WEBVTT

00:00:06.635 --> 00:00:12.495
¿Hablas español? Parlez-vous français? 
你会说中文吗？

00:00:12.495 --> 00:00:18.333
သင်ဟာ ဒါကို အင်္ဂလိပ်လို ကြည့်နေရင်း
"Si" "Oui" "是的 " လို့ဖြေရင်၊

00:00:18.333 --> 00:00:23.469
သင်ဟာ ကမ္ဘာ့ ဘာသာနှစ်မျိုး 
နဲ့ ဘာသာမျိုးစုံ တတ်သူမို့လို့ပါ။

00:00:23.469 --> 00:00:25.563
ခရီးထွက်ရာတွင် ပိုလွယ်ခြင်း (သို့)

00:00:25.563 --> 00:00:27.471
စာတန်းမပါတဲ့ ရုပ်ရှင်တွေ ကြည့်တာအပြင်

00:00:27.471 --> 00:00:29.895
ဘာသာစကား နှစ်ခု (သို့) ပိုပြီး
သိတဲ့ သင့် ဦးနှောက်ဟာ

00:00:29.895 --> 00:00:34.777
တစ်ဘာသာသမား မိတ်တွေထက် 
ကွဲပြားစွာ လုပ်ဆောင်ပုံရတယ်ဆိုတာပါ။

00:00:34.777 --> 00:00:38.272
ဒီတော့ ဘာသာစကားတစ်ခု သိတယ်
ဆိုတာက ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ။

00:00:38.272 --> 00:00:43.133
ဘာသာစကား ကျွမ်းကျင်မှုကို တက်ကြွမှု ပုံစံ
နှစ်မျိုး-အပြောနဲ့ အရေးဖြင့် တိုင်းကြတယ်၊

00:00:43.133 --> 00:00:46.985
တက်ကြွစွာ မပါတဲ့ နှစ်မျိုးက 
နားထောင်ခြင်း နဲ့ ဖတ်ခြင်းပါ။

00:00:46.985 --> 00:00:49.655
ကျွမ်းကျင်သူ နှစ်ဘာသာတတ်သူက 
ဘာသာနှစ်မျိုးစလုံးမှာ

00:00:49.655 --> 00:00:52.377
အကုန်သုံးဖို့ ညီမျှလုနီးပါး 
စွမ်းရည်တွေရှိကြပေမဲ့

00:00:52.377 --> 00:00:55.760
ကမ္ဘာတစ်လွှားက နှစ်ဘာသာတတ်သူ 
အများစုဟာ သူတို့ရဲ့ ဘာသာစကားတွေကို

00:00:55.760 --> 00:00:57.981
အချိုးအစား အမျိုးမျိုးနဲ့ သိကြ၊ 
သုံးကြပါတယ်။

00:00:57.981 --> 00:01:01.612
သူတို့ရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ဘာသာစကား 
တစ်ခုစီကို ဆည်းပူးပုံကို မူတည်ပြီး

00:01:01.612 --> 00:01:04.915
ယေဘုယျ အမျိုးအစား သုံးမျိုးခွဲနိုင်ပါတယ်။

00:01:04.915 --> 00:01:07.767
Gabriella ကို နမူနာယူ ကြည့်ရအောင်။

00:01:07.767 --> 00:01:12.007
သူမရဲ့ မိသားစုဟာ သူမ နှစ်နှစ်အရွယ်မှာ 
Peru ကနေ US ကို ပြောင်းရွေ့တယ်။

00:01:12.007 --> 00:01:13.823
ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ နှစ်ဘာသာတတ်သူ အဖြစ်

00:01:13.823 --> 00:01:18.275
Gabriella ဟာ ဘာသာစကား ကုဒ်နှစ်မျိုးကို 
တစ်ပြိုင်နက် ဖွံ့ဖြိုးနိုင်ခဲ့တယ်။

00:01:18.275 --> 00:01:20.297
သဘောထား အမြင်စု တစ်ခုတည်းနဲ့

00:01:20.297 --> 00:01:22.165
သူ့ဝန်းကျင်က ကမ္ဘာကို အစပြုဆဲမှာ

00:01:22.165 --> 00:01:25.358
အင်္ဂလိပ်နဲ့ စပိန် နှစ်ဘာသာလုံးကို 
သင်ယူခြင်းပါ။

00:01:25.358 --> 00:01:29.162
အခြားတစ်ဖက်မှာ ဆယ်ကျော်သက် သူ့အကိုက 
အပြိုင် နှစ်ဘာသာတ်တ်သူ ဖြစ်နိုင်တယ်၊

00:01:29.162 --> 00:01:31.338
သဘောထား အမြင်စုနဲ့ လုပ်နေပြီး

00:01:31.338 --> 00:01:33.200
ကျောင်းမှာ အင်္ဂလိပ်စာသင်၊

00:01:33.200 --> 00:01:36.764
တစ်ချိန်တည်း အိမ်မှာရော သူငယ်ချင်း
တွေနဲ့ပါ စပိန်စကား ဆက်ပြောတယ်။

00:01:36.764 --> 00:01:41.845
နောက်ဆုံး Gabriella ရဲ့ မိဘတွေဟာ အမှီ 
နှစ်ဘာသာတတ်သူတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်၊

00:01:41.845 --> 00:01:43.410
ဒုတိယဘာသာစကားကို သူတို့ရဲ့

00:01:43.410 --> 00:01:46.198
ပင်မ ဘာသာစကားကနေ စစ်ထုတ် သင်ယူသူတွေပေါ့။

00:01:46.198 --> 00:01:50.215
အကြောင်းက နှစ်ဘာသာတတ်သူ အမျိုးအစား
အားလုံးဟာ ဖိရွတ်သံနဲ့ အသံထွက်ကလွဲလို့

00:01:50.215 --> 00:01:52.723
ဘာသာစကားတစ်ခုကို အပြည့်အဝ 
ကျွမ်းကျင်လာနိုင်ပါတယ်၊

00:01:52.723 --> 00:01:55.843
သာမန်ကာလျှံကာ ကြည့်သူအတွက် 
ခြားနားချက်က မသိသာလှပါဘူး။

00:01:55.843 --> 00:01:58.619
ဒါပေမဲ့ ဦးနှောက် ပုံရိပ်ဖမ်း နည်းပညာ 
တိုးတက်မှု အသစ်တွေက

00:01:58.619 --> 00:02:00.859
အာရုံကြော ဘာသာဗေဒပညာရှင်တွေကို ဘာသာစကား

00:02:00.859 --> 00:02:05.714
သင်ယူမှုရဲ့ တိကျတဲ့ ကဏ္ဍတွေက နှစ်ဘာသာတတ် 
ဦးနှောက်ကို သက်ရောက်ပုံကို မြင်စေတယ်။

00:02:05.714 --> 00:02:09.009
ဦးနှောက်ဘယ်ခြမ်းဟာ ယုတ္တိဆိုင်ရာ 
ဖြစ်စဉ်တွေမှာ ပိုထင်ရှားကာ

00:02:09.009 --> 00:02:11.622
သရုပ်ခွဲတတ်ပြီး ညာအခြမ်းက စိတ်ခံစားမှုနဲ့

00:02:11.622 --> 00:02:16.202
လူမှုရေးဆိုင်ရာတွေမှာ 
ပိုတက်ကြွတယ်လို့ အသိများပေမဲ့

00:02:16.202 --> 00:02:20.075
ဒါက အတိုင်းအတာရဲ့ ကိစ္စဖြစ်ပြီး လုံးလုံး 
ပိုင်းထားတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။

00:02:20.075 --> 00:02:22.883
ဘာသာစကားဟာ လုပ်ဆောင်မှု 
နှစ်မျိုးလုံးမှာ ပတ်သက်ပြီး

00:02:22.883 --> 00:02:25.861
လုပ်ဆောင်ချက် ကန့်သတ်မှုက 
အရွယ်အလိုက် ဖြည်းဖြည်း ဖွံ့ဖြိုးတာက

00:02:25.861 --> 00:02:28.799
အရေးပါတဲ့ ကာလ ယူဆချက်ကို ဦးတည်စေတာပါ။

00:02:28.799 --> 00:02:30.430
သီအိုရီအရ

00:02:30.430 --> 00:02:32.406
ကလေးတွေ ဘာသာစကားတွေကို ပိုပြီး လွယ်ကူစွာ

00:02:32.406 --> 00:02:35.196
တတ်တာက သူတို့ ဦးနှောက် 
ဖွံ့ဖြိုးခြင်းရဲ့ ပျော့ပျောင်းမှုက

00:02:35.196 --> 00:02:38.975
ဘာသာစကား ဆည်းပူးမှုမှာ 
နှစ်ခြမ်းစလုံးကို သုံးခွင့်ပြုပြီး

00:02:38.975 --> 00:02:42.992
လူကြီးအများစုမှာတော့ တစ်ခြမ်းနဲ့ပဲ 
ကန့်သတ်လျက် လုပ်ဆောင်ကြရတာပါ။

00:02:42.992 --> 00:02:44.898
များသောအားဖြင့် ဘယ်ဘက်ပါ။

00:02:44.898 --> 00:02:47.684
ဒါမှန်တယ်ဆိုရင် ကလေးဘဝမှာ 
ဘာသာစကားကို သင်ယူခြင်းဟာ

00:02:47.684 --> 00:02:52.480
လူမှုရေးနဲ့ စိတ်ခံစားမှု အခြေအနေတွေ 
မှာပို ခြုံငုံ နားလည်မှု ပေးနိုင်တယ်ပေါ့။

00:02:52.480 --> 00:02:54.810
အပြန်အလှန်အားဖြင့် မကြာမီက 
သုသေသနက ပြတာက

00:02:54.810 --> 00:02:57.520
ဒုတိယ ဘာသာကို လူကြီးအရွယ်မှာ 
သင်ယူသူတွေဟာ

00:02:57.520 --> 00:03:01.423
ဒုတိယ ဘာသာက ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းရာမှာ
သူတို့ မူရင်းမှာထက် ခံစားမှုပိုင်း

00:03:01.423 --> 00:03:03.811
ဘက်လိုက်မှုနည်းကာ ပိုယုတ္တိရှိတဲ့

00:03:03.811 --> 00:03:05.460
ချဉ်းကပ်မှုကို ပြကြတယ်ဆိုတယ်။

00:03:05.460 --> 00:03:08.109
ဒါပေမဲ့ အပို ဘာသာစကား သင်ယူရတဲ့
အချိန်ကို အမှုမထားပဲ

00:03:08.109 --> 00:03:12.210
ဘာသာစကားစုံ တတ်ခြင်းဟာ ဦးနှောက်ကို 
အံ့လောက်တဲ့ အကျိုးတွေပေးပါတယ်။

00:03:12.210 --> 00:03:13.754
မြင်တောင်မြင်နိုင်တဲ့ တစ်ချို့က

00:03:13.754 --> 00:03:16.338
ဦးနှောက်ရဲ့ နာ့ဗ်ဆဲလ်နဲ့ 
နာ့ဗ်ဆဲဆုံရာ အများဆုံး

00:03:16.338 --> 00:03:19.441
ပါဝင်တဲ့ မီးခိုးရောင် အပိုင်းကို 
သိပ်သည်းမှု မြင့်စေတာမျိုးနဲ့

00:03:19.441 --> 00:03:23.504
ဒုတိယ ဘာသာပါဝင်တဲ့အခါ တစ်ချို့ 
နေရာတွေမှာ ပိုပြီး တက်ကြွစေတာပါ။

00:03:23.504 --> 00:03:26.889
နှစ်ဘာသာ ဦးနှောက် သက်တမ်း တစ်လျှောက် 
ရတဲ့ အရှိန်မြှင့် လေ့ကျင့်ခန်းဟာ

00:03:26.889 --> 00:03:31.334
Alzheimer's နဲ့ ဦးနှောက်ထိခိုက်မှု 
ရောဂါမျိုးတွေ စတာကို ငါးနှစ်အထိ

00:03:31.334 --> 00:03:33.225
ကြန့်ကြာလာအောင် ကူပေးနိုင်တယ်။

00:03:33.225 --> 00:03:35.943
နှစ်ဘာသာဝါဒမှာ အဓိက သိမြင်မှု 
အကျိုးများရဲ့ အယူအဆဟာ

00:03:35.943 --> 00:03:37.519
အခု ဗီဇစိတ်နဲ့သိတာလို့ ထင်ရပေမဲ့

00:03:37.519 --> 00:03:40.507
အရင်က ကျွမ်းကျင်သူတွေကိုတော့ 
အံ့ဩစေပါလိမ့်မယ်။

00:03:40.507 --> 00:03:44.194
မှားယွင်းတဲ့ လေ့လာမှုတွေကို အခြေခံတဲ့ 
အမြင်တစ်ခုက ၁၉၆၀ နှစ်တွေ မတိုင်မီက

00:03:44.194 --> 00:03:45.999
နှစ်ဘာသာဝါဒဟာ ဘာသာစကားတွေကို

00:03:45.999 --> 00:03:50.652
ခွဲခြားသိမြင်ဖို့ ကလေးတွေကို စွမ်းအင် 
အလွန်အမင်း သုံးခိုင်းခြင်းနဲ့ ကလေးရဲ့

00:03:50.652 --> 00:03:54.089
ဖွံ့ဖြိုးမှုကို နှေးစေတဲ့အဟန့်အတား 
တစ်ခုလို့ ယူဆခဲ့ကြတယ်။

00:03:54.089 --> 00:03:56.178
သိပ်မကြာသေးတဲ့ လေ့လာမှုမှာ ပြဆိုတာက

00:03:56.178 --> 00:03:59.415
အပြန်အလှန် ဘာသာစကား စစ်ဆေးမှုမှာ 
နှစ်ဘာသာတတ် ကျောင်းသားတွေအတွက်

00:03:59.415 --> 00:04:01.427
တုံ့ပြန်ချိန်တွေနဲ့ အမှားတွေ တိုးလာတယ်တဲ့။

00:04:01.427 --> 00:04:03.825
ပြသေးတာက လှုပ်ရှားမှု ပိုအစပျိုးတဲ့ 
ဘာသာတွေကြား

00:04:03.825 --> 00:04:06.776
ပြောင်းဖို့ အားထုတ်မှုနဲ့ အာရုံစိုက်မူ 
လိုအပ်ပြီး

00:04:06.776 --> 00:04:11.465
ဦးနှောက် ဘေးဘက် ရှေ့ပိုင်း အပြင်လွှာကို 
အားကောင်းဖို့ အလားအလာရှိတယ်တဲ့။

00:04:11.465 --> 00:04:14.142
ဒါက စီမံခန့်ခွဲရေး၊ ပြဿနာရှင်းခြင်းနဲ့ 
လုပ်ဆောင်မှု

00:04:14.142 --> 00:04:18.971
ပြောင်းလဲခြင်းနဲ့ မဆိုင်တဲ့ အချက်အလက်ကို 
စစ်ထုတ်ရင်း အာရုံစိုက်ခြင်းမှာ

00:04:18.971 --> 00:04:22.644
ကြီးမားတဲ့ ကဏ္ဍက ပါဝင်တဲ့ 
ဦးနှောက်ရဲ့ အပိုင်းပါ။

00:04:22.644 --> 00:04:26.480
ဒီတော့ နှစ်ဘာသာဝါဒဟာ သင့်ကို ပိုတော်အောင် 
လုပ်ပေးတာ ဟုတ်ချင်မှဟုတ်ပေမဲ့

00:04:26.480 --> 00:04:30.897
ဦးနှောက်ကိုတော့ ပို ကျန်းမာ၊ ရှုပ်ထွေး 
ပြီး တက်ကြွစွာ စိတ်ဝင်တစားရှိစေကာ

00:04:30.897 --> 00:04:33.422
ကလေးဘဝတုန်းက ဒုတိယ ဘာသာစကားကို

00:04:33.422 --> 00:04:35.651
သင်ယူဖို့ ကံမကောင်းခဲ့ရင်တောင်မှ

00:04:35.651 --> 00:04:37.794
"Hello" ကနေ "Hola" " 
Bonjour" "您好" ထိ

00:04:37.794 --> 00:04:40.572
ဘာသာစကားဆိုင်ရာ ခုန်လွှားမှု
လုပ်ဖို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို

00:04:40.572 --> 00:04:43.559
ကူညီဖို့ သိပ်မနှောင်းသေးပါဘူး။

00:04:43.559 --> 00:04:48.081
အကြောင်းက မိမိတို့ ဦးနှောက်တွေကို 
လေ့ကျင့်ပေးတာက တာသွားလို့ပါ။