1
00:00:00,900 --> 00:00:02,770
Có lẽ mọi người không biết tôi,

2
00:00:03,898 --> 00:00:06,712
tôi là một trong số 0.01%,

3
00:00:07,012 --> 00:00:09,467
mà các bạn nghe và biết tới
qua truyền thông,

4
00:00:09,467 --> 00:00:12,264
và theo một số định nghĩa hơp lí 
thì tôi là nhà tài phiệt.

5
00:00:12,674 --> 00:00:14,534
Tối nay, điều tôi muốn làm là nói thẳng

6
00:00:14,534 --> 00:00:17,999
với những nhà tài phiệt khác và mọi người

7
00:00:18,419 --> 00:00:20,919
vì tôi cảm thấy đã đến lúc

8
00:00:20,919 --> 00:00:22,789
chúng ta cần trò chuyện.

9
00:00:22,789 --> 00:00:26,214
Như những nhà tài phiệt khác, 
tôi cũng là tay tư bản

10
00:00:26,214 --> 00:00:28,491
đầy tự hào và không biện hộ.

11
00:00:28,491 --> 00:00:30,811
Tôi đă sáng lập, đồng sáng lập hay góp vốn

12
00:00:30,811 --> 00:00:33,853
vào hơn 30 công ty 
khắp các ngành công nghiệp.

13
00:00:33,853 --> 00:00:37,557
Tôi cũng là nhà đầu tư ngoại tộc đầu tiên 
vào Amazon.com.

14
00:00:37,557 --> 00:00:41,272
Tôi đồng sáng lập công ty aQuantive

15
00:00:41,272 --> 00:00:45,695
mà đã được bán cho Microsoft 
với giá 6.4 tỉ đô la.

16
00:00:45,695 --> 00:00:48,011
Tôi cùng sở hữu một ngân hàng 
với vài người bạn.

17
00:00:48,031 --> 00:00:51,233
Tôi nói cho các vị điều này--(Cười)--

18
00:00:51,233 --> 00:00:52,452
Không thể tin được phải không?

19
00:00:52,452 --> 00:00:53,915
Nói ra điều này để bạn biết

20
00:00:54,347 --> 00:00:56,897
rằng cuộc đời tôi cũng giống như 
những tay tài phiệt khác.

21
00:00:57,630 --> 00:01:01,450
Tôi có tầm nhìn rộng về chủ nghĩa tư bản,

22
00:01:01,450 --> 00:01:02,471
và về kinh doanh,

23
00:01:02,471 --> 00:01:05,409
Tôi đã được thưởng khá hậu hĩnh
cho điều đó

24
00:01:05,409 --> 00:01:08,439
bằng một cuộc sống mà các vị

25
00:01:08,439 --> 00:01:10,959
không thể tưởng tượng nổi:

26
00:01:10,959 --> 00:01:13,559
vô số nhà cửa, một du thuyền, 
một phi cơ riêng,

27
00:01:13,559 --> 00:01:15,556
vv...và vv...

28
00:01:15,556 --> 00:01:21,593
Nhưng thành thật mà nói, tôi không phải
là người giỏi nhất mà bạn biết.

29
00:01:21,593 --> 00:01:23,369
Tôi chắc chắn cũng không phải người chăm chỉ nhất.

30
00:01:23,369 --> 00:01:25,146
Tôi từng là một thằng sinh viên quèn.

31
00:01:25,146 --> 00:01:27,189
Chẳng biết gì về công nghệ.

32
00:01:27,189 --> 00:01:28,466
Tôi không thể viết nổi một đoạn mă.

33
00:01:28,466 --> 00:01:31,985
Thực tình thành công của tôi là kết quả

34
00:01:31,985 --> 00:01:34,492
của sự may mắn đầy ngoạn mục

35
00:01:34,492 --> 00:01:39,310
gia thế từ khi sinh ra, hoàn cành và thời điểm.

36
00:01:39,310 --> 00:01:43,431
Thực chất tôi có giỏi về một vài điều.

37
00:01:43,431 --> 00:01:48,145
Thứ nhất, tôi có 
sức chịu đựng phi thường với rủi ro,

38
00:01:48,145 --> 00:01:51,303
thứ khác tôi có một giác quan tốt,

39
00:01:51,303 --> 00:01:54,171
một trực giác tốt về những gì
sẽ xảy đến trong tương lai,

40
00:01:54,171 --> 00:01:55,972
Và tôi nghĩ cái trực giác về tương lai đó,

41
00:01:55,972 --> 00:02:01,044
là tinh túy của một thương nghiệp tốt.

42
00:02:01,044 --> 00:02:03,285
Điều mà tôi thấy ở tương lai lúc này,

43
00:02:03,285 --> 00:02:04,446
bạn biết gì không?

44
00:02:04,446 --> 00:02:07,070
Tôi thấy nhiều vũ khí,

45
00:02:07,070 --> 00:02:10,970
thấy đám giang hồ tay cầm vũ khí đó.

46
00:02:10,970 --> 00:02:17,591
Vì khi những tay tài phiệt như chúng tôi

47
00:02:17,981 --> 00:02:20,282
đang sống trong những giấc mơ 
đầy tham vọng,

48
00:02:20,282 --> 00:02:24,147
thì 99% dân số còn lại,

49
00:02:24,147 --> 00:02:25,994
đang tụt hậu dần về phía sau.

50
00:02:25,994 --> 00:02:28,978
Năm 1980, 1% dân số người Mĩ ở tầng lớp trên

51
00:02:28,978 --> 00:02:31,044
chiếm khoảng 8% thu nhập quốc gia,

52
00:02:31,044 --> 00:02:34,356
trong khi nhóm 50% ở tầng lớp dưới

53
00:02:34,356 --> 00:02:36,698
chiếm 18%.

54
00:02:36,698 --> 00:02:39,567
Ba mươi năm sau, hôm nay, 1% đứng đầu

55
00:02:39,567 --> 00:02:43,496
chiếm hơn 20% thu nhập quốc gia,

56
00:02:43,496 --> 00:02:46,167
trong khi 50% đứng dưới

57
00:02:46,167 --> 00:02:48,598
chiếm 12% hay 13%.

58
00:02:48,598 --> 00:02:50,235
Nếu xu thế này tiếp diễn,

59
00:02:50,235 --> 00:02:52,383
nhóm 1% trên cùng sẽ chiếm

60
00:02:52,383 --> 00:02:54,684
hơn 30% thu nhập quốc gia

61
00:02:54,684 --> 00:02:55,924
trong 30 năm tiếp theo,

62
00:02:55,924 --> 00:02:58,779
trong khi nhóm 50% bên dưới

63
00:02:58,779 --> 00:03:00,034
sẽ chiếm chỉ 6%.

64
00:03:00,034 --> 00:03:01,938
Bạn thấy đó vấn đề không phải là

65
00:03:01,938 --> 00:03:04,660
sự bất công đang hiện diện giữa chúng ta.

66
00:03:04,660 --> 00:03:07,053
Một số bất công là cần thiết

67
00:03:07,053 --> 00:03:10,534
để nền dân chủ tư bản vận hành tốt hơn.

68
00:03:10,564 --> 00:03:12,376
Vấn đề là sự bất công ngày nay,

69
00:03:12,376 --> 00:03:15,417
đang ở mức cao nhất trong lịch sử,

70
00:03:15,417 --> 00:03:18,724
và diễn tiến ngày càng tệ.

71
00:03:18,944 --> 00:03:21,501
Nếu như sự giàu có, quyền lực và thu nhập

72
00:03:21,501 --> 00:03:22,627
tiếp tục tập trung

73
00:03:22,627 --> 00:03:25,588
ở những phần tử nhóm trên cùng,

74
00:03:25,588 --> 00:03:27,027
xă hội chúng ta sẽ thay đổi,

75
00:03:27,027 --> 00:03:29,581
từ dân chủ tư bản

76
00:03:29,581 --> 00:03:32,205
sang xã hội thực dụng tân phong kiến

77
00:03:32,205 --> 00:03:35,363
như nước Pháp thế kỷ 18.

78
00:03:35,363 --> 00:03:37,743
Đó là nước Pháp

79
00:03:37,743 --> 00:03:39,486
trước cuộc cách mạng,

80
00:03:39,486 --> 00:03:41,343
với nhiều đám giang hồ có vũ khí.

81
00:03:41,343 --> 00:03:44,202
Nên tôi có một thông điệp 
cho các chiến hữu tài phiệt,

82
00:03:44,202 --> 00:03:45,464
cho các bạn giàu kếch xù

83
00:03:45,464 --> 00:03:47,426
và cho những ai đang sống

84
00:03:47,426 --> 00:03:49,411
trong một thế giới với hàng rào bong bóng.

85
00:03:49,411 --> 00:03:50,747
Tỉnh dậy đi.

86
00:03:50,747 --> 00:03:54,978
Tỉnh dậy đi.
Nó không còn được bao lâu nữa đâu.

87
00:03:55,038 --> 00:03:56,842
Vì nếu chúng ta không làm gì đó

88
00:03:56,842 --> 00:04:01,930
để sửa chữa những 
bất công kinh tế trong xă hội,

89
00:04:01,930 --> 00:04:03,669
những vũ khí sắt nhọn sẽ hướng vào chúng ta.

90
00:04:03,913 --> 00:04:08,221
Vì tự do và nền xă hội mở 
không thể dung túng

91
00:04:08,221 --> 00:04:11,705
Cho sự bất công 
ngày càng tăng như vậy nữa.

92
00:04:11,705 --> 00:04:13,665
Điều này chưa từng xảy ra, 
cũng không có tiền lệ.

93
00:04:13,665 --> 00:04:15,487
Một xã hội bất công

94
00:04:15,487 --> 00:04:17,206
sẽ dẫn đến một đất nước chuyên chế,

95
00:04:17,206 --> 00:04:18,739
hay một cuộc nổi dậy.

96
00:04:18,739 --> 00:04:21,200
Những thứ vụ khí ấy sẽ hướng vào chúng ta,

97
00:04:21,200 --> 00:04:23,677
nếu chúng ta không 
giải quyết triệt để vấn đề này.

98
00:04:23,677 --> 00:04:26,991
Vấn đề không phải "nếu như"
mà là "khi nào".

99
00:04:26,991 --> 00:04:30,259
Sẽ rất kinh khủng khi chúng xảy đến

100
00:04:30,259 --> 00:04:31,811
cho mọi người,

101
00:04:31,811 --> 00:04:36,816
Cụ thể là các tay tài phiệt như chúng tôi.

102
00:04:36,866 --> 00:04:40,385
Nghe có vẻ tôi là người thích làm việc thiện,

103
00:04:40,385 --> 00:04:43,154
thực tình tôi chỉ đang đưa ra lập luận luân lí,

104
00:04:43,154 --> 00:04:45,442
rằng bất công trong kinh tế là sai.

105
00:04:45,442 --> 00:04:50,039
Sự bất công ngày càng tăng trong kinh tế

106
00:04:50,039 --> 00:04:53,359
là ngu xuẩn và thất sách.

107
00:04:53,359 --> 00:04:57,273
Bất công tăng cao, không chỉ gia tăng rủi ro

108
00:04:57,273 --> 00:04:58,793
vũ khí hướng vào chúng ta,

109
00:04:58,793 --> 00:05:02,717
mà còn tác động xấu đến kinh doanh.

110
00:05:03,687 --> 00:05:07,257
Vậy mô hình cho những kẻ giàu chúng ta 
là phải như Henry Ford.

111
00:05:07,477 --> 00:05:10,793
Khi Ford áp dụng 
chính sách trứ danh $5/ngày.

112
00:05:10,793 --> 00:05:14,027
Mức lương/giờ cao gấp đôi thời đó,

113
00:05:14,027 --> 00:05:16,254
ông không chỉ làm tăng sản lượng

114
00:05:16,254 --> 00:05:18,240
cho các nhà máy sàn xuất của mình,

115
00:05:18,240 --> 00:05:21,923
mà còn chuyển đổi tầng lớp 
lao động tự động nghèo khó bị bóc lột

116
00:05:21,923 --> 00:05:23,765
thành tầng lớp trung lưu phát đạt,

117
00:05:23,765 --> 00:05:27,349
những người mà hiện nay đã có thể mua được sản phẩm mình làm ra.

118
00:05:27,548 --> 00:05:31,486
Ford nhận thấy điều 
chúng ta biết ngày nay là đúng,

119
00:05:31,486 --> 00:05:35,411
rằng nền kinh tế nên được hiểu 
như một hệ sinh thái

120
00:05:35,411 --> 00:05:39,010
và được đặc tính hóa bởi cùng mô hình

121
00:05:39,010 --> 00:05:40,844
của vòng phản hồi mà ta thấy

122
00:05:40,844 --> 00:05:42,609
trong hệ sinh thái.

123
00:05:42,609 --> 00:05:45,987
Một vòng phản hồi giữa khách hàng 
và các ngành kinh doanh.

124
00:05:45,987 --> 00:05:48,752
Tăng lương làm tăng nhu cầu tiêu thụ,

125
00:05:48,752 --> 00:05:51,107
dẫn đến nhu cầu sử dụng lao động tăng,

126
00:05:51,107 --> 00:05:53,023
từ đó khiến lương lại tăng,

127
00:05:53,023 --> 00:05:56,044
cùng với đó là nhu cầu và lợi nhuận.

128
00:05:56,044 --> 00:06:00,367
Chu kỳ tích cực làm tăng sự thịnh vượng đó

129
00:06:00,367 --> 00:06:02,671
mà chính xác đang bị thiếu đi

130
00:06:02,671 --> 00:06:08,046
trong sự hồi phục kinh tế ngày nay.

131
00:06:08,046 --> 00:06:12,843
Đó là lí do tại sao 
chúng ta cần bỏ lại phía sau

132
00:06:12,863 --> 00:06:14,385
những chính sách nền kinh tế thấm nhập

133
00:06:14,385 --> 00:06:18,325
đang thống trị các đảng phái chính trị,

134
00:06:18,565 --> 00:06:21,328
và chú trọng phát triển 
nền kinh tế từ tầng lớp trung lưu.

135
00:06:21,328 --> 00:06:23,209
Nền kinh tế từ tầng lớp trung lưu

136
00:06:23,209 --> 00:06:26,733
bác bỏ ý tưởng kinh tế tân cổ điển,

137
00:06:26,733 --> 00:06:30,710
rằng các nền kinh tế đang hoạt động hiệu quả, đúng hướng và mang tính cơ giới,

138
00:06:30,729 --> 00:06:34,026
đang có xu hướng tiến đến 
cân bằng và công bằng.

139
00:06:34,026 --> 00:06:37,653
Thay vào đó, bám theo ý tưởng thế kỷ 21,

140
00:06:37,773 --> 00:06:40,586
rằng các nền kinh tế là phức tạp, 
mang tính thích nghi,

141
00:06:40,586 --> 00:06:41,971
giống như hệ sinh thái,

142
00:06:41,971 --> 00:06:45,604
rằng chúng có xu hướng rời xa 
sự cân bằng và hướng đến sự bất công,

143
00:06:45,604 --> 00:06:47,810
rằng chúng không hiệu quả chút nào.

144
00:06:47,810 --> 00:06:51,063
Nhưng chúng sẽ hiệu quả 
nếu được quản lí tốt.

145
00:06:52,163 --> 00:06:54,454
Quan điểm của thế kỷ 21 này,

146
00:06:54,454 --> 00:06:57,233
cho phép ta thấy rő rằng chủ nghĩa tư bản

147
00:06:57,233 --> 00:07:01,324
không hoạt động dựa trên 
sự phân bổ hiệu quả

148
00:07:01,324 --> 00:07:03,286
của các nguồn tài nguyên có sẵn.

149
00:07:03,286 --> 00:07:08,383
Nó hoạt động dựa trên việc 
tạo ra những giải pháp

150
00:07:08,383 --> 00:07:10,171
cho những vấn đề của con người.

151
00:07:10,171 --> 00:07:12,470
Cái hay của tư bản chủ nghĩa đó là

152
00:07:12,470 --> 00:07:16,650
Nó là một hệ thống
tìm kiếm giải pháp luôn tiến hóa.

153
00:07:16,650 --> 00:07:22,140
Nó đền đáp những người
giải quyết những vấn đề của người khác.

154
00:07:22,675 --> 00:07:26,450
Điểm khác biệt giữa xã hội nghèo

155
00:07:26,450 --> 00:07:28,475
và xã hội giàu, hiển nhiên,

156
00:07:28,495 --> 00:07:30,824
là mức độ mà xã hội đó

157
00:07:30,824 --> 00:07:32,915
tạo ra những giải pháp dưới hình thức

158
00:07:32,915 --> 00:07:35,254
là sản phẩm cho cư dân của nó.

159
00:07:36,014 --> 00:07:38,024
Toàn bộ giải pháp

160
00:07:38,024 --> 00:07:40,173
mà chúng ta có trong xã hội

161
00:07:40,173 --> 00:07:41,901
thực sự là sự thịnh vượng của chúng ta, 
điều này giải thích

162
00:07:41,901 --> 00:07:44,467
tại sao những công ty như Google và Amazon,

163
00:07:44,467 --> 00:07:46,794
Microsoft và Apple,

164
00:07:46,794 --> 00:07:49,464
cùng những thương nhân tạo ra chúng

165
00:07:49,464 --> 00:07:53,252
đã đóng góp quá nhiều

166
00:07:53,252 --> 00:07:55,497
cho sự thịnh vượng của đất nước chúng ta.

167
00:07:55,847 --> 00:07:59,049
Quan điểm của thế kỉ 21 này

168
00:07:59,049 --> 00:07:59,839
cũng làm rõ

169
00:07:59,839 --> 00:08:03,798
rằng điều mà chúng ta nghĩ 
là sự phát triển kinh tế

170
00:08:03,798 --> 00:08:05,260
nên được hiểu theo cách tốt nhất là

171
00:08:05,260 --> 00:08:08,281
tốc độ chúng ta giải quyết vấn đề.

172
00:08:09,001 --> 00:08:11,989
Nhưng tỉ lệ đó hoàn toàn phụ thuộc vào

173
00:08:11,989 --> 00:08:15,373
số những người giải quyết vấn đề--

174
00:08:15,373 --> 00:08:18,600
khả năng đa dạng hoá của 
những nhà giải quyết vấn đề mà chúng ta có.

175
00:08:18,600 --> 00:08:20,644
Và từ đó, bao nhiêu cư dân trong xã hội này

176
00:08:20,644 --> 00:08:23,163
tham gia tích cực ,

177
00:08:23,163 --> 00:08:26,344
với cả hai tư cách là thương nhân
người có khả năng đưa ra những giải pháp,

178
00:08:26,344 --> 00:08:30,257
và khách hàng mà tiêu thụ chúng.

179
00:08:30,257 --> 00:08:34,326
Nhưng sự tham gia tối đa này

180
00:08:34,336 --> 00:08:35,876
không tự nhiên xảy ra,

181
00:08:35,876 --> 00:08:37,778
nó cũng không tự diễn ra,

182
00:08:37,778 --> 00:08:40,697
mà đòi hỏi công sức và đầu tư,

183
00:08:41,127 --> 00:08:42,784
đó là tại sao

184
00:08:42,784 --> 00:08:47,321
những nền dân chủ tư bản cực thịnh

185
00:08:47,321 --> 00:08:49,866
đều được đặc tính hóa 
bởi những khoản đầu tư khổng lồ

186
00:08:49,866 --> 00:08:52,176
từ tầng lớp trung lưu và cơ sở hạ tầng

187
00:08:52,176 --> 00:08:54,046
mà họ phụ thuộc.

188
00:08:54,986 --> 00:08:56,846
Những tay tài phiệt chúng tôi

189
00:08:56,846 --> 00:09:00,477
cần bỏ lại phía sau nền kinh tế thấm nhập,

190
00:09:00,657 --> 00:09:02,923
chúng tôi càng giàu,

191
00:09:02,923 --> 00:09:05,654
thì người khác sẽ giàu hơn.

192
00:09:05,654 --> 00:09:08,413
Không đúng. Sao lại có thể chứ?

193
00:09:08,821 --> 00:09:12,428
Tôi kiếm được hơn 1,000 lần 
mức lương trung bình,

194
00:09:12,428 --> 00:09:15,885
nhưng đâu có mua hàng 
với giá gấp 1,000 lần,

195
00:09:15,885 --> 00:09:16,798
Đúng không?

196
00:09:17,398 --> 00:09:20,392
Thực tình tôi mua hai cái quần jean,

197
00:09:20,643 --> 00:09:22,268
thứ mà đối tác của tôi anh Mike gọi là

198
00:09:22,268 --> 00:09:23,928
quần jean cho người quản lí.

199
00:09:23,928 --> 00:09:26,611
Tôi đã có thể mua 2,000 cái,

200
00:09:26,921 --> 00:09:30,488
nhưng làm gì với chúng đây? (Cười).

201
00:09:30,488 --> 00:09:32,380
Tôi có thể đi cắt tóc được mấy lần?

202
00:09:32,380 --> 00:09:35,536
Ra ngoài ăn tối thường xuyên thế nào?

203
00:09:36,886 --> 00:09:40,413
Mặc cho những nhà tài phiệt 
có giàu đến cỡ nào,

204
00:09:40,413 --> 00:09:44,051
thì cũng không bao giờ chi phối được 
nền kinh tế quốc gia.

205
00:09:44,051 --> 00:09:47,831
Chỉ có tầng lớp trung lưu phát đạt 
mới có thể làm được điều đó.

206
00:09:49,451 --> 00:09:51,600
Chẳng có gì để làm cả,

207
00:09:51,600 --> 00:09:54,042
đó là điều các bạn tài phiệt của tôi sẽ nói.

208
00:09:55,542 --> 00:09:58,252
Henry Ford là thời đại khác.

209
00:09:58,942 --> 00:10:00,851
Có thể chúng ta không thể làm điều gì đó.

210
00:10:00,851 --> 00:10:02,966
Hoặc có thể làm gì đó.

211
00:10:04,306 --> 00:10:07,631
Ngày 19 tháng 6 năm 2013,

212
00:10:07,631 --> 00:10:11,192
Bloomberg phát hành 
một bài báo tôi viết gọi là

213
00:10:11,192 --> 00:10:15,615
“Nhà Tư Bản Với Chủ Trương
Lương Tối Thiểu $15/Giờ” .

214
00:10:16,382 --> 00:10:18,902
Những người ủng hộ điều này 
tại tạp chí doanh nhân Forbes,

215
00:10:18,902 --> 00:10:21,037
là một trong những người ngưỡng mộ tôi,

216
00:10:21,037 --> 00:10:25,386
gọi nó là 
“Đề xuất gần như là điên rồ của Nick Hanauer.”

217
00:10:25,666 --> 00:10:29,409
Nhưng chỉ 350 ngày sau,

218
00:10:29,409 --> 00:10:30,951
sau khi bài báo phát hành,

219
00:10:31,421 --> 00:10:34,378
Thị trưởng bang Seatle Ed Murray kí duyệt

220
00:10:34,378 --> 00:10:38,200
một sắc lệnh 
tăng mức lương tối thiểu ở Seatle

221
00:10:38,200 --> 00:10:39,870
lên $15/ giờ,

222
00:10:40,090 --> 00:10:41,308
hơn gấp đôi

223
00:10:41,348 --> 00:10:45,442
mức lương tối thiểu bang hiện hành là $7.25.

224
00:10:45,912 --> 00:10:47,590
Chuyện này đã xảy ra như thế nào,

225
00:10:47,600 --> 00:10:49,506
những nhà lập luận sẽ hỏi thế.

226
00:10:50,166 --> 00:10:51,967
Nó xảy ra vì một nhóm trong chúng ta

227
00:10:51,967 --> 00:10:53,000
đã nhắc nhở tầng lớp trung lưu

228
00:10:53,000 --> 00:10:54,729
rằng họ là tài nguyên

229
00:10:54,729 --> 00:10:57,917
của sự phát triển và thịnh vượng 
trong nền kinh tế tư bản.

230
00:10:58,567 --> 00:11:01,783
Chúng ta đã nhắc nhỏ họ rằng
khi người lao động kiếm nhiều tiền hơn,

231
00:11:01,783 --> 00:11:03,755
thì các ngành kinh doanh có thêm khác hàng,

232
00:11:03,755 --> 00:11:05,380
từ đó lại tăng nhu cầu tuyển dụng lao động.

233
00:11:06,360 --> 00:11:08,569
Chúng ta nhắc nhở họ rằng 
khi các ngành kinh doanh

234
00:11:08,569 --> 00:11:10,528
trả lương người lao động mức đủ sống,

235
00:11:10,748 --> 00:11:12,946
những người đóng thuế 
sẽ được miễn khỏi gánh nặng

236
00:11:12,946 --> 00:11:14,724
tài trợ quỹ cho các chương trình đói nghèo,

237
00:11:14,724 --> 00:11:17,714
như trợ cấp thực phẩm và hỗ trợ y tế,

238
00:11:17,714 --> 00:11:19,448
cùng với hỗ trợ nhà ở

239
00:11:19,448 --> 00:11:21,665
mà những người lao động đó cần.

240
00:11:21,665 --> 00:11:24,598
Chúng ta đã nhắc nhở họ rằng 
người lao động thu nhập thấp

241
00:11:24,598 --> 00:11:26,675
tạo ra những người trả thuế tồi tệ,

242
00:11:26,745 --> 00:11:29,144
và khi ta tăng lương tối thiểu

243
00:11:29,144 --> 00:11:31,119
cho tất cả các ngành,

244
00:11:31,199 --> 00:11:33,063
thì mọi ngành đều hưởng lợi,

245
00:11:33,063 --> 00:11:35,052
nhưng vẫn duy trì được sự cạnh tranh.

246
00:11:35,612 --> 00:11:37,253
Những phản ứng chính thống, tất nhiên,

247
00:11:37,253 --> 00:11:40,706
là tăng lương tối thiểu sẽ khiến 
việc làm bị cắt giảm, đúng không?

248
00:11:41,296 --> 00:11:44,533
Những chinh trị gia của ta 
luôn nhắc về ý tưởng

249
00:11:44,533 --> 00:11:46,685
nền kinh tế thấm nhập bằng những điều như,

250
00:11:46,685 --> 00:11:48,625
“Nếu ta tăng giá thuê lao động,

251
00:11:48,645 --> 00:11:51,595
đoán xem điều gì sẽ xảy ra? 
ta hưởng lợi ít hơn.”

252
00:11:51,615 --> 00:11:54,510
Chắc không?

253
00:11:54,510 --> 00:11:57,073
Vì đã có một số chứng cứ trái ngược.

254
00:11:58,073 --> 00:12:02,570
Từ năm 1980, lương của các CEO nước ta

255
00:12:02,570 --> 00:12:05,005
tăng từ hơn 30 lần lương trung bình

256
00:12:05,005 --> 00:12:06,399
đến 500 lần.

257
00:12:07,079 --> 00:12:09,658
Đó là “hậu quả” 
tăng lương cho người lao động đó.

258
00:12:10,188 --> 00:12:12,590
Tuy nhiên theo sự hiểu biết của tôi,

259
00:12:13,070 --> 00:12:15,473
tôi chưa từng thấy một công ty nào

260
00:12:15,473 --> 00:12:18,764
thuê CEO ngoài nước, 
tự động hóa công việc của họ,

261
00:12:18,764 --> 00:12:20,388
xuất khẩu công việc qua Trung quốc.

262
00:12:20,938 --> 00:12:23,224
Thực tế, dường như chúng ta thuê

263
00:12:23,224 --> 00:12:26,356
nhều CEO và quản lí cao cấp 
hơn bao giờ hết,

264
00:12:26,356 --> 00:12:30,339
cũng như người lao động 
trong lĩnh vực công nghệ,

265
00:12:30,989 --> 00:12:32,823
và dịch vụ tài chính,

266
00:12:32,823 --> 00:12:35,644
người mà kiếm tiền hơn cấp số nhân 
so với lương trung bình,

267
00:12:35,644 --> 00:12:37,525
nhưng chúng ta thuê họ ngày càng nhiều.

268
00:12:37,525 --> 00:12:41,278
Vậy rõ ràng là ta có thể tăng lương lao động

269
00:12:41,868 --> 00:12:44,084
và hưởng lợi nhiều hơn từ điều này.

270
00:12:44,084 --> 00:12:46,902
Tôi biết hầu hết mọi người

271
00:12:46,902 --> 00:12:49,262
nghĩ rằng lương tối thiểu $15/giờ

272
00:12:49,262 --> 00:12:52,133
là điên rồ, và là thử nghiệm kinh tế đầy rủi ro.

273
00:12:52,133 --> 00:12:54,243
Chúng tôi không đồng ý.

274
00:12:54,243 --> 00:12:56,614
Chúng tôi tin rằng 
mức lương tối thiểu $15/giờ

275
00:12:56,614 --> 00:12:57,533
tại Seattle

276
00:12:57,853 --> 00:12:59,475
thực sự là sự tiếp nối

277
00:12:59,475 --> 00:13:02,467
của chính sách kinh tế luận lí.

278
00:13:02,477 --> 00:13:04,428
Nó cho phép thành phố của ta

279
00:13:04,428 --> 00:13:06,569
Phát triển vượt mặt những thành phố khác.

280
00:13:07,609 --> 00:13:09,185
Vì bạn thấy đó,

281
00:13:09,185 --> 00:13:10,853
bang Washington đã

282
00:13:10,853 --> 00:13:12,142
có mức lương tối thiểu cao nhất

283
00:13:12,142 --> 00:13:13,666
trong các bang ở nước ta.

284
00:13:13,666 --> 00:13:16,451
Chúng ta trả người lao động $9.32/giờ

285
00:13:16,451 --> 00:13:18,058
gấp gần 30%

286
00:13:18,058 --> 00:13:20,412
so với lương tối thiểu liên bang $7.25/giờ,

287
00:13:20,412 --> 00:13:24,693
nhưng điều quan trọng là, gấp 427%

288
00:13:24,693 --> 00:13:27,702
so với lương liên bang 
tối thiểu nhất là $2.13/giờ.

289
00:13:28,292 --> 00:13:30,571
Nếu những nhà tư tưởng 
về nền kinh tế thấm nhập đúng,

290
00:13:30,571 --> 00:13:33,683
thì bang Washington đã xảy ra
thất nghiệp trên diện rộng.

291
00:13:33,683 --> 00:13:36,359
Seattle đã thảm hại đến thế nào.

292
00:13:36,359 --> 00:13:39,290
Tuy nhiên, Seattle

293
00:13:39,290 --> 00:13:42,471
đang là thành phố phát triển 
nhanh nhất cả nước.

294
00:13:43,281 --> 00:13:47,664
Bang Washington đang tạo ra 
nhiều doanh nhiệp nhỏ

295
00:13:47,664 --> 00:13:49,774
với tốc độ cao hơn những bang lớn khác

296
00:13:49,774 --> 00:13:51,430
trong cả nước

297
00:13:51,970 --> 00:13:55,046
Ngành kinh doanh nhà hàng ở Seattle 
đang bùng nổ.

298
00:13:55,726 --> 00:14:00,563
Vì sao, vì định luật cơ bản 
của tư bản chủ nghĩa là,

299
00:14:00,563 --> 00:14:01,546
khi người lao động kiếm nhiều tiền hơn,

300
00:14:01,546 --> 00:14:03,519
các ngành kinh doanh có thêm khác hàng

301
00:14:03,519 --> 00:14:04,902
rồi lại có nhu cầu tuyển thêm lao động.

302
00:14:05,962 --> 00:14:09,833
Khi các nhà hàng trả lương đủ sống 
cho người lao động

303
00:14:09,833 --> 00:14:12,643
để họ có khả năng đi ăn nhà hàng,

304
00:14:12,643 --> 00:14:15,442
thì đó đâu phải là không có lợi 
cho ngành kinh doanh nhà hàng

305
00:14:15,442 --> 00:14:16,700
mà là rất tốt

306
00:14:16,840 --> 00:14:20,029
mặc cho những gì chủ nhà hàng nói với ta.

307
00:14:21,249 --> 00:14:23,466
Nó có phức tạp hơn những gì 
tôi đang trình bày không?

308
00:14:23,466 --> 00:14:24,742
Tất nhiên là có rồi.

309
00:14:24,742 --> 00:14:26,295
Có rất nhiều các nhân tố tác động trong này.

310
00:14:26,295 --> 00:14:28,992
Nhưng làm ơn hãy thôi khăng khăng

311
00:14:28,992 --> 00:14:31,012
rằng người lao động thu nhập thấp 
kiếm hơn được một chút,

312
00:14:31,012 --> 00:14:32,452
nhưng tỉ lệ thất nghiệp lại tăng vọt

313
00:14:32,452 --> 00:14:34,263
thì nền kinh tế sẽ sụp đổ?

314
00:14:34,263 --> 00:14:36,047
Chẳng có chứng cứ nào cho điều đó.

315
00:14:36,477 --> 00:14:38,292
Điều nguy hiểm nhất về

316
00:14:38,292 --> 00:14:39,186
nền kinh tế thấm nhập

317
00:14:39,186 --> 00:14:41,844
là nó không phải sự tuyên bố rằng 
nếu người giàu càng giàu thêm,

318
00:14:41,844 --> 00:14:43,423
thì mọi người đều khấm khá.

319
00:14:43,923 --> 00:14:45,734
Nó là lời tuyên bố bởi những người chống lại

320
00:14:45,734 --> 00:14:48,274
bất kì sự tăng lương tối thiểu nào,

321
00:14:48,284 --> 00:14:50,642
rằng nếu người nghèo giàu lên

322
00:14:50,642 --> 00:14:52,688
thì sẽ không tốt cho nền kinh tế.

323
00:14:52,688 --> 00:14:53,817
Điều này thật vô lí.

324
00:14:54,367 --> 00:14:58,663
Vậy chúng ta có thể nào miễn sự hùng biện

325
00:14:58,663 --> 00:15:01,063
rằng những tay giàu có như tôi

326
00:15:01,063 --> 00:15:02,919
cùng với các bạn tài phiệt của mình

327
00:15:03,469 --> 00:15:05,083
tạo ra đất nước này?

328
00:15:06,293 --> 00:15:08,046
Những tay tài phiệt tôi biết,

329
00:15:08,046 --> 00:15:09,873
thậm chí nếu chúng tôi không thích 
tự thú nhận trước công chúng,

330
00:15:09,873 --> 00:15:12,325
rằng nếu chúng tôi được sinh ra ở nới khác,

331
00:15:12,325 --> 00:15:14,970
chứ không phải tại Mỹ,

332
00:15:14,970 --> 00:15:17,973
chúng tôi có lẽ chỉ là những gã chân không

333
00:15:17,973 --> 00:15:20,273
đứng lề đường bụi bặm bán trái cây.

334
00:15:20,603 --> 00:15:23,227
Không phải họ không có những
thương nhân giỏi ở những nơi đó,

335
00:15:23,227 --> 00:15:25,062
thậm chí ngay cả những nơi rất nghèo.

336
00:15:25,062 --> 00:15:27,198
Chỉ là vấn đề về

337
00:15:27,198 --> 00:15:32,290
khả năng chi tiêu của khách hàng 
của thương nhân kia...

338
00:15:32,290 --> 00:15:35,734
Nên đây là một ý tưởng 
cho kiểu nền kinh tế mới,

339
00:15:35,734 --> 00:15:37,215
một kiểu chính trị mới

340
00:15:37,784 --> 00:15:40,373
Mà tôi gọi là tư bản chủ nghĩa mới.

341
00:15:40,373 --> 00:15:42,893
Hãy hiểu rằng chủ nghĩa tư bản

342
00:15:42,893 --> 00:15:44,733
thắng thế hơn sự thay thế nào,

343
00:15:46,754 --> 00:15:47,004
nhưng càng nhiều người chúng ta hòa nhập,

344
00:15:48,628 --> 00:15:52,432
cả vai trò là thương nhân hay khách hàng,

345
00:15:52,432 --> 00:15:53,914
thì nó hoạt động hiệu quả hơn.

346
00:15:54,474 --> 00:15:57,996
Hãy làm mọi cách giảm kích thước 
bộ máy chính quyền,

347
00:15:57,996 --> 00:16:00,755
nhưng không phải là cắt bỏ 
những chương trình trợ cấp

348
00:16:00,755 --> 00:16:03,196
mà bằng cách đảm bảo 
người lao động được trả đủ sống,

349
00:16:03,196 --> 00:16:06,104
để họ không cần tới 
những chương trình trợ cấp đó nữa.

350
00:16:06,514 --> 00:16:09,172
Hãy đầu tư đầy đủ vào tầng lớp trung lưu

351
00:16:09,172 --> 00:16:12,486
để làm cho nền kinh tế chúng ta 
công bằng và mang tính hòa nhập hơn,

352
00:16:12,917 --> 00:16:15,787
công bằng hơn thì cạnh tranh trung thực hơn,

353
00:16:15,796 --> 00:16:17,947
cạnh tranh trung thực hơn,

354
00:16:17,947 --> 00:16:21,062
thì tạo nhiều khả năng đưa ra giải pháp hơn

355
00:16:21,062 --> 00:16:22,107
cho những vấn đề của con người,

356
00:16:22,107 --> 00:16:26,414
mà là nhân tố thực sự tác động đến 
sự tăng trưởng và thịnh vượng.

357
00:16:27,483 --> 00:16:31,106
Tư bản chủ nghĩa 
là công nghệ xã hội vĩ đại nhất

358
00:16:31,106 --> 00:16:32,383
từng được phát minh

359
00:16:32,383 --> 00:16:35,405
để tạo ra sự thịnh vượng 
trong xã hội loài người,

360
00:16:35,405 --> 00:16:36,944
nếu nó được quản lí tốt,

361
00:16:37,924 --> 00:16:40,675
nhưng tư bản chủ nghĩa, vì động lực

362
00:16:40,675 --> 00:16:43,366
cấp số nhân cơ bản 
của các hệ thống phức tạp,

363
00:16:43,366 --> 00:16:47,035
có khuynh hướng tiến về phía trước, mang tính không lay chuyển, không cân bằng,

364
00:16:47,035 --> 00:16:49,563
tập trung và sụp đổ.

365
00:16:50,763 --> 00:16:53,308
Chức năng của chế độ dân chủ,

366
00:16:53,308 --> 00:16:58,104
là tối đa hóa 
sự hòa nhập của nhiều thành phần

367
00:16:58,104 --> 00:17:01,241
để tạo ra sự thịnh vượng,

368
00:17:01,241 --> 00:17:04,293
chứ không phải để cho một số thành phần
tích lũy tiền bạc.

369
00:17:04,713 --> 00:17:07,993
Chính phủ có tạo ra sự thịnh vượng 
và phát triển

370
00:17:07,993 --> 00:17:10,919
bằng cách tạo ra những điều kiện 
mà cho phép

371
00:17:10,919 --> 00:17:13,772
cả thương nhân và khách hàng của họ

372
00:17:13,772 --> 00:17:15,479
phát đạt.

373
00:17:15,939 --> 00:17:20,487
Cân bằng vị thế các tay tư bản như tôi
và người lao động

374
00:17:20,487 --> 00:17:22,309
cũng không phải là xấu cho tư bản chủ nghĩa,

375
00:17:22,309 --> 00:17:24,463
mà là trọng yếu cho nó.

376
00:17:24,463 --> 00:17:26,888
Các chương trình 
như mức lương tối thiểu hợp lí,

377
00:17:26,888 --> 00:17:28,657
dịch vụ y tế có thể tiếp cận được,

378
00:17:28,657 --> 00:17:30,146
nghỉ ốm được trả lương,

379
00:17:30,146 --> 00:17:31,407
và đánh thuế lũy tiến

380
00:17:31,407 --> 00:17:35,987
là cần thiết, để xây dựng 
cơ sở hạ tầng quan trọng

381
00:17:35,987 --> 00:17:40,185
cần cho nền giáo dục, Nghiên Cứu 
và Phát Triển của tầng lớp trung lưu.

382
00:17:40,185 --> 00:17:42,387
Đây là những công cụ không thể thiếu

383
00:17:42,387 --> 00:17:44,541
mà những nhà tư bản khôn ngoan 
nên nắm lấy

384
00:17:44,541 --> 00:17:46,408
để tác động lên sự tăng trưởng.

385
00:17:46,408 --> 00:17:49,737
Vì không ai hưởng lợi từ nó như chúng ta.

386
00:17:50,187 --> 00:17:52,487
Nhiều nhà kinh tế khiến bạn tin rằng

387
00:17:52,487 --> 00:17:55,597
nghề của họ là ngành khoa học mục tiêu.

388
00:17:55,597 --> 00:17:57,654
Tôi không đồng ý và tôi nghĩ, nó chỉ là

389
00:17:57,654 --> 00:18:00,330
một công cụ mà loài người sử dụng

390
00:18:00,330 --> 00:18:01,979
để thi hành và mã hóa

391
00:18:01,979 --> 00:18:05,755
sự ưu đãi và các định kiến đạo đức xã hội

392
00:18:05,755 --> 00:18:09,523
về địa vị và quyền lực,

393
00:18:09,653 --> 00:18:11,894
điều mà tại sao các tay tài phiệt như tôi

394
00:18:11,894 --> 00:18:16,002
luôn cần để tìm kiếm 
những câu chuyện có tính thuyết phục

395
00:18:16,247 --> 00:18:17,849
để kể cho người khác.

396
00:18:17,849 --> 00:18:21,829
về lí do vị trí tuyệt đối của chúng tôi

397
00:18:21,829 --> 00:18:25,106
là chân chính về đạo đức 
và tốt cho mọi người:

398
00:18:26,016 --> 00:18:29,808
chúng tôi là thành phần không thể thiếu, 
là người tạo ra công việc,

399
00:18:29,808 --> 00:18:31,640
bạn thì không;

400
00:18:32,610 --> 00:18:36,055
và sự giảm thuế để chúng tôi 
tạo ra sự phát triển,

401
00:18:36,055 --> 00:18:38,016
nhưng những khoản đầu tư vào các bạn

402
00:18:38,016 --> 00:18:39,439
sẽ làm khoản nợ chúng tôi tăng vọt

403
00:18:39,439 --> 00:18:41,333
và làm đất nước phá sản;

404
00:18:41,773 --> 00:18:43,999
rằng chúng tôi quan trọng;

405
00:18:43,999 --> 00:18:46,082
còn bạn thì không.

406
00:18:46,082 --> 00:18:48,750
Qua hàng ngàn năm, 
những câu chuyện này được gọi là

407
00:18:48,750 --> 00:18:50,610
quyền siêu phàm.

408
00:18:50,610 --> 00:18:54,465
Ngày nay, chúng ta có nền kinh tế thấm nhập.

409
00:18:55,005 --> 00:18:57,870
Điều này thật hiển nhiên, rõ ràng

410
00:18:57,870 --> 00:19:00,186
mà nó chứng minh.

411
00:19:00,186 --> 00:19:02,959
Các tay tài phiệt như chúng tôi cần thấy

412
00:19:02,959 --> 00:19:05,114
rằng nước Mỹ tạo ra chúng tôi,

413
00:19:05,114 --> 00:19:06,986
chứ không phải ngược lại;

414
00:19:07,176 --> 00:19:09,805
rằng một tầng lớp 
trung lưu phát đạt là tài nguyên

415
00:19:09,805 --> 00:19:12,252
cho sự thịnh vượng trong nền kinh tế tư bản,

416
00:19:12,252 --> 00:19:14,032
không phải là “hậu quả” của nó.

417
00:19:14,786 --> 00:19:16,631
Chúng tôi cũng không bao giờ nên quên

418
00:19:17,461 --> 00:19:20,777
rằng thậm chí những người giỏi nhất trong chúng tôi mà rơi vào hoàn cảnh tồi tệ nhất

419
00:19:20,777 --> 00:19:24,598
thì chỉ là những gã chân không 
bên đường bụi bặm bán trái cây.

420
00:19:26,848 --> 00:19:29,740
Các chiến hữu tài phiệt, 
tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta

421
00:19:29,740 --> 00:19:31,989
phải cam kết với đất nước lần nữa,

422
00:19:31,989 --> 00:19:34,068
cam kết với một kiểu tư bản chủ nghĩa mới

423
00:19:34,068 --> 00:19:38,233
mà có cả tính hòa nhập và hiệu quả hơn,

424
00:19:38,233 --> 00:19:41,130
một chế độ tư bản chủ nghĩa mà sẽ đảm bảo

425
00:19:41,130 --> 00:19:43,512
rằng nền kinh tế Mỹ sẽ duy trì

426
00:19:43,512 --> 00:19:46,944
tính năng động và thịnh vượng 
trên toàn thế giới.

427
00:19:46,944 --> 00:19:48,372
Hãy củng cố tương lai chúng ta,

428
00:19:48,372 --> 00:19:51,537
con cháu chúng ta sau này

429
00:19:52,007 --> 00:19:54,369
Hay thay vì đó, chúng ta chẳng thể làm gì,

430
00:19:55,259 --> 00:19:57,068
trốn sau cánh cửa cộng đồng riêng của mình

431
00:19:57,068 --> 00:19:59,127
và các trường tư,

432
00:19:59,777 --> 00:20:01,723
tận hưởng đặc quyền 
với máy bay và du thuyền riêng

433
00:20:01,723 --> 00:20:03,364
--thú vị mà --

434
00:20:04,174 --> 00:20:06,007
rồi chờ đợi những cây xỉa chĩa vào

435
00:20:06,007 --> 00:20:07,599
Cám ơn.

436
00:20:07,599 --> 00:20:09,328
(Vỗ tay)