[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:07.06,0:00:10.14,Default,,0000,0000,0000,,Gece yarısı ve her şey durgun, Dialogue: 0,0:00:10.14,0:00:13.72,Default,,0000,0000,0000,,örümcek avlayan bir geko kertenkelesinin\Nhafif sıçrayışı dışında. Dialogue: 0,0:00:13.72,0:00:16.57,Default,,0000,0000,0000,,Geko kertenkeleleri\Nyer çekimine meydan okuyor gibiler, Dialogue: 0,0:00:16.57,0:00:18.47,Default,,0000,0000,0000,,dikey yüzeylere tırmanıyorlar Dialogue: 0,0:00:18.47,0:00:22.62,Default,,0000,0000,0000,,ve pençeleri, yapışkan tutkalları\Nveya örümcek ağları olmadan Dialogue: 0,0:00:22.62,0:00:24.16,Default,,0000,0000,0000,,baş aşağı yürüyorlar. Dialogue: 0,0:00:24.16,0:00:27.01,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yerine,\Nbasit bir ilkeden yararlanıyorlar: Dialogue: 0,0:00:27.01,0:00:30.50,Default,,0000,0000,0000,,Pozitif ve negatif yüklerin etkileşimi. Dialogue: 0,0:00:30.50,0:00:34.08,Default,,0000,0000,0000,,Bu çekim kuvveti, negatif ve pozitif\Nyüklü iyonları birbirine bağlar, Dialogue: 0,0:00:34.08,0:00:36.72,Default,,0000,0000,0000,,ki bu sofra tuzundaki\Nnegatif klorür iyonlarına yapışan Dialogue: 0,0:00:36.72,0:00:39.98,Default,,0000,0000,0000,,pozitif yüklü sodyum iyonlarından oluşur. Dialogue: 0,0:00:39.98,0:00:42.43,Default,,0000,0000,0000,,Ama ne geko kertenkelelerinin\Nayakları yüklüdür, Dialogue: 0,0:00:42.43,0:00:45.10,Default,,0000,0000,0000,,ne de üzerinde yürüdükleri zeminler. Dialogue: 0,0:00:45.10,0:00:47.36,Default,,0000,0000,0000,,Peki, onları yapıştıran nedir? Dialogue: 0,0:00:47.36,0:00:50.38,Default,,0000,0000,0000,,Cevap, moleküller arasındaki kuvvetler ile Dialogue: 0,0:00:50.38,0:00:53.42,Default,,0000,0000,0000,,yapısal mühendisliğin\Nakıllıca birleşiminde yatıyor. Dialogue: 0,0:00:53.42,0:00:58.02,Default,,0000,0000,0000,,Periyodik tablodaki tüm elementlerin\Nelektronlarla farklı bir ilişkisi vardır. Dialogue: 0,0:00:58.02,0:01:02.49,Default,,0000,0000,0000,,Oksijen ve flor gibi elementler\Ndaha çok elektron isterken, Dialogue: 0,0:01:02.49,0:01:07.24,Default,,0000,0000,0000,,hidrojen ve lityum gibi elementler\Ndaha az istek duyar. Dialogue: 0,0:01:07.24,0:01:13.78,Default,,0000,0000,0000,,Bir atomun elektronlar için göreceli\Naçgözlülüğüne elektronegatiflik denir. Dialogue: 0,0:01:13.78,0:01:16.04,Default,,0000,0000,0000,,Elektronlar sürekli hareket ederler Dialogue: 0,0:01:16.04,0:01:19.96,Default,,0000,0000,0000,,ve en çok istendikleri yere\Nkolayca yerleştirilebilirler. Dialogue: 0,0:01:19.96,0:01:23.82,Default,,0000,0000,0000,,Farklı elektronegatiflikleri olan atomlar\Naynı molekülde olduğunda Dialogue: 0,0:01:23.82,0:01:25.84,Default,,0000,0000,0000,,elektron molekül bulutu Dialogue: 0,0:01:25.84,0:01:30.17,Default,,0000,0000,0000,,daha elektronegatif atoma doğru çekilir. Dialogue: 0,0:01:30.17,0:01:33.07,Default,,0000,0000,0000,,Bu, atom çekirdeğinden gelen\Npozitif yükün parladığı kadar, Dialogue: 0,0:01:33.07,0:01:36.31,Default,,0000,0000,0000,,başka bir yerde negatif yüklü\Nbir elektron yığınının bulunduğu Dialogue: 0,0:01:36.31,0:01:40.81,Default,,0000,0000,0000,,elektron bulutunda\Nince bir nokta oluşturur. Dialogue: 0,0:01:40.81,0:01:43.24,Default,,0000,0000,0000,,Yani molekülün kendisi yüklü değildir Dialogue: 0,0:01:43.24,0:01:47.81,Default,,0000,0000,0000,,fakat pozitif ve negatif yüklü\Nyamaları vardır. Dialogue: 0,0:01:47.81,0:01:51.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu düzensiz yükler,\Nkomşu molekülleri birbirine çekebilir. Dialogue: 0,0:01:51.02,0:01:54.27,Default,,0000,0000,0000,,Birindeki pozitif noktalar\Nve diğerindeki negatif noktalar Dialogue: 0,0:01:54.27,0:01:57.31,Default,,0000,0000,0000,,yan yana olacak şekilde sıralanırlar. Dialogue: 0,0:01:57.31,0:02:00.10,Default,,0000,0000,0000,,Bu çekici kuvvetleri yaratmak için Dialogue: 0,0:02:00.10,0:02:03.06,Default,,0000,0000,0000,,güçlü bir elektronegatif\Natom olması bile gerekmez. Dialogue: 0,0:02:03.06,0:02:05.26,Default,,0000,0000,0000,,Elektronlar her zaman hareket halindedir Dialogue: 0,0:02:05.26,0:02:08.47,Default,,0000,0000,0000,,ve bazen geçici olarak\Nbir noktada toplanırlar. Dialogue: 0,0:02:08.47,0:02:12.36,Default,,0000,0000,0000,,Bu yük titremesi, molekülleri\Nbirbirine çekmek için yeterlidir. Dialogue: 0,0:02:12.36,0:02:14.80,Default,,0000,0000,0000,,Yüksüz moleküller arasındaki\Nbu etkileşimlere Dialogue: 0,0:02:14.80,0:02:17.79,Default,,0000,0000,0000,,Van der Waals kuvveti denir. Dialogue: 0,0:02:17.79,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Yüklü parçacıklar arasındaki\Netkileşimler kadar güçlü değildirler Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.89,Default,,0000,0000,0000,,ancak yeterli miktarda varsa\Ngerçekten bir etki yaratabilirler. Dialogue: 0,0:02:24.89,0:02:26.91,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu geko kertenkelelerinin sırrı. Dialogue: 0,0:02:26.91,0:02:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Geko kertenkelelerinin ayak parmakları\Nesnek çıkıntılarla doludur. Dialogue: 0,0:02:30.02,0:02:32.89,Default,,0000,0000,0000,,Bu çıkıntılar küçük saç benzeri\Nyapılarla kaplıdır, Dialogue: 0,0:02:32.89,0:02:36.70,Default,,0000,0000,0000,,bu sırtlar, sert kıl denen ve insan\Nsaçından çok daha ince olan yapılardır. Dialogue: 0,0:02:36.70,0:02:41.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu sert kılların her biri spatula denen\Ndaha da ufak kıllarla kaplıdır. Dialogue: 0,0:02:42.74,0:02:44.43,Default,,0000,0000,0000,,Küçük spatulamsı şekilleri, Dialogue: 0,0:02:44.43,0:02:47.47,Default,,0000,0000,0000,,geko kertenkelelerinin yapması\Ngereken şey için mükemmeldir: Dialogue: 0,0:02:47.47,0:02:50.59,Default,,0000,0000,0000,,istediği zaman yapışmak ve bırakmak. Dialogue: 0,0:02:50.59,0:02:53.64,Default,,0000,0000,0000,,Geko esnek ayak parmaklarını\Ntavanda açtığında Dialogue: 0,0:02:53.64,0:02:59.20,Default,,0000,0000,0000,,spatula, van der Waals kuvvetinin devreye\Ngirmesi için mükemmel bir açıya sahiptir. Dialogue: 0,0:02:59.20,0:03:00.68,Default,,0000,0000,0000,,Spatula düzleşir, Dialogue: 0,0:03:00.68,0:03:03.98,Default,,0000,0000,0000,,pozitif ve negatif yüklü parçaların\Nbir araya gelmesi için Dialogue: 0,0:03:03.98,0:03:07.87,Default,,0000,0000,0000,,tavanda daha fazla yüzey alanı oluşturur. Dialogue: 0,0:03:07.87,0:03:13.26,Default,,0000,0000,0000,,Her spatula, van der Waals yapışkanlığının\Nsadece küçük bir kısmına katkıda bulunur. Dialogue: 0,0:03:13.26,0:03:16.61,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bir geko kertenkelesinde\Nbunlardan yaklaşık iki milyar adet var Dialogue: 0,0:03:16.61,0:03:20.33,Default,,0000,0000,0000,,ve ağırlığını desteklemek için yeterli\Nbirleşik kuvveti yaratıyor. Dialogue: 0,0:03:20.33,0:03:25.86,Default,,0000,0000,0000,,Aslında geko kertenkelesi, ayak\Nparmaklarının tek birinden sarkabilirdi. Dialogue: 0,0:03:25.86,0:03:28.25,Default,,0000,0000,0000,,Bu süper yapışkanlık, Dialogue: 0,0:03:28.25,0:03:31.24,Default,,0000,0000,0000,,açıyı biraz değiştirerek kırılabilir. Dialogue: 0,0:03:31.24,0:03:33.83,Default,,0000,0000,0000,,Böylece geko ayağını geri çekebilir, Dialogue: 0,0:03:33.83,0:03:37.79,Default,,0000,0000,0000,,bir avcıdan kaçabilir\Nveya yemeğine doğru İlerleyebilir. Dialogue: 0,0:03:37.79,0:03:39.18,Default,,0000,0000,0000,,Sıradan moleküller arasındaki Dialogue: 0,0:03:39.18,0:03:41.64,Default,,0000,0000,0000,,van der Waals kuvvetini\Nen üst düzeye çıkarmak için Dialogue: 0,0:03:41.64,0:03:45.28,Default,,0000,0000,0000,,özel olarak şekillendirilmiş kıllardan\Noluşan bir orman kullanan bu strateji, Dialogue: 0,0:03:45.28,0:03:49.66,Default,,0000,0000,0000,,geko kertenkelesinin şaşırtıcı yapışkanlık\Nyeteneğini taklit etmek için tasarlanmış Dialogue: 0,0:03:49.66,0:03:51.99,Default,,0000,0000,0000,,insan yapımı malzemelere ilham verdi. Dialogue: 0,0:03:51.99,0:03:55.51,Default,,0000,0000,0000,,Yapay versiyonlar henüz gekonun ayak\Nparmakları kadar güçlü değil Dialogue: 0,0:03:55.51,0:03:57.92,Default,,0000,0000,0000,,ancak tam yetişkin bir adamın Dialogue: 0,0:03:57.92,0:04:01.94,Default,,0000,0000,0000,,cam duvara 7,5 metre tırmanmasına\Nizin verecek kadar iyi. Dialogue: 0,0:04:01.94,0:04:06.79,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, geko kertenkelesinin avı da\Ntavana yapışmak için Dialogue: 0,0:04:06.79,0:04:08.59,Default,,0000,0000,0000,,van der Waals kuvvetlerini kullanıyor. Dialogue: 0,0:04:08.59,0:04:13.57,Default,,0000,0000,0000,,Kertenkele ayağını kaldırıyor\Nve kovalamaca yeniden başlıyor.