0:00:00.900,0:00:02.770 Có lẽ mọi người không biết tôi, 0:00:03.898,0:00:06.712 tôi là một trong số 0.01%, 0:00:07.012,0:00:09.467 mà các bạn nghe và biết tới[br]qua truyền thông, 0:00:09.467,0:00:12.264 và theo một số định nghĩa hơp lí [br]thì tôi là nhà tài phiệt. 0:00:12.674,0:00:14.534 Tối nay, điều tôi muốn làm là nói thẳng 0:00:14.534,0:00:17.999 với những nhà tài phiệt khác và mọi người 0:00:18.419,0:00:20.919 vì tôi cảm thấy đã đến lúc 0:00:20.919,0:00:22.789 chúng ta cần trò chuyện. 0:00:22.789,0:00:26.214 Như những nhà tài phiệt khác, [br]tôi cũng là tay tư bản 0:00:26.214,0:00:28.491 đầy tự hào và không biện hộ. 0:00:28.491,0:00:30.811 Tôi đă sáng lập, đồng sáng lập hay góp vốn 0:00:30.811,0:00:33.853 vào hơn 30 công ty [br]khắp các ngành công nghiệp. 0:00:33.853,0:00:37.557 Tôi cũng là nhà đầu tư ngoại tộc đầu tiên [br]vào Amazon.com. 0:00:37.557,0:00:41.272 Tôi đồng sáng lập công ty aQuantive 0:00:41.272,0:00:45.695 mà đã được bán cho Microsoft [br]với giá 6.4 tỉ đô la. 0:00:45.695,0:00:48.011 Tôi cùng sở hữu một ngân hàng [br]với vài người bạn. 0:00:48.031,0:00:51.233 Tôi nói cho các vị điều này--(Cười)-- 0:00:51.233,0:00:52.452 Không thể tin được phải không? 0:00:52.452,0:00:53.915 Nói ra điều này để bạn biết 0:00:54.347,0:00:56.897 rằng cuộc đời tôi cũng giống như [br]những tay tài phiệt khác. 0:00:57.630,0:01:01.450 Tôi có tầm nhìn rộng về chủ nghĩa tư bản, 0:01:01.450,0:01:02.471 và về kinh doanh, 0:01:02.471,0:01:05.409 Tôi đã được thưởng khá hậu hĩnh[br]cho điều đó 0:01:05.409,0:01:08.439 bằng một cuộc sống mà các vị 0:01:08.439,0:01:10.959 không thể tưởng tượng nổi: 0:01:10.959,0:01:13.559 vô số nhà cửa, một du thuyền, [br]một phi cơ riêng, 0:01:13.559,0:01:15.556 vv...và vv... 0:01:15.556,0:01:21.593 Nhưng thành thật mà nói, tôi không phải[br]là người giỏi nhất mà bạn biết. 0:01:21.593,0:01:23.369 Tôi chắc chắn cũng không phải người chăm chỉ nhất. 0:01:23.369,0:01:25.146 Tôi từng là một thằng sinh viên quèn. 0:01:25.146,0:01:27.189 Chẳng biết gì về công nghệ. 0:01:27.189,0:01:28.466 Tôi không thể viết nổi một đoạn mă. 0:01:28.466,0:01:31.985 Thực tình thành công của tôi là kết quả 0:01:31.985,0:01:34.492 của sự may mắn đầy ngoạn mục 0:01:34.492,0:01:39.310 gia thế từ khi sinh ra, hoàn cành và thời điểm. 0:01:39.310,0:01:43.431 Thực chất tôi có giỏi về một vài điều. 0:01:43.431,0:01:48.145 Thứ nhất, tôi có [br]sức chịu đựng phi thường với rủi ro, 0:01:48.145,0:01:51.303 thứ khác tôi có một giác quan tốt, 0:01:51.303,0:01:54.171 một trực giác tốt về những gì[br]sẽ xảy đến trong tương lai, 0:01:54.171,0:01:55.972 Và tôi nghĩ cái trực giác về tương lai đó, 0:01:55.972,0:02:01.044 là tinh túy của một thương nghiệp tốt. 0:02:01.044,0:02:03.285 Điều mà tôi thấy ở tương lai lúc này, 0:02:03.285,0:02:04.446 bạn biết gì không? 0:02:04.446,0:02:07.070 Tôi thấy nhiều vũ khí, 0:02:07.070,0:02:10.970 thấy đám giang hồ tay cầm vũ khí đó. 0:02:10.970,0:02:17.591 Vì khi những tay tài phiệt như chúng tôi 0:02:17.981,0:02:20.282 đang sống trong những giấc mơ [br]đầy tham vọng, 0:02:20.282,0:02:24.147 thì 99% dân số còn lại, 0:02:24.147,0:02:25.994 đang tụt hậu dần về phía sau. 0:02:25.994,0:02:28.978 Năm 1980, 1% dân số người Mĩ ở tầng lớp trên 0:02:28.978,0:02:31.044 chiếm khoảng 8% thu nhập quốc gia, 0:02:31.044,0:02:34.356 trong khi nhóm 50% ở tầng lớp dưới 0:02:34.356,0:02:36.698 chiếm 18%. 0:02:36.698,0:02:39.567 Ba mươi năm sau, hôm nay, 1% đứng đầu 0:02:39.567,0:02:43.496 chiếm hơn 20% thu nhập quốc gia, 0:02:43.496,0:02:46.167 trong khi 50% đứng dưới 0:02:46.167,0:02:48.598 chiếm 12% hay 13%. 0:02:48.598,0:02:50.235 Nếu xu thế này tiếp diễn, 0:02:50.235,0:02:52.383 nhóm 1% trên cùng sẽ chiếm 0:02:52.383,0:02:54.684 hơn 30% thu nhập quốc gia 0:02:54.684,0:02:55.924 trong 30 năm tiếp theo, 0:02:55.924,0:02:58.779 trong khi nhóm 50% bên dưới 0:02:58.779,0:03:00.034 sẽ chiếm chỉ 6%. 0:03:00.034,0:03:01.938 Bạn thấy đó vấn đề không phải là 0:03:01.938,0:03:04.660 sự bất công đang hiện diện giữa chúng ta. 0:03:04.660,0:03:07.053 Một số bất công là cần thiết 0:03:07.053,0:03:10.534 để nền dân chủ tư bản vận hành tốt hơn. 0:03:10.564,0:03:12.376 Vấn đề là sự bất công ngày nay, 0:03:12.376,0:03:15.417 đang ở mức cao nhất trong lịch sử, 0:03:15.417,0:03:18.724 và diễn tiến ngày càng tệ. 0:03:18.944,0:03:21.501 Nếu như sự giàu có, quyền lực và thu nhập 0:03:21.501,0:03:22.627 tiếp tục tập trung 0:03:22.627,0:03:25.588 ở những phần tử nhóm trên cùng, 0:03:25.588,0:03:27.027 xă hội chúng ta sẽ thay đổi, 0:03:27.027,0:03:29.581 từ dân chủ tư bản 0:03:29.581,0:03:32.205 sang xã hội thực dụng tân phong kiến 0:03:32.205,0:03:35.363 như nước Pháp thế kỷ 18. 0:03:35.363,0:03:37.743 Đó là nước Pháp 0:03:37.743,0:03:39.486 trước cuộc cách mạng, 0:03:39.486,0:03:41.343 với nhiều đám giang hồ có vũ khí. 0:03:41.343,0:03:44.202 Nên tôi có một thông điệp [br]cho các chiến hữu tài phiệt, 0:03:44.202,0:03:45.464 cho các bạn giàu kếch xù 0:03:45.464,0:03:47.426 và cho những ai đang sống 0:03:47.426,0:03:49.411 trong một thế giới với hàng rào bong bóng. 0:03:49.411,0:03:50.747 Tỉnh dậy đi. 0:03:50.747,0:03:54.978 Tỉnh dậy đi.[br]Nó không còn được bao lâu nữa đâu. 0:03:55.038,0:03:56.842 Vì nếu chúng ta không làm gì đó 0:03:56.842,0:04:01.930 để sửa chữa những [br]bất công kinh tế trong xă hội, 0:04:01.930,0:04:03.669 những vũ khí sắt nhọn sẽ hướng vào chúng ta. 0:04:03.913,0:04:08.221 Vì tự do và nền xă hội mở [br]không thể dung túng 0:04:08.221,0:04:11.705 Cho sự bất công [br]ngày càng tăng như vậy nữa. 0:04:11.705,0:04:13.665 Điều này chưa từng xảy ra, [br]cũng không có tiền lệ. 0:04:13.665,0:04:15.487 Một xã hội bất công 0:04:15.487,0:04:17.206 sẽ dẫn đến một đất nước chuyên chế, 0:04:17.206,0:04:18.739 hay một cuộc nổi dậy. 0:04:18.739,0:04:21.200 Những thứ vụ khí ấy sẽ hướng vào chúng ta, 0:04:21.200,0:04:23.677 nếu chúng ta không [br]giải quyết triệt để vấn đề này. 0:04:23.677,0:04:26.991 Vấn đề không phải "nếu như"[br]mà là "khi nào". 0:04:26.991,0:04:30.259 Sẽ rất kinh khủng khi chúng xảy đến 0:04:30.259,0:04:31.811 cho mọi người, 0:04:31.811,0:04:36.816 Cụ thể là các tay tài phiệt như chúng tôi. 0:04:36.866,0:04:40.385 Nghe có vẻ tôi là người thích làm việc thiện, 0:04:40.385,0:04:43.154 thực tình tôi chỉ đang đưa ra lập luận luân lí, 0:04:43.154,0:04:45.442 rằng bất công trong kinh tế là sai. 0:04:45.442,0:04:50.039 Sự bất công ngày càng tăng trong kinh tế 0:04:50.039,0:04:53.359 là ngu xuẩn và thất sách. 0:04:53.359,0:04:57.273 Bất công tăng cao, không chỉ gia tăng rủi ro 0:04:57.273,0:04:58.793 vũ khí hướng vào chúng ta, 0:04:58.793,0:05:02.717 mà còn tác động xấu đến kinh doanh. 0:05:03.687,0:05:07.257 Vậy mô hình cho những kẻ giàu chúng ta [br]là phải như Henry Ford. 0:05:07.477,0:05:10.793 Khi Ford áp dụng [br]chính sách trứ danh $5/ngày. 0:05:10.793,0:05:14.027 Mức lương/giờ cao gấp đôi thời đó, 0:05:14.027,0:05:16.254 ông không chỉ làm tăng sản lượng 0:05:16.254,0:05:18.240 cho các nhà máy sàn xuất của mình, 0:05:18.240,0:05:21.923 mà còn chuyển đổi tầng lớp [br]lao động tự động nghèo khó bị bóc lột 0:05:21.923,0:05:23.765 thành tầng lớp trung lưu phát đạt, 0:05:23.765,0:05:27.349 những người mà hiện nay đã có thể mua được sản phẩm mình làm ra. 0:05:27.548,0:05:31.486 Ford nhận thấy điều [br]chúng ta biết ngày nay là đúng, 0:05:31.486,0:05:35.411 rằng nền kinh tế nên được hiểu [br]như một hệ sinh thái 0:05:35.411,0:05:39.010 và được đặc tính hóa bởi cùng mô hình 0:05:39.010,0:05:40.844 của vòng phản hồi mà ta thấy 0:05:40.844,0:05:42.609 trong hệ sinh thái. 0:05:42.609,0:05:45.987 Một vòng phản hồi giữa khách hàng [br]và các ngành kinh doanh. 0:05:45.987,0:05:48.752 Tăng lương làm tăng nhu cầu tiêu thụ, 0:05:48.752,0:05:51.107 dẫn đến nhu cầu sử dụng lao động tăng, 0:05:51.107,0:05:53.023 từ đó khiến lương lại tăng, 0:05:53.023,0:05:56.044 cùng với đó là nhu cầu và lợi nhuận. 0:05:56.044,0:06:00.367 Chu kỳ tích cực làm tăng sự thịnh vượng đó 0:06:00.367,0:06:02.671 mà chính xác đang bị thiếu đi 0:06:02.671,0:06:08.046 trong sự hồi phục kinh tế ngày nay. 0:06:08.046,0:06:12.843 Đó là lí do tại sao [br]chúng ta cần bỏ lại phía sau 0:06:12.863,0:06:14.385 những chính sách nền kinh tế thấm nhập 0:06:14.385,0:06:18.325 đang thống trị các đảng phái chính trị, 0:06:18.565,0:06:21.328 và chú trọng phát triển [br]nền kinh tế từ tầng lớp trung lưu. 0:06:21.328,0:06:23.209 Nền kinh tế từ tầng lớp trung lưu 0:06:23.209,0:06:26.733 bác bỏ ý tưởng kinh tế tân cổ điển, 0:06:26.733,0:06:30.710 rằng các nền kinh tế đang hoạt động hiệu quả, đúng hướng và mang tính cơ giới, 0:06:30.729,0:06:34.026 đang có xu hướng tiến đến [br]cân bằng và công bằng. 0:06:34.026,0:06:37.653 Thay vào đó, bám theo ý tưởng thế kỷ 21, 0:06:37.773,0:06:40.586 rằng các nền kinh tế là phức tạp, [br]mang tính thích nghi, 0:06:40.586,0:06:41.971 giống như hệ sinh thái, 0:06:41.971,0:06:45.604 rằng chúng có xu hướng rời xa [br]sự cân bằng và hướng đến sự bất công, 0:06:45.604,0:06:47.810 rằng chúng không hiệu quả chút nào. 0:06:47.810,0:06:51.063 Nhưng chúng sẽ hiệu quả [br]nếu được quản lí tốt. 0:06:52.163,0:06:54.454 Quan điểm của thế kỷ 21 này, 0:06:54.454,0:06:57.233 cho phép ta thấy rő rằng chủ nghĩa tư bản 0:06:57.233,0:07:01.324 không hoạt động dựa trên [br]sự phân bổ hiệu quả 0:07:01.324,0:07:03.286 của các nguồn tài nguyên có sẵn. 0:07:03.286,0:07:08.383 Nó hoạt động dựa trên việc [br]tạo ra những giải pháp 0:07:08.383,0:07:10.171 cho những vấn đề của con người. 0:07:10.171,0:07:12.470 Cái hay của tư bản chủ nghĩa đó là 0:07:12.470,0:07:16.650 Nó là một hệ thống[br]tìm kiếm giải pháp luôn tiến hóa. 0:07:16.650,0:07:22.140 Nó đền đáp những người[br]giải quyết những vấn đề của người khác. 0:07:22.675,0:07:26.450 Điểm khác biệt giữa xã hội nghèo 0:07:26.450,0:07:28.475 và xã hội giàu, hiển nhiên, 0:07:28.495,0:07:30.824 là mức độ mà xã hội đó 0:07:30.824,0:07:32.915 tạo ra những giải pháp dưới hình thức 0:07:32.915,0:07:35.254 là sản phẩm cho cư dân của nó. 0:07:36.014,0:07:38.024 Toàn bộ giải pháp 0:07:38.024,0:07:40.173 mà chúng ta có trong xã hội 0:07:40.173,0:07:41.901 thực sự là sự thịnh vượng của chúng ta, [br]điều này giải thích 0:07:41.901,0:07:44.467 tại sao những công ty như Google và Amazon, 0:07:44.467,0:07:46.794 Microsoft và Apple, 0:07:46.794,0:07:49.464 cùng những thương nhân tạo ra chúng 0:07:49.464,0:07:53.252 đã đóng góp quá nhiều 0:07:53.252,0:07:55.497 cho sự thịnh vượng của đất nước chúng ta. 0:07:55.847,0:07:59.049 Quan điểm của thế kỉ 21 này 0:07:59.049,0:07:59.839 cũng làm rõ 0:07:59.839,0:08:03.798 rằng điều mà chúng ta nghĩ [br]là sự phát triển kinh tế 0:08:03.798,0:08:05.260 nên được hiểu theo cách tốt nhất là 0:08:05.260,0:08:08.281 tốc độ chúng ta giải quyết vấn đề. 0:08:09.001,0:08:11.989 Nhưng tỉ lệ đó hoàn toàn phụ thuộc vào 0:08:11.989,0:08:15.373 số những người giải quyết vấn đề-- 0:08:15.373,0:08:18.600 khả năng đa dạng hoá của [br]những nhà giải quyết vấn đề mà chúng ta có. 0:08:18.600,0:08:20.644 Và từ đó, bao nhiêu cư dân trong xã hội này 0:08:20.644,0:08:23.163 tham gia tích cực , 0:08:23.163,0:08:26.344 với cả hai tư cách là thương nhân[br]người có khả năng đưa ra những giải pháp, 0:08:26.344,0:08:30.257 và khách hàng mà tiêu thụ chúng. 0:08:30.257,0:08:34.326 Nhưng sự tham gia tối đa này 0:08:34.336,0:08:35.876 không tự nhiên xảy ra, 0:08:35.876,0:08:37.778 nó cũng không tự diễn ra, 0:08:37.778,0:08:40.697 mà đòi hỏi công sức và đầu tư, 0:08:41.127,0:08:42.784 đó là tại sao 0:08:42.784,0:08:47.321 những nền dân chủ tư bản cực thịnh 0:08:47.321,0:08:49.866 đều được đặc tính hóa [br]bởi những khoản đầu tư khổng lồ 0:08:49.866,0:08:52.176 từ tầng lớp trung lưu và cơ sở hạ tầng 0:08:52.176,0:08:54.046 mà họ phụ thuộc. 0:08:54.986,0:08:56.846 Những tay tài phiệt chúng tôi 0:08:56.846,0:09:00.477 cần bỏ lại phía sau nền kinh tế thấm nhập, 0:09:00.657,0:09:02.923 chúng tôi càng giàu, 0:09:02.923,0:09:05.654 thì người khác sẽ giàu hơn. 0:09:05.654,0:09:08.413 Không đúng. Sao lại có thể chứ? 0:09:08.821,0:09:12.428 Tôi kiếm được hơn 1,000 lần [br]mức lương trung bình, 0:09:12.428,0:09:15.885 nhưng đâu có mua hàng [br]với giá gấp 1,000 lần, 0:09:15.885,0:09:16.798 Đúng không? 0:09:17.398,0:09:20.392 Thực tình tôi mua hai cái quần jean, 0:09:20.643,0:09:22.268 thứ mà đối tác của tôi anh Mike gọi là 0:09:22.268,0:09:23.928 quần jean cho người quản lí. 0:09:23.928,0:09:26.611 Tôi đã có thể mua 2,000 cái, 0:09:26.921,0:09:30.488 nhưng làm gì với chúng đây? (Cười). 0:09:30.488,0:09:32.380 Tôi có thể đi cắt tóc được mấy lần? 0:09:32.380,0:09:35.536 Ra ngoài ăn tối thường xuyên thế nào? 0:09:36.886,0:09:40.413 Mặc cho những nhà tài phiệt [br]có giàu đến cỡ nào, 0:09:40.413,0:09:44.051 thì cũng không bao giờ chi phối được [br]nền kinh tế quốc gia. 0:09:44.051,0:09:47.831 Chỉ có tầng lớp trung lưu phát đạt [br]mới có thể làm được điều đó. 0:09:49.451,0:09:51.600 Chẳng có gì để làm cả, 0:09:51.600,0:09:54.042 đó là điều các bạn tài phiệt của tôi sẽ nói. 0:09:55.542,0:09:58.252 Henry Ford là thời đại khác. 0:09:58.942,0:10:00.851 Có thể chúng ta không thể làm điều gì đó. 0:10:00.851,0:10:02.966 Hoặc có thể làm gì đó. 0:10:04.306,0:10:07.631 Ngày 19 tháng 6 năm 2013, 0:10:07.631,0:10:11.192 Bloomberg phát hành [br]một bài báo tôi viết gọi là 0:10:11.192,0:10:15.615 “Nhà Tư Bản Với Chủ Trương[br]Lương Tối Thiểu $15/Giờ” . 0:10:16.382,0:10:18.902 Những người ủng hộ điều này [br]tại tạp chí doanh nhân Forbes, 0:10:18.902,0:10:21.037 là một trong những người ngưỡng mộ tôi, 0:10:21.037,0:10:25.386 gọi nó là [br]“Đề xuất gần như là điên rồ của Nick Hanauer.” 0:10:25.666,0:10:29.409 Nhưng chỉ 350 ngày sau, 0:10:29.409,0:10:30.951 sau khi bài báo phát hành, 0:10:31.421,0:10:34.378 Thị trưởng bang Seatle Ed Murray kí duyệt 0:10:34.378,0:10:38.200 một sắc lệnh [br]tăng mức lương tối thiểu ở Seatle 0:10:38.200,0:10:39.870 lên $15/ giờ, 0:10:40.090,0:10:41.308 hơn gấp đôi 0:10:41.348,0:10:45.442 mức lương tối thiểu bang hiện hành là $7.25. 0:10:45.912,0:10:47.590 Chuyện này đã xảy ra như thế nào, 0:10:47.600,0:10:49.506 những nhà lập luận sẽ hỏi thế. 0:10:50.166,0:10:51.967 Nó xảy ra vì một nhóm trong chúng ta 0:10:51.967,0:10:53.000 đã nhắc nhở tầng lớp trung lưu 0:10:53.000,0:10:54.729 rằng họ là tài nguyên 0:10:54.729,0:10:57.917 của sự phát triển và thịnh vượng [br]trong nền kinh tế tư bản. 0:10:58.567,0:11:01.783 Chúng ta đã nhắc nhỏ họ rằng[br]khi người lao động kiếm nhiều tiền hơn, 0:11:01.783,0:11:03.755 thì các ngành kinh doanh có thêm khác hàng, 0:11:03.755,0:11:05.380 từ đó lại tăng nhu cầu tuyển dụng lao động. 0:11:06.360,0:11:08.569 Chúng ta nhắc nhở họ rằng [br]khi các ngành kinh doanh 0:11:08.569,0:11:10.528 trả lương người lao động mức đủ sống, 0:11:10.748,0:11:12.946 những người đóng thuế [br]sẽ được miễn khỏi gánh nặng 0:11:12.946,0:11:14.724 tài trợ quỹ cho các chương trình đói nghèo, 0:11:14.724,0:11:17.714 như trợ cấp thực phẩm và hỗ trợ y tế, 0:11:17.714,0:11:19.448 cùng với hỗ trợ nhà ở 0:11:19.448,0:11:21.665 mà những người lao động đó cần. 0:11:21.665,0:11:24.598 Chúng ta đã nhắc nhở họ rằng [br]người lao động thu nhập thấp 0:11:24.598,0:11:26.675 tạo ra những người trả thuế tồi tệ, 0:11:26.745,0:11:29.144 và khi ta tăng lương tối thiểu 0:11:29.144,0:11:31.119 cho tất cả các ngành, 0:11:31.199,0:11:33.063 thì mọi ngành đều hưởng lợi, 0:11:33.063,0:11:35.052 nhưng vẫn duy trì được sự cạnh tranh. 0:11:35.612,0:11:37.253 Những phản ứng chính thống, tất nhiên, 0:11:37.253,0:11:40.706 là tăng lương tối thiểu sẽ khiến [br]việc làm bị cắt giảm, đúng không? 0:11:41.296,0:11:44.533 Những chinh trị gia của ta [br]luôn nhắc về ý tưởng 0:11:44.533,0:11:46.685 nền kinh tế thấm nhập bằng những điều như, 0:11:46.685,0:11:48.625 “Nếu ta tăng giá thuê lao động, 0:11:48.645,0:11:51.595 đoán xem điều gì sẽ xảy ra? [br]ta hưởng lợi ít hơn.” 0:11:51.615,0:11:54.510 Chắc không? 0:11:54.510,0:11:57.073 Vì đã có một số chứng cứ trái ngược. 0:11:58.073,0:12:02.570 Từ năm 1980, lương của các CEO nước ta 0:12:02.570,0:12:05.005 tăng từ hơn 30 lần lương trung bình 0:12:05.005,0:12:06.399 đến 500 lần. 0:12:07.079,0:12:09.658 Đó là “hậu quả” [br]tăng lương cho người lao động đó. 0:12:10.188,0:12:12.590 Tuy nhiên theo sự hiểu biết của tôi, 0:12:13.070,0:12:15.473 tôi chưa từng thấy một công ty nào 0:12:15.473,0:12:18.764 thuê CEO ngoài nước, [br]tự động hóa công việc của họ, 0:12:18.764,0:12:20.388 xuất khẩu công việc qua Trung quốc. 0:12:20.938,0:12:23.224 Thực tế, dường như chúng ta thuê 0:12:23.224,0:12:26.356 nhều CEO và quản lí cao cấp [br]hơn bao giờ hết, 0:12:26.356,0:12:30.339 cũng như người lao động [br]trong lĩnh vực công nghệ, 0:12:30.989,0:12:32.823 và dịch vụ tài chính, 0:12:32.823,0:12:35.644 người mà kiếm tiền hơn cấp số nhân [br]so với lương trung bình, 0:12:35.644,0:12:37.525 nhưng chúng ta thuê họ ngày càng nhiều. 0:12:37.525,0:12:41.278 Vậy rõ ràng là ta có thể tăng lương lao động 0:12:41.868,0:12:44.084 và hưởng lợi nhiều hơn từ điều này. 0:12:44.084,0:12:46.902 Tôi biết hầu hết mọi người 0:12:46.902,0:12:49.262 nghĩ rằng lương tối thiểu $15/giờ 0:12:49.262,0:12:52.133 là điên rồ, và là thử nghiệm kinh tế đầy rủi ro. 0:12:52.133,0:12:54.243 Chúng tôi không đồng ý. 0:12:54.243,0:12:56.614 Chúng tôi tin rằng [br]mức lương tối thiểu $15/giờ 0:12:56.614,0:12:57.533 tại Seattle 0:12:57.853,0:12:59.475 thực sự là sự tiếp nối 0:12:59.475,0:13:02.467 của chính sách kinh tế luận lí. 0:13:02.477,0:13:04.428 Nó cho phép thành phố của ta 0:13:04.428,0:13:06.569 Phát triển vượt mặt những thành phố khác. 0:13:07.609,0:13:09.185 Vì bạn thấy đó, 0:13:09.185,0:13:10.853 bang Washington đã 0:13:10.853,0:13:12.142 có mức lương tối thiểu cao nhất 0:13:12.142,0:13:13.666 trong các bang ở nước ta. 0:13:13.666,0:13:16.451 Chúng ta trả người lao động $9.32/giờ 0:13:16.451,0:13:18.058 gấp gần 30% 0:13:18.058,0:13:20.412 so với lương tối thiểu liên bang $7.25/giờ, 0:13:20.412,0:13:24.693 nhưng điều quan trọng là, gấp 427% 0:13:24.693,0:13:27.702 so với lương liên bang [br]tối thiểu nhất là $2.13/giờ. 0:13:28.292,0:13:30.571 Nếu những nhà tư tưởng [br]về nền kinh tế thấm nhập đúng, 0:13:30.571,0:13:33.683 thì bang Washington đã xảy ra[br]thất nghiệp trên diện rộng. 0:13:33.683,0:13:36.359 Seattle đã thảm hại đến thế nào. 0:13:36.359,0:13:39.290 Tuy nhiên, Seattle 0:13:39.290,0:13:42.471 đang là thành phố phát triển [br]nhanh nhất cả nước. 0:13:43.281,0:13:47.664 Bang Washington đang tạo ra [br]nhiều doanh nhiệp nhỏ 0:13:47.664,0:13:49.774 với tốc độ cao hơn những bang lớn khác 0:13:49.774,0:13:51.430 trong cả nước 0:13:51.970,0:13:55.046 Ngành kinh doanh nhà hàng ở Seattle [br]đang bùng nổ. 0:13:55.726,0:14:00.563 Vì sao, vì định luật cơ bản [br]của tư bản chủ nghĩa là, 0:14:00.563,0:14:01.546 khi người lao động kiếm nhiều tiền hơn, 0:14:01.546,0:14:03.519 các ngành kinh doanh có thêm khác hàng 0:14:03.519,0:14:04.902 rồi lại có nhu cầu tuyển thêm lao động. 0:14:05.962,0:14:09.833 Khi các nhà hàng trả lương đủ sống [br]cho người lao động 0:14:09.833,0:14:12.643 để họ có khả năng đi ăn nhà hàng, 0:14:12.643,0:14:15.442 thì đó đâu phải là không có lợi [br]cho ngành kinh doanh nhà hàng 0:14:15.442,0:14:16.700 mà là rất tốt 0:14:16.840,0:14:20.029 mặc cho những gì chủ nhà hàng nói với ta. 0:14:21.249,0:14:23.466 Nó có phức tạp hơn những gì [br]tôi đang trình bày không? 0:14:23.466,0:14:24.742 Tất nhiên là có rồi. 0:14:24.742,0:14:26.295 Có rất nhiều các nhân tố tác động trong này. 0:14:26.295,0:14:28.992 Nhưng làm ơn hãy thôi khăng khăng 0:14:28.992,0:14:31.012 rằng người lao động thu nhập thấp [br]kiếm hơn được một chút, 0:14:31.012,0:14:32.452 nhưng tỉ lệ thất nghiệp lại tăng vọt 0:14:32.452,0:14:34.263 thì nền kinh tế sẽ sụp đổ? 0:14:34.263,0:14:36.047 Chẳng có chứng cứ nào cho điều đó. 0:14:36.477,0:14:38.292 Điều nguy hiểm nhất về 0:14:38.292,0:14:39.186 nền kinh tế thấm nhập 0:14:39.186,0:14:41.844 là nó không phải sự tuyên bố rằng [br]nếu người giàu càng giàu thêm, 0:14:41.844,0:14:43.423 thì mọi người đều khấm khá. 0:14:43.923,0:14:45.734 Nó là lời tuyên bố bởi những người chống lại 0:14:45.734,0:14:48.274 bất kì sự tăng lương tối thiểu nào, 0:14:48.284,0:14:50.642 rằng nếu người nghèo giàu lên 0:14:50.642,0:14:52.688 thì sẽ không tốt cho nền kinh tế. 0:14:52.688,0:14:53.817 Điều này thật vô lí. 0:14:54.367,0:14:58.663 Vậy chúng ta có thể nào miễn sự hùng biện 0:14:58.663,0:15:01.063 rằng những tay giàu có như tôi 0:15:01.063,0:15:02.919 cùng với các bạn tài phiệt của mình 0:15:03.469,0:15:05.083 tạo ra đất nước này? 0:15:06.293,0:15:08.046 Những tay tài phiệt tôi biết, 0:15:08.046,0:15:09.873 thậm chí nếu chúng tôi không thích [br]tự thú nhận trước công chúng, 0:15:09.873,0:15:12.325 rằng nếu chúng tôi được sinh ra ở nới khác, 0:15:12.325,0:15:14.970 chứ không phải tại Mỹ, 0:15:14.970,0:15:17.973 chúng tôi có lẽ chỉ là những gã chân không 0:15:17.973,0:15:20.273 đứng lề đường bụi bặm bán trái cây. 0:15:20.603,0:15:23.227 Không phải họ không có những[br]thương nhân giỏi ở những nơi đó, 0:15:23.227,0:15:25.062 thậm chí ngay cả những nơi rất nghèo. 0:15:25.062,0:15:27.198 Chỉ là vấn đề về 0:15:27.198,0:15:32.290 khả năng chi tiêu của khách hàng [br]của thương nhân kia... 0:15:32.290,0:15:35.734 Nên đây là một ý tưởng [br]cho kiểu nền kinh tế mới, 0:15:35.734,0:15:37.215 một kiểu chính trị mới 0:15:37.784,0:15:40.373 Mà tôi gọi là tư bản chủ nghĩa mới. 0:15:40.373,0:15:42.893 Hãy hiểu rằng chủ nghĩa tư bản 0:15:42.893,0:15:44.733 thắng thế hơn sự thay thế nào, 0:15:46.754,0:15:47.004 nhưng càng nhiều người chúng ta hòa nhập, 0:15:48.628,0:15:52.432 cả vai trò là thương nhân hay khách hàng, 0:15:52.432,0:15:53.914 thì nó hoạt động hiệu quả hơn. 0:15:54.474,0:15:57.996 Hãy làm mọi cách giảm kích thước [br]bộ máy chính quyền, 0:15:57.996,0:16:00.755 nhưng không phải là cắt bỏ [br]những chương trình trợ cấp 0:16:00.755,0:16:03.196 mà bằng cách đảm bảo [br]người lao động được trả đủ sống, 0:16:03.196,0:16:06.104 để họ không cần tới [br]những chương trình trợ cấp đó nữa. 0:16:06.514,0:16:09.172 Hãy đầu tư đầy đủ vào tầng lớp trung lưu 0:16:09.172,0:16:12.486 để làm cho nền kinh tế chúng ta [br]công bằng và mang tính hòa nhập hơn, 0:16:12.917,0:16:15.787 công bằng hơn thì cạnh tranh trung thực hơn, 0:16:15.796,0:16:17.947 cạnh tranh trung thực hơn, 0:16:17.947,0:16:21.062 thì tạo nhiều khả năng đưa ra giải pháp hơn 0:16:21.062,0:16:22.107 cho những vấn đề của con người, 0:16:22.107,0:16:26.414 mà là nhân tố thực sự tác động đến [br]sự tăng trưởng và thịnh vượng. 0:16:27.483,0:16:31.106 Tư bản chủ nghĩa [br]là công nghệ xã hội vĩ đại nhất 0:16:31.106,0:16:32.383 từng được phát minh 0:16:32.383,0:16:35.405 để tạo ra sự thịnh vượng [br]trong xã hội loài người, 0:16:35.405,0:16:36.944 nếu nó được quản lí tốt, 0:16:37.924,0:16:40.675 nhưng tư bản chủ nghĩa, vì động lực 0:16:40.675,0:16:43.366 cấp số nhân cơ bản [br]của các hệ thống phức tạp, 0:16:43.366,0:16:47.035 có khuynh hướng tiến về phía trước, mang tính không lay chuyển, không cân bằng, 0:16:47.035,0:16:49.563 tập trung và sụp đổ. 0:16:50.763,0:16:53.308 Chức năng của chế độ dân chủ, 0:16:53.308,0:16:58.104 là tối đa hóa [br]sự hòa nhập của nhiều thành phần 0:16:58.104,0:17:01.241 để tạo ra sự thịnh vượng, 0:17:01.241,0:17:04.293 chứ không phải để cho một số thành phần[br]tích lũy tiền bạc. 0:17:04.713,0:17:07.993 Chính phủ có tạo ra sự thịnh vượng [br]và phát triển 0:17:07.993,0:17:10.919 bằng cách tạo ra những điều kiện [br]mà cho phép 0:17:10.919,0:17:13.772 cả thương nhân và khách hàng của họ 0:17:13.772,0:17:15.479 phát đạt. 0:17:15.939,0:17:20.487 Cân bằng vị thế các tay tư bản như tôi[br]và người lao động 0:17:20.487,0:17:22.309 cũng không phải là xấu cho tư bản chủ nghĩa, 0:17:22.309,0:17:24.463 mà là trọng yếu cho nó. 0:17:24.463,0:17:26.888 Các chương trình [br]như mức lương tối thiểu hợp lí, 0:17:26.888,0:17:28.657 dịch vụ y tế có thể tiếp cận được, 0:17:28.657,0:17:30.146 nghỉ ốm được trả lương, 0:17:30.146,0:17:31.407 và đánh thuế lũy tiến 0:17:31.407,0:17:35.987 là cần thiết, để xây dựng [br]cơ sở hạ tầng quan trọng 0:17:35.987,0:17:40.185 cần cho nền giáo dục, Nghiên Cứu [br]và Phát Triển của tầng lớp trung lưu. 0:17:40.185,0:17:42.387 Đây là những công cụ không thể thiếu 0:17:42.387,0:17:44.541 mà những nhà tư bản khôn ngoan [br]nên nắm lấy 0:17:44.541,0:17:46.408 để tác động lên sự tăng trưởng. 0:17:46.408,0:17:49.737 Vì không ai hưởng lợi từ nó như chúng ta. 0:17:50.187,0:17:52.487 Nhiều nhà kinh tế khiến bạn tin rằng 0:17:52.487,0:17:55.597 nghề của họ là ngành khoa học mục tiêu. 0:17:55.597,0:17:57.654 Tôi không đồng ý và tôi nghĩ, nó chỉ là 0:17:57.654,0:18:00.330 một công cụ mà loài người sử dụng 0:18:00.330,0:18:01.979 để thi hành và mã hóa 0:18:01.979,0:18:05.755 sự ưu đãi và các định kiến đạo đức xã hội 0:18:05.755,0:18:09.523 về địa vị và quyền lực, 0:18:09.653,0:18:11.894 điều mà tại sao các tay tài phiệt như tôi 0:18:11.894,0:18:16.002 luôn cần để tìm kiếm [br]những câu chuyện có tính thuyết phục 0:18:16.247,0:18:17.849 để kể cho người khác. 0:18:17.849,0:18:21.829 về lí do vị trí tuyệt đối của chúng tôi 0:18:21.829,0:18:25.106 là chân chính về đạo đức [br]và tốt cho mọi người: 0:18:26.016,0:18:29.808 chúng tôi là thành phần không thể thiếu, [br]là người tạo ra công việc, 0:18:29.808,0:18:31.640 bạn thì không; 0:18:32.610,0:18:36.055 và sự giảm thuế để chúng tôi [br]tạo ra sự phát triển, 0:18:36.055,0:18:38.016 nhưng những khoản đầu tư vào các bạn 0:18:38.016,0:18:39.439 sẽ làm khoản nợ chúng tôi tăng vọt 0:18:39.439,0:18:41.333 và làm đất nước phá sản; 0:18:41.773,0:18:43.999 rằng chúng tôi quan trọng; 0:18:43.999,0:18:46.082 còn bạn thì không. 0:18:46.082,0:18:48.750 Qua hàng ngàn năm, [br]những câu chuyện này được gọi là 0:18:48.750,0:18:50.610 quyền siêu phàm. 0:18:50.610,0:18:54.465 Ngày nay, chúng ta có nền kinh tế thấm nhập. 0:18:55.005,0:18:57.870 Điều này thật hiển nhiên, rõ ràng 0:18:57.870,0:19:00.186 mà nó chứng minh. 0:19:00.186,0:19:02.959 Các tay tài phiệt như chúng tôi cần thấy 0:19:02.959,0:19:05.114 rằng nước Mỹ tạo ra chúng tôi, 0:19:05.114,0:19:06.986 chứ không phải ngược lại; 0:19:07.176,0:19:09.805 rằng một tầng lớp [br]trung lưu phát đạt là tài nguyên 0:19:09.805,0:19:12.252 cho sự thịnh vượng trong nền kinh tế tư bản, 0:19:12.252,0:19:14.032 không phải là “hậu quả” của nó. 0:19:14.786,0:19:16.631 Chúng tôi cũng không bao giờ nên quên 0:19:17.461,0:19:20.777 rằng thậm chí những người giỏi nhất trong chúng tôi mà rơi vào hoàn cảnh tồi tệ nhất 0:19:20.777,0:19:24.598 thì chỉ là những gã chân không [br]bên đường bụi bặm bán trái cây. 0:19:26.848,0:19:29.740 Các chiến hữu tài phiệt, [br]tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta 0:19:29.740,0:19:31.989 phải cam kết với đất nước lần nữa, 0:19:31.989,0:19:34.068 cam kết với một kiểu tư bản chủ nghĩa mới 0:19:34.068,0:19:38.233 mà có cả tính hòa nhập và hiệu quả hơn, 0:19:38.233,0:19:41.130 một chế độ tư bản chủ nghĩa mà sẽ đảm bảo 0:19:41.130,0:19:43.512 rằng nền kinh tế Mỹ sẽ duy trì 0:19:43.512,0:19:46.944 tính năng động và thịnh vượng [br]trên toàn thế giới. 0:19:46.944,0:19:48.372 Hãy củng cố tương lai chúng ta, 0:19:48.372,0:19:51.537 con cháu chúng ta sau này 0:19:52.007,0:19:54.369 Hay thay vì đó, chúng ta chẳng thể làm gì, 0:19:55.259,0:19:57.068 trốn sau cánh cửa cộng đồng riêng của mình 0:19:57.068,0:19:59.127 và các trường tư, 0:19:59.777,0:20:01.723 tận hưởng đặc quyền [br]với máy bay và du thuyền riêng 0:20:01.723,0:20:03.364 --thú vị mà -- 0:20:04.174,0:20:06.007 rồi chờ đợi những cây xỉa chĩa vào 0:20:06.007,0:20:07.599 Cám ơn. 0:20:07.599,0:20:09.328 (Vỗ tay)