> 00:02:48.024 ပိုးသတ်ဆေးတွေ ရောက်လာတော့ အရာရာပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ 00:02:48.599 --> 00:02:52.198 ရုတ်တရက်လိုပါဘဲ သေဒဏ်နဲ့ တူလှတဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေက 00:02:52.198 --> 00:02:55.588 ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ပြန်ကောင်း လာနိုင်တဲအရာမျိုး ဖြစ်လာပါတယ်။ 00:02:55.588 --> 00:02:58.630 အံဖွယ်ဖြစ်ရပ်လို့မျိုးပေါ့။ 00:02:58.630 --> 00:03:04.954 အဲကတည်းက ကျွန်မတို့တွေဟာ ဒီအံဖွယ် ဆေးဝါးတွေရဲ့ ရွှေခတ်ထဲမှာ နေထိုင်နေကြတာလေ။ NOTE Paragraph 00:03:05.294 --> 00:03:09.241 အခုတော့ ကျွန်မတို့ အဆုံးသတ်ကို ရောက်လို့လာပါပြီ။ 00:03:09.241 --> 00:03:14.303 ကျွန်မ အဖေ့ဦးလေးက ပိုးသတ်ဆေးမတိုင် ခေတ်ကာလရဲ့ နောက်ဆုံးရက်တွေမှာ သေဆုံးတာပါ။ 00:03:14.303 --> 00:03:19.457 အခု ကျွန်မတို့က ပိုးသတ်ဆေးခေတ်လွန် ကာလကို ရောက်တော့မှာပါ။ 00:03:19.457 --> 00:03:23.219 Joe ရခဲ့တဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေက လူတွေကို 00:03:23.219 --> 00:03:27.928 ပြန်သေစေတဲ့အချိန်ကာလ အစောဆုံးရက်တွေကိုပေါ့။ NOTE Paragraph 00:03:28.884 --> 00:03:32.015 တကယ့်ကတော့ ဒါတွေက ဖြစ်နေပါပြီ။ 00:03:32.785 --> 00:03:35.618 လူတွေက ကူးစက်ရောဂါကြောင့် ပြန်သေနေကြပါပြီ။ 00:03:35.618 --> 00:03:37.961 ပိုးသတ်ဆေးယဉ်ခြင်း ဖြစ်စဉ်ကြောင့်မို့ပါ။ 00:03:38.381 --> 00:03:40.119 အတိုပြောရရင် ဒါကတော့ ဒီလိုပေါ့။ 00:03:40.119 --> 00:03:45.091 ဘက်တီးရီးယားတွေဟာ အရင်းအမြစ်တွေ၊ အစာတွေအတွက် 00:03:45.091 --> 00:03:49.758 တစ်ခြားအကောင်ကို သေစေနိုင်တဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေထုတ်ပြီး ယှဉ်ပြိုင်ကြတယ်။ 00:03:49.758 --> 00:03:52.103 တစ်ခြားဘက်တီးရီးယားတွေက သူတို့ကိုယ်ကို 00:03:52.103 --> 00:03:55.354 ဓာတု တိုက်ခိုက်မှုကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် ခုခံစနစ်တွေ ထုတ်လုပ်ကြတယ်။ 00:03:55.354 --> 00:03:57.676 ကျွန်မတို့ ပထမဆုံး ပိုးသတ်ဆေးထုတ်တော့ 00:03:57.676 --> 00:04:01.878 အဲဒီ ဒြပ်ပေါင်းတွေကို ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ ကျွန်မတို့ ပုံစံနဲ့ထုတ်ခဲ့တာပါ။ 00:04:01.878 --> 00:04:04.674 ဘက်တီးရီးယားတွေကတော့ သူတို့နည်းအတိုင်း 00:04:04.674 --> 00:04:07.674 ကျွန်မတို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ပြန်တုံပြန်ခဲ့တယ်လေ။ NOTE Paragraph 00:04:07.674 --> 00:04:09.898 ဒါကတော့ နောက်ပိုင်းဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေပါ။ 00:04:10.098 --> 00:04:13.488 ၁၉၄၃ မှာ ပင်နီဆီလင်ကို စတင်ဖြန့်ဖြူးပါတယ်။ 00:04:13.488 --> 00:04:18.619 ၁၉၄၅ မှာ ပင်နီဆီလင်ဆေးယဉ်ပါးမှု အပြန့်အနှံဖြစ်ပွားပါတယ်။ 00:04:18.619 --> 00:04:21.568 Vancomycin က ၁၉၇၂မှာ စတင်ပေါ်ပေါက်တာပါ။ 00:04:21.568 --> 00:04:24.668 ၁၉၈၈ မှာ ဆေးယဉ်ပါးမှုတွေ့ရှိပါတယ်။ 00:04:25.028 --> 00:04:27.150 Imipenem ကို ၁၉၈၈ မှာတွေ့တယ်။ 00:04:27.150 --> 00:04:29.922 ၁၉၉၈ မှာ ဆေးယဉ်ပါးမှုပေါ်တယ်။ 00:04:30.192 --> 00:04:33.860 Daptomycin နောက်ဆုံးပေါ်ဆေး ၂၀၀၃ မှာ ထွက်တယ်။ 00:04:33.860 --> 00:04:38.225 ဆေးယဉ်ပါးမှုကတော့ ၂၀၀၄ မှာ ပေါ်ပေါက်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:04:38.575 --> 00:04:42.335 နှစ် ၇၀ လောက်တောင် ကျွန်မတို့ ဖားခုန်တမ်းကစားခဲ့ကြတယ်လေ။ 00:04:42.335 --> 00:04:45.261 ကျွန်မတို့ ဆေး၊ သူတို့ရဲ့ ယဉ်ပါးမှု 00:04:45.261 --> 00:04:48.906 နောက် ဆေးတစ်ခု၊ နောက်ယဉ်ပါးမှုအသစ်ပေါ့။ 00:04:48.906 --> 00:04:51.217 အခုတော့ ဂိမ်းက ပြီးဆုံးပါတော့မယ်။ 00:04:51.437 --> 00:04:55.477 ဘက်တီးရီးယားတွေ ဆေးယဉ်ပါးတာ မြန်လွန်းလို့ ဆေးကုမ္ပဏီတွေတောင် 00:04:55.477 --> 00:04:59.842 ပိုးသတ်ဆေးထုတ်တာ သူတို့အတွက် အကျိုးမရှိဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်။ 00:04:59.842 --> 00:05:02.652 ဒါကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ပြန့်ပွားနေတဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေအတွက် 00:05:02.652 --> 00:05:06.111 စျေးကွက်ထဲမှာရှိနေတဲ့ ပိုးသတ်ဆေး အမျိုး ၁၀၀ မှာမှ 00:05:06.111 --> 00:05:08.340 နှစ်မျိုးလောက်က 00:05:08.340 --> 00:05:11.754 အသုံးတည့်မယ့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးနဲ့ပေါ့။ 00:05:11.754 --> 00:05:14.238 ဒါမှမဟုတ် တစ်မျိုးတည်း 00:05:14.238 --> 00:05:15.886 ဒါမှမဟုတ် ဘာမှ အသုံးမတည့်ဘူး။ NOTE Paragraph 00:05:16.096 --> 00:05:17.668 ဒါကတော့ အခုဖြစ်နေတဲ့အရာတွေပါ။ 00:05:18.278 --> 00:05:22.458 ၂၀၀၀ မှာ ရောဂါထိန်းချုပ် ကာကွယ်ရေးဗဟို CDC က 00:05:22.458 --> 00:05:24.501 မြောက် Carolina ဆေးရုံမှာ 00:05:24.501 --> 00:05:26.753 ဆေးနှစ်မျိုးဘဲတိုးတဲ့ 00:05:26.753 --> 00:05:30.486 ရောဂါရှိတဲ့ လူနာတစ်ယောက်ကို ဖော်ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ 00:05:30.886 --> 00:05:35.205 အခု KPC လို့သိရှိထားတဲ့ ဒီရောဂါဟာ 00:05:35.205 --> 00:05:37.805 ပြည်နယ်သုံးခုကလွဲရင် ကျန်ပြည်နယ် 00:05:37.805 --> 00:05:40.150 ပြီးရင် တောင်အမေရိက ဥရောပ 00:05:40.150 --> 00:05:42.357 အရှေ့အလယ်တိုင်းကို ပြန့်နှံလို့နေပါပြီ။ 00:05:42.867 --> 00:05:45.189 ၂၀၀၈မှုတုန်းက ဆွီဒင်က ဆရာဝန်တွေက 00:05:45.189 --> 00:05:47.975 အိန္ဒိယက လူတစ်ယောက်ကနေ 00:05:47.975 --> 00:05:51.690 ဆေးတစ်မျိုးဘဲတိုးတဲ့ ရောဂါကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ 00:05:51.690 --> 00:05:53.919 NDM လို့ ခေါ်တဲ့ ယဉ်ပါးမှု ဗီဇဟာ 00:05:53.919 --> 00:06:00.444 အိန္ဒိယကနေ တရုတ်ပြည်၊ အာရှ၊ အာဖရိက၊ 00:06:00.444 --> 00:06:04.809 ဥရောပ နဲ့ ကနေဒါ ပြီးရင် အမေရိကန်ကို ပြန့်နှံသွားပါပြီ။ NOTE Paragraph 00:06:05.129 --> 00:06:07.688 ဒီကူးစက်ရောဂါတွေက အံ့မခန်းဖြစ်တယ်လို့ 00:06:07.688 --> 00:06:11.287 မျှော်လင့်ဖို့ သဘာဝကျကောင်းကျပါလိမ့်မယ်။ 00:06:11.287 --> 00:06:13.145 ဒါပေမဲ့ အမှန်မှာ 00:06:13.145 --> 00:06:15.606 အမေရိကန် နှင့် ဥရောပမှာ 00:06:15.606 --> 00:06:18.322 တစ်နှစ်မှာ လူပေါင်း ၅၀၀၀၀ လောက် 00:06:18.322 --> 00:06:22.446 ဘယ်ဆေးမှ မတိုးတဲ့ ရောဂါကြောင့် သေနေကြပါတယ်။ 00:06:22.966 --> 00:06:26.008 ဗြိတိန်အစိုးရ ထူထောင်ခဲ့တဲ့ 00:06:26.008 --> 00:06:29.746 ပိုးသတ်ဆေးယဉ်ပါးမှုစစ်တမ်း စီမံကိန်း ခန့်မှန်းချက်အရ 00:06:29.746 --> 00:06:37.118 ကမ္ဘာတစ်ဝန်းသေနှုန်းက တစ်နှစ်ကို ၇၀၀၀၀၀ ဖြစ်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:06:38.291 --> 00:06:42.655 အဲဒါ နည်းတဲ့ သေနှုန်းတော့မဟုတ်ဘူး။ 00:06:42.655 --> 00:06:45.767 ပြီးရင် ရှင်ကတော့ အန္တရာယ်မရှိဘူးလို့ ထင်ချင်ကောင်းထင်လိမ့်မယ်။ 00:06:45.767 --> 00:06:48.995 ရှင်က ဒီလူတွေ အထူးကြပ်မတ်ခန်းထဲမှာ 00:06:48.995 --> 00:06:50.713 ရှိနေတဲ့လူနာတွေ၊ 00:06:50.713 --> 00:06:54.660 ဘဝအဆုံးကိုရောက်နေတဲ့ ဘိုးဘွားရိပ်သာက လူတွေ၊ 00:06:54.660 --> 00:06:57.841 ကျွန်မတို့နဲ့ ဝေးကွာနေတဲ့ရောဂါ ရှိနေတဲ့ ကျွန်မတို့ မခွဲခြားနိုင်တဲ့ 00:06:57.841 --> 00:07:01.045 အခြေအနေမှာ ရှိတဲ့ လူတွေဖြစ်မယ်လို့ မြင်ကောင်းမြင်ပါလိမ့်မယ်။ NOTE Paragraph 00:07:02.455 --> 00:07:05.852 ရှင်တို့ ကျွန်မတို့တွေ မစဉ်းစားမိခဲ့တာက 00:07:05.852 --> 00:07:10.818 ပိုးသတ်ဆေးတွေက ယနေ့ခေတ် ဘဝအားလုံးကို အကျိုးပြုနေတယ်ဆိုတာကိုပါ။ NOTE Paragraph 00:07:11.721 --> 00:07:13.932 ကျွန်မတို့ ပိုးသတ်ဆေးကို ဆုံးရှုံးရင် 00:07:13.932 --> 00:07:15.796 ကျွန်မတို့ ဆုံးရှုံးမယ့်အရာတွေက ဒါတွေပါ 00:07:15.836 --> 00:07:20.015 ပထမ ခုခံအားနည်းနေတဲ့ လူတွေအတွက် ကာကွယ်မှုပါ -- 00:07:20.015 --> 00:07:23.475 ကင်ဆာလူနာ၊ AIDS လူနာ၊ 00:07:23.475 --> 00:07:27.979 အင်္ဂါအစားထိုးလူနာ၊ လမစေ့ကလေးတွေပေါ့။ NOTE Paragraph 00:07:27.979 --> 00:07:32.391 နောက်တစ်ခုကတော့ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ပြင်ပ ပစ္စည်းတွေတပ်ဆင်ဖို့ လိုတဲ့ ကုထုံးတွေ။ 00:07:32.391 --> 00:07:36.269 လေဖြတ်လူနာအတွက် သွေးကြောအထောက်ကန်တွေ သွေးချိုလူနာအတွက် အင်ဆူလင်ထုတ်စက်တွေ၊ 00:07:36.269 --> 00:07:40.193 ကျောက်ကပ်ဆေးတာတွေ၊ အရိုးဆစ်လဲလည်တာတွေ။ 00:07:40.193 --> 00:07:42.173 အားကစားထက်သန်တဲ့ Baby Booomer ဘယ်နှစ်ယောက် 00:07:42.173 --> 00:07:43.908 တင်ပါးတွေ ဒူးခေါင်းတွေ အသစ် လိုမလဲ။ 00:07:43.908 --> 00:07:46.717 လက်တလော စစ်တမ်း ကောက်ချက် ချထားတာက ပိုးသတ်ဆေးသာမရှိရင် 00:07:46.717 --> 00:07:50.234 လူခြောက်ယောက်မှာ တစ်ယောက် သေမယ်ဆိုတာပါ။ NOTE Paragraph 00:07:50.664 --> 00:07:53.869 နောက် ကျွန်မတို့ ခွဲစိတ်ကုသမှုကို ဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။ 00:07:53.869 --> 00:07:56.191 ခွဲစိတ်မှုအများစုက 00:07:56.191 --> 00:07:59.139 ပိုးသတ်ဆေးပေးပြီးမှစတာပါ။ 00:07:59.139 --> 00:08:00.811 အဲဒီအကာအကွယ်သာမရှိရင် 00:08:00.811 --> 00:08:03.485 ကျွန်မတို့တွေ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ပုန်းလျှိုနေတဲ့နေရာတွေကို 00:08:03.485 --> 00:08:05.015 ဖွင့်နိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ 00:08:05.015 --> 00:08:07.848 ဒါဆိုရင် နှလုံးခွဲစိတ်တာတွေ၊ 00:08:07.848 --> 00:08:10.680 ဆီးကျိတ်အသားစယူတာတွေ၊ 00:08:10.680 --> 00:08:13.382 ဗိုက်ခွဲကလေးမွေးတာတွေ မရှိတော့ဘူးပေါ့။ 00:08:13.792 --> 00:08:18.444 အခု ကျွန်မတို့တွေ ရောဂါအသေး အမွှားလေးကအစ ကြောက်တက်ဖို့လိုပါပြီ။ 00:08:18.784 --> 00:08:22.592 လည်ချောင်းနာတာကြောင့် နှလုံးအမောဖောက်ရောဂါဖြစ်တယ်။ 00:08:22.592 --> 00:08:25.239 အရေပြားရောဂါကြောင့် ခြေလက်တွေဖြတ်ပစ်ရတယ်။ 00:08:25.819 --> 00:08:28.722 အသန့်ရှင်းဆုံး ဆေးရုံမှာ ကလေးမွေးတဲ့ 00:08:28.722 --> 00:08:31.397 အမျိုးသမီး ၁၀၀ ယောက်မှာ ၁ ယောက် သေဆုံးပါတယ်။ 00:08:31.717 --> 00:08:36.550 အဆုတ်ရောင်ရောဂါကြောင့် ကလေး ၁၀ ယောက်မှာ ၃ ယောက်လောက်သေပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:08:37.220 --> 00:08:39.683 ပိုဆိုးတာက ကျွန်မတို့ နေ့စဉ်ဘဝကို 00:08:39.683 --> 00:08:43.708 ယုံကြည်ချက်အပြည့်နဲ့ မနေနိုင်တော့ပါဘူး။ 00:08:44.836 --> 00:08:49.043 ဘယ်ဒဏ်ရာမဆို ရှင်ကို သေစေနိုင်တယ်ဆိုတာကို သိရင် 00:08:49.043 --> 00:08:52.289 ရှင် ဆိုင်ကယ်စီးမလား၊ 00:08:52.289 --> 00:08:55.500 နှင်းလျှောစီးမလား၊ 00:08:55.500 --> 00:08:58.976 ရှင်ရဲ့ ခရစ်စမတ်မီး ချိတ်ဖို့အတွက် လှေကားပေါ်တက်မလား 00:08:58.976 --> 00:09:02.643 ရှင်ကလေးကို ဘေ့စ်ဘော ပေးကစားမလား။ 00:09:03.573 --> 00:09:06.638 တကယ်တော့ ပင်နီဆီလင်ဆေး ပထမဆုံး သုံးသူ 00:09:06.638 --> 00:09:10.516 ဗြိတိန်ရဲ Albert Alexander ရဲ့ ရောဂါက 00:09:10.516 --> 00:09:14.858 တော်တော်ဆိုးလို့ ဦးခေါင်းအရေက ပြည်တွေထွက်ပြီး 00:09:14.858 --> 00:09:17.783 ဆရာဝန်ကတောင် မျက်လုံး တစ်လုံး ထုတ်ပေးလိုက်ရတယ်။ 00:09:17.783 --> 00:09:21.162 သူ အသေးအမွှားကိစ္စ တစ်ခုလုပ်ရင်း ဖြစ်သွားတာပါ။ 00:09:22.172 --> 00:09:25.831 သူက ပန်းခြံထဲကို လမ်းလျှောက်ဝင်တဲ့အချိန်မှာ 00:09:25.831 --> 00:09:28.831 သူမျက်နှာကို အဆူးနဲ့ခြစ်မိလို့လေ။ 00:09:28.831 --> 00:09:32.481 အခု ကမ္ဘာလူသေနှုန်း တစ်နှစ် ၇၀၀၀၀၀ လို့ ခန့်မှန်းထားတဲ့ 00:09:32.481 --> 00:09:36.358 ကျွန်မပြောခဲ့တဲ့ ဗြိတိန် စီမံကိန်း ထပ်ခန့်မှန်းထားတာက 00:09:36.358 --> 00:09:42.535 ကျွန်မတို့သာ ဒါကို ၂၀၅၀ မတိုင်ခင် မထိန်းချုပ်နိုင်ရင် 00:09:42.535 --> 00:09:50.127 မကြာဘူးပေါ့ သေနှုန်းက တစ်နှစ်ကို ၁၀ သန်းဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:09:50.127 --> 00:09:52.829 ဒီကြောက်စရာကောင်းတဲ့ နံပါတ်တွေကို 00:09:52.829 --> 00:09:54.864 စောင့်စားနေရတဲ့ အချိန်ကို ကျွန်မတို့ 00:09:54.864 --> 00:09:58.347 ဘယ်လိုရောက်လာခဲ့တာလဲ။ 00:09:58.347 --> 00:10:02.535 ခက်ခဲတဲ့အဖြေကတော့ ကျွန်မတို့ ကိုယ့်ကို ပြန်လုပ်ခဲ့မိတာပါ။ 00:10:02.875 --> 00:10:05.847 ဆေးယဉ်ပါးတယ်ဆိုတာ မရှောင်လွဲနိုင်တဲ့ ဇီဝဖြစ်စဉ်ပါ။ 00:10:05.847 --> 00:10:09.900 ဒါပေမဲ့ ဒါကို အရှိန်မြှင့်တင်ပေးတဲ့အတွက် ကျွန်မတို့မှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။ 00:10:10.490 --> 00:10:14.043 ကျွန်မတို့ ပိုးသတ်ဆေးကို ထိတ်လန့်ဖို့ကောင်းအောင် 00:10:14.043 --> 00:10:18.131 ဂရုမပြု ဖြုန်းတီးခဲ့ကြပါတယ်။ 00:10:19.408 --> 00:10:23.494 ပင်နီဆီလင်ကို ၁၉၅၀ မတိုင်ခင်ထိ ကောင်တာပေါ်မှာ တင်ရောင်းတာပါ။ 00:10:23.494 --> 00:10:26.829 ဖွံဖြိုးဆဲနိုင်ငံ အများစုမှာ အခုထိရောင်းနေဆဲပါ။ 00:10:27.209 --> 00:10:30.971 အမေရိကန်မှာ ဆေးရုံမှာပေးနေတဲ့ 00:10:30.971 --> 00:10:34.663 ပိုးသတ်ဆေးထဲက ၅၀% ဟာ မလိုအပ်ပါဘူး။ 00:10:34.663 --> 00:10:39.037 ဆရာဝန် ဆေးညွန်းစာရဲ့ ၄၅% က 00:10:39.037 --> 00:10:43.010 ပိုးသတ်ဆေး အကျုံးမဝင်တဲ့ အခြေအနေတွေအတွက်ပါ။ 00:10:44.577 --> 00:10:47.247 ဒါက ဆေးပညာနယ်ပယ်ထဲ မှာတင်ပါ။ 00:10:47.247 --> 00:10:49.100 ကမ္ဘာပေါ်မှာ ပိုးသတ်ဆေးတွေကို 00:10:49.100 --> 00:10:52.100 အသားထွက်တိရိစ္ဆာန်တွေ အတွက် နေ့စဉ်နဲ့အမျှ သုံးကြပါတယ်၊ 00:10:52.100 --> 00:10:54.376 ရောဂါကုဖို့မဟုတ်ဘူး၊ 00:10:54.376 --> 00:10:57.835 သူတို့ကို ဝအောင်လုပ်ဖို့ရယ်၊ သူတို့ ကြီးပြင်းတဲ့ မွေးမြူရေးခြံ 00:10:57.835 --> 00:11:01.806 အခြေအနေကနေ ကာကွယ်ဖို့ပါ။ 00:11:01.806 --> 00:11:04.824 အမေရိကန်မှာ ရောင်းချတဲ့ ပိုးသတ်ဆေးရဲ့ ၈၀% ဟာ 00:11:04.824 --> 00:11:11.527 တိရိစ္ဆာန်တွေဆီကို ရောက်တာပါ၊ လူတွေဆီမဟုတ်ပါဘူး။ 00:11:11.527 --> 00:11:15.203 ဒါနဲ့ဘဲ ခြံကနေ ရေထဲ၊ ဖုန်ထဲ၊ 00:11:15.203 --> 00:11:17.827 အသားထဲမှာပါသွားတဲ့ ဆေးယဉ်ပိုးမွှားတွေကို 00:11:17.827 --> 00:11:20.695 ဖန်တီးရာရောက်ပါတယ်။ 00:11:20.985 --> 00:11:23.910 ရေလုပ်ငန်းတွေကလည်း ပိုးသတ်ဆေးအပေါ် မှီခိုနေရပါတယ်။ 00:11:23.910 --> 00:11:25.559 အထူးသဖြင့် အာရှမှာပါ။ 00:11:25.559 --> 00:11:28.652 သစ်သီးပင်စိုက်တာလည်း ပိုးသတ်ဆေးကို မှီခိုနေရတယ်။ 00:11:28.652 --> 00:11:31.491 ပန်းသီးတွေ သစ်တော်သီးတွေ လိမ္မော်သီးတွေကို 00:11:31.491 --> 00:11:34.491 ရောဂါကနေ ကာကွယ်ဖို့ အတွက်ပေါ့။ 00:11:34.491 --> 00:11:40.117 ပြီးတော့ ခရီးသည်တစ်ယောက်က လေဆိပ်မှာ လက်ဆွဲအိတ်ကို လက်ကမ်းပေးသလို 00:11:40.117 --> 00:11:44.552 ဘက်တီးရီးယားတွေဟာ သူတို့ရဲ့ DNAကို လွှဲပေးလို့ရတာမို့၊ 00:11:44.552 --> 00:11:49.360 ဒီဆေးယဉ်ပါးခြင်းကို ဖြစ်တည်အောင် လုပ်ပေးလိုက်တာနဲ့ အမျှ 00:11:49.360 --> 00:11:51.587 ဒါက ဘယ်ကို ရောက်မလဲဆိုတာ မသိနိုင်ပါဘူး။ NOTE Paragraph 00:11:53.723 --> 00:11:55.294 ဒါက ခန့်မှန်းလို့ရခဲ့ပါတယ်။ 00:11:55.674 --> 00:11:58.506 တကယ်တော့ ဒါကို Alexander Fleming က 00:11:58.506 --> 00:12:02.941 ခန့်မှန်းခဲ့ပါတယ်။ ပင်နီဆင်လင်ကို တွေ့ရှိခဲ့တဲ့လူပေါ့။ 00:12:02.941 --> 00:12:06.935 အသိအမှတ်ပြုခံရတဲ့အနေနဲ့ ၁၉၄၅ မှာ နိုဘယ်ဆု ချီးမြှင့်ခံခဲ့ရပါတယ်။ 00:12:06.935 --> 00:12:11.282 ဆုရပြီးနောက် အင်တာဗျူးတစ်ခု သူဒါကို ပြောခဲ့တာပါ။ NOTE Paragraph 00:12:11.282 --> 00:12:15.549 "ပင်နီဆီလင်ကုထုံးနဲ့ ဆော့ကစားနေတဲ့ ဆင်ခြင်တုံတရားမဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ 00:12:15.549 --> 00:12:18.823 ပင်နီဆီလင်ဆေးယဉ် ပိုးကြောင့် 00:12:18.823 --> 00:12:21.147 သေဆုံးသွားတဲ့လူအပေါ် 00:12:21.147 --> 00:12:24.050 အကျင့် စာရိတ္တအရ တာဝန်ရှိပါတယ်။" 00:12:24.050 --> 00:12:28.335 သူဆက်ပြောထားတယ်။" ဒီမကောင်းဆိုးဝါးကို ပပျောက်ဖို့ ကျွန်တော်မျှော်လင့်ပါတယ်။" NOTE Paragraph 00:12:28.986 --> 00:12:31.842 ကျွန်မတို့ ဒါကို ပပျောက်နိုင်မလား။ 00:12:31.842 --> 00:12:35.510 စူပါပိုးတွေ တစ်ခါမှ မတွေ့ကြုံဖူးတဲ့ ပိုးသတ်ဆေးတွေ 00:12:35.510 --> 00:12:39.086 စမ်းသပ်ထုတ်နေတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေရှိပါတယ်။ 00:12:39.086 --> 00:12:41.803 ကျွန်မတို့ အဲဆေးတွေကို အရမ်းဘဲ လိုအပ်ပါတယ်။ 00:12:41.803 --> 00:12:44.055 ပြီးရင် ကျွန်မတို့ မက်လုံးတွေလိုပါတယ်။ 00:12:44.055 --> 00:12:46.756 တွေ့ရှိမှုအတွက် ဆုငွေတွေ၊ သက်တမ်းတိုးမှု ပိုင်ခွင့်တွေ၊ 00:12:46.756 --> 00:12:50.013 ချီးမြှင့်ဆုတွေ တစ်ခြားကုမ္ပဏီတွေကို 00:12:50.013 --> 00:12:53.343 ပိုးသတ်ဆေးပြန်ထုတ်အောင် ဆွဲဆောင်ဖို့အတွက်ပါ။ NOTE Paragraph 00:12:53.343 --> 00:12:55.709 ဒါပေမဲ့ ဒါက လုံလောက်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ 00:12:56.059 --> 00:13:00.163 ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဇီဝဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်က အမြဲတမ်းအနိုင်ရလို့ပါ။ 00:13:00.703 --> 00:13:04.627 ဘက်တီးရီးယားတွေ မိနစ် ၂၀ တိုင်း မျိုးဆက်သစ်တစ်ခု ပွားတယ်။ 00:13:04.627 --> 00:13:09.410 ဆေးဝါးဓာတုဗေဒအတွက် ဆေးအသစ်ထုတ်ဖို့ ၁၀ နှစ်ကြာပါတယ်။ 00:13:09.410 --> 00:13:12.266 ကျွန်မတို့ ပိုးသတ်ဆေးတစ်ခု သုံးလိုက်တဲ့ အချိန်တိုင်း 00:13:12.266 --> 00:13:15.540 ကျွန်မတို့ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ အကာအကွယ်တွေကို 00:13:15.540 --> 00:13:17.281 ဖြိုခွဲဖို့ ဘက်တီးရီးယားတွေကို 00:13:17.281 --> 00:13:20.486 သန်း ထောင်ပေါင်း အခွင့်အရေးပေးလိုက်တာပါပဲ။ 00:13:20.486 --> 00:13:22.877 သူတို့ မနိုင်တဲ့ 00:13:22.877 --> 00:13:25.431 ဆေးဆိုတာ မရှိသေးပါဘူး။ NOTE Paragraph 00:13:25.431 --> 00:13:28.961 ဒါကတော့ အချိုးမကျတဲ့ စစ်ပွဲတစ်ခုပါ။ 00:13:28.961 --> 00:13:32.969 ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့တွေ ရလဒ်ကို ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်။ 00:13:33.929 --> 00:13:37.334 ကျွန်မတို့တွေ အချက်အလက်တွေ သိမ်းဆည်းတဲ့ စနစ်ကို တည်ဆောက်လို့ရပါတယ်။ 00:13:37.334 --> 00:13:40.334 ပိုးသတ်ဆေးကို ဘယ်လိုသုံးနေတယ်ဆိုတာကို 00:13:40.334 --> 00:13:43.263 အတိအကျနဲ့ အလိုအလျောက်ပြောဖို့အတွက်ပါ။ 00:13:43.263 --> 00:13:46.166 ကျွန်မတို့ ဆေးဝါးထားသိုစနစ်မှာ ဂိတ်စောင့်စနစ်ဆောက်နိုင်ပါတယ်။ 00:13:46.166 --> 00:13:49.811 ဒါမှသာ ဆေးညွှန်စာတိုင်း တစ်ဖန်ပြန်စစ်ဆေးခံရမှာပါ။ 00:13:49.811 --> 00:13:55.920 စိုက်ပျိုးရေးတွေ ပိုးသတ်ဆေးသုံးတာ ရပ်တန့်ဖို့ လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ 00:13:56.243 --> 00:13:59.275 ကျွန်မတို့ စောင့်ကြည့်စနစ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ပါတယ်။ 00:13:59.275 --> 00:14:03.501 နောက်ဆေးယဉ်ပါးမှု ဘယ်မှာပေါ်နေပြီဆိုတာ ကျွန်မတို့ကို ပြောဖို့ပေါ့။ NOTE Paragraph 00:14:03.501 --> 00:14:05.814 အဲဒါတွေကတော့ နည်းပညာနည်းလမ်းတွေပါ။ 00:14:06.264 --> 00:14:08.888 ဒါပေမဲ့ အဲဒါတွေက မလောက်ပါဘူး 00:14:08.888 --> 00:14:12.117 ကျွန်မတို့ ပါဝင် မကူညီရင်ပေါ့။ 00:14:15.785 --> 00:14:18.099 ပိုးသတ်ဆေးယဉ်ပါးတဲ့ဆိုတာ အကျင့်တစ်ခုလိုပါပဲ။ 00:14:18.479 --> 00:14:21.567 အကျင့်တစ်ခုကို ပြောင်းဖို့ ဘယ်လောက် ခက်လဲဆိုတာ အားလုံးသိပြီးသားပါ။ 00:14:21.567 --> 00:14:26.097 ဒါပေမဲ့ လူမှုအဖွဲ့တစ်ခုအနေနဲ့ အရင်တုန်းက ကျွန်မတို့ အဲဒါကို လုပ်ခဲ့ပြီးပြီလေ။ 00:14:26.397 --> 00:14:29.972 လူတွေ လမ်းပေါ်အမှိုက်ပစ်လေ့ရှိတယ်။ 00:14:29.972 --> 00:14:31.737 ကားစီးရင် ခါးပတ်မပတ်ကြဘူး။ 00:14:31.737 --> 00:14:35.994 ပုဂ္ဂလိက အဆောက်အအုံတွေထဲမှာ ဆေးလိပ်သောက်လေ့ရှိတယ်လေ။ 00:14:36.404 --> 00:14:38.624 ကျွန်မတို့ ဒါတွေကို ဆက်မလုပ်တော့ပါဘူး။ 00:14:39.144 --> 00:14:41.466 ကျွန်မတို့ ပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းအောင် 00:14:41.466 --> 00:14:44.623 ဒါမှမဟုတ် ဆိုးရွားတဲ့ ယာဉ်တိုက်မှုမျိုးဖြစ်အောင် 00:14:44.623 --> 00:14:47.595 ဒါမှမဟုတ် အခြားသူကို ကင်ဆာရအောင် မလုပ်တော့ပါဘူး။ 00:14:47.595 --> 00:14:51.102 အကြောင်းကတော့ အဲဒီအရာတွေက တန်ကြေးရှိတယ် 00:14:51.102 --> 00:14:55.175 ဖျက်ဆီးရာရောက်တယ် ကျွန်မတို့အတွက် အကျိုးမရှိလို့လေ။ 00:14:55.815 --> 00:14:58.715 ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့တွေ လူမှုဓလေ့ကို ပြောင်းခဲ့ပါတယ်။ 00:14:59.135 --> 00:15:02.499 ပိုးသတ်ဆေးအသုံးပြုတာနဲ့ 00:15:02.499 --> 00:15:05.499 ပတ်သတ်ပြီးလည်း လူမှုဓလေ့ကို ကျွန်မတို့ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:15:05.499 --> 00:15:07.774 ပိုးသတ်ဆေးယဉ်ပါးမှု အတိုင်းအတာ 00:15:07.774 --> 00:15:09.678 ကြီးမားလွန်းတယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိပါတယ်။ 00:15:09.678 --> 00:15:13.138 ဒါပေမဲ့ ရှင်သာ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်တာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး စိုးရိမ်လို့ 00:15:13.138 --> 00:15:15.854 စွမ်းအင်ချွေတာမီးသီး ဝယ်တယ် 00:15:15.854 --> 00:15:18.989 ဒါမှမဟုတ် စာအုန်းဆီကြောင့် သစ်တော ပြုန်းတီးတဲ့အကြောင်းတွေးမိလို့ 00:15:18.989 --> 00:15:23.470 ဘီစကွတ်ဘူး အညွှန်း စာကိုဖတ်ကြည့်တယ်ဆိုရင် 00:15:23.470 --> 00:15:26.349 ကြီးမားတဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ 00:15:26.349 --> 00:15:31.349 ခြေလှမ်းတစ်လှမ်း လှမ်းလို့ရတဲ့ ခံစားချက်ကို ရှင်သိပြီးသားပါ။ 00:15:31.829 --> 00:15:36.310 ပိုးသတ်ဆေးအသုံးပြုမှုအတွက် ကျွန်မတို့ အဲဒီလို ခြေလှမ်းတွေလှမ်းနိုင်ပါတယ်။ 00:15:36.310 --> 00:15:43.947 ကျွန်မတို့ မသေချာရင် မသင့်လျော်တဲ့ ပိုးသတ်ဆေးပေးတာ ရှောင်ကြဉ်နိုင်ပါတယ်။ 00:15:44.251 --> 00:15:47.564 ကျွန်မတို့ ကလေးနားပြည်ယိုတာ ဘာကြောင့်ဖြစ်လဲဆိုတာမသိခင် 00:15:47.564 --> 00:15:50.564 ဆေးညွှန်းပေးခိုင်းတာမျိုး 00:15:50.564 --> 00:15:52.462 ရှောင်ကြဉ်နိုင်ပါတယ်။ 00:15:53.678 --> 00:15:57.045 ကျွန်မတို့ စားသောက်ဆိုင်တိုင်း 00:15:57.045 --> 00:15:58.856 ကုန်တိုက်တိုင်းကို သူတို့ အသားတွေ 00:15:58.856 --> 00:16:00.476 ဘယ်ကလာလဲဆိုတာ မေးနိုင်ပါတယ်။ 00:16:00.806 --> 00:16:02.640 ကျွန်မတို့ အချင်းချင်း နောက် 00:16:02.640 --> 00:16:04.355 ပိုးသတ်ဆေးပုံမှန်သုံးပြီး မွေးမြူ၊ 00:16:04.355 --> 00:16:06.745 စိုက်ပျိုးထားတဲ့ ကြက်သား၊ ပုဇွန်၊ အသီးတွေကို 00:16:06.745 --> 00:16:09.629 မဝယ်ဖို့ ကတိတည်နိုင်ပါတယ်။ 00:16:09.629 --> 00:16:12.323 ပြီးရင် ကျွန်မတို့ ဒါတွေကိုသာ လုပ်ရင် 00:16:12.323 --> 00:16:16.815 ပိုးသတ်ဆေးခေတ်အလွန်ကမ္ဘာ အရောက်ကို နှေးအောင်လုပ်နိုင်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:16:17.547 --> 00:16:21.680 ဒါပေမဲ့ ဒါကို ကျွန်မတို့ မကြာခင်လုပ်ရပါမယ်။ 00:16:21.680 --> 00:16:26.185 ပင်နီဆီလင်က ၁၉၄၁ မှာ ပိုးသတ်ဆေးခေတ်ကာလကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။ 00:16:26.185 --> 00:16:29.291 နှစ် ၇၀ အတွင်းမှာဘဲ ကျွန်မတို့ 00:16:29.291 --> 00:16:32.291 ဒီ ကပ်ဘေးအစွန်နားလေးကို လျှောက်လှမ်းလို့လာခဲ့ပါပြီ။ 00:16:32.291 --> 00:16:34.613 ကျွန်မတို့ ဒီပြဿနာကနေ လွတ်မြောက်ဖို့ 00:16:34.613 --> 00:16:38.339 အနှစ် ၇၀ ပြန်ရမှာမဟုတ်ပါဘူး။ NOTE Paragraph 00:16:38.769 --> 00:16:40.279 ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။ NOTE Paragraph 00:16:40.789 --> 00:16:46.640 (လက်ခုပ်သံများ)