WEBVTT

00:00:00.710 --> 00:00:02.793
ကဲ အားလုံး CRISPR ကိုကြားဖူးသလား။

00:00:03.883 --> 00:00:06.485
မကြားဖူးသေးရင်တော့ အံ့ဩမိမယ်။

00:00:06.509 --> 00:00:09.711
အဲ့ဒါနည်းပညာတစ်ခုပါ။
မျိုးရိုးဗီဇကိုပြောင်းဖို့ပါ။

00:00:09.735 --> 00:00:12.569
ပြီးတော့မျိုးစုံလှည့်သုံးလို့ရသလို
အငြင်းပွားစရာဖြစ်နေတော့

00:00:12.593 --> 00:00:15.834
ဒါနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ
ဆွေးနွေးမှုတွေလည်းပေါ်လာပြီ။

00:00:16.631 --> 00:00:18.694
အမွှေးပွဆင်ကြီးကိုပြန်ခေါ်ကြမလား။

00:00:19.281 --> 00:00:21.575
လူ့သန္ဓေသားကိုပြုပြင်မလား။

00:00:22.041 --> 00:00:24.163
ပြီးတော့ ကျမ အကြိုက်ဆုံးတစ်ခု

00:00:24.997 --> 00:00:28.648
လူသားတွေကို အန္တရာယ်ပေးတယ်လို့ယူဆတဲ့
မျိုးစိတ်တခုလုံးကို ဒီနည်းပညာ

00:00:28.672 --> 00:00:31.116
သုံးပြီးတော့ ကမ္ဘာပေါ်ကနေ
အပြီးပျောက်သွားအောင်

00:00:31.140 --> 00:00:34.022
ဘယ်လို တရားမျှအောင်
အကြောင်းပြပြီး လုပ်မှာလဲ။

NOTE Paragraph

00:00:35.165 --> 00:00:39.378
ဒီလို သိပ္ပံမျိုးက သူ့ကို ထိန်းကျောင်းတဲ့
ဥပဒေစည်းမျဉ်းတွေထက်

00:00:39.378 --> 00:00:41.316
မြန်မြန်တိုးတတ်နေတယ်။

00:00:41.340 --> 00:00:43.407
ဒါကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ၆နှစ်လုံးလုံး

00:00:43.431 --> 00:00:45.536
ဒီလိုနည်းပညာတွေနဲ့ သုံးလိုရပုံတွေကို

00:00:45.863 --> 00:00:48.873
လူများနိုင်သမျှများများနားလည်စေဖို့ကို

00:00:48.897 --> 00:00:51.997
ကျမရဲ့ စစ်ဆင်ရေးအဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပါ။

NOTE Paragraph

00:00:52.021 --> 00:00:56.550
အခုတော့ CRISPR က သတင်းကြီးတို့ရဲ့
ဂရုစိုက်ခံရမှုကိုခံနေပြီ။

00:00:57.089 --> 00:01:01.448
"လွယ်ကူတယ်" "စျေးပေါတယ်"ဆိုတာ
ခဏခဏသုံးတဲ့စကားလုံးတွေလေ။

00:01:02.337 --> 00:01:06.276
ကျမလုပ်ချင်တာက CRISPR ရဲ့ကောလဟာလနဲ့
တကယ့်အချက်အလက်တွေကို

00:01:06.276 --> 00:01:09.684
နည်းနည်းထပ်တူးဖော်ပြီး
ပြောကြည့်ချင်တာပါ။

NOTE Paragraph

00:01:10.954 --> 00:01:12.904
မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခုကို CRISPR တော့မယ်ဆိုရင်

00:01:13.594 --> 00:01:16.194
မင်းအရင်လုပ်ရမှာက DNA ကို
အနာတရဖြစ်စေရပါမယ်။

00:01:17.098 --> 00:01:20.180
အနာတရဖြစ်တယ်ဆိုတာ
DNA ကြောင်လိမ်နှစ်ချောင်းပူးလုံး

00:01:20.180 --> 00:01:21.728
ပြတ်ထွက်သွားတာပါ။

00:01:21.752 --> 00:01:24.504
အဲ့ဒါပြီးရင်တော့ ဆဲလ်ပြုပြင်တဲ့
လုပ်ငန်းစဉ်စတယ်။

00:01:25.088 --> 00:01:27.727
သဘာဝမဟုတ်တဲ့
ကျွန်မတို့လိုချင်တဲ့ ပြုပြင်မှုမျိုး

00:01:27.751 --> 00:01:29.627
ရအောင် ဆဲလ်ပြုပြင်ဖြစ်စဉ်တွေကို

00:01:30.054 --> 00:01:31.596
ထိန်းချုပ်ပါတယ်။

00:01:31.620 --> 00:01:32.865
လုပ်ငန်းစဉ်က အဲ့လိုပါ။

00:01:33.929 --> 00:01:35.652
အပိုင်း ၂ပိုင်းပါတဲ့ စနစ်ဖြစ်ပါတယ်။

00:01:35.676 --> 00:01:39.047
မင်းမှာ Cas9 ပရိုးတင်းနဲ့
guide RNA ဆိုတာရှိလိမ့်မယ်။

00:01:39.071 --> 00:01:41.533
ကျမက guide RNA ကို
ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်လိုစဉ်းစားတယ်။

00:01:41.557 --> 00:01:44.203
Cas9 ကိုတော့ -
လူမြင်သာအောင်ပြောချင်တယ်

00:01:44.227 --> 00:01:47.457
Cas9 ကတော့ DNA ကို
ဝါးချင်တဲ့

00:01:47.481 --> 00:01:49.026
Pac-Man လေးပေါ့။

00:01:49.050 --> 00:01:52.510
ဆိုတော့က guide RNA က
သူ့နဲ့ ပုံစံတူအပိုင်းလေးမတွေ့ခင်ထိ

00:01:52.510 --> 00:01:56.079
Cas9 မသောင်းကျန်းဖို့အတွက်
အထိန်းဇက်ကြိုးလေးပေါ့။

00:01:56.912 --> 00:01:59.806
အဲ့နှစ်မျိုးပေါင်းကို CRISPR လို့ခေါ်တာပါ။

00:01:59.830 --> 00:02:01.398
ဒီစနစ်က ဘက်တီးရီးယားတွေရဲ့

00:02:01.422 --> 00:02:04.316
သိပ်ရှေးကျတဲ့ ရောဂါကာကွယ်မှု
စနစ်ကို ခိုးထားတာပါ။

NOTE Paragraph

00:02:05.469 --> 00:02:09.209
အံဩစရာအပိုင်းက အက္ခရာ ၂၀ စာပဲရှိတဲ့

00:02:10.041 --> 00:02:11.932
guide RNA က စနစ်ကို

00:02:11.956 --> 00:02:13.594
ပစ်မှတ်ထားတဲ့အရာလေးပါ။

00:02:14.570 --> 00:02:16.713
ဒါက ဒီဇိုင်းထွင်ရတာ လွယ်သလို

00:02:16.737 --> 00:02:18.556
ဝယ်လို့လည်း စျေးပေါတယ်လေ။

00:02:18.985 --> 00:02:22.990
guideRNA ပဲ ဒီစနစ်ထဲဖြုတ်တပ်လို့ရတာပါ။

00:02:23.014 --> 00:02:24.812
ကျန်တာတွေက ဒီအတိုင်းပဲ။

00:02:25.481 --> 00:02:28.912
ဒါက မှတ်ချက်ပြုရလောက်အောင် လွယ်ပြီး
သိပ်အားသာတဲ့ စနစ်တခုဖြစ်စေတယ်။

NOTE Paragraph

00:02:30.047 --> 00:02:34.287
guide RNA နဲ့ Cas9 တို့ပေါင်းပြီး

00:02:34.311 --> 00:02:36.243
မျိုးရိုးဗီဇတလျှောက် ခုန်လွှားသွားကြတယ်။

00:02:36.267 --> 00:02:39.760
guide RNA နဲ့ပုံစံတူတဲ့ နေရာရောက်ရင်

00:02:39.784 --> 00:02:42.639
DNA ကြောင်လိမ်နှစ်ချောင်းပူးကြားထဲ
ဝင်လိုက်ပြီး

00:02:42.663 --> 00:02:44.231
ဆွဲဖြဲပစ်တယ်။

00:02:44.692 --> 00:02:47.380
Cas9 က ထ ဖြတ်တယ်။

00:02:47.962 --> 00:02:49.381
ရုတ်တရက်ဆိုသလိုပဲ။

00:02:49.816 --> 00:02:51.716
ဆဲလ်တစ်ခုလုံးပြာယာခတ်သွားတယ်။

00:02:51.740 --> 00:02:54.365
သူ့ရဲ့ DNA တစ်ချောင်းပြတ်သွားတာကိုး

NOTE Paragraph

00:02:55.000 --> 00:02:56.296
အဲ့တော့ သူဘာလုပ်လဲ။

00:02:56.320 --> 00:02:58.514
ပထမအဆင့် တုံ့ပြန်သူတွေကို ခေါ်တယ်။

00:02:58.959 --> 00:03:01.581
အဓိကပြင်နည်း လမ်းကြောင်းကြီးနှစ်ခုရှိတယ်။

00:03:01.605 --> 00:03:06.674
ပထမနည်းက DNA ကိုကောက်ကိုင်ပြီး 
အစနှစ်ဖက် ယူဆက်လိုက်တယ်။

00:03:06.698 --> 00:03:08.796
တအားကောင်းတဲ့နည်းတော့ မဟုတ်ဘူး။

00:03:08.820 --> 00:03:11.989
တစ်ခါတစ်လေ base တစ်ခု 
ကျန်ခဲ့တာတို့၊ ပိုနေတာတို့

00:03:11.989 --> 00:03:13.000
ရှိတတ်လို့လေ။

00:03:13.024 --> 00:03:16.817
ဒါက ဗီဇတစ်ခုကို ဖြတ်ဖို့
အိုကေရုံနည်းလေးပေါ့။

00:03:16.841 --> 00:03:20.074
ဒါပေမယ့် ဗီဇပြုပြင်ချင်ရင်
ကျွန်မတို့ သုံးချင်တဲ့နည်းမဟုတ်ဘူး။

NOTE Paragraph

00:03:20.098 --> 00:03:22.993
ဒုတိယ ပြင်နည်းက
ပိုစိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတယ်။

00:03:23.017 --> 00:03:24.653
ဒီ ပြင်နည်းမှာ

00:03:24.677 --> 00:03:27.358
ပုံတူ အပြိုင်ဘက်က DNA
အစ တစ်ခုယူလိုက်တယ်။

00:03:27.382 --> 00:03:30.772
ပြန်စဉ်းစားပါ။ လူတွေလို DNA 
နှစ်ခုပြိုင်ရှိတဲ့ သတ္တဝါတွေမှာ

00:03:30.772 --> 00:03:34.294
ကျွန်မတို့ အဖေ၊ အမေ ကနေ
မျိုးရိုးဗီဇတစ်ခုစီရကြတယ်။

00:03:34.318 --> 00:03:35.688
ဒါဆိုတစ်ခုပျက်သွားရင်

00:03:35.688 --> 00:03:38.036
တခြားဗီဇကလပ်စည်းကို သုံးပြီး
ပြင်လို့ရတယ်။

00:03:38.036 --> 00:03:39.839
ဒုတိယပြင်နည်းက အဲ့မှာစတာလေ။

00:03:40.518 --> 00:03:41.982
ပြင်ပြီးသွားရင်

00:03:42.006 --> 00:03:43.957
ဗီဇပြန်လုံခြုံသွားပြီ။

NOTE Paragraph

00:03:44.616 --> 00:03:46.259
ဒီမှာ ကျွန်မတို့
အကွက်ဆင်လို့ရတာက

00:03:46.497 --> 00:03:50.205
နဂိုမဟုတ်တဲ့ DNA တစ်ခုကို
ပေးကျွေးလို့ရတာပဲ။

00:03:50.229 --> 00:03:52.373
အစွန်းနှစ်ဖက်မှာတူပြီး

00:03:52.397 --> 00:03:54.096
အလယ်မှာ မတူတဲ့ တစ်ခုပေါ့။

00:03:54.120 --> 00:03:56.587
အခု အလယ်မှာ မင်းကြိုက်တာ ထည့်လို့ရပြီ

00:03:56.611 --> 00:03:58.126
ဆဲလ်က အရူးလုပ်ခံရပြီ။

00:03:58.150 --> 00:04:00.269
အက္ခရာတစ်လုံးပြောင်းလို့ရတယ်။

00:04:00.293 --> 00:04:01.558
အက္ခရာတွေပယ်လို့ရတယ်။

00:04:01.582 --> 00:04:04.506
ဒါ့ထက် အရေးကြီးဆုံးက
DNAအသစ်တွေ ထည့်လို့ရတယ်။

00:04:04.530 --> 00:04:06.279
Trojan မြင်းရုပ်ကြီးလို့ပေါ့။

NOTE Paragraph

00:04:07.089 --> 00:04:09.664
CRISPR အထောက်အကူပြုမယ့်
သိပ္ပံပညာမျိုးစုံ

00:04:09.664 --> 00:04:12.500
တိုးတတ်မှု အရေအတွက်တစ်ခုအတွက်တော့

00:04:12.500 --> 00:04:14.597
ဒါက သိပ်ကိုလန်းတော့မှာပေါ့။

00:04:14.621 --> 00:04:17.842
ထူးခြားတဲ့ အပိုင်းက ပစ်မှတ်ထားတတ်တဲ့
ဖြုတ်တပ်လို့ရတဲ့စနစ်ပေါ့။

00:04:17.866 --> 00:04:21.633
ကျွန်မတို့တွေ DNAကို သတ္တဝါတွေထဲ
သွပ်ထည့်နေတာ အတော်ကြာနေပြီမလား။

00:04:21.657 --> 00:04:23.784
ဒီဖြုတ်တပ်လို့ရတဲ့
ပစ်မှတ်ချိန်စနစ်ကြောင့်

00:04:23.808 --> 00:04:26.233
ကျွန်မတို့ ထည့်ချင်တဲ့နေရာ
အတိအကျမှာ ထည့်လို့ရတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:27.423 --> 00:04:33.092
ပြဿနာက ဒါက သိပ်စျေးပေါပြီး
သိပ်လွယ်တယ်လို့

00:04:33.116 --> 00:04:34.858
အပြောများကြတယ်။

00:04:34.882 --> 00:04:37.694
ကျွန်မကလည်း လူထု
ဓာတ်ခွဲခန်းတစ်ခုကို ဦးစီးတော့

00:04:38.242 --> 00:04:41.798
ကျွန်မ လူတွေဆီက
ဒီလို email တွေရလာတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:41.822 --> 00:04:44.219
"ဟေး ကျုပ် တစ်ညလောက်လာလို့ရလား။

00:04:44.243 --> 00:04:47.860
ပြီးတော့ CRISPR လေးသုံးပြီး ကျုပ့်ဗီဇလေး
ပြင်ရင်ပြင်ကြည့်တာပေါ့။"

NOTE Paragraph

00:04:47.884 --> 00:04:48.994
(ရယ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:04:49.018 --> 00:04:50.519
တကယ်ကြီးလားလို့

NOTE Paragraph

00:04:51.376 --> 00:04:53.179
ကျွန်မ ပြန်ပြောတယ် "မရနိုင်ဘူး"

NOTE Paragraph

00:04:53.203 --> 00:04:54.213
(ရယ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:04:54.237 --> 00:04:56.592
"ဒါပေမယ့် စျေးပေါတယ် လွယ်တယ်လို့
ကျုပ်ကြားထားတယ်။"

NOTE Paragraph

00:04:56.616 --> 00:04:58.799
ကျွန်မတို့ ဒါကို နည်းနည်း
ဆက်စူးစမ်းရအောင်

00:04:58.823 --> 00:05:00.772
ဒီတော့ ဘယ်လောက်စျေးပေါလဲ။

00:05:00.796 --> 00:05:03.206
ဟုတ်တယ်၊ ယှဉ်ကြည့်ရင်တော့
စျေးပေါတယ်။

00:05:03.665 --> 00:05:07.284
စမ်းသပ်မှုတစ်ခုအတွက် ပျမ်းမျှ
ကုန်ကြမ်းကုန်ကျစရိတ်ကို

00:05:07.308 --> 00:05:09.840
ဒေါ်လာ ထောင်ချီကုန်ရာကနေ
ရာဂဏန်းထိလျော့စေတယ်၊

00:05:09.864 --> 00:05:11.800
ပြီးတော့ အချိန်ကုန်လည်း အရမ်းသက်သာတယ်။

00:05:11.824 --> 00:05:13.904
အပတ်ချီကြာရာကနေ ရက်ပိုင်းပဲကြာတော့တယ်။

00:05:14.246 --> 00:05:15.738
သိပ်ကောင်းပါတယ်။

00:05:15.762 --> 00:05:18.452
ပရော်ဖက်ရှင်နယ်အဆင့်
ဓာတ်ခွဲခန်းတော့ လိုသေးတာပေါ့။

00:05:18.476 --> 00:05:21.988
ဓာတ်ခွဲခန်းအပြင်မှာတော့ ဘာမှ
ရေရေရာရာ လုပ်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။

00:05:22.012 --> 00:05:24.016
ဒါမျိုးတွေကို မီးဖိုချောင်စားပွဲပေါ်မှာ

00:05:24.040 --> 00:05:26.771
လုပ်လို့ရတယ်လို့ ပြောတဲ့သူတွေကို
သွားမယုံနဲ့။

00:05:27.421 --> 00:05:31.953
ဒီလိုအလုပ်မျိုးလုပ်ဖို့
လွယ်တာ မဟုတ်ဘူး

00:05:31.953 --> 00:05:33.485
မင်းတစ်ခုခု
တီထွင်ခဲ့ရင်တောင်

00:05:33.485 --> 00:05:36.111
အခုဖြစ်နေတဲ့မူပိုင်ခွင့် တိုက်ပွဲ
အကြောင်းမပြောရသေးဘူး။

00:05:36.135 --> 00:05:42.771
The Broad Institute နဲ့ UC Berkeley တို့
ဒီမဟာ မူပိုင်ခွင့်တိုက်ပွဲကြီးထဲ ပါနေတယ်၊

00:05:42.795 --> 00:05:45.183
ဖြစ်နေတာတွေကြည့်ရတာ
သိပ်ကောင်းပါတယ်။

00:05:45.207 --> 00:05:48.455
ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့က တစ်ခြားဘက်ကို
စွပ်စွဲချက်တုတွေ တင်နေကြတာကိုး

00:05:48.479 --> 00:05:50.210
ဒီတော့လူတွေတောင်ပြောကြတယ်။

00:05:50.234 --> 00:05:53.018
"ဩော်ငါ့မှတ်စုစာအုပ်ကို
ဒီနဲ့ဟိုမှာလက်မှတ်ထိုးထားတယ်"ပေါ့။

00:05:53.042 --> 00:05:55.143
ဒါကနှစ်နဲ့ချီတောင်ပြေလည်မှာ မဟုတ်ဘူး၊

00:05:55.167 --> 00:05:56.656
ပြေလည်သွားရင်တောင်

00:05:56.656 --> 00:05:59.130
မင်းဒီဟာကိုသုံးဖို့အတွက်
တစ်စုံတစ်ယောက်ကို

00:05:59.130 --> 00:06:01.009
အခကြေးငွေ
အကြီးကြီးပေးရတော့မယ်။

00:06:01.343 --> 00:06:03.124
ဒီတော့ တကယ်ကောသက်သာရဲ့လား။

00:06:03.148 --> 00:06:08.347
မင်းမှာ ဓာတ်ခွဲခန်းရှိပြီး အခြေခံ
သုသေသနလောက်လုပ်ရင် စျေးပေါတာပေါ့။

NOTE Paragraph

00:06:09.220 --> 00:06:11.496
လွယ်တာကကော။
အဲ့လိုပြောတာလေးကိုကြည့်ရအောင်

00:06:12.417 --> 00:06:14.905
မကောင်းဆိုးဝါးကအမြဲတမ်း
အသေးစိတ်အချက်တွေထဲမှာပဲရှိတယ်

00:06:15.881 --> 00:06:19.012
ကျမတို့ ဆဲလ်တွေ အကြောင်း
တကယ်သိပ်မသိပါဘူး

00:06:19.036 --> 00:06:20.706
သူတို့တွေက ဘူးမဲတွေလိုပဲ
ရှိသေးတယ်

00:06:20.730 --> 00:06:25.590
ဥပမာ ဘာလို့ တစ်ချို့ guide RNA တွေက
အရမ်းအလုပ်ဖြစ်ပြီး

00:06:25.614 --> 00:06:27.677
တစ်ချို့တွေက မဖြစ်လဲ မသိဘူး။

00:06:27.701 --> 00:06:31.169
တစ်ချို့ဆဲလ်တွေက ပြင်နည်းတစ်နည်းကို
လုပ်ချင်ပြီးတစ်ချို့ တွေက

00:06:31.193 --> 00:06:33.651
တစ်ခြားနည်းကိုမှ ဘာလို့
သုံးနေလဲ မသိဘူး

NOTE Paragraph

00:06:34.270 --> 00:06:35.644
ပြီးတော့ ဒါတွေအပြင် ပထမဆုံး

00:06:35.644 --> 00:06:38.447
ဒီစနစ်ကြီးကို ဆဲလ်ထဲဝင်အောင်
ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုတဲ့ပြဿနာကြီး

00:06:38.471 --> 00:06:39.735
တစ်ခုလုံးရှိသေးတယ်။

00:06:39.759 --> 00:06:41.761
ဖန်ပြားလေးပေါ်မှာတော့
သိပ်မခက်ပါဘူး။

00:06:41.785 --> 00:06:44.230
သတ္တဝါ တစ်ကောင်လုံးကို
မင်းစမ်းမယ်ဆိုရင်တော့

00:06:44.254 --> 00:06:45.797
တကယ် ခက်ခဲပြီ။

00:06:46.224 --> 00:06:49.410
သွေးတို့ ရိုးတွင်းချဉ်ဆီတို့လိုဟာတွေ
သုံးရင်တော့ OK ပါတယ် ---

00:06:49.434 --> 00:06:51.661
သုသေသနတွေအများကြီးရဲ့
လက်ရှိပစ်မှတ် တွေပဲလေ။

NOTE Paragraph

00:06:51.685 --> 00:06:53.936
သူတို့တွေ သွေးကင်ဆာဖြစ်နေတဲ့
ကောင်မလေးတချို့ကို

00:06:53.960 --> 00:06:55.612
ကယ်ခဲ့တဲ့ ဇာတ်လမ်းကြီးတောင်ရှိတယ်

00:06:55.636 --> 00:06:58.310
သွေးတွေကိုထုတ်ပြီး
CRISPR ရဲ့ရှေ့ပြေးနည်းပညာနဲ့

00:06:58.334 --> 00:07:00.383
ပြုပြင်ပြီး ပြန်ထည့်ပြီးတော့ပေါ့။

00:07:00.869 --> 00:07:03.665
ဒါက လူတွေလုပ်ကြမယ့်
သုသေသန လမ်းစဉ်တစ်ခုပေါ့။

00:07:03.689 --> 00:07:06.242
ဒါပေမယ့် ခုလောလောဆယ်
မင်း ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ထည့်ချင်ရင်

00:07:06.266 --> 00:07:08.410
ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ကောင်ကောင်တော့
သုံးရလောက်တယ်။

00:07:08.434 --> 00:07:10.807
ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ကောင်ကိုယူ၊
CRISPR ကိုအဲ့ထဲထည့်

00:07:10.831 --> 00:07:12.537
ဗိုင်းရပ်စ်ကို ဆဲလ်ကိုကူးစက်ခိုင်း။

00:07:12.561 --> 00:07:14.704
ဗိုင်းရပ်စ် ဆဲလ်ထဲရောက်သွားပြီးရင်

00:07:14.728 --> 00:07:17.416
ရေရှည်နောက်ဆက်တွဲ
ဘာတွေလာမလဲ မသိသေးဘူး

00:07:17.440 --> 00:07:19.708
CRISPR မှာ ပစ်မှတ်နဲ့မဆိုင်တဲ့
အကျိုးဆက် ရှိတယ်။

00:07:19.732 --> 00:07:22.693
ရာခိုင်နှုန်း သေးသေးလေးဆိုပေမယ့်
ရှိနေတာပဲလေ။

00:07:22.717 --> 00:07:25.515
အချိန်တွေကြာရင်
ဘာတွေဖြစ်လာနိုင်လဲ။

NOTE Paragraph

00:07:26.039 --> 00:07:28.251
ဒါတွေကပေါ့သေးသေး
မေးခွန်းတွေ မဟုတ်ဘူး

00:07:28.275 --> 00:07:30.915
ဒါတွေ ဖြေရှင်းဖို့ကြိုးစားနေတဲ့
သိပ္ပံပညာရှင်တွေရှိတယ်။

00:07:30.939 --> 00:07:33.225
အချိန်တန်ရင် ပြေလည်သွားမယ်လို့
မျှော်လင့်ရတာပဲ

00:07:33.249 --> 00:07:36.883
ဒါပေမယ့် ဒါက အခုတပ် အခုပွင့်
လုံးဝမဟုတ်ဘူး။

00:07:36.907 --> 00:07:38.666
ကဲ၊ တကယ်ရော လွယ်ရဲ့လား။

00:07:39.032 --> 00:07:43.365
အင်း၊ မင်းရဲ့ နည်းစနစ်တစ်ခုခု
နှစ်အနည်းငယ်ကြာ စမ်းသပ်ကြည့်ရင်

00:07:43.389 --> 00:07:44.814
ဖြစ်တာပေါ့။

NOTE Paragraph

00:07:45.426 --> 00:07:47.510
အခု တခြားတစ်ခုကတော့

00:07:47.534 --> 00:07:53.893
ကျမတို့တွေ တစ်ခုခုကို ဖြစ်မြောက်အောင်
မျိုးရိုးဗီဇရဲ့ ဘယ်နေတစ်ရာကိုပြောင်းရမလဲ

00:07:53.917 --> 00:07:56.822
ဆိုတာကို သိပ်မသိသေးဘူး။

00:07:57.306 --> 00:07:59.473
ကျမတို့တွေအဝေးကြီးလိုသေးတယ်။

00:07:59.497 --> 00:08:01.866
ဝက်ကို တောင်ပံပေါက်ဖို့
ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ ဒါမှမဟုတ်

00:08:02.364 --> 00:08:05.228
ခြေထောက်ပိုတစ်ချောင်း
ခြေထောက်ပိုတစ်ချောင်း ဆိုကျေနပ်တယ်။

00:08:05.252 --> 00:08:06.898
ဒီလိုဆို မိုက်တယ်နော်။

00:08:06.922 --> 00:08:08.458
ဒါပေမယ့် ခုကတော့

00:08:08.482 --> 00:08:12.832
CRISPR ကို သိပ္ပံပညာရှင်
ထောင်ပေါင်းထောင်ပေါင်းများစွာ သုံးနေကြတယ်။

00:08:12.856 --> 00:08:15.228
တကယ့် တကယ်
အရေးပါတာတွေ လုပ်ဖို့

00:08:15.252 --> 00:08:20.696
ဥပမာ တိရိစ္ဆာန်တွေမှာ ရောဂါမော်ဒယ်
ကောင်းကောင်းရအောင်

00:08:20.720 --> 00:08:25.702
ဒါမှမဟုတ် တန်ဖိုးရှိတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေထုတ်
လမ်းစဉ်တွေ ရှာပြီး

00:08:25.726 --> 00:08:29.608
စက်မှုအဆင့်ထုတ်လုပ်မှုနဲ့ 
ဆေးထုတ်စက်တွေဆီရောက်ဖို့ ဒါမှမဟုတ်

00:08:30.021 --> 00:08:33.482
ဗီဇတွေက ဘာလုပ်ကြတာလဲဆိုတဲ့
အခြေခံ သုသေသနတွေပေါ့။

NOTE Paragraph

00:08:34.022 --> 00:08:36.951
ဒါက ကျမတို့တွေပြောသင့်တဲ့
CRISPR ဇာတ်လမ်းပါ။

00:08:36.975 --> 00:08:40.439
နောက်ပြီး ကျမမကြိုက်တာက
CRISPRရဲ့လူစိတ်ဝင်စားမှုများတဲ့ အပိုင်းက

00:08:40.463 --> 00:08:42.219
အရေးပါတာတွေကို
ဖုံးပစ်လိုက်တာပဲ။

00:08:42.243 --> 00:08:46.817
သိပ္ပံပညာရှင် အများကြီးက CRISPR
ပေါ်ပေါက်အောင် ကြိုးစားလုပ်ခဲ့ရတယ်။

00:08:46.841 --> 00:08:48.460
ကျမကို စိတ်ဝင်စားစေတာက

00:08:48.484 --> 00:08:52.994
ဒီသိပ္ပံပညာရှင်တွေကို
လူထုက ပံ့ပိုးနေတာပဲ။

NOTE Paragraph

00:08:53.423 --> 00:08:54.582
စဉ်းစားကြည့်ပါ။

00:08:54.606 --> 00:08:58.625
လူထု ရာခိုင်နှုန်းတစ်ခုရဲ့
အချိန်တွေ အားလုံး သုံးပြီး သုသေသန

00:08:58.983 --> 00:09:02.292
လုပ်နိုင်စေတဲ့ အခြေခံအင်အားနဲ့
အဆောက်အဦးတွေ ကျမတို့မှာ ရှိတယ်။

00:09:02.984 --> 00:09:06.355
ဒါက ကျမတို့တွေအားလုံးကို CRISPR
တီထွင်သူတွေ ဖြစ်စေတယ်

00:09:06.998 --> 00:09:11.466
ကျမတို့အားလုံးကို CRISPR
သိုးထိန်းတွေ ဖြစ်စေတယ်လို့လည်း ပြောချင်တယ်

00:09:11.490 --> 00:09:13.297
အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိတယ်

NOTE Paragraph

00:09:13.749 --> 00:09:17.705
ဒါကြောင့် ဒီလိုနည်းပညာတွေကို တကယ်
လေ့လာဖို့ ကျမတိုက်တွန်းချင်တယ်

00:09:18.010 --> 00:09:20.029
ဘာလို့လဲဆိုတော အဲ့လိုမှသာ

00:09:20.415 --> 00:09:24.767
ဒီလိုနည်းပညာတွေရဲ့
တိုးတက်မှုတွေ၊ အသုံးတွေ၊

00:09:24.791 --> 00:09:27.113
ပြီးတော့ နောက်ဆုံးမှာ ကမ္ဘာကြီးနဲ့

00:09:27.113 --> 00:09:30.502
ကျမတို့အတွက်ရလဒ်က အကောင်းပဲဖြစ်ဖို့
ဆိုတာသေချာစေဖို့ အတွက်

00:09:31.034 --> 00:09:34.166
လမ်းညွှန်ထိန်းကျောင်းနိုင်မှာပါ။

NOTE Paragraph

00:09:34.698 --> 00:09:35.890
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်

NOTE Paragraph

00:09:35.914 --> 00:09:39.816
(လက်ခုပ်သံများ)