0:00:00.921,0:00:02.918
ئەمە مامى باوكمە

0:00:02.918,0:00:05.936
برا بچوکەکەی باپیرم

0:00:05.936,0:00:07.902
ناوی جۆ مەکێنا بوو

0:00:08.142,0:00:13.089
مێردێکی گەنج و یاریزانێکی[br]باسکەی نیمچە پیشەگەر بوو

0:00:13.089,0:00:16.417
کارمەندی ئاگرکوژاندنەوەی نیویۆرک بوو

0:00:17.407,0:00:20.007
مێژووی خێزانەکە دەریدەخات کە[br]حەزی لە پیشەکەی بووە،

0:00:20.007,0:00:23.542
ئيتر لە سالَى 1938، لەڕۆژيَكى پشوويدا

0:00:23.542,0:00:26.319
خۆى تەرخان كرد وەک چاودێرى فەرمانگەكە بمێنێتەوە.

0:00:27.019,0:00:31.218
بۆ ئەوەى سوودێكى هەبێت ئەو رِۆژە [br]دەستى كرد بە پۆليش كردنى هەموو مسەكان، و

0:00:31.218,0:00:34.612
پليكانەكانى ئۆتۆمبيلى ئاگر كوژيَێەرەوەكە، [br]كەرەستەى ناو فەرمانگەکە،

0:00:34.612,0:00:36.957
وە يەكێك لەسەرە سۆندەكان،

0:00:36.957,0:00:39.465
كە پارچەيەك ئاسنى گەورە بوو

0:00:39.465,0:00:43.074
لە تاقێك كەوتە خوارەوە و بەرى كەوت.

0:00:43.574,0:00:47.382
پاش چەند رِۆژيَك، شانى دەستى كرد بە ئازار.

0:00:47.382,0:00:48.992
پاش دوو رِۆژ، تاى لێهات.

0:00:50.656,0:00:53.141
تاكەی هەر بەرز دەبووەوە

0:00:53.141,0:00:55.091
خێزانەكەى چاودێرى دەكرد،

0:00:55.091,0:00:59.393
بەڵام هەر چى دەكرد گۆڕانكارى [br]دروست نەدەكرد، و کاتێک پزيشكەكەيان هێنا،

0:00:59.393,0:01:01.679
ئەويش چى دەكرد چارەى نەبوو.

0:01:02.149,0:01:05.460
تەكسييەكيان گرت و برديان بۆ نەخۆشخانە.

0:01:05.911,0:01:09.905
پەرستارەكان دەست بە جێ ناسييانەوە [br]كە هەوکردنی بەکتریایی هەیە،

0:01:09.905,0:01:14.061
كە لەو كاتەدا پێیان دەگووت " ژەهراوى بوونی خوێن"

0:01:14.061,0:01:16.174
وە هەر چەندە ڕەنگە نەيانگووتبێت،

0:01:16.174,0:01:18.031
بەڵام دەستبەجێ دەيانزانى.

0:01:18.031,0:01:21.430
هيچ لە دەسەڵاتيياندا نەبوو بيكەن

0:01:21.770,0:01:24.788
هيچ دەسەڵاتێكيان نەبوو چونكە ئەو شتانەى ئێستا

0:01:24.788,0:01:27.437
بۆ چارەسەرى بەکتریا بەكارى دەهێنين هێشتا نەبوون

0:01:27.737,0:01:31.173
یەکەم تاقی کردنەوەی پەنسیلین یەکەم دژە بەکتریا

0:01:31.173,0:01:33.843
سێ ساڵى مابوو.

0:01:33.843,0:01:38.547
ئەو كەسانەى تووشی میکرۆب دەبوون[br]ئەگەر بەختیان هەبووایە چاک دەبوونەوە،

0:01:38.547,0:01:40.042
یان دەمردن.

0:01:40.322,0:01:42.411
مامى باوكم بەختەوەر نەبوو.

0:01:42.411,0:01:45.708
هەفتەيەك لە نەخۆشخانە مايەوە، لەرزى لێدەهات،

0:01:45.708,0:01:47.566
وشك بووبووەوە و ورِێنەى دەكرد،

0:01:47.566,0:01:50.468
بێ هۆش بوو و ئەندامەكانى لەشى لە كار كەوتن.

0:01:50.468,0:01:52.604
هێندە دۆخەكەى بێ هيوا بووكە

0:01:52.604,0:01:57.234
كە هاوپيشەكانى بەڕیز وەستابوون خوێن بدەن

0:01:57.234,0:02:01.097
بە هيواى ئەوەى خوێنە [br]ژەهراوييەكەى ڕوون بكەنەوە

0:02:01.497,0:02:04.603
هیچ شتێک سوودی نەبوو. گیانی لەدەستدا.

0:02:05.143,0:02:07.705
تەمەنى سى ساڵ بوو.

0:02:08.115,0:02:10.088
ئەگەر تەماشاى رِابردوو بكەيت،

0:02:10.088,0:02:13.362
دەبينيت زۆربەى كەسەكان بە [br]هەمان شێوەى مامى باوكم مردوون

0:02:13.362,0:02:16.032
زۆربەى كەس بە هۆى نەخۆشى[br]شێرپەنجە و دڵەوە نەمردوون،

0:02:16.032,0:02:20.120
ئەو نەخۆشييانەى ئەمرِۆ لە رِۆژئاوادا[br]بەهۆى شيَوازى ژيانەوە دووچارى دەبين

0:02:20.490,0:02:24.229
بەو نەخۆشييانە نەدەمردن چونكە هێندە نەدەژيان

0:02:24.229,0:02:26.225
تا تووشى ببن

0:02:26.225,0:02:28.338
بە برين دەمردن –

0:02:28.338,0:02:30.823
گایەک برينداری دەکردن،

0:02:30.823,0:02:32.727
لە مەيدانى شەڕدا تەقەيان لێدەكرا،

0:02:32.727,0:02:36.465
لە يەكێك لە كارگە نوێيەكانى[br]شۆڕشی پيشەسازيدا وورد دەبوون و

0:02:36.465,0:02:39.846
زۆربەی کاتیش هەوکردنی بەکتریایی،

0:02:39.846,0:02:43.352
کە ئەوەی تەواودەکرد کە ئەو[br]برینانە دەستیان پێکردبوو.

0:02:44.492,0:02:48.024
هەموو ئەوانە گۆڕان[br]کاتێک دژەبەكتريا پەيدابوو.

0:02:48.599,0:02:52.198
لەپڕ ئەو بەکتریایانەی دەبوونە هۆى مردن

0:02:52.198,0:02:55.588
بوون بە شتێک کە بە چەند [br]رۆژێک باش ئەبوویتەوە لێیان.

0:02:55.588,0:02:58.630
وەك موعجيزە وابوو

0:02:58.630,0:03:04.954
وە لەو كاتەوە لە ناو سەردەمی ئاڵتوونی[br]دەرمانە موعجيزەكاندا دەژين.

0:03:05.294,0:03:09.241
ئێستاش خەریکە دەگەینە کۆتایی ئەو سەردەمە.

0:03:09.241,0:03:14.303
مامی باوکم لە کۆتا ساڵەکانی سەردەمی[br]نەبوونی دژەبەکتریادا مرد.

0:03:14.303,0:03:19.457
ئەمڕۆ لەسەر لێواری سەردەمی[br]دوای دژەبەکتریا وەستاوین،

0:03:19.457,0:03:23.219
لە سەرەتاى رِۆژانێكين كە دەکرێت [br]هەوكردنێکی بەکتریایی سادە

0:03:23.219,0:03:27.928
وەك ئەوەى جۆ هەيبوو جارێکی تر خەڵك بكوژێت.

0:03:28.884,0:03:32.015
لە رِاستيدا، خەریکە خەڵك دەكوژێت.

0:03:32.785,0:03:35.618
خەڵک بەهۆی دیاردەیەکەوە بەهۆی[br]هەوکردنی بەکتریایەوە گیان لەدەست دەدەن

0:03:35.618,0:03:37.961
كە پێي دەگووترێت بەرگری بۆ دژەبەكتريا.

0:03:38.381,0:03:40.119
بە كورتى، بەم شێوەيە كار دەکات.

0:03:40.119,0:03:45.091
بەكتريا لە دژى يەكتر بۆ [br]خواردن و سەرچاوە کێبڕکێ دەكەن

0:03:45.091,0:03:49.758
لە ڕێگەی درووستکردنی ماددەی کووشندە[br]کە دژی یەکتر درووستی دەکەن.

0:03:49.758,0:03:52.103
بەكترياى تر، بۆ بەرگرى كردن لە خۆيان،

0:03:52.103,0:03:55.354
بەرگرى دژى ئەو هێرشە بەرهەم دێنن

0:03:55.354,0:03:57.676
كە يەكەم جار دژەبەكتريامان دروست کرد،

0:03:57.676,0:04:01.878
ئەو ماددانەمان بردە تاقيگە و ماددەی [br]خۆمانمان لێ بەرهەم هێنان، و

0:04:01.878,0:04:06.336
بەکاریاکانیش بەهەمان شێوەی سرووشتی[br]خۆیان وەڵامی هێرشەکانیان داینەوە.

0:04:07.674,0:04:09.898
دواتر ئەمە ڕوويدا:

0:04:10.098,0:04:13.488
پەنسلين لە سالَى ١٩٤٣ بڵاوكرايەوە،

0:04:13.488,0:04:18.619
وە لە ١٩٤٥ بەرگرییەکی [br]فراوان بۆ پەنسلین پەيدا بوو

0:04:18.619,0:04:21.568
ڤانكۆمايسين لە سالَى ١٩٧٢ پەيدابوو،

0:04:21.568,0:04:24.668
بەرگرییەکەی لە ١٩٨٨.

0:04:25.028,0:04:27.150
ئیمیپێنیم لە ١٩٨٥،

0:04:27.150,0:04:29.922
بەرگرییەکەی لە ١٩٩٨.

0:04:30.192,0:04:33.860
داپتۆمايسين، يەكێك لە دەرمانە[br]هەرە نوێيەكان، لە ساڵى ٢٠٠٣ و

0:04:33.860,0:04:38.225
بەرهەڵستی بۆی تەنها دواى ساڵيَك، لە ٢٠٠٤.

0:04:38.575,0:04:42.335
ماوەى ٧٠ ساڵ يارى بازبازێنمان كرد

0:04:42.335,0:04:45.261
دەرمانى ئێمە و بەرگری ئەوان

0:04:45.261,0:04:48.906
دەرمانێكى تر، و دووبارە بەرهەڵستی -

0:04:48.906,0:04:51.217
وە ئێستا يارييەكە خەریکە كۆتايي دێت.

0:04:51.437,0:04:54.797
بەكتريا هێندە زوو بەرگرى لە دژی[br]دەرمانەكان بەرهەم دێنيَت

0:04:54.797,0:04:59.522
کە کۆمپانیاکانی دەرمان بڕیاریان داوە کە[br]درووستکردنی دژەبەکتریا لە قازانجیان نییە

0:04:59.522,0:05:02.652
بۆيە هەوكردنى وا لە جيهاندا هەيە

0:05:02.652,0:05:06.111
كە لە زیاتر لە ١٠٠ دژەبەكتريا

0:05:06.111,0:05:08.340
کە لە بازاردا هەیە

0:05:08.340,0:05:11.754
٢ دەرمان ڕەنگە بە هەندێك [br]زيانيشەوە ئينجا كارى لێبكات

0:05:11.754,0:05:14.238
،یان تەنیا يەك دەرمان

0:05:14.238,0:05:15.646
یان هيچيان

0:05:15.956,0:05:17.668
بەم شێوەيە ئەبێت.

0:05:18.278,0:05:22.458
لە ساڵى ٢٠٠٠، سەنتەرى چاودێرى و[br]خۆپاراستن لە نەخۆشى، سي دی سي

0:05:22.458,0:05:24.501
يەك حاڵەتى نەخۆشی دیاریکرد

0:05:24.501,0:05:26.753
لە نەخۆشخانەيەك لە کارۆلاینای باکور

0:05:26.753,0:05:30.486
كە بەرهەلَستى بۆ هەموو[br]دەرمانێك هەبوو جگە لە دووان

0:05:30.886,0:05:35.205
ئەمرِۆ ئەو هەوکردنە بەکتریاییە، [br]كە ناسراوە بە کەی پی سی،

0:05:35.205,0:05:37.805
بڵاو بۆتەوە بۆ هەموو ویلایەتەکان[br]جگە لە سیانیان، و

0:05:37.805,0:05:40.150
هەروەها بۆ ئەمريكاى خواروو، ئەوروپا و

0:05:40.150,0:05:42.357
ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش.

0:05:42.867,0:05:45.189
لە ساڵى ٢٠٠٨، لە وڵاتى سويد، پزيشكەكان

0:05:45.189,0:05:47.975
هەوکردنێکی بەکتریایی پیاوێکی[br]هیندیان دۆزییەوە

0:05:47.975,0:05:51.690
كە بەرهەڵستى تەنها لە دژى يەك دەرمان نەبوو.

0:05:51.690,0:05:53.919
ئەو جينەى ئەو بەرهەلَستە دروست دەكات،

0:05:53.919,0:06:00.444
ناسراوە بە ئێن دی ئێم، ئێستا بڵاوبووەتەوە[br]لە هیندستانەوە بۆ چین، ئاسیا، ئەفریقا،

0:06:00.444,0:06:04.809
ئەوروپا، كەنەدا، و ويلايەتە يەكگرتووەكان.

0:06:05.129,0:06:07.688
ئاسايي دەبوو هیوا بخوازیت

0:06:07.688,0:06:11.287
ئەم نەخۆشييانە حاڵەتى دەگمەن بوونايە،

0:06:11.287,0:06:13.145
بەڵام لە رِاستيدا،

0:06:13.145,0:06:15.606
لە ويلايەتە يەكگرتوووكان و ئەوروپا،

0:06:15.606,0:06:18.322
٥٠,٠٠٠ كەس لە ساڵێكدا

0:06:18.322,0:06:22.446
بەهۆى هەوکردنێکەوە دەمرن كە هيچ[br]دەرمانێك ناتوانێت چارەى بكات.

0:06:22.966,0:06:26.008
كە لە لايەن حكومەتى بەريتانى دەستپێكراوە،

0:06:26.008,0:06:29.746
ناسراو بە پياچوونەوە [br]بەسەر بەرگری بۆ دژەبەكتريا

0:06:29.746,0:06:37.118
بەپێی خەمڵاندنەکان ساڵانە دەبێتە هۆی [br]نزیکەی ٧٠٠,٠٠٠ مردن.[br]

0:06:38.291,0:06:42.055
ئەوە رِێژەيەكى زۆرى مردنە،

0:06:42.055,0:06:45.767
هێشتا، زۆر بۆى هەيە كە تۆ [br]هەست بە مەترسى نەكەيت

0:06:45.767,0:06:48.995
وا بیهێنیتە بەرچاوت ئەم کەسانە[br]نەخۆشی نەخۆشخانە بوون

0:06:48.995,0:06:50.713
لە یەکەکانی چاودێری ورددا

0:06:50.713,0:06:54.660
یان کەسانێک بوون لە ماڵەوە بوون[br]لە کۆتاییەکانی ژیانیاندا،

0:06:54.660,0:06:57.841
ئەو كەسانەى نەخۆشييەكانيان لێمان دوورن،

0:06:57.841,0:07:01.045
کە ئێمە ناکرێت تووشی ببین.

0:07:02.455,0:07:05.852
ئەوەی کە بیرتان لێنەکردۆتەوە،[br]زۆربەشمان بیرمان لێنەکردۆتەوە،

0:07:05.852,0:07:10.818
ئەوەیە کە دژەبەکتریاکان[br]هاوکارییە بۆ زۆربەی زۆری ژیانی سەردەم.

0:07:11.721,0:07:13.932
ئەگەر دژەبەكترياکان لەدەست بدەین،

0:07:13.932,0:07:15.386
ئەمانەشمان لە دەست دەچێت:

0:07:15.836,0:07:20.015
یەکەم، پاراستنێک بۆ ئەو کەسانەی[br]کۆئەندامی بەرگریان لاواز بووە --

0:07:20.015,0:07:23.475
نەخۆشانى شێرپەنجە،[br]نەخۆشەکانی ئایدزیان هەیە،

0:07:23.475,0:07:27.979
وەرگرانی ئەندامێکی لەش،[br]منداڵانی نەباکام.

0:07:27.979,0:07:32.391
دواتر هەر چارەسەرێك كە[br]شێيَكى دەرەكى لە لەشدا دادەنيَـت

0:07:32.391,0:07:36.269
شەبەكە و باڵۆن بۆ جەڵتەى مێشک، ئامێرى پێدانى[br]ئەنسولين بۆ نەخۆشی شەكرە

0:07:36.269,0:07:40.193
دەیلەزە، جوومگەى دەستکرد.

0:07:40.193,0:07:43.908
چەند وەرزشوانى پێگەشتوو هەن كە پێويستيان[br]بە سمت و ئەژنۆى دەستكرد هەيە؟

0:07:43.908,0:07:46.717
تويَژينەوەيەكى ئەم دواييە [br]دەريخستووە كە بە بێ دژەبەكتريا،

0:07:46.717,0:07:50.234
يەك لە شەش كەس گيان لە دەست دەدات.

0:07:50.664,0:07:53.869
دواتر، رِەنگە چیتر نەشتوانین[br]نەشتەرگەری بکەین.

0:07:53.869,0:07:56.191
پێش زۆر نەشتەرگەری

0:07:56.191,0:07:59.139
بڕێک دژەبەکتریای[br]ڕێگەگر لە هەوکردن دەدرێت

0:07:59.139,0:08:00.811
بە بێ ئەو پاراستنە،

0:08:00.811,0:08:05.015
تواناى كردنەوەى شوێنە شاراوەكانى[br]لەشى مرۆڤ لە دەست دەدەين،

0:08:05.015,0:08:07.848
كەواتە نە نەشتەرگەرى دڵ دەکرێت،

0:08:07.848,0:08:10.680
نە وەرگرتنی نموونە لە پرۆستات،

0:08:10.680,0:08:13.382
نە نەشتەرگەرى منداڵبوون.

0:08:13.792,0:08:18.444
دەبێت لەو نەخۆشييانەش بترسين [br]كە ئيَستا ناگرنگ دیارن.

0:08:18.784,0:08:22.592
قورگ ئاوسان پێشتر دەبووە[br]هۆى لا وازبوونی دڵ.

0:08:22.592,0:08:25.239
هەوکردنێکی بەکتریایی پيَست دەبووە[br]هۆى برِينەوەى پەلێک مرۆڤ،

0:08:25.819,0:08:28.722
منداڵبوون لە خاوێنترین نەخۆشخانەکان،

0:08:28.722,0:08:31.397
لە هەر ١٠٠ ژنێك يەكێكى دەكوشت.

0:08:31.717,0:08:36.550
هەوکردنی سییەکان لە دە منداڵ[br]سیانی دەکردە قووربانی.

0:08:37.220,0:08:39.333
لە هەموو شتێك زياتر،

0:08:39.333,0:08:43.708
ناتوانین بەشێوەیەک ژیانی[br]ڕۆژانەمان بەسەربەرین و لەهیچ نەترسین.

0:08:44.836,0:08:49.043
ئەگەر بتزانیایە كە برينێك دەکرێت بتكوژێت،

0:08:49.043,0:08:52.289
ئايا ماتۆڕت لێدەخورِى،

0:08:52.289,0:08:55.500
لە شاخێکى بەفراوی خليسكيَنەت دەكرد،

0:08:55.500,0:08:58.976
دەچوويتە سەر پەیژەيەك بۆ ئەوەى[br]گڵۆپى داری کریسمس هەڵبواسيت،

0:08:58.976,0:09:02.643
رِێگات دەدا مندالَەكەت يارى بەيسبۆڵ بكات؟

0:09:03.573,0:09:06.638
دواى ئەوە، يەكەم كەس كە پەنسلينى وەرگرت

0:09:06.638,0:09:10.516
پۆليسێكى بەريتانى بوو[br]بەناوى ئالبێرت ئەلكساندر،

0:09:10.516,0:09:14.858
کە هەوکردنە بەکتریاییەکەی ئەوەندە پیسبوو[br]کێم لە سەرییەوە دەهاتە دەرەوە و

0:09:14.858,0:09:17.783
پزیشکەکانیش دەبوو چاوێکی دەربهێنن،

0:09:17.783,0:09:21.162
بە هۆى ئەنجامدانی شتێکی[br]سادە تووشى ئەو هەوكردنە بوو،

0:09:22.172,0:09:26.988
چووبووە ناو باخەكەى و[br]سەرى بەر دڕكێك كەوتبوو.

0:09:28.831,0:09:32.481
ئەو پرۆژە بەریتانیەی نیشانمدا کە دەڵێت[br]قووربانیانی ئەو دیاردەیە

0:09:32.481,0:09:36.358
لە ئێستادا ٧٠٠,٠٠٠ مردنە لە سالێکدا

0:09:36.358,0:09:42.535
پێشبينى دەكات ئەگەر ئەمە [br]تا سالَى ٢٠٥٠ كۆنترۆل نەکەين،

0:09:42.535,0:09:50.127
زۆری پێناچێت، ڕێژەی مردن لە جیهاندا[br]لە ساڵێکدا دەگاتە ١٠ ملیۆن کەس.

0:09:50.127,0:09:52.829
چۆن گەيشتينە ئەم ئاستەى

0:09:52.829,0:09:54.864
کە ئەو داهاتووەی چاوەڕێی ئەکەین

0:09:54.864,0:09:58.347
ئەم ژمارە ترسناکانە بن؟

0:09:58.347,0:10:02.535
وەڵامە قوورسەکە ئەوەيە كە [br]خۆمان بە خۆمانمان كرد.

0:10:02.875,0:10:05.847
بەرگری پرۆسەيەكى ڕێگەلێنەگیراوی سرووشتييە

0:10:05.847,0:10:09.900
بەڵام ئێمە بەرپرسين لە خێراکردنی.

0:10:10.490,0:10:14.043
ئەمەمان بە خراپ بەکارهێنانی [br]دژەبەکتریاکان کرد

0:10:14.043,0:10:18.131
بە بەکارهێنانێکی ناپێویست[br]کە ئێستا زۆر مەترسیدار بووە.

0:10:19.408,0:10:23.494
پەنسلين تا كۆتايى ساڵى ١٩٥٠کان [br]بە بێ رِەچەتەى پزيشك دەفرۆشرا.

0:10:23.494,0:10:26.829
لە زۆربەى جيهان هیشتا زۆربەى[br]دژەبەكتريا وەها دەفرۆشرێن.

0:10:27.209,0:10:30.971
لە ويلايەتە يەكگرتووەكان %٥٠ی،

0:10:30.971,0:10:34.663
دژەبەکتریاکانی لە نەخۆشخانەکاندا[br]دەدرێت ناپێویستن.

0:10:34.663,0:10:39.037
لە سەدا چلی ئەو دژە بەکتریایانەی[br]لە نوسینگەی پزیشکدا دەنوسرێت

0:10:39.037,0:10:43.010
بۆ ئەو دۆخانەن کە دژەبەکتریا سوودی نییە.

0:10:44.577,0:10:47.247
ئەوە تەنها لە سيستمى تەندروستیدا.

0:10:47.247,0:10:52.100
لەسەر ئاستی هەسارەکە، زۆربەی ئاژەڵەکانی بۆ [br]گۆشت بەخێو ئەکرێن ڕۆژانە دژەبەکتریا وەردەگرن

0:10:52.100,0:10:54.376
بۆ چاکبوونەوە لە نەخۆشی نا،

0:10:54.376,0:10:57.835
بەڵكو بۆ قەڵەو كردن و پارێزگارى کردن لێیان

0:10:57.835,0:11:01.806
لە نەخۆشىیەکانی ناو ئەو[br]كێڵگانەى تێيدا گەورە دەكرێن

0:11:01.806,0:11:04.824
لە ويلايەتە يەكگرتووەكان نزیکەی %٨٠،

0:11:04.824,0:11:11.527
ئەو دژەبەكتريايانەى ساڵانە دەفرۆشرێن[br]بۆ ئاژەڵانى كێلَگەيە نەك مرۆڤ،

0:11:11.527,0:11:15.203
بەکتریای بەهێز درووست دەکات[br]کە لە کێڵگەکە دەچێتە دەرەوە

0:11:15.203,0:11:17.827
لە رِێگاى ئاوەوە، لە ڕێگای خۆڵەوە،

0:11:17.827,0:11:20.695
لە ڕێگەی گۆشتى ئاژەڵەكە خۆیەوە.

0:11:20.985,0:11:23.910
كشتوكاڵى ئاویش پشت بە دەرمانى[br]دژەبەكتريا دەبەستێت،

0:11:23.910,0:11:25.559
بەتايبەتی لە ئاسيا،

0:11:25.559,0:11:28.902
بەخێوکردنی میوەش[br]پێویستی بە دژەبەکتریایە

0:11:28.902,0:11:33.801
بۆ پاراستنی سێو، هەرمێ[br]سندی، دژی نەخۆشی.

0:11:34.491,0:11:40.117
لەبەر ئەوەی بەکتریا توانای گواستنەوەی [br]دی ئێن ئەیان هەیە بۆ یەکتری

0:11:40.117,0:11:44.552
وەک چۆن گەشتیارێک جانتاکەی[br]دائەنێت لە فڕۆکەخانە،

0:11:44.552,0:11:49.360
هەر کە هانی درووستبوونی[br]بەرگرییەکەمان یا،

0:11:49.360,0:11:51.587
ئیتر کەس نازانێت لەکوێ بڵاو دەبێتەوە.

0:11:53.723,0:11:55.294
ئەمە چاوەڕوانکراو بوو.

0:11:55.674,0:11:58.506
لە ڕاستيدا، پێشبينى کرابوو

0:11:58.506,0:12:02.941
لەلایەن ئەلێکساندەر فلێمینگ، ئەو[br]پیاوەی پەنسیلینی دۆزییەوە.

0:12:02.941,0:12:06.935
ساڵی ١٩٤٥ وەک پێزانینێک[br]خەڵاتی نۆبڵی وەرگرت، و

0:12:06.935,0:12:11.282
وە لە چاوپێكەوتنيَكى دواييدا، ئەمەى گووت:

0:12:11.282,0:12:15.549
"ئەو كەسە بێباكەى گەمە بە [br]چارەسەرى پەنسلين دەكات

0:12:15.549,0:12:18.823
بەرپرسە لە گيان لە دەست دانى ئەو مرۆڤەى

0:12:18.823,0:12:21.147
تووشی هەوکردنێکی بەکتریایی دەبێت

0:12:21.147,0:12:24.050
کە بەرگری هەیە بۆ پەنسیلین."

0:12:24.050,0:12:28.335
گووتيشى، "هيوادارم ڕێگری[br]لەم کردەوە خراپە بگیرێت."

0:12:28.986,0:12:31.842
دەتوانين ڕێگەی لێبگرین؟

0:12:31.842,0:12:35.510
هەندێک کۆمپانیا هەن کار لەسەر[br]دژەبەکتریای تایبەت دەکەن،

0:12:35.510,0:12:39.086
تەنانەت ئەوانەی بەهێزترین[br]بەکتریاکانیش ڕووبەڕووی نەبوونەتەوە.

0:12:39.086,0:12:41.803
ئەو دەرمانە نويَيانەمان زۆر پێويستە،

0:12:41.803,0:12:44.055
پێويستمان بە هاندانە:

0:12:44.055,0:12:46.586
رِێگەپيَدانى دۆزينەوە، ڕێكردنەوە بۆ كەسەكان،

0:12:46.586,0:12:53.343
خەڵات كردنيانە، تا سەرنجى كۆمپانياكان[br]ڕابکێشین بۆ درووستکردنەوەی دژەبەکتریا.

0:12:53.343,0:12:55.709
بەڵام لەوانەیە ئەوە بەس نەبێت.

0:12:56.059,0:13:00.163
لەبەر ئەمە: پەرەسەندن هەمیشە براوەيە.

0:13:00.703,0:13:04.627
هەموو ٢٠ خولەك جارێك بەكتريا [br]نەوەيەكى نوێ پێك دێنيَت

0:13:04.627,0:13:09.410
كيمياى دەرمانسازى ١٠ ساڵى[br]دەوێت تا دەرمانيَكى نوێ پێك دێنيَت

0:13:09.410,0:13:12.266
هەر كاتێك دەرمانى دژەبەکتريا بەكار دەهێنين،

0:13:12.266,0:13:15.540
ملیارێک دەرفەت دەدەين بە بەكتريا

0:13:15.540,0:13:17.281
نهێنییەکانی شکاندنی

0:13:17.281,0:13:20.486
ئەو بەرگرییە بدۆزنەوە کە پێکمانهێناوە.

0:13:20.486,0:13:22.877
قەت دەرمانێك نەبووە

0:13:22.877,0:13:25.431
نەتوانن بیبەزێنن.

0:13:25.431,0:13:28.961
ئەمە جەنگێکى نایەکسانە،

0:13:28.961,0:13:32.969
بەڵام دەتوانين ئەنجامەكەى بگۆڕين.

0:13:33.929,0:13:40.334
دەتوانین سیستمێک پێکبهێنین زانیاری کۆبکەینەوە[br]خۆی پێمان بڵێت و دیاری بکات بۆمان

0:13:40.334,0:13:43.263
چۆن دەرمانى دژەبەكتريا بەكاردەهێنرێن.

0:13:43.263,0:13:46.096
دەتوانين سيستمى چاودێرى بۆ[br]داواكارى دەرمانەكان دابنێين

0:13:46.096,0:13:49.811
تاكو هەر ڕەچەتەیەک دووجار تەماشا بکرێت

0:13:49.811,0:13:55.920
دەکرێت داوا لە کەرتی کشتوکاڵی بکەین[br]واز لە بەکارهێنانی دژەبەکتریا بهێنن.

0:13:56.243,0:13:59.275
دەتوانين سيستمى چاودێرى دابنێين

0:13:59.275,0:14:03.501
تاكو ئاگادارمان بكەنەوە كە لە كوێ[br]خەريكە بەرگری نوێ سەرهەڵدەدات.

0:14:03.501,0:14:05.814
ئەوانە چارەسەرە پێشكەوتووەكانن.

0:14:06.264,0:14:08.888
رِەنگە ئەوانيش بەس نەبن،

0:14:08.888,0:14:12.117
مەگەر ئێمە هاوكار بين.

0:14:15.785,0:14:18.099
بەرگری بۆ دژەبەكتريا خوێکە.

0:14:18.479,0:14:21.567
هەموو دەزانین گۆڕینی خوو[br]چەندێک قوورسە.

0:14:21.567,0:14:26.097
بەڵام وەك كەمەڵگايەك، [br]لەڕابردوودا ئەوەمان ئەنجام داوە

0:14:26.397,0:14:29.972
لە ڕابردوودا خەڵك خۆڵ و خاشاكى [br]فرِێ دەدایە سەر شەقامەکان.

0:14:29.972,0:14:31.737
پشتيَنى سەلامەتييان نەدەبەست،

0:14:31.737,0:14:35.994
لە باڵەخانەى گشتيدا جگەرەيان دەكێشا.

0:14:36.404,0:14:38.624
ئيَستا ئەو جۆرە كارانە ناكەين.

0:14:39.144,0:14:41.466
ژینگە پيس ناكەين

0:14:41.466,0:14:44.623
یان ڕووداوی هاتووچۆی قوورس

0:14:44.623,0:14:47.595
ياخود كەسانى تر ناخەینە بەر[br]ئەگەری تووش بوون بە شێرپەنجە،

0:14:47.595,0:14:51.102
چونكە برِيارماندا كە [br]ئەو شتانە نرخيان گرانە،

0:14:51.102,0:14:55.175
رِووخێنەرن، وە لە قازانجمان نين.

0:14:55.815,0:14:58.715
ئەو شتانەی کۆمەڵگامان گۆڕی کە[br]ئاسایی بوو لای خەڵک.

0:14:59.135,0:15:03.279
دەتوانین بە ئاسایی وەرگرتنی[br]بەکارهێنانی دژەبەکتریاش بگۆڕین.

0:15:05.499,0:15:07.774
دەزانم كە ڕێژەى بەرگری بۆ دژەبەكتريا

0:15:07.774,0:15:09.678
ئێجگار زۆر ديارە،

0:15:09.678,0:15:13.138
بەڵام ئەگەر جارێک گڵۆپيكى سپيت کڕیبێت

0:15:13.138,0:15:15.854
لەبەر ئەوەی خەمخۆری گۆڕانی[br]کەشوهەوات بووبێت،

0:15:15.854,0:15:18.989
یان نوسینەکانی سەر[br]پاکەتێک پسکیتت خوێندبێتەوە

0:15:18.989,0:15:23.470
چونكە بير لە بڕينەوەى ئەو دارخورمايانە[br]دەکەیتەوە كە زەيتەكەى پێ دروست كراوە،

0:15:23.470,0:15:26.349
كەواتە دەزانيت ئەو هەستە چۆنە

0:15:26.349,0:15:31.349
پێویست بە چی دەکات بۆ ئەوەی[br]هەنگاوێکی بچووک بنێیت بەرەو کێشەیەکی گەورە

0:15:31.829,0:15:36.310
دەتوانین ئەو جۆرە هەنگاوانە بۆ[br]بەکارهێنانی دژەبەکتریاش بنێین.

0:15:36.310,0:15:43.947
دەکرێت دژەبەکتریایەک ئەگەر لێی[br]دڵنیا نەبین لەوەی کە درووستەکەیە نەیدەین.

0:15:44.251,0:15:50.564
دەکرێت ئەوەندە سوورنەبین لەسەر نوسینی[br]دژەبەکتریا بۆ هەوکردنی گوێچکەی مناڵەکەمان

0:15:50.564,0:15:52.462
تا دڵنیانەبین لەوەی بەهۆی چییەوە بووە.

0:15:53.678,0:15:57.045
دەتوانین داوا لە هەموو چێشتخانەیەک بکەین

0:15:57.045,0:15:58.856
هەموو سوپەرمارکێتێک،

0:15:58.856,0:16:00.476
کە گۆشتەکەیان لەکوێوە هاتووە.

0:16:00.806,0:16:02.640
دەتوانين بەلَێن بە يەكتر بدەين

0:16:02.640,0:16:06.745
هەرگيز جارێكى تر مريشك یان [br]رِۆبيان یان ميوەیەک نەكڕين

0:16:06.745,0:16:09.629
ئەگەر هاتوو بە بەكارهيَنانى [br]دەرمانى دژەبەكتريا گەورە کرابێتن،

0:16:09.629,0:16:12.323
ئەگەر ئەو شتانەشمان کرد،

0:16:12.323,0:16:16.815
دەتوانین هاتنی جیهانی دوای دژەبەکتریا[br]خاوتر بکەینەوە.

0:16:17.547,0:16:21.680
بەڵام دەبيَت زوو بيكەين.

0:16:21.680,0:16:26.185
پەنسلين لە سالَى ١٩٤٣ سەردەمى[br]دەرمانى دژەبەكترياى دەست پێکرد

0:16:26.185,0:16:31.891
تەنها لە ماوەى ٧٠ ساڵدا، [br]خۆمان گەياندە لێوارى کارەساتێک.

0:16:32.291,0:16:34.613
٧٠ ساڵى ترمان نابێت

0:16:34.613,0:16:38.339
تا رِێگاى چوونە دەرەوەمان لەمە بدۆزينەوە.

0:16:38.769,0:16:40.279
زۆر سوپاس بۆ گوێگرتنتان.

0:16:40.789,0:16:46.640
(چەپڵە)