0:00:00.850,0:00:02.753
Vậy, đã ai từng nghe về CRISPR chưa?

0:00:03.883,0:00:06.485
Tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu bạn[br]chưa từng.

0:00:06.509,0:00:09.711
Đây là 1 công nghệ chỉnh sửa gene,

0:00:09.735,0:00:12.569
rất tiện lợi và cũng gây nhiều tranh cãi

0:00:12.593,0:00:15.834
vì nó làm dấy lên [br]nhiều cuộc tranh cãi thú vị.

0:00:16.631,0:00:18.694
Chúng ta có nên hồi sinh[br]voi ma mút lông xoăn?

0:00:19.281,0:00:21.575
Chúng ta có nên chỉnh sửa[br]phôi thai loài người?

0:00:22.041,0:00:24.163
Và điều làm tôi hứng thú đó là:

0:00:24.997,0:00:28.648
Làm cách nào chúng ta có thể biện hộ[br]cho việc quét sạch toàn bộ 1 loài

0:00:28.672,0:00:31.116
mà ta cảm thấy nguy hại cho con người

0:00:31.140,0:00:32.442
khỏi bề mặt Trái Đất,

0:00:32.466,0:00:33.983
sử dụng công nghệ này?

0:00:35.165,0:00:38.448
Ngành khoa học này đang phát triển[br]nhanh hơn so với

0:00:38.472,0:00:41.316
các cơ chế kiểm soát nó.

0:00:41.340,0:00:43.407
Và vì vậy, trong vòng 6 năm gần đây,

0:00:43.431,0:00:45.376
tôi đã tự thực hiện sứ mệnh của mình

0:00:45.863,0:00:48.873
để đảm bảo rằng càng nhiều người[br]hiểu được

0:00:48.897,0:00:51.997
những loại công nghệ này[br]và sứ mệnh của chúng

0:00:52.021,0:00:56.550
CIRSPR hiện giờ trở thành 1 chủ đề[br]của các phương tiện truyền thông

0:00:57.089,0:01:01.448
và các từ ngữ thường được sử dụng[br]để miêu tả là "rẻ" và "dễ dàng".

0:01:02.337,0:01:05.476
Vì vậy điều mà tôi muốn làm là đi sâu hơn[br]1 chút vào vấn đề

0:01:05.500,0:01:09.684
và nhìn vào 1 số bí ẩn và thực tế[br]xung quanh CRISPR.

0:01:10.954,0:01:12.904
Nếu bạn đang cố gắng[br]chỉnh sửa 1 đoạn gene,

0:01:13.594,0:01:16.194
điều đầu tiên bạn phải làm[br]là làm tác động lên DNA.

0:01:17.098,0:01:20.140
Sự hư hại này ở dạng[br]phá vỡ cấu trúc sợi đơn DNA

0:01:20.164,0:01:21.728
qua chuỗi xoắn kép.

0:01:21.752,0:01:24.504
Và sau đó các quá trình sửa chữa[br]của tế bào khởi động

0:01:25.088,0:01:27.727
và sau đó chúng tôi khiến cho[br]các cơ chế sửa chữa này

0:01:27.751,0:01:29.627
chỉnh sửa theo ý của chúng tôi,

0:01:30.054,0:01:31.596
không phải là một sửa chữa tự nhiên

0:01:31.620,0:01:32.865
Đó là cách CRISPR hoạt động.

0:01:33.929,0:01:35.652
Nó là 1 hệ thống có 2 phần.

0:01:35.676,0:01:39.047
Bạn có protein Cas9[br]và 1 thứ gọi là RNA mồi.

0:01:39.071,0:01:41.533
Tôi thích gọi nó là mồi dẫn.

0:01:41.557,0:01:44.203
Cas9 này - tôi thích nhân hóa chúng -

0:01:44.227,0:01:47.457
vậy nên Cas9 là 1 thứ nhìn giống Pac - Man

0:01:47.481,0:01:49.026
muốn nhai vụn DNA,

0:01:49.050,0:01:53.206
và RNA mồi là dây xích giữ nó[br]khỏi đoạn gene

0:01:53.230,0:01:56.079
cho tới khi nó tìm được vị trí chính xác[br]nơi nó kết hợp được.

0:01:56.912,0:01:59.806
Và sự kết hợp của 2 thứ này[br]được gọi là CRISPR.

0:01:59.830,0:02:01.398
Đây là hệ thống mà chúng tôi mượn lấy

0:02:01.422,0:02:04.316
từ hệ thống miễn dịch của 1 loài vi khuẩn[br]rất rất cổ.

0:02:05.469,0:02:09.209
Phần thú vị về nó chính là RNA mồi,

0:02:10.041,0:02:11.932
chỉ có 20 chữ cái,

0:02:11.956,0:02:13.594
là mục tiêu của hệ thống.

0:02:14.570,0:02:16.713
Nó thiết kế rất dễ dàng,

0:02:16.737,0:02:18.556
và mua nó với giá rất rẻ.

0:02:18.985,0:02:22.990
Đây là 1 phần mô đun của hệ thống;

0:02:23.014,0:02:24.812
những thứ khác ở vẫn như vậy

0:02:25.481,0:02:28.912
Chuyện này làm nó trở thành[br]hệ thống sử dụng rất dễ dàng và đầy sức mạnh.

0:02:30.047,0:02:34.287
RNA mồi và protein Cas9 kết hợp với nhau

0:02:34.311,0:02:36.243
chạy dọc chiều dài đoạn gene,

0:02:36.267,0:02:39.760
và khi chúng tìm được 1 vị trí[br]mà RNA mồi kết hợp được,

0:02:39.784,0:02:42.639
nó sẽ chèn vào giữa 2 mạch đơn của chuỗi xoắn kép

0:02:42.663,0:02:44.231
chia đôi nó ra,

0:02:44.692,0:02:47.380
kích hoạt protein Cas9 cắt,

0:02:47.962,0:02:49.381
và đột nhiên,

0:02:49.816,0:02:51.716
bạn có 1 tế bào hoàn toàn bị stress

0:02:51.740,0:02:54.365
bởi vì bây giờ nó đang có[br]1 DNA bị bẻ gãy.

0:02:55.000,0:02:56.296
Nó sẽ làm gì đây?

0:02:56.320,0:02:58.514
Nó gọi bộ phận phản ứng đầu tiên của nó.

0:02:58.959,0:03:01.581
Có 2 con đường sửa chữa chính.

0:03:01.605,0:03:06.674
Con đường thứ nhất giữ các DNA[br]và nối 2 mảnh lại với nhau

0:03:06.698,0:03:08.796
Đây không phải là 1 hệ thống có hiệu quả,

0:03:08.820,0:03:11.549
bởi vì chuyện xảy ra là [br]có vài lúc 1 base rơi ra

0:03:11.573,0:03:13.000
hay 1 base mới được thêm vào.

0:03:13.024,0:03:16.817
Điều này chấp nhận được, kiểu như[br]phá hủy 1 gen

0:03:16.841,0:03:20.074
nhưng nó không phải là con đường[br]mà chúng tôi thật sự mong muốn để chỉnh sửa gene.

0:03:20.098,0:03:22.993
Con đường thứ 2 thú vị hơn nhiều.

0:03:23.017,0:03:24.653
Cách sửa chữa này,

0:03:24.677,0:03:27.358
nó lấy 1 mảnh DNA tương đồng.

0:03:27.382,0:03:30.022
Và nhắc các bạn nhớ, trong 1 cơ thể lưỡng bội như con người,

0:03:30.046,0:03:34.294
chúng ta có 1 bản sao của gene từ cha[br]và 1 bản sao từ mẹ,

0:03:34.318,0:03:35.593
vậy nên nếu 1 bản sao bị hư hại,

0:03:35.617,0:03:38.012
nó có thể sử dụng[br]chromosome còn lại để sửa chữa.

0:03:38.036,0:03:39.669
Đây là nơi mọi thứ bắt đầu.

0:03:40.518,0:03:41.982
Sự sửa chữa được thực hiện,

0:03:42.006,0:03:43.957
và bây giờ đoạn gene lại an toàn.

0:03:44.616,0:03:46.139
Cách mà chúng tôi có thể[br]chiếm quyền điều khiển

0:03:46.497,0:03:50.205
là chúng tôi có thể cho vào 1[br]đoạn DNA sai,

0:03:50.229,0:03:52.373
1 đoạn tương đồng ở 2 đầu tận

0:03:52.397,0:03:54.096
nhưng sai khác ở giữa.

0:03:54.120,0:03:56.587
Bây giờ, bạn có thể cho[br]bất cứ thứ gì bạn muốn vào trung tâm

0:03:56.611,0:03:58.126
và tế bào sẽ bị đánh lừa.

0:03:58.150,0:04:00.269
Vậy nên bạn có thể thay thế 1 chữ cái,

0:04:00.293,0:04:01.558
bạn có thể lấy bớt chữ ra,

0:04:01.582,0:04:04.506
nhưng quan trọng nhất,[br]bạn có thể nhét thêm vào 1 DNA mới,

0:04:04.530,0:04:06.279
như 1 kiểu ngựa Trojan.

0:04:07.089,0:04:09.274
CRISPR sẽ trở nên rất tuyệt vời

0:04:09.298,0:04:12.916
trong rất nhiều những cải tiến khoa học

0:04:12.940,0:04:14.597
mà nó chuẩn bị xúc tác.

0:04:14.621,0:04:17.842
Thứ làm cho nó trở nên đặc biệt là[br]hệ thống nhắm mục tiêu theo mô đun này.

0:04:17.866,0:04:21.633
Ý tôi là, chúng tôi đã ghép DNA[br]vào tế bào hàng chục năm rồi, đúng không?

0:04:21.657,0:04:23.784
Nhưng bởi vì hệ thống nhắm mục tiêu theo mô đun,

0:04:23.808,0:04:26.233
chúng tôi có thể đặt chúng vào chính xác nơi chúng tôi muốn

0:04:27.423,0:04:33.092
Vấn đề là có rất nhiều thảo luận[br]về việc nó quá rẻ

0:04:33.116,0:04:34.858
và dễ dàng của nó.

0:04:34.882,0:04:37.694
Và tôi đang điều hành 1 phòng thí nghiệm cộng đồng.

0:04:38.242,0:04:41.798
Tôi đang bắt đầu nhận được email từ nhiều người[br]nói những thứ đại loại như

0:04:41.822,0:04:44.219
"Hey, tôi có thể tới vào đêm ra mắt

0:04:44.243,0:04:47.860
và có thể sử dụng CRISPR[br]để thiết kế bộ gene của tôi không?"

0:04:47.884,0:04:48.994
(cười)

0:04:49.018,0:04:50.519
Kiểu như, rất nghiêm túc.

0:04:51.376,0:04:53.179
Tôi: "Không, anh không thể làm thế."

0:04:53.203,0:04:54.213
(cười)

0:04:54.237,0:04:56.592
"Nhưng tôi nghe bảo nó rẻ và dễ lắm mà"

0:04:56.616,0:04:58.799
Chúng ta sẽ tìm hiểu về nó 1 chút.

0:04:58.823,0:05:00.772
Nó rẻ tới mức nào?

0:05:00.796,0:05:03.206
Đúng là nó rẻ. để mà so sánh

0:05:03.665,0:05:07.284
Nó sẽ có mức giá trung bình như vật liệu[br]cho 1 thí nghiệm

0:05:07.308,0:05:09.840
từ hàng ngàn đô la tới hàng trăm đô la,

0:05:09.864,0:05:11.800
và nó cũng rút ngắn thời gian.

0:05:11.824,0:05:13.904
Nó có thể giảm thời gian từ vài tuần[br]xuống vài ngày.

0:05:14.246,0:05:15.738
Thật tuyệt vời.

0:05:15.762,0:05:18.452
Bạn vẫn cần 1 phòng thí nghiệm chuyên nghiệp[br]để làm công việc này;

0:05:18.476,0:05:21.988
bạn không làm bất cứ thứ gì vô nghĩa[br]ngoài phòng thí nghiệm chuyên nghiệp.[br]

0:05:22.012,0:05:24.016
Ý tôi là, đừng nghe ai nói rằng

0:05:24.040,0:05:26.771
bạn có thể làm được điều này[br]trên bàn bếp nhà bạn.

0:05:27.421,0:05:31.929
Nó thực sự không dễ dàng để làm được.

0:05:31.953,0:05:34.261
Chưa kể đến cuộc chiến bằng sáng chế sắp diễn ra,

0:05:34.285,0:05:36.111
ngay cả khi bạn phát minh ra thứ gì đó,

0:05:36.135,0:05:42.771
Viện Broad và UC Berkeley[br]đang trong cuộc chiến cho bằng sáng chế tuyệt vời này

0:05:42.795,0:05:45.183
Rất thú vị khi xem nó diễn ra,

0:05:45.207,0:05:48.455
bởi vì họ buộc tội lẫn nhau gian lận[br]

0:05:48.479,0:05:50.210
và sau đó họ có người nói rằng

0:05:50.234,0:05:53.018
"Ồ, đúng rồi, tôi kí lên cuốn sổ[br]của tôi ở đây hay ở kia nè."

0:05:53.042,0:05:55.143
Chuyện này sẽ không kết thúc vài năm

0:05:55.167,0:05:56.327
Và khi đó,

0:05:56.351,0:05:59.636
bạn có thể cá rằng bạn sẽ phải trả cho ai đó[br]1 số tiền lệ phí cấp giấy phép khổng lồ

0:05:59.660,0:06:01.009
để sử dụng được nó.

0:06:01.343,0:06:03.124
Vậy nên, nó có thực sự rẻ không?

0:06:03.148,0:06:08.347
Nó chỉ rẻ khi bạn làm nghiên cứu cơ bản[br]và bạn có 1 phòng thí nghiệm.

0:06:09.220,0:06:11.496
Vậy còn dễ dàng thì sao?[br]Hãy nhìn vào mệnh đề này.

0:06:12.417,0:06:14.905
Quỷ dữ luôn nhìn vào chi tiết.

0:06:15.881,0:06:19.012
Chúng tôi thực sự không biết nhiều về chúng [br]trong các tế bào

0:06:19.036,0:06:20.706
Chúng vẫn là 1 kiểu hộp đen bí ẩn.

0:06:20.730,0:06:25.590
Ví dụ, chúng tôi không biết[br]tại sao 1 vài RNA mồi hoạt động thực sự tốt

0:06:25.614,0:06:27.677
và một vài cái khác lại không.

0:06:27.701,0:06:31.169
Chúng tôi không biết tại sao 1 vài tế bào[br]muốn sửa chữa theo con đường này

0:06:31.193,0:06:33.651
và 1 số tế bào khác lại không.

0:06:34.270,0:06:35.554
Và bên cạnh đó,

0:06:35.578,0:06:38.447
cả 1 vấn đề to lớn[br]về việc đưa được hệ thống vào 1 tế bào

0:06:38.471,0:06:39.735
trong lần thử đầu tiên.

0:06:39.759,0:06:41.761
Trong đĩa petri, điều này không khó lắm,

0:06:41.785,0:06:44.230
nhưng nếu bạn cố thử làm điều này[br]trên 1 cơ thể,

0:06:44.254,0:06:45.797
nó trở nên rắc rối.

0:06:46.224,0:06:49.410
Nó sẽ được nếu bạn sử dụng thứ gì đó[br]như máu hay tủy xương -

0:06:49.434,0:06:51.661
đây là những mục tiêu[br]của khá nhiều nghiên cứu hiện nay.

0:06:51.685,0:06:53.936
Có 1 câu chuyện tuyệt vời về 1 cô gái nhỏ nào đó

0:06:53.960,0:06:55.612
được cứu sống khỏi căn bệnh máu trắng

0:06:55.636,0:06:58.310
bằng cách rút hết máu ra, chỉnh sửa lại nó,[br]rồi truyền trả ngược về

0:06:58.334,0:07:00.383
bằng 1 tiền chất của CRISPR.

0:07:00.869,0:07:03.665
Và đây là 1 hướng nghiên cứu mà mọi người đang hướng tới.

0:07:03.689,0:07:06.242
Nhưng hiện nay, nếu bạn muốn đưa nó[br]vào toàn bộ cơ thể,

0:07:06.266,0:07:08.410
bạn chắc hẳn phải dùng tới virus.

0:07:08.434,0:07:10.807
Bạn lấy 1 con virus, cho CRISPR vào trong nó,

0:07:10.831,0:07:12.537
cho virus lây nhiễm vào tế bào.

0:07:12.561,0:07:14.704
Nhưng bây giờ bạn có virus trong đó rồi,

0:07:14.728,0:07:17.416
và chúng ta không biết tác dụng lâu dài[br]của việc đó là gì.

0:07:17.440,0:07:19.708
Thêm nữa, CRISPR có một vài tác dụng không mong muốn,

0:07:19.732,0:07:22.693
một tỉ lệ rất nhỏ, nhưng nó vẫn có.

0:07:22.717,0:07:25.515
Chuyện gì sẽ xảy ra theo thời gian với điều này?

0:07:26.039,0:07:28.251
Đây không phải là những câu hỏi dễ dàng

0:07:28.275,0:07:30.915
và có những nhà khoa học[br]đang cố gắng trả lời nó,

0:07:30.939,0:07:33.225
và họ hy vọng sẽ giải quyết được nó.

0:07:33.249,0:07:36.883
Nhưng nó không phải là thứ cắm vào là chạy,[br]không phải bằng 1 cú đá dài hơi.

0:07:36.907,0:07:38.666
Vậy nên: nó có thật sự dễ dàng?

0:07:39.032,0:07:43.365
Nếu bạn dành 1 vài năm[br]làm việc trên 1 hệ thống cụ thể của bạn,

0:07:43.389,0:07:44.814
thì câu trả lời là "Có".

0:07:45.426,0:07:47.510
Bây giờ, thứ còn lại là

0:07:47.534,0:07:53.893
chúng ta không thật sự biết nhiều về việc[br]cụ thể để làm ra được

0:07:53.917,0:07:56.822
bằng cách thay thế 1 vài điểm cụ thể[br]trong đoạn gene.

0:07:57.306,0:07:59.473
Chúng tôi còn cách rất xa với việc tìm ra

0:07:59.497,0:08:01.866
Ví dụ: làm cách nào để cho 1 con heo mọc cánh.

0:08:02.364,0:08:05.228
Hay thậm chí có thêm 1 cái chân nữa.

0:08:05.252,0:08:06.898
Điều này tuyệt vời đúng không?

0:08:06.922,0:08:08.458
Nhưng chuyện đang xảy ra là

0:08:08.482,0:08:12.832
CRISPR đang được sử dụng bởi[br]hàng chục ngàn nhà khoa học

0:08:12.856,0:08:15.228
để thực hiện các công việc thật sự quan trọng,

0:08:15.252,0:08:20.696
như làm các mô hình bệnh học tốt hơn trên động vật,

0:08:20.720,0:08:25.702
hay tìm ra chu trình tổng hợp nên các chất giá trị

0:08:25.726,0:08:29.608
và đưa vào sản xuất công nghiệp[br]trong các thùng lên men,[br]

0:08:30.021,0:08:33.482
hay thậm chí làm những nghiên cứu[br]cực kì cơ bản về sự hoạt động của gene.

0:08:34.022,0:08:36.951
Đây là câu chuyện của CRISPR[br]mà chúng tôi nên kể,

0:08:36.975,0:08:40.439
và tôi không thích[br]các phương diện hào nhoáng của nó

0:08:40.463,0:08:42.219
đang nhấn chìm tất cả những thứ này đi.

0:08:42.243,0:08:46.817
Rất nhiều các nhà khoa học làm rất nhiều nghiên cứu[br]để biến CRISPR thành hiện thực

0:08:46.841,0:08:48.460
và thứ thu hút tôi là

0:08:48.484,0:08:52.994
những nhà khoa học này[br]đang được xã hội chúng ta hỗ trợ.

0:08:53.423,0:08:54.582
Hãy nghĩ về điều đó đi.

0:08:54.606,0:08:58.625
Chúng tôi đã có cơ sở hạ tầng cho phép[br]1 tỉ lệ dân số nhất định

0:08:58.983,0:09:02.292
dành toàn bộ thời gian làm nghiên cứu.

0:09:02.984,0:09:06.355
Điều này làm chúng tôi trở thành[br]người phát minh ra CRISPR,

0:09:06.998,0:09:11.466
và tôi muốn nói điều này làm chúng tôi[br]trở thành người trông nom CRISPR.

0:09:11.490,0:09:13.297
Tất cả chúng tôi đều có trách nhiệm với nó.

0:09:13.749,0:09:17.705
Vậy nên tôi mong bạn thực sự tìm hiểu[br]về những loại công nghệ này,

0:09:18.010,0:09:20.029
bởi vì, thật sự, chỉ có cách đó

0:09:20.415,0:09:24.767
chúng ta mới có thể dẫn đường cho[br]sự phát triển của các công nghệ này,

0:09:24.791,0:09:26.723
lợi ích của các công nghệ này

0:09:26.747,0:09:30.502
và đảm bảo rằng, cuối cùng,[br]đây là kết quả khả quan

0:09:31.034,0:09:34.166
cho cả hành tinh và chúng ta.

0:09:34.698,0:09:35.890
Cảm ơn.

0:09:35.914,0:09:39.816
(Vỗ tay)